Luchtaanvallen in
Golfgebied hervat
SieMatic
Bevolking Uruguay wil veroordeling militairen
'Ommekeer nodig inHongarije
Na vertrek Perez de Cuellar
Sluiting PLO-kantoor
in VS voor de rechter
Rechter VS
in verdediging
Israël legt
Zuidafrika
sancties op
Felle botsing Israël
en Libanees Verzet
Een nieuwe keuken,
hoe lang zitten we dan in de rommel?
iniHna
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
BAGHDAD (Rtr/UPI/AFP) - Iraq heeft gistèren zijn luchtaanvallen hervat op Iran en in de
Perzische Golf, waarmee een eind kwam aan een gevechtspauze van zes dagen tijdens het
bezoek van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Javier Perez de Cuellar, aan
het gebied.
WASHINGTON/TUNIS (AFP/AP)
- Abu Iyad, een vooraanstaande fi
guur binnen de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO, heeft giste
ren de Amerikaanse beschuldigin
gen afgewezen dat de PLO betrok
ken is bij het internationale terro
risme. De Amerikaanse regering
maakte gisteren haar besluit be
kend dat de PLO zijn informatie-
kantoor in Washington moet slui
ten.
Woedende Palestijnen en een
vooraanstaande Amerikaanse
groep voor de burgerrechten deel
den mee dat zij tegen het Ameri
kaanse besluit een juridisch en po
litiek gevecht gaan beginnen. Ze
noemden het bevel een ongrond
wettelijke stap ten gunste van Is
rael. Hassan Abdel Rahman, hoofd
van het PLO-kantoor in Washing
ton, verklaarde het besluit binnen
kort bij de Amerikaanse rechter te
zullen aanvechten. „Ik zal politieke
steun zoeken bij elk deel van de
Amerikaanse samenleving dat ge
looft in het recht op vrije menings
uiting", zei hij tijdens een perscon
ferentie. Het Amerikaans-Arabi
sche Anti-Discriminatiecomité,
een vooraanstaande verdediger
van Arabische zaken, en de Ameri
kaanse unie voor burger-vrijheden
kondigden aan de campagne van
harte te zullen ondersteunen.
De Amerikaanse regering recht
vaardigde haar besluit het PLO-in-
formatiebureau te sluiten met de
verwijzing naar de banden van de
organisatie met terroristische invi-
diduen en organisties, te weten:
Abu al-Abbas - die betrokken was
bij de kaping van het Italiaanse
cruiseschip Achille Lauro in okto
ber 1985 -, Abu Nidal - pleger of be-
ramer van talloze terreur-acties in
West-Europa -, het Volksfront voor
de bevrijding van Palestina, de FD-
LP onder leiding van Nayef Hawat-
meh en de FPLP van Georges Ha-
bash.
In Tunis noemde Abu Iyad het
Amerikaanse besluit tijdens een
persconferentie „een overwinning
voor Israël". Volgens Abu Iyad
heeft een onderzoekscommissie
die was ingesteld door het Uitvoe
rend Comité van de PLO, na de af-
faire-Achille Lauro, de leider van
het Bevrijdingsfront Abu Abbas,
van elke blaam gezuiverd. De ver
antwoordelijkheid voor de kaping
lag alleen bij de plegers ervan, zei
hij. Abu Iyad herhaalde dat de con
tacten die de PLO in april in Al
giers had met Abu Nidal erop wa
ren gericht deze dissidente Pales
tijn. ter dood veroordeeld door de
PLO, op de hoogte te stellen dat de
organisatie „tegenstander is van
zijn acties".
De sluiting van het PLO-kantoor
in Washington betekent niet dat de
VS de rechten van het Palestijnse
volk in twijfel trekken. "Hun po
gingen om deze rechten te krijgen
door een proces van vreedzame on
derhandelingen respecteren wij",
aldus woordvoerder Redman van
het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken. Redman liet
weten dat het PLO-kantoor in New
York, dat fungeert als waarnemers
missie bij de Verenigde Naties, wel
open kan blijven.
