'Nieuw verpleeghuis nodig'
Verboden toegang voor mannen
Muziekconcours trekt duizenden
CDA-er neemt plaats in van
vertrokken WD-wethouder
Management-cursus
van tuinbouwschool
Werk
PAGINA 8
W III
MAANDAG 12 OKTOBER 1987
Alphense poppenbeurs trekt vrijwel uitsluitend vrouwen
ALPHEN AAN DEN RIJN - Het
lijkt wel of er op deze zaterdag in
het Alphense gebouw 'Nabij' een
bordje 'verboden toegang voor
mannen' is opgehangen. Op een
enkele uitzondering na worden de
poppenbeurs en de expositie van
poppenmaaksters door de zich
sterk noemende kunne genegeerd.
Of ze nu gemaakt zijn van klei, stro,
gips, kunststof of papier, alle pop
pen leven kennelijk alleen in de
droomwereld
Ans Oosterbaan toont haarfigur
Duin- en bollenstreek staat echter op geen enkele planninglij st
BOLLENSTREEK - Er is
in de duin- en bollenstreek
een dringende behoefte aan
een nieuw verpleeghuis
voor bejaarden. Dat signale
ren J. Hendriks en P. Heij-
nen, die beiden zitting heb
ben in het functionarissen
en bestuurders overleg
(FBO) van de samenwer
kende stichtingen voor ge
coördineerd ouderenwerk
in de duin- en bollenstreek
en de Leidse regio.
Het gebrek aan voldoende opvang
mogelijkheden voor ouderen met
lichamelijke gebreken (somatische
patiënten) en psycho-geriatrische
(demente) patiënten in met name
de noordelijke bollenstreek, speelt
al jaren. Vooralsnog komt de bouw
van verpleeghuizen in de bollen
streek op geen enkele plannings-
lijst voor. Dat betekent dat in dit
gebied voor 1990 niet op de bouw
van nieuw verpleeghuis hoeft te
worden gerekend.
Het FBO, dat het beddentekort
bij verpleeghuizen mede door een
toenemende vergrijzing alleen
maar verder ziet toenemen, heeft
intussen contact gezocht mèt ver
tegenwoordigers van de provincia
le raad voor de volksgezondheid en
de in deze regio opererende dis-
tictscommissie in de hoop een lans
te kunnen breken voor het stichten
van een nieuw verpleeghuis.-
Doorstroming
Bejaarden in de bollenstreek die
moeten worden opgenomen in een
verpleeghuis zijn vooral aangewe
zen op De Wildert en Overduin in
Katwijk en St. Bernardus in Sas-
senheim. In Hillegom is in De Willi-
genberg voor ouderen uit de bol
lenstreek slechts beperkte ruimte.
Hillegom dient namelijk in eerste
instantie voor de opvang van be
jaarden uit Kennermerland zorg te
dragen.
Heijnen, tevens coördinatrice
van het bejaarden werk in Rijns
burg en Valkenburg, stelt vast dat
veel patiënten door het tekort aan
verpleeghuizen noodgedwongen
langer thuis blijven wonen. Het
komt bovendien veelvuldig voor,
zo vertelt zij, dat veel ouderen die
eigenlijk in een verpleeghuis horen
door het gebrek aan bedden lang
durig in bejaardenhuizen verblij
ven. "Van een goede doorstroming
is geen sprake meer, de zaak raakt
helemaal verstopt", aldus Heijnen.
RIJNSBURG - Het Mu
ziekconcours Rijnsburg
heeft vrijdagavond en za
terdag tussen de 2000 en
2500 bezoekers getrok
ken. In de veiling Flora
traden in totaal vijftig
muziekkorpsen en majo-
rettegroepen op, waaron
der een groot aantal vere
nigingen uit de duin- en
bollenstreek.
Volgens H. Oudwater
van de organiserende
Floraband was het niveau
van de deelnemende
korpsen dit jaar ontzet
tend hoog. "We hadden
erg veel verenigingen die
uitkomen in de eredivisie
en er werd dan ook uitste
kend gemusiceerd". De
vijftig verenigingen ver
zorgden honderd optre
dens, zowel mars- als
showwedstrijden, en
werden beoordeeld door
een jury.
behaalden de Klinkertjes
en de Flying Stars uit
Katwijk een eerste prijs
en in de tweede divisie
eindigde de Florinettes
uit Rijnsburg bovenaan
de ranglijst. Bij de mars
wedstrijden waren er eer
ste prijzen voor de Jong
Floraband (jeugddivisie),
Tamarco uit Leiderdorp
(derde divisie), St. Sicilia
uit Voorhout (tweede di
visie) en voor DVS-Kat-.
wijk in de ere-divisie. Het
onderdeel werd uiteinde
lijk gewonnen door de
Rijnmond-band uit Leer
dam.
