Noordwijks bejaardenhuis
voert groeps verzorging in
Hervormde kerk Abbenes
moet dringend opgeknap
Opvang van aantal demente bejaarden in 'huiskamer'
Muren scheuren in eeuw oude gebouw
'Noordwijk sjoen it'
NOORD WIJK - Het bejaardenhuis Groot Hoogwaak in
Noordwijk aan Zee heeft als een van de eerste huizen in de
regio, groepsverzorging ingevoerd. Tien tot twaalf demen
terende bejaarden worden dagelijks opgevangen in een als
huiskamer ingerichte ruimte waar ze intensief worden be
geleid en verzorgd. Elke dag worden er activiteiten georga
niseerd en de maaltijden worden gezamenlijk genuttigd.
Groepsverzorging, ook wel het
huiskamerproject genoemd, heeft
volgens directeur H. IJzerman gro
te voordelen. IJzerman: "Een
zwaar demente bejaarde is gede
soriënteerd, verward en vaak inac
tief. Door een intensief activiteiten
programma aan te bieden, wordt
het isolement doorbroken waarin
deze mensen vaak zitten. Het ge
heugen wordt geprikkeld hetgeen
een verergering van de dementie
kan voorkomen".
Groepsverzorging is méér dan
het opzetten van een activiteiten
programma. In Groot Hoogwaak is
speciaal voor deze vorm van zorg
een ruimte als huiskamer inge
richt. Een tv, een breihoek, gezelli
ge stoelen en zelfs een kanarie ont
breken niet. De groep is de hele dag
in de ruimte aanwezig en eet er ge
zamenlijk. IJzerman: "We trachten
hier zo veel mogelijk de situatie
van vóór de opname in het huis na
te bootsen. Dat geeft opnieuw een
prikkeling van het geheugen. Bo
vendien zorgt het ervoor dat de
mensen zich socialer opstellen en
uit hun isolement komen".
De groepsverzorging is voortge
komen uit het activiteitenprogram-
door
Monica Wesseling
ma dat al in 1984 in Groot Hoog
waak werd ingevoerd. Evenals de
andere bejaardencentra in het land
werd ook het Noordwijkse tehuis
geconfronteerd met een verschui
ving in de geestelijke en lichamelij
ke gezondheid van de bewoners.
De directeur: "Vroeger ging ieder
een die 65 jaar werd, automatisch
naar het bejaardenhuis. Nu worden
alleen diegenen opgenomen die
zichzelf riiet meer kunnen verzor
gen. Dat is op zichzelf een goede
ontwikkeling, maar heeft wel grote
gevolgen voor de tehuizen".
Dementie
Procentueel is het aantal demen
te bejaarden in het huis de laatste
tien jaar sterk toegenomen.
"Slechts tien procent van de oude
ren dementeert. In het huis is het
percentage dementen natuurlijk
veel groter. Diegenen die zichzelf
nog kunnen verzorgen blij ven-im
mers thuis wonen".
Psycho-geriatische patiënten
(oudèren met een verminderd
geestelijk vermogen) stellen ande
re eisen aan de verzorging dan
mensen die wel oud, maar niet ziek
zijn. Om te voorkomen dat demen
ten in een toestand van volstrekte
lethargie vervallen, moeten ze zeer
intensief worden begeleid. Elke
keer opnieuw moet het geheugen
worden geprikkeld om daarmee de
verwardheid enigszins te vermin
deren.
"In Groot Hoogwaak zijn altijd
veel activiteiten georganiseerd.
Toen we echter een aantal jaar gele
den werden geconfronteerd met
een toenemend aantal demente be
jaarden, hebben we besloten een
intensief activiteitenprogramma
op te zetten. Het huiskamerproject
is daarvan een direct uitvloeisel.
De groepsverzorging gaat echter
verder. Het huiskamerproject gaat
uit van acceptatie van de dementie.
We gaan niet met allerlei deskundi
gen aan die mensen sleutelen, maar
trachten slechts hen het leven zo
aangenaam, mogelijk te maken.
