Mensen steeds vaker met
huurschuld huis uitgezet
Vingerafdruk discrimineert niet-Japanner
Reportage
Amsterdamse inboedels stapelen zich op in loods
Voorzitter Huting van hervormde synode trekt zich terug
PAGINA 2
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1987
SWÊ%ÈÊK0
AMSTERDAM - In de flat heerst een onbeschrijflijke
wanorde. De vloer bezaaid met kledingstukken, huis
raad, levensmiddelen, restanten die duiden op regelma
tig heroinegebruik en andere niet aan te duiden zaken.
De hoofdbewoner blijkt niet aanwezig. In het halfduis
ter ontdekt de deurwaarder nog een slapende figuur op
een bank. "Helaas, ik moet u verzoeken deze woning te
verlaten. De zaak moet ontruimd".
Inde gemeenteloods aan de Sumatrakade staat permanent de huisraad van zes- tot zevenhonderd gezinnen
weg 3600 inboedels de loods.
door
Thea van Beek
De cijfers zijn niet precies bekend.
Een woordvoerder van de Amster
damse Stadsreiniging schat dat er
gemiddeld per dag zo'n 16 huizen
worden ontruimd, maar afgaande
op het aantal inboedels dat staat
opgeslagen in de grote gemeente-
loods aan de Sumatrakade moeten
het er veel meer zijn. Tussen de zes-
en zevenhonderd inboedels zijn
hier ondergebracht. Ze blijven er
voor twee maanden staan.
Een simpel rekensommetje leert
dat jaarlijks ruwweg 3600 in
boedels de loods passeren. En dat
is dan nog maar de top van de ont
ruimingsijsberg. Want in twee van
de drie gevallen gaan de spullen
rechtstreeks naar de vuilnisbelt.
Daarmee kan het totaal aantal ont
ruimingen in de hoofdstad op een
slordige tienduizend per jaar wor
den gesteld.
Dagelijks ontvangt de reini
gingsdienst een ontruimingslijstje
van de dienstdoende deurwaarder.
Samen met een verhuisploeg
wordt de lijst afgewerkt. Soms
blijkt de woning al verlaten. Vaker
laat men het op ontruiming aanko
men. Een woordvoerder van de rei
niging: "Voor onze mensen is het
zeker geen lolletje. Er spelen zich
vaak emotionele taferelen af.
Laatst liep het zo hoog op, dat éën
van hen met een flink mes werd be
dreigd".
Politie
Was vroeger bij elke huisuitzet
ting nog politie aanwezig, sinds
kort moet het zonder die assisten
tie worden gedaan. Amsterdam wil
politie-assistentie efficiënter inzet
ten. Maar al te vaak gebeurt het dat
men onverrichter zake bij een wo
ning arriveert die al blijkt te zijn
verlaten. Alleen bij problemen kan
nu nog hulp worden ingeroepen.
Dit besluit kwam de gemeente vo
rige week op een kort geding te
staan, aangespannen door de Ge
rechtsdeurwaarders. Zij vinden
dat hun veiligheid niet langer is ge
waarborgd.
De Stadsreiniging zelf mag zich
niet in het pand begeven. In het ge
volg van de deurwaarder komen
een vijftal verhuizers mee die de
woning leegruimen. Pas buiten de
woning worden de goederen door
de Stadsreiniging in ontvangst ge
nomen voor opslag of vernietiging.
Alles wordt genoteerd: meubels,
huishoudelijke artikelen, het aan
tal vuilniszakken. "Nee, we mogen
niet kijken wat er in die zakken zit.
Dat gaat buiten onze competentie".
De opgeslagen spulletjes blijven
twee maanden bewaard. Komt de
eigenaar ze - tegen betaling van
transportkosten - niet ophalen, dan
worden ze na die termijn 'opge
ruimd' en de bruikbare spullen ge
veild. Van de opbrengst worden
eerst de gemaakte onkosten afge
trokken. Mocht er nog iets overblij
ven dan kan de eigenaar daar als
nog aanspraak op maken.
Bijlmerdag
Gerechtsdeurwaarder W. Welte
vreden heeft deze dag 16 adressen
voor ontruiming op zijn lijstje
staan. Vandaag is het Bijlmerdag,
een wekelijks terugkerend gege
ven. Het aantal van 16 ontruimin
gen zal hij niet kunnen afwerken.
De eerste ontruiming neemt al
ruim twee uur in beslag. De bewo
ner heeft een huurachterstand van
bijna een half jaar.