Bij de showwedstrij
den behaalde onder meer
Jong DVS uit Katwijk
een eerste prijs. De over
winning in dit onderdeel
ging naar het Kamper
Trompetterkorps en De
Bazuin uit Leerdam.
Het Muziekconcours
Rijnsburg werd voor de
twaalfde keer door Flora-
band georganiseerd.
De emancipatie is weer eens ver
knipt tot de vaste gedragspatro
nen, zonder dat iemand zich daar
over drukt maakt. Dat geldt ook
voor Max Wolters, die als vreemde
sprekende pop in de bijt de organi
satie heeft overgenomen van zijn
moeder. "Mannen vinden het ma
ken van poppen nog altijd
verwijfd. Als ze hier al komen, dan
komen ze met hun vrouw of doch
ters mee, maar verder interesseert
het hun niet. Zelf vind ik het best
leuk wat hier gebeurt".
"Nee, ik maak geen poppen. Ik
zorg alleen dat de vrouwen alles
voor hun hobby kunnen krijgen.
Van kleertjes tot complete poppen.
Voor die vrouwen is het hier een
waar eldorado. In Nederland hou
den ongeveer honderdduizend
vrouwen zich met het maken van
poppen bezig. Dat verklaart ook
waarom hier zelfs mensen uit
Texel en Brabant zijn", zo prijst
Wolters zijn popperige waar aan.
Speelgoed
Vóór de jaartelling was het ver
vaardigen van poppen nog een
mannenaangelegenheid. Poppen
dienden toen vooral als speelgoed.
Pas veel later werd de pop een sie
raad en een pronkstuk voor in de
huiskamer. Volgens de Alphense
José Huisman zijn er "nog altijd
'poppen van mannen'. In welk re
servaat die verblijven, is haar ech
ter niet bekend. Ze zijn in ieder ge
val niet 'Nabij'. "Hoe je het ook be
kijkt, het blijft toch een zaak voor
meisjes en vrouwen. Voor hen ver
tegenwoordigen poppen een we
reld, waarin ze nog graag zouden
willen leven. Je zou het kunnen
vergelijken met de oldtimerdag die
een £aar weken geleden in Alphen
is gehouden. Daar zag ik toen voor
namelijk mannen. Meisjes zijn met
poppen bezig, auto's zijn voor man-
Voor de poppenbeurs zijn overi
gens ook veel oldtimers van stal, of
liever gezegd uit de wieg, gehaald.
Poppen, waarvan sommige zo oud
en moe zijn geworden dat ze zich
op het spreekuur van de poppen
dokter hebben gemeld. De wacht
kamer zit stampvol, zodat de arts
geen tijd heeft om te kijken naar
'koppen met schoonheidsfoutjes',
die vermoedelijk in de strijd om de
gunst van de koper zijn gaan rollen.
De 'klerenkinderen' van José
Huisman wekken eveneens de in
druk dat zij hun tijd ver achteruit
zijn. Niets is echter minder waar.
De Marie Antoinette uit 1750, de in
een zeebadkostuum uit 1880 gehul
de dame en de charlestonpop uit
1920 zijn pas kortgeleden geboren.
"Enkele jaren geleden was er ook
zo'n beurs in Avifauna. Ik heb daar
een boekje gekocht en ik heb me in
het maken van poppen verdiept.
Opeens was ik helemaal verloren.
Het sprak me geweldig aan. Thuis
had ik helemaal geen poppen. Wat
wil je als je alleen maar zoons hebt?
Onderzoek
Marie Antoinette had in de acht
tiende eeuw al veel aandacht no
dig. Twee eeuwen later zo mogelijk
nog meer. "Ik heb een halfjaar ge
zocht in bibliotheken en musea om
na te gaan hoe ze er precies uitzag.
