'Aids geen
probleem in
bloedbank'
VS hebben mijnenvegen verwaarloosd
Ziekenhuis in Amsterdam
draait eerste hulp terug
..T
1 - «ft.
'Antillen mogen hulp
voor tekort gebruiken
Koop bij de Nutsspaarbankde
mooiste spaarbiljetten die er zijn.
De Nutsspaarbank doet meer voor spaarders.
'Nederland is een
kalender op de wc'
Aantal donors nauwelijks teruggelopen
AMSTERDAM (ANP) - De opmars van aids heeft nog
nauwelijks invloed gehad op het aantal bloeddonors Sinds
een paar jaar controleren de bloedbanken al het afgeno
men bloed op het virus om besmetting van ontvangers te
voorkomen. Donors uit risicogroepen is toen gevraagd
geen bloed meer te geven, omdat het ze wordt meegedeeld
wanneer ze sero-positief zijn. Toch is volgens secretaris
Dudok de Wit van de Centrale medische bloedtransfusie
commissie van het Rode Kruis het aantal donors niet noe
menswaardig teruggelopen.
"Er is in Nederland op dit moment
geen tekort aan bloeddonors en
ook in de toekomst zal dat geen
probleem zijn. De opkomst van de
ziekte aids is nauwelijks van in-
vloed geweest op het aantal men
sen dat bloed geeft. Toch zal nie
mand van ons op de televisie ver
klaren dat er voldoende bloed
voorhanden is, want we hebben elk
jaar weer 50.000 nieuwe donors no
dig. Een heel Feyenoordstadion
vol", aldus Dudok de Wit.
Sinds 1985 wordt alle bloed van
donors onderzocht op aids. Dit on
derzoek kost jaarlijks 12 miljoen
gulden. Volgens Dudok de Wit
hebben de risicogroepen massaal
gevolg gegeven aan de oproep en
het aantal donors dat seropositief
bleek is dan ook erg klein: zowel in
1985 als 1986 waren dat 15 perso
nen op een aantal van 500.000 do
nors.
Doordat steevast elk jaar 10 pro
cent van de donors wegvalt door
bij voorbeeld verhuizing, sterfte,
medische afkeuring of het berei
ken van de 65-jarige leeftijd, zijn
per jaar 50.000 nieuwe donors no
dig. "Aids is op dat percentage van
10 procent nauwelijks van invloed
geweest. In de VS, waar aids veel
meer voorkomt was wel een duide
lijk terugval merkbaar van het aan
tal bloeddonors. Mensen reageren
vaak primitief en emotioneel, want
het het idee dat je aids krijgt van
bloed geven is onzinnig. Wel laten
CASSIÉRE - De rechtbank in Al
melo heeft gisteren een 23-jarige
hoofdcassière van een supermarkt
in Leusden veroordeeld tot vijf
maanden cel wegens het stelen van
bijna anderhalve ton bij haar werk
gever in een jaar tijd. De eis luidde
zeven maanden waarvan drie
maanden voorwaardelijk.
Een accountant had berekend
dat de vrouw zich door onder meer
knoeien met de kassacomputer en
het achterhouden van betalingen
aan leveranciers ruim 141.000 gul
den heeft .toegeëigend.
we de mensen duidelijk zien dat
schone spuiten worden gebruikt.
Voor hun ogen wordt de wegwerp
verpakking waarin de spuit zit
opengemaakt, zodat men zeker
weet dat de spuit nooit eerder is ge
bruikt. Je kunt dat wel vertellen
aan mensen, maar ze willen het
toch zelf zien", aldus Dudok de
Wit.
De behoefte aan bloed in de zie
kenhuizen is sinds de oorlog
enorm toegenomen, vooral door de
stijging van het aantal operaties.
