Golfoorlog drukt beurs New York Reagan bereid tekort op begroting terug te dringen Controle op visser strenger Ouderen moeten werken na 65-ste GERARD JOLING* LUXUEUS APPARTEMENT MET VIDEOFOON... PAGINA 7 Paniek terug in internationale effectenliandei WASHINGTON (GPD/ANP/AP/UCN/DPA/Rtr) - Na twee dagen van stijgingen zijn de koersen van de op Wall Street verhandelde aandelen gisteren weer gedaald. De Dow Jones Index, waarin de koersen van de aandelen van de 30 belangrijkste industriële ondernemingen zijn verwerkt, zakte met 77 punten naar 1950. Op dinsdag en woensdag steeg de- groot aanbod de prijzen weer flink ze index met in totaal 289 punten, omlaag. Toen in de middag Wall na de dramatische record-val van Street al weer rap kelderde was het 508 punten op maandag. Financië- hek van de dam en lieten le analisten zeiden te verwachten dat de Dow Jones Index de ko- tal hoofdfondsen al weer verliezen van 10 tot 15 procent van de koers- de uitschieters naar boven en be neden. De afgelopen dagen zijn zo veel winsten tot anderhalve punt. De hoofdfondsen in Amsterdam konden later in de middag toen aandelen verhandeld, dat de beurs nog net iets goedmaken op Wall Street vandaag, maandag de tweede helft van de dag opge- dinsdag steeds twee uur eerder treden paniekverliezen. Toch keek dan normaal zal sluiten om de enorme achterstand aan opdrach ten weg te werken. De val met 77 punten van giste ren kwam na een dag, waarin de Dow Jones Index in de ochtend aanvankelijk meer dan 140 punten zakte. Daarvoor waren twee oorza ken aan te wijzen. De eerste was angst over de ontwikkelingen in de Perzische Golf na de Iraanse raket- aanval op een Kuwayts olielaadsta- tion. Ook de sombere verwachtingen van een van Wall Street's meest ge zaghebbende analytici, Robert Prechter, zorgden voor neerwaart se druk. Prechter had naar verluidt zijn klanten verteld dat Wall Street nog wel slechtere dagen dan de af gelopen maandag zou maken, en dat zorgde bij menige handelaar voor nervositeit. Zenuwcrisis Handelaren op de Amsterdamse effectenbeurs bleven gisteren een zenuwcrisis nabij. In de ochtend werd nauwelijks gereageerd op het herstel van woensdag in New York en in de loop van de dag drukte Koninklijke Olie om 16.30 uur nog tegen een verlies van 10 gulden aan op 215 gulden, verloor Akzo ruim 10 op 134 en ging Unilever 5 terug naar 113. Verzekerings waarden werden stevig aangepakt met voor Stad Rotterdam 5. Aegon 6,50, Na tionale 5 en Amev 3,50 verlies. De banken verloren drie tot vijf gul den. De aandelenkoersen op de West- europese effectenbeurzen zijn gis teren na het herstel van de voor gaande dag weer ruim in het ver lies geraakt. In Londen ging de Fi nancial Times-index van de hon derd grote aandelen met 110,6 pun ten omlaag tot 1833,2 punten. De koers van BP zakte met 27 pence tot 270 pence en ligt daarmee dui delijk onder de 330 pence waar voor het publiek al aandelen heeft gekocht. De bestuursvoorzitter van de Londense beurs, Sir Nicho las Goodison, heeft gevraagd om politieke actie teneinde enorme koersdalingen te voorkomen. Het Brits-Franse consortium Eurotun nel, dat de spoorverbinding onder het Kanaal aanlegt, heeft laten we ten dat de aandelenuitgifte van vol gende maand gewoon doorgaat. De emissie moet 750 miljoen pond, 2,5 miljard gulden, opbrengen. De aantrekkelijkheid van de emissie ligt in de opbrengsten van over zes jaar of later en is niet bepaald door de korte termijn, aldus Eurotun nel-voorzitter Alistair Morton. In Parijs kreeg het van de Franse regering om staatsbedrijven te ver kopen opnieuw een knauw met de mededeling dat de uitgifte van vijf tien procent van de aandelen van luchtvaartmaatschappij Air France