"Maar ik heb het geregeld",
werpt hij tegen. "M'n maatschap
pelijk werkster heeft ervoor ge
zorgd dat nu elke maand de huur
wordt betaald. De deurwaarder is
onverbiddelijk: „Maar er is nog wel
een grote huurachterstand. De wo
ningbouwvereniging wil de wo
ning terugvorderen". Zijn argu
menten lijken te overtuigen en in
een trance worden wat nutteloze
voorwerpen bijeengeraapt om mee
te nemen.
De verhuisploeg is inmiddels al
druk aan het pakken. Aan de han
den stevige werkhandschoenen.
Op het keukenaanrecht wordt een
stapel vaatwerk met een royaal ge
baar in een vuilniszak geschoven.
Levensmiddelen, planten en ande
re 'waardeloze' zaken gaan linea
recta de voor de deur geparkeerde
vuilniswagen in. Tussen al die be
drijvigheid schutteren de bewo
ners wat onbeholpen op zoek naar
wat kleding en andere noodzakelij
ke spullen.
Weltevreden houdt alles nauw
lettend in de gaten. Loopt af en toe
naar binnen voor een geruststel
lend praatje met de bewoners. "Je
weet van tevoren nooit welke situa
tie je aantreft. Zeker met drugsge
bruikers blijft de situatie onzeker.
Zo zijn ze rustig en goed aan
spreekbaar. een kwartiertje later
kan het zijn omgeslagen in het te
gendeel en ontstaat er een geweldi
ge agressie. Je moet ermee kunnen
omgaan. Rustig en vriendelijk blij
ven en dat is een aangeboren gave,
dat kun je niet leren".
Lief
Het huis is leeg, de bewoners zijn
vertrokken met wat schamele be
zittingen, verpakt in plastic zakken
en een opgescharrelde oude tas.
Een familielid mompelt: "Hij heeft
veel problemen. Waar hij nu heen
gaat? Tja, ik kan hem niet laten
stikken. We zullen wel de helpende
hand toesteken. Als de verhuis
ploeg even later vertrekt, zitten de
bewoners op een trap, enkele eta
ges lager in het immense flatge
bouw. De heroine-attributen op
een trede, gereed voor gebruik. Tot
de deurwaarder roept een familie
lid: "En nog wel bedankt hè. U
bent veel te lief
Woningontruiming heeft twee
hoofdoorzaken: het ontbreken van
de vereiste woonvergunning of
huurschuld. Maar de meeste gedu
peerden hebben niet uitsluitend
huurachterstand. Schulden bij het
GEB, postorderbedrijven en lenin
gen hebben hun financiële positie
uitzichtloos gemaakt. Kortom/een
onoverkomelijke opeenstapeling
van financiële problemen.
Soms willen ontruimingen ook
nog wel eens gaan om het veroorza
ken van overlast aan omwonenden.
Bij het kantoor van deurwaarder
Weltevrede, ëën van de 22 Amster
damse gerechtsdeurwaarders, be
staat de hoofdmoot uit huisuitzet
tingen bij huurschuld.
"Ontruiming van gekraakte wo
ningen vormt op dit moment een
minderheid. Enkele jaren geleden
gebeurde dat veel vaker. Hoe ei
genaardig het ook mag klinken,
maar met de Leegstandswet in de
hand komen dit soort ontruimin
gen de laatste tijd steeds minder
voor, aldus Weltevrede".
Volgens hem is de laatste jaren
steeds meer sprake van ontruiming
bij huurschuld. "Op dit moment
hebben wij alleen al zo'n tweehon
derd zaken per jaar. Vroeger had je
nog momenten dat het wat dat be
treft rust was. Nu is er sprake van
een frequente stroom. Het zijn vrij
wel altijd trieste, schrijnende ge
vallen. Zeker als het om gezinnen
gaat. De schulden stapelen zich op
en het laatste watje doet is de men
sen het dak boven hun hoofd weg
halen. Wij doen het zeker nooit met
genoegen".
Principieel
Een luxe flat in een buitenwijk
van Amsterdam. De huren bedra
gen er 700 gulden en meer. De be
woner blijkt een 'oude bekende'.
Volgens Weltevrede maakt de man
er al sinds jaren een gewoonte van
opgestapeld. Jaarlijks passeren ruw-
(lotoGPD)
geen cent huur te betalen. Uitzet
ting is niet de eerste keer. Bij aan
komst verleent de man alle mede
werking. Terwijl de verhuizers het
schaarse huisraad bijeen rapen, be
geeft hij zich naar de badkamer
voor een laatste wasbeurt.