Kort nadat Perez gisteren in New
York terugkeerde van bezoeken
aan Iran en Iraq kwam de Veilig
heidsraad achter gesloten deuren
bijeen om zijn rapportering te ho
ren en de kritieke situatie in de
Golf te bespreken. Een westerse di
plomaat noemde het weinig aanne
melijk dat de Raad op korte ter
mijn tot nieuwe maatregelen komt,
zoals een wapenembargo tegen
Iran omdat dit land weigert resolu
tie 598 te aanvaarden waarin wordt
WASHINGTON (Rtr) - De Ameri
kaanse rechter Robert Bork die
door president Reagan is voorge
dragen voor een zetel in het Hoog
gerechtshof heeft zich gisteren
voor de juridische commissie van
de Senaat verweerd tegen de kri
tiek op zijn rol in het Watergate-
schandaal. De omstreden rechter,
wiens benoeming een verbitterde
strijd tussen progressieve en con
servatieve groeperingen heeft uit
gelokt, werd voor de tweede dag
door de commissie aan de tand ge
voeld.
Het optreden van Bork in het zo
genaamde „Saturday Night Massa
cre" van 20 oktober 1973 vormde
het belangrijkste onderwerp op de
hoorzittingen over zijn benoeming.
Op die dag ontsloeg Bork in zijn
functie van waarnemend minister
van justitie de speciale aanklager
in de Watergate-affaire, Archibald
Cox. Bork gaf daarmee gehoor aan
een opdracht van president Ri
chard Nixon. Hij meende dat Cox
iets te voortvarend tewerk ging bij
zijn onderzoek naar Nixons rol in
de Watergate-affaire. Kort daar
voor waren minister van justitie El
liott Richardson en diens plaats
vervanger, William Ruckelshaus,
afgetreden omdat zij het niet eens
waren met Nixons verzoek.
Bork vertelde de commissie dat
de opdracht van Nixon „als een
baksteen op mijn hoofd kwam",
maar dat hij het bevel toch uitvoer
de om te voorkomen dat het minis
terie van justitie ontwricht zou ra
ken. Volgens Bork was hij van plan
onmiddellijk na het ontslag van
Cox af te treden, maar bleef hij op
aandringen van Richardson en
Ruckelshaus toch aan, een lezing
die door Richardson is bevestigd.
Buitenland kort
Overstromingen
De recente golf van waterover
last in China heeft aan ruim 650
mensen het leven gekost en circa 1
miljoen anderen dakloos gemaakt.
Er zijn bijna drie miljoen hectare
bouwland onder water komen te
staan. Het zwaarst getroffen wer
den provincies in het zuiden en
midden van het land.
Vrijspraak
Twee politiemannen die be
schuldigd waren van moord op een
vrouw tijdens een rel in een kleur-
lingenwijk zijn gisteren vrijgespro
ken, omdat zij handelden in op
dracht van een superieur. Een van
de rechters van het hof nam een
minderheidsstandpunt in. Hij zei
dat de order tot het neerschieten
van de leiders van het oproer zo on
wettig was, dat een redelijk mens
zich niet gebonden zou hebben ge
voeld die uit te i
opgeroepen tot een staakt-het-vu-
ren, terugtrekking binnen de inter
nationale grenzen en vredesbe
sprekingen tussen de strijdende
partijen. Iraq wil de resolutie aan
vaarden als Iran dat ook doet, maar
de Iraniërs hebben ook tijdens het
bezoek van Perez niet duidelijk ge
maakt of zij ermee instemmen. Te
heran blijft eisen dat Iraq wordt
aangewezen als aanstichter van het
nu zeven jaar oude conflict in de
Golf.
Iraakse vliegtuigen vielen gister
ochtend installaties aan van het
Iraanse olielaadstation op het ei
land Kharg en de olievelden bij Ka-
ranj en Bagh-e-Malek in het zuid
westen van Iran. De Iraakse lucht
macht beschoot een uur later een
„groot maritiem doel" voor de
Iraanse kust, waarmee gewoonlijk
een olietanker of een vrachtschip
wordt bedoeld.