voor onbepaalde tijd is uitgesteld. Woensdag liet minister van finan ciën Balladur al weten dat de het concern Matra pas zou worden ver kocht aan het publiek als de rust op de effectenbeurzen is hersteld. De index van de Parijse beurs zak te met 2,95 procent, waarmee de op woensdag behaalde winst vrijwel geheel te niet werd gedaan. In Frankfurt daalde de Com- merzbank-index met 72,4 punten tot 1707,9 punten. Politici en ban kiers probeerden de stemming erin te houden met geruststellende uit latingen. In Zürich en Milaan zak ten de toonaangevende indexen van de aandelenkoersen uiteraard ook. De Swissindex ging met 6,7 procent omlaag tot 977,1 punten. In Milaan zakte de beursindex met een matige 1.3 procent tot 836 pun ten. Het bestuur van de beurs in Hongkong heeft besloten de han del vandaag niet te laten doorgaan. De 21 leden van het beursbestuur besloten tijdens een korte bijeen komst dat de handel maandag weer wordt hervat en dat de afwik keling van de contracten vrijdag, en indien nodig zaterdag, mag doorgaan. Banken in VS verlagen rente NEW YORK (AP/ANP/Rtr) - De Amerikaanse banken heb ben opnieuw de prime rate, de rente die zij berekenen aan de meest kredietwaardige klan ten, verlaagd. Om drie uur 's middags Europese tijd hadden de Citicorp, de grootste bank van de VS, de First National Bank of Chicago en Continan- tal Illinois besloten met onmid dellijke ingang de prime rate met 0,25 procent te laten zak ken tot 9 procent. Naar verwachting zullen de rentetarieven in de wereld ver-, der dalen als gevolg van het be leid van de centrale banken, die proberen de economie af te schermen van de effecten van de sterk gekelderde aandelen koersen. De dollar heeft zich temidden van de nieuwe turbulenties op de internationale effectenbeur zen goed weten te handhaven. De terugval op de beurzen wek te bij beleggers weer meer be langstelling voor goud, waar door de prijs weer aantrok. Op de markt in Zürich werd bij het slot van de handel een goud prijs genoteerd van 472 dollar per ounce (31,1 gram), vijf dol lar meer dan de slotprijs van 467 dollar op woensdag. WASHINGTON (GPD/ANP/Rtr/D- PA) - De Amerikaanse president Reagan heeft gisteren maatregelen aangekondigd waarmee hij het enorme begrotingstekort wil aan pakken. Op die manier hoopt hij de onrust van de afgelopen dagen op Wall Street te verminderen. Tij dens een nationaal uitgezonden persconferentie maakte de presi dent gisteren bekend dat het be- Beurshandelaar Gerry Crossman grotingstekort voor dit jaar sterk is in Toronto (Canada) geeft zijn gedaald: van 221 miljard in 1986 commentaar op de beurshandel en naar 148 miljard dollar in 1987. de ingestorte koersen. ifotoCP) In zijn eerste persconferentie sinds juni zei de president dat er re den tot bezorgdheid is over de enorme schommelingen, die de beurs de afgelopen dagen te zien heeft gegeven, en dat de wisselval ligheid op Wall Street ook nog niet helemaal verdwenen lijkt. Reagan kondigde aan dat hij de leiders van het Congres daarom zal voorstellen om een topconferentie te houden over het grote tekort op de Amerikaanse begroting. Het is dit tekort dat door vele commenta toren als de belangrijkste reden voor de onrust op Wall Street wordt gezien. Wat Reagan betreft valt over alles te praten, zelfs over belastingverhoging. Alleen de soci ale zekerheid is niet bespreekbaar. Reagan maakte duidelijk nog steeds weinig van belastingverho ging te verwachten, maar gesprek ken daarover niet langer te zullen uitsluiten. Hij wilde niet in details treden over de vraag welke belas tingen eventueel zouden mogen worden verhoogd. Reagan ontkende dat de Ameri kaanse economie in grote moeilijk heden verkeert. Hij zei