De 'oogst' is gering: een ge
scheurde matras, twee tuinstoelen,
wat gereedschap en een kapotte,
draagbare televisie. Als handbaga
ge kiest de man voor wat onder
goed. "Alles wat ze kunnen dragen,
mag meegenomen worden", zegt
de deurwaarder. "Meestal is dat
maar heel weinig". Binnen een
kwartier is de woning leeg.
De verhuizers hebben ook zo
hun eigen verhaal: "Een tijdje gele
den kwamen we in een woning
waar de bewoner zich al weken ge
leden bleek te hebben opgehan
gen. Afschuwelijk dat soort situa
ties. Daar ben ik zo weer weg". Zijn
verhaal maakt de tongen los. Er
volgen beschrijvingen van de af
schuwelijke toestanden die regel
matig worden aangetroffen: "Ber
gen troep, vaak een meter hoog",
wijst een verhuizer aan. "Soms
gaan we compleet over onze nek
van de stank. Maar ja, opruimen
moet je toch".
Uit het raam
Maar het kan ook anders. Bin
nenkort dient in Amsterdam een
kort geding tegen de Stadsreini
ging door huurders van een wo
ning die ten onrechte ontruimd zou
zijn. Een dag voor de huisuitzetting
kwamen de bewoners met hun
huisbaas een betalingsregeling I
overeen. De deurwaarder bleek,
met het gerechtelijk vonnis in de
hand, onvermurwbaar.
Volgens de bewoners en andere
omwonenden ging de ploeg van de
renigingsdienst daarop voortva
rend te werk. Alle huisraad ver
dween vanuit het raam op de twee
de etage rechtstreeks in de vuilcon
tainer. Een dag later mocht de wo
ning toch weer worden betrokken.
Nu, vijf maanden later zit het gezin
met onherstelbaar huisraad en de
rekening van opslag van het meu
bilair.
Waar gaan de mensen heen? Nie
mand die het precies weet. Soms
zijn het vrienden of goedwillende
familieleden die tijdelijk onderdak
verschaffen. Soms is er nog een
plekje bij Hulp voor Onbehuisden. I
Niet zelden wordt elders een leeg-
staande woning gekraakt. In een j
groot aantal gevallen mag worden
aangenomen dat de op straat gezet
te bewoners zich aansluiten bij het
steeds groter wordende leger dak
lozen in de hoofdstad.
Het Centraal Station, het goed- j
kope en vaak brandgevaarlijke
pension of niet meer dan een por
tiek kunnen dan nog beschutting
bieden. "In schrijnende gevallen
sprong vroeger de Sociale Dienst
nog wel eens financieel bij", weet
Weltevrede. "Maar met alle bezui
nigingen gebeurt dat in Amster
dam niet meer".
Urgent
Wie zich bij Herhuisvesting
meldt kan in aanmerking komen
voor een urgentiebewijs en aan
dringen op een spoedbehandeling.
Per geval wordt bekeken hoe snel
in andere woonruimte kan worden
voorzien. "Maar", zegt een woord
voerder van Herhuisvesting, "We
staan in z'n algemeenheid niet di
rect klaar iemand met een huur-
schuld direct aan een woning te I
helpen. En met alleen een urgentie- I
bewijs in de hand kan de wachttijd
voor een andere woning al gauw
oplopen tot twee jaar. Meestal ver
wijzen wij de mensen naar make
laars met goedkope huurwonin
gen, Hulp voor Onbehuisden of
naar woningen in de Bijlmermeer"
En daarmee lijkt de cirkel rond
'Grote schulden en over een paar
maanden misschien opnieuw de
kans op huisuitzetting. Want de hu
ren zijn er hoog en hoe lang is dat
weer vol te houden?
TOKYO - Zowel binnen de eigen
landsgrenzen als vanuit het buiten
land krijgen de Japanse autoritei
ten steeds meer kritiek te verduren
vanwege de verplichting voor bui
tenlanders om vingerafdrukken te
laten nemen als zij voor langere tijd
in Japan willen toeven. De afgelo
pen maanden hebben tegenstan
ders met protestmarsen en honger
stakingen opnieuw de aandacht ge
vestigd op deze omstreden prak
tijk, die 35 jaar geleden werd inge
voerd.
door
K.P Hong/AP
Onder de Japanners zelf moeten
alleen misdadigers hun vingeraf
drukken geven. Buitenlanders
moeten te allen tijde een identi
teitskaart bij zich hebben waarop
hun vingerafdrukken prijken. Ja
panners hoeven geen enkel identi
ficatiebewijs bij zich te hebben.
