Deetman soepeler
voor trage student
'Wetgever zet vrouw verder op achterstand'
Halveren autoverkeer nodig
Hbo'er krijgt 2 jaar voor doctoraal
'Inkomenspositie minima
te zwart afgeschilderd'
Automobilist houdt meestal
geen rekening met medicijn
Clara Wichman Instituut komt op voor vrouwen en recht
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1987
ZOETERMEER (GPD/ANP) - Studenten met een hogere beroepsopleiding (hbo) die
voor 1 augustus van dit jaar naar de universiteit zijn overgestapt, mogen nog vier jaar stu
deren met behoud van studiefinanciering. Dat geldt ook voor studenten die na de univer
siteit nog een hbo-opleiding volgen. Studenten die voor 15 september verlenging hebben
aangevraagd voor hun studie, mogen die afmaken volgens de nu geldende regels.
Minister Deetman (onderwijs) gegelden zouden omhoog gaan
komt met deze overgangsregeling de studiefinanciering kwam te v
tegemoet aan de bezwaren van de vallen,
studenten die bang zijn door plot
selinge beperking van de studie
duur in het nauw te komen. In de
overgangsregeling krijgen studen
ten tot het eind van hun studie stu
diefinanciering en hoeven niet
meer collegegeld te betalen dan nu.
In de oorspronkelijke plannen van
de minister zou de studieduur tot
zes jaar beperkt worden; de colle-
aan de universiteit, met studiefi
nanciering en zonder extra college
geld. Wie in vier jaar klaar is en
naar de universiteit overstapt, mag
regeling die de minis- evenmin langer blijven dan twee
ter voorstaat gaat in op 1 augustus jaar. Uitgangspunt daarbij is, dat
het volgend jaar. In overleg de universiteiten hun program-
aanpassen zodat hbo'ers in
met de universiteiten en de hoge~
scholen heeft Deetman zijn plan- twee jaar kunnen afstuderen,
nen gisteren verder aangepast.
Studenten die zes jaar over hun
hbo-opleiding gedaan hebben,
houden recht op twee jaar studie
DEN HAAG (ANP) - "Ik krijg soms mogelijk voorstellen. Er bestaat
de indruk dat die rapporten over de nogal vaak spraakverwarring over
moeilijke inkomenspositie van de wat nu precies het inkomen is en ze
laagste inkomens de feiten zo zwart zijn ook niet altijd zorgvuldig met
de feiten".
Dit zei minister De Koning (soci
ale zaken en werkgelegenheid) gis
teren tijdens de behandeling van
de begroting van zijn ministerie in
de Tweede Kamer. Met name me
vrouw Hageman (PvdA) wilde van
De Koning en staatssecretaris De
Graaf wel eens weten wat voor ge
volgen zij nu precies trekken uit de
rapporten die de afgelopen tijd
over de 'nieuwe armoede' zijn ver
schenen. Zij wees op onderzoeken
ke omstandigheden te helpen.
ISdale Ken™ van de keXnAanvankelijk wilde Deetman daar-
De collegegelden voor het hbo
en wetenschappelijk onderwijs
(wo) worden volgend jaar nog niet
gelijk geschakeld. Hbo-studenten
gaan in drie etappes van 1.300 gul
den naar 1.600 gulden en wo-stu-
denten blijven 1600 gulden beta
len. Deetman wilde aanvankelijk
alle collegegelden gelijkschakelen
op 1.500 gulden. Voor deeltijdstu
denten wordt het collegegeld 1.200
gulden. Hbo'ers blijven dat betalen
en wo-studenten gaan in drie etap
pes van 1.600 naar 1.200 gulden.
Langstudeerders krijgen na het
zesde jaar geen beurs meer. Het
collegegeld gaat omhoog, maar zal
de 10.000 gulden per jaar niet berei
ken, zoals Deetman oorspronkelijk
wilde. In het zevende jaar wordt
het 3.000, in het achtste 4.000 en
daarna 5.000 gulden. De centrale
inning van de gelden volgend jaar
is van de baan. Studenten kunnen
het geld bovendien in maandelijk
se termijnen voldoen aan de uni
versiteit of hogeschool. De instel
lingen moeten het wel ineens over
dragen. Daarvoor krijgen ze geza
menlijk een afkoopsom van 220
miljoen gulden.
