Verschillen in straf zijn soms erg groot Regels zijn regels, maar niet in de bouw Databank moet eenheid bevorderen Kamer: verkoop DSM en Postbank uitstellen Meldingsplicht wenselijk bij vermoeden van incest Bukman wil 'dialoog' Sandinisten-Contra' s Subsidiesysteem gaat overheid nog miljarden kosten ARNHEM (GPD) - Er moet een databank komen, waar door rechters uitgesproken von nissen worden geregistreerd. Ook moeten opgelegde straffen en de motivering daarvan periodiek worden gepubliceerd. Dit om te grote verschillen in bestraffing van misdaden in de toekomst te voorkomen. DEN HAAG (GPD) - Minister De Korte (economische zaken) moet voorlopig afzien van de verkoop van staatsaandelen DSM en Post bank aan particuliere beleggers Volgens de Tweede-Kamerleden Van Amelsvoort (CDA) en Wölt- gens (PvdA) kunnen de aandelen van deze twee bedrijven niet wor den verkocht wegens de huidige malaise op de Effectenbeurs. De privatisering van DSM in Heerlen en de Postbank moet wor den uitgesteld, zeiden de twee ka merleden gisteren voor de VARA- televjsie. De aandelenkoersen zijn te laag en het is maar de vraag of kleine beleggers nu geld willen in vesteren. De verkoop van de staats aandelen van de twee bedrijven zou begin volgend jaar moeten starten en in vier jaar tijd twee mil jard gulden moeten opbrengen. Het CDA-Tweede-Kamerlid Van Amelsvoort meent dat het beter is de kat uit de boom te kijken en te wachten hoe de beurs zich verder ontwikkelt. De financiële specia list van de PvdA, Wöltgens, vindt zelfs dat de operatie niet moet "Mij lijkt in elk geval dat, als de ontwikkeling zo blijft, de winst aanzienlijk minder is dan men zich bij het ministerie van economische zaken had voorgesteld. Ik denk dat het in het huidige beursklimaat be ter is om de privatisering van deze bedrijven niet te laten doorgaan", aldus de financieel specialist van de grootste oppositiepartij. Afslanking De Tweede Kamer zal desnoods externe deskundigen moeten in schakelen om er achter te komen hoe de afslanking bij de rijksover heid zich voltrekt. Deze waarschu wing ontving minister Van Dijk za terdag van de woordvoerders over ambtenarenzaken in de Tweede Kamer Alders (PvdA) en Linscho- ten (WD) in het VARA-program- ma Rooie Haan. De minister van binnenlandse zaken coördineert de afslankingsoperatie, waarin 26.000 banen bij de rijksoverheid moeten verdwijnen. Alders en Linschoten maken zich zorgen over de kwaliteitsver betering die met de afslanking ge paard dient te gaan. "Uit niets blijkt dat daar sprake van is", aldus Alders. "Ons ontbreekt elke infor matie". Daarom moet de Kamer er maar zelf achteraan en gebruik ma ken van externe organisatiedes kundigheid, die via de commissie voor de rijksuitgaven kan worden ingehuurd, meent dit Kamerlid. Linschoten denkt er ook zo over. Aldus luidt het voorstel van een werkgroep onder leiding van vice- president mr. J. C. Gerbrandy van het gerechtshof in Arnhem, die zich buigt over de verschillen in strafmaat bij soortgelijke misdrij ven. De werkgroep constateert dat er als gevolg van een gebrekkige onderlinge uitwisseling sprake is van grote verschillen in vonnissen. Dat is volgens mr. Gerbrandy in strijd met het principe van rechts gelijkheid. "Gebrek aan communicatie tus sen de negentien rechtbanken, maar ook tussen rechters binnen dezelfde rechtbank, is een belang rijke oorzaak van ongelijkheid in de straftoemeting. Rechters weten nauwelijks van elkaar welke straf fen zij opleggen en hoe de zwaarte van die straffen wordt gemoti veerd", aldus de Arnhemse rech ter. Binnen de rechterlijke macht worden al sinds jaar en dag pogin gen in het werk gesteld om rech ters min of meer één lijn in de straf toemeting te laten trekken. Maar