Leger India doodt
ruim 120 Tamils
Turkse premier tegen
uitstel verkiezingen
Manilla in greep van staking
Fel offensief tegen rebellen
Jesse Jackson officieel
presidentskandidaat VS
Iran zegt Stingerraket
zelf te produceren
SLAG OP TEMPELBERG
Regering Polen zwijgt
over prijsstijgingen
MAANDAG 12 OKTOBER 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
SINGAPORE - Indische vredestroepen en Tamil Tijgers zijn op het schiereiland Jaffna
verwikkeld geraakt in een felle strijd. In de afgelopen nacht werden Indische parachutis
ten neergelaten in de stad Jaffna om de posities van de Tamils af te snijden, zo meldde van
ochtend de Indische radio die een verslaggever ter plaatste heeft. Hij is de enige journalist
in het oorlogsgebied. Buitenlandse correspondenten worden niet toegelaten.
In het weekeinde doodden de Indi
sche troepen tijdens een groot
scheeps offensief tegen bolwerken
van de Tamils in noordelijk en oos
telijk Sri Lanka tenminste 120 Ta-
mil-rebellen. Negen Indische sol- Tamil";posities,
daten sneuvelden bij deze omvang
rijke militaire operaties, waarbij
tanks van Sovjet-makelij, mortie
ren en 76 mm machinegeweren
werden ingezet. Er zouden in totaal
200 rebellen zijn gearresteerd.
de burgers te beschermen. Zij spre
ken de berichten van de Tamils te
gen dat onder de burgerbevolking
vele slachtoffers zijn gevallen als
gevolg van de beschietingen op de
door
Bob Mantiri
Een oud Hollands fort in de stad
Jaffna was het toneel van de felle
strijd tussen de Indische troepen
en de Tijgers die de militairen van
uit een hinderlaag beschoten. Dui
zenden mensen in Jaffna, waar een
uitgaansverbod geldt, zijn inmid
dels op de vlucht geslagen
De Indische ambassadeur in Co
lombo, J.N. Dixit, verklaarde dat
het doel van de militaire operatie is
om de Tamil Tijgers 'te dwingen
zich te onderwerpen aan het poli
tieke proces'.
Indische commandotroepen
hebben ook opleidingskampen in
de Indische staat Tamil Nadu, van
waaruit de Tijgers in Sri Lanka
worden bevoorraad, overvallen.
Bij een eerdere actie hadden de In
dische troepen een mobiele radio
en televisiezenders onklaar ge
maakt en het technisch personeel
gearresteerd. Ook twee kranten
van de Tamil Tijgers werden geslo
ten.
Prabhakaran, die niet is gearres
teerd zoals eerdere berichten meld
den, heeft in een brief een dringend
beroep gedaan op premier Gandhi
om het offensief te stoppen. Hij be
schuldigde India ervan het vredes
akkoord te hebben geschonden en
waarschuwde voor de gevolgen er
van. Maar New Delhi verklaarde
dat de campagne tegen de Tijgers
net zo lang zal doorgaan, totdat de
rebellen 'een duidelijk signaal ge
ven dat zij het vredesproces willen
volgen'.
RALEIGH - De Amerikaanse zwar
te leider Jesse Jackson heeft zich
zaterdag, tijdens een door 5000 sup
porters bezochte bijeenkomst in
Raleigh (Noord-Carolina), officieel
kandidaat gesteld voor de presi
dentsverkiezingen van volgend
jaar.
Jackson wil de komende maan
den, tijdens een lange reeks voor
verkiezingen, proberen de nomina
tie van de Democratische partij te
winnen. Hij is daarmee de zesde
Democraat die meedoet aan de ra
ce naar het Witte Huis.
doör
Henk Dam
Jackson staat, sinds Gary Hart
zich in mei als kandidaat moest te
rugtrekken, met 20 tot 25 procent
van de stemmen van de Democrati
sche kiezers, in de peilingen ver
voor op alle andere Democratische
presidentskandidaten. Kandidaat
Dukakis bijvoorbeeld heeft slechts
13 procent van de stemmen ver
gaard. Maar uit de peilingen blijkt
ook dat 42 procent van de Amerika
nen meent dat Jackson niet ge
schikt is voor het presidentschap.
