Lening voor gedupeerde studenten Woensdrecht bracht Nederland tot kookpunt Opnieuw acht jaar voor 'discomoord' Psychologisch onderzoek voor dader 'kerstmoord' Transplantaties nemen steeds grotere vlucht Onverzekerde rijders straks feilloos gepakt Handeltje in Duitsers melden aids-lijder aan bij WVC woon-adressen 35jaar WEHKAMP Wehkamp ffg^VfS ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1987 BINNENLAND PAGINA 3 Overbrugging voor uitblijven beurs UTRECHT (ANP) - Scholieren en studenten die door het uitblijven van hun studietoelage in financiële problemen zijn geraakt, kunnen een renteloze lening krijgen als voor schot op hun beurs. Deze noodmaatregel geldt voor stu denten die, sinds de nieuwe studiefinanciering op 1 okto ber 1986 van kracht werd, 1000 gulden te weinig hebben ontvangen. Het voorschot is bedoeld als overbrugging voor de periode tot 1 januari 1988. De universiteiten en de Centrale Directie Studiefinanciering in Groningen hebben dat gisteren besloten na overleg over de chaos die bij de uitbetaling van studiebeurzen is ontstaan. De noodmaatregel moet er voor zorgen dat de studenten niet langer te lijden hebben van de achter stand in de betaling van de beur zen. Een woordvoerster van het ministerie van onderwijs zei onmo gelijk te kunnen zeggen om welk aantal studenten het gaat. Omdat de regeling tot het einde van het jaar loopt kunnen er de komende •maanden steeds studenten bij ko men. "Degenen die nu nog geen 1000 gulden te weinig hebben ge kregen kunnen er straks wel mee te maken krijgen". Volgens de woordvoerster gaat ARNHEM (ANP) - Er komt een na der psychologisch onderzoek van de man die ervan wordt verdacht vorig jaar in Deventer twee perso neelsleden van een bank om het le ven te hebben gebracht. Het ge rechtshof in Arnhem besloot daar toe gisteren op verzoek van de raadsman van de verdachte. De 21- jarige Deventenaar werd in juni tot levenslang veroordeeld. De man bracht op kerstavond 1986 by een roofoverval twee per soneelsleden van de Bondsspaar bank om het leven met messteken, nadat hij ze had vastgebonden. De overval leverde 130.000 gulden op; een bedrag dat vrijwel volledig is terug gevonden. De verdachte ging tegen deze veroordeling in hoger beroep omdat hij niet schuldig zou zijn aan de dubbele moord. Hij heeft wel toegegeven betrokken te UTRECHT (ANP) - Het aantal harttransplantaties in Nederland zal zich dit jaar opnieuw verdubbe len. Vorig jaar werden in de acade mische ziekenhuizen van Rotter dam en Utrecht 21 harttransplanta ties verricht, tegen 10 in 1985. In de eerste helft van dit jaar hebben al 24 patiënten een harttransplantatie ondergaan. Deze gegevens komen volgende week aan de orde op een interna tionaal congres van Eurotrans plant, dat bemiddelt bij orgaan- transplantaties in vijf Europese landen. Eurotransplant, dat geves tigd is in Leiden, viert met dat con gres zijn 20-jarig bestaan te vieren. De Begeleidingscommissie Hart transplantatie, die de ontwikkeling van de harttransplantaties in ons land bijhoudt, zat eind vorig jaar aan de lage kant toen ze de behoef te aan harttransplantaties voor dit jaar schatte op 30. De Ziekenfonds raad heeft inmiddels subsidie be schikbaar gesteld voor in totaal 50 harttransplantaties, 30 in Rotter dam en 20 in Utrecht. Ook andere transplantaties ge beuren steeds vaker. Het aantal niertransplantaties stijgt dit jaar van 410 naar zo'n 500 en het totale aantal levertransplantaties van vo rig jaar, 14, is al in de eerste helft van dit jaar bereikt. Eurotrans plant Schrijft deze ontwikkeling toe aan de groei van het aantal do noren, bijvoorbeeld doordat zie kenhuizen meer attent zijn op mo gelijke transplantatie na het over lijden van bijvoorbeeld verkeers slachtoffers. Er zijn echter