van diverse zijden is daar steeds verzet tegen gerezen, omdat niet al leen de strafbare daad maar vooral de persoon van de dader het ge wicht van de straf bepaalt. Volgende maand zal de Neder landse Vereniging voor Recht spraak, de beroepsorganisatie van de rechterlijke macht, zich buigen over de suggesties van de werk groep om te bezien in hoeverre rechters bij het opleggen van straf fen toch meer rekening kunnen en moeten houden met andere von nissen. DEN HAAG (GPD) - Er moet in Nederland een meldingsplicht ko men voor iedereen die een vermoer den heeft van seksueel misbruik i van kinderen. Ook zou geexperi- menteerd moeten worden met ver plichte therapie voor daders van seksuele kindermishandeling. Dat bepleitte gisteren mevrouw Kloosterman van de Utrechtse kin- der- en zedenpolitie voor de Avro- radio. Met een meldingsplicht kan volgens mevrouw Kloosterman worden voorkomen dat incest-ge- vallen doorgaan. In de Verenigde Staten werkt de meldingsplicht heel goed. De politie is daar vol gens haar ook beter getraind op in- cest-aangiften. "De politie in de VS krijgt veel meer voorlichting over de diverse ontwikkelingsstadia van kinderen. Ravage Een 29-jarige client van de Ge meentelijke Sociale Dienst in Til burg heeft zaterdagmiddag voor naar schatting enkele tonnen scha de aangericht aan het gebouw van de GSD. Met een zware auto (Ja guar) baande hij zich dwars door de pui een weg naar binnen. In de wachtruimte reed hij een paar rondjes waardoor hij deze in een ra vage omtoverde. De man zou in geestelijke nood verkeren. Zijn au to is total loss, aldus de politie. Cellentekort Vier drugssmokkelaars, een Zwitser, een Griek en twee Neder landers, zijn afgelopen vrijdag vrij gelaten omdat er geen plaats in het Huis van Bewaring was. Het viertal zat sinds eind vorige maand vast in Groninger politiecellen, nadat ze op heterdaad waren betrapt bij het aan land brengen van een partij van 700 kilo hasj aan de Groningse Waddenkust. De twee buitenlan ders zijn inmiddels over de grens verdwenen. Doodslag De Rotterdamse politie heeft za terdag een 49-jarige man gearres teerd op verdenking van moord c.q. doodslag, nadat zijn 41-jarige vriendin was overleden na een ge welddadige ruzie met hem. De man heeft volgens de woordvoerder be kend dat hij en zijn vriendin ruzie hadden gekregen, waarbij hij haar had geschopt en geslagen. Sectie moet de doodsoorzaak nog defini tief uitwijzen. Ontvoering De 57-jarige Amsterdammer, die vorige week donderdag voor zijn woning in de hoofdstedelijke wijk Osdorp werd ontvoerd, is nog niet terecht. Volgens de politie is het vrijwel zeker dat de zaak zich af speelt in de criminele wereld. In het belang van het onderzoek wer den zondag geen verdere medede lingen gedaan. De Amsterdammer werd door drie mannen opgewacht bij zijn huis en onder bedreiging met een vuurwapen gedwongen in zijn auto te stappen. Rupsenplaag De wildbaan van het Deeler- woud is weer open voor publiek. Wandelaars konden dit natuurmo nument tussen Arnhem en Apel doorn vanaf juni niet bezoeken, na dat het was getroffen door een in vasie van aardrupsen. Nu kan ie dereen er weer terecht. Uit onder zoek is gebleken dat het gaat om rupsen die - na te zijn verpopt - een nachtvlindertje voortbrengen: het grasuiltje. De aardrupsen vra ten honderden hectares gras, waar mee ze de herten in het gebied het voedsel ontnamen. Chemiereus General Electric Plastics breidt opnieuw uit in Bergen op Zoom. Het gaat om een fabriek voor de produktie van polycarbonaat, een investering van 250 miljoen gul den. In ons land is de politie daar veel minder op getraind". De meldings plicht in de VS geldt vooral voor beroepsgroepen in het onderwijs, gezondheidszorg en