'Nee, oud kun je in dit vak niet worden Student sleept vader niet voor de rechter Zure regen mogelijk eeuwen terug fataal voor dinosaurussen Meer belangstelling voor sponsoring kerkrestauraties PAGINA 2 DINSDAG 27 OKTOBER 1987 Hoekman Michiel Dooijer verloor dik een ton AMSTERDAM - Cameralieden zoemen graag op hem in. Hij haalt dientengevolge menig journaal en actualiteitenrubriek. De kijker ziet een wat dikke jongeman driftig over het scherm razen, vier of vijf telefoons tegelijk hanteren, een haarlok uit z'n ogen schudden, over de marmeren beursvloer naar een groepje collega-handelaren glijden, bieden en ko penOp de tv duurt dat een paar seconden. In werkelijk gaat het elke dag zo, van vroeg tot laat. Michiel Dooijer vindt zichzelf met z'n zesentwintig jaar al tot de oude ren behoren op de Amsterdamse effectenbeurs. Dat is lichtelijk overdreven, hoewel de gemiddelde leeftijd niet boven de veertig zal liggen. Ervaren is hij in elk geval wel. Reeds acht jaar is hij in dienst vriendin en z'n hockeyteam er an ders over denken, is hun probleem. Gerinkel Het gesprek vindt plaats bij z'n 'hoek', een nis ter grootte royale kast terzijde 1 lijk heeft treedt automatisch arti kel 1 in werking") wordt de slot- koers op 91,50 vastgesteld. Michiel Dooijer heeft licht de pest in omdat één en ander zich na de afsluitende gong van half vijf voltrekt. Het scheelt hem 20.500 gulden. Maar als verlies wil hij dat Een Newyorkse handelaar ziet het even niet meer zitten. Volgens Michiel Dooijer is het beursbedrijf eigenlijk alleen geschikt voor jongeren (archieffoto) van de commissionairs Van de Hoop Co en in die hoedanigheid handelt hij in opdracht van parti culieren en instanties in aandelen. Hij is workaholic, zegt-ie; kickt op de spanning. Z'n werkdagen bevat ten meestal twaalf tot veertien door Peter van der Maat Vorige week zaterdag reisde hij met z'n vriendin voor een vakantie van twee weken af naar Zwitser land. Hij was er net een etmaal toen z'n baas belde met de mededeling dat z'n aanwezigheid te Amster dam gewenst was. Om half tien maandagmorgen was hij weer pre sent op het Beursplein. "Vorige week heb ik in totaal niet meer dan twaalf uur geslapen". Dat in aanmerking genomen ziet hij nog niet eens zo heel bleek. Ie der morgen om half zeven op kan toor, vervolgens de hele dag op de beurs, daarna weer kantoor tot te gen middernacht. Geeft grif toe "Nee. ik heb geen privé-leven. Maar dat is niet erg, want m'n werk is m'n grootste hobby". Dat z'n /\an ae wanaen teieioons, zesen dertig in getal. Alle andere hoeken zijn op dezelfde wijze ingericht. Tijdens de handel is het eén aan houdend gerinkel. Maar zoals een pinguin-moeder haar jong in een kolonie van duizenden soortgeno ten feiloos aan z'n gepiep kan her kennen, zo herkent de beurshande laar z'n telefoons. "Op dertig meter afstand hoor ik of het een telefoon van mij is die overgaat". De beurshandel is iets voor de jeugd, vindt-ie. "De jeugd kan ac cepteren wat er is gebeurd. Van de ouderen, die zoiets ook nog nooit hadden meegemaakt, zegt tachtig procent: dit niet nog een keer. Voor ons jongeren is het nauwelijks een probleem. Je reactiesnelheid ligt nog hoog - en daar gaat in deze branche om". Bij het sluiten van de handel, geeft hij de aanleiding voor com motie op de vloer. De vraag naar Robeco-aandelen weet hij met 41.000 stuks te beantwoorden, maar over de prijs zijn de partijen het niet eens. Er wordt geruzied over 91,50 en 92 gulden. Na in menging van commissaris voor de notering Piet van Outersterp ("Ar tikel 1 luidt: Piet heeft altijd gelijk. En Artikel 2: Indien Piet geen ge- toch niet beschouwen, want met het zelfde fonds deed hij eerder op de dag wél goede zaken. Littekens Er is deze dagen veel verloren in de effectenhandel, maar toch ook winst