De problemen van
een brugklasser
Groot deel Nederlandse jeugd burgerlijk
Bonn stelt Duits-duitse kwestie centraal bij bezoek Honecker
Elk jaar ander gezicht
Driekwart van leerlingen
leest geregeld de krant
'Alleen bij
uitzondering
verloopt
de aanpassing
vlekkeloos'
Michael Jackson:
Word niet
verliefd op
leerling uit
hogere klas
Uitkomst onderzoek onder jongeren
WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1987 i
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Paul de Tombe
Telefoon 071-144941, toestel 242
LEIDEN - Een nieuwe jaargang
brugklassers gaat deze week
weer voor het eerst naar de mid
delbare school. Vol verwachting
of met enige angst betreden ze
het nieuwe gebouw. Op de mid
delbare school gaat alles er heel
anders aan toe dan op de basis
school. Wat doen de scholen er
aan om die nieuwe leerlingen zo
snel mogelijk te laten wennen?
Van een kleine school met on
geveer 200 leerlingen naar een
grote school met soms meer dan
1.000 leerlingen. Van één lokaal
met één vaste leraar naar vele lo
kalen en vele leraren. De oudste
zijn op de basisschool en het
kleine ukkie worden op de mid
delbare school. En natuurlijk
met het nodige leedvermaak
door de bovenbouw worden be
keken.
Dat zijn een aantal problemen
waar je als brugklasser tegenaan
loopt. De één is natuurlijk sneller
gewend dan de ander, maar het
blijft een hele overgang. "Als de
aanpassing helemaal vlekkeloos
verloopt, dan zijn dat uitzonde
ringen", zegt E.H. Van Dijk-de
Meijer, conrector van de eerste
en tweede klassen op het Stede
lijk Gymnasium in Leiden. Ze
wil benadrukken dat de aanpas
singsproblemen van brugklas
sers op het Stedelijk Gymna
sium waarschijnlijk niet alge
meen gelden zijn voor alle scho
len. "Voordeel hier is natuurlijk
dat de klassen zes jaar lang het
zelfde blijven. Op scholenge
meenschappen is dat niet zo Na
de brugklas wordt de groep dan
opgesplitst in havo, mavo en
\wo. Aan de andere kant kan het
een nadeel zijn als je vriendjes
van de basisschool naar een an
dere school moeten". Nog een
voordeel van één schooltype in
een gebouw is dat leerlingen ge
motiveerder zijn, denkt Meijer.
"Ze weten dat als het niet lukt je
naar een andere school moet. En
ze willen graag bij elkaar blij-
F. Veldman, conrector van de
brugklassen op het chrystelijk
lyceum Dr. W.A. Visser 't Hooft
in Leiden, is het niet helemaal
eens met die verschillen. "Er zijn
wel eens twijfels, maar het komt
weinig voor dat mensen in het
verkeerde schooltype zitten. Het
is voor onze leerlingen net zo'n
teleurstelling als ze het niet ha
len. Wij zijn een echte streek
school met veel kinderen uit de
Bollenstreek. Die moeten elke
dag reizen om op school te ko
men, dat zijn heus ook heel ge
motiveerde leerlingen. We zor
gen er trouwens ook voor dat
.leerlingen die op de basisschool
in dezelfde klas hebben gezeten
Voor de brugklassers lichting '87
hebben 'ex-bruggers' van de Dr.
W.A. Visser 't Hooft een speciale
krant geschreven. Daarin staan
vooral veel handige tips en ge
bruiksaanwijzingen van leraren.
Zo mag je bij tekenleraar Linstra
in de klas praten en kauwgum
eten. Bij meneer Boender mag
dat nu juist helemaal niet.
Word verder niet verliefd op
leerlingen uit de hogere klassen.
Simpelweg omdat ze toch niet op
'bruggertjes' vallen. Probeer ge
woon een andere brugger te vin
den, schrijft Esther in de krant.
Een onbekende schrijver vindt
zijn school 'onwijs gaaf, maar
heeft wel een aantal waarschu
wingen voor de 'bruggers'. In het
begin van het jaar moetje oppas
sen dat tweede en derde klassers
je tas niet van je fiets trappen,
want soms nemen ze hem mee en
gooien ze hem in de struiken of-
zo'. Verder zijn de leraren best
aardig, maar 'in het begin wat
streng'. Toch een geruststelling:
'aan het eind van het jaar is dat
allemaal over'.