De cijfers spreken voor zich: 9000
in 1945; 250.000 in 1960 en 650.000
in 1985. Volgens Dudok de Wit zit
ten we in Nederland nu vrijwel te
gen de top. "In de komende jaren
zal het verbruik nog maar weinig
toenemen. Vroeger had men bij
voorbeeld bij hartoperaties liters
bloed nodig, maar door de betere
technieken is dat beduidend min
der geworden. Ik maak me dan ook
geen zorgen dat we de komende ja
ren een tekort aan bloed zullen
_hebben", aldus Dudok de Wit.
Opmerkelijk is wel het grote ver
schil in aantal donors tussen de di
verse regio's. Globaal gesproken is
men in het Oosten en Noorden van
het land veel meer bereid om bloed
te geven dan in het Westen. Zo telt
Groningen relatief ongeveer twee
keer zo veel bloeddonors dan Den
Haag.
Dudok de Wit: "In de provincie
heerst meer gemeenschapszin. De
meeste mensen worden bloeddo
nor omdat ze het van een ander ho
ren. Ook zijn er allehande verschil
len in werving omdat elke bloed
bank een autonome stichting is. De
ene bloedbank zet advertenties,
een ander werkt met krantjes en
stickers."
Alleen de Amsterdamse bloed
bank heeft een structureel tekort
aan bloed en moet dan ook bloed,
afnemen uit andere regio's. Ook de
bloedbanken in universiteitsteden
als Leiden en Nijmegen zitten wei
eens krap.
DEN HAAG - De Verenigde Sta
ten moeten zich nog nooit zo hulpe
loos hebben gevoeld. Wat in de
Perzische Golf een staaltje van
machtsvertoon had moeten wor
den, is uitgelopen op een pijnlijke
ontdekking van de zwakke plek
van de Amerikaanse marine: de on
kunde om olietankers afdoende te
beschermen. De US.Navy wordt in
de Golf geconfronteerd met verou
derde mijnen, maar ook al waren
het moderne explosieven, de hoog
waardige technologie van de Ame
rikaanse vloot ter plaatse is er niet
tegen opgewassen. Hoe kan het
machtigste land ter wereld zó in
zijn hemd worden gezet?
door
Jos Heijmans
"De Amerikanen hebben hun
mijnbestrijding enorm verwaar
loosd", zegt luitenant-ter-zee Wim
Geneste, marinevoorlichter van
het ministerie van defensie. Ver
wonderlijk is dat niet, omdat de VS
met dat fenomeen bijna nooit te
maken hebben gehad. "Je kunt
mijnen leggen tot een diepte van
maximaal 100 meter. De zeeën
rondom de VS zijn veel dieper en
dus heeft het geen zin om daar mij
nen te droppen. De Amerikanen
beschikken over slechts drie mij
nenvegers. Dat is ongelooflijk wéi
nig voor een land als Amerika".
Ter vergelijking: een in militair
opzicht relatief minder indrukwek
kend land als het onze heeft dertien
mijnenjagers en tien mijnenvegers.
Binnenkort komen daar nog twee
jagers bij. De Russen beschikken
over ongeveer 400 jagers en vegers.
De Amerikanen zijn in hun strijd
tegen de mijnen noodgedwongen
aangewezen op helikopters, die
met een sleep de zeebodem afve
gen. Geneste: "Een uiterst kostba
re aangelegenheid. De helikopters
verbruiken een vermogen aan ker
osine. Maar ze hebben door gebrek
aan schepen geen andere keus".
Sonar
Mijnenjagers zijn schepen die
met radarapparatuur (sonar) de
zeebodem vóór het schip afzoeken
op mijnen. Zodra men stuit op iets
wat een mijn kan zijn, wordt een
onbemande mini-onderzeeër met
een explosieve lading naar het
doelwit gestuurd. Met behulp van
een tv-camera wordt de lading op
de juiste plaats aangebracht, waar
na de onderzeeër terugkeert. Daar
na wordt de mijn tot ontploffing
gebracht. Mijnenvegers zoeken het
gebied achter het schip af.
