Minima steeds meer
een onderklasse
Banken lijden geen schade
De bankservice
van de BBL
kent geen grenzen.
'Onafhankelijk voorzitter
betrekken bij cao-overleg'
Hoger salaris bepleit
bij de belastingdienst
De Koning: bij sociale
zaken geen ontslagen
Schuldeisers Bredero met lege handen
I De BBL denkt aan u...
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1987
Onderzoek in 30 gemeenten
DEN HAAG (GPD/ANP) - Een kwart van de mensen die van een minimumuitkering moe
ten leven, houdt na aftrek van vaste lasten niet meer over dan 500 gulden per maand. Van
dat bedrag moeten voeding, kleding en schoeisel worden betaald en zaken als telefoon
kosten, abonnementen, contributies, vervoer en de schoolbijdragen. Bovendien moet van
dit geld worden gespaard voor onvoorziene uitgave.
In deze groep bevinden zich bijna
de helft van de jongere alleenstaan
den, één op de drie oudere alleen
staanden en één op de vijf een-ou
der gezinnen. De bezuinigingen en
de stijgende kosten, zoals de woon
lasten, hebben grote gevolgen voor
de koopkracht van de minima. Ter
wijl de economie aantrekt, is de
koopkracht van deze groep sinds
1980 met 15 procent gedaald. Uit
zicht op positieverbetering is er
nauwelijks, onder meer door het
ontbreken van elk perspectief op
werk.
Dit blijkt uit een onderzoek naar
de financiële positie van de men
sen met een minimum-uitkering
door de Gemeentelijke Sociale
Dienst (GSD) in Rotterdam. Het
onderzoek, in opdracht van Divo-
sa, de Vereniging van Directeuren
van Sociale Diensten, strekte zich
uit onder ongeveer 2000 huishou
dens in dertig gemeenten. Dit on
derzoek, 'De balans, driejaar later',
is het uitgebreide vervolg op het in
1984 verschenen geruchtmakende
onderzoek 'Minima zonder Marge'.
Daaraan werkten tien gemeenten
Het sociaal isolement van de on
derzochte huishoudens neemt toe.
Mensen op het niveau van het soci
ale minimum dreigen steeds meer
tot de 'onderklasse' in onze samen
leving te gaan behoren. De gemid
delde woonlasten eisen voor de on
derzochte huishoudens 40 procent
van hun inkomen op. Een aantal
huishoudens zegt dat ze op voe
ding, kleding of energie niet verder
kunnen of willen bezuinigen. Voor
hen is de grens bereikt. Mocht hun
budget nog krapper worden, dan
zullen ze zoeken naar andere mid
delen om de tering naar de nering
te zetten. Dat kan zijn het maken
van meer schulden, het niet meer
betalen van de huur, gas of licht of
acties die op gespannen voet staan
met de regels.
Eén op dé drie huishoudens,
vooral jongere alleenstaanden en
huishoudens met kinderen, is geen
lid meer van een vereniging of een
andere organisatie. Uit dit onder
zoek blijkt verder dat, in vergelij
king met het onderzoek uit 1984,
minder geld wordt besteed aan
deelname aan het maatschappelijk
verkeer. Krant, televisie of telefoon
zijn vaker de deur uit dan in het
eerste onderzoek van de Rotter
damse GSD bleek.
De onderzoekers stellen vast dat
de minima een grote kans lopen in
een onoplosbare wirwar van schul
den te verzeilen. Elke maand weer
speelt de vraag of men zonder
kleerscheuren het eind van de
maand haalt. Velen lukt dat niet
meer. Het is geen levensbedreigen
de armoede maar in vergelijking
met de sociale omgeving is het bit
ter, aldus de onderzoekers.
De gemeentebesturen van de
dertig betrokken gemeenten vra
gen na dit onderzoek het kabinet
onder meer de woonlasten niet ver
der te laten stijgen. De gemeenten
willen ook een nieuw werkgelegen
heidsbeleid met extra banen in col
lectieve en particuliere sector. Ver
der willen zij versoepeling van de
mogelijkheden om te studeren en
om te werken met een uitkering, la
ge kosten voor onderwijs en scho
ling en voor sociaal-culturele voor
zieningen.