Omdat ook de demente zelf daarbij
gebaat is, trachten we wel door
middel van het activiteitenpro-,
gramma, de voortschrijdende de
mentie zo veel mogelijk af te rem-
Hoewel het huiskamerproject
pas een week 'in werking is', zijn de
reacties van de deelnemers en hun
familieleden volgens de directeur
uitermate positief. "Het is voor vrij
wel iedereen heel moeilijk om de
mentie van een van de ouders te ac
cepteren. Een vermindering van de
geestelijke vermogens blijft een
moeilijk te bespreken zaak. Voor
de kinderen is het daarom heel ple
zierig als ze zien dat hun vader of
moeder zich prettig voelt".
Ontlasten
IJzerman heeft met de groeps
verzorging ook beoogd de andere
bewoners van Groot Hoogwaak te
ontlasten. Zwaar demente bejaar
den gaan vaak 'zwerven' door het
bejaardenhuis. Voor de andere be
woners is het niet prettig wanneer
een demente plotseling hun kamer
binnenkomt of op andere wijze de
normale gang van zaken verstoort.
In Groot Hoogwaak wonen, zo
legt IJzerman uit, drie groepen be
jaarden. Naast de zwaar dementen,
zijn er bejaarden met zogeheten
psycho-sociale problemen. Geeste
lijk is er niets mis met hen, doch ze
missen het vermogen tot normale
sociale omgang met de mede-be
woners. Eenzaamheid, depressivi
teit en inactiviteit kunnen hiervan
het gevolg zijn. Om het leggen van
contacten te vereenvoudigen, wor
den ook voor deze groep bejaarden
allerlei bezigheden zoals het be
spreken van de krant, handwerken
en kaarten, georganiseerd.
De derde groep zijn de bejaarden
die zichzelf prima staande kunnen
houden. Ze hebben wel lichamelij
ke en huishoudelijke verzorging
nodig, maar zoeken-zelf contacten
en activiteiten.
Groepsverzorging legt, in .tegen
stelling tot wat zou worden ver
wacht, een grotere druk op het be
schikbare personeel. Naast het ver
H. IJzerman temidden van de bejaarden in de huiskamer: "De groepsverzorging is niet alleen goed i
mente bejaarden, maar geeft ook meer rust in het huis". (foto w
zorgend en verplegend personeel
zijn er vijf dagen in de week een be
roepskracht en een vrijwilligster
voor de begeleiding van de activi
teiten.
IJzerman: "We hadden al te kam
pen met een tekort aan personeel.
Voor de 85 bewoners van Groot
Hoogwaak zijn er 50 personeelsle
den. Dat is voldoende mits het me
rendeel van de bewoners geestelijk
en lichamelijk gezond is. Nu alleen
diegenen die zichzelf niet meer
kunnen verzorgen, in het huis wor
den opgenomen, is het aantal per
soneelsleden niet langer toerei
kend".
Groot Hoogwaak hanteert het
principe dat elke bewoner er tot
zijn of haar dood mag blijven. Het
verzorgingstehuis neemt daarmee
taken over van de verpleegtehui
zen. De directeur: "In eén verpleeg
tehuis werken evenveel perso
neelsleden als er bewoners zijn.
Dat geeft een goede indicatie van
ons tekort aan personeelskrach-
ten".
Er moeten volgens IJzerman
drie full-time krachten bijkomen.
Inmiddels heeft de directeur een
aanvraag hiervoor de deur doen
uitgaan. De provincie moet hier
voor de nodige financiële middelen
verschaffen. "Tot nu tóe is de pro
vincie niet al te scheutig geweest
met geld. Hopelijk wordt deze aan
vraag wèl gehonoreerd". De direc
teur is ook op zoek naar extra vrij
willigers. Er is een grote groep
Noordwijkers die geregeld in
springt, maar door de uitbreiding
van het activiteitenprogramma zijn
er nog meer vrijwilliegrs nodig.
Weekeinde
IJzerman wil het huiskamerpro
ject nog verder uitbreiden. Omdat
de ruimte beperkt is en uitbreiding
van het bejaardenhuis vooralsnog
niet in het verschiet, kunnen er niet
veel meer bejaarden aan het pro
ject deelnemen.
De groepsverzorging wordt nu
evenwel vijf dagen per week gerea
liseerd. Op zaterdag en zondag zijn
er geen speciale activiteiten voor
de demente bejaarden. In het
weekeinde eten zij net ah
re bewoners van Groot I
op hun kamer. De directei.
in het weekeinde de groc
houden.