Pas toen ik alle gegevens bij elkaar
had, kon ik aan de slag. Op zo'n mo
ment ben ik niet meer te houden.
Dan moét ik zo'n pop maken. Ik
ben dan eerst bezig met het hoofd,
dan met de handen en de voeten,
vervolgens met het lijf en dan pas
met de pruik. Anders raakt die he
lemaal verfomfaaid. Maar daarmee
ben ik er nog niet. Het moeilijkste
komt dan nog: de kleding. Daar
voor maak ik zelf de patronen en
daarbij zoek ik dan de stof. Als dat
allemaal achter de rug is, maak ik
een passende standaard om het ge
heel af te maken", zo gaat José
Huisman terug in de tijd.
Huisman behoort tot de hobbyis
ten onder de ontwerpsters. De
eveneens uit Alphan afkomstige
Ans Oosterbaan heeft het poppen-
maken in haar 'professionalisme'
inmiddels echter verheven tot
kunst. Zelf ziet zij dat overigens an
ders: "Ik vind dat begrip kunste
naar een groot woord. Noem me
maar gewoon Ans Oosterbaan. Zo
kennen de mensen me". Terwijl
Huisman een doe-het-zelfster is,
heeft Oosterbaan een opleiding
van drie jaar gevolgd in Engeland.
Het resultaat van die 'uit de hand
gelopen hobby' is een grote collec
tie 'oogstsymbolen', gemaakt van
tarwestro.
Oosterbaan heeft zich laten in
spireren door de feesten en cere-
die bij het binnenhalen
van de oogst overal ter wereld wer
den gehouden: "De meeste hadden
betrekking op vruchtbaarheidsri
ten en de aanbidding van de graan
godin. Vroeger wist men nauwe
lijks iets van zaadkieming af en
daarom geloofde men dat het de gr
aangodin was, die de kracht bezat
om voor een goede of slechte oogst
te zorgen. Men bracht haar offers
en maakte haar beeltenis naar het
primitieve begrip dat men zich van
zo'n graangodin vormde. Meestal
was dit de laatste schoof en van de
mooiste halmen uit deze schoof
werd dan een symbool gemaakt".
Fotootje
De door Ans Oosterbaan uit stro
opgetrokken poppen en andere fi
guren vinden tijdens de goed be
zochte beurs gretig aftrek. Haar
voorraad is ook heel wat groter dan
die van José Huisman, die er niet
over denkt om haar poppen in de
verkoop te doen. Of zoals ze zelf op
merkt: "Eerst dacht ik, wat moet ik
er mee, laat ik ze maar wegdoen.
Maar dan heb je niets meer. Alleen
nog een fotootje. In die poppen zit
erg veel van mezelf. Dat doe je niet
zo maar weg. Ik denk dat als ik zo'n
pop'zou verkopen, dat ik er dan
vierhonderd gulden voor zou krij
gen. Dan heb je geld, maar geen
pop meer".
TER AAR - CDA'er H. Schouten
(53) wordt de nieuwe wethouder
van Ter Aar. Hij volgt V. Bom
(WD) op, die tien dagen geleden
na de 'nodige aanvaringen' met
burgemeester P. Verhoef aftrad.
De stemming die morgenavond
plaatsheeft tijdens de raadvergade
ring, is niet meer dan een formali
teit. Schouten, die vrijdag overi
gens op vakantie is gegaan, wordt
niet alleen door zijn eigen partij ge
steund, maar ook door de WD en
Gemeente Belang. Het PAK hand
haaft daarentegen de kandidatuur
van E. Kraak. Deze partij heeft ech
ter slechts twee zetels in de raad.
Met de komst van Schouten
krijgt Ter Aar een minderheidscol
lege van het CDA. De andere wet
houder is P. van Rijn. Fractievoor
zitter van de christen-democraten,
A. van der Vliet, gaat er vanuit dat
de WD en Gemeente Belang het
college 'niet bij de eerste de beste
kwestie' zullen wegstemmen. "Na
tuurlijk is het niet zo dat die twee
partijen het CDA een vrijbrief ge
ven. Aan de andere kant zullen ze
zich niet al te hard opstellen. Zij
hebben het CDA immers gevraagd
om een wethouder te leveren, om
dat ze die zelf niet hadden. Dan ga
je toch niet meteen dwarsliggen als
iets niet naar je zin is?", aldus Van
der Vliet.
