TAD LEIDEN
actief in
vrije tijd
Beter onderdak voor twee speciale scholen
'Mensen met uitkering zonder
gevolg iets laten bijverdienen'
LEIDSCH
DAGBLAD
hhhhhi
Pleidooi van Leidse wethouder De la Mar:
Toerisme
Uitmarkt
Afscheid van Luyendijk
HUISHOUDSHOW
s
LEIDEN - Het ministerie van on
derwijs heeft toestemming gege
ven voor een ingrijpende renovatie
van de lom-school De Twee Sleu
tels aan de Rijnsburgersingel. Het
ministerie heeft er eveneens mee
ingestemd dat voor de openbare
school voor speciaal onderwijs De
Brug een volledig nieuw pand
wordt neergezet. De gemeente is
nu op zoek naar geld om ook het
Pedologisch Instituut, waaraan De
Brug is verbonden, een nieuw on
derkomen te bezorgen.
P. Peters, hoofd van de directie
onderwijs van de gemeente Lei
den, hoopt dat dat geld voor het Pe
dologisch Instituut, binnen een
maand kan worden gevonden. Vol
gens hem is er een bedrag van 'en
kele tonnen' nodig. Wanneer alles
snel kan worden geregeld, zou de
nieuwbouw voor het Instituut en
De Brug volgend jaar augustus
kunnen beginnen. Het is de bedoe
ling dat in augustus 1988 ook de re
novatie van De Twee Sleutels be
gint.
In Leiden zijn vier openbare spe
ciale scholen. Dat zijn scholen waar
kinderen met leer- of gedragsmoei-
lijkheden kunnen worden opge
vangen. Twee van deze scholen, de
Mytylschool en de Dr. Van Voort-
huysenschool, zijn inmiddels goed
gehuisvest. Bij de twee overige is
dat allerminst het geval.
Het gebouw waarin De Twee
Sleutels is gehuisvest voldoet niet
meer aan de eisen van deze tijd. Op
zichzelf is het pand ruim genoeg.
Ook de staat van onderhoud is
goed. Maar door de weinig doeltref
fende indeling kan de speciale
school, die nu ongeveer 160 leerlin
gen heeft, er niet uit de voeten.
Het is nu de bedoeling dat het in
terieur van de school ingrijpend
wordt gewijzigd. Ook zal het pand
worden voorzien van een aula. Ver
der wordt aan de school een speel
zaal voor de jongste leerlingen ge
bouwd. Een bouwcommissie is in
middels begonnen met de uitwer
king van het nlan.
Het ministerie van onderwijs
heeft voor de renovatie een bedrag
beschikbaar gesteld van 1,1 mil
joen gulden. De verbouwing duurt
naar schatting acht tot negen
maanden. Gedurende de periode
zal een deel en mogelijk zelfs alle
leerlingen elders moeten worden
ondergebracht. Waar is nog niet be
kend.
Peters zegt zeer gelukkig te zijn
met de renovatie. De gemeente
heeft afgezien van nieuwbouw op
een andere plaats, omdat de plek
waar de school nu staat 'uitste
kend' is. "Ze staat vlakbij het sta
tion. Dat is natuurlijk ideaal voor
een school die ook wordt bezocht
door veel leerlingen uit de regio".
Waar het nieuwe pand van De
Brug en het daaraan verbonden Pe
dologisch Instituut, moet verrijzen,
is nog niet bekend. "Mogelijk kan
dat gebeuren op de plaats waar de
school nu staat: aan de Bloemfon
teinstraat. Maar we zijn ook nog
aan het kijken naar andere plaat-
Nieuwbouw is dringend noodza
kelijk omdat De Brug in de loop
der jaren flink uit haar jasje is ge
groeid. Door de verlaging van de
toelatingsleeftijd van zes naar drie
jaar is het aantal leerlingen aan
zienlijk toegenomen. Aanpassing
en uitbreiding van het huidige ge
bouw is nauwelijks mogelijk.
Het ministerie van onderwijs ziet
het probleem ook en heeft toestem
ming gegeven voor de bouw van
acht nieuwe lokalen met alle daar
bij behorende voorzieningen. Met
die acht lokalen is de school overi
gens niet echt uit de problemen. N.
Ober, onderwijsadviseur voor de
gemeente Leiden: "We hebben tien
lokalen nodig en we zullen ons best
doen dat aantal ook te krijgen. Het
ministerie is trouwens bereid hier
over te praten".
