'Kortingen
aanslag op
beschaving'
Koopmanshuizen na afbraak
op dezelfde plek teruggezet
Waarschuwing Justitie
tegen schijnerkenningen'
Bankrovers nog steeds spoorloos
MAANDAG 3 AUGUSTUS 1987
HIMNUiMI,
"Dit heeft zelfs niets meer met be
leid te maken. Het is het beleid van
het kasboek, dat op termijn juist
een doorwerking zal hebben naar
de duurdere voorzieningen in de
gezondheidszorg", aldus Meijer
gisteren voor de NCRV-radio.
Volgens de PvdA-woordvoerder
wijzen de aangekondigde bezuini
gingen op de kortlopende gezins
hulp, het welzijnswerk, de WVC-
subsidie voor het onderwijsvoor
rangsbeleid en het sluiten van her
stellingsoorden (totaal 125,6 mil
joen gulden) op een paniekstem
ming op het ministerie om aan de
afgesproken bezuinigingen te kun
nen voldoen. Met de pleidooien
voor een 'zorgzame samenleving'
heeft het in ieder geval niets meer
te maken.
"Willen we als overheid in de ja
ren tachtig en negentig de burgers
nog bepaalde grondrechten op dit
gebied bijven geven, of gaan we
toe naar een situatie waarin ieder
een maar voor zich zelf zorgen
moet. Het terug kunnen vallen op
de overheid behoort bij het niveau
van de beschaving die we hebben.
We zijn nu echter hard op weg die
situatie te verlaten", aldus Meijer.
Bij de ambtelijke top van het mi
nisterie is de kritiek van kamer
voorzitter Dolman op het tijdstip
Caravaiibrand:
2 min. schade
ETTEN-LEUR (ANP) - Een grote
uitslaande brand heeft zaterdag
avond een caravancentrum aan de
Oude Kerkstraat in Etten-Leur
grotendeels in de as gelegd. Per
soonlijke ongelukken deden zich
niet voor. De schade bedraagt 2
miljoen gulden.
De brandweer van Etten-Leur
wist met assistentie van de Breda
se brandweer te voorkomen dat
een loods van het nabij gelegen be
drijf Vriesveem bv vlam vatte.
Daarin bevonden zich volgens de
brandweer duizenden liters ammo
niak.
De brand trok veel bekijks, waar
door het verkeer op de rijksweg
Breda-Roosendaal vertraging on
dervond.
Het aannemersbedrijf
Woudenberg uit Ameide
gaat 17 augustus aan een
opmerkelijk karwei begin
nen: de afbraak van acht
oude koopmanspanden in
de Rotterdamse Wijnha
ven aan. de Nieuwe Maas.
Toegegeven, op zichzelf is
daar niets opmerkelijks
aan. Het bijzondere van de
opdracht is echter dat de
firma Woudenberg in 1991
de acht koopmanshuizen
weer op dezelfde plaats en
op de millimeter nauwkeu
rig terugzet. Alsof er niets
is veranderd.
ROTTERDAM - De reden van de
ze unieke operatie in Rotterdam -
de afbraak en opbouw van acht
koopmanshuizen - is de aanleg van
een spoortunnel die precies onder
de acht bewuste panden is ge
pland. De komst van de spoortun
nel is noodzakelijk, omdat de
spoorbruggen over de Nieuwe
Maas en de Koningshaven al jaren
lang knelpunten in het treinver
keer op de spoorlijn Rotterdam-
Dordrecht vormen.
door
Ronald van Dam
Na vele discussies zijn de ge
meente Rotterdam, de Nederland
se Spoorwegen, Rijkswaterstaat en
het minsterie van verkeer en water
staat tot overeenstemming geko
men om de spoorlijn onder de
grond te leggen. De lijn duikt na
Rotterdam CS meteen onder en
komt vlak voor station Rotterdam-
Zuid weer boven.
Omdat volgens de planning de
spoortunnel onder de acht oude
koopmanshuizen zou doorlopen,
wilden de gemeente Rotterdam en
de Nederlandse Spoorwegen deze
panden met de grond gelijk ma
ken. De vergunning was al afgege
ven, maar de sloop van de huizen
met monumentale waarde ging
niet door. Tegenstanders (Stads
herstel, Oud Rotterdam en de Inge
nieur Tromp Stichting) vochten
het plan aan tot aan de Hoge Raad
toe en die besloot uiteindelijk dat
waarop de bezuinigingen zijn aan
gekondigd, in het verkeerde keel
gat geschoten. Dolman betoogde
eind vorige week dat ministers be
zuinigingen doorgaans bij de pre
sentatie van de begroting op Prins
jesdag aankondigen en niet mid
den in de (parlementaire) vakantie.
