TRIJFEL
Lichte weers-
verbetering in
het weekeinde
ZY
PAGINA 27
Het Weer
NICO SCHEEPMAKER
Donderdagochtend 26 november
1987 om 7.15 uur. Om het wakker
worden te bevorderen bedenk ik,
waarover ik zometeen zal schrij
ven voor mijn Trijfel van mor
gen. Niet weer over Fassbinder in
elk geval, al zijn sommige facet
ten daarvan nog niet afdoende
doorgesproken. Ik sta op, sla de
Volkskrant open en lees op de
voorpagina:
"Theatergroep gaat anti-jood
se films vertonen."
Dat is uitlokking'. Ik lees:
"De theatergroep Studio Am
sterdam zal begin volgend jaar
een aantal antisemitische films
vertonen in het kader van een
project rond de Oostenrijkse
schrijver Karl Kraus. Op het pro
gramma staat onder meer de
film 'Jood Suess', die in 1940 is ge
maakt op bevel van de nazi-pro-
pagandaminister Joseph Goeb-
bels. Ook 'Triomf van de wil' van
Leni Riefenstahl, een verfilming
van de nazi-partijdag in Neu-
Godzijdank, het gebeurt alleen
maar 'in het kader van een pro-
jekt', en nog wél rond Karl
Kraus, wiens toneelstuk 'De
laatste dagen van de mensheid'
zal worden opgevoerd, waarin
'verscheidene antisemitische
passages voorkomen'. Aha! Nou
ja, dat moet kunnen vandaagde-
dag, we leven niet meer in de ja
ren '33-'45, toen het trouwens ook
kon. Wie is in godsnaam Karl
Kraus? De woordvoerder van de
Oostenrijkse ambassade die geld
voor het projekt ter beschikking
stelt noemt deze Kraus "een heel
belangrijke hedendaagse schrij
ver, die wij heel hoog achten".
Hoe hedendaags is eigenlijk
een hedendaagse schrijver die in
1874 geboren werd en in 1936
overleed? Zijn Ter Braak en Du
Perron, die vier jaar later overle
den, ook nog hedendaagse schrij
vers? "Kraus is een in 1936 in We
nen overleden satiricus, wiens
werk zowel antisemitische als an
tipapistische trekken vertoont",
lees ik verder in de Volkskrant
Kennelijk een man dus die zich
niet thuisvoelde in zijn eigen vel,
want Kraus was een jood die zich
in 1911 tot het rooms-katholicis-
me bekeerde. In welke volgorde
vertoonde hij die antisemitische
en anti-papistische trekken? Ik
heb de drie delen Karl Kraus
maar weer eens uit mijn kast ge
pakt (bij elkaar een kleine 2000
bladzijden), maar dat toneelstuk
staat er niet in. Van alle colum
nisten die de wereld gekend heeft,
was Kraus misschien de grootste,
of laten we niet overdrijven en
zeggen dat hij tot de Top Vijf be
hoorde (de wereld is zo groot, nie
twaar!). Ik zou weliswaar liegen
als ik zei dat ik al die 2000 blad
zijden had gelezen (hij was een
'veelschrijver', schreef mooie lan
ge zinnen, valt me nu op), maar
zoveel heb ik toch wel van hem ge
lezen dat die kwalificatie 'antise
mitisch en antipapistisch' wat
mij betreft rustig kan worden
uitgebreid tot 'antifascistisch',
'antikapitalistisch', 'antiburger
lijk', en nog een stuk of tien anti's.
Maar ik schort mijn oordeel
over Karl Kraus even op, want
het gaat nu om iets anders: "Jud
Suess" (de beruchtste antisemiti
sche film die ooit gemaakt is) pal
na Fassbinder. Natuurlijk, 'in
het kader van een projekt', en on
getwijfeld weer met de best moge
lijke bedoelingen ("om een beeld
te geven van de 'glijdende schaal'
waarmee het fascisme zich tussen
de wereldoorlogen in Oostenrijk
heeft ontwikkeld", lees ik), maar
hoe zou ik mij voelen als ik een
jood was en nu dit weer moest le
zen? Dezelfde films die door de
nazi's werden gebruikt om de
wenselijkheid van de Vernicht-
ung van mijn (denkbeeldige) ou
ders enJof vrouw en/of kinderen
duidelijk te maken, mogen nu
weer dienst doen om duidelijk te
maken hoe ongewenst dit juist
was! En als Veit Harlan, de regis
seur van 'Jud Suess', en zijn nazi-
collega's nu eens slimmer zouden
blijken te zijn geweest dan die
jongens van Studio Amsterdam
die, zo lees ik, "aan een marathon
denken, zestien films in een week
einde, om het effect dat we willen
beter te kunnen bereiken",- wie
heeft er dan na afloop gewon
nen? De Jood Suess? Of de Jood
Soetendorp?