Jongeren die in gescheurde kle
ding rondlopen, er teksten op
schrijven, nepmerken op hun
kleren naaien vormen volgens
Jeugd '87 slechts vijf procent van
de totale groep jongeren in Ne
derland. De merkkleding-rage
komt ook maar onder een zeer
kleine groep jongeren (zeven
procent) voor.
Euthanasie
Los van de verschillende typen
jongeren in Nederland hebben
de onderzoekers ook vragen ge
steld over een aantal specifieke
onderwerpen. Euthanasie bij
voorbeeld. Bijna de helft van de
jongeren is niet tegen euthana
sie, 27 procent zegt 'niet echt ja,
maar ook niet echt nee' en 13
procent is tegen euthanasie.
Dat weinig jongeren geïnteres
seerd zijn in politiek is bekend,
nieuw is dat een 'boodschap' in
popmuziek wel aanspreekt. Maar
liefst 28 procent van de onder
vraagde jongeren vindt dat pop
muziek hen meer op de proble
men in de wereld wijst dan de
Nederlandse politiek. Bijna veer
tig procent meent dat projecten
als Live Aid en Band Aid laten
zien dat jongeren tot meer in
staat zijn dan politici.
De toekomstverwachtingen
van de meeste jongeren zijn vrij
somber. Werkloosheid, oorlogen
en milieu, daar zal het voorlopig
niet veel beter mee gaan, zo den
ken velen. De ziekte aids blijkt
nog maar weinigen echt angst in
te boezemen. Slechts twee pro
cent denkt dat de mensheid hier
aan zal sterven, 85 procent van
de Nederlandse jeugd verwacht
dat deze ziekte in 2035 is te gene-
ENCINO (California) - Het lijkt
wel of hij elk jaar een ander ge
zicht heeft. Dat hij zijn gezicht
heeft laten 'ombouwen' is duide
lijk, maar hoeveel operaties hij
precies heeft ondergaan is niet
bekend. Zijn huidskleur ziet er
elk jaar iets lichter uit en zijn
neus lijkt steeds iets smaller.
Over Michael Jackson hebben
we het, van wie dezer dagen een
nieuwe elpee in de winkels ligt
getiteld 'Bad'. Van die langspeel
plaat staat inmiddels de single 'I
just can't stop loving you' (een
duet met de Amerikaanse zange
res Siedah Garrett) hoog in de
hitparade.
Het is al weer vijfjaar geleden
dat Michael zijn vorige plaat
'Thriller' uitbracht, de elpee die
maar liefst veertig miljoen keer
over de toonbank ging, een re
cord dat nauwelijks lijkt te ver
beteren.
Verleende de hardrocker Alex
Van Halen in het nummer 'Beat
it' van de elpee 'Thriller' nog zijn I
medewerking, op zijn nieuwe I
plaat wordt Jackson geassisteerd
door een aantal gospel-artiesten
zoals The Winans en Andrae
Crouch. Verder spelen mee Billy
Idols gitarist Steve Stevens, jazz-
organist Jimmy Smith en Stevie
Wonder mee.
Of de nieuwe elpee net zo suc
cesvol zal zijn als de vorige is nog
maar zeer de vraag. Zoals ge
zegd, een recordverkoop van
veertig miljoen lijkt nauwelijks
te verbeteren. Met een verkoop
van tien miljoen exemplaren van
'Bad' zou de platenmaatschappij
al uitermate tevreden zijn.
AMSTERDAM - Driekwart van
alle leerlingen in het voortgezet
onderwijs leest de krant gere
geld. Dat blijkt uit het onderzoek
'Heb je de krant al gelezen?' dat
sociaal-pedagoge Claire Groenen
in opdracht van het dagblad
Trouw heeft uitgevoerd. Ze hield
een enquête onder ruim 1300
leerlingen uit alle typen van het
protestants-christelijk voortge
zet onderwijs. Meer dan de helft
van alle leerlingen leest de krant
vier dagen per week. Slechts één
op de tien leerlingen vindt het le
zen van de krant niet belangrijk.
Sensatie
Berichten over ongelukken en
misdaad zijn erg in trek bij jon
geren. Lekker korte stukjes met
de nodige spanning, dat nodigt
blijkbaar uit tot lezen. Overigens
is daarmee helemaal niet gezegd
dat volwassenen niet van 'sensa
tienieuws' houden! Kranten die
uitvoerig schrijven over dit soort
onderwerpen, zoals de Telegraaf
en het Algemeen Dagblad, wor
den in ons landje immers heel
veel gelezen.
i het chrystelijk lyceum Dr. W.A. Visser 't Hooft. Nog ietwat schuchter betreden
ook samen in één brugklas ko
men".
Wennen
Om de eerste klassers te laten
wennen aan hun nieuwe school
zijn er op het Stedelijk Gymna
sium eerst twee introductieda
gen geweest, morgen beginnen
de eerste lessen. Op het Visser 't
Hooft begint het schooljaar met
een ongeveer twee weken duren
de 'schakelperiode'. Die tijd
wordt gebruikt om de brugklas
sers te laten wennen aan hun
nieuwe vakken. Veldman: "Je
laat ze zien wat belangrijk is, wat
je uit je hoofd moet leren en wat
niet. Hoe moet je je huiswerk
maken en hoe zien de overhorin
gen er uit. Er worden ook over
horingen gegeven maar 'die tel
len nog niet echt mee".
Op het Stedelijk Gymnasium
trekken de nieuwelingen tijdens
de introductiedagen twee dagen
lang op met hun leraren, mento
ren en hulpmentoren (vijfde
klassers). "De hulpmentoren zijn
zelf ook leerlingen en die staan
dus een stuk dichter bij die eer
steklassers dan de leraren. Ze
kunnen ze bijvoorbeeeld inlich
ten over de eigenaardigheden
van de diverse leraren. Door die
introductiedagen worden wor
den ze minder schuw", aldus
Van Dijk-de Meijer. In de tweede
schoolweek wordt een dyslexie-
(woordblindheid)-onderzoek ge
houden. Problemen die er zijn
komen hierdoor meestal wel aan
het licht. "Vorig jaar kwam daar
een hoogbegaafd meisje uit naar
voren, die ondanks dat veel pro
blemen had".
Medisch
Puberteitsproblemen zijn in de
eerste klas nog niet aan de orde,
zo menen de woordvoerders van
beide scholen. Conrector Van
Dijk-de Meijer wijt dat ook aan
het schooltype: "Ik denk dat dat
op een mavo veel eerder zo is. De
leerlingen op een gymnasium
zijn veel verstandelijker bezig,
mavo leerlingen zijn vaak veel
meer uit de kluiten gewassen.
Dat is medisch gezien geloof ik
ook aangetoond. Hoe dat komt
weet ik niet precies, dat is een
puur medische kwestie". Veld
man gelooft daar niet zo in: "Wel
wat generaliserend gesproken.
Maar de kans dat je een klein ge
leerd baasje op het gymnasium
tegenkomt is natuurlijk groter".
Plaatselijke gebeurtenissen
hebben de interesse van veertig
procent van de ondervraagden,
en strips en puzzels worden door
43 procent bekeken.
Het hebben van een speciale
jeugdpagina in de krant wordt
ook door meer dan de helft (62
procent) belangrijk gevonden.
Op die pagina gaat de voorkeur
van de jongeren uit naar nieuws
dat betrekking heeft op jonge
ren, maar ook het eenvoudig uit
leggen van actuele gebeurtenis
sen wordt gewaardeerd. Onge
veer één op de vier jongeren
raakt door het lezen van een
jeugdpagina in een dagblad eer
der geïnteresseerd in de rest van
de krant.
De krant blijkt op school niet
vaak te worden gebruikt, on
danks het werk van de Stichting
Krant in de Klas, die het lezen
van dagbladen probeert te stimu
leren via het onderwijs. Wel zegt
94 procent van de leerlingen de
speciale uitgaven van deze stich- elpee Bad van Michael Jackson ligt in de winkels, de
ting te kennen. bijbehorende video gaat maandag in première. (foto ap>
'Je bent jong en je wilt wat'. Deze
kreet slingert Veronica regelma
tig de ether in. Jongeren zouden
dol zijn op keiharde muziek, ken
nen computers als hun broekzak,
stappen rond in felgekleurde of
gescheurde kleren en zijn steeds
op zoek naar nieuwe en verras
sende dingen. Aan dat cliché
beeld voldoen jongeren echter
niet meer. De hedendaagse tee
nagers zijn over het algemeen
vrij rustig, willen trouwen, kin
deren krijgen en willen verder zo
min mogelijke opvallen. Kort
om: jongeren zijn lang niet zo dy
namisch als vaak wordt gezegd.
Een door marktonderzoekbu
reau Burke-Inter/view gehouden
grootscheeps onderzoek onder
jongeren in Nederland loont dit
Jeugd '87 is de titel van het on
derzoek dat is gehouden onder
ruim 1.000 Nederlandse jongeren
in de leeftijd tussen 12 en 24 jaar.
De diverse 'levensstijlen en con
sumptiepatronen' in deze groep
stonden daarin centraal. Met na
me het bedrijfsleven is erg geïn
teresseerd in de 'levensstijl' van
jongeren. Met de resultaten van
het onderzoek kunnen bijvoor
beeld de lezer van Popfoto, de
kauwer van Stimorol chewing
gum, de kijker naar Countdown
en de drager van Robe di Kappa,
vrij nauwkeurig worden gepor
tretteerd.
De onderzoekers van Burke-
Inter/view concluderen in hun
onlangs gepubliceerde verslag
dat een groot deel (39 procent)
van de Nederlandse jeugd anno
1987 als 'burgerlijk' omschreven
kan worden. Dit type jongere
vindt dat je voor je achttiende
niet met iemand naar bed moet
gaan en is tegen samenwonen.
Misdadigers mogen wat hen be
treft harder gestraft worden en
verder vinden deze jongeren dat
er werk genoeg is in Nederland,
als je er maar naar zoekt. Het
burgerlijke type komt vooral
veel voor onder getrouwde jon
geren en onder jongeren met vas
te verkering.
De andere vier groepen waarin
jongeren worden ingedeeld zijn
'maatschappijkritisch' (15 pro
cent), 'ik-gericht' (10 procent),
'autonoom' 30 procent) en 'car-
rièregericht' (15 procent).
Een korte beschrijving van de
ze typen.
Allereerst de maatschappijkri
tische jongere. Dat zijn vooral
degenen die zich erg bezighou
den met maatschappelijke pro
blemen, waarschijnlijk de idea
listen onder ons. De kleinste
groep, de 'ik-gerichten' streeft
naar wat zo mooi 'persoonlijke
ontplooiing' wordt genoemd. De
ze doelgroep wil veel nieuwe din
gen meemaken, heeft veel aan
dacht voor zichzelf en geniet van
seks. De 'autonomen' hebben
een hekel aan regeltjes, ze willen
zelf uitmaken wat mag en niet
mag. Onder 'ongebonden' jonge
ren scoort dit type hoog. Ten
slotte de carrièremakers, die zijn
zeer gesteld op het hebben van
een luxe leventje en daar hoort
natuurlijk een goedbetaalde
baan bij.
De media- en reclamewereld
besteedt vaak veel aandacht aan
nieuwe trends onder jongeren.
Dat dit een enigszins vertekend
beeld geeft van de werkelijkheid
toont het onderzoek o'ok duide
lijk aan. Punkers zijn er (nog)
maar zo weinig dat ze in het on
derzoek vrijwel niet voor komen.
BONN - De voorbereidingen voor
het vijfdaagse bezoek dat de Oost-
duitse president en partijleider
Erich Honeckervan volgende
maand aan de Bondsrepubliek
brengt, zijn in volle gang. De DDR
heeft laten weten dat Honecker en
door
Erich Esih/AP
zijn delegatie vooral willen praten
over belangrijke internationale
kwesties zoals ontwapening en
vrede. Bonn is echter duidelijk
meer geïnteresseerd in specifiek
Duits-Duitse vraagstukken.
Dat beide partijen verschillende
uitgangspunten hebben werd pas
goed duidelijk bij de voorbereidin
gen voor een slotcommuniqué dat
aan het eind van Honeckers ver
blijf zal worden uitgebracht. De af
gelopen week hebben de beide
Duitslanden over en weer ont
werpteksten voor deze verklaring
uitgewisseld.
Aangenomen wordt dat Bortn
nadrukkelijk de mensenrechten
aan de orde wil stellen, waarbij met
name wordt gedacht aan versoepe
ling van de bepalingen voor Oost
duitsers die naar het buurland wil
len reizen, maar ook aan het zoge
heten 'schiessbefehl' voor Oost-
duitse grenswachten.
Ottfried Hennig, de staatssecre
taris van het Westduitse ministerie
van Duits-Duitse betrekkingen, zei
in een interview dat het bevel als
zodanig al zo vaak aan de orde is
gesteld, dat verdere discussie niet
relevant zou zijn. Wel zal Bonn aan
dringen op een wijziging in de be
staande Oostduitse wetgeving, die
mensen die zonder toestemming
de grens over willen beschouwt als
misdadigers en om die reden het
gebruik van vuurwapens
rechtvaardigt, aldus Hennig.
Als andere mogelijke gespreks
thema's worden genoemd verbete
ringen van het post- en telefoon
verkeer, van de auto- en spoorweg
verbindingen en vooral van de ver
bindingswegen .tussen Oost- en
West-Berlijn.
Akkoorden
Tijdens Honeckers verblijf zul
len voorts drie overeenkomsten
tussen de beide Duitslanden wor
den gesloten, inzake samenwer
king op het gebied van de techni
sche wetenschap, het milieu en de
veiligheid van kerncentrales.
Tijdens de voorbereidingen is
duidelijk geworden dat de DDR
het bezoek van Honecker als een
internationale aangelegenheid wil
beschouwen, terwijl de Bondsre
publiek veeleer de nadruk wenst te
leggen op de Duits-Duitse aspec
ten.
Honecker wordt maandag 7 sep
tember in Bonn verwacht en zal de
eerste twee dagen driemaal in
overleg treden met bondskanselier
Helmut Kohl. Voor dit overleg,
waaraan voorts zal worden deelge-1
nomen door de kanselarij-minister
Wolfgang Schauble, is in totaal
zo'n vijf uur uitgetrokken. Dins
dagmiddag komen dan de beide
delegaties bijeen, waarna de resul
taten van het overleg tussen beide
staatshoofden in een communiqué
bekend gemaakt zullen worden.
Voorts zal de Westduitse minis
ter van milieu Martin Bangemann
overleg voeren met lid van het
Oostduitse politburo Günther Mit-
tag en DDR-minister van buiten
landse handel Gerhard Beil. De
BRD-minister van buitenlandse
zaken Hans-Dietrich Genscher
treedt in gesprek met zijn DDR-
collega Oskar Fischer.
De Oostduitse delegatie telt on
geveer 15 leden en voorts nog 35
naaste medewerkers. Alvorens res
pectievelijk bezoeken af te leggen
aan Noordrijn-Westfalen, Rijnland-
Pfalts, Saarland en Beieren, zal Ho
necker eerst nog een ontmoeting
hebben met de fractievoorzitters in
de bondsdag, Hans-Jochen Vogel
(SPD), Alfred Dregger (CDU),
Theo Waigel (CSU), Wolfgang Mis-
chnick (FDP) en een nog niet met
name bekende vertegenwoordiger
van de Groenen. De communisti
sche partijvoorzitter Herbert Mies
heeft een aparte ontmoeting met
de Oostduitse partijleider.
'Privé-bezoek'
Verder staan op Honeckers pro
gramma ontmoetingen met de
deelstaat minister-presidenten
Bernhard Vogel (CDU), in Trier,
Oskar Lalontaine (SPD), in Saar-
brucken, en Franz Josef Strauss
(CSU), in München. Het DDR-
staatshoofd neemt ook de gelegen
heid te baat om een bezoek te bren
gen aan het geboortehuis van Frie-
drich Engels, in Wuppertal, en het
voormalige woonhuis van Karl
Marx, in Trier.
Voor wat betreft de veiligheids
aspecten wordt er in Bonn voor al
le zekerheid van uitgegaan dat Ho
neckers bezoek tot allerlei betogin
gen en demonstraties kan leiden.
Met alle middelen zal men probe
ren te voorkomen dat het tot een
treffen komt tussen voor- en tegen
standers van Honeckers bezoek
aan de BRD.
Honecker heeft de wens te ken
nen gegeven zonder veel entoura
ge, en het liefst alleen, een bezoek
af te leggen aan zijn geboortestad
Wiebelskirchen in Saarland. Hij
wil daar het graf van zijn ouders en
zijn nog in leven zijnde zuster be
zoeken. Tot nu toe hebben zich
echter al 2000 journalisten, onder
wie 150 uit de DDR, aangemeld
met zeer veel belangstelling voor
juist ook dit onderdeel van Honec
kers verblijf in West-Duitsland.
Voor een plaatsje bij het raam
van huizen tegenover dat van Ho
neckers zuster worden nu al prij
zen van 5000 D-mark geboden, dus
veel privacy zal het staatshoofd
niet zijn vergund.
Op de laatste dag van zijn vijf
daags bezoek aan de Bondsrepu
bliek doet Honecker München aan.
Tevens zal hij een bezoek brengen
aan het voormalige concentratie
kamp Dachau, waarbij hij zal wor
den vergezeld door de Beierse
plaatsvervangend minister-presi
dent Karl Hillermeier. Na afloop
wordt hij onthaald op een af
scheidsdiner, aangeboden door
Strauss zelf.
