'WD is niet conservatief
'Vooroordeel nog geen discriminatie'
Gereformeerde Synode normeert beleggingen
Interview
'Zakelijk leider' Joris Voorhoeve:
Antropoloog over protesten tegen komst asielzoekers:
PAGINA 2
DINSDAG 6 OKTOBER 1987
DEN HAAG - Na een aantal zeer turbulente jaren onder leiding
van Ed Nijpels, waarbij onderlinge ruzies niet zelden 'op straat'
werden uitgevochten, lijkt de WD onder leiding van de
bedachtzame dr.ir. Joris Voorhoeve weer in rustiger vaarwater
terecht te zijn gekomen. Zakelijke meningsverschillen worden
beschaafd bediscussieerd en Nijpels' tactiek van 'verdeel en
heers' lijkt door Voorhoeve definitief aan de kant te zijn gezet.
Als je fractieleden van de WD spreekt, hebben ze vrijwel zonder
uitzondering veel waardering voor hun eerste man. Voorhoeve
lijkt dan ook als geen ander door te hebben hoe je een groep
'kleine zelfstandigen', die kamerleden nu eenmaal zijn, bij elkaar
moet houden. Hij begrijpt heel goed dat ook kamerleden bereid
zijn een stapje harder te lopen, als je ze af en toe een complimentje
geeft.
Bedachtzaam formulerend legt Voorhoeve geduldig uit hoe naar
zijn mening de economie van ons land weer op poten kan worden
gezet. Daarbij zijn verkleining van het financieringstekort en
verlaging van de collectieve lastendruk sleutelwoorden. "Wij
hebben, met Zweden, de hoogste collectieve uitgaven van de
westerse wereld. Wij kunnen ons dat minder permitteren dan
Zweden. Onze economie staat veel meer bloot aan internationale
concurrentie van landen met een veel lagere collectieve
lastendruk".
Een interview met een hooggeleerde fractievoorzitter.
•Joris Voorhoeve verontschuldigt
zich bijna na een kort betoogje over
de filosofie van het liberalisme.
Alsof hij van zichzelf schrok dat hij
het even niet over zoveel miljard
lastenverlichting of enkele tiendui
zenden werklozen minder had. En
snel stapt hij weer over op het on
derwerp van de collectieve lasten
druk. Toch even de beweegrede
nen van de liberale fractievoorzit
ter. Eén conclusie trekt hij vooraf:
"De WD is geen conservatieve
partij".
door
Henri Kruithof
en Peter de Vries
"Er zijn globaal twee groepen te
onderscheiden binnen de WD.
Een groep die zich vooral concen
treert op individuele vrijheidsrech
ten en een andere die vooral het be
lang van solide overheidsfinanciën
benadrukt. Ik ben van mening dat
die twee heel goed te combineren
zijn. Het laten versloffen en veron
achtzamen van regels van de
staatshuishouding tast öp den
Het plan van minister
Brinkman om in Goes, Slag
haren, Schinnen, Luttel-
geest en mogelijk Stevens
beek opvangcentra voor
asielzoekers in te richten,
heeft bij grote delen van de
bevolking van deze plaat
sen tot fel afwijzende reac
ties geleid. In niet mis te
verstane bewoordingen liet
men weten de komst van de
vluchtelingen niet te pik
ken.
door
Funs Kockelmans
Velen, onder wie premier Lubbers,
toonden zich geschokt over deze
manifestaties van 'vreemdelingen
haat' en 'racisme'. Zijn wij Neder
landers - die het buitenland zo
graag de les lezen inzake kwesties
van morele aard - dan toch aanzien
lijk minder tolerant dan we voorge
ven te zijn?
Volgens antropoloog drs. B. Ma-
so, werkzaam aan de Rotterdamse
Erasmusuniversiteit, vormen alle
wetenschappelijke publicaties die
zich met discriminatievraagstuk
ken bezighouden, tezamen een rij
"van hier tot Afrika". Uit deze boe
ken blijkt in ieder geval één ding:
"Simpele verklaringen bestaan
niet".