Er bestaan drie soorten mijnen:
contactmijnen, invloedsmijnen en
drijvende mijnen. Contactmijnen
rusten op de zeebodem of zweven
als een ballon aan een ketting on
der het wateroppervlak. Deze mij
nen exploderen, zodra een schip
ermee in aanraking komt. De in
vloedsmijnen reageren op versto
ringen van het magnetische veld,
geluidstrillingen en verstoringen
van de druk door waterverplaat
sing. De mijnbestrijdingsschepen
zijn daarom speciaal geconstru
eerd; ze brengen geen magnetische
verstoringen teweeg brengen en
zijn geluidsarm. Drijvende mijnen
hebben het voordeel dat ze .ook in
zeer diepe zeeën effectief kunnen
worden gebruikt, omdat ze altijd
aan de oppervlakte zweven. Een
nadeel is echter dat de mijn door de
stromingen wordt meegesleurd en
afdrijft.
De Nederlandse marine heeft al
zo'n tachtig jaar ervaring met het
opsporen en onschadelijk maken
van mijnen. De Noordzee is door
zijn geringe diepte een bij uitstek
geschikte plaats om mijnen te leg-
KERKRADE (GPD) - Bij een
schilderijenroof in een woning in
Kerkrade zijn in de nacht van zon
dag op maandag tien schilderijen
van oude meesters verdwenen. On
der de gestolen schilderijen zijn
doeken van de Nederlandse schil
ders Jongkind, Jozef en Isaac Is-
raëls en de Fransman Toulouse
Lautrec met een gezamenlijke
waarde van om en nabij anderhalf
miljoen gulden. De werken zijn
verzekerd.
De daders hebben gebruik ge-
HOOFDDORP - Het heeft even ge
duurd, maar de bewoners van de
Hoofddorpse nieuwbouwwijk Ka-
lorama hebben dan toch eindelijk
hun douches. Kort geleden sloot het
gasbedrijf hun cv-ketels af omdat
onderzoek had uitgewezen dat deze
ondeugdelijk waren. De bewoners
waren daarmee ook verstoken van
warm water, waardoor ze niet
meer konden douchen.
De gemeente weigerde aanvan
kelijk om nooddouches te installe
ren voor de 110 gedupeerde gezin
nen, en ook bouwer Muwi weigerde
iets te doen. Na overleg konden de
bewoners enige uren per dag te
recht in de douches van het onge
veer een kilometer verderop gele
gen zwembad. De bewoners vonden
dat echter te ver, en bovendien wa
ren daar geen aparte douches.
De gemeente is nu uiteindelijk
toch overstag gegaan en gisteren
werden de eerste van in totaal 16
douchekabines in de wijk gëinstal-
leerd. (fotoANP)
Vrouw doodt dochter
ARNHEM (ANP) - Een vrouw van
30 jaar uit Arnhem-Zuid heeft gis
teren haar 6-jarige gehandicapte
dochter omgebracht door het kind
in te spuiten met insuline. Daarna
heeft ze geprobeerd zelfmoord te
plegen door ook zichzelf een injec
tie te geven. Deze poging is mis
lukt. De vrouw is opgenomen in
een ziekenhuis in Arnhem.
gen. In de Eerste en Tweede We
reldoorlog is dat ook veelvuldig ge
beurd. Elk jaar, worden tienduizen
den kilo's explosieven uit de
Noordzee opgevist. In 1983 bracht
de marine ruim 154.000 kilo, waar
van 43.000 kilo aan explosieve la
ding, boven water. De vangst be
stond uit 139 mijnen en 42 bom-
Wim Geneste: "Er moeten nog
honderden mijnen en bommen op
de bodem van de Noordzee liggen.
We vissen nog regelmatig materi
aal uit de Eerste Wereldoorlog op.
Er zijn ook heel wat vliegtuigbom
men in zee terecht gekomen, voor
al van geallieerde vliegtuigen die
boven zee in moeilijkheden kwa
men en hun lading moesten drop
pen. Dat nog lang niet alles is ver
wijderd, komt omdat veel mijnen
onder zandlagen verborgen liggen
en pas na verloop van tijd boven
komen drijven".