Minister Kaname Endo (justitie)
en andere regeringsfunctionaris
sen betogen dat vingerafdrukken
onontbeerlijk zijn, omdat foto's
niet voldoende zijn om buitenlan
ders te identificeren. Bovendien
helpt het huidige registratiesys
teem bij de opsporing van illegale
buitenlanders.
De uit iya2 daterende vreemde
lingenwet bepaalt dat alle buiten
landers van 16 jaar en ouder die
voor langere tijd naar Japan ko
men zich bij de gemeentelijke au
toriteiten moeten melden met een
pasfoto. Zij moeten daar tevens
een afdruk laten maken van hun
linker wijsvinger. Wie dat weigert
riskeert een gevangenisstraf van
een jaar, een boete van maximaal
200.000 yen (2.800 gulden) of uitzet
ting uit het land.
Japan, een land met 120 miljoen
s, telt zo'n 830.000 buiten
landse ingezetenen, voor het me
rendeel nazaten van Koreaanse ar
beiders die tijdens de Tweede We
reldoorlog onvrijwillig naar Japan
werden overgebracht. In Japan ge
boren kinderen van buitenlandse
ouders hebben geen recht op het
Japanse staatsburgerschap
Vernederend
Onder druk van de groeiende
kritiek paste de regering de wet in
1985 aan, zodat buitenlanders hun
wijsvinger nu niet meer in zwarte
inkt hoeven te dopen maar in een
kleurloze vloeistof. In september
besloot de regering de voorge
schreven vijfjaarlijkse herhalings
procedure af te schaffen. Wie zich
als buitenlander in Japan wil vesti
gen hoeft nu nog maar een keer de
vernederende vingerafdrukproce
dure te ondergaan.
De tegenstanders blijven zich
echter verzetten. "Ook al hoef je
maar een keer je vingerafdruk te
geven, het blijft een vingerafdruk.
Er verandert niets", zegt een ver
ontwaardigde Robert Ricketts, als
freelance journalist werkzaam in
Japan. Hij was de eerste Ameri
kaanse staatsburger die werd opge
pakt omdat hij weigerde zijn vin
gerafdruk te geven. Ricketts stelt
dat de verplichte vingerafdrukken
in strijd zijn met de Japanse grond
wet en met internationale conven
ties die discriminatie verbieden.
De Amerikaanse dominee Jesse
Jackson, een voorvechter van de
burgerrechten en kandidaat voor
de Democratische presidentsno
minatie. stuurde in september een
brief aan de Japanse regering,
waarin hij erop wees dat de vinger
afdrukken doen denken aan de
pasjeswetten voor zwarten in Zuid-
afrika.
"Het verplicht stellen van vin
gerafdrukken voor buitenlanders
is beledigend voor veel mensen,
omdat zij zich als oppassende niet-
ïngezetenen behandeld voelen als
tweederangs burgers, als crimine
len. De ogen van de wereld zijn de
zer dagen gericht op Japan. Geen
enkel land kan zich permitteren te
gelijkertijd een handelsoverschot
en een moreel tekort te hebben",
schreef Jackson aan minister En-
do.
Koreanen
Sinds 1980, toen een groep Kore
aanse ingezetenen zich voor het
eerst in georganiseerd 'verband
ging verzetten tegen de maatregel,
hebben zeker 13.000 buitenlanders
geweigerd hun vingerafdruk te la
ten nemen. De meesten waren Ko
reanen. Tot dusver is een Koreaan
uitgewezen, terwijl 51 anderen boe
tes tot 50.000 yen (700 gulden) op
gelegd kregen. Er lopen in ver
schillende steden processen tegen
47 andere weigeraars.
Sinds 1982, toen de Koreaanse
protestbeweging zich uitbreidde
naar andere buitenlanders, heeft
de regering terugkeervergunnin-
gen geweigerd aan weigeraars. In
december beklaagden 19 Koreaan
se, Japanse en Amerikaanse hoog
leraren van de Universiteit van Illi
nois zich in een petitie aan de Ja
panse autoriteiten over het feit dat
een Chinees en een Fransman geen
terugkeervergunning kregen toen
zij de begrafenis van een familielid
in het buitenland wilden bijwonen.
