Keuze voor
junk: cel of
werkproject
'Poitie kan als ze wil doelmatiger werken'
rnrnr
Airer
iScfots
Waarschuwingen
fraude genegeerd
Medicijn bij zwangerschap
gevaarlijk voor kinderen
WD blijft
Twenfee wetenschappers zien honderd manieren voor betere efficiency
Parlementair
onderzoek
bouwfraude
feestnieuws
DE KONMAR IN KATWIJK
G AAT MORGEN OPEN!
DINSDAG ,1 SEPTEMBER 1987
IIWHiHWI.
Rotterdam kiest nieuwe aanpak
ROTTERDAM (ANP) - Junks die in Rotterdam worden
opgepakt voor een vergrijp mogen binnenkort kiezen tus
sen celstraf of deelname aan een twee jaar durend werk
project. Doel van het plan is om de verslaafde zijn crimine
le gedrag af te leren en hem terug te brengen in de maat
schappij door hem een baan te geven.
AMSTERDAM (ANP) - Leermoei
lijkheden, geestelijke achterstand,
afwijkingen in de lichaamsbewe
ging, spraakproblemen en slaap
stoornissen bij schoolgaande kin
deren zijn veelal het gevolg van het
gebruik van medicijnen, verdoven
de middelen en alcohol tijdens de
zwangerschap. Ook het roken van
sigaretten kan de ontwikkeling
van de hersenen van het nog onge
boren kind blijvend verstoren.
Op een bijeenkomst van hersen-
deskundigen en neurologen aan de
Koninklijke Akademie van Weten
schappen in Amsterdam deelde di
recteur Swaab van het Nederlands
Instituut voor Hersenonderzoek
gisteren mee dat ongeveer 80 pro
cent van de aanstaande moeders
medicijnen slikt. De meeste van
deze geneesmiddelen kunnen ge
makkelijk tot de moederkoek (pla
centa) doordringen. Via de placen
ta bereiken de lichaamsvreemde
stoffen ongehinderd de groeiende
hersenen van de vrucht.
Meestal veroorzaken de medicij
nen die de vrouw tijdens de zwan
gerschap inneemt geen zichtbare
lichamelijke afwijkingen bij het
kind. Ze lijken daardoor onschul
dig te zijn. Intussen kunnen de me
dicamenten echter wel microsco
pisch kleine beschadigingen of
veranderingen teweegbrengen aan
de chemische samenstelling van
het hersenweefsel van het kind in
de moederschoot, ook in de tweede
helft van de zwangerschap. Deze
stoornissen kunnen zodanig zijn
dat zich later in het leven van een
Tot voor kort werden dergelijke
gevolgen van het gebruik van me
dicijnen en andere pillen, opiaten,
methadon, marihuana, sigaretten
en allerlei andere stoffen niet on
derkend. Ook geestelijke spannin
gen van de vrouw tijdens het dra
gen van haar kind blijken nu stoor
nissen in de ontwikkeling van de
hersenen te kunnen veroorzaken.
Het is volgens Swaab erg moei
lijk aan te tonen welk geneesmid
del of andere schadelijke stof de
oorzaak is van een geestelijke af
wijking van het kind. Het ont
breekt de artsen eenvoudig aan al
gemeen aanvaarde methode om dit
te kunnen vaststellen. Bovendien
openbaren de gevolgen zich pas
veel later in het leven van het kind,
zodat de relatie tussen het gebruik
van medicijnen en de afwijkingen
moeilijk aangegeven kan worden.
Tenslotte onbreekt de kennis
van de manier waarop chemische
stoffen zodanig op de jonge herse
nen inwerken dat zij verstoringen
van het centrale zenuwstelsel ver
oorzaken. De deelnemers aan de
bijeenkomst in Amsterdam probe
ren deze week wat meer inzicht te
krijgen in dit proces. Uitbreiding
van kennis in deze tak van weten
schap. die wordt aangeduid met
neuroteratologie (leer van de mis
vormingen van het centrale zenuw
stelsel), is volgens de directeur van
het herseninstituut van essentieel
belang voor de ontwikkeling van
veilige geneesmiddelen.