hulpverle ning. De woordvoerster van de Utrechtse kinder- en zedenpolitie vindt daarnaast dat behandeling van de daders van seksuele kinder mishandeling nodig is om herha ling van -de misdaden tegen te gaan. Het WD-T -^de-Kamerlid Dijkstal zei in het pi. gramma niets te voelen voor een meldingsplicht. „Dat zou een doorbreking beteke nen van het beroepsgeheim van de arts en daar voel ik niets voor". Oud-voorzitter Van Eibergen (CNV) overleden ARNHEM (ANP) - Op 81-jarige leeftijd is in een verpleeghuis te Arnhem Jan van Eibergen overle den. Van Eibergen was van 1964 tot aan zijn pensionering in 1969 voor zitter van het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV). Hij was al ge ruime tijd ziek. Een woordvoerder van het CNV heeft dit zaterdag meegedeeld. Toen hij 22 jaar was, werd Van Eibergen lid van de Nederlandse Christelijke Bond van Werkne mers in de Hout en Bouwnijver heid (NCB). Hij was in 1930 mede oprichter van een afdeling van de NCB in Renkum. In 1949 werd Van Eibergen voorzitter van de bond. De grote bouwstaking van 1960 stond onder zijn leiding. Van 1956 tot 1964 was Van Eibergen lid van de Tweede Kamer voor de Anti Re volutionaire Partij. WACHTEN OP LEVENSTEKEN HEIJN AERDENHOUT - Journalisten van kranten en tv wachten hij het huis van de familie Heijn dag in dag uit op wat er gebeuren gaat. Er is de afgelopen dagen geen levensteken ontvangen van de ontvoerde Ahold-topman Ger- ritJan Heijn. Een (laatste) levensteken voor de overhandiging van het hele losgeld werd vrijdag gevraagd in een kleine krantenadvertentie. Dat levensteken zou moeten zijn het antwoord op de vraag: "Hoe heette de zwarte kruier op Sint Maarten?". Al leen Heijn (en niet zijn ontvoerders) zou dat antwoord weten. De advertentie was er een in de reeks geheimzinnige boodschappen in een aantal landelijke dagbladen tussen ene 'Johan' (de familie Heijn) en 'Maria' (de kidnap pers). Het was zondag de 47ste dag van de ontvoering. De ontvoerders zouden volgens een aantal kranten naast losgeld ook diamanten willen. (foto anpi MANAGUA - Minister Piet Bukman (ontwikkelingssamenwerking) heeft er bij de Sandinisten in Nicaragua op aangedrongen om kontakten te leg gen met de door Washington gesteunde contra-revolutionairen. Bukman sprak gisteren met Miguel d'Eseoto, de Sandinistische minister van bui tenlandse zaken. Bukman gelooft dat de Sandinisten 'serieus' bezig zijn met het nako men van de in Guatemala gesloten vredesafspraken, maar hij vindt wel dat hun positie om niet direct met de Contra-leiding te willen praten "een tamelijk grote belemmering" vormt voor de voortgang van het vredespro- Tijdens zijn onderhoud met D'Eseoto uitte Bukman ook de Nederland se bezorgheid over de volgens hem verslechterde mensenrechtensituatie. "Het grote aantal gevangenen en dat soort dingen", zo verduidelijkte de minister. Hoe D'Eseoto daarop had gereageerd wilde hij niet uit de doe ken doen. Bukman meent dat het geven van ontwikkelingshulp stelselmatig moet worden gebruikt om de mensenrechten in het ontvangende land aan de orde te kunnen stellen, dat er moet worden geprobeerd om een po sitieve invloed uit te oefenen. "Het geven van hulp opent deuren", aldus de Nederlandse minister, „maar dat betekent niet dat je moet stoppen met de hulp als de situatie slechter wordt, daar ben ik uiterst beducht Ontwikkelingshulp in dienst van de mensenrechten dus, maar zonder daar absolute voorwaarden aan te verbinden. Sinds 1980 heeft in Midden- Amerika vooral Nicaragua hulp gekregen uit de Nederlandse ontwikke lingspot. in totaal bijna 350 miljoen gulden. Bukman wil nu alle vijf de landen in de regio als 'gelijken' gaan behandelen. In 1990 zou daarvoor al tegen de 100 miljoen