"Als een dief in de nacht", voegde
het PvdA-kamerlid Van Otterloo
hier zaterdag voor de KRO-televi-
sie aan toe, "omdat de plannen
deels al per 1 januari aanstaande
ingevoerd moeten worden".
De secretaris-generaal van het
ministerie van WVC en voormalig
CDA-toppoliticus Hans de Boer
wees zaterdag voor de KRO-radio
de beschuldiging van de PvdA
over onbehoorlijk bestuur van de
hand. Destijds zou aan minister
Van der Louw van WVC al ge
vraagd zijn vroeger met plannen te
komen dan op de derde dinsdag in
september. "Provincies en ge
meenten hebben er recht op te we
ten wat het eventueel boven het
hoofd hangt", aldus De Boer. Bo
vendien 'is er zo meer tijd om voor
de rechter de voorgenomen maat
regelen te bestrijden'.
Debat
Vertegenwoordigers van de bei
de regeringsfracties toonden zich
niet erg enthousiast over het terug
roepen van de Tweede Kamer voor
een spoedbehandeling van de be
zuinigingsvoorstellen. WD'er
Kamp zei bereid te zijn met de op
positie over de procedure van de
behandeling te praten, maar niet
over 'een begrotingsdebat voordat
de begrotingen zijn ingediend'.
Het gaat de oppositie om een
spoeddebat over voorgenomen be
zuinigingen op de gezinsverzor
ging van 49 miljoen gulden, op de
rijksuitkering voor welzijnswerk
aan gemeenten en provincies (30
miljoen in 1988 en 40 miljoen in
1989) en het volledig stopzetten
van de WVC-subsidies voor het on-
derwijs-voorrangsbeleid (14 mil
joen) en het sluiten van de negen
tien herstellingsoorden (26 mil
joen). Het totale bedrag aan bezui
nigingen, 125,6 miljoen gulden, is
nog maar de helft van de ongeveer
250 miljoen (3 procent) die Brink
man moet bezuinigen. Verdere be
zuinigingen, met name op het ge
bied van de volksgezondheid, wor
den op Prinsjesdag bekendge
maakt.
de panden niet gesloopt mochten
worden.
De gemeente Rotterdam en de
Nederlandse Spoorwegen zaten zo
doende met de acht koopmanspan
den in hun maag. "Ze hebben over
wogen om een betonconstructie
onder de huizen aan te brengen",
vertelt G.J. Woudenberg, directeur
van het gelijknamige aannemers
bedrijf uit Vianen. "Maar dat kost
te meteen al 6 miljoen met het risi
co dat de huizen toch schade zou
den oplopen. Daarom is er gezocht
naar een alternatief'.
BERGEN OP ZOOMDEN HAAG
(GPD)- Staatssecretaris Korte-van
Hemel (justitie) heeft ambtenaren
van de burgerlijke stand verzocht
geen akten op te maken waarmee
Filippijnse minderjarigen worden
erkend. Ze vraagt in een brief aan
ambtenaren van de burgerlijke
stand dergelijke akten aan te hou
den en contact op te nemen met de
officier van justitie. De bewinds
vrouwe wijst daarin op het feno
meen van 'schijnerkenningen'. Dat
fenomeen werd onlangs bekend na
de aanhouding van twee verdach
ten in Bergen op Zoom.
De Rotterdammers benaderden
in cafés alleenstaande mannen om
een akte te ondertekenen. Daarop
erkenden zij minderjarige Filippij
nen als hun kind. Met de akten
kunnen de Filippijnse kinderen,
die waarschijnlijk naar hier wor
den gehaald voor prostitutie, een
Nederlands paspoort krijgen. De
ambtenaren van de burgerlijke
stand moeten de officier van justi-
SAS VAN GENT (GPD) - De rijks
politie Midden-Zeeuwsch-Vlaan
deren is nog steeds op zoek naar de
daders van de overval op de Rabo
bank, vrijdagmiddag in Sas van
Gent. Na het opmaken van de kas
is gebleken dat zij er met 35.000
gulden vandoor zijn. Het enige
nieuwe spoor dat de politie heeft
gevonden na het aantreffen van de
vluchtauto in Zandstraat (enkele
kilometers ten noordwesten van
Sas) is een bebloede jas die waar
schijnlijk aan een van de daders
heeft toebehoord. De jas werd gis
termiddag niet ver van de vlucht
auto gevonden. Vrijdag al had een
speurhond een bebloed jasje en
een broek op ongeveer een kilome
ter van de auto gevonden. Voor het
De firma Woudenberg, die al wat
contacten met de gemeente Rotter
dam had, kreeg in de gaten dat er in
Rotterdam een leuke klus in aan
tocht was en kwam met het plan
om de huizen te demonteren, op te
bergen en later weer neer te zetten.