Snel besluit
mijnen jagers
naar de Golf
WARSCHAU (ANP) - Minister
Van den Broek (buitenlandse za
ken) verwacht dat kort na zijn te
rugkeer uit Polen en Hongarije,
donderdagavond, een besluit zal
worden genomen over het zenden
van Nederlandse mijnenjagers
naar de Golf.
Hij verklaarde maandagavond in
Warschau dat nu ook de Belgische
premier Martens zich in beginsel
bereid heeft verklaard mijnenja
gers beschikbaar te stellen, het
doel van gezamenlijk optreden van
een aantal Europese landen nader
bij komt.
De gemeente krijgt voor de eerste
helft van het vierjarenplan twee
miljoen gulden van het ministerie
van binnenlandse zaken, zo ver
klaarde wethouder Henderson gis
teren bij de presentatie.
Voor het werkproject komen
verslaafden in aanmerking die nor
maal tussen de drie en acht maan
den cel zouden krijgen. Het consul
tatiebureau voor alcohol en drugs
zal beoordelen of het zin heeft de
verslaafde in het programma op te
nemen. Met Justitie is overeenge
komen dat de rechtbank het von
nis tegen de verslaafde twee jaar
zal aanhouden. In die tijd wordt de
junk een tijd opgenomen in een te
huis, waar hem wordt geleerd met
het toediwien van methadon ziin
'horzel' in
Internationale
UTRECH" (GPD) - De WD stapt
voorlopigniet uit de Liberale In-
ternationée, hoewel pogingen om
de Oosteirijkse zusterpartij FPÖ
uit die oranisatie te zetten deze
zomer misukten. De FPÖ is in de
ogen van ie WD geen liberale,
maar een fascistoïde partij. De
WD wil nderzoeken of er 'vol
doende betuurlijke waarborgen te
verkrijgen fijn. om een eventueel
uittreden vn de WD uit de Libe
rale Interntionale tegen te gaan'.
WD-voorzter Ginjaar heeft dat
gisteren geegd na een bestuurs
vergadering
De WD 'il volgens Ginjaar als
een horzel i de Liberale Interna
tionale blijen optreden en de
FPÖ-kwesti 'voortdurend op de
agenda houen'. Van een uittreden
van de WTkan pas sprake zijn,
wanneer duielijk is hoe de Inter
nationale enle liberale zusterpar
tijen met deFPÖ denken om te
gaan, aldus Cnjaar.
verslaving te stabiliseren. Ook
wordt hij getraind in het aanhou
den van een dag- en nachtritme om
vervolgens te kunnen gaan
werken.
Tijdens de duur van het pro
gramma wordt dagelijks gecontro
leerd op drugsgebruik. De bedoe
ling is niet om de verslaafde te la
ten afkicken, maar te laten leven
met een stabiele hoeveelheid me
thadon. Als de verslaafde faalt,
wacht hem alsnog een gevangenis
straf. Aan het project kunnen veer
tig verslaafden deelnemen.
De gemeente praat ook met Jus
titie over een betere opvang van
verslaafden die hun straf hebben
uitgezeten en die geen ontwen
ningskuur hebben ondergaan. De
gemeente vindt dat Justitie daar
ernstig in gebreke blijft. "Deze ver
slaafden komen vaak onder zeer
ongunstige omstandigheden terug
in de maatschappij. De reclasse
ring laat het afweten. Daardoor val
len ze onmiddellijk terug in hun
oude fout. Het is zuiver toeval als
een éx-gedetineerde weer bij de
hulpverlening aanklopt", aldus
Henderson.
De hulpverlening aan drugsver
slaafden zal de komende vier jaar
worden voortgezet op de oude
voet. Er zal geen sprake zijn van
uitbreiding. Het aantal verslaafden
aan harddrugs - naar schatting
3500 - heeft zich het afgelopen jaar
gestabiliseerd. Opvallend is dat de
verslaafde ouder wordt en er be
trekkelijk weinig jonge verslaaf
den bijkomen. De Erasmus-univer
siteit gaat in opdracht van de ge
meente onderzoeken hoe dit komt
en of jongeren misschien meer hun
toevlucht tot alcohol zoeken. De
Erasmus gaat ook een onderzoek
instellen naar bezoekers van de tip
pelzone. In het kader van de aids-
bestrijding wil de gemeente weten
waarom de meeste prostituanten
ondanks alle voorlichting geen ge
bruik willen maken van een con
doom. Overigens voelt de gemeen
te er niets voor om de verslaafde
prostituees gratis heroïne te ver
strekken.