behaald. "Het is er met ko lenscheppen uitgegaan en met sui kerschepjes binnengekomen". Het herstel kost zijns inziens een paar jaar. "Na 1929 heeft het driejaar ge duurd voor de zaak weer een beetje op orde was. Denken ze nu dat het binnen drie dagen lukt. Dacht ik dus niet: de littekens blijven heel lang zichtbaar Ingewijden stellen dat een beetje beurshandelaar een jaarinkomen van anderhalf tot twee ton heeft. Of Dooijer dat haalt, laat hij in het midden. In elk geval stoort hij zich er aan dat lieden buiten de beurs hem z'n verdiensten lijken te mis gunnen: "Lui die precies hun acht uurtjes maken en als ze per onge luk iets te vroeg ophouden nog rondjes om hun bureau lopen tot dat de prikklok exact vijf uur aan wijst", vermoedt hij misprijzend. Maar hij vervolgt dan opgewekt: "Zij hebben geen plezier in hun le ven. Ik wel. Anderen zeggen mis schien: die is niet normaal. Ik denk dat ik wel normaal ben. Mogelijk hebben ze in één opzicht gelijk: je raakt hier het gevoel voor verhou dingen kwijt. Zonder te trillen sta ik hier met drieëneenhalf miljoen gulden handel in m'n hand - dat moet dan gewoon weg. Wat een overhemd waard iS, weet ik niet. Misschien betaal ik er wel twee keer te veel voor. Maak niet uit, als 't maar lekker zit". Ten tijde van de Elsevier/Klu- wer-affaire stond hij met z'n verhit te konterfeitsel groot op een foto in vele kranten. "Iedereen leeft dan met je mee. Ze weten datje weinig slaap nodig hebt, dus bellen ze je echt midden in de nacht op: hé, je stond in de krant. En weg is dat kleine beetje nachtrust". Als hij het vermoeden heeft dat de beurs het I. nieuws zal halen, wordt de video er van te voren op geprogrammeerd. Zo heeft hij al een band vol met beelden van de vloer, en hem als één der figuranten. Spanning "Nee, ik denk niet dat ik het type ben om rustig aan te doen. Als je onder zulke spanning hebt geleefd als hier, kom je daar niet meer van af. Er zijn wel handelaren stil gaan leven, maar ze kunnen het toch niet laten en hangen vijftien keer per dag aan de telefoon". Hij zal niet oud worden, weet-ie; de afgelopen jaren zijn verscheidene jonge colle ga's dood gegaan. "Je loopt het risi co om hier op de vloer aan een hart aanval te sterven. Nee, mij lijkt dat niks. Ze stappen gewoon over je heen en gaan door met hun werk". Zure regen bedreigt ons leven op aarde. Maar misschien heeft zure regen al 65 miljoen jaar geleden het uitsterven van de dinosaurussen veroorzaakt. Deze nieuwste verkla ring voor een verschijnsel dat de laatste jaren grote belangstelling trekt, komt van twee geologen van het Massachusetts Institute of Technology, dr. R. Prinn en dr. B. Figley. Zij menen dat een groot he mellichaam dat met kracht de aar de treft, leidt tot zeer zure neerslag en daardoor tot uitsterven van soorten. door Hans van Maanen Zij sluiten zich dus aan bij de theorie dat 65 miljoen jaar geleden een meteoriet of een zwerm meteo rieten in botsing met de aarde kwam. Dit al wat oudere idee werd zeven jaar geleden voor het eerst wetenschappelijk onderbouwd door de Nederlander Jan Smit en de Amerikaan Walter Alvarez. De aanwijzingen voor de juistheid van de theorie worden allengs sterker, al is het bepaald niet zo dat de ge dachte nu gemeengoed is gewor den. Het probleem waar de geologen het nu vooral over hebben, is het mechanisme achter de botsing: dat een dergelijke klap rampzalig is, kan men zich licht voorstellen, maar wat gebeurt er precies? Door welke keten van gebeurtenissen zijn zo vele levensvormen op aarde uitgestorven? Werd het te warm of te koud, te donker of te nat? Wie stierf het eerst uit? Het oorspronkelijke idee van Smit en Alvarez is, dat door de bot sing een'enorme stofwolk werd op geworpen die in de atmosfeer te rechtkwam en de zon lange tijd heeft verduisterd. Planten