Geen risico
De Noordzee is overigens niet
echt gevaarlijk. De vaarroutes zijn
volgens Geneste in ieder geval
mijn- en bomvrij. "De meeste mij
nen en bommen kunnen niet meer
exploderen, omdat het ontste
kingsmechanisme is aangetast.
Maar zeker weten, doe je dat nooit.
Miljoenenroof
schilderijen
in Kerkrade
maakt van de afwezigheid van de
bewoonster. Deze was op vakantie.
De inbrekers zijn hoogstwaar
schijnlijk via de achterkant van de
woning, waar een dierenparkje ligt,
LEIDEN (ANP) - Molens en klom
pen, kinderporno en heroïne, maar
bovenal een verjaarskalender op
de wc: trefwoorden waarmee de
Westduitse journalist Helmut Het-
zel de beeldvorming van Neder
land onder onze oosterburen
schetste. Hetzel, correspondent in
Den Haag voor de Westduitse
krant Die Welt, sprak gisteren in
Leiden tijdens een journalistenfo
rum over het imago van Nederland
in het buitenland.
Het positieve beeld dat de Ne
derlanders in voorgaande decennia
moeizaam hebben opgebouwd, is
volgens hem radicaal ten" .kwade
omgeslagen. Hetzel sprak nadruk
kelijk over beeldvorming in noord-
Duitsland. Voor de gemiddelde
Zuidduitser is Nederland volgens
hem te vergelijken met een ver weg
gelegen Scandinavisch land, waar
slechts incidenteel over wordt ge
schreven. Zelf vindt hij Nederland
overigens een 'zeer boeiend land'.
Dit in tegenstelling tot de me
ning van collega-journalist Pieter
de Vink, NOS-journalist, presenta-
We mogen geen enkel risico ne
men". Gevaar voor de scheepvaart
is er niet. Voor zover bekend heb
ben zich na de oorlog geen rampen
door mijnontploffing voorgedaan.
De Nederlandse marine, die da
gelijks twintig vegers en jagers met
in totaal 900 bemanningsleden in
bedrijf heeft, werkt in het schoon
maken van de Noordzee nauw sa
men met de Belgen, de Fransen, de
Engelsen, de Denen en de Noren.
Nederland, België en Frankrijk
zijn bovendien met dezelfde sche
pen uitgerust. "Je kunt dus niet
zeggen dat met name de Nederlan
ders experts zijn in het onschade
lijk maken van mijnen. De kennis
bij de omringende landen is even
groot. We houden elkaar op peil
door uitwisseling van informatie",
aldus Geneste.
In Oostende staat een mijnenbe-
strijdingsschool, opgericht door
België en Nederland. Daar worden
dienstplichtigen, reserve-officie
ren en koopvaardij-officieren op
geleid in het opsporen van mijnen.
De cursus duurt maar enkele we
ken. Geneste: "Specifieke techni
sche kennis is niet vereist. De cur
sisten moeten vooral nautisch zijn.
Het merendeel van het werk be
staat uit nautische handelingen, zo
als het overboord zetten van kabels
en netten".
binnengekomen. Daarvoor moes
ten zij wel op de een of andere ma
nier de alarminstallatie onklaar
maken. Een installatie die de lich
ten in de tuin regelt, hebben de in
brekers eenvoudig omzeild door de
lampen van deze verlichting los te
draaien.
De politie van Kerkrade, bijge
staan door het recherchebij
standsteam, heeft een groot
scheeps buurtonderzoek gehou
den. Een spoor van de dieven is
nog niet gevonden.
tor van Panoramiek en het Capi-
tool. Volgens hem heeft ons land
vooral de reuk van degelijkheid
over zich. "Zelfs ons vorstenhuis is
saai en haalt zelden de internatio
nale varia of roddelrubrieken". De
huidige Nederlands diplomatieke
dienst wordt volgens hem als
'knullig' gezien. In tegenstelling tot
Luns: "Als Luns ergens binnen
kwam in het buitenland dan was
hij er ook echt".