HAGESTEIN - Eindelijk kwam zeehond Henk, zoals
hij onmiddellijk naar zijn vanger werd genoemd, dan
toch echt boven water. Na een maandenlange zwerf
tocht door tal van Nederlandse binnenwateren liet het
dier zich gisteren bij de stuw van Hagestein in de Lek
verschalken. Henk Nijland van van het zeehondenop
vangcentrum in Pieterburen strikte het dier gisteren
rond het middaguur. De zeehond werd direct overge
bracht naar Pieterburen, maar volgens Lies Vedder
van het zeehondencentrum verkeerde Henk m een pri
ma conditie er, zou hij waarschijnlijk vandaag in de
Waddenzee worden losgelaten.
Het beest heeft de afgelopen maanden een complete
zwerftocht door Nederland gemaakt. Nadat de zee
hond in juni voor het eerst op de Nieuwe Maas bij
Rotterdam was gesignaleerdis hij gezien bij Nijme
genin de Rijn in Duitsland, in de Hollandse IJssel en
de laatste twee weken bij Culemborg en in de dode arm
van de Lek bij Tuil en de stuw van Hagestein.
Daarbij zijn tal van mislukte pogingen ondernomen
om het beest te vangen en te behoeden voor eventuele
schadelijke gevolgen van het verblijf in vervuilde Ne
derlandse rivieren. Gistermorgen kwam er een gouden
kans, toen de sluiswachters van Hagestein de zeehond
in de inmiddels gesloten sluiskolk ontdekten.
Het had nog heel wat voeten in aarde voordat het
dier gevangen was in de netten. "Hij was gewoon met
ons aan 't spelen. Steeds weer kwam ie vlak bij ons, tot
op een halve meter, maar wanneer je 'm dan wilde
pakken, ging ie er weer vandoor", vertelt André Hof-
stra van het opvangcentrum.
Na zo geruime tijd in de sluiskolk bezig te zijn ge
weest, begon de tijd. te dringen. Rond het middaguur
moesten de sluisdeuren weer open. De zeehondenvan-
gers waren al begonnen met opruimen. Hofstra: "We
hadden eigenlijk de moed al opgegeven en onze gewo
ne kleren al weer aangetrokken. En toen zwom ie dan
uiteindelijk toch boven 't net(foto anpi
DEN HAAG -De bedrijfsvoering
bij rijks- en gneentepolitie kan
op vele manien worden verbe
terd. De beweng van de politie
dat er geen rekieer zit in de orga
nisatie, werd gieren in Den Haag
grotendeels gelgenstraft. Een be
tere samenweiing met andere
diensten, invoeng van het profijt
beginsel en hebfstotèn van vele
oneigenlijke taln kunnen van de
politie weer ee instantie maken
waarmee de criineel terdege re
kening moet hoien.
door
Gerard Smir
De Twentse htgleraar Openba
re Financiën ei sinds kort ook
CDA-senator pre dr. P.B. Boors-
ma overhandigdeen rapport aan
de ministers V, Dijk (binnen
landse zaken) e Korthals Altes
(justitie), waarin Inderd (niet alle
maal nieuwe) maregelen worden
voorgesteld om cpolitie doelma
tiger te laten werin.
ADVER^NTIE
lyearsold,
pure rrtt whisky.
Het rapport is in opdracht van
Binnenlandse Zaken opgesteld
door wetenschappers van de Uni
versiteit Twente. Boorsma had de
leiding van het onderzoek.
"Het rapport is niet gericht op
het realiseren van bezuinigingen,
maar beoogt een bijdrage te leve
ren aan de bestrijding van crimina
liteit", zei hij. "We kunnen nog wel
vijftig maatregelen bedenken,
maar die vinden we te veel peanuts
en houden we maar in de achter
zak".