In een verklaring van het Iraakse
opperbevel werd de hervatting van
de bombardementen gerechtvaar
digd met een verwijzing naar de
weigering van Iran de resolutie 598
te aanvaarden, met „de belemme
ring door Iran van de vredespogin
gen" en „de door Iran uitgevoerde
agressie tegen woonsteden" in
Iraq.
De Iraakse aanvallen kwamen
nadat een woordvoerder Iran ervan
beschuldigde met artillerie de Zui-
diraakse havenstad Basra te heb
ben beschoten. „Iraq zal Iraanse
steden van de kaart wissen als de
Iraanse heersers doorgaan met de
ze arrogante daden", zei hij, eraan
toevoegend dat de Iraakse lucht
macht genoeg vliegtuigen heeft om
die klus te klaren. „De Iraakse
luchtmacht kan 100 toestellen af
sturen op elke Iraanse stad om de
Iraanse bombardementen op
Iraakse woonsteden te vergelden",
zei hij. Inwoners van Basra, die
vanuit Baghdad werden opgebeld,
verklaarden dat sinds dinsdag
meer dan 150 granaten waren ge
vallen in de stad.
Na te hebben gehoord van de
nieuwe gevechtsacties van Iraq en
Iran verklaarde Perez gisteren in
New York dat beide partijen „nu
hun spieren losmaken". Over zijn
bezoeken aan Teheran en Baghdad
zei Perez dat hij van beide partijen
heeft vernomen „wat zij in hun
achterhoofd denken". Hij weidde
niet uit. Op een vraag of hij opti
mistisch is, zei de VN-secretaris-
generaal dat hij -dat woord niet
graag gebruikt.
TANKAUTO ONTPLOFT
JERUZALEM (AFP/UPI) - De Is
raëlische regering heeft gisteren
een reeks sancties afgekondigd te
gen Zuidafrika.
In een vergadering, waaraan tien
ministers deelnamen, besloot het
kabinet de economische en com
merciële contacten met het apart
heidsbewind in Pretoria te beper
ken. Volgens de Israëlische radio
komen de maatregelen neer op het
volgende: geen nieuwe investerin
gen in Zuidafrika, en geen lenin
gen meer afsluiten bij Pretoria.
Ook neemt Israël geen betalingen
meer aan in de Zuidafrikaanse
munt (Rand). Ook zal Israël niet
meer dienen als doorvoerhaven
voor goederen van en naar Zuid
afrika.
Met onmiddellijke ingang reizen
geen ministers meer naar Zuidafri
ka en stopt het ministerie van toe
risme met het maken van reclame
voor reizen naar Zuidafrika. Ook
opent Israël een speciaal fonds
voor zwarte studenten uit Zuidafri
ka. Daaruit zal hun studie in Israël
betaald worden.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken zei
dat Israël met zijn maatregelen op
één lijn zit met de Europese Ge
meenschap. In maart had het Israë
lische kernkabinet besloten, de mi
litaire samenwerking met Zuidafri
ka te beperken tot lopende con
tracten. Een comité van verschei
dene ministers kreeg toen op
dracht de sanbties te formuleren
die Israël tegen Zuidafrika zou
moeten instellen, daarbij rekening
houdend met zijn eigen specifieke
belangen en met de situatie van de
belangrijke joodse gemeenschap
in Zuidafrika.
Zuidafrika is een van de belang
rijkste klanten van de Israëlische
wapenindustrie. De Israëlische re
gering weigert details over haar
wapenindustrie bekend te maken.
Tegenstanders van de sancties, on
der wie de minister van handel
Sharon, hebben gezegd dat een
breuk met Zuidafrika Israël mil
joenen dolars en duizenden banen
zou kosten.
Een hoge ambtenaar van buiten
landse zaken zei op de televisie dat
het pakket sancties de druk van
Amerikaane functionarissen zal
verminderen. „Wij hebben een pro
bleem in de Verenigde Staten, en
dan vooral in het Congres, omdat
wij tot nu toe geen stappen geno
men hebben", aldus directeur-ge
neraal Yossi Beilin. „Ik geloof dat,
als gevolg van de stappen die wij
heden genomen hebben, een dui
delijke verandering zal optreden in
de Amerikaanse houding jegens
v-i -ffn.