Tenslotte vinden zij dat de inko
menspositie van alleenstaanden en
eénouder-gezinnen moet verbete
ren door een hogere uitkering. Uit
het onderzoek blijkt dat vooral de
ze huishoudens er het slechtste
voorstaan, aldus de dertig gemeen
tebesturen.
HILVERSUM - Toen het laatste
cao-conflict in de haven van Rot
terdam muurvast zat, zag de hoofd
redacteur van het Vrije Volk een
gaatje. Hij bracht de partijen in het
Delftse stadhuis om de tafel en pro
beerde vakbonden en werkgevers
weer aan het praten te krijgen. Niet
door inhoudelijk meteen spijkers
met koppen te slaan, maar door al
lereerst te pogen de verziekte ver
houdingen te verbeteren. En die
aanpak leidde uiteindelijk tot een
voor beide partijen aanvaardbaar
akkoord.
door
Jaap Lodewijks
Voor een dergelijke aanpak bij
toekomstige cao-conflicten breekt
de jurist C.J. Loonstra een lans in
zijn proefschrift getiteld 'Derden-
interventie bij cao-onderhandelin
gen'.
Loonstra wil de vakbonden niet
het in het Europees recht vastge
legde recht op collectieve actie ont
nemen, maar hij meent dat met een
dergelijke nieuwe aanpak veel
maatschappelijke ellende kan wor
den voorkomen. Morgen promo
veert de inwoner van Gouda aan de
Rijksuniversiteit van Utrecht op
dit onderwerp.
Jaarlijks worden in Nederland
zo'n 700 cao's afgesloten. Voor
een belangrijk deel lukt het werk
nemers en werkgevers om in goed
overleg een nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst af te sluiten,
maar in een aantal gevallen breekt
er uiteindelijk een conflict uit. Dat
gebeurde in het recente verleden in
de haven, in de zuivel, bij de ambte
naren en in het wegvervoer. De
bonden gaan staken en de werkge
vers lopen naar de rechter om die
actie te verbieden.
Andere mogelijkheden om het
conflict te beëindigen zijn het in
roepen van een bemiddelaar of het
vragen van arbitrage. Vooral het
laatste is niet zo erg populair, om
dat de cao-partijen de macht feite
lijk uit handen geven aan een der
de. die uiteindelijk de knoop door
hakt.
Loonstra komt in zijn proef
schrift met ideeën om de strijden
de partijen tot elkaar te brengen.
Hij baseert die onderzoek dat hij
heeft gedaan in Zweden, Engeland
en de Verenigde Staten. Belang
rijkste voorstel is de inschakeling
van een wat Loonstra 'een proces
begeleider' noemt. "Iemand die
zich niet in eerste instantie met het
conflict als zodanig bemoeit, maar
probeert de partijen te dwingen
naar elkaar te luisteren".
"Vaak zitten er veel irrationele
elementen in dat overleg. Men wil
elkaar verkeerd begrijpen, men is
boos op elkaar. Een proces-begelei
der kan dit soort zaken wegnemen.
In Zweden zijn daar heel erg goede
ervaringen mee. Daar vindt elk
cao-overleg plaats onder leiding
van een onafhankelijke voorzitter,
die de onderhandelingen bege
leidt. Het voorbeeld van Gerard
Krul past daar uitstekend in. In te
genstelling tot zijn voorgangers
ging hij niet inhoudelijk op het
conflict in. Het ging hem om de
sfeer er omheen, die verziekt was".
Met nadruk stelt hij in zijn proef
schrift dat hij er op dit moment op
tegen is om vaste commissies of
personen voor dit werk te kiezen.
Hij wil het voorlopig van het mo
ment aflaten hangen, welke derde
de twistende partijen aan hun tafel
willen uitnodigen. Op die manier
kan ervaring worden opgedaan
met deze vorm van openbreken
van vastgelopen cao-overleg.
De voorstellen van Loonstra
worden door het FNV niet bij voor
baat. afgewezen. De jurist van het
FNV, W. van der Veen, die gisteren
bij de presentatie van het proef
schrift aanwezig was, benadrukte
sterk de vrijwilligheid van de
komst van een derde man bij het
cao-overleg. Hij wees daarbij op de
ervaringen in de bouw en de agrari
sche sector, die al jaren met onaf
hankelijke voorzitters bij cao-over
leg werken.
