TRIJFEL
PAGINA 20
WOENSDAG 2 DECEMBER 1987
NICO SCHEEPMAKER
Zo'n jaar of vijftien geleden had
ik een wekelijkse rubriek in de
Volkskrant, waarin ik op een
keer het begrip 'gezinstaai' heb
geïntroduceerd. Het woord staat
nog steeds niet in de Van Dale
maar dat kan niet lang meer du
ren. want hoewel het om iets heel
specifieks gaat bestaat er geen
ander woord voor. Ik kreeg toen
zeer veel reacties van de Volks
krantlezers. en ik speel al enkele
jaren met de gedachte om ook de
lezers van Trijfel een heel ander
publiek, bovendien weer een ge
neratie later) in het kader van
wat ik 'de journalistieke archeo
logie' noemnaar hun voorbeel
den van gezinstaai te vragen.
Onder gezinstaai versta ik die
woorden en uitdrukkingen die
binnen een gezin zijn ontstaan,
daar spreekwoordelijk zijn ge
worden, nog regelmatig gebruikt
worden, maar hun eigen 'ver
haal' hebben en daarom buiten
het gezin (of de familie) niet be
grepen kunnen worden. Een mooi
en typerend voorbeeld vind ik
nog altijd 'Denk om de bocht!',
dat ik in het voorwoord voor de
Prisma-pocket 'Ik zeg maar zo. ik
zeg maar niks' uit 1978 van Inez
van Eijk heb aangehaald. De
heer C.J. Hollander uit Amstel
veen had mij dat indertijd toege
stuurd, en daarbij uitgelegd dat
aan deze waarschuwing een wij
dere dan alleen een verkeerstech
nische betekenis moest worden
toegekend. Ik citeer:
„Vroeger hadden wij thuis een
bank, die ruwweg de vorm had
van een kwartcirkel. Deze bank
stond met de rug zo dicht tegen de
muur, dat je niet achter de bank
langs kon lopen. Op een dag had
den wij zoveel bezoek dat de hele
kamer vol zat. Er waren extra
stoelen aangesleept, en om deze
stoelen neer te kunnen zetten was
de tafel zo dicht mogelijk tegen
de bank aan gezet. Een tante van
mij, die op dat gedeelte van de
bank zat dat het verst van de ka
merdeur verwijderd was, gaf op
een zeker ogenblik te kennen dat
zij van het toilet gebruik wilde
maken. Zij stond op en schuifelde
voorzichtig tussen de bank en de
tafel door. Toen zij halverwege
de bocht was, liet zij, ongetwij
feld per ongeluk, een wind. Sinds
die tijd zei mijn vader tegen ons,
als wij iets ondernamen dat wel
eens moeilijkheden zou kunnen
opleveren: 'Denk om de bocht!"'
Zaterdagavond leverde het
amusante NCRV-programma
'Daar zeg je zowat' een ongezoch
te aanleiding om nu eindelijk
ook de Trijfel-lezers eens naar
hun typische gezinstaai te vra
gen. Jan Fillekers vroeg aan de
panelleden naar voorbeelden
van woorden en uitdrukkingen
in hun gezin of familie die ergens
anders niet gebruikt worden en
dus ook niet begrepen kunnen
worden. Gezinstaai dus. Hans
van den Bergh kwam met de
woorden 'parapluide' voor para
plu en 'pumpand' voor prulle-
mand. en vertelde dat ze bij hem
thuis van 'een poempje' spraken
als je een klein stukje bedoelde. Je
had al een taartpunt gehad, wil
je nog wat?, 'nou, een poempje
dan!'
Peter Faber leverde het woord
'vaties' voor uitgeperst sinaasap
pelsap. Henk van der Horst had
'Ho vetto briket kolo' klemtoon
steeds op de laatste lettergreep),
wat 'ho!' betekende, terwijl zijn
vader, als het heel koud was,
placht te zeggen: „Brrrr parke-
parke zuster, parke-parke-zus-
ter!"
Een mevrouw op de tribune
vertelde dat in haar familie nog
steeds gezegd wordt: „Niets te
zien door de vreselijke rook, grote
brand in Scheveningen, juffrouw
laat je katje piesen, rood geel
groen blauw en dan komt er wa
ter uit!"
„En wat betekent dat dan?",
vroeg Jan Fillekers.