KANSAS CITY - Een vliegtuig gaat dwars door de enorme rookwolken
heen die ontstonden nadat een tankauto met benzine in de brand was ge
vlogen op een snelweg bij de Amerikaanse stad Kansas City. De auto was
met razende vaart de vangrails in gereden en kwam ondersteboven op de
andere weghelft terecht, waarna hij explodeerde. Nog uren daarna was
het verkeer geblokkeerd. De chauffeur werd met brandwonden in het zie
kenhuis opgenomen. (foto AP)
BUDAPEST (GPD) - De toekomst
van het land staat op het spel. Met
deze woorden besloot dc Hongaar
se premier Karoly Grosz gisteren
zijn 'troonrede' voor het parle
ment. De boodschap was kort
maar krachtig: een radicale omme
keer van consumptiemaatschappij
naar een efficiënte produktie-sa-
menleving is noodzakelijk om een
economische ramp te voorkomen.
Grosz constateerde een afne
mend geloof in het socialisme on
der de bevolking, parallel aan wat
hij noemde „een toenemende
kracht van extremistische stand
punten". Hij weet dat enerzijds aan
foutieve economische beslissingen
in het verleden (te veel nadruk op
consumptie in een door de staat
vrijwel volledig gecontroleerde
economie), anderzijds aan een ge
brekkig functionerende democra
tie. Naast economische is politieke
hervorming noodzakelijk, stelde
hij.
informeren over beslissingen en de
achtergronden daarvan. Het parle
ment moet bovendien een veel
sterker controlerende taak krijgen.
Om dat te bereiken wordt een spe
ciaal bureau in het leven geroepen
dat de relaties tussen parlement en
regering moet stroomlijnen en in
tensiveren.
Partijleider Janos Kadar die als
parlementslid het woord voerde,
merkte ironisch op dat zeker hij
zich verantwoordelijk moet voelen
voor de in het verleden gemaakte
fouten. Kadar is al meer dan 30 jaar
aan de macht. Hij voegde daar ove
rigens direct aan toe dat die be
leidsfouten onlosmakelijk waren
verbonden met het socialistische
systeem zoals dat al tientallen ja
ren functioneert.
Veel waarde hechtte de partijlei
der daarom aan de hervorming in
de Sovjetunie. De regering wil on
der meer het begrotingstekort van
tegen de twee miljard gulden in
één jaar tijd bijna halveren en voor
1990 wegwerken. Bovendien mag
de buitenlandse schuld, momen
teel bijna 35 miljard gulden, niet
verder oplopen omdat alleen al aan
rente vorig jaar ruim 1,6 miljard
gulden moest worden betaald.
ADVERTENTIE
Vanunu
De voormalige kerntechnicus
Mordechai Vanunu die in Israël is
aangeklaagd wegens hoogverraad
mag zijn vriendin niet ontvangen
en krijgt ook geen toestemming
een priester te spreken. Ook mag
hij niet met familieleden bellen of
voedselpaketten ontvangen. Van
unu had daarom gevraagd maar
een rechtbank heeft het verzoek
gisteren afgewezen. Vanunu werk
te negen jaar in het Israëlische nu
cleaire onderzoekscentrum Dimo-
na in de Negev woestijn.
Filipijnen
Bijna de helft van de militairen
op de Filipijnen is van mening dat
een militaire staatsgreep gewettigd
is in het geval van een communisti
sche dreiging. Eenderde acht ge
welddadige overwerping van een
onbekwaam geachte regering door
het leger gewettigd. Dit is gebleken
uit een opiniepeiling die gisteren in
Manila werd gepubliceerd.
Uitwijzing
De regering van Panama heeft
gisteren een Amerikaanse journa
liste uitgewezen. Het gaat om Lu-
cilla Newman, correspondent van
het Amerikaanse Cable Network
News. Er is geen enkele reden op
gegeven voor de drastische maatre
gel. Wel was Newman vorige
maand door generaal Noriega, de
sterke man van het Panamese be
wind, beschuldigd van leugens.
