Perspex biedt
ongekende
mogelijkheden
Voor een^ndoopde valreep#**
169,-—
je komt ogen en
oren tekort.
'Licht belangrijke sfeermaker'
1 WONEN
Machinaal afwassen steeds voordeliger
Vendex Heads! «srt
fcjjjrff met kleurerimonitor2799.i^f" ✓C&Sddl
WOENSDAG 2 DECEMBER 19
PAGINA 11
Binnenhuisarchitect Des Bouvrie:
Martin Jansen runt in
Arnhem een
kunststofverwerkingsbedrijf
'Marmodesign' waar hij van
perspex niet alleen gestalte
aan meubelstukken naar
eigen ontwerp (lektuurtafels,
bijzettafeltjes en
siervoorwerpen) geeft, maar
ook aan 'zwevende' stoelen,
lampen en klokken.
door
Annemarie Risse
Hij werkt graag met perspex aan
gezien de mogelijkheden nagenoeg
ongekend zijn en meubelstukken,
gebruiksartikelen en siervoorwer
pen van dit materiaal het interieur
verluchtigen.
Vanuit de model- en maquette
bouw is Jansen met het kunststof
materiaal in aanraking gekomen.
Van lieverlee werd zijn broodwin
ning een kunststofverwerkend be
drijfje, dat exclusieve dingen ont
werpt en in opdracht werkt. De
laatste twee jaar gaat het hard met
de klokken en de perspex-voor-
werpen, die in de wat duurdere ca
deauwinkels en meubelzaken zijn
te vinden.
Een afwasmachine roept op tot ui
tersten; aan de ene kant staan de
genen die zeggen zo'n machinale
vaatreiniger een luxe is, aan de an
dere kant dat er zonder dit appa
raat geen leven meer mogelijk is.
Hoe meer nieuws en verbeterin
gen de industrie wist te bedenken,
des te meer werd de afwasmachine
geaccepteerd. Maar er zijn natuur
lijk wel een paar regels.
Glaswerk en zilver bijvoorbeeld
vragen extra aandacht. Glaswerk
wordt het mooist wanneer u het af
zonderlijk in de machine doet en
het speciale glasprogramma (40 C)
kiest. Bij het normale progamma
(55 a 60 C) kan.op den duur de
structuur van het glas (en vooral
Het werken met perspex vereist
perfectie; het laat zich niet alleen
veel nauwkeuriger zagen dan glas,
maar het moet ook glashelder wor
den verlijmd. „Dat is een kunst
apart", zegt Jansen, omdat zich in
de naden geen luchtbelletjes mo
gen bevinden. Slechts tien bedrij
ven in Nederland verstaan die
kunst. Marmodesign heeft dit pro
bleem onder de knie gekregen.
Hoe, dat blijft het geheim van de
smid, want de concurrentie ligt op
de loer.
Naast het verlijmen is er nóg een
probleem, dat van het buigen. Dat
vergt grote nauwkeurigheid, te
meer omdat niet met mallen wordt
gewerkt. Om bijvoorbeeld een
stoel gestalte te geven uit één
strook perspex, wordt het mate
riaal door middel van stralingsele
menten precies op die plaats waar
de buiging moet komen verwarmd.
Van perspex kan veel worden ge
maakt, maar als het om gebruiks
voorwerpen gaat zoals een tafel of
stoel, moet men zich bij aankoop
wel bedenken dat het materiaal
niet krasbestendig is. Jansen heeft
wel enkele preventieve tips. Direct
na aanschaf moet het voorwerp
even worden afgewassen met een
afwasmiddel. Het wordt dan anti-
statisch. De eerste krasjes kunnen
worden voorkomen door het voor-
kristal. omdat dit een fors percen
tage lood bevat) worden aangetast.
Op zilveren bestek ontstaan
soms aanslag wanneer zich tijdens
het wasproces verschillende meta
len (koper, zilver, aluminium) sa
men in de machine bevinden. Dat
veroorzaakt chemische reacties.
Een simpele manier om aanslag te
gen te gaan is de volgende: Buig
een paar foliedoppen van pap- of
yoghurtflessen om de rand van uw
bestekkorf. Die trekken de aanslag
aan. Na verloop van tijd zal het zil
ver toch wel weer een poetsbeurt
nodig hebben, maar het duurt lan
ger voordat het daaraan toe is. U
kunt voor uw machine ook een
speciale zilvercassette kopen,
werp in de auto was te zetten. Is er
op het oppervlak toch een flinke
waarin u tijdens de afwas het be
stek onderbrengt. De cassette is
gemaakt van een speciale zink/alu
minium legering die, net als de
doppen, de aanslag aantrekt.
De moderne machines zijn niet
duurder in gebruik dan uw eigen
handen, hebben fabrikanten bere
kend. Sommigen zeggen zelfs dat
de machine per wasbeurt een dub
beltje goedkoper is. Daar komt nog
bij dat de fabrikanten steeds meer
inspelen op de kleinere huishou
dens. Er zijn smalle machines (45
cm breed) en kleine .typen die op
het aanrecht of in een (deel van
een) onderkast kunnen worden ge
plaatst.
kras gekomen, dan kan worden ge
probeerd die met heel fijn schuur
papier (liefst nat) uit te schuren.
Vervolgens de plek bewerken met
koper of zilverpoets en daarna nog
eens inwrijven met goudpoets, dat
bij de drogist verkrijgbaar is. Er
zijn wel krasvaste kunststoffen,
maar die zijn dan ook heel duur,
verduidelijkt Martin Jansen.
Zijn zwevende stoel, een heldere
blikvanger, is daarom ook niet zo
geschikt voor de eethoek. De door
zichtige zetel doet dan ook veel be
tere diensten in de hal of bij de te
lefoon.
ZONNIGE TEGELS - Voor een
zonnige sfeer in de badkamer zorgt
Villeroy Boche in de tegelserie
Magnum Canary. Het nieuwe gla
zuur op de tegels is glanzend kana-
nariegeel. Ook badkuipen, wc's
enz. zijn leverbaar in de Canary-se-
rie.
Licht is een belangrijke sfeerma
ker in een interieur. Om met bin
nenhuisarchitect Jan des Bouvrie
te spreken: „Ik kan nog zo'n mooi
interieur ontwerpen, maar op het
moment dat er een slechte licht
bron is, is het waardeloos."
Licht is nu dan ook een onder
deel van de architectuur dat direct
wordt toegepast. Vooral dank zij
het halogeen zijn die toepassingen
nu onvoorstelbaar groot, het inspi
reerde jonge ontwerpers tot ge
durfde experimenten en vormge
vingen met licht. De Italianen zijn
hier ware meesters in. Spelen met
schaduwen, al dan niet te dimmen
licht en kleuren leiden tot de ont
wikkeling van een groot aantal
fraaie armaturen, tot compleet
nieuwe lampen en verlichtingssys
temen.
door
Mia Mo!
De moelijkheid is echter, dat ha
logeen tot nu toe vooral bij de vak
man bekend is. In grote projecten
wordt dit hele kleine lampje vaak
toegepast, maar in de particuliere
woning neemt het nog een beschei
den plaats in. „Terwijl er zo ver
schrikkelijk veel mogelijk is", al
dus Des Bouvrie. Wat dat betreft
heeft halogeen voor een revolutie
in de 'lichtwereld' gezorgd. Bij het
inrichten van een huis is het vol
gens hem belangrijk om het licht
aan te passen aan de kleursfeer van
een kamer. Daar zou een deskundi
ge bij in geschakeld moeten wor
den, want: „Die ontwikkelingen
gaan zo snel, alleen de vakman
weet wat er is", aldus de binnen-
huisarchitekt.
In Giessen is een high-techshow-
room van GI Design waar alle gro
te namen op halogeen-design te
vinden zijn voor zowel de particu
lier als de projectbouw. Ook de
meer bijzondere armaturen, waar
onder de Break van de Italiaanse
Sames-fabriek uit Turijn, zijn hier
te vinden. Deze wordt gekenmerkt
door een hoogwaardig buizensys
teem, waaraan verschillende halo
geenlampen kunnen worden ge
koppeld. De architect, of bewoner
van een huis, kan zelf spelen met
de buizen om zo een heel eigen ver
lichting te scheppen.