Nu De Brug toestemming heeft
gekregen voor nieuwbouw zijn de
moeilijkheden voor het Pedolo
gisch Institpuut nog niet de wereld
uit. Het ministerie stelt namelijk
geen geld beschikbaar voor het in
stituut. Hoewel het een samenwer
kingsverband is met de universi
teit, valt het in feite onder de ver
antwoordelijkheid de gemeente.
De gemeente zal dan ook geld be
schikbaar moeten stellen voor dat
deel van de nieuwbouw dat voor
het instituut is bestemd.
Leiden is inmiddels driftig op
zoek naar geld hiervoor. De ge
meente vindt het van het grootste
belang dat het Pedologisch Insti
tuut aan De Brug verbonden blijft.
Peters: "Naar De Brug komen kin
deren bij wie vaststaat dat ze leer-
of gedragsmoeilijkheden hebben,
maar van wie nog niet precies be
kend is hoe die problemen het best
kunnen worden opgelost. Die leer
lingen worden door de deskundi
gen van het instituut geobserveerd,
begeleid en geholpen, totdat duide
lijk is welke vorm van onderwijs ze
het best kunnen volgen. Gemid
deld blijven de kinderen ongeveer
anderhalf tot twee jaar bij De Brug,
waarna ze naar een andere onder
wijsinstelling gaan".
"Maar niet alleen individuele
kinderen hebben voordeel bij de
samenwerking tussen het instituut
en de school, ook het onderwijs in
het algemeen. Mensen van de uni
versiteit kunnen daar begelei
dingsmethoden onderzoeken en
studenten kunnen er stage lopen".
De gemeente heeft de universi
teit verzocht een bijdrage te leve
ren voor de nieuwbouw van het in
stituut. Die heeft echter laten we
ten geen geld te hebben voor dat
doel. Wel wil de universiteit helpen
om het ministerie te overreden
geld beschikbaar te stellen. Of dat
lukt, is nog niet duidelijk. In elk ge
val zoekt de gemeente nu geld bin
nen haar eigen begroting voor de
nieuwbouw.
Peters en Ober hopen al met al
meer duidelijkheid te kunnen ge
ven voor het door het instituut ge
organiseerd symposium over spe
ciaal onderwijs, dat volgende
maand in de Stadsgehoorzaal
wordt gehouden. Het symposium
is georganiseerd ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van het in
stituut.
Lezers schrijven
De Burcht
Naar aanleiding van het 50-ja-
rig bestaan van de Hema zal mu
ziekvereniging De Burcht Leiden
zaterdag tussen drie en vier uur
vóór het filiaal aan de Haarlem
merstraat optreden. Daarna
wordt een rondgang over de
Haarlemmerstraat gemaakt.
Op zondag 13 september orga
niseert deze muziekvereniging
haar eerste kaart- en sjoelmid
dag van het seizoen in het pand
Aalmarkt 9. Aanvang: 14.00 uur.
Wandeltocht
De Wandel Sport Vereniging
Zuid-West Leiden organiseert
een 'wafelwandeltocht' op zater
dag 12 en zondag 13 september.
Afstanden: 5,10,15, 25 en 40 kilo
meter. De start is van 9.00 tot
15.00 uur en van 9.00 tot 10.00 uur
voor de 40 kilometer) bij Het
Parlement, Nieuwstraat 45. In
lichtingen: 071-720807 of 01726-
13470.
Puzzeltocht
Buurtvereniging Maredorp or
ganiseert zondag 13 september
een puzzeltocht voor het hele ge
zin langs de mooiste plekjes van
de Leidse binnenstad. Start tus
sen 11.00 en 12.00 uur vanaf
Buurtcentrum Dijk 33, aan de
Apothekersdijk.
Film
'Angotee' is een film over een
Inuit-jongen in Canada. Zijn le
vensloop in een jagersgemeen
schap wordt gevolgd vanaf zijn
geboorte tot aan zijn vaderschap.
De film is zondag 13 september te
zien in het Rijksmuseum voor
Volkenkunde, Steenstraat 1. Drs.
Gert Nooter, conservator van de
afdeling Arctische gebieden en
Noord-Amerika van dit museum,
zal de film om 15.00 uur inleiden.
In deze krant van 2 september 1987
stond op de stadspagina een artikel
onder de kop 'Omzet toeristische
sector kan tientallen miljoenen stij
gen'. In dat verhaal staat een stukje
waarin wordt meegedeeld dat er
'volgens Intercoastel vooral meer
mogelijkheden zouden moeten ko
men voor mensen die op goedkope
wijze de nacht willen doorbrengen.
Een stadscamping, die de gemeen
te al geruime tijd tracht aan te leg
gen, vindt het bureau geen slecht
idee.