Drs. B. Maso, die samen met dr.
J. H. Elich het boek 'Discriminatie,
vooroordeel en racisme in Neder
land' schreef, heeft heel wat litera
tuur over onderwerpen als vreem
delingenangst en -haat doorgespit.
Daarbij is het hem opgevallen dat
nieuwkomers in een gemeenschap
bijna nooit met open armen ont
vangen worden. Ras of huidskleur
spelen daarbij nauwelijks in rol.
Dat mag blijken uit de bevindin
gen van Engelse onderzoekers:
"Naast een oude stadsbuurt
werd een nieuwbouwwijk ge
bouwd. De bewoners van die nieu
we buurt verschilden wat betreft
huidskleur, inkomensgroep en sta
tus in niets van die van de oude.
duur ook individuele vrijheids
rechten aan".
"Het heeft niet alleen economi
sche redenen om een goede be
heersing van de overheidsuitgaven
na te streven, maar ook ideële. Ik
heb nog nooit gehoord van een col-
lectivistische staat waar tegelijker
tijd de vrijheidsrechten bloeien. Ik
ken geen democratie waar grond
rechten echt kunnen worden bele
den maar waar het eigendomsrecht
niet wordt erkend en waar geen
marktgerichte economie is. Er is
een duidelijke samenhang tussen
economie en vrijheid".
"Mensen zijn het hier snel over
eens als het gaat om de derde we
reld en de arme landen, maar ze
vergeten het gemakkelijk als we
praten over ons economisch stel
sel. Onze vrijheid wordt als min of
meer vanzelfsprekend beschouwd,
maar die is dat niet. Die vrijheid
hebben we in het verleden moeten
bevechten en we moeten blijven
opletten dat die vrijheid ons niet
weer wordt ontnomen".
PvdA
Maar dan komt Voorhoeve toch
weer snel terug op de harde werke-
Toch werden die nieuwe bewoners
meteen gestigmatiseerd. Er werd
van ze gezegd dat ze vuil waren, la
waai maakten, zich onordelijk ge
droegen. Precies dezelfde opmer
kingen die je nu in Goes en Ste
vensbeek hoort".
"Objectief was er geen enkele re
den om zo te reageren. Natuurlijk
zitten er in zo'n nieuwe groep altijd
mensen die zich hinderlijk gedra
gen. Maar die heb je in de oude
lijkheid van vandaag. "Sinds 1982
is de collectieve lastendruk, dank
zij ons aandringen, met driekwart
procent per jaar gedaald. Dat is niet
erg snel, maar het is iets. We moe
ten toe naar een lastendruk die ver
gelijkbaar is aan de ons omringen
de landen. En zover zijn we nog
lang niet".
Voorhoeve heeft geen goed
woord over voor de plannen van de
PvdA, als alternatief voor de voor
stellen van het kabinet. "In woor
den belijdt de PvdA wel dat de las
tendruk omlaag moet, maar de
concréte voorstellen die ze doet,
betekenen jaar op jaar een verho
ging van de lastendruk. Ook nu
weer willen ze twee miljard gulden
meer uitgeven dan het kabinet,
waardoor het financieringstekort
een half procent stijgt".
"De PvdA wil extra werkgele
genheid creëren in de collectieve
sector. Maar de enige blijvende
werkgelegenheid is die welke zich
zelf terug verdient in de marktsec
tor. Het banenplan van de PvdA
kost per arbeidsplaats ongeveer
tachtigduizend gulden. Het om
scholen van een werkloze kost
tien- a vijftienduizend gulden.
groep ook. De mensen zijn echter
geneigd het beeld dat ze van zich
zelf hebben te ontlenen aan de bes
ten van hun groep. Nieuwkomers
worden daarentegen beoordeeld
op het gedrag van de slechtsten on
der hen".