„Nee," zei die mevrouw.
Dat zijn mooie voorbeelden'
van gezinstaai, maar zij missen
het bijbehorende verhaal, zoals
bij de 'makedittus' van Peter Fa
ber. Een van zijn kinderen had
op 2-jarige leeftijd een neusope
ratie ondergaan en kreeg toen als
troost een klimkooi, waarvan Pe
ter gedemonstreerd had wat je er
allemaal mee doen kon: je kan er
dit van maken en dat van ma
ken... Een ding waar je van alles
mee kunt doen heet daarom nog
steeds een 'makedittus'.
Yvonne Keuls vertelde dat
haar jongste dochter met de duim
in haar mond praatte en daarbij
met haar wijsvinger haar linker
neusgat dichthield, zodat zij over
'snorges, sniddas en snaves'
sprak. Dal is gezinstaai gewor
den. De vader van Henk van der
Horst zat op een Franse school en
moest vragen: ,.M'est-il permi de
m'absenter?" als hij naar de WC
wou. Nu spreekt men nog altijd
van: „Ik moet even naar de plee,
de miniminimapsatee!"
Toen die mevrouw op de tribu
ne eens tegen de huishoudster
van haar grootmoeder gezegd
had: 'Juffrouw Geus, uw rok
staat open,' had deze geant
woord: „Dat geeft niet, kind, dat
is voor een Engelse heer die haast
heeft!" Dit wordt in haar gezin
nu nog steeds gezegd als een deur
open staat of iets dergelijks. En
fin, als u ook zulke voorbeelden
van gezinstaai hebt met het ver
haal erbij, dan houd ik mij van
harte aanbevolen: Nico Scheep
maker, Keerngouw 3, 1151 BB
Broek in Waterland.
Horizontaal: 1 gekristalliseerde
koolzure kalk; 8 ten bedrage van; 9
vogel; 10 lidwoord; 11 onderdeel
v.e. tennispartij; 13 bloeimaand; 14
doornachtige heester; 15 aarden
vaas; 16 behoeftig; 20 zitmeubel; 23
rivier in Oostenrijk; 24 voor (La
tijn); 25 wiskundig getal; 26
zwaardwalvis; 28 in oprichting
(afk.); 29 ridder van zekere voorma
lige geestelijke orde.
Verticaal: 1 plaatskaartenloket; 2
de gezamenlijke edelen; 3 1000 me
ter (afk.); 4 leersoort; 5 naschrift
(afk. Latijn); 6 bloedvat; 7 ge
laatskleur; 12 stuk grond; 13 soort
gebakje; 17 nauwgezet; 18 rivier in
Frankrijk; 19 gloed, glans; 21 ver
bond; 22 stad in de V.S.; 26 voor
zetsel; 27 Koninklijke Landmacht
(afk.)
mmu rn^m
Hl
Oplossing 1/12
1 ambulance; 2 hutjongen;
barnsteen; 4 schemerig.
v.' -
I
KONIJNRUG MET BRUIN BIER
Een recept met bier, dat moet wel uit België komen. Dit recept komt uit
het boek van de chef-kok van restaurant Bakkershof in Loppem-Brugge.
1 konijnenrug, handje zilveruitjes, 175 g. boter, 5 worteltjes, 1 flesje
bruin bier, 8 gekookte aardappels, 4 appels, peper, zout, 1 theelepeltje mos
terd.
Verwijder met een mesje het bovenvlies en de niertjes. Verwarm 100 g
boter in een pan en bak hierin het vlees rondom bruin. Voeg de zilveruit
jes en de in plakjes gesneden wortel toe, laat het geheel licht kleuren.
Schenk de helft van het flesje bruin (trappisten) bier bij het vlees. Zet de
pan 15 minuten in een op 225 graden voorverwarmde oven. Smelt de rest
van de boter en bak hierin de in blokjes gesneden aardappel en appel, laat
het ook weer licht kleuren. Neem het vlees uit de oven, leg het op een
voorverwarmde schaal en garneer deze aan de ene kant met de worteltjes
en de uitjes en aan de andere kant met de aardappel en appel. Schenk op
hoog vuur de rest van het bier in de braadpan en gaat het wat inkoken.
Voeg de mosterd toe en serveer de saus apart bij het vlees.