Boorsma heeft zijn rapport ge-
maakt met een economische bril
op, waarmee vooral minister Van
Dijk blij mee is. De regering im
mers wil via verschuivingen in het
politiebudget (3,5 miljard gulden)
meer effect zien van het politie
werk. Op extra geld hoeft de politie
niet te rekenen. Extra bezuinigin
gen zullen de politie ook niet tref
fen. Het bestaande budget blijft tot
1990 gehandhaafd, aldus de minis
ter.
Het politiekorps zelf betreurt
dat. De criminaliteit wordt steeds
meer ongrijpbaar, aldus de politie,
omdat het geld zou ontbreken een
gedegen opsporingsapparaat in
stand te houden.
Stelde ëen ambtelijke werkgroep
begin dit jaar nog vast dat een der
tigtal maatregelen bij de politie zou
kunnen leiden tot een besparing
van 478 miljoen gulden, Boorsma
meent dat de nu voorgestelde
maatregelen kunnen leiden tot een
besparing van "vele honderden
miljoenen guldens meer". Dit geld
kan in beide opzetten direct weer
worden gebruikt voor bestrijding
van de vele vormen van criminali
teit.
Na het advies van de werkgroep
heeft het kabinet overigens gelijk
maatregelen genomen in de vorm
van verdergaande automatisering,
de aanschaf van beter materieel en
het afstoten van taken. Daardoor
gaan 6000 arbeidsplaatsen verlo
ren. Maar, zei vice- premier. De
Korte toen, de politie zal wel effi
ciënter gaan werken.
Afstoten
Een van de nu voorgestelde
maatregelen die in het teken van
de actualiteit staat: voetbalwed
strijden moeten worden verboden
als de politie te veel toezichthou
dende mensen moet sturen. "Ten
zij de politie de kosten bij de club
Prof. Boorsma van de Universiteit van Twente (rechts) overhandigde
gisteren zijn rapport over de verbetering van de bedrijfsvoering bij de
politie aan de ministers Korthals Altes (links) en Van Dijk. midden).
(foto ANP)
mag declareren. Volgens ons mag
de politie best uitgaan van het pro
fijtbeginsel waarbij de gebruiker
betaalt. De clubs kunnen dan een
paar gulden meer vragen voor een
toegangskaartje". Boorsma memo
reerde bij deze opmerking aan de
hoge kosten (100.000 gulden) van
de politie- inzet bij de voetbalwed
strijd Den Haag- Ajax.
Afstoten of laten betalen: om die
keus vragen meer oneigenlijke ta
ken van de politie. Het verkeerson-
derwijs op scholen, het verzamelen
van statistische gegevens voor ver
zekeringsmaatschappijen, de afgif
te van vergunningen en ontheffin
gen en de registratie van vreemde
lingen: de politie dóet het, maar
vangt er geen cent voor.
Dat geldt in de regel ook voor het
wegslepen van autowrakken en
het graveren van fietsen. Dergelij
ke zaken kunnen inkomstenbron
nen worden voor de politie, net als
de verkoop van gevonden voor
werpen als de burger na 3 maan
den zijn eigendom nog steeds niet
heeft afgehaald.
Verder menen de onderzoekers
dat het politie- apparaat "meer ver
burgerlijkt" moet worden. Volgens
Boorsma heeft eenderde van de
onderzochte korpsen geen burger
personeel in dienst voor het type
werk.
Minster Korthals Altes: "De ty
pende politieman heeft een dure
opleiding gehad, voor dat werk
kun je dus inderdaad beter burgers
inschakelen. Dat is veel goedko
per, nog afgezien van het feit dat de
politieman op straat hoort".
Dienstplicht
Een ander voorstel uit het onder
zoek houdt een verruiming van de
dienstplicht in. "Waarom zouden
we niet alle jongeren oproepen?",
stelt Boorsma voor. "De jongens
die als militair niet nodig zijn kun
nen naar de politie. Sommige men
sen worden nu niet eens opgeroe
pen omdat ze iets aan hun voeten
hebben. Maar typen kunnen ze
toch nog wel?".
De surveillance- tijden moeten
ook worden herzien. Veel politie is
overdag op straat, maar 's avonds
en in de weekenden wordt de
meeste criminaliteit gepleegd.