Gebleken is. aldus Maso. dat af
wijzende reacties ten opzichte van
nieuwkomers altijd de vorm heb
ben van' ze zijn vuil, ze stinken.
"Dat is het klassieke argument om
maar daarmee heeft hij op den
duur wel meer kans om blijvend
aan een baan te komen. Het is een
verschil in korte en lange termijn
denken".
Uitgesloten
Voorhoeve laat duidelijk blijken
dat samenwerking met de PvdA
zoals deze nu opereert, uitgesloten
is. "De PvdA-plannen lijken aan
trekkelijk omdat ze het beeld op
korte termijn retoucheren. De
WD wil voorzichtiger te werk
gaan, maar met een beter effect op
de langere termijn".
Toch ziet ook Voorhoeve wel dat
de plannen van het kabinet voor
sommige mensen te nadelige ge
volgen hebben. "Vooral alleen
staande ouderen die uitsluitend
van een aow-uitkering moeten le
ven, kunnen enkele procenten in
koopkracht achteruit gaan. Daar
over maken we ons het meeste zor
gen. In overleg met het kabinet en
de coalitiepartner zoeken we voor
die groep naar mogelijkheden.
Vooral voor de bezuiniging op de
kortlopende gezinszorg zullen we
alternatieven moeten zoeken. Door
deze besparing worden de ouderen
zich tegen vreemdelingen te we
ren. en dat heb je de laatste dagen
in de protesten tegen de asielzoe
kers dan ook weer kunnen horen.
Dat argument van hygiëne komt
telkens opnieuw naar voren. Je ziet
het al bij de joden, die de christe
nen 'onrein' vonden. In Amerika is
onderzoek gedaan naar het gedrag
van zigeunervrouwen die zich bij
blanken als werkster verhuurden.
Die vrouwen wasten de hele dag
teveel getroffen. Bovendien gaan
we niet zomaar akkoord met de be
zuinigingen op de ziekenfondsen
die voor 1989 en 1990 zijn voor-
En opnieuw komt Voorhoeve op
een onderwerp dat de WD van de
PvdA scheidt. Hij voelt niets voor
de voorstellen van de sociaal-de
mocraten om de premies te verla
gen in plaats van de belastingen,
zoals het kabinet heeft voorgesteld.
"Sociale premies moeten in princi
pe kostendekkend zijn, zeker als
we het beheer over die fondsen wil
len overdragen aan de sociale part
ners. Dan kun je niet de premies
voor die fondsen verlagen en ver
volgens een rijksbijdrage daarin
storten. Dat is de consequentie van
de keuze voor overdracht van de
fondsen aan werkgevers en werk-
hun handen, zo vies vonden ze die
blanken".
Smetvrees
"In wetenschappelijke literatuur
wordt dit verschijnsel aangeduid
als 'smetvrees': de angst om 'ook
zo' te worden. Je vindt het ook te
rug in spreekwoorden als: wie met
pek omgaat wordt er mee be
smeurd. Die smetvrees is een ma
nier om de identiteit van de groep
te bewaren. Wanneer het contact
met de nieuwe groep te intiem
wordt verdwijnt die identiteit,
vindt er versmelting plaats. Daar
om gaat men op zoek naar argu
menten om dat contact te vermij
den".
"Smetvrees zie je telkens in an
dere gedaanten terugkeren. In de
middeleeuwen was het lepra, en la
ter syfilis. Eén van de tegenwoordi
ge verschijningsvormen is aids, zo
als uit de reacties rond de asielzoe
kers naar voren kwam".
Maso vindt het dan ook veel te
gemakkelijk om negatief gedrag
ten opzichte van vreemdelingen
meteen maar met termen als 'racis
me' af te doen. "Racisme is wel een
factor, maar het is niet de enige fac
tor. Een feite is racisme niet meer
dan een ander woord voor het ver
schijnsel dat je wil aanduiden, en
niet een verklaring ervoor".