IJzerman: "Van maan da
met vrijdag zie je de dec.'
aan het project langzaam
en. In het weekeinde ver
weer vrij snel in lethargie
nogal veel moeite koe.
maandag de draad weer
ken. Door ook op zaterda
dag activiteiten te organ i
de huiskamer draaiende t
zorg je voor een stuk c<
Dat komt de gemoedsr
bewoners ten goede".
Uitbreiding van het p
kent wel een extra aa>
personeel. Hoewel het
peren is met de beschi.
kracht, denkt IJzerman t
ding van het project toe
is. "De inzet van het p
echt fantastisch. lede.
achter dit project. Mei
krachten moet het moj
ook in de weekeinden d
mer draaiende te houden
B. van 't Riet: "De tweede tegenvaller binnen betrekkelijk korte tijd".
ABBENES - De hervorm
de kerk in Abbenes is drin
gend aan een opknapbeurt
toe. Het voegwerk van de
muren verkeert in een der
mate slechte staat, dat er
flinke scheuren in de muren
zijn ontstaan. Ook zit een
groot aantal stenen van het
ruim een eeuw oude bouw
werk los. Waarschijnlijk als
gevolg van het verdwijnen
van de specie uit de voegen
'slaat' bovendien het vocht
door de muur. In de kerk
zijn daardoor flinke vocht-
plekken zichtbaar.
door
Kees van Kuilenburg
Naar een grove schatting van presi
dent-kerkvoogd B.W. van 't Riet is
alleen al met het herstellen van het
voegwerk een bedrag van ongeveer
30.000 gulden gemoeid. "Daarnaast
moet er nog het een en ander wor
den geschilderd en ook die vocht-
plekken in de kerk moeten worden
verholpen. We kunnen er rustig
uitgaan dat de totale kosten
ARTSEN
Leiden
De weekenddienst begint zaterdag o
Groep 1 - Tan, Janssen, Zwijnenburg,
Meyer, R. v. Leeuwen, Verhage, Groene-
veld en de Ruiter:
H. Meyer, Stokroos
laslaan 24, tel: 412166, spreekuur: Ros
molen 2.
Groep 2 - Bergmeyer, Pieterse, v. Gent,
Taytelbaum, v. Luyk, Klaassen, Rus,
Kruis en De Lange:
za 8 uur tot zo 8 uur: M. Bergmeijer, tel:
121701, spreekuur: Oude Singel 76.
zo 8 uur tot 24 uur: F. Kruis, Klaproos 34,
tel: 126371, spreekuur: Minnebroers-
gracht 41.
Groep 3 - Pleiter, J.W. Lely, Smit, W. de
Bruyne, J. de Bruyne, Stolk, Jurgehs,
Fogelberg en v.d. Muijsenbergh:
za 8 uur tot zo 8 uur: W. de Bruijne, de Lt.
de Kanterstraat 32, tel: 134345.-
zo 8 uur tot 24 uur: J.H. Pleiter, Fruin-
laan 11, tel: 131337.
Groep 4 - v. Wingerden, Lahr, v. Rijn,
Bénit, Nieuwenhuis, Roos, Boer, v.d.
Waardt, Arnou, J.G. Zaayer en R.E.
Zaayer:
za 8 uur tot zo 8 uur: F. Huibers, tel:
897577.
zo 8 uur tot 24 uur: A.A. van Rijn, Paga-
ninistraat 1, tel: 314349.
Groep 5 - Schaefer, Jasperse, Crul,
Kooyman, De Jong, Prince, Reinders,
D. Hammerstein en A. Hammerstein:
za 8 uur tot zo 8 uur: D. Hammerstein,
tel: 720936, spreekuur: Robijnstraat 2b.
zo 8 uur tot 24 uur: J.L. Schaefer, Rijns-
burgerweg 11, tel: 173964.
Leiderdorp
za: P. van 't Woud, tel: 410070, spreek
uur: Hoofdstraat 40; zo: L. Middendorp,
tel: 895525, spreekuur: Peppelschans
K14; beide dagen spreekuur van 12.30
10 u
a 7.30 v
G. A.
der Steenhoven, Regentesselaan 45, tel:
177461.