Natuurlijk, de vrije stroom
van informatie is een groot goed
in een democratie, maar ik her
haal dat alles moet mogen, maar
datje niet alles op elk tijdstip ook
zou moeten willen mogen, - zo
als het afdrukken van 'Het vuil,
de stad en de dood' in de Haagse
Post, en nu weer die vertoning
van die antisemitische films. En
de vrijheid van drukpers en me
ningsuiting dan? Maar er wordt
nu toch ook met grote terughou
dendheid gezwegen over de ont
voerde Gerrit Jan Heijn? Er wor
den in De Telegraaf soms dingen
geschreven die ik van mijn le
vensdagen niet zou willen
schrijven, - pleeg ik dan zelfcens
uur? Een lezeres bedankte mij
voor mijn Trijfel over Fassbin
der. Zij vertelde dat zij, zelf niet
joods, met een joodse man was ge
trouwd die het allemaal had mee
gemaakt. „Zodra er maar iets
over dat soort dingen op de tele
visie komt zet hij het toestel met
een uit, want hij kan er nog
steeds niet tegen," vertelde ze.
Wat let ons om een beetje reke
ning met hem te houden?
In elk vakje dient een letter te wor-
den ingevuld, waardoor zowel hori-
zontaal als verticaal woorden van
navolgende betekenis verkregen
kunnen worden:
1 bewoner van zekere Europese
I hoofdstad; 2 deel v.e. auto; 3 lege
ring van koper en zink; 4 ingewij
de; 5 vals gelofte.
Oplossing 26/11
Horizontaal: 1 federatie; 8 net; 9
kok; 11 neger; 14 a.b.; 16 non; 17 si;
18 man; 20 ale; 21 propeller; 22 iep;
23 tel; 24 O.T.; 25 tip; 27 pij; 28 ren
et; 30 pan; 31 ion; 33 postelein.
Verticaal: 2 en; 3 den; 4 eten; 5
Aken; 6 tor; 7 ik; 10 lampion; 12 go
belin; 13 sierlijk; 15 baret; 17 sleep;
19 nop; 20 alt; 25 tent; 26 peil; 28
ras; 29 toe; 30 Po; 32 Ni.
HET GROTE KOOKBOEK ACHTERHAALD
Toegegeven, het grote Kookboek, ziet er gelikt uit. Een dikke pil, prachti
ge kleurenfoto op de omslag met daaronder de mededeling dat het om
een modern basiskookboek gaat met meer dan 1000 kleurenfoto's. Of dat
aantal kleurenfoto's klopt, weet ik niet. Dat heb ik niet nageteld. Een ba
siskookboek moet uiteraard een kookboek zijn waarin alle basistechnie
ken van het koken vermeld staan. Dit boek slaat nogal wat stappen over.
Een voorbeeld: Zelf bouillon maken. Kippe- vleesbouillon, het staat er
niet in. Modern? Het klaren van een bouillon, het helder maken, juist, het
staat er niet in. Er wordt veel aandacht besteed aan keukenaparatuur, pa
gina's lang. Dat lijkt leuk, maar het houdt wel op bij de elektrische oven.
De magnetron is er nog slechts een opwarmapparaat, van een hete lucht-
oven heeft men nog niet gehoord en keramische kookplaten bestonden
nog niet. Kortom, een goedkope heruitgave van een helaas achterhaald
boek van Duitse makelij, dat bij eerste verschijning in 1983 al de boot ge
mist heeft. Hoe aardig de aandacht voor calorieën, kookkosten en ge
maksomschrijving bij de recepten ook is.
Het is een uitgave van uitgeverij Helmond BV. en kost f39,50.
HUUB KLOMPENHOUWER
VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR 28-11-1987 J3 UUR,
Het zeer sombere en natte weer be
hoort tot het verleden. De depres
sie, die de afgelopen week het weer
in Europa heeft beheerst, is belang
rijk in betekenis afgenomen en
trekt naar Polen weg. Hogedrukge-
bieden worden nu voor het weer in
ons land van belang dat houdt geen
overwegend zonnig, maar wel
droog weer in.
In het weekeinde zal een hog-
edrukgebied boven Frankrijk voor
rustig weer zorgen. Na het week
einde zal boven Scandinavië een
flink hogedrukgebied tot ontwik
keling komen. De wind draait dan
het noordoosten en ge
leidelijk zal koudere lucht worden
aangevoerd. De komende nachten
kan de temperatuur in het binnen
land al onder het vriespunt komen.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, medegedeeld
door het KNMI, geldig voor zater
dag en zondag:
Britse Eilanden: Half tot zwaar
bewolkt. Voornamelijk op zater
dag enige regen, met name in het
noorden en westen. Middagtempe-
ratuur rond 7 graden.