daarom ook niet te verwachten dat de crisis op Wall Street de komende tijd tot een recessie zal leiden. "Een recessie krijg je alleen als mensen in paniek raken door de berichten op Wall Street en allerlei aankopen gaan uitstellen", aldus Reagan. Rek eruit Wat de Nederlandse effecten beurs betreft komen de aankondi gingen van Reagan geen seconde te vroeg. "Het wordt hoog tijd dat vooral in de VS en de Duitse Bondsrepubliek economische maatregelen worden genomen die hout snijden. Alleen dan bestaat de mogelijkheid dat het vertrouwen in de beurzen terugkomt", zei drs. B.F. Baron van Ittersum, voorzitter van de Amsterdamse effecten beurs, gisteren tijdens een persbij eenkomst in de beurs. Van Ittersum is zojuist terugge keerd van werkbezoeken aan New York, Chicago en Tokio en hij heeft daar de hectische koersbewegin- gen van nabij kunnen volgen. "Nu alle economische verwachtingspa tronen negatief zijn, hebben de ef fectenbeurzen duidelijke signalen gegeven. De markten zijn lange tijd bewonderingswaardig elastisch gebleven, maar kennelijk is de rek er nu uit". Hij noemde de positie van de Amsterdamse beurs niet extra kwetsbaar. Wel wees hij op de enorme invloed die van de ontwik kelingen op termijnmarkten en op tiebeurzen op de effectenbeurzen uitgaan. De internationale beurzen moeten zich volgens hem op maat regelen beraden en de posities van de fondsen op de termijnmarkten met relaties naar de effectenbeur zen bestuderen. Optiebeurs-topman drs. T.E. Westerterp heeft gisteren enigszins verbaasd gereageerd op de uitlatin gen van zijn collega-topman Van Ittersum van de effectenbeurs over de mogelijke beïnvloeding van koersen door of via de optiebeurs. Volgens herp hebben studies zowel in Amerika als in Nederland niet aangetoond dat er van de optie- markten een koersbeïnvloeding uitgaat. "In de huidige labiele martkom- standigheden lijkt het mij beter dat de beurzen in Amsterdam, samen met de daarvoor in aanmerking ko mende instanties, elkaar de hand reiken om uit het huidige dal te ra ken, dan elkaar de zwarte piet toe te spelen", aldus Westerterp. Schaf subsidie op landbouw af GENEVE (Rtr) - De landbouw subsidies moeten eind dit jaar wor den bevroren en tegen het einde van deze eeuw zijn afgeschaft om de wereldhandel in landbouwpro- dukten eerlijk te laten verlopen. Dit voorstel heeft de premier van Australië, Robert Hawke, gisteren gedaan in een rede voor de GATT (Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel). In juli stelden de Verenigde Staten al voor om in een periode van tien jaar alle subsi dies aan de landbouwsector stop te zetten. De EG voelt daar niet veel voor en zal maandag in de GATT met eigen plannen komen. Het Australische voorstel wordt volgende week officieel worden in gediend door de Cairns-groep, waarin veertien landen - die met elkaar een kwart van de wereld- landbouwexport voor hun reke ning nemen - zijn verenigd. Economie kort CNR De grammofoonplatenmaat schappij CNR in Weesp is het geza menlijke eigendom geworden van directeur C. Bads en de Zweedse investeringsmaatschappij Farel- Gruppen. Zij namen de aandelen over van Philips-dochter Polygram (50 procent) en De Smalle Wal (ook 50 procent). Visserij Het gehele visserijbedrijfsleven (vissers, groot- en detailhandel, verwerkende industriefis voortaan georganiseerd in het Produkt- schap voor Vis en Visprodukten. Het bestuur van dit schap heeft gis teren deze formele beslissing geno men en zal adviseren het Bedrijf schap voor de Groothandel in Vis en Aanverwante Bedrijven en het Visserijschap op te heffen. Semafoons Er komen nieuwe semafoons (piepers) voor een nieuw sema- foonnet dat vanaf 1 november door de PTT in gebruik wordt