SHHM
VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR 3-12-1987 13 UUR.
zonnig
rmsl
19
temperaturen
Lichtdruk in millibaren
r--C. opklaringen
^V-hacjet
•w-w
warmtefront
H
hoge-drukgeb»ed
bewolking
sneeuw
T
kou-front
L
lage-drukgebed
regen
>f< onweer
wmdrchting
verctoatsmgsnchtng
Komende nacht
opnieuw enkele
graden vorst
Vannacht zakt het kwik tot iets
onder nul. Wolkenvelden gaan
verdere afkoeling tegen van de
koude lucht, die met een matige
wind uit oost tot zuidoost wordt
aangevoerd. Donderdag duurt
de aanvoer van wolkenvelden
voort.
De zon laat zich weinig zien,
maar ook waar hij schijnt brengt
hij te weinig warmte om de tem
peratuur tot meer dan twee gra
den boven nul te doen oplopen.
Bepalend voor het weer in onze
omgeving is een hogedrukge-
bied.
Het trekt nu van de Noordzee
naar Oost Europa. Voor de Por
tugese kust ontwikkelt zich een
depressie. Bewolking van deze
depressie dringt langzaam in on
ze richting op, maar vooralsnog
blijft het dróóg.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, medege
deeld door het KNMI, geldig
voor donderdag en vriidag:
Zuid-Noorwegen, zuid-Zwe
den en Denemarken: Droog en
vrij zonnig. In de kustgebieden
plaatselijk mist. In de nacht lich
te tot matige vorst. Middagtem-
peratuur in het algemeen iets bo
ven nul.
Duitsland: Vrij zonnig. In de
nacht en ochtend lichte tot mati
ge vorst. Temperatuur in de mid
dag iets boven nul.
Benelux: Droog. Donderdag
zonnig, vrijdag wolkenvelden. In
de nacht en ochtend lichte vorst.
Middagtemperatuur iets boven
nul.
Max.
Min. Neer-
emp. temp.
slag
Amsterdam
half bew.
4
1
0
De Bilt
onbewolkt
4
0
0
Deelen
zwaar bew.
0
0
Eelde
zwaar bew.
4
0
0.3
Eindhoven
half bew.
1
0
Den Helder
half bew.
6
1
0
Rotterdam
onbewolkt
0
0
Twente
4
1
0
Vlissingen
zwaar bew.
4
1
0
Zd. Limburg
4
0
0
Aberdeen
mist
-1
0
Athene
zwaar bew.
18
12
Barcelona
half bew.
12
9
Berlijn
zwaar bew.
4
0
0
Budapest
regen
10
3
3
Bordeaux
motregen
3
0.4
onbewolkt
3
0
Dublin
9
7
0
Frankfurt
licht bew.
5
1
(1
Genève
4
3
0
Helsinki
zwaar bew.
1
0
Innsbruck
1
0
Klagenfurt
4
2
1
Kopenhagen
5
-1
0
Lissabon
10
8
17
Locarno
8
0
0
8
5
0 6
Luxemburg
1
-1
ii
Madrid
licht bew.
11
-5
it
Malaga
zwaar bew.
14
12
0.9
Mallorca
half bew.
15
6
0
Malta
licht bew.
8
Moskou
0
München
0
0.1
Nice
licht bew.
14
6
0
Oslo
licht bew.
-9
0.1
Parijs
1
0
-1
0
half bew.
14
6
1
Split
16
8
0.1
Stockholm
half bew.
1
0
Warschau
0
Wenen
1
0.1
Ziirich
zwaar bew.
-14
0
Cyprus
zwaar bew.
22
17
0
Spanje en Portugal: Veel be
wolking en nu en dan regen. In
Portugal mogelijk ook onweer.
Middagtemperatuur van 10 gra
den op de hoogvlakte tot 18 gra
den aan de zuidelijke kusten.
Alpengebied: Droog en vrij
zonnig. Vrijdag in de Franse Al
pen regen en boven 800 meter
sneeuw. Middagtemperatuur in
de dalen van 5 graden in het wes
ten tot om het vriespunt in Oos
tenrijk. Vorstgrens in het westen
1200 meter, in het oosten 500 me
ter.
Italië en de Joegoslavische
en Griekse kusten: Veel bewol
king en nu en dan regen, in zuid-
Italië en zuid-Griekenland ook
onweer. Middagtemperatuur
van 5 graden in de Po-vlakte tot
18 graden op Sicilië en in zuid-
Griekenland.