"Onderzoek heeft ook aange
toond dat er maar een heel zwak
verband bestaat tussen vooroor
deel en discriminatie. Vooroordeel
hoeft niet meteen tot discriminatie
te leiden en omgekeerd heeft dis
criminatie niet altijd wat met voor
oordeel te maken. Een Amerikaan
se onderzoeker heeft in de jaren '30
een rondgang gemaakt langs een
groot aantal restaurants en de eige
naren ervan de vraag gesteld of ze
Woekeren
Bovendien wil Voorhoeve de be
lastingverlaging in de toekomst sa
men laten gaan met een sterke ver
eenvoudiging van het belasting-*
stelsel. "Een belastingsysteem
moet helder zijn. Een zware lasten
druk, gecombineerd met een inge
wikkeld stelsel, leidt tot woekeren
met allerlei soorten van aftrekmo
gelijkheden. Er staat een premie op
voor degenen die er slim mee we
ten om te gaan".
"Effectieve fraudebestrijding is
een goede bron voor lastenverlich
ting. Naar schatting mist de schat
kist 15 miljard gulden per jaar door
misbruik en fraude. Met vijftien
miljard kun je een hoop leuke din
gen voor de mensen doen. We moe
ten toe naar een fair belastingstel
sel dat maar een paar tarieven kent
ook Chinezen zouden toelaten. Bij
na overal was het antwoord nega
tief. Vervolgens stuurde hij een
Chinees echtpaar langs die zelfde
restaurants. En wat bleek? Ze wer
den vrijwel nergens geweigerd".
Spanningen
"Mensen die zeggen dat ze discri
mineren doen dat dus vaak niet.
Discriminatie heeft kennelijk een
andere oorzaak dan vooroordelen.
Sommige vormen van discrimina
tie zijn algemeen geaccepteerd.
Dat iemand van 16 jaar niet mag
stemmen is discriminatie, maar
niemand ervaart het als negatief.
Het wordt beschouwd als gerecht
vaardigde discriminatie".
Met verwijtende reacties ten aan
zien van de bewoners van Slagha
ren etc. dien je dan ook voorzichtig
te zijn, aldus Maso. "Wanneer er in
een kleine gemeenschap 350
vreemdelingen worden geplaatst,
zal dat voor de oorspronkelijke le
den zeker spanningen en overlast
opleveren. Dat lijkt me buiten kijf.
Maar is het dan ook terecht om de
nieuwkomers te weren? Met ande
re woorden: is het gerechtvaardige
discriminatie? Dat is de vraag. Mis
schien hebben die mensen wel ge
lijk".
Ook ten aanzien van Nederland
als 'tolerante natie' kunnen een
aantal opmerkelijke zaken worden
geconstateerd. Maso: "Toen in de
jaren '50 de Indo's naar ons land
kwamen, leverde dat geen enkel
probleem op. Het ging zelfs fantas
tisch soepel, zeker als je het verge
lijkt met de manier waarop in En
geland de Indiërs en in Frankrijk
de Algerijnen werden opgevangen.
De hele wereld kwam hier naar toe
om te kijken hoe geweldig ver
draagzaam wij waren. De Engels
en minder aftrekposten. Buitenge
wone lasten door ziektekosten en
hypotheekrente van de eigen wo
ning moeten wel aftrekbaar blij-
Als we suggereren dat het kabi
net wel erg gemakkelijk genoegen
neemt met een tragere daling van
de werkloosheid dan de door Lub
bers in het vooruitzicht gestelde
vijftigduizend per jaar, wordt
Voorhoeve, beschaafd, boos. Het
kabinet heeft naar zijn zeggen al
lerminst genoegen genomen met
een tragere daling van de werk
loosheid.
