Herstel Wall Street zet krachtig door Kleine belegger de dupe van beurskrach CNV eist loonruimte op Toenemende verkoop van katalysator-auto UW AUTO -v PARKEREN IN UW EIGEN PARK... AUTO LEASEN Verkoop BP en Matra door beursval vertraagd dan laat u het investeren, het onderlioud en risico van de zakenauto over aan: DONDERDAG 22 OKTOBER 1987 ECONOMIE PAGINA 7 NEW YORK (AP) - Op de meeste effectenbeurzen in de wereld heeft zich een krachtig herstel ingezet, waardoor het grote verlies van de dramatische koersval van de afge lopen dagen snel lijkt te worden goedgemaakt. Op de be langrijkste beurzen, die van New York, Londen en Tokyo, was weer sprake van een drukke handel waarin de koersen zich krachtig herstelden en die tendens zette zich gisteren ook in Tokyo voort. PARIJS/LONDEN (GPD) - De plannen van de Engelse en Franse regeringen om overheidsbedrijven te verkopen aan particulieren heb ben een flinke klap gekregen door de wereldwijde beurskrach. De prijzen van de aandelen die de overheden van de landen van de hand willen doen is, door de beurs val flink gezakt Het zou de privati seringscampagne van de regerin gen wel eens in gevaar kunnen brengen. De aandelenverkoop van het Franse elektronische concern Ma- tra is met „enkele dagen of enkele weken" uitgesteld, verklaarde de Franse minister van financiën dinsdag. Kort daarvoor had Matra- president Jean-Luc Lagardère er nog voor gepleit dat de verkoop van 25 procent van het concern ge woon doorgang zou vinden. De Franse bewindsman wil echter wachten tot de eerste schrik na de plotselinge beursval is weggezakt. De Franse regering is bang ge worden van de paniekreactie, die de zeven miljoen nieuwe kleine aandeelhouders ten toon spreid den. Toen de eerste berichten over een beurskrach Parijs bereikten, spoedden velen van hen zich naar de bank om hun pas verworven aandelen in de onlangs geprivati seerde bedrijven te verkopen. De meesten van hen deden dit met een fors verlies. Het ambitieuze privatiserings plan van Thatcher om aandelen te verkopen van Engelands grootste onderneming British Petroleum, is volgens waarnemers in het Lon- dense zakencentrum City "zo dood als een dodo". De verkoop van de BP-regeringsaandelen met een waarde van 25 miljoen gulden gaat volgende week van start. Het wordt wel de grootste uitverkoop ter wereld genoemd. In de strate gie van premier Thatcher moet het Engeland omtoveren tot een natie van aandeelhouders. Het land zou in één klap meer investeerders her bergen (elf miljoen) dan vakbonds leden (negen mihoen). De crisis op de beurs heeft een streep getrokken door de prijs van 10,89 gulden die de Britse regering vastzette voor ieder BP-aandeel. Dinsdagmiddag noteerde de beurs niet meer dan 9,10 gulden voor BP. Door de val zal de vraag van de kleine investeerder naar aandelen drastisch worden beperkt, terwijl- het het ministerie van financiën juist deze kleine inversteerder op •het oog had toen ze aankondigde BP 'over te dragen aan het volk'. De City voorspelt een BP-flop, tenzij de beurs de komende dagen een drastische verbetering laat zien. De oppositie heeft er bij de regering op aangedrongen om af te zien van de 'grootste verkoop aller tijden'. "Het is gekkenwerk om BP te lanceren in een storm", zegt La- bour-kamerlid Austin Mitchell. Mi nister van financiën Nigel Lawson wil echter van geen uitstel weten. Schippersactie AMSTERDAM (ANP) - Ruim zes tig binnenvaartschippers hebben gisteren vijf beurtschepen in de Vlothaven in Amsterdam bezet uit protest tegen "de uitholling van het goederenvervoer voor de binnen vaart". Het is de binnenvaartschip pers al jaren een doorn in het oog dat de beurtschippers buiten de> beurs om varen en zelf hun vrach ten regelen. Al evenlang proberen ze met de beurtschippers en verla ders tot afspraken