Dat wordt over het algemeen toe
geschreven aan Jackson's naambe
kendheid. Alle andere vijf kandida
ten zijn namelijk hooguit in hun ei
gen staten bekend,
tot dusver geen rol
Jesse Jackson dankt met opgeheven handen voor het applaus dat hem, in
Raleigh ten deel viel nadat hij had meegedeeld zich opnieuw kandidaat te
stellen voor het presidentsschap. (foto epa»
op het landelijke toneel gespeeld.
Jackson stelde die uitleg giste
ren enigszins bij toen hij zijn uiter
mate enthousiaste fans zei: ..Het is
waar dat ik naambekendheid heb.
Maar daarmee werd ik niet gebo
ren. Die bekendheid heb ik ver
diend".
De toespraak van Jackson stipte
alle hoofdthema's aan die hij in zijn
campagne wil benadrukken. Hij
vroeg om meer aandacht voor de
hebben armsten in de samenleving, en
betekenis steun voor de arme boeren en
slecht draaiende bedrijfstakken.
Ook zei hij het gevecht tegen
drugs keihard te willen aanpakken,
de operaties van internationaal
opererende ondernemingen nauw
keurig te willen nagaan, en veel
minder aan defensie te willen uit
geven, vooral ook nucleaire defen-
Het is mede door dit voor Ameri
ka zeer vooruistrevende program
ma, dat de meeste politieke waar
nemers Jackson weinig kans geven
de Democratische nominatie te
Tekort aan organisatie en
aan fondsen spelen hem ook par
ten.
Maar het belangrijkste dat Jack
son tegen heeft, is zijn huidskleur.
„Amerika is gewoon niet rijp voor
een zwarte president", zei een oud
senator gisteren voor de tv.
Niettemin kan de dominee-poli
ticus een belangrijke rol spelen.
Tijdens de presidentsverkiezingen
van 1984 haalde Jackson, die laat
van start ging en heel slecht in z'n
financien zat, 19 procent van de De
mocratische stemmen. Dat zal deze
keer zeker meer worden.
Een van de redenen daarvoor is,
dat Jackson zich niet langer, zoals
in 1984, voornamelijk tot de zwarte
kiezers richt. In de door hem opge
richte 'Regenboog coalitie', zijn
electorale basis, zitten niet alleen
zwarten, maar ook Aziaten, joden,
arme boeren, vredesactivisten, ho
moseksuelen en alle andere groe
pen die zich in het Amerika van
vandaag een minderheid voelen.
Een tweede reden is, dat al vroeg
in de presidentscampagne in vrij
wel alle zuidelijke staten tegelijker
tijd voorverkiezingen zullen wor
den gehouden, en wel op 8 maart
aanstaande.
De verwachting is dat Jackson
op deze „super dinsdag" heel goed
uit de bus zal komen, al was het al
leen maar vanwege het relatief gro
te aantal zwarte stemmers in de be
trokken staten. Het effect van zo'n
overwinning zou Jackson ook in
andere staten kunnen helpen.
die zijn achtergebleven hib- Ambassadeur Dixit zei dat tot
ben het advies gekregen een toe- de2e.stap 15 besloten omdat propa-
vlucht te zoeken in kloosters en
tempels. Naar verluidt hebben de
rebellen hun kampen omringd met
ganda werd bedreven tegen het In
disch- Srilankaanse akkoord,
waarmee het proces van de vrede
mënsendiï'zijïïsïevendVcffild'ge- zou ziJn gedwarsboomd.
bruiken.
In een verklaring die vanochtend
werd uitgegeven in Madras, be
schuldigen de Tamil Tijgers de In
dische troepen ervan meer dan 150
burgers te hebben gedood. In de
verklaring wordt ontkend dat er
zestig rebellen zijn omgekomen bij
de acties van de Indische soldaten.