"Het Centraal Planbureau voor
spelde in het voorjaar nog dat de
werkloosheid helemaal niet zou da
len in 1988. Dat kwam vooral door
de tegenvallende economische
groei en ongunstige internationale
ontwikkelingen. Daarom zijn er de
ze zomer extra maatregelen geno
men om de werkloosheid nog ver
der te beperken".
"We hebben daarbij gekozen
voor 'aanbodsbeperkende' maatre
gelen, zoals selectieve toepassing
van de vut en scholingsmaatrege
len. Daarnaast hebben we geld uit
getrokken voor enkele stimuleren
de maatregelen. In totaal zullen
volgens de meest recente cijfers
tachtigduizend nieuwkomers aan
werk geholpen kunnen worden en
daar bovenop zal de werkloosheid
nog eens met 25.000 worden terug
gedrongen".
Vier tunnels
Onder die stimulerende maatre
gelen rekent Voorhoeve ook de pu
blieke financiering van vier tun
nels, maar hij vindt niet dat het ka
binet kan volstaan, zoals het nu
doet, met toestemming geven voor
de bouw van die tunnels. "De over
heid moet als katalysator een rol
spelen bij het opruimen van allerlei
papieren en financiële obstakels.
Als dat betekent dat de overheid
ook financieel wat moet bijdragen,
dan moet dat mogelijk zijn".
"Beleggers komen alleen maar
op dergelijke projecten af, als ze
een redelijke zekerheid krijgen en
een behoorlijk rendement. Naar
mate de zekerheid voor de beleg
gers groter is, kan het rendement
lager zijn. De overheid moet vol
doende doen om de beleggers over
de brug te krijgen. Door de bouw
van die tunnels worden files klei
ner, groeit de economie en neemt
de werkgelegenheid toe".
man Bagley heeft er nog een boek
over geschreven. Dat verscheen in
1973. Maar nog geen jaar later ont
stonden hier al de eerste proble
men met Turken en Marokkanen.
We bleken dus helemaal niet zo to
lerant".
'Ons' Indië
"Hoe die ontwikkeling verklaard
moet worden? In de eerste plaats
hadden we ten opzichte van de In
do's natuurlijk een speciaal verant
woordelijkheidsgevoel. Die kwa
men uit 'ons Indië' en waren daar
door de gemeenschappelijke vij
and Soekarno uit verjaagd. Maar
Bagley had nog een andere verkla
ring: Nederland is een ontzettend
verzuild land en al die zuilen zijn
van oudsher gewend elkaar te res
pecteren. Bovendien werden die
Indo's in groepjes opgevangen: de
katholieke Indo's door het katho
lieke volksdeel, de gereformeerde
door de gereformeerde gemeen
schap, enzovoort".
"In de jaren zeventig heeft een
ingrijpende ontzuiling plaatsge
vonden. De vermindering van onze
tolerantie zou dus - vanuit de theo
rie van Bagley bezien - daaruit te
verklaren zijn. Maar dat is me alle
maal wat te gemakkelijk. Zo een
voudig liggen die dingen niet. Wat
je wel kunt vaststellen is dat in Ne
derland een -sterk moreel besef
leeft. Veel sterker dan in de meeste
andere landen. Het is misschien
een gevolg van de concurrentie
tussen de godsdiensten in het ver
leden, waardoor wij strenger zijn in
de leer".
"Dat algemene moreel besef - het
gevoel van dit kan wel, en dat kan
niet - houdt de groepen die geneigd
zijn tot racisme en dergelijke in het
gareel. Ook als mensen tegen
vreemdelingen zijn, waken ze er
wel Voor dat hard op te zeggen, of
er moeten wel heel dringende rede
nen zijn..,En als ze het toch zeggen
valt de rest meteen over hen heen,
dat is nu wel weer gebleken. Daar
om zullen excessen als in Frankrijk
hier niet zo snel optreden. Maar
moreel besef is natuurlijk nog geen
verdraagzaamheid. Je zou zelfs
kunnen zeggen dat het het omge
keerde is".