daarover te ko- In Rotterdam zijn de laatste tijd de gemoederen rondom deze problematiek weer opgelaaid en vorige week ontstonden ook pro blemen in Amsterdam. De effectenbeurs van Wall Street heeft zich verder hersteld van de historische instorting op maandag. Nadat de Dow Jones-index voor de belangrijkste dertig industriële fondsen dinsdag al een record winst van ongeveer 102 punten had geboekt volgde een verdere re cordstijging met maar liefst 186,84 punten tot 2027,85, ruim boven de psychologische grens van 2000 punten. Daarmee is al bijna zestig procent van het verlies van 508 punten op maandag goedgemaakt. Het herstel won gisteren boven dien aan overtuiging omdat het zich - anders dan de voorgaande dag - voordeed over een breed front. De Dow Jones stond al binnen een half uur op een winst van 100 punten. In de loop van de ochtend kwam de grens van 200 punten ih zicht, maar rond het middaguur volgde een bescheiden terugslag. Later op dag ging het echter weer omhoog tot een winst van ruim tien procent. Dinsdag gaf de stijging van de Dow Jones nog een vertekend beeld van de algemene koersont wikkeling omdat vooral de in die index opgenomen kwaliteitsaan delen profiteerden van de her nieuwde kooplust. Er sloten toen ongeveer 1399 fondsen lager en 537 hoger. Gisteren lag dat heel anders. Maar liefst 1745 aandelen sloten hoger en slechts 211 lager. Handelaren noemde verschillen de oorzaken voor het krachtige koersherstel. Er waren evenals dinsdag ondernemingen die beslo ten op het huidige lage koerspeil eigen aandelen op te kopen. Daar toe behoorden Xerox en E.F. Hut ton. Voorts waren er aan het begin van de dag flinke aankopen van Europese zijde en kwamen later Amerikaanse institutionele beleg gers op grote schaal in de markt om op koopjes te jagen. De beurs profiteerde ook van de vaste stemming voor de dollar, die gisteren in New York steeg tot ruim boven de 2,04 gulden. Andere factoren waren de gunstige ont wikkeling op de obligatiemarkt en de signalen uit het Witte Huis dat nu werkelijk ernst zal worden ge maakt met de vermindering van het begrotingstekort. Tokyo Op de beurs van Tokyo, de groot ste in Azië, leek het vertrouwen volledig hersteld. Rond het midda guur was de Nikkei index, geba-, seerd op de koersen van 225 fond sen, al met maar liefst 1300 punten gestegen. Ook in Londen steeg de index van de Financial Times- Stock Exchange, de zogenaamde FT-SE 100 index, in rap tempo. De slotnotering was 1943,8 punten, 142,20 punten hoger dan daags te- In Hongkong bleef de beurs ook gisteren gesloten. De directie be sloot de handel voorlopig op te schorten, na de dramatische krach van maandag. Mogelijk kan mor gen weer op deze beurs worden ge handeld. Elders in Europa was sprake van herstel. De beurzen van Brussel, Frankfurt en Milaan no teerden hogere indices. De Amsterdamse effectenbeurs werd gisteren gekenmerkt door re delijk grote koersfluctuaties. Er werd echter aanzienlijk minder en rustiger verhandeld dan dinsdag, de dag na de ineenstorting van Wall Street. De algemene stem mingsindex bedroeg bij sluiting van Beursplein 5 bijna 84,80 pun ten tegen 78,90 bij opening. Vooral de internationals hebben het rela tief goed gedaan. Hun index liep op van 91,40 naar 101,50. De obligatiemarkt was gisteren ruim prijshoudend. Daardoor kon den de forse stijgingen van dins dag helemaal worden behouden. Hogere obligatiekoersen beteke nen lagere rente en dat werkt over het algemeen gunstig uit op de aandelenkoersen. Op de optie- beurs kon door een computersto- ring pas vanaf 10.00 uur worden ge handeld. UTRECHT (GPD/ANP) - Als werkgevers in komende cao-onderhandelingen proberen verdergaande her verdeling van arbeid af te kopen, dan zullen de CNV- bonden, even als de FNV, de loonruimte in de bedrij ven