gulden moeten worden uitgetrokken en dat geld zou op 'evenwichtige basis' verdeeld moeten worden onder de vijf betrokken landen. "Er is geen sprake van dat we van plan zouden zijn om Nicaragua eruit te snijden", aldus Bukman, over wiens plannen de Kamer in december een definitief oordeel moet uitspreken. Nicaragua wordt, evenals de an dere landen in Midden-Amerika, door de Nederlandse regering be schouwd als "een jonge democratie in moeilijke omstandigheden", zo heeft Bukman de in het land werkzame Nederlandse ontwikkelingswer kers verzekerd. ADVERTENTIE DEN HAAG (ANP) - Vertegen woordigers van werknemers die de discussie over de koopkracht misbruiken om looneisen te rechtvaardigen, dreigen - mis schien onbewust - bij te dragen aan een groei in plaats van een vermindering van het aantal werklozen en hun isolement. Premier Lubbers zei dat zater dag in Den Haag op een bijeen komst ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de Konink lijke Vereniging voor de Staat huishoudkunde. Daarnaast had de premier ook een boodschap aan de werkge vers. Zij dienen zelf concreet bij te dragen aan maatregelen om werklozen aan het werk te hel pen, zoals scholing, het laten op doen van werkervaring, een goe de organisatie van het werk en herverdeling van arbeid. Doen de werkgevers dat niet, dan zul len de arbeidskosten en het deel van het ondernemingsinkomen dat aan arbeidskosten moet wor den besteed opnieuw omhoog gaan. Zo zullen werkgevers, mis schien onbewust, de Lubbers maant sociale partners tot aanpak van werkloosheid sche groei schaden in plaats van aanmoedigen, aldus Lubbers. De premier zei dat handhaving van het naar verhouding hoge ni veau van minimumuitkeringen in ons land ('een goede zaak') al leen mogelijk is als het huidige sociaal-economisch beleid wordt voortgezet en verbeterd. Dat be tekent voortzetting van loonma tiging en herverdeling van ar beid. Volgens Lubbers dienen de individuele benadering van en 'verplichtende elementen' voor de werkloze een sterkere nadruk te krijgen. Niet de regering echter, maar vertegenwoordigers van werkne mers en werkgevers moeten die verplichtende elementen zelf uit werken, opdat werkgarantie - en niet inkomensgarantie- opnieuw vorm krijgt. De premier wees er op dat economische groei en een gezonde economische politiek de werkloosheid in ons land niet kunnen oplossen. Het werkloos heidsprobleem belemmert eer der de economische groei en het totstandkomen van een gezond economisch beleid. De inspan ningen die de regering, de ar beidsbureaus, de gemeentelijke sociale diensten en de onderwijs diensten, en werkgevers- en werknemersorganisaties vooral op regionaal niveau verrichten binnen afzonderlijke bedrijven en bedrijfstakken zijn beslissen de factoren. Scholing, werkervaring, de or ganisatie van de arbeid, flexibili teit en herverdeling van arbeid zijn hierbij sleutelwoorden. Het gaat hierbij niet om een sociaal randverschijnsel in de economie, maar om de essentie van econo mie in onze tijd, aldus Lubbers. Werkgevers moeten deze punten volgens hem concreet ter hand Fietsplezier Vela'mos fiets. Voor beginnende en volleerde f etsers. Stoer model. Extra stevige uitvoering. Met afneembare steunwieltjes en luchtbanden. Kleuren wit, rood, blauw of zilver. ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON DEN HAAG Het woord fraude is al weken niet meer gevallen in het onderzoek van de parlementaire en quêtecommissie naar de bouwsubsidies. Bij gebrek aan strafbaar wanbeheer van staatsgelden richt de aandacht van de enquête commissie zich vooral op de wijze waarop in de jaren ze ventig het beleid op het ge bied van volkshuisvesting tot stand kwam. door Runa Hellinga Twee punten trekken daarbij de aandacht: de wijze waarop oud-mi nister Gruijters met regels omging en de financiële argumenten die het subsdiebeleid in latere jaren moesten onderbouwen. Het minis terie van financiën ging er toen vanuit dat duurkoop goedkoop was. Vooruitlopend op de conclu sies van de enquêtecommissie kan minister Ruding alvast op zoek - gaan naar geld in zijn schatkist. Bij de subsidieregeling die van 1968 tot 1975 gold, was het belang rijkste punt van onderzoek van de enquêtecommissie het geschuif met stichtingskosten. waardoor beleggers een hogere subsidie, maar ook een veel lagere huurop brengst hadden. Bij de dynami sche kostprijs (DKP) die in 1975 werd ingevoerd, spelen dat soort zaken in het onderzoek helemaal geen rol. Veel belangrijker is de vraag waarom er eigenlijk een sub sidiesysteem werd ingevoerd, waarover van meet af aan grote twijfels bestonden. En waarom bleef dit systeem in de loop der ja ren gehandhaafd? Tegenstanders waren er echt op ruime schaal. Al bij de invoering had de toenmalige minister van fi nanciën Duisenberg gewaar schuwd dat het systeem op de lan ge duur erg veel geld zou gaan kos ten. Dat kwam vooral, doordat daarnaast een huurbeleid werd ge- voerd, waarbij de huurverhogin gen achterbleven bij de inflatie. Als gevolg daarvan moest de subsidie een steeds groter gat dichten. De beleggers die van de regeling gebruik moesten maken, voelden daar weinig voor, omdat ze hun rendement te laag vonden en bo vendien niets zagen in een subsidie die hen voor vele jaren aan het mi nisterie van volkshuisvesting zou kluisteren. En ook in de Tweede Kamer zag iedereen wel dat het DKP-systeem een wissel op de toe komst trok. Op de lat In de eerste jaren oogde de nieu we subsidieregeling financieel heel aardig. Doordat de subsidie per woning over vijftig jaar uitge smeerd werd, waren de uitgaven in die eerste tijd laag. Doorgerekend naar tien, twintig, dertig jaar werd dat beeld echter heel anders. Im mers, in de loop van de jaren zou den steeds meer nieuwe huizen on der de regeling vallen en di^ zou den ook allemaal subsidie nodig hebben, terwijl de eerste woningen vijftig jaar lang onder de regeling bleven vallen. Met die kosten op de lange ter mijn werd echter geen rekening ge houden ("Die schreven we op de lat", verklaarde een ambtenaar van het ministerie). De meerjarenra mingen keken niet verder dan vier jaar vooruit, maar de toekomstige uitgaven bedragen vele miljarden. Ing. A. Damhoff van Delta Lloyd Vastgoed verklaarde tegenover de enquêtecommissie: "Het DKP-sys- teem is voor het rijk ontstellend duur. Wij hebben verscheidene projecten waar we over de looptijd van het hele project meer dan de kostprijs van het huis aan subsidie terugkrijgen". Een deel van het onderzoek van de commissie richt zich op de vraag waarom dit subsidiesysteem desondanks gehandhaafd bleef, terwijl er in 1979 zelfs een alterna tief op tafel is gekomen, dat op de lange duur veel goedkoper geweest zou zijn. Dat alternatief werd ont wikkeld door de beleggers. Het kwam ter sprake tijdens de onder handelingen die staatssecretaris Brokx - hij moest vorig jaar aftre den - in dat jaar voerde in de hoop de bouw van premiehuurwonin- gën weer op gang te krijgen. Vaste bijdrage Brokx, vandaag gehoord door de enquèetecommissie, bood de be leggers toen een procent extra ren dement bovenop het rendement dat de DKP-regeling hen garan deerde. De beleggers voelden daar, op het ABP na, niets voor en kwa men met hun eigen voorstel. Ze wilden een eenmalige vaste bijdra ge per woning. Voor de schatkist zou dat in de eerste jaren erg duur worden, en om die klap niet al te groot te maken, stelden ze voor om die subsidie over een periode van tien jaar uit te