De instellingen krijgen 38 mil
joen om studenten in uitzonderlij- UTRECHT (ANP/GPD) - Verzu-
DEN HAAG (GPD) - Eén op de
tien recepten die in de apotheek
worden aangeboden, schrijft een
rij gevaarlijk geneesmiddel voor.
In een heel jaar wordt tussen de
acht en elf miljoen keer om der
gelijke geneesmiddelen ge
vraagd. Ruim de helft van de ge
bruikers van rijgevaarlijke mid
delen neemt als automobilist re
gelmatig deel aan het verkeer.
Dit blijkt uit een onderzoek
van de vakgroep praktische far
macie van de Rijksuniversiteit
Utrecht. Het werd verricht op
verzoek van de organisatoren
van de voorlichtingsactie 'Ge
neesmiddelen en reactievermo
gen', de ANWB, Veilig Verkeer
Nederland en de apothekersor
ganisatie KNMP. Rustgevende
middelen en middelen tegen de
pressies nemen ruim een derde
van het gebruik voor hun reke
ning. Ze worden gevolgd door
middelen tegen allergieën, slaap
middelen en middelen tegen
hoest.
Slechts vier van de tien auto
mobilisten stappen niet in hun
auto of passen hun rijgewoonten
aan na het nemen van een ryge-
vaarlijk middel. De gele waar
schuwingssticker die de apo
theek op de verpakking plakt,
blijkt het belangrijkste motief
om het gedrag aan te passen.
De organisatoren van de actie
gaan nader bekijken hoe de voor
lichting over dit onderwerp, zo
wel aan patiënten als aan betrok
ken beroepsgroepen, verder kan
worden verbeterd. Ook zal wor
den besproken of het noodzake
lijk is wettelijke maatregelen
voor te stellen om rijden onder
invloed van medicijnen aan te
pakken.
POTVIS AANGESPOELD
Op het Noordhollandse strand, bij Groote Keten, is gisteren deze potvis dood aangespoeld. Het ongeveer acht me
ter lange dier zal wellicht verhuizen naar het Rijksmuseum voor Natuurlijke Historie in Leiden. Biologen vinden
dat Nederland de walvispopulatie in de Noordzee moet onderzoeken, omdat die een belangrijke graadmeter is
voor de kwaliteit van het zeemilieu. (fotoANP)
Onderzoek Natuur en Milieu:
15 miljoen beschikbaar stel- seling met de helft wordt terugge-
Minister De Koning.
Binnenland kort
De Koning maakte nog eens dui
delijk dat het kabinet niets voelt
voor een algemene maatregel het
inkomen van de laagste inkome
te verbeteren. "Laten de kerken
andere organisaties met goede cij
fers komen, dat doen wij ook in on
ze inkomensnotitie", aldus De Ko
ning.
len. Nu mogen de universiteiten
daarvoor ook nog putten uit het re
servoir van 220 miljoen.
De HBO-raad, de vereniging van
hogescholen, en de Vereniging van
Samenwerkende Nederlandse
Scholen
Het kabinet ziet af
Universiteiten zün in een we*,
groep met de minster eens gewor
den over deze veranderingen. De
universiteiten en hogescl
moeten zich komende week
de voorstellen uitspreken. Op 27
november wordt verder gepraat
met Deetman.
De eerste kritische noot werd
derzoeken. Daaruit is onder andere gisteravond al gekraakt door de
gebleken dat gezinnen en alleen- Landelijke Studentenvakbond
bracht. Dit is de voornaamste i
clusie uit een rapport van de Stich
ting Natuur en Milieu. Volgens het
rapport zijn maatregelen zoals een
schonere motor en loodvrije benzi
ne onvoldoende tegen de zure re
gen
"De bossen, heiden, vennen, bo
dem en het grondwater moeten de
hogescholen kans krijgen zich volledig te her-
stellen". Dit vertelde ir. K. Fransen
van de milieuorganisatie gister
avond voor de Vara-televisie. Vol
gens Fransen voert de regering een
matig beleid ten opzichte van de
natuur en het milieu. Er worden
wel auto's met loodvrije benzine en
katalysators geïntroduceerd, maar
die.voldoen alleen aan soepele EG-
Bij LPG- en dieselauto's kan de
uitworp van verzurende stoffen zo
als stikstofoxyden niet voldoende
worden teruggedrongen. De beste
oplossing is volgens ingenieur om
het hele autoverkeer te halveren.