"Daarom is het nodig dat er voor
de politie een goede regeling komt
voor onregelmatig werk", aldus
Boorsma. Ook is hij van mening
dat de politie moet terugvallen op
de zogenaamde gebroken dien
sten. Maar dat is weer een geldvra-
gende maatregel. De bestaande on-
gemakkentoeslag is financieel erg
onaantrekkelijk: 5 gulden per uur
extra voor nacht- en weekenddien
sten met een maximum van 47 uur
per maand.
De agent die zich welwillend op
stelt binnen de organisatie moet
prikkels krijgen om nog beter zijn
best te doen. Volgens Boorsma
moet de politie breken met het tra-
ditionale bevorderingsbeleid. Zijn
stelling: alleen bevorderen daar
waar het de organisatie ten goede
komt. Vijfentwintig jaar trouwe
dienst wordt dan wellicht alleen
nog merkbaar op de kalender.
De politie moet ook beter samen
werken met justitie en andersom.
Te vaak wordt onnodig politiewerk
verricht. Beter overleg moet leiden
tot een selectievere afhandeling
van zaken door de recherche.
De omslachtige controle op de
WA- verzekering kan beter direct
door de politie worden uitgevoerd,
wordt ook gemeend. De controle
op de pakweg 500.000 onverzeker
de automobilisten wordt nu uitge
voerd door de Rijksdienst voor het
Wegverkeer in Veendam. De poli
tie wordt pas ingeschakeld bij de
tijdrovende afhandeling van de
schikking.
Directe controle door de politie,
gecombineerd met publiciteit, zal
volgens de onderzoekers leiden tot
een drastische afname van onver
zekerd toeren en dus processen-
verbaal.
Meer aanbevelingen: personeels
leden die op kosten van de politie
een universitaire opleiding hebben
gevolgd moeten worden verplciht
binnen het korps werkzaam te blij
ven. Meer eenmanssurveillances
zijn nodig, waar mogelijk per fiets
(een aantal korpsen kent nog
steeds een fietsvergoeding toe aan
agenten, maar niemand bleek nog
op dit oerhollandse vervoermiddel
te rijden).
Niet meer lunchen binnen werk
tijd, minder koffiedrinken en min
der praten met collega's. Geen
sport en spel meer binnen dienst
tijd en thuis omkleden. Dat lijkt
gezocht.
"Eén maatregel doorvoeren",
zegt Boorsma, "zet natuurlijk geen
zoden aan de dijk. Maar als we alles
samen nemen, als de politie bereid
is al die maatregelen te accepteren
kan het aantal werkzame politie-
uren stijgen met 10 procent. Ik
vind dat nogal wat".
DEN HAAG (GPD) - Volkshuis
vesting is al in 1967 door verschei
dene instanties gewaarschuwd dat
de subsidieregeling voor particu
liere huurwoningen, die per 1 ja
nuari 1968 ingevoerd zou worden,
fraudegevoelig was. De Raad voor
de Volkshuisvesting (RAVO) waar
schuwde in september en decem
ber voor het gevaar van 'manipula
ties' en voor de noodzaak 'onge
wenste situaties' te voorkomen.
Een ambtelijke nota van de com
missie bouwprogrammering
schreef op 1 november van dat jaar
zelfs dat de regeling fraude in de
hand werkte. De regeling trad des
ondanks in werking.
Dat bleek gisteren tijdens de eer
ste dag van de openbare verhoren
van de parlementaire enquêtecom
missie naar de bouwsubsidiefrau-
de. De commissie richt zich in het
bijzonder op twee regelingen uit
1968 en 1975. Gisteren kwam voor
al de regeling geldelijke steun par
ticuliere huurwoningen 1968 aan
de orde.
Tijdens de verhoren bleek dat de
kritische aantekeningen van de
RAVO wel tot de ambtelijke top
van het ministerie doordrongen,
maar dat men zich niet geroepen
voelde er iets mee te doen. Men
kon zich eigenlijk niet indenken
dat beleggers zich tot fraude zou
den verlagen. "Beleggers waren
hooggewaardeerde mensen die in
de maatschappij met u werden
aangesproken", aldus voormalig
directeur-generaal van volkshuis
vesting en bouwnijverheid Schou
ten. Dat beeld werd bevestigd door
Peeters Weem, destijds hoofd van
de afdeling sociaal-economisch on
derzoek: "De filosofie op het mi
nisterie was dat beleggers be
trouwbaar waren. Ik was dan ook
diep geschokt, toen ik een tijd gele
den de eerste berichten over frau
de in de krant zag".