nog steeds te weinig donororganen. Vooral aan nieren is een groot ge brek. In Nederland staan zo'n 1100 nierpatiënten op de wachtlijst voor transplantatie. Resultaten De resultaten van transplantaties zijn in de afgelopen twintig jaar, sinds Eurotransplant begon, sterk verbeterd. Dat is vooral te danken aan een betere afstemming van de weefselkenmerken van donor en ontvanger en aan de ontdekking van het geneesmiddel Cyclospori- het nog steeds om een voorstel. Het ministerie voert maandag eerst nog overleg met een studentenver tegenwoordiging voordat minister Deetman (onderwijs) een definitief besluit neemt. De bedoeling is dat de betrokken studenten zich straks melden bij een van de 22 steunpun ten financiering. Daar wordt de aanvraag om een voorschot gecon troleerd en nagegaan of er inder daad ten onrechte geen studietoe lage is ontvangen. Het steunpunt bepaalt ook de hoogte van het uit te keren bedrag, aldus de woord voerster. zijn geweest bij de bankoverval. De advocaat had om een nader onderzoek gevraagd om te la(en onderzoeken in hoeverre de ge beurtenissen werden beïnvloed door de Turkse nationaliteit van de verdachte. Volgens de raadsman is het niet uitgesloten dat de man ver schillende voor hemzelf belasten de verklaringen heeft afgelegd als gevolg van die nationaliteit. Het Arnhemse gerechtshof heeft de zaak verder terugverwezen naar de rechter-commissaris om een na der getuigenverhoor mogelijk te maken en om een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken op het politiebureau in Deventer na de aanhouding. De verdachte ver klaarde door de politie onder druk te zijn gezet om een bekentenis af te leggen. De hoger beroepzaak wordt op 11 december voortgezet. AMSTERDAM - Vier Engelse fietsteams van elk vier fietsers die het afgelopen jaar met elkaar een afstand van ruim 50.000 kilometer hebben gereden, zijn giste ren in Amsterdam aangekomen. De uit vier wereldde len gestarte fietsmarathon moest via gesponsorde ki lometers geld opbrengen voor een groot aantal projec ten in de Derde Wereld. Tot nog toe is meer dan 4 ton ingezameld, een bedrag dat naar verwachting echter hoger zal uitvallen. Het geld wordt overgemaakt aan Intermediate Technology in Engeland, een organisa tie die ontwikkelingsprojecten adopteert waarbij de lokale bevolking met primitieve hulpmiddelen in de eerste levensbehoeften kan voorzien. Onderweg be zochten de teams verschillende projecten van Inter mediate Technology. De wereldfietsmarathon is een initiatief van de En gelse organisatie 'Four Corners'. Vorig jaar oktober ne, dat afstotingsverscmjnselen te gengaat. De kans dat een getrans planteerde nier na een jaar nog goed functioneert is nu 85 procent, bij een hart is dat 80 procent en bij een lever 70 procent. Drie van de tien mensen die twintig jaar gele den een niertransplanatie onder gingen, zijn nu nog in leven met een goed werkende donornier. De Amerikaanse nierspecialist Friedman, een van de sprekers op het congres van Eurotransplant, verwacht na het jaar 2000 een grote vlucht van de transplantatiege neeskunde. Mede door de ontwik keling van de biotechnologie wordt er volgens hem veel meer mogelijk. Momenteel zijn er al ont wikkelingen aan de gang in de richting van zenuw-, long- en bot- transplantaties. Friedman ver wacht dat de helft van het aantal heelkundige operaties in de toe komst zal bestaan uit transplanta ties. DEN HAAG (ANP) - Minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) gaat het onverzekerd rijden hard aanpakken. De nieuwe aanpak, met zeer hoge pakkans, wordt in de loop van volgend jaar operationeel door toekenning van opsporings- en transactiebevoegdheid aan de RDW (de Rijksdienst voor het Weg verkeer) en door toepassing van nieuwe computerapparatuur. Door