De Indische troepen zeggen echter
dat hun acties juist zijn bedoeld om
President Jayawardene van Sri
Lanka zei gisteren in een toespraak
voorde televisie, dat premier Rajiv
Gandhi zijn troepen de opdracht
had gegeven om 'alle wapens in be
slag te nemen en de Tamil Tijgers
te vernietigen'. Er wordt jacht ge
maakt op Tijger-leider, Prabhaka
ran, nadat de Indische autoriteiten
een radioboodschap van hem had
den onderschept, waarin hij zijn
NICOSIA (AP/Rtr/AFP) - Iran pro
duceert momenteel zijn eigen
luchtafweerraketten van het type
Stinger, een type dat geldt als een
van de belangrijkste Amerikaanse
luchtafweerwapens van het ogen
blik. Dit heeft de opperbevelheb
ber van de Iraanse Revolutionaire
Garde, Mohsen Rezaei, zaterdag
gezegd.
De bekendmaking van Rezaei
werd verspreid door radio Tehe
ran. Volgens de opperbevelhebber
produceert Iran de raketten al
een hele tijd". Rezaei suggereerde
dat Iraanse revolutionaire gardis
ten donderdag, tijdens het incident
met de Amerikaanse gevechtsheli
kopters in de Perzische Golf, wel
licht een Stinger-raket hadden ge
bruikt om een Amerikaanse heli
kopter neer te halen. De VS heb
ben tot nu toe ontkend dat zij bij
het incident één van hun helikop
ters hebben verloren.
Eerder al wezen functionarissen
van het Amerikaanse ministerie
van defensie erop dat de Iraniërs
„behoorlijk wat problemen kun
nen veroorzaken", wanneer zij in
het bezit mochten zijn van Stinger-
raketten.
De VS hebben de Stinger-raket-
ten slechts aan een klein aantal lan
den geleverd. Ook de islamitische
rebellen in Afghanistan werden on
langs door Washington van dit type
raketten voorzien. Naar verluidt
heeft Teheran van hen een aantal
Stinger-raketten gekregen in ruil
voor steun en het gebruik van ba
ses in het noordoosten van Iran.
Rezaei zei voorts dat de Iraanse
wapenproduktie het afgelopen jaar
sterk is toegenomen. Hij leek de
wereld hiermee duidelijk te willen
maken dat een eventueel wape
nembargo van de VN zijn land niet
al te hard zal treffen.
De Iraakse hoofdstad Baghdad is
zaterdag getroffen door een Iraan
se raket. Hierbij zou een onbekend
aantal burgers zijn gedood dan wel
verwond, zo meldde een Iraakse
militaire zegsman. Volgens Iran
werd de belangrijke kazerne al-
Rashid geraakt. Iraq liet evenwel
weten dat de raket in een woonwijk
is terechtgekomen.
Iraq meldde dat het zaterdag met
succes twee schepen voor de Iraan
se kust heeft bestookt. Volgens
scheepvaartkringen is er een
Iraans tankschip op weg naar het
olie-eiland Kharg geraakt. Twee
bemanningsleden kwamen daarbij
om en vier worden er nog vermist.
JERUZALEM - Enkele Palestijnen voeren een gewonde kameraad af na actiSvan de Israëlische politie bij de
Tempelberg in Jeruzalem. De politie greep gisteren in nadat het tot botsingen was gekomen tussen honderden Pa
lestijnse moslims en joden. De moslims gooiden met stenen en riepen islamitische leuzen toen joodse fundamenta
listen de Tempelberg wilden opkomen. Duizenden joden en toeristen vluchtten in paniek weg bij de klaagmuur
aan de voet van de berg toen de politie met traangas tegen de moslims optrad.
Volgens de politie werd een jood door een steen aan het hoofd gewond. Islamitische geestelijken verklaarden dat
er minstens 50 Palestijnen naar het ziekenhuis moesten nadat de politie traangasgranaten had afgeschoten.