LUNTEREN (ANP) - Beleggin
gen met kerkelijke geldmidde
len mogen de geloofwaardigheid
van de kerk met aantasten. Het
politieke en sociale klimaat in
een land kan bovendien aanlei
ding zijn beleggingen af te stoten
in bedrijven die direct of indirect
met hun activiteiten steun geven
aan de instandhouding van dat
klimaat.
Tot deze algemene gedragsre
gels voor de zes deputaatschap-
pen die binnen de gereformeerde
kerken in Nederland geld behe
ren, heeft de Generale Synode
van de gereformeerde kerken
gisteren in Lunteren met een
grote meerderheid van stemmen
besloten.
Voorts werd vastgesteld dat op
de lange termijn moet worden
gestreefd naar een maximaal
rendement van de beleggingen,
waarbij de risico's tot aanvaard
bare proporties moeten worden
teruggebracht. De gereformeer
de kerken hebben voor ongeveer
250 miljoen gulden aan beleggin
gen uitstaan. De gedragsregels
zijn opgesteld op verzoek van de
vorige synode, die in oktober vo-
rig jaar uitsprak dat met kerken-
geld geen steun mag worden ge
geven aan het apartheidsbewind
in Zuidafrika.
Van een hoge mate van betrok
kenheid bij de economie van het
apartheidsbeleid kan worden ge
sproken bij die bedrijven, die
hun hoofdvestiging in Zuidafri
ka hebben of hun activiteiten
vooral in dat land ontplooien, al
dus de deputaatschappen. Ook
concerns die één of meer doch
terbedrijven met in elk geval
1.000 personeelsleden in Zuid
afrika in stand blijven houden,
nemen onvoldoende afstand van
het apartheidsbewind. Het getal
van 1.000 personeelsleden is ge
kozen omdat het praktisch on
mogelijk is uit te zoeken welke
bedrijven in Zuidafrika "wat
doen".
Zwarte Zuidafrikaanse de
legatie bij Gereformeerde- Sy
node. Een delegatie van de Ne-
derduits-Gereformeerde Sen-
dingskerk (de voormalige doch
terkerk voor kleurlingen) woont
deze week de Gereformeerde Sy
node in Lunteren bij. De delega
tie bestaat uit moderamenlid ds.
N.A. Apollis en ds. P.F. Matthee,
lid van de oecumenische com
missie van deze kerk. Dr. Allan
Boesak. praeses van deze Zuid
afrikaanse kerk, is vandaag in
Nederland gearriveerd.
Progressieve pater niet
herbenoemd. Pater Piet Nelen,
secretaris van het bestuur van de
Acht Mei-beweging (een groepe
ring van vooruitstrevende katho
lieken), mag van de Nederlandse
bisschoppen niet langer deel uit
maken van de bisschoppelijke
adviescommissie voor Latijns-
Amerika. De bisschoppen weige
ren Nelen opnieuw te benoemen,
omdat zij zijn "geprononceerde
functie" als secretaris van de
Acht Mei-beweging onverenig
baar achten met het lidmaat
schap van een bisschoppelijke
Bisschoppen pleiten voor
vrouw in de kerk. Aartsbisschop
Rembert Weakland van Milwau
kee heeft gisteren op de wëreld-
bisschoppensynode in Rome een
pleidooi gehouden voor toela
ting van vrouwen tot de hoogste
bestuursfuncties van de kerk. De
Amerikaanse bisschop deed
voorts een beroep op de Rooms-
Katholieke Kerk om het seksis
me (onderdrukking van de
vrouw op grond van haar vrouw
zijn) krachtig te veroordelen.