vergelijkingen van computerbe standen zijn mensen die onverze kerd rijden er dan heel gemakke lijk uit te pakken. startte het eerste team in de Boliviaanse hoofdstad La Paz. Met van daaruit de langste route voor de boeg van bijna 18.000 kilometer door Zuid-Amerika, de Ver enigde Staten en een deel van Europa. Een flink stuk van hun tocht voerde door het Andes-gebergte. "Een vrij harde tocht", aldus Meryl Channing, een van de fietsers "Vooral het fietsen met bagage in de bergen was zeer zwaar. Er zijn dan ook nogal wat ongelukken gebeurd, waarbij één van de deelnemers maar liefst 26 hechtingen moest incasseren. Maar, we hebben het overleefd". Een tweede team vertrok vanuit Melbourne naar Sydney in Australië en van daar via Indonesië naar India. Vanuit Turkije werd de tocht voortgezet naar Europa. Een derde tocht voerde van Hong Kong naar Tokyo en van Helsinki naar Amsterdam. De vierde route ging van Zimbabwe naar Kenia en van Egypte naar Nederland. (foto anp» DEN HAAG (ANP) - Het gerechts hof in Den Haag heeft gisteren in hoger beroep een 25-jarige Rotter dammer veroordeeld tot acht jaar cel wegens moord, doodslag en het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel. De procureur-generaal had twee weken geleden tien jaar geëist, nadat de Rotterdamse rechtbank de man eerder al tot "acht jaar cel en tbr veroordeelde. Drie weken geleden kwam de man even vrij omdat er een proce durele fout was gemaakt in de dag vaarding. De behandeling van de zaak was al drie keer aangehouden omdat het hof nog een aantal des kundigen over tbr wilde horen. In het proces-verbaal van de aanhou ding van de zaak stond niet de re den tot aanhouding met meer dan een maand en de voorlopige hech tenis komt zonder vermelding van de reden na een maand te verval len. Niettemin besloot het hof dat de man vast moest blijven. In een daarop door advocaat Korvinus aangespannen kort geding bepaal de de vice-president van de Haagse rechtbank dat de man moest wor den vrijgelaten. Hij was gisteren echter wel bij de uitspraak aanwe zig. Het hof achtte bewezen dat de Rotterdammer in de nacht van 27 op 28 maart 1986 in een discotheek in Rotterdam de portier en een be zoekster heeft doodgeschoten. Een andere bezoeker raakte zwaar ge wond. De verklaring voor zijn daad is volgens de verdachte dat hij door de portier was geslagen en uit de discotheek gezet. Hij keerde te rug met een revolver om 'respect af te dwingen'. Volgens hem is dit volledig uit de hand gelopen, hij had niemand willen doden. Het hof achtte de man vermin derd toerekeningsvatbaar omdat hij handelde onder invloed van een bewustzijnsvernauwing door een epilepsieaanval. hij werd door de rechtbank in Rotterdam tot tbr veroordeeld omdat hij, volgens de psychiatrische rapporten, een nar cistische persoonlijkheid (ziekelij ke eigenliefde) heeft, waardoor hij agressief reageert op kwetsingen. Zenuwarts Peeters adviseerde de rechtbank behandeling voor beide 'ziekten'. Het hof nam vrijdag de tbr uit het vonnis van de rechtbank niet over, maar volgde psycoloog Meij er, die twee weken geleden op de zitting betoogde dat tbr niet veel goed zal doen. De Rotterdammer heeft direct cassatie aangetekend, wat bete kent dat hij op vrije voeten blijft totdat de Hoge Raad zich over de zaak heeft uitgesproken. Dit kan enkele maanden duren wegens de grote werkachterstand van de Ho ge Raad. Geen vervolging voor schietende politie-agent HAARLEM (ANP) - De Haarlem se politieman die 13 juni dit jaar een 21-jarige automobilist na een dollemansrit in de binnenstad van Haarlem in de buik schoot, wordt niet strafrechtelijk vervolgd. Dat heeft de hoofdofficier van justitie in Haarlem gisteren besloten. De automobilist, wiens strafzaak deze week is aangehouden