Ronald Fujiyoshi, een Japans-
Amerikaanse missionaris uit Hilo,
Hawai, hield onlangs een honger
staking van 24 dagen uit protest te
gen de verplichte vingerafdrukken
en de weigering van terugkeerver-
gunningen. De regering heeft Fu
jiyoshi.tot vijfmaal toe een terug
keervergunning geweigerd, nadat
hij in 1982 opgepakt was omdat hij
weigerde een vingerafdruk te laten
nemen. Hij moet op 15 december in
Osaka voor de rechter verschijnen.
Hij zou naar Hawai willen reizen
om zijn zieke vader en moeder daar
te bezoeken, maar durft dat niet
omdat hij dan niet meer kan terug
keren naar Japan.
Rickefts bevestigt dat het vooral
Koreanen en Chinezen zijn - de af
stammelingen van de dwangarbei
ders uit de Tweede Wereldoorlog -
die gediscrimeerd worden in oplei-
dingskansen, banen en sociale
voorzieningen. "Ze mogen niet
stemmen en ze hebben nauwelijks
burgerrechten", zegt hij.
Ds. H. Huting uit Rotterdam
stelt zich niet herkiesbaar als
voorzitter van de synode van de
Nederlandse Hervormde Kerk.
"Gezien de samenstelling van
het moderamen" (dagelijks be
stuur) acht hij het wijs, nu op te
stappen. "Nu kan de lijn van han
delen bewaard blijven", zei hij.
Huting (63) had nog een jaar mo
gen blijven.
Sinds 1985 is hij voorzitter van
de synode. Hij volgde toen ds. C.
B. Roos (Amsterdam) op. In 1982
werd hij al lid van de synode. Een
jaar later koos men hem in het
'breed moderamen' (uitgebreid
bestuur). In 1984 werd hij lid van
het dagelijks bestuur.
Huting veroorzaakte nogal op
schudding in de hervormde we
reld toen hij in 1985 bij terugkeer
van een conferentie van de We
reldraad van Kerken in Harare
(Zimbabwe) over de apartheid
pleitte voor kerkelijke steun aan
gewapend verzet van de Zuid-
afrikaanse bevrijdingsbeweging
ANC als economische maatrege
len geen resultaat zouden heb
ben. Uit de Gereformeerde
Bond, waartoe een kwart van de
Hervormde Kerk wordt gere
kend, werd toen op vertrek van
Huting aangedrongen.
Hij blijft aan als voorzitter tot
aan de synodevergadering van
april 1988, maar de vergadering
i vandaag en morgen in Doorn
is wel de laatste die hij voorzit.
Morgen neemt de synode af
scheid van hem
Tweede dienst
De gereformeerde synode -
deze week in Lunteren bijeen -
heeft nog geen oplossing gevon
den voor de kerkordeiijke ver
plichting om op zondag ook een
tweede kerkdienst te houden. Op
veel plaatsen is deze dienst al
verleden tijd. Mede als gevolg
van teruglopend kerkbezoek
kunnen vooral kleine gemeenten
niet meer aan deze regel voldoen.
Ook in de stad is de behoefte aan
een tweede dienst sterk vermin
derd.
De synode nam een voorstel
van orde aan om vóór over dit
punt een besluit te nemen de
commissie voor kerkorde en ere
dienst te raadplegen.
De gereformeerde kerk van
Abbenbroek-Zwartewaal had de
syode laten v/eten, het aantal
middagdiensten te zullen terug
brengen tot twee per maand. De
kerk van Sloten (Fr.) wil hele
maal met de tweede dienst stop
pen, gezien de omvang van de ge
meente, de financiën en de groei
ende samenwerking met de
plaatselijke hervormde gemeen
te. Beide plaatselijke kerken
hadden de synode gevraagd, arti
kel 70 van de kerkorde, dat hier
over gaat, in die zin te wijzigen.
De synode gaf de secretaris
van de commissie 'Man-vrouw',
mevrouw drs. R. J Vercruysse-
Zwanenburg, per 1 januari 1988
een vaste aanstelling. Op die da
tum loopt haar tijdelijke aanstel
ling af. Deze secretaris moet stu
die verrichten en voorlichting
geven over de verhouding man
vrouw in kerk en samenleving en
familieverband in het kader van
Zending en Werelddiakonaat.
In de Hervormde Kerk werd
per 1 januari van dit jaar de deel
tijdfunctie van secretaris van de
commissie vrouwenwerk van de
Raad voor de Zending omgezet
in een volledige baan. Mevrouw
ds. T. de Nie is sindsdien secreta
ris van de sectie mannen en vrou
wen in kerk en samenleving.