Het CDA had twee kandidaten
voor de opvolging van Bom:
Schouten en A. Otto. Laatstge
noemde viel af wegens 'gebrek aan
ervaring'. Van der Vliet: "Als wij ie
mand anders zouden betichten van
te weinig routine, dan is het
vreemd als we zelf een persoon
naar voren schuiven die pas ander
half jaar in de gemeenteraad zit".
Burgemeester P. Verhoef, die
het afgelopen weekeinde is teruge-
keerd van een werkvakantie in Ita
lië: "Ik heb te accepteren wat de ge
meenteraad het beste vindt. Ik
hoop alleen op een werksfeer bin
nen het college waarin ieder zich
naar eigen verantwoordelijkheid
kan vinden". Van Verhoef zijn is in
elk geval geen nieuw voorstel voor
de portefeuilleverdeling te ver
wachten. "Ik vind het een juiste
zaak wanneer de leden van het col
lege elkaar kunnen vervangen en
aanvullen".
"Ondernemers in de tuin
bouw die te weinig aan
dacht besteden aan het
management op het be
drijf, vallen vroeg of laat
uit de boot. Een tuin
bouwbedrijf leiden is een
moeilijke klus. Elke dag
opnieuw moeten er vele
beslissingen worden ge
nomen. Dat vraagt de no
dige kennis en vaardig
heid van de ondernemer".
H. Meijers, docent op de Rijks
Middelbare Tuinbouwschool in
Lisse. is ervan overtuigd dat de
tuinbouwondernemer van deze
tijd méér nodig heeft dan een
middelbare beroepsopleiding.
Daarom heeft hij het initiatief ge
nomen voor een management-
cursus voor tuinders. "Een on
dernemer met een te lage oplei
ding kan lang in het peloton blij
ven meefietsen, maar op een ge
geven moment valt er een gat
tussen hem en de beter opgelei
de tuinders".
De tuinbouw kenmerkt zich
van oudsher door een snelle ont
wikkeling op technisch vlak.
Toch is dat volgens Meijers niet
de enige reden voor bijscholing
van de tuinders. De bollen- en
bloemensector bijvoorbeeld is
sterk afhankelijk van de export.
Ontwikkelingen in het buiten
land hebben grote gevolgen voor
de opbrengsten op de Neder
landse tuinderijen.
"De tuinders moeten leren in
een heel vroeg stadium op de
ontwikkelingen in te spelen. Het
is belangrijk dat een ondernemer
veranderingen in de prijs van
brandstoffen, de overheidssubsi
dies of andere kostprijsbepalen-
de factoren tijdig signaleert. Hij
moet zijn teeltplan kunnen bij
stellen voor het te laat is".
Het verzamelen van gegevens,
het rangschikken daarvan ep op
grond van de beschikbare kenge
tallen besluiten nemen, is een
kunst apart. De nieuwe cursus
Management voor Tuinbouw-
produktiebedrijven heeft onder
meer tot doel de ondernemers
deze vaardigheden bij te bren
gen. De cursus is, zo vertelt Meij
ers, bedoeld voor ondernemers
die een tuinbouwbedrijf leiden
en bovendien na hun middelbare
beroepsopleiding al de cursus
Economische Vorming Toekom
stig Ondernemers (EVTO) heb
ben gevolgd.
'Management' is alles waar het
in de cursus om draait. Tijdens
zeven bijeenkomsten wordt de
tuinders geleerd hoe zij gegevens
die hen via de pers en hun vakge
noten bereiken, kunnen gebrui
ken bij het nemen van beslissin
gen. Meijers: "Het onderling con
tact tussen de ondernemers is
daarbij heel belangrijk. Van el-
kaars ervaringen en fouten kun
je immers heel wat wijzer wor
den".
De cursus wordt gegeven on
der auspiciën van de scholings
commissie. In deze commissie
zitten vertegenwoordigers van
de RMTuS, het Consulentschap
voor de Tuinbquw, het Laborato
rium voor Bloembollen Onder
zoek en het bedrijfsleven. De
commissie heeft in onderling
overleg besloten welke onder
werpen in de cursus aan de órde
worden gesteld.