genomen. Met ingang van die datum is de ap paratuur ook niet meer te huur. De PTT zal op korte termijn een 'om- ruilactie' beginnen, waarbij de hui dige abonnees het aanbod krijgen de nieuwe apparaten nu of later te kopen. Gorter Machinefabriek en reparatiebe drijf D. E. Gorter in Hoogezand heeft zijn eigen faillissement aan gevraagd. Ontslag dreigt voor alle 168 personeelsleden. Getracht wordt nog kleine onderdelen van het bedrijf overeind te houden. Het bankroet is een gevolg van de steeds verder verslechterende situ atie in de scheepsbouw, waarvan Gorter voor ongeveer 65 procent afhankelijk was. Xerox De Amerikaanse producent van kopieerapparatuur, Xerox, heeft zijn nettowinst in het derde kwar taal met twintig procent vergroot tot 134 miljoen dollar of 1,23 dollar per aandeel. Over de eerste negen pengekletter. "Dat hoort nu een maanden steeg de winst met twaalf maal bij het spel. Bij de uiteindelij- procent tot 423 miljoen dollar op ke uitwerking zullen alle partijen een omzet die zestien procent ho- hun verantwoordelijkheid ken- ger lag op 10.7 miliard dollar. nen", aldus de minister. Vangstverbod schol op komst TOKYO - Een nieuwe rage in To kyo: zuurstof wordt daar verkocht in warenhuizen aan mensen die zich even willen opfrissen. Drie mi nuten snuiven kost ongeveer 1,40 gulden. ifotoAP» DEN HAAG (GPD) - De vaste ka mercommissie voor visserij heeft haar goedkeuring gegeven aan het voorstel van minister Braks (land bouw) tot een stelselmatige contro le van de hoeveelheid gevangen vis bij aanlanding. Nederlandse vis sers zijn hierdoor vanaf 1 januari verplicht op vaste tijden in 14 daar voor aangewezen Nederlandse ha vens de gevangen vis onder toe zicht van controleurs van de Alge mene Inspectie Dienst (AID) te los sen. Deze 'aanlandingsplicht' komt in de plaats van de in eerste instan tie voorgestelde veilplicht, die bij het visserijbedrijf op grote bezwa ren stuitte. Door de controle direct bij het uitladen van de kisten te laten plaatsvinden denkt Braks ervoor te kunnen zorgen dat de Neder landse vissers zich houden aan de door de Europese Commissie aan Nederland opgelegde vangsthoe- veelheden. "Door de controle zal ook de overcapaciteit in Nederland beter zichtbaar worden en kan in de saneringsmaatregelen hierop worden ingespeeld", aldus de mi nister. De daadwerkelijke telling van de opgegeven hoeveelheden wil Braks uitbesteden aan een particu liere organisatie, die onder super visie van de AID zal staan. Over de exacte kosten kon hij nog geen uit slag geven. Voor controle op de visvangst en sanering van de vis- servloot heeft de minister 5 jaar lang jaarlijks 20 miljoen gulden tot zijn beschikking. Er werd van diverse kanten ge twijfeld aan de effectiviteit van de maatregel. Vissers konden uitwij ken naar andere Nederlandse en vooral ook buitenlandse havens. De minister verklaarde dat de sur veillance bij de andere havens zou worden verscherpt, maar gaf toe dat de controle in buitenlandse ha vens een zwak punt was omdat al daar minder strenge controle-eisen werden gehanteerd. Met de introductie van de 'aan landingsplicht' zijn andere vangst beperkende maatregelen zoals de zeedagenregeling komen te verval len. Door het instellen van een ma ximum aantal zeedagen zou een beperking en een betere spreiding van de vangsten worden bereikt. Desgevraagd verklaarde Braks de ze regeling te hebben stopgezet omdat bleek dat ruim veertig pro cent van de vissers deze regeling, die nota bene afkomstig is van het visserijbedrijf, niet werd gevolgd. Als blijkt dat de 'aanlandings plicht' niet het gewenste effect op levert. zal de minister zich beraden over de invoering van andere maat regelen, waartoe ook de