De onrust op de Tempelberg, die voor zowel joden als moslims een heilige plaats is. brak uit nadat de politie een
kleine joodse fundamentalistische groep toestemming had gegeven de berg te bezoeken voor het joodse Sukkot-
BUDAPEST (GPD) - De Poolse
bevolking heeft dit weekeinde nog
geen antwoord gehad op een bran
dende vraag: hoeveel gaan de prij
zen omhoog nu de regering een
programma van economische her
vormingen aan het parlement heeft
gepresenteerd. In de bijzondere zit
ting van het parlement, afgelopen
zaterdag, kondigden premier Mes-
sner en vice-premier Sadowisci
aan dat als gevolg van beknotting
van overheidsuitgaven (onder
meer door het schrappen van sub
sidies op eerste levensbehoeften)
een koopkrachtdaling zal optre
den.
Maar zij noemden geen cijfers.
Integendeel, de indruk werd ge
wekt dat de hogere prijzen voor
een flink deel zullen worden ge
compenseerd door hogere lonen.
Tegelijk echter wil de Poolse rege
ring in drie jaar tijd de inflatie van
bijna 20 procent met meer dan de
helft terugbrengen.
Prijsstijgingen hebben in de
Poolse naoorlogse geschiedenis
herhaaldelijk tot volksoproeren ge
leid. Eind jaren '70 vertaalde het
protest tegen de stijgende kosten
van levensonderhoud zich in poli
tieke eisen en de oprichting van de
vrije vakbeweging Solidariteit.
Een Poolse krant heeft dit week
einde al becijferd dat onmiddellij
ke uitvoering van het regeringspro
gramma de prijzen met meer dan
50 procent zou doen stijgen, een
analyse die van officiële zijde niet
is tegengesproken.
De Poolse regering opereert be
hoedzaam, Op 29 oktober wordt
een referendum gehouden om de
bevolking zich te laten uitspreken
over het nieuwe programma. Sado
wisci, de architect van de hervor
mingen, zei zaterdag dat zonder
steun van de bevolking het onmo
gelijk zal zijn om de economie in
een andere richting te sturen. Een
van de belangrijkste punten uit het
programma is de omvorming van
zestien vakministeries naar acht,
waardoor 3500 overheidsbanen
zullen verdwijnen. Daartoe horen
100 topposities.
Het oogmerk van de regering is
de invloed van de bureaucratie op
de econmomische bedrijvigheid
drastisch te beperken. Algemeen
wordt in Warschau onderschreven
dat vanuit het bureaucratische
overheidsapparaat al jarenlang de
pogingen om economische hervor
mingen door te voeren worden ge
saboteerd.
Het 200 pagina's tellende rege
ringsprogram bevat een bijlage
waarin- 129 maatregelen worden
aangekondigd die de komende 3.5
jaar moeten worden uitgevoerd.
Dat zijn vrijwel allemaal economi
sche en technocratische maatrege
len, zoals de invoering van inkom- v
stenbelasting en btw, versoepeling
van wetgeving voor oprichting van
nieuwe bedrijven en handel met
het buitenland, schrappen van sub
sidies aan verlieslijdende onderne
mingen, grotere zelfstandigheid
van bedrijven, stimuleren van
loon verschillen enzovoorts, enzo
voorts.
In het programma en ook in de
regeringsverklaring die Messner
zaterdag aflegde wordt niet gespro
ken over eerder aangekondigde po
litieke hervormingen. Afgelopen
donderdag, toen het Centraal Co
mité van de Communistische partij
het programma goedkeurde, werd
door Polens sterke man generaal
Jaruzelski gezegd dat de economi
sche hervormingen vergezeld zou
den gaan van politieke vernieu
wing, zoals versoepeling van de
wetgeving die oprichting van vere
nigingen regelt, directe verkiezin
gen van een nieuw te vormen
Tweede Kamer en meer vrijheid
van meningsuiting.