Voorschoten
za: S.M. Plateel, Diepenbrocklaan 6, tel:
5417; zo: E. Schotanus, Leidseweg 305,
tel: 766426.
Warmond
L. Lempers, Churchillaan 13, Voorhout,
tel: 02522-10140.
Wassenaar
za: Mevr. I. Spelt, tel: 11844, spreekuur:
Van Groeneveldlaan 17; zo: M.v.d.Feen,
tel: 18309, spreekuur: Hofcampweg 65.
Zoeterwoude
via het antwoordapparaat van een van
de Zoeterwoudse huisarten, tel. 01715-
1219 of 1614, verneemt u welke huisarts
de weekenddienst waarneemt.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vr. 20 tot vr. 27 door:
Apotheek Luifelbaan, Vijf Meiplein 3-5,
Wassenaar, tel: 070-11350.
DIERENARTSEN.
Voor de praktijk van Muurling, Helder,
Roest:
G. Roest, Ockenrode 14, Leiderdorp, tel:
Voor de praktijk van Duijn, Brandt:
R.J.W. Duijn, Pres. Kennedylaan 260,
Oegstgeest, tel. 173266; of D.J. Brandt,
Homanstraat 1, Rijnsburg, tel. 173266.
Voorschoten
C. Westgeest en Mevr. C.E. Birnie, Kon.
Wilhelminalaan 27, Leidscheridam, tel:
070-275450.
Leiden, tel: 071-764058.
J. Frencken, J. Röntgenlaan 14, Leids-
chendam, tel: 271110; M. Kramer, He
renweg 11. tel: 453583/14546; J. Thijsse,
Surinamestraat 52, tel: 460040.
TANDARTSEN
De weekenddienst voor Leiden, Lei
derdorp, Oegstgeest en Warmond
wordt waargenomen door: W. Kuiters,
Hoge Rijndijk 38, Leiden, tel: 071-
125215.
Voor patiënten van tandartsenpraktijk
Haaswijk, Simon Vestdijklaah 28,
Oegstgeest, is tandarts G.J.H. de Minjer
telefonisch bereikbaar onder nummer
071-155375; tevens spreekuur van 11-12
Wassenaar - Mevr. K. Sutiono, Kon. Ma
rinelaan 29, Voorschoten, tel: 01717-
5009, spreekuur: van 17.30-18 uur.
Dienst in eigen praktijk:
W. Kuiters, Hoge Rijndijk 38, tel. 125215.
S. Freeke, Laan van Meerburg 2, Zoeter-
woude-Rijndijk, tel. 071-414547 of
410950.
veel hoger zullen worden", aldus
Van 't Riet. "Wat de opknapbeurt
ons precies gaat kosten is nog niet
duidelijk. Daar moeten specialis
ten aan te pas komen".
Overigens ziet het er niet naar uit
dat al spoedig met de opknapbeurt
een begin kan worden gemaakt. De
subsidiepot van de gemeente Haar
lemmermeer ten behoeve van de
stads- en dorpsvernieuwing, waar
op de kerkvoogdij een beroep wil
doen, is voor volgend jaar al ver
deeld. Binnenkort gaat niettemin
hét verzoek bm financiële steun,
opgesteld door de kerkvoogdij van
de Abbenesser hervormde ge
meente, naar het gemeentebe
stuur.
"We hopen dan in 1989 en 1990
op een bijdrage van de gemeente.
Daarnaast zullen we nog naar an
dere wegen voor financiële steun
moeten zoeken en zelf actie moe
ten voeren, want 100 procent subsi
die krijg je toch niet van de ge
meente", zegt de president-kerk
voogd.
Waarschijnlijk organiseert het
kerkbestuur volgend jaar een ba
zaar en een kienavond. Met derge
lijke acties, die eens in de twee jaar
worden gehouden, probeert de 360
zielen tellende hervormde gemeen
te de inhoud van de kas wat op te
vijzelen. Het zijn acties die gemid
deld tussen de 5.000 en de 10.000
gulden opbrengen. "Soms zit er
een uitschieter bij en is het eindbe
drag 15.000 gulden. Daar betalen
we dan weer het normale onder
houd van de kerk en de pastorie
van", zo schetst Van 't Riet de ma
nier waarop er geknokt moet wor
den om de financiële eindjes aan el
kaar te knopen.