Toch had Schouten gewaar
schuwd moeten zijn, want een of
twee dagen na zijn indiensttreding
in 1968 woonde hij een vergadering
bij van de HID's, de provinciale
hoofden. Daarin kwam een fraude
geval met de kersverse regeling
aan de orde. Sommige particuliere
bouwers bleken in hun woningen
al alle voorbereidingen te hebben
getroffen voor de aanleg van de
centrale verwarming. Bij de opga
ve van de stichtingskosten zat die
verwarming er echter nog niet in.
Over de opgegeven te lage stich
tingskosten kregen ze daardoor
een te hoge subsidie. Achteraf
werd die cv er dan alsnog inge
bracht. Aan deze praktijk werd
door het ministerie al spoedig een
einde gemaakt, maar niemand
kwam op het idee dat dezelfde truc
misschien ook bij andere voorzie
ningen werd toegepast.
Hete adem
Nu was fraude ook niet het eer
ste aandachtspunt van het ministe-
rie. Dat voelde, aldus voormalig se
cretaris-generaal Van der Flier, 'de
hete adem van de Tweede Kamer
in de nek' waar het ging om het be
strijden van volksvijand no. 1: de
woningnood. Van der Flier herin
nerde zich menig debat in het par
lement over volkshuisvesting.
Daarbij kwam altijd aan de orde
hoe het met de bouwproduktie
stond, maar hij kon zich niet herin
neren dat ooit iemand naar contro
le gevraagd had.
Als secretaris-generaal was hij
niet persoonlijk bij de opstelling
van de regeling '68 betrokken,
maar hij had die uiteindelijk wel
moeten beoordelen. Ondanks het
RAVO-advies had hij geen proble
men gezien: "Ik dacht dat er vol
doende ingebouwde beveiligings
systemen inzaten".
Woningcorporaties werden in
diezelfde tijd echter wel uitvoerig
gecontroleerd. Volgens Van der
Flier was het ministerie bang dat
beleggers niet bereid zouden zijn
te investeren, als ze aan dezelfde
voorwaarden als corporaties moes
ten voldoen. Bovendien werkten
corporaties volledig met gemeen
schapsgeld, terwijl beleggers hun
eigen geld investeerden. Beleggers
hoefden alleen maar vooraf hun
plannen in te dienen. Er werd dan
wel een ruwe beoordeling gemaakt
of de prijs en het opgegeven aantal
kubieke meters van de woning met
elkaar in overstemming waren.
Maar niemand controleerde ooit
het eindresultaat.
Coberco mag melk
niet gezond noemen
AMSTERDAM (ANP) - De melk-
industrie mag in haar reclame voor
melk niet de kwalificatie 'gezond'
gebruiken omdat de vraag of een
voedingsmiddel gezond is afhangt
van de samenstelling van het totale
voedingspakket. Eén produkt ge
zond noemen is dan ook eenzijdig.
De Reclame Code Commissie heeft
dit bepaald naar aanleiding van
een klacht van de Veganistenorga-
nisatie - wier leden streng vegeta
risch zijn en ook geen zuivelpro-
dukten gebruiken - over een adver
tentie van Coberco Zuivel. In de
advertentie wordt melk die recht
streeks van de koe komt 'lekker ge
zond' genoemd. De Veganistenver-
eniging vindt dat in strijd met de
waarheid.
ADVERTENTIE
Morgenochtend 10.00 uur feestelijke opening van
het nieuwe Konmar Zelfbedieningswarenhuis in de wijk
"t Heen" in Katwijk door
DE BURGEMEESTER VAN KATWIJK
MR. C.A. BOS.
FEEST! GRATIS BLOEMEN
voor de eerste 300 klanten. flTT
FEEST! 250 gram pinda's
voor 3 losse centen voor de
eerste 300 klanten.
FEESTVOORDEEL!
Kijk in de Konmar feestkrant.
Die staat boordevol feestvoordeelü
KATWIJK: "HET HEEN" ZEILMAKERSTRAAT
1 KATWI
Vers,vriendelijk,voordelig.