Verzet El Salvador
wil onderhandelen
JA RT1 A,
Lange krijgt waarschijnlijk voordeel van de twijfel
Frankrijk en Iran
gaan mijnenvegen
Uitnodiging Duarte aanvaard
7 O I J fv
S chaduw over feestviering
Aids baart Sowjet-
Unie groeiende zorg
Z.A 1
BUITENLAND
SAN SALVADOR (UPI/AP) -
Het linkse verzet in El Salvador
heeft gisteren de uitnodiging
van president Jose Napoleon
Duarte aanvaard om op 15 sep
tember met hem te gaan pra
ten. De rebellen stemden ech
ter niet uitdrukkelijk in met
het vredesplan voor Midden-
Amerika, hetgeen Duarte als
voorwaarde heeft verbonden
aan de besprekingen.
President Duarte riep het linkse
verzet in zijn land en de rechtse gu
errillastrijders in Nicaragua don
derdag op in te stemmen met het
nieuwe vredesplan voor de regio,
dat vorige week in Guatemala werd
ondertekend. Volgens dat plan
moeten oppositiebewegingen een
stem krijgen in de regeringen die
zij nu bestrijden. Het antwoord van
het Salvadoraanse verzet kwam
eerder dan verwacht.
„Onze delegatie zal bestaan uit
leden van het uitvoerend comité
van het Democratisch Revolutio
nair Front (FDR) en het opperbevel
van het bevrijdingsfront Farabun-
do Marti (FMLN)", zo stelde ver
zetsleider Ruben Zamora in een
communiqué. Het FDR is de poli
tieke arm van de guerrillabewe
ging FMLN.
Het verzet stelt voor de ontmoe
ting te organiseren in de ambtswo
ning van de pauselijke vertegen
woordiger in El Salvador. Tevens
wordt gevraagd om bemiddeling
van aartsbisschop Arturo Rivera y
Damas bij de voorbereidingen van
de ontmoeting. Volgens de rebel
len moeten twee dagen worden uit
getrokken voor het gesprek we
gens het grote belang ervan. Er
dient gesproken te worden over
een staakt-het-vuren en over een
„politieke oplossing van de oor
log", aldus het communiqué.
De rebellen maken echter geen
melding van hun steun aan het vre
desplan dat de vijf Middenameri-
kaanse presidenten vorige week in
Guatemala ondertekenden. Toen
Duarte het verzet uitnodigde voor
een dialoog drong hij aan op aan
vaarding van het vredesakkoord.
Het plan voorziet onder andere in
beëidiging van de buitenlandse mi
litaire aanwezigheid in het gebied
en in democratisering van de Mid-
denamerikaanse landen.
In het verleden heeft Duarte te
kennen gegeven dat hij alleen be
reid is tot een gesprek met het
FMNL en de FDR als de rebellen
hun wapens neerleggen, maar dat
werd totnutoe geweigerd. In de
nieuwe oproep die hij donderdag
deed noemt de president het neer-
leggep van de wapens niet meer als
expliciete eis. Maar dit lijkt wel be
sloten in de bepalingen van het Gu
atemala-pact.
Over het terzijde geschoven vre
desplan van de VS zei Duarte dat
dat in veel opzichten overeenkomt
met de overeenkomst die de vijf
meest betrokken landen nu zelf
hebben gesloten. Hij repte echter
met geen woord over de Ameri
kaanse steun aan de Contra's in Ni
caragua, die de regering in Was
hington ook na dat pact lijkt te wil
len voortzetten. Duarte noemde
slechts Cuba ^n de Sowjet-Unie als
grote schuldigen.
Roken leidt
tot ontslag
NIENBURG (AFP) - De recht
bank van Nienburg in de West-
duitse deelstaat Nedersaksen
heeft het ontslag bevestigd van
een werknemer die het roken
tijdens zijn werk niet kon laten.
De eerste Westduitser die we
gens roken werd ontslagen, is
Ralf Schirrmacher, een 35-jari-
ge technische medewerker van
het gemeentelijk waterleiding
bedrijf in Nienburg. Op zijn
werk viel niets aan te merken,
maar hij rookte 40 sigaretten
per dag rookte. En hij was niet
bereid daarmee op te houden.