Tegenvaller
Een extra tegenvaller voor de
hervormde gemeente uit het pol
derdorp is dat ze juist begin dit jaar
al een flinke strop te verwerken
heeft gekregen. Door de strenge
vorst bevroor in januari de verwar
ming in het kerkgebouw en ont
stond er een schadepost van 15.000
gulden. Dank zij zelfwerkzaam
heid werd 4.000 gulden bespaard,
verder kreeg de gemeente een bij
drage van 9.000 gulden van de ge
nerale synode van de Hervormde
Kerk.
Aan dat fonds dragen jaarlijks al
le plaatselijke hervormde gemeen
ten een bepaald bedrag af. "Je
hoort nog wel eens opmerkingen
dat uit die pot geld verdwijnt naar
bijvoorbeeld de vredesbeweging of
anti-apartheidsorganisaties. Dat
kan wel zo zijn, maar toen wij aank
lopten kregen ook wij steun en dat
wil ik dus wel even kwijt", aldus de
Abbenesser.
Het herstellen van
ming in de kerk werd meteen aan
gegrepen om de uit 1959 stammen
de olieverwarmingsketel te ver
vangen door een ketel die op gas
wordt gestookt. "Daar waren we op
een bepaald moment toch aan toe
geweest, maar we hadden er niet
op gerekend dat ons spaargeld al zo
snel gebruikt moest worden".
Dokter Heije
De kerk die langs de Hoofdweg
in Abbenes staat is ruim 100 jaar
oud. De eerste steen werd in 1868
gelegd door Sophia Heije, de doch
ter van de legendarische huisarts
dr. J.P. Heije uit de Haarlemmer
meer Deze arts heeft een belangrij
ke rol gespeeld bij de medische
zorg en het onderwijs in de polder
gemeente na de drooglegging,
maar ook op andere gebieden
maakte hij zich verdienstelijk voor
de eerste bewoners van u - Haar
lemmermeer. Zo schonk bij bij
voorbeeld de hervormde gemeente
in Abbenes de grond voor de bouw
van het kerkgebouw. "Een man die
terecht in de hele polder in ere
wordt gehouden", aldu Van 't
Riet.
In 1959 is de kerk die
numentenlijst staat, ge'.
taureerd. Onder andere
die sinds de ingebruikn'
kerk stonden, werden
De banken die ervoor i
kwamen, werden door
lige kerkbestuur gekoci
"Ik ben toen nog met
die in die jaren pre
voogd was, in de Gn
Breda naar de banke
ken. Het kerkbestuu'-
men dat die banken tc
dat bleek inderdaad ze
ge tijd later konden ze t.
worden geplaatst", aldi
bestuurder.
:>p de Mo-
eel geres-
banken
m Breda,
ijn vader,
ent-kerk-
Kerk in
ezen kij-
,:ijn. Eni-,
onze kerk
de kerk-
NOORDWIJK - De gemeente
Noordwijk heeft gesjoemeld bij het
afkopen van het recht om in de
voormalige discotheek Paal 88 aan
de Oude Zeeweg opnieuw een bar-
dancing te exploiteren. De ge
meente kocht dit recht voor een be
drag van 25.000 gulden van de hui
dige eigenaar van het pand. De vo
rige eigenaar, L.H. Oliemans, be
weert nu dat dit recht zijn eigen
dom is, omdat het bij de verkoop
van het pand niet op de nieuwe ei
genaar is overgegaan.
Oliemans schrijft in dit in een
brief aan burgemeester en wethou
ders van Noordwijk. Volgens Olie
mans heeft hij de gemeente Noord
wijk destijds het zakelijk recht te
koop aangeboden. "Ik heb wethou
der Admiraal verschillende keren
gevraagd of het mogelijk was het
zakelijk recht om in het pand een
bar-dancing te exploiteren, aan de
gemeente te verkopen. Telkens
weer zei de wethouder dat de ge
meente hiervoor geen geld had.-Na
de verkoop van het pand aan de
nieuwe eigenaar was de verkoop
van het recht echter binnen de
kortste keren geregeld".