Volgens Loonstra zal veel afhan
gen van de toekomstige ontwikke
ling van de arbeidsverhoudingen
of zijn idee ingang zal doen vinden.
Belangrijk daarbij is volgens hem
ook, dat de overheid een juiste po
sitie inneemt. "De overheid moet
terughoudend zyn in de regelge
ving, maar meer moeten proberen
om goede randvoorwaarden te
scheppen om de dialoog tussen
werkgevers en werknemers te ver
stevigen", aldus Loonstra.
Benzine
De prijzen van superbenzine, eu
rosuper loodvrij en normaal wor
den morgen met twee cent ver
laagd. De meest voorkomende prij
zen aan de zelftankpomp zijn dan
voor super 158 cent, euro super 156
en normaal 154 cent. Diesel wordt;
één cent goedkoper en komt op.
86,4 cent.
Ubbink
Ubbink, fabrikant van kunststof
bouwprodukten en tuinartikelen,
heeft in het eerste halfjaar van 1987
een nettowinst behaald van 850.000
gulden Dat is belangrijk meer dan
in de vergelijkbare periode in 1986,
toen de onderneming 100.000 gul
den netto overhield. De winststij
ging is mede te danken aan een for
se daling van de rentelasten.
Furness
Furness heeft de eerste helft van
dit jaar afgesloten met een verlies
van 2,9 miljoen tegen 1,3 miljoen
gulden in dezelfde periode van
1986. Het bedrijf verwacht in het
tweede halfjaar een verbetering ten
opzichte van de eerste zes maan
den, waarbij men er echter van uit
gaat dat het resultaat uit gewone
bedrijfsuitoefening nog niet posi
tief zal zijn.
IBB-Kondor
De nettowinst van IBB-Kondor
(bouw) is in de eerste helft van dit
jaar ten opzichte van dezëlfde pe
riode van 1986 gedaald van 1,4 mil
joen tot 1,1 miljoen gulden. Als re
denen noemt het bedrijf de langdu-
ïige winterperiode, hogere huis
vestingskosten en afschrijvingen,
lagere renteopbrengsten op liquide
middelen en een gestegen belas
tingdruk door de verlaagde vermo
gensaftrek.
FGH
Het resultaat van de FGH Hypo
theekbank, onderdeel van het ver
zekeringsconcern Aegon, heeft in
de eerste helft van dit jaar een keer
ten goede genomen. De nettowinst
bedroeg 11,5 miljoen tegen 4,5 mil
joen gulden over de eerste zes
maanden van 1986. 'Voor geheel
1987 wordt een nettowinst ver
wacht die in overeenstemming is
met de uitkomst over het eerste
halfjaar, zo heeft FGH dinsdag
meegedeeld.
Olieprijs gaat
flink omlaag
NEW YORK (UPI) - De olie
prijzen zijn gisteren fors ge
daald als gevolg van speculatie
over vrede in het Golf-gebied
en berichten over de overpro-
duktie van de OPEC (Organisa
tie van Olie Exporterende Lan
den). Dubai Light, de meest
verhandelde oliesoort uit het
Midden-Oosten, noteerde giste
ren 16,60 dollar per vat (van 159
liter), vijftig cent minder dan de
dag ervoor. Noordzee-olie uit
het veld Brent ging in Londen
eveneens vijftig cent omlaag tot
17,55 dollar per vat.
De aangekondigde vredes
missie van de secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties,
Javier Perez de Cuellar, heeft
geleid tot speculaties dat de
tanker-oorlog tussen Iran en
Irak spoedig kan worden beëin
digd. "Wanneer Iran en Irak
een staakt het vuren overeen
komen, zal de olieproduktie in
beide landen toenemen en
groeit het aanbod van olie ver
der", aldus een handelaar in
New York.