Bovendien vindt de stichting dat
de uitworp van zwaveldioxyde, af
komstig van grote stookinstalla-
ties, in 1995 met 80 procent moet
Vrijspraak directeur Broiuienbad
worden verminderd. Ammoniak,
afkomstig van intensieve veeteelt,
draagt ook een steentje bij de
luchtverontreiniging en dient net
als stikstofoxyden met 75 procent
omlaag te worden gebracht.
ADVERTENTIE
Klasse uit
Denemarken
Kwaliteit en een zeer grote
verscheidenheid aan
Scandinavische meubelen
vindt u bij Enista.
(LSVB). De bond zei het gewijzigd
i substantiële 1
ADVERTENTIE
MEER DAN SPORTIEF ZIJN ONZE JACKS
KAN ECHT GEEN KOU, SNEEUW OF IJS
VOOR DE KOMENDE WINTER. U BENT
MEER TEGENOP.
VERZEKERD VAN EEN W1NDDICHT
VANAF
COMFORT. NIETS ZAL U NOG KUNNEN
129.- (S
DEREN. WANT MELKA. RIKSON, BULTEL,
IaN - ip
HUGO BOSS EN VALEMELINE ZIJN
W penseel
HEUSE WINTERKAMPIOENEN. DAAR
X ÏSSSBSS—
standen met kinderen i
.„i zijn plan üjke hoek zitten en daarvoor heb- voorstel af te wijzen. De door de
de onroerend goed-belasting die ben wiJ ^-s maatregel verhoging minister voorgestelde wijzigingen
scholen aan gemeenten moeten be- van de kinderbijslag genomen, al- noemde de LSVB volstrekt ontoe-
talen, niet langer te vergoeden. Dat dua De Graaf. Hij noemde het niet reikend. "In vergelijking met de
bleek gisteren in het mondeling altijd eenvoudig beleid af te stem- oorspronkelijke voorstellen
overleg van staatssecretaris Gin- men op onderzoeken. Hij vond de geen sprake
jaar-Maas met de Tweede Kamer, verwijten van Hageman te ongenu- betering".
Voor 1989 en volgende jaren was anceerd.
voor dit onderdeel van de onder-
wijsbegroting «en bezuiniging ge
raamd van in totaal 110 miljoen
gulden.
Havenschap
De provincie Groningen en de
gemeenten Delfzijl en Hefshuizen
stemmen in met voorstellen van
het kabinet voor een regeling van
de schulden van het Havenschap
Delfzijl. Het gaat om een totale
schuld van 220 miljoen 'gulden die
is onstaan doordat industrieterrei
nen die werden ingericht in de ha
vens van Delfzijl en de Eemshaven,
niet werden uitgegeven. Het voor
stel van het kabinet komt er op
neer dat het rijk tweederde deel
van de schuld -147 miljoen gulden -
voor haar rekening neemt.
Dinkeldal
Een van Nederlands meest zeld
zame beekdalen, het Dinkeldal op
de grens van Twente en de Bonds
Republiek Duitsland (BRD), wordt
ernstig bedreigd door de toene
mende recreatie. Vooral de sterke
groei van de kanovaart is funest
voor natuur en landschap van deze
streek. Dit staat in de nota van de
Natuur en Milieu Federatie Over
ijssel. Het Waterschap Regge Din-
kel moet volgens de nota geen toe
stemming meer geven voor kano
vaart en paal en perk stellen aan de
recreatie.
Tijdrekken
De Tweede kamer heeft met al
gemene stemmen een wetsont
werp aangenomen om een lawine
aan bezwaarschriften tegen de dag-
vaardiging of de kennisgeving van
verdere vervolging in te dammen.