en die ren kregen geen licht meer en stier ven de een na de ander uit. Het pro bleem van deze verklaring is echter de tijdschaal. Het is moeilijk voor te stellen dat een grote stofwolk meer dan honderd jaar in de lucht blijft circuleren (zo lang zou het du ren voordat de jongste generatie van de meeste diersoorten zou zijn omgekomen). Computersimulaties halen hooguit enkele tientallen ja- In een recent artikel in het Ame rikaanse wetenschappelijke tijd schrift Science melden Canadese paleontologen overigens dat zij fos sielen hebben gevonden van dions- auriërs die boven de poolcirkel moeten hebben geleefd. De fossie len. werden aangetroffen in Alaska op 70 graden noorderbreedte; 65 miljoen jaar geleden moet deze plaats nog vijf tot vijftien graden meer noordelijk hebben gelegen. Dat betekent dat de dinosaurussen weken of zelfs maanden in kou en donker moeten hebben geleefd. Maar konden zij daarmee ook tien tallen jaren van kou doorstaan? Geconfronteerd met de proble men en met verdere onderzoeksre sultaten, opperde Smit een nieuw idee: hij meent dat de meteoriet zo vernietigend was dat hij het leven op aarde heeft verzengd. Door de wrijving in de atmosfeer en de klap moet zoveel hitte zijn ontstaan dat de hele oceaan tien graden warmer werd. Misschien dat juist de dieren die blijkbaar zo goed tegen de kou konden, de dinosauriërs, het eerste het loodje hebben gelegd. Maar ook hier zijn de lotgevallen van de planten en de landdieren nog erg onduidelijk. En nu komen geologen met de gedachte van de zure regen. Prinn en Fegley rekenen in het vakblad Earth and Planetary Science Let ters voor, dat een meteoriet van 12,5 triljoen kilogram en een snel heid van 65 kilometer per seconde voldoende stikstofoxyden moet hebben vrijgemaakt om wereld wijd regen te laten vallen, zuurder dan menselijk maagzuur. Hierte gen zal weinig leven bestand zijn geweest. Toetsbaar De gevolgen hangen echter sterk af, aldus de onderzoekers, van de snelheid en de maat van het in slaande lichaam. De gevolgen kun nen ook "betrekkelijk onbelang rijk" zijn, menen zij, als de metoriet veel kleiner en langzamer was. Het voordeel van de theorie van Prinn en Fegley is, dat hij toetsbaar is. De zure regen zou uit de afzettin gen van 65 miljoen jaar geleden de metalen moeten hebben opgelost en weggespoeld. Het zoeken is nu dus naar gesteenten uit die tijd die niet door de moderne zure regen of door andere oorzaken al zijn aange tast. Die zijn helaas schaars. De ellende met de studiebeurzen sleept zich nu al ongeveer een jaar voort. Op de hoorzitting vo rige week hebben studenten, hun decanen, de universiteiten en de hogescholen aan de Twee de Kamer duidelijk gemaakt dat er een eind moet komen aan de onzekere financiële positie van duizenden studerenden. De stu dieresultaten van grote groepen studenten en scholieren lijden onder de materiële zorgen. Som migen staken de studie en ande ren beginnen er maar niet aan, bang voor zoveel sores. door Theo Haerkens Zelfs minister Deetman van onderwijs is - al laat de nacht rust hem nog steeds niet in de steek - overtuigd van de ernst de situatie. Hij heeft een commissie van drie wijze men- gevraagd de Wet op de Stu diefinanciering, de apparatuur, de programma's en de admini stratieve organisatie bij de Cen trale Directie Studiefinaciering Groningen voor 1 december door te lichten. Uit de instelling van de 22 steunpunten bleek al eerder dat ook hij er niet helemaal op ver trouwde dat 'Groningen' opti maal functioneert. Alleen gaf hij dat toen nog niet toe. De bypass- regeling, een noodoplossing >r studerenden die helemaal blut zijn, werd evenmin getrof fen omdat het allemaal zo goed ging. De afgelopen drie weken vroe Maatregelen Deetman gaan aan dagelijkse realiteit voorbij gen zo n 5000 studenten