Benelux, noord-Frankrijk: Veel
bewolking. Plaatselijk mist. Zon
dag mogelijk enige regen. Middag-
temperatuur ongeveer 4 graden.
Duitsland: Wolkenvelden en
plaatselijk mist. Zaterdag in noord-
Duitsland mogelijk wat regen of
sneeuw. Middagtemperatuur rond
3 graden.
Midden en zuid-Frankrijk: Wol
kenvelden. Plaatselijk mist. Vooral
bij de Middellandse Zee ook zi
Middagtemperatuur 10 graden
de kust tot 5 graden in het binnen
land.
Alpengebied: Wolkenvelden.
Vooral op iets grotere hoogte ook
zon. Middagtemperatuur in de da
len rond 3 graden.
Spanje en Portugal: Overwegend
zonnig. Droog. Middagtempera
tuur tussen 9 graden in het noor
den en in het binnenland, tot 19
graden in het zuiden.
Italië en de Joegoslavische kust:
Veranderlijke bewolking. Vooral
in zuid-Italië enkele regen- en
weersbuien. Middagtemperatuur
van 6 graden in de Povlakte tot 17
graden in het zuiden.
dag. 19.00 en 21.15 u
ook 14.30 uur, 16 jr.
LIDO 1, 2. 3. 4 en STUDIO
(124130/133210) 'Angel Heart', al.
'Witches of Eastwick', 12 jr.
'Hector', dag. 14.30,19.00 en 21.15 uur,
al.
'Een maand later', al.
'Beverly Hills cop II', dag. 19.00 en
21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.30
uur, 16 jr.
'Who's that girl', al.
'Bambi'.za., zo. en woe. 14.30 uur, al.
TRIANON (123875): 'Van geluk ge
sproken', dag. 14.30, 19.00 en 21.15
uur, 16 jr.
REX (125414): 'Up'n coming", dag.
14.30,19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Daisy chain', vr.
en za. 23.30 uur. 18 jr.
KIJKHUIS (142895): 'Malcolm', do
t/mzo. 20.00 en 22.15 uur.
'La Famiglia', do. t/m woe. 19.30 en
21.45 uur.
'Local hero', ma. 20.00 en 22.15 uur.
'King of comedy', di. 20.00 en 22.15
2.20.00 en
Bioscopen
uur, al.
'Who's that girl', dag. 18.45 uur, za., zo.
en \voe. 13.30 uur, zo. ook 16.00 uur.
'Mannequin', dag. 18.30 en 21.00 uur,
za., zo. en woe. ook 13.30 uur, zo ook
16.00 uur, al.
'Hector', dag. 18.30 en 21.00 uur, za..
zo. en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 16.00
uur, al.
'Beverly Hills Cop II', dag. 18.30 en
21.15 uur, zo. ook 16.00 uur, al.
Kindervoorstelling: 'Bambi', za., zo.
en woe. 14.00 uur. al.
Nachtvoorstelling;'Mannequin', za.
24.00 uur, 18 jr.
'Hector', za. 24.00 uur, 16 jr.
'Gluren, een vreemde bezigheid', za.
24.00 uur, 18 jr.
'Sex zonder sluier', za. 24.00 uur, 18 jr.
GREENWAY: 'Outregeous fortune'
do. t/m zo. 19.00 uur, zo. 15.45 uur, al.
'Defence of the Ralm', do. en zo. 21.15
uur. 16 jr.
'Zoeken naar Eileen', vr. en za. 21.15
uur. ma. t/m woe. 20.15 uur, 12 jr.
Kindervoorstelling:'ET en zijn avon
tuur op aarde', vr., za. en woe. 15.45
ir, al.
Katwijk
(voor reserveringen 01718- 74075)
City l:'Robocop' do., vr., za., zo. en
woe. 14.00, 19.00 en 21.15 uur, ma. en
di. 19.00 en 21.15 uur.
City 2:'Number one with a bullet', do.,
vr. en zo. 14.45 en 19.00 uur, za.. ma.,
di. en woe. 19.00 uur.
City 2:'Een maand later', dag. 21.15
Noordwijk
(voor reserveringen 01719-12800)
Geen opgave ontvangen.
27 november 1987
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Een diefstal gepaard gaande
met eene poging tot moord is
Woensdag-nacht gepleegd op den
weg van Strée naar Ragnies. Een
Fransche gistventer, die met zij
ne kar op Fransch grondgebied
terugkeerde, werd door boosdoe
ners overvallen, mishandeld en
van al zijn geld beroofd. De onge
lukkige bekwam een gebroken
kakebeen en, zich aan de bank
van de kar vastklemmend, be
reikte hij Ragnies, door het in
stinct van zijn paard, dat daar
overal den weg kende. Iedere
week ging den man op een vasten
dag zijne koopwaar rond bren
gen en kwam geregeld in den
vooravond terug. Het schijnt dat
de dieven met deze tocht bekend
waren, zoodat men in de streek
zelve denkt ze te kunnen opspo
ren.