De wijziging van het Wetboek van
strafvordering moet voorkomen
dat de bezwaarschriftprocedure
wordt doorlopen louter om tijd te
rekken. Minister Korthals Altes
(justitie) gaf aan dat het gaat om
een gedagvaarde die weet dat zijn
bezwaarschrift ongegrond of niet-
ontvankelijk zal worden verklaard.
Pistoolschot
De rechtbank in Amsterdam
heeft een 30-jarige man uit Heiloo
veroordeeld tot acht maanden ge
vangenisstraf, waarvan vier maan
den voorwaardelijk met een proef
tijd van twee jaar, omdat'hij op 2 ju
li van dit jaar zijn vriend R. Reali
heeft doodgeschoten. Het fatale
schot viel tijdens een nachtelijk
speletje 'pistoolschieten' in een
sloot vlak bij Amsterdam. Tijdens
het spannen van zijn wapen zou het
plotseling zijn afgegaan. Reali
werd daardoor getroffen.
GRONINGEN (ANP) - De recht
bank in Groningen heeft de voor
malige directeur van het Bronnen-
bad Nieuweschans, de 41-jarige
T.R. van der Gaast, vrijgesproken
verduistering in dienstbetrek-
delijk geëist.
Van der Gaast werd medio '86
door de raad van commissarissen
van het bronnenbad ontslagen na
dat was gebleken dat er een finan
ciële wanorde heerste bij het pro-
king. Twee weken geleden had de ject dat twee jaar eerder van start
officier van justitie hiervoor acht was gegaan.
maanden waarvan 1
In eerste instantie ontbrak een
bedrag van ruim 100.000 gulden dat
later door Van der Gaast is terugbe
taald. Nadat er orde in de boekhou
ding was geschapen bleek het be
drag dat uiteindelijk werd vermist
zo'n 75.000 gulden te zijn. De advo
caat, mr. E.J.A. Vilé bracht in de
zitting naar voren dat er geen spra
ke kon zijn van verduistering om
dat de raad van commissarissen
geen limiet had gesteld aan de
hoogte van de rekening-courant.
De rechtbank achtte ook niet be
wezen dat geld van het bronnen-
bad is gebruikt om privéschulden
mee af te lossen.
'Handhaaf
hulp tandarts
in ziekenfonds'
AMSTELVEEN (ANP) - De zieken
fondsen moeten de tandheelkundi
ge zorg voor volwassenen gewoon
blijven vergoeden. Het risico dat
veel mensen zich voor de tandarts
niet zouden bijverzekeren is te
groot en dat zou slecht zijn voor de
volksgezondheid.
Deze conclusie heeft een com
missie van de ziekenfondsraad
neergelegd in een voorlopig advies
aan staatssecretaris Dees (volksge
zondheid). De voltallige raad be
spreekt het advies volgende week.
Het behoud van de tandarts in
het ziekenfondspakket is finan
cieel eenvoudig op te vangen, zo
blijkt uit het concept-advies. Als de
ziekenfondspremie volgend jaar
op het huidige niveau blijft, is er
niets aan de hand. De regering was
van plan de premie met ruim een
half procent te verlagen. Ze zou op
1 januari van 10,4 procent naar 9.8
procent gaan. De Ziekenfondsraad
heeft echter al eerder becijferd dat
de premie, als er in het ziekenfonds
niets verandert, volgend jaar 10,4
procent moet blijven.
Er is volgens het concept-advies
nog een reden op de tandartshulp
in het ziekenfondspakket te laten.
De Tweede Kamer heeft besloten
dat een minimumvoorziening in de
vorm van de halfjaarlijkse controle
en tandsteenverwijdering hoe dan
ook in het ziekenfondspakket moet
blijven. Tot nu toe ging de staatsse
cretaris er van uit dat de kosten
hiervan 70 miljoen gulden per jaar
zouden bedragen, maar de Zieken
fondsraad heeft nu uitgerekend dat
de werkelijke kosten van de mini
mumvoorziening 170 miljoen gul
den zijn. Het zal heel moeilijk zijn
dit bedrag door aanvullende bezui
nigingen bij elkaar te schrapen, al
dus het advies.