via de steunpunten een voorschot aan in het kader van de bypass-rege- ling. Vijftien procent van hen heeft inmiddels zijn geld - ge middeld 3000 gulden - ontvan gen en kan weer alle aandacht schenken aan de studie. Bij el kaar is er nu 13 miljoen gulden uitgekeerd. Hoewel de wachttij den bij de steunpunten van drie weken teruggebracht zijn tot vier a vijf werkdagen, blijft de be langstelling groot. „Het zal nog wel een poosje zo doorgaan, maar we hebben geen idee hoe lang", aldus de woordvoerster van de Vereniging van Samen werkende Nederlandse Univer siteiten (VSNU). Te kort gedaan Voor studerenden van wie de ouders niet mee willen betalen aan hun studie is nog lang niet in zicht. Deze groep van naar schatting tien- tot twin tigduizend, valt uitdrukkelijk buiten de bypass-regeling. Mi nister Deetman is niet van plan de rekening te voldoen voor de 'weigerachtige' ouders. Daarmee zou ouders die wel over de brug komen te kort gedaan worden, Vindt hij. Bij de invoering van het nieuwe stelsel van studiefi nanciering per 1 oktober van het vorig jaar is besloten de basis- beurs niet afhankelijk te maken van het inkomen van de ouders en de aanvullende financiering wel. Deetman is niet van plan dat uitgangspunt te verlaten. Om te voorkomen dat deze groep tussen wal en schip valt. wil de minister het Burgerlijk Wetboek wijzigen en ouders ver plichten tot betalen. Dat klinkt heel mooi, maar daarmee is de kous niet af. Studenten zouden dan tot hun dertigste afhankelijk zijn van hun ouders, wat niet erg strookt met het streven de meer derjarigheid van 21 tot 18 jaar te rug te brengen. De Landelijke Studentenvakbond en oud- staatssecretaris Zeevalking van justitie wezen daar op. Een ander punt is dat ouders zich straks niet spontaan aan de plicht houden die de minister van onderwijs hen op wil leggen. Als dat wel zo zou zijn, was de verplichting overbodig. Alleen de rechter kan ouders dwingen te betalen. Maar de rechter treedt niet uit zichzelf op, De student moet het initiatief n Deetman vergeet de menselij ke maat van die dingen: wie im mers sleept zijn vader voor de rechter? Die psychologische drempel is wel erg hoog. Mensen hollen sowieso al niet zo snel naar dé rechter en als hét om va der of moeder gaat, wordt die gang nog een stuk zwaarder. Het is zaak te voorkomen dat stude renden dit soort noodsprongen moeten maken, anders zullen er zeker meer dan nu stoppen met hun studie. Gescheiden De zogenoemde hardheids clausule in de Wet Studiefinan ciering is geen oplossing voor dit soort gevallen, waar vooral kin deren van gescheiden ouders de dupe van zijn. De clausule wordt alleen toegepast bij incest of mis handeling. Wie daarmee te ma ken heeft, hoeft de hand niet op te houden bij vader of moeder. Ieder ander wel. Voorzitter Ge vers van de HBO-raad, de vereni ging van hogescholen, drong daarom aan op een „bypass-ach- tige oplossing met eenvoudige afspraakjes". Als ouders tien jaar uit elkaar zijn, of als de niet-ver- zorgende ouder niet in drie maanden opgespoord is, moet de student zijn toelage zo krijgen, vond hij. Een rechtszaak aanspannen te gen de minister van onderwijs kost emotioneel minder dan een geding tegen vader of moeder. Toch is de student dan nog niet altijd uit de problemen, zo bleek kort geleden in Den Haag. De president van de rechtbank oor deelde toen dat een student niet automatisch een beurs hoeft te krijgen als zijn vader geen ali mentatie voor hem betaalt. De student die dat overkomt, valt ook tussen wal en schip: geen geld van pa en geen aanvulling op de basisbeurs. De VSNU drong daarom aan op een rege ling waarbij de Centrale Directie Studiefinanciering in Groningen zijn besluit afstemt op dat van de rechter die de alimentatie vast stelt. "Die weegt de totale draag kracht van de