DEN HAAG (ANP) Minister De
Koning (sociale zaken) denkt dat
de afslankingsoperatie op het de
partement van sociale zaken zo
goed als zonder ontslagen kan ver
lopen. Toch kon hij de vaste ka
mercommissie voor sociale zaken
gisteren niet de garantie geven dat
in de periode 1988-1990 geen enke
le ambtenaar slachtoffer van de af
slanking zal worden. De operatie is
tot nu toe alleen voor de jaren 1987
en 1988 in beeld gebracht. Voor de
jaren daarna staat nog niets vast.
De minister van sociale zaken
baseert zijn optimisme op het per
soneelsverloop op zijn departe
ment, dat gemiddeld zeven procent
bedraagt. Voor de jaren 1987 en
1988 zal de afslanking betrekking
hebben op 758 arbeidsplaatsen,
5,69 procent van het totaal van
13.355 ambtenaren.
Allereerst wordt geprobeerd
ambtenaren binnen het eigen de
partement te herplaatsen. De
Rijkspsychologische Dienst be
middelt voorts tussen de departe
menten. Voor het beleid ter onder
steuning van de afslanking heeft
De Koning voor de twee eerderge
noemde jaren 4,5 miljoen gulden
beschikbaar. Deze pot gaat hoofd
zakelijk op aan om-, her- en bij
scholing.
Minister De Koning voorziet
geen bijzondere groei in het ge
bruik van uitzendkrachten als ge
volg van de afslanking. "We zoeken
het in de reserve aan bestaande va
catures".
De Koning wil verder vooral au-
tomatiseringswerk uitbesteden.
Het is, aldus de minister, voordeli
ger het computerwerk te laten uit
voeren door daartoe gespeciali
seerde externe organisaties. "Een
departement zal zich wel drie keer
moeten bedenken alvorens een ei
gen computercentrum op te zet
ten".
Niet voorkomen zal kunnen wor
den dat op bepaalde punten een
vermindering van dienstverlening
plaatsvindt. De Koning waar
schuwde de kamercommissie er
voor zuinig te zijn met het stellen
van vragen en het aandringen op
nota's.
FRANKFURT - In de Duitse
stad Frankfurt begint morgen
de jaarlijkse autotentoonstel
ling. De Franse autofabrikant
Peugeot laat er onder meer de
futuristische ontwerpstudie
'Proxima' zien.
Dollar stabiel
AMSTERDAM (ANP/RtrAJCN) -
Massale aankopen door centrale
banken hebben gisteren voorko
men dat de dollar onder de twee
gulden zou duiken. In Amsterdam
werd een officiële middenkoers
vastgesteld van 2,0190 gulden te
gen 2,0180 gulden op maandag. De
slotkoers bedroeg 2,0185 gulden.
De Nederlandse banken hebben
hun advieskoersen gehandhaafd
op 1,96 gulden bij aankoop van dol
lars en 2,08 gulden bij verkoop.
De dollarkoers stond gisteren op
de wisselmarkten nog steeds onder
druk. Eind deze week worden
nieuwe, ongunstige Amerikaanse
handelscijfers over juli verwacht.
DEN HAAG (ANP) - De overheid
moet de salarissen van inspecteurs
en accountants bij de belasting
dienst flink verhogen om hen te
kunnen behouden. Dat vinden de
acht regionale directeuren van 's
Rijksbelastingen.
Zij komen tot die conclusie na
bespreking van een rapport over
de uittocht van belastingpersoneel
dat is opgesteld door een ambtelij
ke werkgroep en door staatssecre
taris Koning (financiën) gisteren
naar de Kamer is gestuurd.
Het probleem is niet nieuw. On
der meer de centrale voor middel
bare en hogere ambtenaren CMHA
heeft veelvuldig de aandacht op de
uittocht bij de belastingen geves
tigd.
Uit het rapport van de werk
groep 'Exodus' komen nog meer
factoren naar voren dan de salari
ëring en (afwezige) secundaire ar
beidsvoorwaarden als oorzaken
van de uittocht. Ook ontevreden
heid over de kwaliteit van het werk
('de belastingwetgeving is onuit
voerbaar'), ontevredenheid met de
werksituatie en het ontbreken van
carrièreperspectief worden ge
noemd. De top van de belastingin
specties houdt het echter voorna
melijk op de beloning. „Het be
drijfsleven overbiedt enorm," con
stateren de directeuren.