Samenwoners straks
gelijk aan gehuwden
AMSTELVEEN (ANP) - De zieken-
fondsen behandelen vanaf 1 janua-
nsen die ongehuwd samen-
I hetzelfde als gehuwden. Sa-
'oners kunnen dus vanaf die
datum meeverzekerd worden bij
het ziekenfonds, mits de hoofdver
zekerde kostwinner is. De Zieken
fondsraad heeft de fondsen giste
ren een circulaire gestuurd over
hoe ze die nieuwe regel moeten toe
passen.
Iedereen die jonger is dan 65 jaar
en duurzaam samenwoont met een
ander komt voor medeverzekering
in aanmerking. De regeling geldt
dus ook voor homoseksuele paren.
De duurzaamheid van de relatie
hangt volgens de Ziekenfondsraad
niet af van de tijd dat de partners al
bij elkaar wonen. Het is voldoende
dat zij de intentie hebben voor lan
gere tijd bij elkaar te blijven. Als
een ziekenfonds eraan twijfelt of
twee mensen samenwonen mag
het fonds dit nader onderzoeken,
aldus de circulaire:
AMSTERDAM - "Er komen steeds
nieuwe wetten en regels om de ge
lijke behandeling van de vrouw te
stimuleren. Maar de heersende cul
tuur, waarbij iedereen ervan uit
gaat dat vrouwen gewoon in een
bepaalde positie horen, blijft on
veranderd. Hierdoor bevorderen
sommige nieuwe wetten juist de
ongelijke positie van de vrouw. Je
kunt een boek schrijven hoe de we
reld dient te worden veranderd.
Zolang de bestaande regels en nor
men niet worden aangepast schiet
je er niet mee od".
door
Sharynné Martijn
Dat vertelt Heikelien Verrijn
Stuart. Zij is beleidsmedewerkster
van het Clara Wichman Instituut in
Amsterdam dat gisteren officieel
zijn deuren opende. Dit nieuwe
Wetenschappelijk instituut Vrou
wen en Recht is een netwerk van
drie organisaties die tot zo'n twee
maanden geleden gescheiden ope
reerden en, volgens Verrijn Stuart,
langs elkaar heen werkten. Bij
Vrouwen en Recht wisselen de
ruim tweehonderd aangesloten ju
risten onderling adviezen en infor
matie uit over juridische proces
sen, waarbij vrouwen het onder
werp zijn. Het tijdschrift Nemesis
draagt zorg voor de informatie naar
buiten en de publiciteit van de
werkzaamheden van de organisa
tie.
De naam van het instituut heeft
zelf ook zijn functie. Clara
Wichman, die een eeuw geleden
werd geboren, roept bij velen de
herinnering op van een juriste die
veel heeft gedaan om de positie van
vrouwen te verbeteren, zij was ove
rigens één van de eerste vrouwelij
ke advocaten en stierfin 1922.
Zielig gedoe
Nederland telt ruim vijfduizend
advocaten. Niet allen hebben zich
in vrouwenzaken gespecialiseerd.
"Eén van de redenen hiervoor is
dat sommige advocaten vrouwen
zaken niet interessant genoeg vin
den en deze beschouwen als ty
pisch zielig gedoe", verklaart Ver
rijn Stuart. Specifieke rechtshulp
voor vrouwen is geen overbodige
luxe, stelt ze.
Zo komt het voor dat zwangere
vrouwen bij een sollicitatie met een
smoes worden afgescheept. "Som
mige traditionele advocaten blij
ven in zo'n geval" maar wat romme
len. Ze hebben de klok horen lui
den, maar weten niet waar de kle
pel hangt. Onze gespecialiseerde
juristen kunnen wel inzien wat er
allemaal achter zo'n smoes steekt".
Voor Verrijn Stuart is het ook on
verdraaglijk dat bijstandvrouwen
rekening moeten houden met de
strenge voordeurdelersregelingen.
Studenten die thuis bij hun moe
der wonen krijgen in zo'n situatie
op grond van de (nieuwe) wet stu
diefinanciering alleen een magere
basisbeurs. De moeder ziet zich ge
noodzaakt haar kind bij te sprin-
Hekelien Verrijn Stuart: "De meeste regels zorgen
afhankelijker wordt van de man".
gen. Wanneer het om meer kinde
ren gaat raakt zij diep in de schul
den.