Het betoog van Weakland
werd door diverse bisschoppen
ondersteund. Door bijvoorbeeld
de bisschop van Oslo, Gerhard
Schwenzer. Hij merkte op dat de
vrouwen in hun relatie met de
Kerk in een vertrouwenscrisis
verkeren. Hulpbisschop Gabriel
Bullet van Lausanne, Genève en
Freiburg noemde artikel 230 van
de Codex (het kerkelijk wet
boek) "discriminerend voor
vrouwen" en in strijd met het
werkdocument voor deze syno
de. Daarin worden uitsluitend
mannen genoemd voor de dienst
van lector en acoliet (misdie
naar). "Vrouwen", sprak mgr.
Bullet, lijden omdat zij niet mo
gen prediken of als lector mogen
dienen".
Bisschop Libardo Gomez van
Garzon (Colombia) pleitte ervoor
de rol van vrouwen in de kerk
zonder reserve te erkennen. "Het
vrouwenvraagstuk is noch door
het communistische systeem
noch door het kapitalisme goed
opgelost. Laat de Kerk het dan
doen".
'Subversieve activiteiten'.
Een zwarte religieuze in Zuid
afrika, die sinds het uitroepen
van de staat van beleg vorig jaar
juni zonder aanklacht in hechte
nis verblijft, is beschuldigd van
subversieve activiteiten en aan
zetten tot geweld. Zuster Ber
nard Ncube moest gisteren in Jo
hannesburg voorkomen. De zaak
tegen haar en veertien andere
personen werd uitgesteld tot 18
januari.
Zuster Ncube is evenals haar
medebeklaagden actief in een or
ganisatie die de zwarte inwoners
van Krugerdorp helpt zich beter
te organiseren. Volgens de aan
klacht zou ze in dit kader hebben
gepoogd een alternatieve be
stuursstructuur op te zetten, de
bevolking hebben gedwongen
aan boycotacties mee te doen en
hebben meegedaan aan confron
taties met de politie, brandstich
ting en huisvredebreuk.
De rooms-katholieke bis
schoppen van Zuidafrika heb
ben herhaaldelijk voor haar vrij
lating gepleit.
Zuidafrikaanse Raad van
Kerken pleit opnieuw voor sanc
ties. De Zuidafrikaanse Raad van
Kerken (SACC) heeft de westelij
ke landen opnieuw opgeroepen
economische sancties tegen
Zuidafrika te nemen. Daarmee
reageerde de SACC op uitlatin
gen van de Amerikaanse presi
dent Reagan, die zich eind vorige
week tegen scherpere maatrege
len had uitgesproken.
"Wij geloven dat dit de enige
mogelijkheid is om veranderin
gen met een minimum aan ge
weld te bereiken", aldus de ver
klaring, die is ondertekend door
de nieuwe SACC-secretaris ds.
Frank Chicane. De meerderheid
van de organisaties waarin de on
derdrukte mensen van Zuidafri
ka zich hebben verenigd, is voor
/een politieke en economische
boycot van Zuidafrika.
Craxi steunt Vaticaan. De
confrontatie tussen het Vaticaan
en de Italiaanse overheid over
het godsdienstonderwijs heeft
een onverwachte wending geno
men doordat de socialistische
leider Bettino Craxi de zijde van
het Vaticaan heeft gekozen.
Craxi heeft met zijn interventie
zowel de christendemocratische
partij als de overige linkse partij
en verrast.
Nederlandse Hervormde
Kerk. Beroepen te Ridderkerk,
toezegging: T. Ouwerkerk te
IJzendoorn. Aangenomen naar 't
Woud: drs. M. Treuren, kandi
daat te Utrecht die bedankte
voor Lemele en voor Zuidland.
Christelijke Gereformeerde
Kerken. Tweetal te Spijkenisse:
T. M. Hofman te Ouderkerk aan
de IJssel en J. Jonkman te En-
schede-West.
Voorhoeve"Ik ken geen democratie waar grondrechten echt kunnen
worden beleden maar waar het eigendomsrecht niet wordt erkend en
waar geen marktgerichte economie is" ifotoGPD»
vta&TE
Protesten in SlaghareJi tegen de komst van 325 vreemdelingen. Gerechtvaardigd'
ANP)