LIDO 1, 2, 3. 4 en STUDIO
(124130/133210): 'Angel Heart', al.
'Witches of Eastwick', 12 jr.
'Hector', dag. 14.30,19.00 en 21.15 uur.
al.
'Een maand later', al.
'Beverly Hills cop II', dag. 19.00 en
21.15 uur. do., vr., ma. en di. ook 14.30
uur. 16 jr.
'Who's that girl', al.
'Bambi'.za., zo. en woe. f4.30 uur, al.
TRIANON (123875): 'Van geluk ge
sproken', dag. 14.30, 19.00 en 21.15
uur. 16 jr.
REX (125414): 'Up'n coming", dag.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling- 'Daisy chain', vr.
en za. 23.30 uur, 18 jr.
KIJKHUIS (142895): 'Malcolm', do.
t/m zo. 20.00 en 22.15 uur.
'La Famigüa', do. t/m woe. 19.30 en
21.45 uur.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1,2,3,4: 'Een maand later', do
vt. en zo. t/m woe. 20.15 uur, za. 21.30
uur, al
'Who's that girl', dag. 18.45 uur, za., zo.
en woe. 13.30 uur, zo. ook 16.00 uur.
'Mannequin', dag. 18.30 en 21.00 uur,
za., zo. en woe. ook 13.30 uur, zo ook
16.00 uur, al.
'Hector', dag. 18.30 en 21.00 uur, za..
zo. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 16.00
uur, al.
'Beverly Hills Cop II', dag. 18.30 en
21.15 uur, zo. ook 16.00 uur. al.
Kindervoorstelling: 'Bambi', za., zo.
en woe. 14.00 uur, al.
Nachtvoorstelling;'Mannequin', za.
24.00 uur, 18 jr.
'Hector', za. 24.00 uur, 16 jr.
'Gluren, een vreemde bezigheid', za.
24.00 uur, 18 jr.
'Sex zonder sluier', za. 24.00 uur, 18 jr.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: 'Outregeous fortune'
do. t/m zo. 19.00 uur, zo. 15.45 uur, al.
'Defence of the Ralm', do. en zo. 21.15
uur, 16 jr.
'Zoeken naar Eileen', vr. en za. 21.15
uur, ma. t/m woe. 20.15 uur. 12 jr.
Kindervoorstelling:'ET en zijn avon
tuur op aarde', vr., za. en woe. 15.45
Katwijk
(voor reserveringen 01718- 74075)
City l:'Robocop' do., vr., za., zo. en
woe. 14.00, 19.00 en 21.15 uur, ma. en
di. 19.00 en 21.15 uur.
City 2:'Number one with a bullet', do.,
vr. en zo. 14.45 en 19.00 uur, za., ma.,
di. en woe. 19.00 uur.
City 2:'Een maand later', dag. 21.15
Noordwijk
(voor reserveringen 01719-12800)
Geen opgave ontvangen.
(Sufriteutoa
2 december 1987
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Te Parijs speelde een jongetje
van vier jaar paardje met zijn
zusje van twee, toen het meisje
viel. Bij wijze van leidsel had zij
een touw om den hals en de kleine
jongen trok er uit alle macht aan
om haar op te helpen, met het ge
volg dat hij haar worgde. Men
stelle zich de wanhoop der moe
der (mevr. Walbanne, echtgenoo-
te van een kapitein der artillerie)
voor, die juist binnenkwam.
- Dezer dagen werd, naar de
„Pet. Zeit." mededeelt, in een def-
tigen kring te St.-Petersburg eene
groote bruiloft gevierd, waarop
onder de heeren veel naijver
heerschte om eens met de schoone
bruid te dansen. Daar deze niet
aan alle wenschen voldoen kon,
verzon zij het volgende: zij stelde
den heeren eene loterij voor en be
loofde naar volgorde der getrok
ken nommers elk een dans af te
staan. De prijs der loten was aan
de beleefdheid der heeren overge
laten en het bedrag zou strekken
tot uitzet van een burgermeisje,
de zoogzuster der bruid, dat ver
loofd was, doch in behoeftige om
standigheden verkeerde. De hee
ren brachten 3000 roebels bijeen,
de bruidegom gaf er nog 1000 bij
en zoodoende kwam hier terecht
een bruiloft van een bruiloft,
want reeds de volgende week
werd ook het op deze wijze be
voordeelde meisje door haren ga
lant naar het altaar geleid.