Verrijn Stuart: "Het doet pijn om
te moeten vaststellen dat er ook
wetten zijn die de achterstand van
de vrouw bevorderen. De meeste
regels zorgen ervoor dat de vrouw
afhankelijker wordt van de man.
Met name de'vader heeft in een ge
zin meer rechten gekregen, dat be
paalt het Europese recht. Bij een
echtscheiding kan de man het kind
toegewezen krijgen, terwijl het in
de praktijk meestal de vrouw is die
voor de kinderen heeft gezorgd".
Ze vervolgt: "In de praktijk wil
de man om zijn status te behouden
nog altijd de kostwinner blijven.
De belasting- en de sociale wetge
ving eisen trouwens dat één van de
ouders zich als kostwinner opgeeft.
Dat geldt ook voor uitkeringsge
rechtigden. Vanzelfsprekend
neemt de man eerder deze stap,
omdat kinderopvang slecht is gere
geld en er iemand voor de kinderen
moet zorgen". Deze situatie wordt
nog erger door de bezuinigingen
van de overheid op de gezinszorg.
Daaruit kan men afleiden dat de
vrouw op de arbeidsmarkt niet se
rieus wordt genomen".
Kwaliteit
Door Rechtenvrouw en Nemesis
onder één dak te brengen, hoopt
het Clara Wichman Instituut de
kwaliteit van rechtshulpverlening
aan deze mensen te verbeteren.
"Het is niet de bedoeling dat we di
recte juridische hulp aan vrouwen
gaan verlenen. Wel kan de coördi
natie van het advies aan juristen
worden verbeterd", benadrukt
Verrijn Stuart.
Een tweede oogmerk is om wer
kende vrouwen die worden onder
betaald te helpen hiertegen te pro
cederen. Vrouwen worden nog al
tijd bij bepaalde functies in een la
gere schaal ingedeeld dan de man
die eenzelfde functie uitoefent,
vaak zonder dat ze zich daar tegen
verzetten.
De bewustwording van de vrouw
op dit gebied moet volgens het in
stituut meer op gang komen. Naast
het vrouwenblad Nemesis zal in de
toekomst de informatie ook in
boekvorm en via brochures wor
den verspreid. Informatie die de
vrouw bewuster maakt hoe ze voor
zichzelf op moet komen, maar die
ook al te hoge verwachtingen
enigszins moet temperen.
Het Clara Wichman Instituut
verleent ook zijn diensten aan niet
aangesloten juristen. Een advocaat
kan bellen wanneer zij of hij zich
wil verdiepen in onderwerpen op
het gebied van vrouwenrecht.
"Binnen een nog niet vastgestelde
termijn hopen we automatisering
in te voeren, waardoor de opgesla
gen gegevens meer toegankelijker
worden voor leden en niet leden",
meldt Verrijn Stuart. Het instituut
streeft naar een directe verbinding
met advocatenkantoren, waardoor
deze direct in het bestand kunnen
komen voor informatie over vrou-
wenonderwerpen.
Geen heldendaad
Sommige proceskosten worden
door het proefprocessenfonds
Vrouwenrecht vergoedt. Verder
heeft het Clara Wichman Instituut
voor vijf jaar subsidie gekregen
van het ministerie van justitie. De
soepelheid waarmee de subsidie
aanvraag is behandeld, is volgens
de beleidsmedewerkster gemakke
lijk te verklaren. Justitie heeft al
eens van dichtbij meegemaakt hoe
het Landelijk Bureau Racismebe
strijding te werk gaat. Het is geen
onbekend terrein dat wordt betre
den.
Verrijn Stuart: "Dit moet niet als
een heldendaad van de overheid
worden beschouwd. Er worden
nog altjjd wetten gemaakt die de
positie van de vrouw benadelen,
zoiets weegt zwaarder. Bovendien
heeft de regering nog geen apart
budget voor het emancipatiebe
leid. Het instituut is betaald met
geld uit de pot rechtshulp. Wie
denkt dat justitie met geld over de
brug komt uit schuldgevoel voor
het vrouwenleed zit er dik naast".