voor een nieuw psychiatrisch onder zoek, verwondde bij het drama bij na 20 mensen. In de Haarlemse bin nenstad waren na afloop van een festival honderden mensen op de been. De betrokken politieman heeft drie schoten afgevuurd voor dat de automobilist levensgevaar lijk gewond tegen een verkeerszuil tot stilstand kwam. ADVERTENTIE ROOSENDAAL (GPD) - Sociale diensten in ons land vragen zich in toenemende mate af of de registra tie bij de burgerlijke stand van ge meenten nog wel sluitend is. Als een goede controle op de juistheid van de inschrijvingen ontbreekt, kan fraude met uitkeringen in de hand worden gewerkt. Directeur J. Kleijberg van de gemeentelijke so ciale dienst in Roosendaal zegt: „Als die controle er niet is, kunnen mensen op meerdere plaatsen in ons land een uitkering aanvragen en krijgen". Het blijkt uitermate moeilijk te zijn om na te gaan of mensen die staan ingeschreven ook echt in de gemeente wonen. Mensen laten zich inschrijven in de gemeente waar ze, zoals dat officieel heet, de meeste nachtrust genieten. In de praktijk kan het voorkomen dat te gen betaling van een bepaald be drag iemand op papier een woona dres verschaft. Een bedrijf dat mensen tegen be taling van 100 gulden per maand een woonadres levert is Pro Deo in Roosendaal. Discretie wordt gega randeerd, adverteert Pro Deo in re gionale, landelijke en buitenlandse kranten. Volgens het bedrijf gaat het om echte inschrijvingen bij de burger lijke stand. De advertenties heb ben inmiddels de belangstelling van de politie gewekt, die er infor matie over verzamelt. Ontsnapte verdachte weer aangehouden LEEUWARDEN (ANP) - De vrij- dagmiddag uit het paleis van justi tie in Leeuwarden ontsnapte ver dachte van een bankoverval heeft slechts kort van zijn vrijheid kun nen genieten. De 25-jarige L. van L. uit Ermelo werd vrijdsagavond kort na tien uur weer aangehou den. Dat gebeurde op de Veluwe door het arrestatieteam van de rijkspoli tie uit Amsterdam. De man had een vuurwapen bij zich, maar had vol gens de politie geen gelegenheid daar gebruik van te maken. Hij greep vrijdagmiddag in Leeuwarden onverhoeds het vuur wapen van een parketwachter en baande zich daarmee een weg naar buiten. Daar bedreigde hij een man, die juist zijn auto parkeerde. Daarmee vluchtte de man, die in de daarop volgende achtervolging de politie bij Marssum wist af te schudden. UTRECHT (ANP) - Het ministerie van binnenlandse zaken van de Duitse deelstaat Beieren heeft het Nederlandse ministerie van WVC een brief gestuurd over de positie ve uitslag van een aids-tefet bij een Nederlander. De man was een bloedtest afgenomen nadat hij was aangehouden wegens te hard rij den en de politie vermoedde dat hij teveel had gedronken. De inspecteur voor de infectie ziekten van WVC, Bijkerk, heeft een boze brief naar Beieren terug gestuurd omdat er geen enkel over leg met de betrokken man is ge weest. Door de onjuiste adresse ring (de brief was gestuurd naar het adres waarop WVC vroeger was ge huisvest) en omdat op de envelop niet was vermeld dat de brief voor een arts was bestemd, hebben ook anderen op het ministerie kennis kunnen nemen van de inhoud. De brief uit Beieren maakt vol gens Bijkerk duidelijk dat iedereen die deze Duitse deelstaat bezoekt erop bedacht moet zijn dat hij of zij bij verkeersovertredingen - en wel licht ook bij andere gelegenheden - zelfs zonder toestemming aan de aids-test kan worden onderwor pen. Aids-test De geneeskundige hoofdinspec tie heeft gisteren opnieuw stelling genomen tegen aids-testen voor ziekenhuispatiënten. De hoofdin spectie staat 'volkomen afwijzend' tegenover het voorstel van de Roermondse arts-microbioloog Sturm om in ziekenhuizen routine matig te gaan testen op aids. Sturm voert in het