HASBAYA (UPI/AFP) - Bij de
door Israël ingestelde „veiligheids
zone" in Zuid-Libanon hebben Is
raëlische troepen gisteren van man
tot man gevochten met pro-Syri-
sche guerrillastrijders. Daarbij zijn
drie Israëlische soldaten omgeko
men en vier gewond geraakt. Dit is-
Libanese politiebron-
Het aantal doden onder de Israë
liërs is het hoogste bij één incident
sinds Israel in 1985 het merendeel
van zijn troepen terugtrok uit Liba
non. Het Libanese Nationale Ver-
zetsfront, een coalitie van linkse
groepen, heeft de verantwoorde
lijkheid voor de gevechten op
geëist.
Een Israëlische patrouille stuitte
gisterochtend voor zonsopgang op
een groep pro-Syrische Libanese
en Palestijnse guerrillastrijders die
een aanval wilden doen op een stel
ling die werd bemand door Israëli
sche troepen en leden van het door
Israel gesteunde Zuidlibanese le
ger (SLA). Dat gebeurde bij Has-
baya, op 16 km noordelijk van de
Israëlische grens. Er ontstonden
gevechten van man-tot-man waar
bij de Israëliërs bajonetten, mes
sen en degens gebruikten. In Tel
Aviv verklaarde een legerwoord-
voerder dat bij gevechten in rots
achtig terrein op 2 km noordelijk
van het dorp Shouba, aan de west
zijde van de berg Hermon, drie Is
raëlische soldaten om het leven
kwamen en vier gewond raakten.
Het Libanese Nationale Verzets-
front gaf geen cijfer van eigen ver
liezen maar een van de gewonde
guerrillastrijders die wist te ont
snappen, zei te menen dat 14 guer
rillastrijders vermoedelijk door de
Israëliërs zijn gedood.
Ook bij de installatie van een SieMatic keu
ken krijgt u het fijne gevoel de beste keuze te hebben
gemaakt. Hoe uitgebreid ook, wij zorgen dat uw
SieMatic keuken binnen 5 dagen kookklaarin uw huis
staat. Kompleet, inclusief alle breek-, tegel-, stuc-, water-,
gas-, elektra- en schoonmaakwerkzaamheden.
Een echte SieMatic kost u minstens 6.000
gulden. Maar als u alle showrooms hebt gezien,
't Liefst een SieMatic.
SieMatic Keukenplein Leiderdorp
Meubefpie<ri9(ieetageMi|n<Jers meubelen(Leiderdorp Tel 071-412615
Goedhart Bouwhuis Alphen Ad Rijn
oorn 126a (tegenover Avifauna) Alphen a/d Run Tel. 01720 2210
BUENOS AIRES - Corina Orialli
was tijdens de militaire dictatuur
in Uruguay een van de tienduizen
den politieke gevangenen die ken
nis maakte met de wrede folterme
thodes van de militairen. Na het
herstel van de democratie in 1985
verkreeg zij weer haar vrijheid en
kon haar oude baan als bankem
ployé weer opnemen. Aan de balie
van de bank in Montevideo, waar
door
Jan Thielen
zij sindsdien werkt, herkende zij
vorige week in de rij van wachten
de cliënten een van haar voormali
ge folteraars: de militaire arts ma
joor Nelson Marabotto. Corina Ori
alli kon haar emoties niet bedwon
gen en barstte in tranen uit. Zij
schreeuwde „folteraar" en „moor
denaar" naar de legermajoor en zij
moest door haar collega's worden
getroost.
Verschillende bankemployés en
ook toevallig aanwezige cliënten
begonnen eveneens „moordenaar"
en „folteraar" naar de beruchte le
gerarts te roepen, waarop deze
overhaast vertrok. Enkele uren la
ter werd Corina Orialli samen met
twee collega's door de politie voor
enkele uren vastgehouden en zij
zal zich voor de rechter moeten ver
antwoorden in verband met een
aanklacht wegens smaad die de
voormalige folteraar tegen haar in
diende.