ADVERTENTIE
ATHENE - Turkije is in een con
stitutionele crisis gedompeld nu
premier Özal vasthoudt aan de da
tum 1 november voor vervroegde
parlementsverkiezingen. De oppo
sitiepartijen van rechts tot links
hebben gedreigd deze verkiezin
gen te zullen boycotten als „oncon
stitutioneel".
De grootste linkse oppositiepar
tij, de Sociaal-Democratische Po
pulistische Partij (SDPP) onder
professor Inonu, had bij het Con
stitutionele Hof vijf bezwaren inge
diend tegen de vorige maand door
het parlement aangenomen Kies
wet.
Buitenland kort
Godsdienstles
De Italiaanse regering is bij de
kamerstemming over het gods
dienstonderwijs op het laatste mo
ment gered door een tussenoplos
sing, die zowel de christen-demo
craten als hun vier regeringspart
ners tevreden stelde. Leerlingen
van de openbare scholen zijn voor
taan niet verplicht het kathoüeke
godsdienstonderwijs te volgen.
Rassenhaat
Eén onverwachte explosie van
rassenhaat tussen groepen blan
ken en zwarten, in het centrum van
de Zuidafrikaanse stad Johanne
sburg, heeft aan twee personen het
leven gekost. Negen anderen raak
ten gewond, waarvan één ernstig.
De slachtoffers zijn allen blank.
door
Fraris van Hasselt
Daaronder waren de te vroege
datum, die een voldoende voorbe
reiding in de weg stond, de te hoge
kiesdrempel in districten met meer
dan één afgevaardigde, en het feit
dat de kandidatenlijsten niet, zoals
de grondwet eist, in de districten
waren opgesteld, maar door de par
tijleidingen.
Het Constitutionele Hof ver
klaarde met zes tegen vijf stemmen
eind vorige week alleen dit laatste
bezwaar geldig. Dat betekent dus
dat de reeds opgestelde kandida
tenlijsten ongrondwettig zijn. Vol
gens de oppositie maakt dit het
houden van de verkiezingen op 1
november onmogelijk. Premier
Özal echter verkondigt dat artikel
18 van de Kieswet, waarbij de da
tum van de verkiezingen op 1 no
vember wordt gesteld, grondwet
tig is verklaard en dat de verkiezin
gen dus kunnen plaatsvinden. Hij
is zijn campagne al begonnen van
uit zijn geboortestad Malatya.
De drie oppositieleiders hebben
elkaar gisteren ontmoet, iets wat
nog niet eerder was gebeurd. De
rechtse oppositiepartij van het
Juiste Pad, onder oud-premier De-
mirel, en de linkse Partij van De
mocratisch Links onder oud-pre
mier Ecevit - beiden kregen bij het
referendum van 6 september hun
politieke rechten terug - hebben
reeds aangekondigd verkiezingen
op 1 november te zullen boycotten.
De SDPP zal zich hierover van
daag uitspreken, maar professor
Inonu heeft reeds verklaard dat er
in ieder geval nog een zitting van
het oude (eigenlijk al ontbonden)
parlement moet worden gehouden
om een nieuwe Kieswet op te stel
len.
De oppositiepartijen vlassen op
zulk een extra parlementszitting.
De regerende Moederlandpartij
van özal heeft een meerderheid
van 249 op de 400, maar 81 van de
huidige fractieleden hebben alle
reden boos te zijn op de premier,
omdat ze niet op de nieuwe kandi
datenlijsten zijn gezet. Samen met
de oppositie zouden ze de regering
ten val kunnen brengen. De voor
zitter van het 'ontbonden' parle
ment heeft al driemaal geweigerd
het college opnieuw bijeen te roe
pen.
Het is in Ozals belang dat de ver
kiezingen worden gehouden vóór 6
november. Dat is de datum waarop
vijf jaar geleden het referendum
werd gehouden, waarbij de nieuwe
Grondwet werd aangenomen met
92 procent. Ongeveer twee miljoen
burgers hebben, ondanks de stem
plicht, toen niet aan dit referen
dum deelgenomen en zijn daar
door voof vijf jaar hun stemrecht
kwijtgeraakt. De meesten van hen
zouden vermoedelijk nu tégen özal
stemmen, als de verkiezingen op 8
november zouden plaatsvinden.