De concurrentie speelt het
sterkst bij de accountants, waar het
verloop boven dat van het gemid
delde van de totale overheid ligt.
Tot op heden vetrokken dit jaar 46
van de 1078 accountants. Het aan
tal inspecteurs dat naar het be
drijfsleven trok ligt op 39. Vooral
inspecteurs vennootschapsbelas
ting hielden het voor gezien bij de
overheid.
Probleem is niet alleen dat het
moeilijk is om nieuwe mensen te
krijgen; ze moeten ook worden op
geleid. Aangezien dat vaak langere
tijd vergt, is er sprake van een te
kort aan ervaren mensen bij de be
lastingdienst, aldus de werkgroep
'Exodus'. De werkgroep pleit voor
het meer in overeenstemming
brengen van prestaties en beloning
(hogere inschaling) en voor een be
tere afstemming van betaling en
marktwaarde, bij voorbeeld door
extra toeslagen.
Handel Japan-
EG steeds beter
TOKIO (Rtr) - De handelsbetrek
kingen tussen de Europese Ge
meenschap en Japan lijken wat te
verbeteren. Willy de Clercq, lid van
de Europese Commissie en belast
met buitenlandse betrekkingen,
heeft gisteren in Tokio gezegd hier
over uiterst verheugd over te zijn.
Niettemin overhandigde De Clercq
premier Nakasone een ongewijzig
de lijst met EG-wensen, waaronder
een betere toegang tot de Japanse
markt.
In de eerste zeven maanden van
dit jaar is de EG-uitvoer naar Japan
10,2 procent groter geweest dan in
dezelfde periode van vorig jaar. Ja
pan exporteerde slechts 5,7 pro
cent meer naar de gemeenschap.
Toch groeide het Japanse over
schot in de handel met de EG nog
wel met 2,4 procent. In 1986 be
droeg het Japanse overschot 21,4
miljard dollar.
Nakasone heeft De Clercq be
loofd door te gaan met de pogingen
om het overschot op de Japanse
handelsbalans te verkleinen. De
EG gaat de laatste tijd wat strenger
te werk tegen Japanse bedrijven
die pogen hun marktaandeel in de
EG te vergroten.
ADVERTENTIE
UTRECHT Alleen de banken die
betrokken zijn bij de Verenigde
Bouwbedrijven Bredero (VBB)
zullen het faillissement van dit
concern zonder kleerscheuren
doorstaan. Het bankenconsortium
onder leiding van de ABN had 250
miljoen gulden uitstaan bij VBB,
maar heeft zulke harde garantie-,
(als de schulden niet worden vol
daan krijgen zij de VBB-bezittin-
gen) bedongen dat dit bedrag vrij
wel tot de laatste cent kan worden
terugbetaald. Voor de overige
schuldeisers, die in totaal minstens
100 miljoen gulden te goed hebben
van VBB, valt er daarna waar
schijnlijk niets meer te halen.
door
Raymond Peil
De aftakeling van het Bredero-
concern, dat eind juni uitstel van
betaling aanvroeg, heeft zich se
dert die tijd in hoog tempo voltrok
ken. De 14 gezonde Bredero-bedrij-
ven zijn in de Geldens Groep B.V.
zijn ondergebracht. Deze Geldens
Groep, die ongeveer 1900 werkne
mers telt, heeft een eigen financie
ring.
De ellende begon toen Bredero-
dochter Breevast in september vo
rig jaar een verlies over de eerste
helft van 1986 bekendmaakte van
19 miljoen gulden. VBB, die een
belang van 36,7 procent in Bree
vast had, werd hierdoor meege
sleept en kwam met 4 miljoen gul
den verlies uit de bus. In november
vorig jaar werden verwachte jaar
verliezen tot 70 miljoen gulden be
kendgemaakt.
De Bredero-topmensen Feddes,
In 't Veld en Zaat moesten het veld
Oud-Hoogovensman Mat-
thijsen Gerst werd aangetrokken
om puin te ruimen. Toen was al
duidelijk dat de nettowinsten over
1985 van respectievelijk 8,2 miljoen
en 9 miljoen gulden voor Breevast
en VBB nooit meer zouden worden
geëvenaard.