veilplicht zou kunnen behoren. Hij zal er niet toe overgaan schepen aan de ket ting te leggen. Schol Nederlandse vissers zullen wel licht op korte termijn moeten stop pen met de vangst van schol in de Noordzee en Noorse Zee, omdat het quotum van 61.500 ton bijna is volgevist. Dat is het gevolg van in grijpen door de Europese Commis sie in de Nederlandse vangstcij- fers. De commissie heeft meegedeeld dat 14.000 ton schol die door Ne derlandse vissers is opgegeven als vangst in de Sont en het Skagerrak bij het quotum voor de Noordzee en Noorse Zee moet worden opge teld. Volgens informatie van de Deense overheid is in het ene ge bied nog nooit een Nederlandse visser gezien en in het andere slechts een enkele. ADVERTENTIE De Koning: looneis slechts wapengekletter DEN HAAG - Minister Smit- Kroes heeft gisteren in Madurodam de Train Grande Vitesse (Hele Snelle Trein) op de rails gezet. Het Haagse gemeentebestuur is een groot voorstander aansluiting van Nederland - en vooral Den Haag - op het TGV-net ZOETERMEER (GPD) - Minister de Koning (sociale zaken) rekent erop dat de vakbonden bij de ko mende cao-onderhandelingen geen looneisen zullen stellen. Hij sprak deze verwachting uit in een congres in Zoetermeer ter gelegen heid van het 60-jarig bestaan van de wet op de collectieve arbeids overeenkomst en in het kielzog daarvan het 50-jarig bestaan van de wet op de verbindend verklaring van de cao's. Aan de vooravond van de cao-on derhandelingen nam De Koning de gelegenheid te baat om de vakbon den nogmaals te waarschuwen voor de negatieve effecten van loonsverhogingen. Hij rekende zijn gehoor in Zoetermeer voor dat een eenmalige loonstijging in 1988 over vier jaar gemeten een verlies van 19.000 arbeidsplaatsen betekent. De minister zei niet te geloven dat de invloed van het centraal overleg op de af te sluiten afzonder lijke cao's nihil zou zijn. De door di verse vakbonden gestelde loonei sen omschreef de Koning als wa- En dat is nog maar één van de vele attractieve verworven heden, die de exclusiviteit van het wonen in de "Residence Curium" nog eens extra onderstrepen. De toekomstige bewoners van de 15 luxe appartementen die in de loop van 1988 op een unieke lokatie te Oegstgeest worden gerealiseerd, behoren tot een zeer bevoorrechte groep. De koopsommen variëren van f398.000.- tot f492.000,-. Pas als u kennis heeft genomen van de uitgebreide informatiebrochure (op aanvraag beschikbaar, telefoon 071 -170741zult u ervaren dat de koopprijs in een gunstige verhouding staat tot de geboden kwaliteit, gezien de fraaie architectuur en de optimale bouw- kwaliteit. de ideale ligging en de absoluut gewaarborgde privacy. ERA De Residence Cum :en project van ERA Bouw CNV legt bom onder bedrijfs en produktschap DRIEBERGEN (ANP) - De In dustrie- en Voedingsbond CNV geeft de produkt- en bedrijfs chappen in Nederland zes maanden de tijd om te reageren op gisteren door de bondsraad vastgesteld aantal wensen ter verbetering. Als blijkt dat de produkt- en bedrijfschappen niet voldoende aan die wensen tegemoet komen, dan zal de bond zich terugtrekken uit de ze 'publiekrechtelijke bedrijfs organisaties' (pbo). Op een bijeenxomst in Drie bergen maakte voorzitter F. Hanko van de Industrie- en Voedingsbond CNV gisteren bekend dat dit zijn laatste po ging is om het functioneren van de pbo's te verbeteren. De pbo's zijn in de jaren vijftig ont staan uit de wet op de bedrijfs organisatie. In de produkt- en bedrijfschappen zouden werk nemers en werkgevers samen de belangen van de bedrijfstak moeten vertegenwoordigen. In de jaren zeventig ontston den discussies binnen de vak beweging over het functione ren van de pbo's. In veel secto ren