Ten eerste stel ik dat er in Lei
den, op enkele uitzonderingen na,
het hele jaar door voldoende goed
kope mogelijkheden zijn om de
nacht door te brengen. Gemiddeld
krijg ik al vier jaar lang per dag cir
ca acht maal mensen aan de deur
en aan de telefoon voor wie ik maar
zelden geen goedkoop onderdak in
Leiden of directe omgeving daar
van weet te vinden. Leiden be
schikt over drie goede pensions en
twee goedkope privé-adressen. Bo
vendien heeft een goed hotel goed
kope kamers. Deze adressen zijn
zonder meer aan te bevelen. Geluk
kig wordt er nu van officiële zijde
meer gewerkt aan het goed benut
ten van dit unieke aanbod aan low
budget-onderdak dan enkele jaren
geleden. Het is te hopen dat dit nog
verbetert. Mijns inziens is er dus
geen enkele behoefte aan een een
stadscamping. Leiden heeft ge
noeg Llow-budget-voorzieningen.
A. van der Hoeven,
Diefsteeg 19a,
Leiden.
In deze krant van maandag 6 sep
tember trof ondergetekende in het
artikel 'Amsterdam heeft 't, maar
Leiden doet 'f van de heer Wim
Wegman de volgende zinsnede
aan: "Jos Hooghuis van de werk
groep Leidse uitmarkt erkent dat
de slechte akoestiek van de Pie
terskerk al jaren een probleem
vormt. We adviseren toneel- en
muziekgroepen dan ook om ge
luidsversterkers mee te nemen".
Welk een daverende nonsens
wordt hier verkondigd, om nog
maar te zwijgen over de onzinnige
manier om een dergelijk euvel het
hoofd te bieden, namelijk geluids
installaties. Met geluidsinstallaties
kan een vermeende slechte akoes
tiek nooit verbeterd worden. Men
maakt geluid daarmee alleen maar
harder en daarmee de kakofonie al
leen maar erger.
Bovendien, en dat is het voor
naamste, beschikt de Leidse Pie
terskerk over een uitstekende
akoestiek. Vraagt u dat maar eens
aan de leden van koren en orkes
ten, die in allerlei kerken en con
certzalen zoals in Moskou, Riga,
Leningrad, Praag, Rome, Athene,
Warschau, Gniezno, Berlijn, Lon
den of Parijs, in Edmonton en Cal
gary en in eigen land in Amster
dam, Den Haag, Rotterdam en in
de Leidse Pieterskerk gemusi
ceerd hebben. Vraagt u dat maar
eens aan de leden van het Toon
kunstorkest Leiden, of aan de le
den van het koninklijk mannen
koor 'Die Haghe Sanghers' of aan
leden van het gemengd koor 'Ha-
gacantare'.
Waarom ik geen Leidse koren
noem? Wel, een ieder is, wanneer
het om zijn eigen stad gaat toch
wel chauvinistisch en daarom is
het oordeel van mensen van buiten
Leiden zeker objectiever te noe
men. Voorts moeten de heren Weg
man en Hooghuis terdege beden
ken dat een kerk geen markthal is.
Neen, van akoestiek weten de bei
de heren helemaal niets en daarom
zou ik het op prijs stellen als zij
zich geen oordeel aanmatigen over
zaken waar zij geen verstand van
hebben.
J.O.M. Tacx,
Oranjelaan 12,
Zoeterwoude.
LEIDEN - Prof. dr. A.M. Luyen-
dijk-Elshout heeft gisteren af
scheid genomen als hoogleraar in
de geschiedenis der geneeskunde
aan de Leidse universiteit met een
afscheidsrede over 'De vier ge
daanten van de arts en de wenende
filosoof.
Mevrouw Luijendijk is, met enkele
onderbrekingen, vanaf 1950 ver
bonden geweest aan de medische
faculteit van de Leidse universi
teit. Zij was onder meer verbonden
aan het laboratorium voor anato
mie en embryologie, waar zij be
halve werk in de anatomie de ge
schiedenis van de geneeskunde be
studeerde en als conservator van
het Museum Boerhaave werkzaam
was.
In 1977 mondden haar activiteiten
op dit terrein uit in een bijzondere
leerstoel. Zij is sinds 1986 hoofdre
dacteur van het medisch-histo-
risch tijdschrift Clio Medica. Ook
is zij lid van historische genoot
schappen in binnen- en buiten
land.
Voorafgaande aan haar afscheids
rede, waarin zij inging op de vier
gedaanten van de arts zoals die in
1587 zijn gemaakt door de teke
naar-graveur Hendrik Golzius, is
een Boerhaavecursus over de ont
wikkeling van de klinische genees
kunde en haar basiswetenschap
pen gedurende de laatste anderhal
ve eeuw gehouden.