Wat halogeen is
Een lampje ter grootte van een
pink, met een lichtopbrengst die
veel hoger is dan die van een gloei
lamp met een veel langere levens
duur (2000 tot 3500 branduren). Dat
zijn de kermerken van een halo
geenlamp.
Halogeen werd oorspronkelijk
alleen in autolampen gebruikt.
Maar in de laagvoltage versie,
waarbij wordt gewerkt met trans
formatoren, is het halogeen sinds
tien jaar bezig aan een opmerkelij
ke opmars in de verlichtingsindus
trie voor het interieur. De kleine,
compacte vorm van het lampje en
het feit dat de stroom door het me
talen frame van het armatuur ge
leid kan worden, geven ontwerpers
ongekende mogelijkheden om met
halogeen aan het werk te gaan.
Een halogeenlamp is een specia
le gloeilamp, die door toevoeging
van halogeen (bijvoorbeeld jo
dium, of chloor) aan de gasvulling
een aantal specifieke eigenschap
pen krijgt. De belangrijkste is dat
het lampje op den duur niet zwart
wordt. Daarnaast maakt de toevoe
ging van halogeen het mogelijk de
gloeidraad op een hogere tempera
tuur te laten branden, waardoor
meer licht wordt uitgestraald en
dit licht een witter en sprankelen-
der aanzien heeft dan de gloei
lamp.
Koudlichtspiegel
Door toepassing van een trans
formator, waardoor de halogeen
lamp op een laag voltage brandt,
kan de lichtopbrengst nog verder
worden vergroot en kan het halo-
geenlampje nèg kleiner worden ge
maakt.
GTE Sylvania, een van de groot
ste lichtbron-fabrikanten ter we
reld met een vestiging in Breda,
heeft een nieuwe halogeen-lamp
ontwikkeld, de tru-aim professio
nal. In deze lamp is een koudlicht
spiegel aangebracht, die als bijzon
dere eigenschap heeft licht, uitge
zonden door het halogeenlampje in
de spiegel, te weerkaatsen, terwijl
hy de warmtestraling doorlaat. De
ze lamp laat dus veel licht en wei
nig warmte door waardoor hij ge
richt kan worden op voorwerpen
die slecht tegen warmte kunnen.
Bovendien is een lens voor de
lamp geplaatst, die de halogeen-
capsule, zoals het lampje in vakter
men heet, als het ware inpakt.
Daardoor is het makkelijker te
hanteren, kan het beter gericht
worden èn is makkelijk schoon te
maken.
Dat alles is een bij 'bloot' halo
geenlampje niet het geval. Daar
moet heel voorzichtig mee omge
sprongen worden. Het is aan te ra
den het lampje op zich zo weinig
mogelijk aan te raken. In de eerste
plaats omdat het heet wordt (zo'n
450 gr. Celsius!), niet tegen vocht
kan, maar ook omdat de halogeen-
capsule door de overdruk explo
deert. Het ingepakte halogeen
lampje schept ook de mogelijkheid
deze soort verlichting toe te passen
in ruimten waar dit voorheen niet
kon, zoals in de keuken, de badka
mer en zelfs buiten.
Directeur T. van Gammeren van GI Design met enkele bijzondere halo-
geenarmaturen. )foto GPD>
Martin Jansen met de uit een stuk perspex vervaardigde stoel, (foto gpd)
Basf E-240 Super High Grade *7
Perfekte weergave van beeld en geluid door
Super High Grade kwaliteit.
5 voor
Basf Super II C-90
Chroomdioxide tape van het wereldmerk BASF.
Dixons kleurenfilms
Formidabele kwaliteit en guldens goedkoper.
Kleinbeeld 24 opnamen
Kleinbeeld 36 opnamen
Pocket 24 opnamen
Ricoh AF 35
Autofocus kompaktcamera met ingebouwde flitser.
Audio Sonic CT141
Walkman met automatische bandstop en snel vooruit
spoelen. In wit of zwart. Kompleet met riemclip en
hoofdtelefoon.
Sharp GF 330
4 Band stereo-radio-cassetterecorder
met 3 bands grafische equalizer.
Maximaal muziek vermogen: 13.6 Watt,
2 weg luidsprekerssysteem met
4 elementen.
PPM £-180 3vc
3 uurs Standard High Grade.
VHS videoband.
Haarlemmerstraat 122, Leiden, 071-140166