Uitverkoop
Volgens de voorlopige jaarreke
ning van VBB over 1986 vermin
derde het eigen vermogen in 1986
van 168 miljoen tot 53 miljoen gul
den. Dat kwam vooral door de uit
verkoop die het bankenconsorti
um hield om wat terug te zien van
de 250 miljoen schuld. De op
brengst van de verkoop van bouw
materialen-fabrikant Redland Bre
dero (99 miljoen gulden) en de Brit
se vastgoedmaatschappij Bredero
Properties (46 miljoen) verdween
rechtstreeks in de kassen van
ABN, Crédit Lyonnais, Paribas en
de Nationale Investeringsbank.
Eind 1986 hadden de banken nog
105 miljoen gulden te goed uit het
sterfhuis. De Geldens-bedrijven
namen een schuld van 50 miljoen
mee, zodat uiteindelijk 55 miljoen
nog moet worden betaald. Als on
derpand voor deze schuld dienen
alle aandelen en onroerend goed
van Geldens, zodat de banken
zichtbaar aan alle kanten zijn inge
dekt. Bewindvoerders verwachten
dat de Geldens-bedrijven binnen
vier jaar kunnen worden verkocht.
Van de andere Bredero-bedrij-
ven is niet veel te verwachten. Bre
dero International (BI) lijdt onder
het gebrek aan financiële armslag
bij de niet-Geldens bedrijven. Bre
dero Price (de pijpbekledingsdivi-
sie) zag door de financiële proble
men een belangrijk krediet van de
Amerikaanse bank Manufacturers
Hanover Trust verloren gaan en
probeert allereerst in leven te blij-
Onderzoek
In België bezit VBB een Belgi
sche vennootschap, Bredero Vast
Bezit Breevast, die voor de helft ei
genares is van Belgische vennoot
schappen op gebieden van aanne
ming, projectontwikkeling en in
genieursactiviteiten. Deze maat
schappijen zijn winstgevend. Ge
streefd wordt naar verkoop. Van
het netto-resultaat moet VBB ech
ter eerst een lening terugbetalen.
In Duitsland heeft VBB een
dochter, waaronder voornamelijk
projectontwikkelingsmaatschap
pijen fungeren. Door een lening
van minstens 50 miljoen mark
waarvoor dit bedrijf opdraait valt
er hier evenmin veel te verwach
ten.
Vandaag heeft de Utrechtse
rechtbank het faillissement van
VBB uitgesproken. Daarmee is de
kous nog niet af. In hun verslag
kondigen de bewindvoerders mr.
W. Bekkers, mr. W. Küh en mr. A.
Voute een diepgaand onderzoek
aan naar de handelwijze van het
bankenconsortium. De vraag is of
vooral of de verworven garanties
voor de schulden van 250 miljoen
gulden rechtmatig waren.
Mr. E. Bloembergen, voorzitter
van de Stichting Administratie
kantoor van aandelen VBB (in het
bezit van 75 procent van de aande
len), heeft aangekondigd een ver
zoek aan de Ondernemingskamer
om een enquête in te stellen door te
zetten. Bloembergen acht het goed
denkbaar dat er fouten of wanbe
leid aan het licht komen en op
grond daarvan de aandeelhouders
kunnen proberen een deel van hun
verlies op de banken te verhalen.
T7 en bankrelatie in België
-'—'Vlakbij. Geen gek idee. De
zekerheid dat alles binnenka
mers blijft, want uw geldzaken
gaan niemand anders aan.
De BBL is de tweede Belgische
grootbank. Met een full-service
die kan bogen op jarenlange
internationale ervaring en dyna
misch vakmanschap.
op korte of lange
termijn, vermogensbeheer, een
spaarrekening of gewoon een
advies, onze service kent geen
grenzen.
Kom ons eens opzoeken. Dan
merkt u meteen dat een bezoek
aan België niet alleen prettig
maar ook voordelig kan zijn.
In de zowat 1000 BBL-Kan
toren zal men u graag alles vertel
len over de voordelen van een
bankrekening in België.
U kunt ons ook opbellen op het
nummer 09/32/3/224.26.05 of
09/32/2/517.31.37.