opeisen voor koopkrachtverbetering. "Matiging ter wille van verder winstherstel in bedrijven levert onvoldoende zekerheid over nieuwe banen op", aldus de voorzitter van het CNV, Henk Hofstede, gistermid dag bij de presentatie van het arbeidsvoorwaardenbe leid voor 1988. De vakcentrale zal er overigens niet naar streven om koopkrachtverliezen, die het gevolg zijn van kabinets beleid, op de werkgevers te verhalen. Hofstede: "Dat zet mensen met een uitkering verder op achterstand ten opzichte van mensen die een baan hebben bij par ticuliere bedrijven". Het CNV vindt dat de loonont wikkeling van de ambtenaren weer moet worden ge koppeld aan de gemiddelde stijging in het bedrijfsle- De bij het CNV aangesloten vakbonden zullen zich in de cao-onderhandelingen vooral sterk maken voor verder herstel van de werkgelegenheid. Daaraan moet een 'groot deel' van de loonruimte worden besteed. Van werkgevers wordt geëist dat zij instemmen met verdergaande herverdeling van arbeid. Voor knelpun ten op de arbeidsmarkt moeten oplossingen worden gevonden. "Als aan die eisen wordt voldaan, zal het CNV van harte meewerken aan beheerste loonkosten ontwikkeling", verklaarde Hofstede. De christelijke vakcentrale vindt dat de matiging zich ook moet uit strekken tot hoger betaalden die niet onder een cao vallen. De CNV-bonden willen verplichtende afspraken maken over herverdeling van arbeid. Daarbij kan voor verschillende varianten worden gekozen: verdere ver korting van de arbeidstijd, vergroting van de basis vakantie tot zes weken per jaar of verlaging van de vut-leeftijd. Van voorzitter Hofstede is bekend dat hij in 1990 als doelstelling in de nota over het arbeids voorwaardenbeleid had willen opnemen. De Ver- bondsraad, het 'parlement' van het CNV, heeft dit voorstel niet overgenomen. Het CNV wil dat uitkeringen voor arbeidsonge schikten en werklozen door bedrijven worden ver hoogd. Ww, wwv en wao dienen gedurende eerste ja ren het netto-loon te benaderen. De wao moet worden aangevuld tot tenminste 75 procent van het bruto loon. NEW YORK - Beurshandelaren bouwen een klein feestje op de vloer van Wall Street, nu het herstel van de aandelenkoers duidelijk doorzet. Wall Street werkte gisteren bijna tweederde van het verlies van 508 punten van maandeag weg. <r0to api RENKUM (GPD) - De uitbreiding bij papierfabriek Parenco in Ren- kum, één van de grootste investe ringen in de gehele Nederlandse industrie gedurende de laatste ja ren, is klaar. De 460 miljoen gulden kostende machine, met het for maat van een fabriek, is gisteren in gebruik genomen. De papierpro- duktie van Parenco per jaar is nu zo, dat een papicrbaan van één mil joen kilometer lengte en een breed- Miljoenenklus Parenco klaar te van 8,50 meter wordt gemaakt, voldoende voor het bedekken van een vierbaans snelweg naar de Bij het bedrijf werken 700 r sen. Het heeft dertig procent van de Nederlandse markt voor kran tenpapier in handen en exporteert naar Nederland, Duitsland, België. Frankrijk en het Verenigd Konink rijk. Eerder dit jaar kwam het per soneel bij Parenco in actie omdat de directie de werkweek van 36 naar 38 uur wilde verlengen. Dit om een betere bezetting en effi ciënter gebruik van de nieuwe ma chines te bewerkstelligen. Economie kort Koersval Het hoekmansbedrijf Mellegers Van den Elsaker is door de re cente koersval van de aandelen in financiële nood gekomen en moet de werkzaamheden beëindigen. Voor de beleggers en voor andere beursleden waarmee dit bedrijf za ken deed heeft dit geen gevolgen, zo blijkt uit mededelingen van een woordvoerder van de effecten beurs van gisteren. Zuid-Af rika Bijna de helft van de Amerikaan se bedrijven die zich sinds begin 1986 officieel hebben teruggetrok ken uit Zuid-Afrika hebben langs indirecte weg winstgevende ban den met dat land behouden. Daar door is het economische effect van hun vertrek beperkt gebleven, zo blijkt uit een rapport van een Ame rikaanse onderzoeksstichting Philips Na het bod van Philips via de Noordamerikaanse dochteronder neming FGP Corporation op de aandelen North American Philips Corporation (NAPC) zijn inmid dels 11,8 miljoen aandelen aange boden, hetgeen neerkomt op 40,4 procent van de aandelen. Philips bezat al 57,6 procent. Tinbergen B en W van Rotterdam hebben prof. dr. J. Tinbergen de Van Ol- denbarnevelt-penning toegekend, de hoogste onderscheiding van de gemeente Rotterdam. De onder scheiding wordt hem op 19 novem ber in het Rotterdamse stadhuis uitgereikt. Tijdschriften De oplage van alle bij de Neder landse Organisatie van Tijdschrift uitgevers geregistreerde publieks tijdschriften, opinieweekbladen en omroepbladen is in de periode van 1 juli 1986 tot en met 30 juni 1987 gelijk gebleven aan die van dezelf de periode van het voorgaande jaar. De omzet van de opinieweek bladen daalde in de periode 1986/1987 met 3,3 procent ten op zichte van 1985/1986. Hypotheekrente De Rabobank Nederland heeft de aangesloten lokale Rabobanken geadviseerd de rente voor een aan tal hypotheken met ingang van gis teren te verhogen. De rente voor hypotheken met een vaste rente termijn van vijf jaar en langer gaat met 0,3 procent omhoog. Het tarief voor leningen met gemeentegaran tie en een vaste rentetermijn van vijf jaar komt hiermee op 7,6 pro cent. Hollandia Kloos KRIMPEN AAN DEN IJSSEL (ANP) - Hollandia Kloos (staalcon structies) heeft over de eerste acht maanden van dit jaar een verlies geleden van 3,44 miljoen gulden Vorig jaar maakte het bedrijf over dezelfde periode nog een winst van 2,5 miljoen gulden. Voor de rest van dit jaar wordt een geringe winst verwacht. Al met al zal Hol landia Kloos in 1987 verlies lijden. Voor het volgende jaar wordt weer winst verwacht, omdat het order bestand en de werkbezetting zich postief ontwikkelen. De onderne ming, die 602 werknemers telt, zit voorlopig goed in de opdrachten. AMSTERDAM (ANP) - Er worden steeds meer 'schone' auto's ver kocht. Op 1 april vorig jaar trad de stimuleringsmaatregel voor deze auto's (met katalysatoren) in wer king, sindsdien is hun aandeel in de autoverkopen maandelijks ge stegen. Van de vorige maand ver kochte - nieuwe - personen- en combinatie-auto's had blijkens voorlopige cijfers 59 procent een katalysator. In januari van dit jaar bedroeg dit percentage nog maar 34 procent, zo heeft de RAI bekend gemaakt. De RAI verwacht overigens, dat in 1987 uiteindelijk minder nieuwe personen- en combinatiewagens zullen worden verkocht dan vorig jaar. In 1986 kregen ruim 560.000 auto's een nieuw kenteken tegen bijna 496.000 in 1985. De verkoop van de personenau to's steeg vorig jaar nog met 13 pro cent en ook in het eerste kwartaal van dit jaar noteerde de RAI nog een stijging met 6 procent; in het eerste halfjaar van 1987 was er ook nog sprake van een stijging (2 pro cent) ten opzichte van dezelfde pe riode vorig jaar. De kentering voltrekt zich in het derde en vierde kwartaal van dit jaar. Over de eerste negen maan den van 1987 is er nog maar sprake van een nagenoeg gelijk gebleven verkoop vergeleken met de eerste negen maanden van 1986. In het vierde kwartaal zet de verkoopda ling in, verwacht de RAI. Opel bleef ook in de eerste drie kwartalen van 1987 de onbetwiste marktleider wat betreft personen auto's, hoewel er van dit merk in deze periode bijna 4.000 minder wagens werden verkocht dan de ruim 80.000 in de periode januari- september 1986. Ford en Volkswa gen liggen in een nek-aanm-nek-ra- ce om de tweede Dlaats. BENZINEPOMPEN - De door de Bovag voorgenomen sluiting van benzinepompen van acht uur 's avonds tot zes uur 's morgens wordt afgewezen door de Novok, de organisatie van de zelfstandige oliehandelaren en vrije pompen. Dat heeft de Novok gisteren be kend gemaakt. Het Bovag-plan voor het 's nachts sluiten van ben zinepompen is een gevolg van een reeks nachtelijke overvallen op pompbedienden, waarvan een aan tal met dodelijke afloop. De Novok verwijt de Bovag voorts niet met haar te hebben overlegd, terwijl zij twintig procent van de markt verte genwoordigt. AMSTERDAM - "Ik heb maar niet uitgerekend hoeveel ik heb verlo ren", zegt Jan G. min of meer be rustend. Hij wekt inderdaad de in druk dat de beurskrach van afgelo pen maandag hem geen slapeloze nachten heeft bezorgd. Maar even later blijkt dat schijn, de man is zich wel degelijk 'rot geschrok ken'. door Hans Amesz Geen wonder. Hij is een paar jaar geleden voor zichzelf begonnen als importeur van textiel en dacht dat het verstandig was om door een ef fectenportefeuille voor zijn pen sioen te zorgen. Zijn bank raadde hem dat krachtig aan, want "de hausse op de aandelenmarkt kan eigenlijk niet kapot". Dat dat wel kan, is begin deze week gebleken. Op papier is Jan G. vele duizenden guldens armer geworden. Hij hoopt er nu maar op dat de koersen ooit weer bijtrekken, dus houdt hij zijn aandelen maar vast. Maar zelfs als dat het geval is, heeft G. voor zijn pensioenopbouw toch verloren. Want het in zijn aan delen geïnvesteerde geld had hij natuurlijk ook vast kunnen zetten tegen een rente. Die heeft hij niet alleen misgelopen, hij moet mis schien ook nog wel jaren wachten voordat het verlies met zijn aande len weer is goed gemaakt. Jan G. is een slachtoffer van de enorme klappen die op alle effec tenbeurzen van de wereld zijn uit gedeeld. Vergeleken met de aan- koopkoersen zijn zijn aandelen im mers fors in waarde gedaald. Men sen die aan het begin van de haus se in 1982 aandelen hebben ge kocht en die hun vermogen heb ben zien verdrievoudigen, zullen zich minder druk hoeven te maken over de enorme koersval. Per saldo zijn zij immers nog altijd beter af. Albert N. is zo iemand. Hoewel hij heeft overwogen zijn pakket aandelen Rolinco ter waarde van ruim 22.000 gulden te verkopen, heeft hij dat uiteindelijk niet ge daan. Rolinco noteerde gisteren zo'n 85 gulden, N. had op 200 aan delen circa 4000 gulden verloren. Hij wacht het wel verder af, zegt-ie. Per slot van rekening heeft hij ze ooit gekocht voor 70 gulden, dus "ik heb nog steeds winst". Albert N. is overigens niet van plan om uit te rekenen hoeveel hij via vastren- tende obligaties tot nu toe had ont vangen, als hij geen Rolinco had gekocht, maar het geld veilig had belegd. Rekenverliezen Jan G. en Albert N. hebben hun aandelen niet verkocht. Dat hoef den ze ook niet. Geruststellend wordt nu door veel deskundigen verteld dat ze alleen maar reken- verliezen hebben geleden en dat dat geen reële verliezen zijn. Maar dat is natuurlijk niet helemaal waar. Er is wel degelijk sprake van vermogensverlies. Dus ook van verlies op inkomsten uit dat ver mogen. Dat het vermogensverlies binnen niet al te lange tijd weer ADVERTENTIE En dat is nog maar één van dei vele attractieve verworven heden, die de exclusiviteit van het wonen in de "Residence Curium" nog eens extra onderstrepen. De toekomstige bewoners van de 15 luxe appartementen die in de loop van 1988 op een unieke lokatie te Oegstgeest worden gerealiseerd, behoren tot een zeer bevoorrechte groep. De koopsommen variëren van f398.000,- tot f492.000,-. Pas als u kennis heeft genomen van de uitgebreide informatiebrochure (opaanvraag beschikbaar, telefoon 071-170741) zult u ervaren dat de koopprijs in een gunstige verhouding staat tot de geboden kwaliteit, gezien de fraaie architectuur en de optimale bouw- kwaliteit, de ideale ligging en de absoluut gewaarborgde privacy. De Residence Cum :en project van ERA Bouw ERA verleden tijd is, omdat de koersen wel weer fors, aantrekken, dat valt nog maar te bezien. Mensen die, al of niet gedwon gen, begin deze week aandelen hebben verkocht, zijn echt de mist ingegaan. In Amsterdam waren dat meestal particuliere belegger. De pensioenfondsen en levensverze keringsmaatschappijen hebben naar eigen zeggen geen grote ver kopen gedaan. Dat betekent dat de paniekreacties van relatief weinig grote aandeelhouders voor de cha os in Amsterdam hebben gezorgd. Terwijl wellicht met meer dan ne gentig procent van alle aandelen 'niets' is gebeurd, heeft de handel in pakweg 6 tot 8 procent van die aandelen voor enorme koersverlie zen gezorgd. Dinsdag en gisteren begonnen de koersen weer aan te trekken. Dat kwam vooral omdat de institutionele beleggers de markt ingingen en, zij het aarze lend, behoorlijke pakketten voor een 'koopje' aanschaften. De spreekwoordelijke kleine man lijkt ook hier buiten spel te hebben ge staan. Casino De beurs is vaak de barometer van de economie genoemd. Maar het heeft er meer dan de schijn van dat dat vooral worclt beweerd in 'goede tijden'. In ieder geval zegt nu iemand als de directeur van het Centraal Planbureau (CPB), drs. Peter de Ridder, dat de beurs altijd een slechte voorspeller van de eco nomie is geweest en dat dat wel licht ook nu weer het geval is. Maar zelfs als het verlies van de beurswaarde van aandelen als boekhoudkundig wordt wegge wimpeld, kan niet worden verzwe gen dat er een enorme liquiditeits vernietiging heeft plaatsgevonden. De honderden miljarden die aan delen minder waard zijn gewor den, zijn letterlijk in lucht opge gaan. Dat moet welhaast minder bestedingen leiden. Met als gevolg minder investeringen en dus tot minder economische groei. Ongeveer twee jaar geleden zei de toenmalige 'goeroe' van Wall Street, Henry Kaufman van de in vesteringsbank Salomon Brothers, voor een commissie van het Ameri kaanse congres: "Partijen op de ef- fectenmarkten kunnen zich niet al leen maar beperken tot het verle nen van 'veilige' kredieten, dan verliezen ze een deel van de markt, maken geen maximale winsten meer en zijn niet in staat getalen teerde mensen aan te trekken en te behouden. De drijvende kracht is kredietgroei en in dit proces laten de meest conservatieve instellin gen hun eigen standaardopvattin gen vallen en doen mee aan prak tijken waar zij een jaar of tien gele den nog niet aan hadden durven denken. Dat heeft tot de huidige speelcasino-sfeer op de effecten- markten geleid". Begin januari waarschuwde de bekende Amerikaanse econoom John Kenneth Galbraith voor een nieuwe beurskrach. Volgens hem was de aandelenmarkt toen al net zo instabiel als tegen het eind van de jaren twintig. Hij poneerde de stelling dat er te veel vertrouwen heerst in nieuw bedachte financië le argumenten, die weliswaar op korte termijn winstgevend zijn, maar uiteindelijk rampzalig blij ken. Zo bezien valt er misschien toch nog wat goeds van de recente beurskrach te zeggen. Handelaren zullen, zo mag worden aangeno men, hun les hebben 'geleerd en voorzichtiger worden. Vooral de jongeren onder hen, die tot voor kort alleen maar de hausse-markt hadden meegemaakt. Effecten beurzen blijven nodig, want finan ciering is onontbeerlijk voor eco nomische groei. Een kijkje in de fabriek i Parenco, waar nieuwe machi nerie ter waarde van 460 mil joen gulden gisteren in gebruik is genomen. (foto Parencol ADVERTENTIE KAL is een zelfstandige organisatie van Kamsteeg Automobielbedrijven die het beheer en exploitatie van zakenauto's op zich neemt tegen een vaste maandeli|kse vergoeding Dat helpt kosten te beperken! Vraag inlichtingen en bel Kamsteeg Auto Lease B V 071-171441 071-412787 01720-31102

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7