De niet-rokende collega's
van Schirrmacher, die met hem
een werkruimte deelden die
niet over open ramen beschik
te, hadden gedaan gekregen dat
tijdens het werk een rookver
bod gold. Schirrmacher is te
gen de uitspraak van de rechter
in hoger beroep gegaan.
Aardbeving
Een aardbeving met een kracht
van 4,8 op de schaal van Richter
heeft de inwoners van het Joego
slavische stadje Kraljevo, 120 km
ten zuiden van Belgrado, gisteren
de straat op gejaagd.
Vakantiegasten in de nabijgele
gen badplaats Bogutovacka Banja
moesten naar elders verhuizen om
dat, de water- en elektriciteitvoor
ziening door de beving onklaar wa
ren geraakt. Twee mensen raakten
licht gewond.
Piloot vrij
De piloot van het particulier
vliegtuig dat donderdag gevaarlijk
dicht bij een helikopter kwam
waarin president Reagan vloog, is
na ondervraging door de geheime
dienst vrijgelaten. Ook de passa
gier van het kleine toestel mocht
gaan. Volgens de politie was er
geen sprake van boos opzet.
Gift
Een voormalige Vietnamese
bootvluchteling heeft een bedrag
van 35.000 gulden geschonken aan
een hulporganisatie die zich inzet
voor bootvluchtelingen. Het be
drag vormde de helft van de op
brengsten van een tentoonstelling
en de verkoop van schilderijen van
de man. De 64-jarige kunstschilder
Vo Van Ky woont sinds 1979 in Br-
etagne. Toen hij met zijn vrouw en
dochter wegvluchtte uit Vietnam
werd hun bootje tot'viermaal toe
aangevallen door piraten, alvorens
een schip hen oppikte. Hij had in
Vietnam zijn schildersezel opge
borgen omdat „de kunstenaar in
Vietnam een dienaar van de macht
hebbers moet zijn".
Arrestaties
De Paraguyaanse politie heeft
gisternacht voor de vierde maal in
een maand tijd arrestaties verricht
onder leiders van de politieke op
positie. De jongste arrestaties von
den plaats aan de vooravond van
de dag dat het bewind van Alfredo
Stroessner 33 jaar in Paraguay aan
de macht is. Verwacht wordt dat
Stroessner zich in februari voor
een achtste achtereenvolgende
ambtstermijn als president kandi
daat zal stellen.
PARIJS (AP) - Drie in plaats van
twee Franse mijnenjagers zullen
volgende week naar de Perzische
Golf vertrekken. Dat heeft het mi
nisterie van defensie gisteren in
Parijs bekendgemaakt. De drie
modern uitgeruste schepen zullen
maandagmiddag in gezelschap van
een bevoorradingsschip uit Toulon
vertrekken voor een reis die min
stens twee weken zal duren.
In de bekendmaking van giste
ren werd niet gezegd waarom een
derde mijnenjager uit dezelfde di
visie als de andere schepen, de
Vinh Long, ook naar het gebied
vertrekt. Anders dan de conventio
nele mijnenvegers beschikken mij
nenjagers over kleine onbemande
onderzeebootjes die mijnen kun
nen opsporen en met explosieven
tot ontploffing brengen.
Ook Iran, dat er door de Verenig
de Staten van werd beschuldigd de
mijnen in de Golf te hebben ge
legd, heeft zich gisteren bereid ver
klaard mijnenvegers in te zetten.
Het persbureau IRNA meldde
dat behalve mijnenvegers ook mij-
nenjagende helikopters en sche
pen met kikvorsmannen naar de
Golf van Oman op weg zijn. De
schepen gaan, als zij daar toestem
ming voor krijgen, opereren bin
nen de territoriale wateren van de
Verenigde Arabische Emiraten bij
Fujairah. De VAE hebben tot dus
ver nog niet gereageerd op het
Iraanse aanbod. IRNA maakte niet
bekend hoeveel mijnenvegers erop
uitgestuurd worden, maar er was
sprake van meer dan een schip.
Inmiddels is de ankerplaats voor
tankers in de Golf van Oman door
de daar verantwoordelijke autori
teiten vrij van mijnen verklaard.
Niettemin hebben zich nog geen
tankers bij de ankerplaats laten
zien, zo hebben zegslieden van
plaatselijke scheepvaartbedrijven
bekend gemaakt.
Een havenfunctionaris uit de
Verenigde Arabische Emiraten
waarschuwde dat zich mogelijk
kleine bootjes in dit watergebied
bevinden die door middel van lan
ge afstandsbediening tot ontplof
fing kunnen worden gebracht.
Een lid van de oproerpolitie in El Salvador staat bij een spandoek waarop de tekst 'Vrede met Duarte'. Tegelij
kertijd riep de president het binnenlandse verzet op om met de regering te onderhandelen. (foto anp>
Paldstan viert onafhankelijkheid met geweld
ISLAMABAD (Reuter/AP) - Pakis
tan heeft gisteren herdacht dat het
land veertig jaar geleden onafhan
kelijk werd. Maar over de festivitei
ten hangt een forse schaduw als ge
volg van geheimzinnige bomaan
slagen waarbij in de voorbije we
ken bijna 100 mensen zijn omgeko
men. Gisteren kwamen twee men
sen om het leven bij een bomaan
slag in Peshawar, een stad in het
noorden van Pakistan.
President Zia ul-Haq uitte in een
rede sympathie met de slachtof
fers, maar oppositieleidster Bena
zir Bhutto wees er op dat het land
weinig te vieren heeft. In de noord
westelijk grensprovincie is alle ne
onverlichting uitgeschakeld als
blijk van deelneming met de
slachtoffers van de bomaanslagen.
Zia, die in 1977 door middel van
een militaire staatsgreep tegen bur
gerpresident Zulfikar Ali Bhutto
aan de macht kwam. zei dat de
meer dan 100 miljoen Pakistanen
met de slachtoffers meeleven. „Ik
vertrouw er op dat dergelijke inci
denten het volk niet demoralise
ren, maar veeleer sterken in zijn
vastbeslotenheid. Wij weten hoe
wij voor beginselen moeten ster
ven en in vrijheid kunnen leven".
De oppositieleidster, wier vader
door Zia werd afgezet en later te
rechtgesteld, lanceerde een scher
pe aanval op de president van het
land: „Moeten wij het feit vieren
dat wij de Afghaanse oorlog naar
onze straten en bazaars hebben ge
haald? Moeten wij blij zijn met het
etnische geweld dat onze samenle
ving verscheurt? Moeten wij feest
vieren omdat het steeds slechter
gaat met de economie?"
De islamitische republiek Pakis
tan werd gevormd nadat de Britten
zich terugtrokken uit het gebied en
was bedoeld als een eigen land
voor de islamitische minderheid in
het vroegere Brits-Indiê. In hun ei
gen staat (waarvan de naam letter
lijk betekent: Het land van de zui
veren) hoefden de islamieten niet
bang te zijn voor overheersing door
de hindoe-meerderheid. Pakistan
werd op 14 augustus 1947 om mid
dernacht onafhankelijk. Een et
maal later gebeurde hetzelfde met
India, het land van de hindoes (zie
daarvoor pagina 19).
Pakistan, dat als een democratie
aan zijn politieke bestaan begon, is
drie keer door een generaal gere
geerd die zijn land bestuurde
krachtens de staat van beleg. In
1971 scheidde Oost-Pakistan zich
af en werd zelfstandig onder de
naam Bangladesh.
Witboek over
Waldheim naar
alle ambassades
WENEN (AFP/Reuter/ANP) - De
ambassades van Oostenrijk in het
buitenland krijgen een boek, dat
tot doel heeft de beschuldigingen
te weerleggen dat president Kurt
Waldheim betrokken is geweest bij
oorlogsmisdaden. Zoals bekend
hebben de Verenigde Staten ge
steld dat het staatshoofd van Oos
tenrijk als particulier persoon niet
welkom is op Amerikaans grond
gebied.
Het 'witboek', een document van
500 bladzijden in de Engelse taal
dat is opgesteld door een groep di
plomaten onder leiding van verzet
sman en ex-minister van buiten
landse zaken Karl Gruber (1945-
53), is deze week op de Oostenrijk
se televisie gepresenteerd. Het is
„voor intern gebruik" en bevat
geen werkelijk nieuwe elementen,
zo valt op te maken uit een samen
vatting van 24 pagina's die gisteren
in de conservatieve krant Die Pres-
se stond. De opstellers ervan, on
der wie Waldheims zoon Gerhard,
pleiten de vroegere secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties vrij
op alle tegen hem ingebrachte pun
ten.
„Deze beschuldigingen zijn ge
manipuleerd in het kader van een
gecoördineerde campagne, die tot
doel had de integriteit van Wald
heim te schaden. Waldheim kan
niet bij de deportatie van Griekse
joden betrokken zijn geweest, om
dat hij niet in Griekenland was
toen die gebeurtenissen werden
voorbereid en uitgevoerd", aldus
het witboek.
Op dezelfde dag dat delen van
het 'witboek' in de Oostenrijkse
pers verschenen, is bekendge
maakt dat de Oostenrijkse presi
dent, Kurt Waldheim, een ontmoe
ting heeft gehad met de Westduitse
bondskanselier, Helmut Kohl. Ge-
sprekonderwerpen waren de we
derzijdse betrekkingen en de inter
nationale situatie, aldus de woord
voerder. Het was de eerste ontmoe
ting van Waldheim met een Wester
se regeringsleider sinds hij in Ame
rika niet neer welkom is.
ADVERTENTIE
MOSKOU - De Sowjet-Unie zal
'aanvullende maatregelen' nemen
om de verspreiding van Aids tegen
te gaan en is tevens geïnteresseerd
in een grotere internationale sa
menwerking in de bestrijding van
deze ziekte. Dit is in Moskou be
kend gemaakt na de wekelijkse zit
ting van het Politburo.
door
Alexander Münninghoff
Dat dit machtigste partijcollege
officieel aandacht besteedt aan
'spid', zoals Aids hier genoemd
wordt, is een teken dat de ziekte
ook in de Sowjet-maatschappij een
groeiende openbare zorg aan het
worden is. Nog maar een half jaar
geleden wist regeringswoordvoer
der Gerassimov te melden dat in de
USSR uitsluitend buitenlanders
met Aids besmet waren en dat de
zedelijke normen van de Sowjet-
burger een afdoende garantie te
gen Aids vormden.
Sindsdien is er in diverse Russi
sche kranten over Aids geschre
ven, veelal in reactie op geruchten
onder de bevolking, als zou de ge
vreesde ziekte via insecten, han
denschudden of gezamenlijk
ademhalen (bijvoorbeeld in de me
tro) kunnen worden overgebracht.
Van een massale adequate voor
lichtingscampagne over Aids, zo
als in Nederland, is echter geen
sprake. Daarvoor zouden de sterk
aanwezige seksuele taboes door
broken dienen te worden en dat is
in dit land, waarin men slechts
fluisterend over het bestaan van
het condoom spreekt, niet op korte
termijn mogelijk.
Professor Valentin Pokrovski,
de voorzitter van de Sowjet-acade-
mie voor medische wetenschap
pen, gaf onlangs in het blad Izves-
tija openlijk toe dat men niet pre
cies weet wat de werkelijke kansen
op verspreiding van Aids in de
Sowjet-Unie zijn „omdat we niet
weten hoeveel prostituées, drugs
verslaafden en homoseksuelen we
hebben".
Pokrovski noemde een getal van
54 AIDS-besmettingen de USSR.
Slechts vier mensen zouden wer
kelijk aan de ziekte lijden: een Rus
sische specialist die het virus tij
dens een bezoek aan Tanzania zou
hebben opgelopen en drie buiten
landers. Tien personen worden
momenteel in observatie gehou
den, de rest is wel drager maar geen
patiënt.
Kandidaat NAVO
BRUSSEL (AFP/Reuter/DPA) -
Noorwegen heeft gisteren zijn ex-
premier Kaare Willoch voorgedra
gen als kandidaat voor de opvol
ging van Lord Carrington als secre
taris-generaal van de NAVO. Carri
ngton heeft laten weten dat hij niet
beschikbaar is voor een nieuwe ter
mijn als volgend jaar zijn vierjarig
mandaat afloopt.
De heer Hans van der Bijl
Leiden
Eigenaar van Café-Brasserie "Het
Huis De Bijlen" bij de Morspoort.
j| Volgde met veel plezier het vol-
M wassenenonderwijs bij Boerhaa-
ve" in de afdeling VWO. Na het
eindexamen volgde de studie So
ciologie aan de Rijksuniversiteit.
Deed kandidaats maar ging daarna
op in het HORECA-bedrijf. Maakt
altijd veel mondelinge reclame voor "Boerhaave".
De diploma's HAVO en VWO geven toegang tot vele
hogere beroepsopleidingen (VWO bovendien tot de
universiteit). U kunt ze vak-voor-vak halen (certificaten)
als u niet te hard van stapel wilt lopen. Of als u eerst de
kat uit de boom wilt kijken.
Doet u het hele pakket, rekent u dan voor de HAVO op
3 jaar en voor het VWO op 4. U kunt deze opleidingen
zowel overdag als 's avonds volgen. Vooropleiding:
MAVO of gelijkwaardig.
De studiemogelijkheden: VWO, HAVO, MEAO, MAVO,
(volledig pakket of alle 29 vakken afzonderlijk), Neder
lands voor anderstaligen. Ook intensieve cursussen
(kortere studieduur).
Meer inlichtingen, bel overdag 071-14 00 43 en
's avonds (ma, di, do) van 19.00-21.00 uur 071-15 55 66.
Een informatiemap ligt voor u klaar.
Inschrijven elke maandag en donderdag van 13.00 tot
15.00 uur Noordeinde 1-3 en van
19.00-21.00 uur Kagerstraat 7 (s.g.
Louise de Coligny). Wacht niet te
lang.
Dag- en avondscholengemeen
schap Boerhaave, rector: DJ. van
Kooten, Noordeinde 1, 2311 CA
Leiden, telefoon 071 - 14 00 43.
VOLWASSENEN
.ONDERWIJS
MGOPtilDINGiN
kiezingen gehouden. De 2,1 mil
joen kiezers zullen dan hun oordeel
moeten geven over de ambitieuze
economische hervormingen die de
socialistische premier David Lan
ge (45) in de drie jaar dat zijn partij
nu aan de macht is, heeft doorge
voerd.
door
Bob Mantiri
Zijn politieke rivaal Jim Bolger,
lijsttrekker van de Nationale Partij,
bekritiseerde deze hervormingen
die volgens hem miljoenen mensen
in armoede hebben gedompeld
met geen enkel vooruitzicht op een
betere toekomst.
Bolger, een gelovig katholiek en
vader van negen kinderen, moet
niets hebben van het leiderschap
van Lange, een man die "volgens
hem zijn beloften niet nakomt en
die met zijn leugens het land op een
breekpunt heeft gebracht.
„Er waren drie soorten leugens",
aldus Bolger in een verkiezingstoe
spraak, „Leugens, verdomde leu
gens en statistieken. Lange heeft er
een vierde aan toegevoegd; zijn be
loften", zei Bolger.
Volgens de oppositieleider zit
Nieuw-Zeeland thans, als gevolg
van de economische hervormingen
van Labour, met een buitenlandse
schuld van 48 miljard Nieuwzee-
landse dollar, omgerekend ruim 60
miljard gulden.
Hij verklaarde dat een studie on
langs heeft uitgewezen dat van de
3,3 miljoen Nieuwzeelanders er een
miljoen in bittere armoede leeft.
Het onderzoek bracht ook aan het
licht, dat er een sterke stijging is in
het aantal miljonairs, dat op het
ogenblik wordt geschat op hon
derdduizend.
De economische resultaten zijn.
ondanks de hervormingen zoals af
schaffing van landbouw- en ex
portsubsidies, investeringsmaatre
gelen, privatisering van staatson
dernemingen, afschaffing van im
portvergunningen en reductie van
douanetarieven, niet zo dende
rend.
De economische groei van zes
procent in het eerste jaar dat de so
cialistische regering aan het be
wind kwam, is tot nul gereduceerd
en er is voor de komende jaren
geen groei te verwachten; het
werkloosheidspercentage schom
melt tussen de 6 en 10 procent en
de buitenlandse schulden lijken te
gaan oplopen tot boven de 50 mil
jard dollar, terwijl het inflatieper
centage tot 30 juni een record te
zien gaf van 18,9 procent.
Breuk
Op het gebied van de buitenland
se politiek heeft het besluit van
Lange om geen Amerikaanse nu
cleaire oorlogsbodems tot de
Nieuwzeelandse wateren toe te la
ten, geleid tot een breuk met de VS
en andere bij het Anzus-pact aan
gesloten landen, waaronder Au
stralië.
Niettemin ligt bij recente opinie
peilingen de Labour partij van
Lange nog altijd voor op de Natio
nale Partij van Bolger. Een peiling
in juni toonde aan dat Labour een
voorsprong had van 26 procent,
hetgeen voor Lange de aanleiding
was om voor 15 augustus verkie
zingen'te houden voor het uit e e n
kamer bestaande parlement. De
strijd gaat om 97 zetels - twee meer
dan in 1984 - toen Labour 55 zetels
in de wacht sleepte. De Nationale
Partij heeft 38 zetels en de demo
craten 2.
Een opinieonderzoek wees uit
dat de kiezers bereid zijn om het
nationale belang boven het eigen
belang te laten prevaleren. Het on
derzoek liet zien dat 40 procent van
de ondervraagden van mening is
dat zij, na drie jaar Labour bewind,
er slecht van af zijn gekomen; 27
procent vindt dat zij er beter van
zijn geworden. Maar 42 procent is
de mening toegedaan, dat het in
het belang van het land is wanneer
Lange voor een tweede termijn van
drie jaar wordt herkozen.
David Lange, van huis uit advo
caat, wordt door zijn collega's be
schreven als een 'moeilijk mens'.
Hij is humeurig en arrogant en kan
met zijn opmerkingen
makkelijk kwetsen. Voormalige
generaals, die felle tegenstanders
zijn van zijn anti-nucleaire beleid,
noemde hij eens een stel 'seniele
generaals'.
Zijn vaak cynische en kwetsende
opmerkingen zijn echter, volgens
zijn vrienden, slechts een facade
om zijn minderwaardigheids-com
plex te verbergen. Zijn corpulentie
als gevolg van een dwangmatige
neiging om zich te overeten, speelt
hem vaak parten.
In 1982 heeft de 45-jarige Lange
via een gevaarlijke chirurgische in
greep iets van de omvang van zijn
buik laten weghalen. Hij is zeer be
dreven in het politieke debat en
weet de pers handig te bespelen.
Platteland
Zijn tegenstander, Jim Bolger, is
een no-nonsense politicus, Hij is
van Ierse afkomst, en is in tegen
stelling tot Lange, makkelijk te be
naderen. Hij heeft geen academi
sche titel, zoals de meeste politici.
Bolger komt van het platteland.
In 1977 was hij minister van ar
beid in het kabinet van Muldoon.
Hij heeft een ontwapenende glim
lach over zich die hem van pas
kwam tijdens het recente grote tv-
debat met Lange, waar hij volgens
de kranten hoog heeft gescoord.
Maar zijn kansen om Lange in de
verkiezingen te verslaan achten po
litieke waarnemers gering. Bolger
heeft, hoewel het hem niet aan po
pulariteit ontbreekt, niet het cha
risma van een nationaal leider die
het land in de komende jaren uit de
crisis kan halen.
Als Labour deze verkiezingen
wint, dan is dat vooral te danken
aan haar voorzitter Margaret Wil
son, die de partij van een 'groep' so
listen die het vaak met elkaar on
eens was, tot een homogeen, gedis
ciplineerd gezelschap heeft ge
smeed, zo menen politieke waarne
mers.