vader. Studiefi nanciering kan dat niet", aldus •VSNU-woordvoerster Jonker op de hoorzitting'vorige week. Zij hield de kamerleden voor dat vrouwen die uit emotionele over wegingen geen alimentatie voor hun kinderen accepteren, res pect verdienen. Zulke beslissin gen doorkruisen is hetzelfde als een olifant door de porseleinkast jagen. DEVENTER (ANP) - Het be drijfsleven heeft in toenemende mate belangstelling voor sponso ring van kerkrestauraties en acti viteiten in kerkgebouwen zoals concerten. Tot die conclusie kwam de Vereniging van Be heerders Monumentale Kerkge bouwen tijdens haar jaarverga dering in Deventer. De vereni ging is verheugd over deze ont wikkeling omdat de bijdragen van de overheid in het opknap pen en instandhouden van kerk gebouwen ontoereikend zijn. De interesse voor sponsoring van kerkrestauraties heeft vol gens voorzitter Van Hasselt van de Vereniging Beheerders Mo numentale Kerkgebouwen te maken met het feit dat bedrijven op deze manier „het algemeen belang" willen dienen. Het me definancieren van concerten en dergelijke in kerkgebouwen is volgens hem voor ondernemin gen interessant in verband met de uitstraling van dit soort eve nementen. Om het veelzijdig gebruik van kerkgebouwen te stimuleren heeft de vereniging besloten een prijs in te stellen. Deze prijs, die volgend jaar voor de eerste keer wordt toegekend, kan gaan naar een architect die er in slaagt een kerk geschikt te maken voor concerten of congressen, maar een kerkbeheer dat op dit gebied extra creatief is kan ook voor de prijs in aanmerking komen. Geen contact. De stichtingen Vrouwen in de RK Kerk en Be vordering Contact Rooms-Ka- tholieken (CRK) hebben een uit nodiging afgeslagen voor deelne ming aan de bestuurs- en con tactdag op 21 november van de Katholieke Raad voor Kerk en Samenleving (KRKS). De KRKS wil dan een groot aantal RK orga nisaties informeren over de stand van zaken van het voorzit- tersoverleg, waarin veertien RK organisaties samenwerken. Hun wordt dan tevens de mogelijk heid geboden nauwer betrokken te raken bij dat samenwerkings verband. De twee behoudende stichtin gen zijn er niet bij op 21 novem ber omdat de dag niet van de bis schoppen uitgaat. „We voelen best voor ontmoeting en over leg", aldus CRK-voorzitter prof. dr. J. Groot Wassink, „maar dan alleen op een bijeenkomst onder auspiciën van de bisschoppen." Pluriformiteit kan volgens Groot Wassink alleen binnen „datgene wat paus en bisschoppen als mo gelijk zien". Volgens de stichting Vrouwen in de RK Kerk heerst er in de Ne derlandse kerkgemeenschap „een sterke tendens om de basis maatgevend te laten zijn in zaken van geloof en leven, waarbij het episcopaat doorgaans met voor bedachte rade wordt gepas seerd." „Deze mensen zien spoken waar ze niet zijn", reageert KRKS-secretaris dr. P.A. van Gennip op het besluit van de twee RK stichtingen. „De bis schoppen zijn wel degelijk bij de invulling van de dag betrokken. Er spreekt hoogstwaarschijnlijk zelfs een bisschop die dag." Van Gennip beklemtoont voorts dat de KRKS een mandaat heeft van de bisschoppen, dat voorziet in het bijeenroepen van RK organi saties. Zondige praktijken. Homo seksuele relaties, echtbreuk, on tucht en aids houden op dit mo ment de gemoederen binnen de anglicaanse kerk bezig. Sinds de publicatie van de agenda van de najaarszitting van de anglicaanse synode zijn de verhoudingen tus sen conservatieve en progressie ve anglicanen verscherpt. Steen des aanstoots is een voorstel van het synodelid Tony Higton. Hij wil dat de synode in een debat over fundamentele ethische vraagstukken vaststelt welke seksuele "praktijken voor taan als „zondig" worden be schouwd. Als de meerderheid van de synode het met Higton eens is dat alleen geslachtsver keer binnen het huwelijk moreel aanvaardbaar