kwamen de organen niet of nauwelijks van de grond. De bonden van de FNV trokken zich vrijwel geheel terug toen de werkgeversorganisaties hun eis afwezen dat de pbo's ook zeggenschap zouden krijgen over investeringsbeslissingen. Hun zetels zijn sindsdien va cant. ADVERTENTIE AMSTERDAM (ANP) - Mensen moeten in de toekomst waarschijnlijk langer werken. Aan de tendens steeds jonger uit het arbeidsproces te stappen, via vut of door vervroegde pensio nering, lijkt een einde te komen. Tot die con clusie kwam een aantal sprekers gisteren in de Amsterdamse RAI op het congres 'Ouder wor den nu' van het Gerontologisch Instituut Am sterdam. De Nederlandse samenleving vergrijst: men sen worden gemiddeld ouder, terwijl er steeds minder kinderen worden geboren. Ouderen maken de komende tientallen jaren een steeds belangrijker deel van de bevolking en van de beroepsbevolking uit. Volgens een onderzoek van het Instituut voor Sociale Bedrijfspsycho logie van de Universiteit van Amsterdam loopt het bedrijfsleven nog nauwelijks vooruit op deze ontwikkeling. Bij bedrijven die zich wel speciaal inspannen om het hun oudere werk nemers naar de zin te maken, is dit beleid niet altijd succesvol. Dat komt onder meer omdat de directie doorgaans de beslissingen over de inrichting van arbeidsplaatsen neemt. Klach ten van oudere werknemers komen vaak niet verder dan de afdeling personeelszaken. De meeste bedrijven zijn zich nauwelijks be wust van de komende 'verzilvering' van hun werknemers. Onderzoeker J. Jansen van het bedrijfspsychologisch instituut pleitte giste ren voor een Teeftijdsvriendelijk personeels- en sociaal beleid'. Directies moeten volgens de onderzoeker uitzoeken waarom mensen vóór hun pensioen met werken stoppen. Zij moeten de factoren opsporen die het werk voor oude ren te zwaar maken. Bedrijven hebben hun ou dere werknemers in de toekomst waarschijn lijk hard nodig. Beleidsmedewerker H. Klamer van het Ne derlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW) vond dat werknemers lang voor hun 65- ste jaar de mogelijkeheid moeten hebben om korter te werken. Werknemers zouden even eens de gelegenheid moeten krijgen om na hun 65-ste verjaardag door te werken. Op dit moment is het moeilijk om op latere leeftijd over te stappen op een kortere werkweek, om dat het pensioen wordt afgestemd op het laatst verdiende loon. Volgens secretaris H. Muller van de vakcen trale FNV is de gewoonte om oudere werkne mers bij voorrang te ontslaan niet langer vol te houden. Een bedrijf raakt zo de meest ervaren krachten kwijt, terwijl sommige berijfstakken hu al moeite hebben om voldoende jonge men sen aan te trekken. Bovendien is de sociale positie van de oude re werkloze sinds de herziening van het stelsel van sociale zekerheid op 1 januari dit jaar veel slechter geworden. Voorheen was er een spe ciale regeling voor mensen die na hun 57,5-ja- rige leeftijd werkloos werden. Zij hadden de zekerheid van een uitkering gekoppeld aan het laatst verdiende loon tot aan hun pensioen. Nu is dat niet meer zo. Ouderen lopen het risi co vroeg of laat terug te vallen op een mini mumuitkering. Volgens Muller is het daarom niet langer aanvaardbaar om bij ontslag eerst naar de ouderen te kijken. Bedrijven moeten ook letten op herhaald ziekteverzuim bij ouderen, Vond Muller. Vol gens hem kan dit namelijk wijzen op een te hoge belasting van de betrokkene. Muller pleitte dan ook voor het zo nodig aanpassen van de arbeidsplaats, en voor het betrekken van ouderen bij scholingsprogramma's. FIAT STERRENPARADE! VRIJDAG* 23 OKTOBER.* 17.30 UUR GRATIS TOEGANG! BEUK AUTOBEDRIJF VAN BERCKELWEG 34 NOORDWIJK

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7