De opleving van de harde con
frontatie tussen burgers en militai
ren over de schending van de men
senrechten tijdens de voorbije dic
tatuur blijkt niet alleen uit dit pijn
lijke incident. Tegen de wil van de
meerderheid van de bevolking wist
president Julio Maria Sanguinetti
in december vorig jaar een algeme
ne amnestie door het parlement te
jagen waarmee alle militairen hun
misdadig verleden werd vergeven.
Vooraanstaande persoonlijkhe
den uit de oppositie en de mensen-
rechtenkringen richtten een natio
nale commissie op om de 552.000
handtekeningen te verzamelen die
de Uruguaanse grondwet voor
schrijft om een referendum over de
omstreden amnestiewet onmoge
lijk te maken. Dat komt overeen
met 25% van het Uruguaanse elec
toraat. De nationale commissie
kondigde afgelopen weekeinde
aan dat inmiddels 542.000 handte
keningen werden verzameld, waar
mee het benodigde aantal bijna is
bereikt.
President Sanguinetti heeft op
alle mogelijke manieren gepro
beerd de Uruguanen te overtuigen
om niet voor het referendum te te
kenen. „De amnestie betekent de
verzoening van de Uruguanen en
het referendum de wraak van links
op de strijdkrachten, die de stabili
teit van de democratie in gevaar
kan brengen", aldus de Uruguaan
se president.
De meeste Uruguanen zijn ech
ter de tijd dat Uruguay de 'martel
kamer van Latijns-Amerika' werd
genoemd nog niet vergeten. En
quêtes hebben uitgewezen dat een
meerderheid voorstander is van
berechting van de militairen door
de burgerjustitie.
De militairen hebben aangekon
digd „onder geen beding" zich
voor hun optreden tijdens het mili
taire bewind te zullen verantwoor
den. Dat gaf uiteindelijk de door
slag dat president Sanguinetti. met
de hulp van de traditionele 'blan-
co'-oppositiepartij, zwichtte en. de
amnestie afkondigde.
De linkse oppositie in het parle
ment, het Frente Amplio (Breed
Front) behaalde deze week nog een
belangrijke overwinning op de
conservatieve regering van presi
dent Sanguinetti. Het parlements
lid Nelson Rovira klaagde de toen
malige bevelhebbers van de strijd
krachten, die in 1973 de staats
greep pleegden, aan bij de justitie
wegens 'rebellie en aanslag op de
grondwet'
Deze delicten vallen niet onder
de amnestiewetgeving. De militai
ren hebben al het mogelijk gedaan
om het hoger gerechtshof ervan te
overtuigen, dat alleen de militaire
justitie zich kan ontfermen over
vermeende misdaden die door de
militairen zijn gepleegd. Het hoger
gerechtshof verwierp dat argu
ment en heeft inmiddels een bur
gerrechter opgedragen een proces
tegen de voormalige bevelhebbers
voor te bereiden.
President Sanguinetti
De conservatieve regering van
Sanguinetti heeft zich erg bezorgd
getoond over deze successen van
de linkse oppositie, maar zij is niet
bij machte daar veel aan te veran
deren. De regering kan geen in
vloed uitoefenen op de kiesraad als
het gaat om een referendum over
de omstreden amnestie voor de mi
litairen, noch op de onafhankelijke
justitie over de berechting van de
verantwoordelijken van de staats
greep in 1973.
De Uruguaanse militairen heb
ben geen last van de zware interne
crisis zoals hun Argentijnse colle
ga's. Zij hebben in 1985 vanuit een
sterke positie de macht aan presi
dent Sanguinetti overgedragen.
Volgens mensenrechtenorganisa
ties sloten Sanguinetti en de mili
tairen daarbij een geheim akkoord
waarmee de militairen gevrijwaard
worden van elke kritische herzie
ning van hun bewind.
Sanguinetti lijkt deze belofte
niet te kunnen nakomen en waar
nemers spreken over een 'groeiend
onbehagen binnen de strijdkrach
ten'. Zij sluiten het niet uit dat de
geschiedenis van begin zeventiger
jaren zich kan herhalen, toen de
toenmalige president Pacheco Are-
co, net als Sanguinetti van de Colo-
rado-partij, zijn regering willens en
wetens onderwierp aan de dictaten
van de legerleiding.