Volgens opiniepeilingen heeft de
premier momenteel een enorme
meerderheid, die de 50 procent van
de stemmen benadert. Uitstel van
de verkiezingen tot het voorjaar (in
de winter worden in Turkije nooit
verkiezingen gehouden) zou Özal
alleen maar problemen kunnen be
zorgen, vooral omdat de nu afge
kondigde prijsstop moeilijk maan
denlang zal kunnen worden ge
handhaafd.
Volgens sommigen is het moge
lijk dat president Evren zal probe
ren de impasse te doorbreken door
het bijeenbrengen van de leiders
van de vier grootste partijen aan
een ronde-tafelconferentie.
HOMO-MANIFESTATIE - Door
het centrum van Washington trok
ken gisteren ongeveer 200.000
Amerikaanse homoseksuelen om
te protesteren tegen discriminatie
en te pleiten voor hogere voorrang
voor het aids-onderzoek. Steven
Ault, een van de organisatoren,
meende dat deze demonstratie ver
gelijkbaar was met de actie voor
gelijke burgerrechten in 1963. "We
willen het Amerikaanse volk laten
zien dat homo's en lesbiennes ook
het recht hebben om niet gediscri
mineerd te worden". De stoet werd
aangevoerd door aids-patienten in
rolstoelen.
Oppositiebeweging
Opnieuw hebben drie vooraan
staande leden van de Zuidafrikaan
se liberale partij PFP hun functie
neergelegd om toe te treden tot een
nieuwe oppositiebeweging. Samen
met het onafhankelijke parle
mentslid Wynand Malan, een over
loper uit president Botha's Nasio-
nale Party, gaan ze een nieuwe op
positiebeweging oprichten, de Na
tionale Democratische Beweging.
Malan zei dat de nieuwe partij zal
streven naar een eerlijker verde
ling van de aanwezige rijkdommen
en opheffing van de noodtoestand.
Sportief
ingepakt
Lang sportief jack.
100% Katoen.
Met dubbele col.
Kleuren: wo/w/'t,
aqua, emerald,
kobalt en zwart
Maten 36
t/m 42.
VROOMlwlDREESMANN
10 0 JAAR
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
SINGAPORE (GPD) - Veiligheids
troepen in de Filipijnse hoofdstad
Manila zijn vanochtend in staat van
paraatheid gebracht in verband
met een door militante linkse vak
bonden uitgeroepen nationale sta
king voor hogere lonen in de fa
brieken en de dienstensector.
De stakers eisen, dat hun mini
mum-dagloon van drie dollar (on
geveer zes gulden) wordt verhoogd
met vijftig dollarcent. De vakbon
den zeggen dat zij sinds president
Aquino negentien maanden gele
den aan de macht is gekomen, niet
hebben geprofiteerd van het her
stel van de Filipijnse economie.
Vorige maand hebben zij president
Aquino gewaarschuwd, dat als hun
eisen niet worden ingewilligd, zij
massaal in staking zouden gaan.
Militaire autoriteiten houden er
rekening mee dat communistische
rebellen en de militairen van de
voortvluchtige kolonel Honasan
van de situatie gebruik zullen ma
ken. Honosan pleegde de mislukte
staatsgreep in augustus kort na de
stakingsacties van linkse vakbon
den.
Buschauffeurs, fabrieksarbei
ders, onderwijzers, bankpersoneel
en arbeiders in vijf provincies zou
den aan de stakingen deelnemen.
Ook ambtenaren zouden een dag
het werk neerleggen om te protes
teren tegen de bezuinigingsmaat
regelen van de regering. Het is voor
het eerst in de geschiedenis van het
land dat de ambtenaren hun werk
neerleggen. De nationale staking is
de grootste waarmee president
Aquino wordt geconfronteerd.