- Bijna menscheneters. - Den
16den October leed het Ameri-
kaansche vaartuig „Augusta",
van Swansea naar Aspinwall, in
volle zee schipbreuk. Zeven man
kwamen om en zes anderen dob
berden dagen achtereen in eene
boot rond, met geen anderen leef
tocht dan een kleinen zak be
schuit. Toen deze was opgeteerd
en de ongelukkigen twee dagen
lang gehongerd hadden, besloten
zij één hunner bij het lot aan te
wijzen om te worden opgegeten.
Na de loting hadden zij echter de
moed niet hun besluit uit te voe
ren; zij kwamen overeen nog drie
dagen te wachten. Tegen het ein
de van den derden dag, toen zij
zich gereed maakten het slachtof
fer aan te tasten, werden zij door
het Amerikaansche schip
„Union" gered, dat hen dezer da
gen te Nieuw-York heeft aange
bracht.
- In een net café te Berlijn viel
een kelner in onmacht. Een ge
neesheer, die toevallig in het kof
fiehuis zat, bracht hem spoedig
weder tot bewustzijn. Op de
vraag naar zijner plotselinge on
gesteldheid antwoordde de kel
ner met eene zwakke stem: „Eene
dame die mij een glas limonade
bestelde, heeft me slechts een stui
verfooi gegeven!".
- Betje: „Mevrouw, bij dit slech
te weer moest u met die japon niet
uitgaan," Mevrouw:,, Maar Bet-
je, wat gaat u dat aan?" Betje:
„Zoo? U heeft mij die japon be
loofd als u ze niet meer draagt en
ik geloof dus wel een woordje te
mogen meespreken."
Vijftig jaar geleden:
De Directie der Leidsche
Duinwater - Maatschappij
maakt bekend, dat met ingang
van 1 Januari 1938 de prijs per
kubieke meter water over den
meter geleverd, VAN 30 CENT
OP 27 CENT IS GEBRACHT. U
kunt nu bezuinigen door meter
tarief te nemen.
LEIDSCH DAGBLAD - ALPHENS DAGBLAD-
ADVERTENTIES
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1. Leiden 071-144941
•Directeur: G. Koopman.
.Adjunct-directeur N. Quakernaat
REGIOKANTOREN
Jullanastraat 19. 2405 CG
Alphen a/d Rijn. 01720-93961.
Vuurbaakplein 11. 2225 JB.
Katwijk, 01718-12383
NABEZORGING
ma.-vrij18.00-19 30 uur 071-1
zaterdag 13.00-14 00 uur 071-1
POSTADRESSEN
Postbus 54, 2300 AP Leiden.
Postbus 83. 2400 Ab Alphen a/d Rijr
TELEFAX
Leiden 071-143480
Alphen 01720-73933
ABONNEESERVICE
ABONNEMENTEN
per maand, aan huis bezorgd
argd
per post (buitenland)250.00
per half jaar, aan huis bezorgd137,90
per post (binnenland)200,00
per jaar, aan huis bezorgd262,40
per post (binnenland)386,90
s (alle dagen)
Abonnementsgelden c
3 oplage per dag 50.200 e
REDACTIE
(niet voor nabezorging)
Stad H G. van der Post. 071-893252
Regio Leiden M de Graaff, 070-652201
Duin- en bollenstreek.
H.I.J. Veldhuizen, 01720-43360.
Alphen- J.P.A. Preenen. 071-893819
Bin./Buitenl./Econ.: W. Fortuyn.
Sport: A. van Kaam.
Features/Extra: W. Schrama
Foto-red. W. Dijkman.
KABELKRANT
Redactie 071-144941
Advertenties 071-121942. of 071-144941
Ongevallendiensl
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Eüsabeth Ziekenhuis) EHBO zieken
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
uur en na overleg.
Ziekenhuizen
St. Elisabeth
071-899250):
14.00-14.45 uur
Klasse afd.
14.00-14.45 uure
Kraamafdeling
Ziekenhuis (tel.
volwassenen
ïn 18.30-19.30 uur.
11.15-12.00 uur.
n 18.30-19.30 uur.
gynaecologie.
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 i
alleen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiënten (behalve
kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Prematurenafdeling in overleg door
lopend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver
strekt.
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met
de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen
afdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14-30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
is het niet mooi dat
racistische uitingen in woord
eh geschrift voortaan
strafbaar znw
ja,maar de
wet 15 zo
onduidelijk
geformuleerd..,
dat hij niet geldt
voor blanken