artsenblad Medisch Contact argumenten aan als be scherming van de werkers in de ge zondheidszorg en het verkrijgen van een beter inzicht in de ver spreiding van de ziekte. Hij meent dat de voordelen van opsporing van seropositieven opwegen tegen de nadelen voor de betrokkenen. Daarom stelt hij een „wie-zwijgt- stemt-toe-systeem" voor, waarbij de patiënt niet nadrukkelijk om toestemming voor de test wordt ge vraagd. Stigmatisering en discri minatie kunnen volgens hem wor den voorkomen door strikte hand having van het beroepsgeheim. Drs. Smid, hoofd van de afdeling ziektebestrijding van Volksge zondheid, kondigt in hetzelfde blad aan dat binnenkort met steun van het ministerie bij het landelijk aids-coördinatieteam een speciaal project start voor voorlichting aan beroepsbeoefenaren in de gezond heidszorg. Behalve aan aids en de te treffen hygiënische maatrege len, zal daarbij speciaal aandacht worden besteed aan het omgaan met vragen over (homo)seksuali- teit. De voorlichting zal met name op de huisarts worden gericht. Dossiers kwijt, veroordeelden vrij DEN HAAG (ANP) - Twaalf mensen die wegens diefstal, verkrachting, valsheid in geschrifte en verkeersovertredingen waren veroordeeld tot celstraffen en geldboetes, gaan vrijuit omdat het Openbaar Ministerie hun dossiers is kwijtgeraakt. Het Haagse gerechtshof besloot dat gisteren nadat de procureur-generaal twee weken geleden om die reden al om vrijspraak had gevraagd. "De dossiers zijn niet reproduceerbaar, dus kan ik de ten laste gelegde feiten niet bewijzen", aldus de procureur-generaal. Volgens hem is er waarschijnlijk iets mis gegaan bij het rouleren van de stukken. FEESTPOST-ONTVANGERS OPGELET: zo'n jubileum is éénmalig - zo'n aktie ook... post uw jubileumbon vóór 5 oktober! DEN HAAG - Ondanks het prin cipe-akkoord tussen de VS en de Sovjetunie is het nog onduidelijk of in ons land de plaatsing van 48 kruisraketten in Woensdrecht al dan niet doorgaat. Minister Van den Broek maakte gisteren dui delijk dat NAVO-overleg uitein delijk uitsluitsel moet geven over de plaatsing, die in de Ne derlandse politiek tot een van de meest omstreden kwesties van deze eeuw uitgroeide. door Piet Wensveen en Fré Kroese/ANP Aan de wortels van 'Woens drecht' ligt NAVO-besluit uit september 1979 om in West-Eu ropa 572 nieuwe atoomwapens te plaatsen, waarvan 464 kruisra ketten. Voor het eerst sedert de Cuba-crisis in 1962 zouden daar mee op Westeuropees grondge bied weer wapens staan die de' Sovjetunie konden bereiken. Van de kruisraketten zouden er 48 in Nederland moeten worden opgesteld. De ministers van defensie en buitenlandse zaken van de NA- VO-landen besloten drie maan den later in Brussel unaniem dat het nodig was de nieuwe wapens te gaan produceren. Zij boden te vens aan met de Sovjetunie en het Warschaupact te gaan onder handelen over de middellange- afstandsraketten, waarmee het zogeheten 'dubbelbesluit' een feit was. Nederland en België hielden wat de plaatsing in eigen land betrof een slag om de arm. Het al dan niet plaatsen van de Amerikaanse kruisvluchtwa- pens op Nederlands grondge bied is van het begin af een zeer omstreden zaak geweest. De vre desbeweging speelde een be langrijke rol in de strijd tegen dubbelbesluit en het daaruit voortvloeiende Nederlandse be sluit van 1 juni 1984 om tot plaat sing van de 48 raketten over te gaan. Binnen de vredesbeweging ontstond een stroming die zich vooral richtte tegen gebruik en bezit van kernwapens. Het Inter kerkelijk Vredesberaad (IKV), dat in 1967 was ontstaan, kreeg met de Internationale Katholie ke Vredesbeweging Pax Christi. in de loop der jaren een steeds grotere stem in het kapittel. Tegenover de pogingen om door tweezijdige onderhandelin gen tot ontwapening te komen, bepleitten