LEIDEN - Burgemeester Goe-
koop heeft gisteravond de 26ste
Leidato huishoudschow geopend
in de Groenoordhallen. Hij deed
dat door met een schone dame een
spandoek te onthullen waarop was
aangegeven dat het ging om de
'Leidato 1987'. Daaraan vooraf
gaand moest Goekoop de jongeda
me wekken die vlakbij het podium
in een bed lag. Dat wekken gebeur
de met behulp van een wekker. Na
het ontwaken vloog de schone de
eerste burger hartstochtelijk om de
hals als betrof het haar echtgenoot.
Als mannequins paradeerde het
stel vervolgens over de bühne.
Goekoop onderging dat alles zon
der blozen.
De opening had plaats in de bij de
hal geplaatste tent die kennelijk
om een goed effect te bereiken tij
dens de openingsceremonie gro
tendeels was verduisterd. Dat le
verde nogal wat struikelpartijen op
omdat er in c(e zaal verhogingen
waren aangebracht.
Het was de derde keer dat Goe
koop de eer te beurt viel de huis
houdshow te openen. En hij deed
het zonder klagen. De burgemees
ter daarover: "Het wordt haast een
soort bijbaantje voor me. Dan zal
ik het wel weer aan de stok krijgen
met raadsleden. Ik beloof dan ook
dat ik al het geld dat ik met deze
klus verdien in de gemeentekas
stort. Ik verzoek de voorzitter van
het Leidatocomité alleen niet be
kend te maken hoeveel ik krijg",
schertste de eerste burger. Deze
week hebben raadsleden kritiek
uitgeoefend op het feit dat leden
van het college, het ging met name
over de burgemeester, betaalde bij
baantjes hebben. Een aantal vindt
dat het geld dat daarmee wordt
verdiend ten goede moet komen
aan de gemeentekas.
Goekoop legde ook uit waarom
zijn vrouw niet was meegekomen.
"Wij vertrekken morgen (vandaag,
red.) voor een vakantie naar Grie
kenland. Mijn vrouw heeft nog be
hoefte aan allerlei huishoudelijke
zaken als vloerbedekking, een pan-
nenset en een nieuw bed. Voor ie
mand als ik die geen betaalde bij
banen heeft kan dat er niet allebei
van af. Het was óf Griekenland óf
de Leidato. Volgend jaar blijven
we dus maar thuis en komt mijn
vrouw naar de Leidato om allerlei
spullen te kopen".
Het is 35 jaar geleden dat de eerste
Leidato - in de Stadsgehoorzaal -
werd gehouden. Met een onderbre
king is de huishoudshow dit jaar
voor de 26ste keer in Leiden. Een
van de initiatiefnemers van toen,
Jan Wolfslag, was gisteravond aan
wezig.
De Groenoordhal is weer geheel
door het bedrijfsleven afgehuurd.
Dat betekent 120 stands die in
grootte variëren van 6 tot 120 vier
kante meter. Het aantal bezoekers
schommelt tussen de 60.000 en
65.000 personen. De 'beurs' wordt
opgeluisterd door tal van festivitei
ten: modeshows, kinderprogra-
ma's, miss Rijnland-verkiezing-
moppenwedstrijden, talentenjach
ten, e.d. De huishoudshow duurt
tot en met zondag 20 september en
is dagelijks geopend van 13.00 tot
17.00 uur en van 19.00 tot 22.30 uur.
Op zondagen van 11.00 tot 17.00
uur. (foto Henk Bouwman)
"Ik kan geen instructie aan de so
ciale dienst geven dat grijs werken
voortaan is toegestaan. Dan krijg ik
Mondelinge afspraken hierover
hebben volgens De la Mar geen
waarde. Dat zou alleen maar leiden
tot onrechtvaardige toestanden: de
ene grijs werker wel en de andere
grijswerker toch niet. "De mede
werkers van de dienst moeten we
ten waaraan ze toe zijn. Zij moeten
op schriftelijke regels kunnen te
rugvallen", aldus De la Mar.
Toch hoopt de wethouder nog dit
jaar wat meer helderheid te kun
nen scheppen in de schemerige
LEIDEN - "Soms heb ik begrip
voor mensen met een uitkering
die er wat bij verdienen", liet
wethouder Hans de la Mar (so
ciale zaken) deze week de
raadscommissie weten. Een
ondoordachte opmerking of
een doelbewust gedane verkla
ring varl solidariteit met de mi
nima? De wethouder neemt er
een dag later geen woord van
terug. "Ik heb het hun nog niet
gevraagd, maar ik denk dat een
aantal wethouders het met me
eens zijn". Nog een stap verder:
"Ik vind eigenlijk dat je die
mensen hun bijverdiensten tot
een bepaald bedrag maar moet
laten houden".