De coördinator Meijers hier
over: "Het bedrijfsleven kwam
met de uitdrukkelijke wens om
niet alleen de managementkwa
liteiten, maar ook de sociale
vaardigheden van de tuinders bij
te spijkeren. Daarmee is niet ge
zegd dat tuinders in sociaal op
zicht kneusjes zijn, maar het is
niet eenvoudig om bijvoorbeeld
op de juiste manier met perso
neel om te gaan. Alleen als een
ondernemer zijn personeel weet
te motiveren, is dit bereid zich
volledig in te zetten. Dat heeft
dan weer tot gevolg dat het ren
dement van de arbeid veel hoger
komt te liggen".
De zeven bijeenkomsten waar
uit de cursus bestaat, worden ge
houden op de tuinbouwschool in
Lisse. Er kunnen dit jaar (de cur
sus begint in november) 16 tuin
ders deelnemen. Meijers denkt
dat het aantal aanmeldingen het
aantal beschikbare plaatsen fors
zal overschrijden: "Vooral tuin
ders die al eerder bijscholings
cursussen hebben gevolgd, zien
het nut van deze management
opleiding wel in. Het is een be
kend fenomeen dat onderne
mers die het al goed doen, bereid
zijn zich nog verder te bekwa
men. Het is heel moeilijk de mid
denmoot of de wat minder goede
ondernemers te bewegen zich bij
te scholen".
Een goede opleiding is onont
beerlijk, daarvan is Meijers over
tuigd. Een matig opgeleide on
dernemer kan lange tijd zijn
tuinderij draaiende houden,
maar wanneer het op overname
door een zoon of dochter aan
komt gaat het in de ogen van
Meijers vaak mis. "De tuinder is
onvoldoende ingespeeld op de fi
nanciële perikelen die overname
met zich meebrengt. Heel vaak
zie je een bedrijf vlak voor de
overname ter ziele gaan".
Voor de coördinator is niet al
leen de leerstof die tijdens de bij
eenkomsten wordt aangedragen,
van groot belang. "Iedere onder
nemer die elke dag alleen maar
met de opkweek en verkoop van
bloemen of planten bezig is,
krijgt last van bedrijfsblindheid.
De tuinder neemt bovendien niet
de tijd om zijn eigen bedrijf eens
kritisch te bekijken. Gesprekken
met vakgenoten kunen hem de
ogen openen. Een tuinbouwbe
drijf runnen is niet iets wat je op
een achternamiddag onder de
knie krijgt".
Zomerbloeiende bol- en knolge
wassen zoals dahlia, gladiool,
knolbegonia, Canna en Acidan-
thera moeten de komende dagen
worden gerooid. Om te voorko
men dat de bollen en knollen ge
durende de wintermaanden be
schimmelen, moet het plantgoed
eerst goed winddroog zijn voor
het naar de vorstvrije overwinte
ringsplaats wordt overgebracht.
Regelmatige controle in de win
ter is noodzakelijk. Aangetaste
exemplaren moeten worden ver
wijderd.
Kruipplanten, zoals bijvoor
beeld Agave, oleander en laurier
moeten voor de nachtvorst weer
toeslaat, naar binnen worden ge
haald. Deze planten kunnen heel
goed worden overgehouden
door ze gedurende de winter
maanden op een lichte en vrij
H. Meijers: "Het leiden van een tuinbouwbedrijf is bepaald niet eenvoudig. Onvoldoende opgeleide o
dernemers vallen vroeg of laat uit de boot". (foto Wim Dijkm;
koele (5 graden) plaats neer te
zetten.
Eind oktober is het de tijd om
het gazon voor de laatste keer' te
maaien. Houd een maaihoogte
van 3 tot 4 cm aan en hark het af
gemaaide gras, samen met de ge
vallen bladeren weg. Omdat
heesters extra voeding nodig
hebben, is het raadzaam wat
compost aan de voet van deze
planten aan te brengen. Zo'n or
ganische laag geeft bovendien
een goede bescherming tegen al
te strenge vorst.
Zaaien
Bospeen kan in de loop van ok
tober in een platte bak worden
gezaaid voor een vroege oogst.
Het zaad kiemt langzaam. Laat
het daarom 24 uur in water we
ken en daarna in vochtig zand
voorkiemen. Breedwerpig uit
zaaien, voorzichtig aanharken en
licht aandrukken met een plank-
'je. Strooi een dun laagje rivier
zand over de grond, om het groen
worden te voorkomen.
Na opkomst moet er goed wor
den gelucht. Peen is weinig
vorstgevoelig, maar tijdens vorst
moeten toch de ramen dichtge
houden worden. De peen eventu
eel afdekken met rietmatten. Ge
schikte rassen zijn Amsterdam
Bak en Mokum.
Als stikstofmeststof kan het
best een langzaamwerkend mid
del zoals bloedmeel worden ge
bruikt.
Het is ook de tijd voor het plan
ten van framboosstruiken. Deze
fruitsoort stelt weinig eisen aan
de grond mits deze niet te kalk-
rijk is. Frambozen moeten wor
den aangebonden. Span tussen
palen een draad op 75 en 150 cen
timeter hoogte. De uitlopers
moeten aan deze draden worden
vastgebonden.
Rode biet wordt, evenals win
terpeen, bij voorkeur in de loop
van oktober geoogst. Al het blad
moet van de knol worden ge
draaid in verband met de bewa
ring. De bladstompen kunnen
dan geen broei en rot veroorza
ken en het groeipunt kan tijdens
de bewaring iets uitlopen. Een
'groeiende' kroot laat zich beter
bewaren.
Wortelgroenten kunnen het
best in de tuin worden opge-
kuild. In een ondiepe kuil wor
den de groenten opgestapeld en
afgedekt met stro of riet en een
dun laagje grond. Als er echte
vorst wordt verwacht, dan moe
ten de produkten worden bin
nengehaald en bewaard worden
in een kist met zand. Is er binnen
geen ruimte, dan kunnen de
groenten in de tuin blijven met
een extra winterdek van stro en
plastic folie.
MAANDAG 12 0KT
Leiden
klavierconcert door Nelleke
Geesmk, werken van Mozart,
Schubert en Schumann, aanvang
20.15 uur. Kapelzaal K&O, Haze-
windsteeg.
forum over het station en om-
geveing georganiseerd door de
EBNF. aanvang 20.15 uur, buurt
huis 't Spoortje.
bijeenkomst ter voorbereiding
i de a
de vereniging
De Postzegelvrienden, aanvang
19.30 uur, De Posthof, Wasse-
naarseweg.
DINDSDAG 13 0KT
Leiden
films: 'Caravaggio' van Derek
Jarman, 20.00 uur; 'Letter to Bre
zhnev" van Chris Barnard, 22 00
uur, Lak-cinema. Cieve-
ringaplaats.
rens van Rooyen, aanvang 20.15
uur. Leidse Schouwburg.
Engelse lezing over ruïne in de
Jordaan vallei, aanvang 20.00
uur, Rijksmuseum van Oudhe
den, Papengracht 29
open dag in het Centrum voor
Beroepsoriéntatie en Beroepsoe
fening voor werkzoekenden tus
sen de 16 en 45 jaar met weinig of
geen opleiding, aanvang 14 00
uur, Kanaal weg 141.
oecumenisch avondgebed
van 19.00 tot 19.30 uur in de
Oud-katholieke kerk aan de Zoe-
terwoudse singel.
Noordwjk
schrijversavond met Hermmt
de Graaft, aanvang 19.30 uur, Bi
bliotheek. Weteringkade.
WOENSDAG 14 0KT.
Alphen
spelmiddag voor bejaarden it
films. 'Boudu sauve des eaux
an Jean Renoir, 20 00 uur; 'Par-
le de Campagne' van Jean Re-
loir, 22.15 uur, LVC, Breestraat.
Dansgroep Compagnie la Pied
uit Frankrijk, aanvang 20.30 uur,
Lak-Theater, Cleveringaplaats.
Katwijk
schrijfavond Amnesty Interna
tional in de Vredeskerk aan de
Voorstraat, van 19.00 tot 21.00
Valkenburg
bezichtiging Romeinse opgra
vingen buiten de Dorpskerk,
DONDERDAG 15 OKT.
optreden van The Chris Hinze
Combination met African-Indian
and world fusion, aanvang 20.15
uur in de Leidse Schouwburg.
n Roland
Leiderdorp
klaverjassen en sjoelen bij
buurtvereniging Oe Buitengewo-
nen, aanvang 20.00 uur. Muzen-
hof, Cor Gordijnsingel.