Collega's als Fons van Westerloo
van de Avro en Elsevier Magazine
en Maarten Huygen van NRC-Han-
delsblad spraken dit niet tegen. Zij
zagen echter toch ook wel degelijk
positieve beeldvorming in het bui
tenland. Nederland wordt gezien
als een soort proeftuin waar bij
voorbeeld openlijk over euthana
sie gesproken kan worden. Ook
zou Nederland op financieel-tech-
nisch gebied een goede naam heb
ben en de waterwerken worden in
ternationaal geroemd, aldus de
journalisten.
In de Verenigde Staten over
heerst het beeld dat hier alles mag,
aldus Huygen, die jarenlang cor
respondent in Washington is ge
weest. "Alleen vergeten de Ameri
kanen dat dat niet betekent dat we
ook daadwerkelijk alles doen". Ze
ker na publikaties als die vorige
week in het weekblad The Times
over ons land verschenen over
heerst in Amerika het beeld van
wanorde weer, zo waren de journa
listen het eens. Alleen Pieter de
Vink was blij met het voor Neder
land negatieve artikel: "Staan we
eens in een echt grote mensenblad
in een echt grote mensenland, en
dan praten we nog weken over de
negatieve effecten daarvan. Het is
juist die mentaliteit die ons image
in het buitenland bepaalt".
Waar alle journalisten echter zeer
eensgezind in waren was dat Ne
derland geen betere ambassadeur
in het buitenland kan hebben dan
ons koningshuis. Een president
zou de deuren die onze vorstin
open weet te krijgen niet eens kun
nen vinden, aldus één van de aan
wezigen.
AMSTERDAM (ANP) - Het Aca
demisch Ziekenhuis van de Vrije
Universiteit in Amsterdam zal de
komende vier weken tussen vier
uur 's middags en zeven uur van de
volgende ochtend geen operaties
uitvoeren bij patiënten die door
ambulancediensten voor eerste
hulp worden binnengebracht. De
ze patiënten zullen worden ver
voerd naar andere ziekenhuizen.
Mensen die niet geopereerd hoe
ven te worden, kunnen wel op eer
ste hulp terecht.
De directie heeft dat besloten
vanwege de minimale personele
Betondorp:
'voorbeeld van
goede en toch
goedkope bouw'
AMSTERDAM (ANP) - Het Am
sterdamse Betondorp (Tuindorp
Watergraafsmeer) kan een voor
beeld zijn voor iedereen die de hui
dige krappe financiële middelen
als een uitdaging zien om toch tot
hoge kwaliteit van architectuur en
stedebouw te komen. Dit zei minis
ter Nijpels van volkshuisvesting
gisteren bij een bezoek aan dit Am
sterdamse stadsdeel dat momen
teel wordt gerenoveerd.
Aanleiding voor het bezoek van
de minister aan Betondorp vormde
de tentoonstelling die de Stichting
Wonen in haar pand aan de Leidse-
straat aan dit tuindorp heeft ge
wijd. Ook Johan Cruyff, die zijn
jeugd in dit oostelijk stadsdeel
heeft doorgebracht, naam aan de
rondtocht door Betondorp deel.
Betondorp werd gebouwd tus
sen 1923 en 1928, het eerste wonin-
bouwproject in ons land dat in be
ton werd uitgevoerd. De prijs van
bakstenen was hoog in die tijd,
waardoor het bouwen van goedko
pe woningen moeilijk was. Tegelij
kertijd heerste grote woningnood,
vooral onder arbeidersgezinnen.
De minister prees dan ook de plan
nenmakers van die tijd, die dat al
les als een uitdaging beschouwden
en met het goedkopere materiaal
beton, waarmee in de woningbouw
nog maar nauwelijks ervaring be
stond, aan de slag gingen.
bezetting op de afdeling heelkun
de, waardoor het ziekenhuis geen
optimale hulp kan garanderen. De
minimale bezetting is het gevolg
van een tijdelijk tekort aan gespe
cialiseerde artsen. Dat is ontstaan
door een combinatie van een ver
hoogd personeelsverloop, het om
financiële redenen niet tijdig kun
nen aantrekken van nieuw perso
neel en het opnemen van vakantie
dagen van het zittende personeel.