- Volgende minnebrief werd de
zer dagen door een 22-jarige sla
gersknecht aan eene eerzame
keukenprinses van even in de 30
gezonden: Waardste Auguste! Ik
bemin u met eene liefde grooter
dan een olifant. Ik denk aan u el-
ken dag, en, lengen de dagen,
dan zal ik dubbel aan u kunnen
denken. Deze inktvlek duidt de
plek aan, waar ik een kus heb ge
drukt. Uw liefste, (was get.)
J.E.F. Opzemaar.
Vijftig jaar geleden:
- DE KONINGIN EN DE PRIN
SES WEDEROM NAAR „AR-
TIS".
H.M. de Koningin en H.K.H.
prinses Juliana hebben zich van
middag om kwart voor twee we
derom per auto van het Burger
ziekenhuis te Amsterdam naar
Artis begeven voor het maken
van een wandeling door den die
rentuin.
LEIDSCH DAGBLAD - ALPHENS i&l DAGBLAD-
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1. Leiden 071-144941
©irecteur: G. Koopman.
Adjunct-directeur N Quakernaat
REGIOKANTOREN
Julianastraat 19. 2405 CG
Alphen a/d Rijn. 01720-93961
NABEZORGING
ma.-vrij 18.00-19.30 uur 071-1
zaterdag 13.00-14.00 uur 071-1
POSTADRESSEN
ABONNEESERVICE
ABONNEMENTEN
per maand, aan huis bezorgd23,25
per post (binnenland)33.65
(maandabonnement alleen mogelijk
met automatische betaling),
per kwartaal, aan huis bezorgd
Abonnementen
dag ingaan. Indien één maand voo'r het ver
strijken van de abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, wordt het abonne-
Gemiddelde oplage per dag 50.200 e
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma
REDACTIE
(niet voor nabezorging)
Hoofdredacteur drs J W E
H.I.J. Veldhuizen. 01720-43360
Alphen J P A. Preer.en. 071-893819.
BinTBuitenl./Econ. W. Fortuyn
KABELKRANT
Redactie 071-144941
Advertenties 071-121942 of 071-144941.
Ongcvaliendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Elisabeth Ziekenhuis) EHBO zieken
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
Ziekenhuizen
St. Elisabeth
071-899250):
14.00-14.45 uur
Klasse afd.
14.00-14.45 uur
Kraamafdeling
Ziekenhuis (tel.
en 18.30-19.30 uur.
11.15-12.00 uur,
n 18.30-19.30 uur.
gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 i
alleen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Intensieve verpleging: 14.00-14.30
uur en 19.00-19.30 uur.
Sportblessures: maandag
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiënten (behalve
kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Prematurenafdeling in overleg door
lopend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver-
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met
de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde en
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen
afdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14 30—15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
ha £inpel-uk.'p£ 0ou\*t£xawn-
sen van hereenaim£ viveetu/e -
ppo^skT' cms sp/onnahs
WATis épp'.Tar ispp t£kbning\
VAN ÉEN NOCÉÉ - vue&tul&je !\jb
HÉ&TJOUJPOPPÉ VÉPKÉÉPCÉ
PAPIÊPEN latén p*KKEN'SUKKé£!
nuvoéTén wé OPNieuw0£6'N-
nén
pe tv zal. in de toekomst
tweemaal zoveel
lijnen en tweemaal zoveel
beelden PER seconde
tellen als tot
nu toe...
...daarbij
wordt het
scherm
VEEL groter
en kun je er
ook bij
daglicht naar
KIJKEN
maar
wordt de
kwaliteit
ook
hoger 9
MPTACAM- MA<5>lK
L/WI?A PiffSN-fUEr
1*5 DElMó^NP''
'AUJDi&HooerPArwg HOE spcue-LTA/
VuiE ToM IK! Pp- S1AAT5- )'Hg.|.£ pAöIN -
g|fi(&"?' C34TI5B4M Itó-I
AféZLOPEN -Z&
ME-TAL PATógL 17
HtfFTlAUKA WLL-
ViMfZè 1P R3EW
DAN