betalen. Ze waren dan snel van de subsidieband met het rijk af en wisten waar ze op kon den rekenen. Voor het ministerie kostte het op de lange duur ongeveer een miljard gulden minder dan het DKP-sys teem. Toch haalde het beleggers- voorstel het niet. De reden daarvan was simpel, maar achteraf gezien wel merkwaardig. In de eerste ja ren kostte hun voorstel de schat kist meer geld en dat was er ge woon niet. Nederland was net de jaren met ernstige begrotingste korten en forse bezuinigingsron den ingegaan. Olid-minister van financiën mr. A.P.J.M. van der Stee verwoordde dat vorige week zeer duidelijk. Hij moest bezuinigen, dus: "Afschaf fen van het DKP-stelsel was poli tiek gezien een onhaalbare kaart. Op de korte termijn was het effect dat we dan veel meer geld voor de woningbouw moesten uitgeven. Met een wijziging van het subsidi eregiem waren de tekorten een paar honderd miljoen opgelopen. Dat zou mijn positie als minister te genover de andere departementen niet sterker hebben gemaakt Het DKP-systeem bestaat nog steeds. Het is dus een interessante vraag, welke gevolgen de enquete daarvoor zal hebben. Een systeem handhaven waarvan nu aan de hele Nederlandse samenleving duide lijk is gemaakt dat het een enorme wissel op de begrotingen van de toekomst trekt, kan haast niet. Er resten twee alternatieven. Het eer ste is de invoering van een nieuw systeem, maar dat levert anno 1987 dezelfde problemen op als in 1979 en 1981. We zitten nog steeds met een fi nancieringstekort en het ministe rie van volkshuisvesting moet op grote schaal bezuinigen. Enig alter natief, behalve onaanvaardbare huurverhogingen, is dan een forse verlaging van het woningbouwpro gramma om toch binnen de ge raamde budgetten te blijven. Dat bouwprogramma is de laatste jaren al niet gespaard in de bezuinigings ronden, en menigeen in volkshuis- vestingsland vindt dat het diep'te- punt nu wel is bereikt. De cijfers wijzen ook uit dat de behoefte aan nieuwbouw de laatste jaren weer stijgt. Regels Minister Gruijters heeft er na de invoering van het DKP-systeem en de daarop volgende beleggerssta king alles aan gedaan om het bouwprogramma op peil en de be leggers in de markt tc houden. Hij overtrad regelmatig de bestaande regels zonder daar de Tweede Ka mer over in te lichten. Ook staats secretaris Brokx maakte zich daar later schuldig aan, toen hij in 1979 het ABP een hoger rendement toe stond dan afgesproken. Gruijters en Brokx hebben zeker gehandeld vanuit het belang van de volkshuisvesting: ze wilden het bouwprogramma in stand houden en deden daar alles voor. Maar er zijn natuurlijk grenzen aan de rek baarheid van een regeling. Voorzit ter Peschar van de Algemene Re kenkamer liet er geen twijfels over bestaan. Over de extraatjes van Gruijters aan het ABP zei hij. "Als ik het destijds had gezien, had ik er een grote rode streep door ge haald". Toch ligt de zaak niet zo heel simpel. Verscheidene getuigen hebben betoogd dat het in de woningbouw niet mogelijk is zich altijd aan de regels te houden. De praktijk van de volkshuisvesting is namelijk zo wisselend, dat geen twee bouwpro jecten gelijk zijn. Regels moeten de rechtsgelijkheid bevorderen. Daar heeft Gruijters zich zeker niet aan gehouden, toen hij het ABP toe stemming gaf voor bepaalde bouw projecten. Maar minstens zo be langrijk is dat regels hanteerbaar blijven. "Je kunt regelingen niet overal op dezelfde manier toepassen. An ders krijg je een situatie zoals in Rusland. Daar bouwen ze niet als het niet in de regels past. Hier gaan we praten met ambtenaren om ons plan toch gerealiseerd te krijgen", zo zei ir. W. Koning van bouwbe drijf Wilma tegen de enquetecom-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 3