Zowel de ziekenhuizen in de regio
Amsterdam, als de ambulance
diensten zijn van de maatregel op
de hoogte gesteld. De maatregel zal
duren tot 7 september.
Johan Cruijff en minister Nijpels
tijdens hun bezoek aan Betondorp.
Het experiment Betondorp heeft
volgens de bewindsman geleid tot
een bezienswaardigheid. De eerste
geïndustrialiseerde volkswoning
bouw werd geen produkt van grau
we eentonigheid, maar juist een
van kleurrijke veelvormigheid, on
der meer vanwege de toepassing
van tien verschillende betonsvste-
men, vormgegeven naar de archi
tectonische stromingen van die
tijd: de Stijl, het Nieuwe Bouwen
en de Amsterdamse School.
Een schematische tekening van het functioneren van een mijnenjager.
WILLEMSTAD/ORANJESTAD
(ANP) - Minister De Koning is be
reid een deel van de ontwikke
lingshulp aan de Antillen te gebrui
ken voor het dekken van de Antilli
aanse begrotingstekorten in 1988.
De Nederlandse bewindsman ver
klaarde dat vanmorgen tijdens zijn
halfjaarlijkse rondreis over de An
tillen.
Die staat opnieuw in het teken
van de financiële problemen. Vori
ge maand wees de bewindsman
een verzoek om 500 miljoen gulden
extra begrotingssteun af door het
niet voor te leggen aan de Neder
landse ministerraad. Bij zijn aan
komst legde De Koning er gisteren
nog de nadruk op dat het gebrui
ken van ontwikkelingshulp voor
het dekken van begrotingstekor
ten in strijd is met het Nederlandse
uitgangspunt. Maar, zo zei De Ko
ning ook, 'nood breekt wet en wat
kun je in zo' n situatie anders'.
Als gevolg van de economische
teruggang zien de Antillen zich ge
plaatst voor aanzienlijke tekorten
voor het jaar 1988. De centrale rege
ring zal de komende jaren het amb
tenarenkorps met ongeveer een
derde (circa 4000 man) moeten af
slanken en heeft voor 1988 een te
kort van omgerekend 50 miljoen
gulden. Curacao moet een gat van
ongeveer 240 miljoen overbruggen.
De partijen hebben gisteren geen
kan* gezien overeenstemming te
bereiken over het zogeheten soli
dariteitsfonds. Dat bestaat sinds
1985 en is bedoeld als steun voor de
kleinere Antilliaanse eilanden. Ne
derland, Aruba en de Antillen beta
len van dit fonds (totaal 30 miljoen
gulden) respectievelijk 20, 25 en 55
procent. De afgelopen twee jaar be
taalde Nederland steeds het Aruba
anse deel volgens een oude toezeg
ging, maar De Koning wil aan die
tijdelijke regeling een einde ma
ken. Aruba niet.
TBR na ontucht
ALMELO (ANP) - Voor het plegen
van ontucht met ongeveer twintig
kinderen van drie tot negen jaar in
Enschede is gisteren tegen een 22-
jarige man uit Enschede een jaar
cel en onvoorwaardelijke tbr
geëist. De Almelose officier van
justitie Lunenborg sprak van een
zeer ernstige wijze van ontucht,
waarbij de man geweld zou hebben
gebruikt. Eén kind van drie zou hij
in een kelder hebben gegooid.
De ontucht speelde zich af in het
ouderlijk huis van de verdachte.
De slachtoffertjes waren meestal
vriendjes of vriendinnetjes van zijn
vijfjarig zusje, dat zelf soms ook
moest deelnemen aan de ontuchti
ge handelingen.
ADVERTENTIE
op eigen
naam of op
die van kin
deren of kleinkinderen
wijziging naamstelling
mogelijk
maximale looptijd
5 jaar
in coupures
van f 1.000,-, BS
f 5.000,-en
f 10.000;-. nulsspaarbank