- De wereld is groter dan
Zuid-Afrika, hield voorzitter ds.
E. Overeem de gereformeerde
synode voor, toen al aan het be
gin van een discussie over Zen
ding en Werelddiakonaat vier
moties betrekking hadden op dit
land. Ondanks zorgen over de
positie van christenen in Roeme
nië en in moslimlanden (zoals
Pakistan en Indonesië) besteed
de de synode een groot deel van
haar tijd aan de apartheid en de
gevolgen daarvan voor de Gere
formeerde Kerken.
Uiteindelijk werd de commis
sie Zending en Werelddiakonaat
opgedragen in gesprek te blijven
met kerkleden die bezwaren
hebben tegen het kerkelijk Zuid-
Afrika-beleid (anti-apartheid), en
te blijven speuren naar concrete
veranderingen in blank Zuid-
Afrika ten gunste van de zwarte
gemeenschap.
De synode-commissie zal toch
ook de kerkelijke situatie in Roe
menië bijzondere aandacht ge
ven. Synodelid ds. W. H. Rein-
ders uit Ten Boer noemde de toe
stand daar 'zonder meer urgent'.
Joden
Joden moeten Nederland
verlaten. Hun plaats is in Israël.
Dat schrijft de orthodoxe rabbijn
Lody van de Kamp uit Den Haag
deze week in het Nieuw Israëli
tisch Weekblad. Aanleiding is
het omstreden toneelstuk 'Het
vuil, de stad en de dood', waar
van de opvoering ten slotte niet
is doorgegaan.
Volgens Van de Kamp blijkt
uit de publikatie van de tekst van
dit stuk in een weekblad, dat
men de joodse gemeenschap niet
ter wille wil zijn. "Daarom moe
ten de joden zich ernstig bezin
nen of er op langere termijn in
deze samenleving nog wel plaats
voor hen is. Misschien wordt het
inderdaad tijd om eens te kijken
hoe onze koffers er' 'ij staan".
"Wij hebben eerv chuis, een ei
gen land, waar wij onze strijd
baarheid kunnen inzetten ten be
hoeve van een eigen joodse sa
menleving, vrij van zulke ver
foeilijke uitingen van menselijke
beschaving". De rabbijn vindt
het zonde, energie te blijven ge
bruiken om in de verstrooiing
het joodse hoofd boven water te
houden. "Israël heeft ons nodig
en wij hebben Israël nodig".
Hervormde Kerk: beroepen
te Baarn A. M. A. Hellendoorn
Hattum.
Nederlands Gereformeerde
Kerken: beroepen te Rotter
dam-Overschie W. J. van der Lin
de Ede.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Pretoria
voor Die Vrije Gereformeerde
Kerken in Zuid-Afrika E. A. de
Boer Amsterdam-Zuidwest.
NPB. Zaterdag houdt de Ne
derlandse Protestanten-Bond
zijn jaarlijkse algemene vergade
ring in Varsseveld. Het hoofdbe
stuur stelt voor, de afdracht van
de afdelingen voor het algemene
wérk te handhaven op f37 per lid
en f57,50 per echtpaar. De bij
drage voor algemene leden blijft
f65 voor individuele leden en
f 100 voor een echtpaar. Is men
tussen 18 en 27 jaar, dan wordt de
bi jdrage f32,50 per jaar.
Voorschoten. Uitgaande van
de Raad van Samenwerkende
Kerken in Voorschoten wordt
zondagavond om 7 uur in de
Moeder Godskerk (Baron
Schimmelpenninck van der Oye-
laan, wijk Boschgeest) een oecu
menische advents-zangdienst
gehouden. Voorganger is de an
glicaanse predikant Geoffrey G.
Allen (Voorschoten). Het koor
van de anglicaanse gemeente in
Naar Elzas
De paus wil volgend jaar ok
tober een bezoek brengen aan de
Elzas. Hij gaat dan ook naar de
Europese instellingen in Straats
burg. Op 8 oktober hoopt hij de
Raad van Europa toe te spreken.
De dag daarna is gereserveerd
voor 'pastoraal bezoek'.
Dit wordt de vierde pauselijke
reis naar Frankrijk. De andere
waren in 1980, 1983 (Lourdes) en
1986.
In 1989 hoopt de paus voor de
tweede keer naar Zuid-Korea te
gaan. Er zijn, volgens een officië
le Vaticaanse bron, nog geen
plannen om ook Noord-Korea in
het reisschema op te nemen.