de Europese vredes bewegingen eenzijdige maatre gelen om van de kernwapens af te komen. Er werden ook acties gevoerd tegen de invoer van nieuwe kernwapensystemen (neutronenbom 1977/'78) en - sinds 1979 - tegen de modernise ring van de NAVO-wapens voor de middellange afstand. Groei De vredesbewegingen groei den in die jaren als kool. Hun verzet tegen de neutronenbom en modernisering van de NAVO- wapens leidde tot een reeks gro te demonstraties in Europa in het najaar van 1981. Ook Neder land liet zich niet onbetuigd met een demonstratie in Amsterdam op 21 november van dat jaar, waarin 400.000 mensen meelie pen. Hun aantal zou op 29 okto ber 1983 ruimschoots worden overtroffen bij een anti-kernwa pendemonstratie in Den Haag, waar meer dan een half miljoen betogers werden geteld. Het plaatsingsbesluit van het kabinet-Lubbers op 1 november 1985 vormde een voorlopig hoog tepunt in een van de meest om streden kwesties in de naoorlog se politiek van Nederland. Aan het besluit gingen moeizaam overleg in het kabinet en debat ten in de Tweede Kamer vooraf. De vredesbeweging zorgde voor massale mobilisatie van de te genstanders van plaatsing door het houden van een volkspeti tionnement. Het resultaat was het enorme aantal van meer dan 3,75 miljoen handtekeningen. Grote tegenstanders van het plaatsingsbesluit waren de linkse partijen. De PvdA ging zover dat het kamerlid Stemer- dink in het voorjaar van 1985 de Amerikanen in de NAVO-assem- blee in een brief liet weten dat de PvdA het besluit tot plaatsing zou terugdraaien als zij na de ver kiezingen in de regering zou ko men. De partij achtte dit op grond van opiniepeilingen waar schijnlijk. Een boze premier Lubbers meende dat Stemer- dink met zijn brief de indruk wekte dat de besluiten van de Nederlandse regering niet hele maal serieus hoefden te worden genomen. Grondwet Ook zwengelde PvdA-kamer- lid en jurist De Vries een discus sie aan over de vraag of de plaat sing van kruisraketten op Neder lands grondgebied een aantas ting van de soevereiniteit van Nederland zou zijn en daarmee in strijd met de grondwet. De Raad van State bekeek dit aspect en concludeerde dat de grond wet zich niet verzet tegen een verdrag met de Verenigde Staten mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. De kernwapens mo gen niet buiten het bondgenoot schap om worden gebruikt. Een tribunaal van acht rechtsgeleer den oordeelde later dat de plaat sing wel in strijd met de wet zou zijn als Nederland niet bevoegd is de inzet van deze wapens te blokkeren. De omschrijving van de in spraak van Nederland bij even tuele inzet van raketten leverde een meningsverschil op tussen de minsters Van den Broek (bui tenlandse zaken) en De Ruiter (defensie). De laatste wilde de mogelijkheden voor bijzondere invloed van ons land onderstre pen. Van den Broek voelde er niet voor dat Nederland ander maal een uitzonderingspositie in de NAVO zou innemen. Of Ne derland de inzet van raketten door de Amerikanen kan tegen houden bleef voor 4e oppositie, en met name voor de PvdA, de vraag. De actie onder het volk tegen plaatsing van kruisraketten kreeg een luidruchtig slot op 26 oktober 1985 in de Houtrusthal- len in Den Haag. Premier Lub bers prees de actie. Het spreken werd hem haast onmogelijk ge maakt. Het merendeel van de aanwezigen keerde hem de rug toe. Lubbers wilde het plaatstings- besluit niet uitstellen, ook niet nadat hij enkele dagen later door de Sovjetunie was uitgenodigd naar Moskou te komen om over de plaatsing te komen praten. Het kabinetsbesluit viel op 1 no vember: Nederland plaatst per eind 1988 48 kruisvluchtwapens. De overeenkomst met de Ver enigde Staten werd drie dagen later ondertekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 3