Oliemans beschuldigt zowel de
wethouder als de nieuwe eigenaar
van malversaties. "Ik wens op de
merken dat één y:mi de huidige ei
genaren, de heer Visser, een broer
is van het ex-raadslid mevrouw E.
Visser. Ik kan me dan ook niet aan
de indruk onttrekken dat er on
rechtmatige handelingen hebben
plaatsgevond :f, aldus Oliemans
in zijn brief.
Oliemans sU'i dat hij het pand
nooit zou hebb> n verkocht als de
gemeente bereic! was geweest de
sanering van hel bedrijf te betalen.
Oliemans voert aan dat hij nog
steeds eigenaar is het recht om
een bar-dancing te ploileren. Bij
de verkoop van h pand aan de
Oude Zeeweg is de ;,n entaris niet
meeverkocht. "Het pand is overge
dragen zonder '...eslemming om
hét bedrijf voo te zetten. Dat zou
alleen mogelijk. jn als ook de in
ventaris was overgedragen". Vol
gens Oliemans had de nieuwe eige
naar van het pand het recht niet
kunnen Vérkopen omdat hij daar
van geen eigenaar was.
De Noordw.jker denkt dat de
nieuwe eigenaar nog voor de koop
gesloten werd. een mondelinge
toezegging ha van de wethouder
had gekregen er de afkoop van
het zakelijk ree i"Die voorkennis
van Visser heelt mij 50.000 gulden
gekost, omdat de inventaris niet
werd overgen u n".
ZATERDAG 21 NOV.
verzamelbeurs van de Vereni
ging De Verzamelaas in het Anto-
nius Clubhuis aan de Lange Mare,
vanaf 10.00 uur.
bingo-avond bij speeltuinvere
niging Prinses Beatrix aan de
Schubertlaan, aanvang 20.30 uur.
Sint Nicolaas-wandeltocht van
Wandelsportver. Zuid-West, over
afstanden van 5 tot 40 km, start bij
't Parlement aan de Nieuwstraat,
starttijden tot 14.30 uur; 's avonds
bingo, aanvang 20.00 uur.
optreden van Hot Club de Fran
ce. gitaarmuziek, 21.30 uur in
Droomfabriek Art Centre aan de
Oude Singel.
vogelshow van 'De Vogelvrien
den' van 10.00 tot 17.00 uur in het
Vijfhovenhuis van Hoflaan 169.
toneelvereniging Litteris Sa
crum uit Leiden speelt 'Het Be
drog' van Harold Pinter, aanvang
toneelvoorstelling 'De vrou
wenhater' en 'Een schat van een
buste', aanvang 19.45 uur in wijk
centrum Zijlkwartier, Van der
Warmond
aankomst Sinterklaas aan de
Gemeentehaven om 13.30 uur,
vervolgend rondrit door het dorp.
pleintje bij de Pomp, van 14.00 tot
17.00 uur.
Wassenaar
aankomst Sinterklaas om
14.00 uur aan de Haven, daarna
tocht via Haven tot Astra theater,
voorstelling 'Nero' door Echte
Zoeterwoude
toneelvoorstelling 'Zachtjes
met de deuren' door Utopia To
neel, aanvang 20.30 uur in 't Cen
ZONDAG 22 NOV.
Leiden
lezing met dia's door dr. Munni-
n het Rijksmuseum voor Vol-
naarse Slag (laatste parkeerter
rein links), over diverse afstanden,
aanvang 11.00 uur.
bijeenkomst in buurthuis 't
Spoortje met o.a Turkse, Marok-
kanse, Surinaamse, Chinese en
Nederlandse vrouwen, tevens op
treden van dansgroepen, aan
vang 13.00 uur.
koffieconcert door Ronald
Brautigam, aanvang 11.30 uur in
de Stadsgehoorzaal.
vogelshow van 'De Vogelvrien
den' van 10.00 tot 17.00 uur in het
Vijfhovenhuis aan de Hoflaan.
Usse -
pluim- en kleinvee-tentoonstel-
ling van 9.00 tot 17.00 uur in de
Hobaho-hallen.
Warmo :d
Sint Nicolaasmarkt op hc
pleintje bij de Pomp, van 13.00 tc
met Frits Katee en
nette Cordee, aan-
r in Boerderij Meer-
Wossenaar
optreden v.
en Stanley H -
vang 13.30