De la Mar onderscheidt het zwarte
en het grijze circuit. Zwart werken
doet degene met een uitkering die
er een volledige baan op nahoudt.
Daarvoor wil de wethouder geen
pardon laten gelden. De
'die altijd keurig geleefd hebben
van een minimum-uitkering maar
op een gegeven moment besluiten
een ochtend in de week te gaan
schoonmaken om het hoofd boven
water te houden' noemt hij de grijs-
werkers. "Ik kan me goed voorstel
len dat die mensen dat doen", zegt
De la Mar.
door
Gert Visser
Maar wat koopt de grijswerker
voor het begrip van de wethouder?
Ontslaat hem dat van strafmaatre
gelen van de sociale dienst wan
neer deze de man betrapt. "Die
maatschappelijk werkers gaan ook
weieens in de stad eten. Stappen
ook wel eens een kroeg binnen. Na
tuurlijk komt het voor dat ze dan
hun cliënt achter de bar aan tref
fen. Misschien nodigen ze hem de
week daarop uit om eens langs te
komen. En spreken ze af dat het
niet weer zal voorkomen. Het ge
beurt niet vaak dat zulke zaken
worden doorgegeven. We sturen de
sociale recherche echt niet op die
vrouw af die één keer in de week
het huis van de buren schoon
maakt".
Onderklasse
Dat is de dagelijkse praktijk vol
gens de wethouder. De officiële in
structie aan de sociale dienst klinkt
aanmerkelijk strenger. Het kost De
la Mar een kwartier om er achter te
komen hoe die regels dan wel pre
cies zijn. Wanneer het gaat om bij
verdiensten tot een totaalbedrag
van 1500 gulden, moet de teveel
ontvangen uitkering terugbetaald
worden. Hetzelfde geldt voor de ca
tegorie 1500 tot 5000 gulden, tenzij
de persoon in kwestie al eerder is
betrapt. Slechts wanneer de bijver
diensten een bedrag van 5000 gul
den overstijgen, wordt de politie
ingeschakeld. In alle gevallen is de
mogelijkheid van een strafkorting
aanwezig.
"Maar strafkortingen worden in
dit soort gevallen vrijwel nooit ge
geven. Daar zijn we niet zo scheut
ig mee", aldus De la Mar. Het terug
betalen alleen al, is volgens hem
een probleem omdat veel grijswer
kers daartoe niet in staat zijn. Op
nieuw begrip: "Eigenlijk vind ik
dan dat je die mensen hun bijver
diensten tot 1500 gulden maar
moet laten houden".
De la Mar heeft geen spijt van
zijn opmerkingen die uit de mond
van een wethouder toch merk
waardig overkomen. "Uit het deze
week verschenen rapport 'Minima
zonder marge' blijkt dat de laagste
inkoméns er sinds 1980 zo'n 15 pro
cent op achteruit zijn gegaan. Je
vraagt je af hoe dat mogelijk is. Is
het huidige minimum dan anders
dan dat in 1980. Zo dwing je men
sen regels te overtreden. Er is een
onderklasse ontstaan. De enige re
den dat er nog geen onrust is uitge
broken, is dat mensen op hun eigen
manier voorzien in de kosten van
het bestaan".
Willekeur
Wethouder De
la Mar: "De enige
reden dat er nog
geen onrust is uit
gebroken, is dat
mensen op hun ei
gen manier voor
zien in de kosten
van het bestaan".
ruzie met de minister en bovendien
moedig je op deze wijze aan dat
mensen bij gaan verdienen. Maar
bij de sociale dienst zitten gelukkig
geen computers, er wordt heus wel
gekeken naar wat er aan de hand is.
Wanneer er in zekere mate wordt
bijverdiend om het hoofd boven
water te houden, wordt dat getole
reerd. Al zal er enige willekeur be
staan, je blijft afhankelijk van de
maatschappelijk werker voor wat
de gevolgen zijn".
marge van regels en begrip waarin
het grijs werken zich bevindt.
"Wanneer we het rapport 'Minima
in de marge' gaan bespreken, moet
er een aantal voorstellen aan ver
bonden worden om de mensen die
een uitkering hebben tegemoet te
komen. Ik heb natuurlijk te maken
met de richtlijnen van de minister,
maar je moet als gemeente alle
marges gebruiken. We gaan op de
uiterste lijn zitten, we pikken de
meest gunstigste regels van het rijk
er uit".
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN