Politiemacht
bij begrafenis
Rudolf Hess
DAAR STAAT U.
MET UW
EXPRESS STUK
VOOR AMERIKA.
EN GEEN MENS
OM HET EVEN
WEG TE BRENGEN.
Betoging in Litouwen tegen
inlijving door Sowjet-Unie
19<ïï, 1799.-
Contra's wollen overleg
met regering Nicaragua
Nederlanders bij Russische
ER IS 'N SNELLERE MANIER,
BEL DE DHL KOERIER.
06-0552
Iran sluit instenuning
met VN-resolutie uit
rlin li'l'M MUM/
PAGINA 5
Arrestatie neo-nazi's
WUNSIEDEL (GPD/AFP/Rtr/UPI) - Een politiemacht van zeker
400 agenten is in het Beierse dorp Wunsiedel op de been om onge
regeldheden rond de begrafenis van Rudolf Hess te verhinderen.
Het stoffelijk overschot van de jonge neo-nazi's in camouflagekle-
vroegere plaatsvervanger van ding. Zij hadden een spandoek
Adolf Hitler, die vorige week op 93- waarop stond te lezen 'Hess is vrij',
jarige leeftijd overleed, wordt Hun leider beweerde dat zijn aan-
woensdag bijgezet in het familie- hang ervan overtuigd is dat Hess
graf. In Wunsiedel en wijde omge
ving zijn in de afgelopen dagen 88
neo-nazi's opgepakt. De meesten
van hen zijn inmiddels weer vrijge
laten.
Zaterdag hielden neo-nazi's
maanwakes bij de ambassades van
de VS, de Sowjet-Unie Frankrijk
en Engeland. Zij verspreidden on
der meer folders waarin wordt be
weerd dat Hess is vermoord. In
Bamberg werden bij een pro-Hess
demonstratie tiert mensen gearres
teerd. In het dorpje Nagel, vlak bij
Wunsiedel, verscheen een groep
'Israël ontwikkelt
nieuwe kernraket'
LONDEN (AP/Rtr) - Israèl ontwik
kelt een kernkop voor een raket die
in staat is Arabische hoofdsteden
te bereiken. Dat heeft het Britse
weekblad Observer gisteren ge
meld.
Het blad haalt bronnen bij de
Amerikaanse inlichtingendienst
aan, die zeggen dat de kernlading
bestemd is voor de 'Jericho-II'-ra-
ket, waarvan Jeruzalem nooit het
bestaan heeft willen toegeven. Op
16 mei dit jaar werd een Jericho-ra:
ket beproefd in de Negev-woestijn
in het zuiden van Israël. Het wapen - maatregelen genomen tegen even-
vloog bijna 960 km, twee keer zo tuele gewelddadige acties door
ver als de oudere versies van de ra- rechts-radicalen. Het hoofd ervan,
ket, aldus de geciteerde bronnen. Gerhard Boden, verklaarde zater
dag voor de televisie dat zijn dienst
Israël weigert het Verdrag tegen rekening houdt met terreuraansla-
de Verspreiding van Kernwapens gen door neo-nazi's en dat zij daar
ermoord. De politie arresteerde
tien demonstranten.
Zaterdagmiddag marcheerde
een groep rechts-extremisten het
kerkhof in Wunsiedel op. Op hun
armen getatoeerde SS-runente-
kens. Met hakenkruisvlaggen
zwaaiend, riepen zij om wraak voor
Hess. De politie pakte 40 nazi's op
en sloot daarna het kerkhof af. Vol
gens de autoriteiten zal de begraaf
plaats tot woensdag afgesloten blij-
Dat Hess pas woensdag begra
ven wordt, hangt samen met het
feit dat zijn zoon Wolf-Rüdiger
stond op het uitvoeren van een
aparte, tweede lijkschouwing. Met
zijn advocaat twijfelt hij aan de
juistheid van de lezing die de Geal
lieerden vorige week hebben gege
ven van het overlijden van zijn va
der. Deze zou zelfmoord hebben
gepleegd met behulp van een elek
triciteitsdraad.
De woordvoerder van de regio
nale politie heeft gezegd dat zijn
dienst over inlichtingen beschikt
dat groepen neo-nazi's uit Neder
land en Groot-Brittannië onder
weg zijn om 'de laatste eer te bewij
zen' aan Hess. Het kerkhof van
Wunsiedel is verboden gebied voor
iedereen behalve de dorpsbewo
ners die de graven van hun dierba
ren mogen verzorgen.
De Westduitse binnenlandse vei
ligheidsdienst heeft voorzorgs-
te ondertekenen en bewaart offi
cieel het diepste stilzwijgen over
zijn nucleaire programma. Een
voormalige kerndeskundige, Mor-
dechai Vanunu, die tien jaar lang
werkzaam was in het supergehei
me reactorcomplex in de zuidelijke
stad Dimona, zei vorig jaar septem
ber tegen de Londense Times dat
in het complex atoombommen
worden vervaardigd. Hij zit nu in
een Israëlische gevangenis en is
aangeklaagd wegens spionage en
verraad.
terdege op voorbereid i
In de krant Bild am Sonntag
stond een fotokopie van wat ge
noemd wordt de laatste wilsbe
schikking van Rudolf Hess. In dit
stuk dat hij op 16 maart 1982
schreef in de Spandaugevangenis
in Berlijn - waar hij gevangen zat
sinds hij door het Tribunaal van
Neurenberg in 1946 tot levenslang
veroordeeld werd - vraagt hij er
om begraven te worden in het fami
liegraf in Wunsiedel, na een sobere
godsdienstige plechtigheid.
In Dacca, de hoofdstad van Bangladesh, verdrongen zich gisteren grote groepen r
verschillende plaatsen gratis voedsel werd uitgedeeld.
Geweld
Na de moordpartij in het plaatsje
Hungerford heeft de Britse televi
sie dezer dagen veel programma's
met een overmaat aan geweld ge
schrapt. Anglia-TV verving de wes
tern Nevada Smith door een scien
ce fiction-film. De BBC annuleerde
de uitzending van Black Christmas
over een psychopathische moord
partij in een college en zond in
plaats daarvan een comedie uit.
Ulster
De protestantse organisatie Ul
ster Freedom Fighters in Noord-
Ierland heeft gisteren de verant
woordelijkheid aanvaard voor de
moordaanslag die eerder op de dag
in een Iers-republikeinse (katholie
ke) wijk van Belfdst op een katho
lieke man werd gepleegd. Volgens
UFF was het slachtoffer, de 32-jari-
ge taxichauffeur Michael Power lid
van het verboden Ierse Republi
keinse Leger. Hij werd doodge
schoten
MOSKOU - Eén van uitvloeiselen
van de CVSE-conferentie, die vo
rig najaar in Stockholm werd afge
rond is, dat de deelnemende lan
den zich hebben verplicht bij mili
taire oefeningen van enige omvang
waarnemers op eikaars grondge
bied toe te laten. Vandaar dat Mos
kou vorige week het ongewone
schouwspel meemaakte van onder
anderen twee Nederlandse hoge
militairen die in uniform over het
Rode Plein paradeerden.
door
Alexander Münninghoff
Samen met 46 van hun collega's
uit 23 andere landen (heel Europa
plus de Verenigde Staten en Cana
da) namen brigade-generaal J. M.
A. Thomas, sous-chef Operatiën
van de Landmachtstaf, en overste
G. W. Koster van het commando
taktische luchtstrijdkrachten de
gelegenheid waar om aan de voor
avond van Sowjet-manoeuvres in
een oefengebied in de Prikarpaten
nog snel iets van de bezienswaar
digheden van Moskou te bekijken.
Zo vaak immers komt een NAVO-
militair niet in het Oostblok.
DACCA (Rtr) - In Bangladesh
dreigt een enorm voedseltekort
als gevolg van de grote over
stromingen van de laatste we
ken die de oogsten hebben ver
nield.
President Mohammad Ers-
had van Bangladesh zei zater
dag te vrezen dat zijn land zal
worden geteisterd door hon
gersnood. Aanhoudende regen
val en daarmee gepaard gaande
overstromingen hebben vol
gens schattingen 1,5 miljoen
ton rijst vernietigd. Aan de pro
ductie van jute, het belangrijk
ste exportartikel van Bangla-
VILNIUS (AP/Rtr) - Meer dan 500
Litouwers hebben gisteren in Vil
nius een demonstratie gehouden
ter gelegenheid van de 48ste ver
jaardag van het niet-aanvalsver-
drag tussen de Sowjet-Unie en na-
zi-Duitsland uit 1939 dat leidde tot
de inlijving van de Baltische staten
door de Sowjet-Unie. De demon
stranten schreeuwden 'vrijheid,
vrijheid' en zongen patriottische
liederen.
Ondanks waarschuwingen van
de autoriteiten dat betogingen als
een provocatie zouden worden op
gevat, verzamelde een menigte
zich voor de St. Anna-kerk in het
centrum van de Litouwse hoofd
stad. Sommige betogers droegen
zwarte armbanden ter nagedachte
nis van de Litouwse burgers die
het slachtoffer werden van het be
wind van Josef Stalin, onder wie
het niet-aanvalsverdrag werd gete
kend.
Andere betogers legden kransen
bij een standbeeld van Adam Mic-
kiewicz, een Poolse dichter die
nauwe banden had met Litouwen
en door veel Litouwers als een
symbool van vrijheid en onafhan-
Slachtoffer bij
stakingsgeweld
in Zuid-Korea
SEOUL (AP) - In Zuid-Korea is za
terdag een 22-jarige werfarbeider
bezweken aan verwondingen die
hij had opgelopen tijdens een
vechtpartij met de oproerpolitie.
Hij is het eerste slachtoffer van de
arbeidsonrust die Zuid-Korea nu al
bijna een maand in de greep houdt.
In Seoul hielden studenten zater
dag een betoging tegen de Zuidko-
reaanse regering. De politie greep
hard in.
De stakingen hebben zich dit
weekend verder uitgebreid. In de
hoofdstad gingen duizenden bu
schauffeurs in staking om verbete
ring van de arbeisvoorwaarden af
te dwingen. Zaterdag legden onge
veer 1000 man grondpersoneel van
het internationale vliegveld Kimpo
het werk neer.
Toen het gezelschap de volgende
ochtend in Ljvov met het echte
werk begon, moesten de fototoe
stellen evenwel in de tas blijven. In
Stockholm zijn hierover gedetail
leerde afspraken gemaakt en aan
alles was duidelijk, zo was de in
druk van generaal Thomas, dat de
Russen zich daar strikt aan wilden
houden: „Het was voor hen de eer
ste keer en ze hielden zich angst
vallig aan de letter van het verdrag.
Dat betekende dat we niet moch
ten fotograferen maar wel onze kij
kers mochten gebruiken, overi
gens pas nadat die door de Russen
geinspecteerd waren. En dat we
wel een kaart van het oefengebied
kregen, maar op een schaal van een
op vijfhonderdduizend, wat het
minimum is volgens het verdrag.
Op zo'n kaart kun je nooit een goed
totaalbeeld van de hele oefening
krijgen".
Ondanks deze beperkingen
meende de generaal dat hij toch
wel een behoorlijke indruk van de
capaciteiten van het Rode Leger
heeft gekregen: „Er namen twee
pantser-infanteriedivisies, 364 T-72
tanks, veertig gevechtshelikopters
en enkele honderden stuks artille
rie aan deel, in totaal ongeveer
18.000 man. Ze hebben goede spul-
Hongersnood
op komst
in Bangladesh
desh, is voor 70 miljoen dollar
(150 miljoen gulden) schade
aangericht.
De president deelde zaterdag
mee dat alles in het werk wordt
gesteld om de bevolking van de
hongerdood te redden, maar
kelijkheid wordt beschouwd. De
betogers eisten onafhankelijkheid
voor Litouwen en de twee andere
Baltische staten - Estland en Let
land - die in 1940 door de Sowjet-
Unie werden geannexeerd. De po
litie hield de betogers van een af
stand in het oog, maar greep niet
Het was de eerste demonstratie
sinds jaren in Vilnius. Tijdens een
soortgelijke demonstratie legde
een menigte in juni kransen bij een
monument in de Letse hoofdstad
Riga ter nagedachtenis van de
slachtoffers die in de kampen on
der Stalin omkwamen.
Estland, Litouwen en Letland
waren tussen de twee wereldoorlo
gen onafhankelijk, maar maken
sinds 1940 deel uit van de Sowjet-
Unie. Volgens de communistische
autoriteiten hebben de Baltische
staten zich uit vrije wil bij de Sow
jet-Unie aangesloten, maar dit
wordt door veel inwoners van de
republieken bestreden.
Tijdens de betoging eisten spre
kers onder veel bijval van het pu
bliek openbaarmaking van de ge
len, goede tanks en een hoge disci
plinegraad. Alles functioneerde
normaal en wat de manschappen
betreft: je kon heel goed merken
dat de Russische soldaat in zijn
diensttijd leert afzien".
„Die diensttijd is continu, echt
dag en nacht. Bij ons zou de ma
nier waarop met de manschappen
wordt omgesprongen, niet meer
gepikt worden. Neem bij voor
beeld die ochtend, dat wij naar het
oefenterrein zouden gaan. Een hele
rij jeeps stond punctueel op tijd
voor ons klaar, met de chauffeurs
er naast en in de houding. Maar de
Sowjet-leiding vond het nog niet
nodig om te vertrekken en dus
hebben die mannen er 25 minuten
in de houding op ons staan wach
ten".
De overste Koster noteerde een
mentaliteitsverschil tussen de jon
gere officieren en wat oudere gar
de. „Ik heb op een gegeven mo
ment gesprekken aangeknoopt
met Sowjet-collega's die ook als
tolk dienst deden. Ze waren be
hoorlijk openhartig en vertelden
vrijuit over hun huiselijke omstan
digheden en ook zelfs over hun er
varingen in Afghanistan. Deze
mensen zagen onze komst als
waarnemers als een eerste stap in
de richting van betere betrekkin-
'dat is makkelijker gezegd dan
gedaan'.
Bangladesh wordt de laatste
tijd geteisterd door de zwaarste
overstromingen sinds 40 jaar.
In ieder geval 500 mensen zijn
omgekomen. Ruim 1,5 miljoen
mensen zijn dakloos geworden
door de overstromingen. Dui
zenden van hen verblijven vol
gens woordvoerders nog steeds
in bomen of op daken.
Functionarissen wezen ook
op het gevaar van epidemieën:
meer dan 10.000 mensen zou
den een besmettelijke ziékte
onder de leden hebben.
heime protocollen van het verdrag
dat door Hitiers minister van bui
tenlandse zaken Joachim von Rib-
bentrop en zijn Sowjet-collega
Vjatsjeslav Molotov werd onderte
kend. In het verdrag bakenden
Duitsland en de Sowjet-Unie hun
invloedsferen af, waarbij de Sow
jet-Unie de Baltische republieken
en een deel van Polen kreeg toege-
De betogers drongen eveneens
aan op religieuze vrijheid. Evenals
Polen kent Litouwen een sterke
katholieke traditie. Veel Litouwers
zijn nog kerkelijk, maar volgens
katholieke functionarissen onder
vindt de kerk veel nadeel van de
beperkingen die de autoriteiten
stellen aan het aantal priesters en
kerken. Ook is het religieuze on
derricht aan tal van beperkingen
onderhevig.
In het Litouwse partijblad Tiesa
werd de demonstratie al op voor
hand veroordeeld als „een provo
catie van het Westen". Ook het
Sowjet-partijblad Pravda beschul
digde westerse landen van „actieve
pogingen" om een betoging in Vil
nius op touw te zetten.
gen tussen de militairen van beide
blokken en dat menen ze ook, dat
weet ik zeker".
Geen vragen
„Überhaupt waren de jongere
Russische officieren veel minder
gesloten dan je zou verwachten. Ze
waren erg op de hand van Gorbats-
jov en diens nieuwe politiek en
openheid en noemde het een goed
ding, dat nu eindelijk de bureau
cratie, die ook in het Sowjet-leger
heel groot is, wordt aangepakt".
Over de recente wisselingen in
de Sowjet-legertop, gevolg van de
affaire-Rust, die defensieminister
Sokolov en een aantal generaals
hun baan heeft gekost, hebben de
Nederlanders kiesheidshalve geen
vragen gesteld. „Het is natuurlijk
een pijnlijk onderwerp voor ze en
dat laatje op zo'n eerst ontmoeting
dus rusten", aldus generaal Tho-
Het is de bedoeling dat er in sep
tember, als de NAVO-oefening
Certain Strike in de Duitse Bonds
republiek haar hoogtepunt bereikt,
Russen en andere Warschau-pact-
waarnemers aanwezig zullen zijn.
Op hun beurt hebben de Russen
nu al een uitnodiging voor hun na
jaarsoefeningen in de Kaukasus
verzonden.
SAN SALVADOR/CARACAS
(AFP/AP/Rtr) - De Nicaraguaanse
Contra's hebben de sandinistische
regering voorgesteld op 15 septem
ber te gaan praten over een be
stand dat zou moeten leiden tot
vrede in het Middenamerikaanse
land. Ze zijn echter voorlopig niet
bereid de wapens neer te leggen.
De zes leden van de dagelijkse
leiding van de Contra's zeiden dat
dit weekend na een gesprek met de
president van El Salvador. De san
dinisten hebben tot nu toe steeds
laten blijken tegen onderhandelin
gen met de Contra's te zijn en al
leen te willen praten met hun
'chef, president Ronald Reagan
De leider van het verzet zei dat
de Contra's 'publiekelijk het vre
desplan voor Midden-Amerika
aanvaarden', dat op 7 augustus in
Guatemala werd getekend door
Honduras, El Salvador, Nicaragua,
Costa Rica en Guatemala.
De zes leiders zullen de komende
dagen een 'werkontmoeting' heb
ben met de Amerikaanse presi
dent, die heeft beloofd hen niet in
de steek te zullen laten, ondanks
de bepaling in het vredesakkoord
dat alle buitenlandse hulp aan op-
WASHINGTON (AP/UPI/AF-
P/Rtr.) - Iran kan onmogelijk ak
koord gaan met de resolutie van de
Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties omdat die de vrede in de
Golf geen stap dichter bij brengt.
Dit zei de Iraanse onderminister
van buitenlandse zaken, Jawad La-
rijani, gisteren in een vraaggesprek
met de Amerikaanse televisie-om
roep NBC. Hij zal vandaag in New
York een onderhoud hebben met
VN-secretaris-generaal Perez de
Cuellar.
Larijani verklaarde dat zijn land
wel bereid is mee te werken aan
„elke echte poging" een einde te
maken aan de al zeven jaar duren
de oorlog tussen Iran en Irak. De
VN-resolutie, waarin Iran en Irak
worden opgeroepen tot een staakt-
het-vuren, acht hij niet geslaagd
omdat „vanaf het moment dat de
resolutie werd aangenomen Irak
zijn aanvallen verhevigde en de
Verenigde Staten een enorme oor
logsvloot in het gebied bracht".
Volgens Richard Murphy, de
Amerikaanse onderminister voor
het Midden-Oosten, is de ontmoe
ting tussen Perez de Cuellar en La
rijani van cruciaal belang. „Het
gaat om een simpel ja of nee. Aan
vaardt Iran de resolutie of niet?".
De Amerikaanse onderminister
vindt het overigens hoog tijd dat er
aan een tweede resolutie wordt ge
werkt „om aan de eerste meer
kracht te geven". Daarin moet wor
den opgeroepen tot een internatio
nale wapenembargo tegen dat land
dat weigert zich aan de wapenstil
stand te houden.
Ook de secretaris-generaal van
de Arabische Liga, Chedli Klibi,
heeft Iran gisteren gezegd dat het
een ernstige verslechtering van de
oorlog in de Perzische Golf kan
voorkomen, als het ingaat op de
wapenstilstand die de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties heeft
verordineerd. Volgens Klibi waar
borgt de desbetreffende resolutie
van de Veiligheidsraad "een vreed
zame en eerlijke oplossing van het
conflict".
De Liga heeft overigens nog
geen gemeenschappelijk Arabisch
standpunt over Iran. Het wordt on-
standelingen moet worden ge
staakt.
De ministers van buitenlandse
zaken van 13 Latijnsamerikaanse
landen hebben een commissie ge
vormd die moet toezien op de nale
ving van het onlangs gesloten vre
desplan voor Midden-Amerika.
De commissie bestaat uit 10 per
sonen. Dat zijn de ministers van
buitenlandse zaken van de Conta-
dora-groep (Mexico, Venezuela,
Colombia en Panama) en haar
steungroep (Argentinië, Brazilië,
Peru en Uruguay) alsmede de se
cretaris-generaal van de Organisa
tie van Amerikaanse Staten (OAS)
en een hoge VN-functionaris.
Het vredesplan, dat twee weken
geleden werd gesloten in Guate-
mala-stad, moet een einde maken
aan de zich al jaren voortslepende
crisis in Centraal-Amerika, die
sinds 1980 aan circa 100.000 men
sen het leven heeft gekost. Het
plan bepaalt onder meer dat er
voor 7 november een staakt-het-
vuren tot stand moet komen tus
sen regeringstroepen en verzets
groepen in Nicaragua en El Salva
dor.
waarschijnlijk geacht dat radicale
landen als Syrië en Libië, die met
Teheran bevriend en vijand van
Irak zijn, instemmen met een alge
meen-Arabische veroordeling van
Iran. Ook Algerije, dat bevriend is
met beide oorlogvoerende partijen
in de Golf en dat heeft geprobeerd
te bemiddelen, zou geen partij wil
len kiezen.
Zowel Irak als Iran maakten gis
teren melding van wederzijdse
bombardementen en beschietin
gen waarbij doden en gewonden
onder de burgerbevolking zijn ge
vallen. De berichten hebben bij
waarnemers de vrees doeri rijzen
dat sprake is van een hervatting
van de „stedenoorlog", oorlogvoe
ring waarbij de partijen economi
sche- en burgerdoelen bestoken.
Eerder dit jaar en verleden jaar
kwamen duizenden mensen om
het leven toen Iraanse en Iraakse
jagers economische doelen in
woonwijken bombardeerden.
'Amerikaanse
helikopter
neergestort'
LONDEN (Rtr/AFP) - Het Iraanse
nieuwsagentschap Irna heeft ge
meld dat zaterdag een Amerikaan
se helikopter is neergestort in de
Golf. Het toestel had verscheidene
Amerikaanse verslaggevers en fo
tografen aan boord, aldus het pers
bureau. Volgens Irna heeft de
Iraanse marine tot dusverre vijf lij
ken geborgen, maar een Iraanse
militaire woordvoerder kwam zon
dagmiddag met een andere lezing.
Hij zei dat vijf Amerikaanse jour
nalisten het ongeluk hebben over
leefd en zijn opgepikt door „bui
tenlandse eenheden".
Het ministerie van defensie in
Washington ontkende zondag dat
een Amerikaanse helikopter is
neergestort in de Golf. De VS ge
bruiken helikopters bij de begelei
ding van tankers in de Perzische
Golf.
ADVERTENTIE
WORLDWIDE EXPRESS-
Sony Stereo voor Superprijs
Briljante Sony KV2264 kleuren-tv met Trinitron beeldbuis,
30 voorkeuzezenders en Teletekst 2x10 Watt versterker.
'Space Sound' toets voor extra ruimtelijke weergave.
Aansluitmogelijkheid voor hoofdtelefoon, extra luidsprekers
en videorecorder (scart).
Met afstandsbediening.
VROOM
10 0 JAAR
Zolang de voorraad strekt.
IPREESMANN
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
Een student van de Yonsei universiteit in Seoel schreeuwt het uit als hij
door politieagenten wordt weggevoerd. (foto anpi