is en dat „echt breuk en alle homoseksuele en ontuchtige handelingen" onder alle omstandigheden zondig zijn, moeten bij voorbeeld de homo seksuele anglicaanse geestelij ken hun lidmaatschap van de kerk heroverwegen. Om deze re den heeft de „beweging voor les bische en homoseksuele christe nen" al van een „heksenjacht" gesproken. Bij de organisatie zijn naar eigen zeggen ongeveer 2000 homoseksuele geestelijken aangesloten. Higton behoort met de geeste lijke David Holloway tot de op richters van de behoudende „Ac tie voor een bijbelse belijdenis in ons land". Minder leden. Het aantal leden van de Evangelische Kerk in Duitsland (EKD) is in 1985 op nieuw gedaald. Volgens statisti sche gegevens van het bureau van de EKD telde de kerk per 1 januari 1986 ongeveer 25,1 mil joen leden, 210.000 (0,8 procent) minder dan een jaar eerder. De aanhang onder de totale bevol king van de Bondsrepubliek nam met 0,3 procent af tot 44,4 procent. Bij de volkstelling van 1970 bleek nog bijna 49 procent van de Westduitsers lid van de EKD te zijn. In 1985 verlieten ongeveer 140.550 mensen de EKD, ruim 13.000 meer dan een jaar eerder. Het aantal kerkverlatingen ligt weliswaar ruim onder het aantal van 1974, maar het is nog altijd hoger dan in het begin van de ja ren zestig. Onder de kerkverla- ters waren arbeiders en beamb ten oververtegenwoordigd. In 1985 bleef de deelneming aan de kerkdiensten ongeveer gelijk. Is Yuya Jozef? - Een Egypti sche onderzoeker, Ahmed Os man, beweert in een vorige week verschenen boek ('Vreemdeling in de Vallei der Koningen') dat de mummie van Yuya, die in een museum in Cairo ligt, in werke lijkheid het lichaam is van de in het boek Genesis genoemde aartsvader Jozef. Osman hoopt dat zijn theorie de gevestigde we tenschappelijke wereld ertoe zal De 53-jarige leraar en vertaler vertelde in een interview 22 jaar lang onderzoek te hebben ge daan naar zijn theorie. Hij zei dat wetenschappers eeuwenlang, zonder succes, geprobeerd heb ben een band te leggen tussen bekende figuren uit de Bijbel en de oude Egyptische geschiede- „Ik weet zeker dat Yuya, die hoofdadministrator en dus in fei te heerser over Egypte was onder de faraohs Tuthmosis IV en diens zoon Amenhotep III, tus sen 1413 en 1367 voor Christus, de Jozef is uit het boek Genesis," aldus de auteur. Osman zegt dat hij voor het eerst geïnteresseerd raakte in de figuur Jozef, toen hij een passage zag waarin Jozef zichzelf „een vader van faraoh" noemt. „Daar is altijd overheen gekeken," zei Osman. Het graf van Yuya werd in 1905 gevonden, tussen de tombes van twee faraohs in de Vallei der Ko ningen. Yuya had .41 titels en een ervan was „vader van faraoh", de enige figuur in de Egyptische ge schiedenis bij wie die titel wordt genoemd. „De titel staat in zijn tombe en komt meer dan 20 keer voor in de begrafenisdocumen ten," aldus Osman. De Bijbel zegt dat Mozes de resten van Jozef met zich mee nam tijdens de uittocht van de Is raëlieten naar Palestina, maar Osman beweert dat het lichaam van Jozef-Yuya Egypte nooit heeft verlaten. Osman kwam in 1965 als stu dent rechten naar Londen en werkt daar als leraar Arabisch. Hij werd lid van de Egyptologi- sche kring om de oude geschie denis van zijn vaderland te be studeren. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Pesse: F. Ver boom, kandidaat te Harderwijk. Aangenomen naar Dalen: F.W.G. den Arend te Appelscha. Be dankt voor Nieuwerkerk aan den IJssel, derde predikantsplaats, part-time: P. F. Bouter, kandi daat te Papendrecht. Gereformeerde Kerken Beroepen te Wilsum en Kam perveen: J. Maliepaard, hulppre dikant te Wilsum die dit beroep heeft aangenomen. Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te Groningen: J. Plantinga te Leeuwarden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 2