Directeur Woudenberg: "We
hadden er al enige ervaring mee.
Vorig jaar hebben we een plan
voorbereid om op een soortgelijke
manier het Van Dishoeckhuis uit
Vlissingen af te breken en langs de
Vecht in Utrecht weer op te bou-
tie waarschuwen als de aanvrager
akten overhandigt waarop een Fi
lippijnse moeder toestemt met een
erkenning van haar kind door een
Nederlandse man. Het gaat dan om
papieren die zijn opgemaakt door
een met name genoemde notaris
uit de Filippijnen. De akten zijn
vervalst.
De hoofdofficieren van justitie
worden erop gewezen dat zij op
grond van het Burgerlijk Wetboek
vernietiging van een schijnerken-
ning kunnen vorderen. De twee
Rotterdammers die in Bergen op
Zoom door de mand vielen, zijn
gisteren voorgeleid bij de rechter
commissaris in Breda. De recht
bank laat zich niet uit over het re-
overige tast de politie in het duis
ter. Niemand heeft de overvallers
de (gehuurde) vluchtauto zien ver
laten.
Om kwart over twee vrijdagmid
dag drongen twee gemaskerde
mannen het kantoor van de Rabo
bank aan het Keizer Karelplein
binnen door met een grote bijl een
ruit in te slaan. Het tweetal klom
door de ruit en stond zo in de
werkruimte van het bankperso
neel. Deze werkruimte is wel met
gepantserd glas gescheiden van de
publieksruimte. De overvallers
hielden met twee pistolen het per
soneel onder schot. Na het in ont
vangst nemen van het geld sprong
het tweetal weer door het raam,
(foto GPD)
wen. Dat is uiteindelijk niet door
gegaan. Met de Rotterdamse koop
manspanden moest zoiets ook mo
gelijk zijn".
De gemeente Rotterdam zag wel
wat in het plan van de firma uit
Ameide en besteedde de opdracht
aan. Van de vijf aannemersbedrij
ven die zich er op inschreven, was
de aanbieding van Woudenberg
om de operatie voor 8,4 miljoen
gulden uit te voeren, de goedkoop
ste. De gemeente Rotterdam koos
dan ook voor het bedrijf uit Amei
de.
sultaat van de verhoren. De politie
in Bergen op Zoom zegt dat ze er in
ieder geval niet veel wijzer van is
geworden. De Rotterdammers zou
den verklaren dat ze de Filippijnse
minderjarigen uit liefdadigheid
naar Nederland proberen te halen.
"Het verhaal komt er op neer dat
het arme kinderen zijn die het erg
slecht hebben in hun land. Hier
zou hen een veel betere toekomst
wachten", aldus politiewoordvoer
der Belaert.
Volgens Bergenaar Dirk, die een
schijnakte ondertekende, is bij de
besprekingen met de Rotterdam
mers met geen woord over liefda
digheid gerept. "Niks geen zielig
verhaal", zegt hij, "het ging alleen
om een reisdocument dat waar-
waarbij een van beiden zich aan
het glas verwondde.
Het was in de Sasse Rabobank
de tweede overval in ruim een jaar.
Vorig jaar juni gingen enkele over
vallers na gijzeling van de beheer
der en zijn vrouw er met anderhal
ve ton vandoor. Politiewoordvoer
der Bodrij zei gisteren een vermoe
den te hebben dat de daders van
afgelopen vrijdag in Nederland
zijn gebleven. Uit de weinige woor
den die de overvallers spraken
werd maakte het bankpersoneel op
dat ze van Nederlandse afkomst
zijn. "We denken daarom eerder
aan Nederland dan aan Vlaande
ren", aldus Bodrij. Er wordt op dit
moment met acht mensen gewerkt
aan het opsporen van de daders.
De firma Woudenberg begint 17
augustus met het afbreken van de
acht panden naast het bekende
'Witte huis', het oudste flatgebouw
van Europa dat overigens zelf niet
hoeft te wijken voor de spoortun
nel. Dat karwei moet al op 15 no
vember van dit jaar geklaard zijn.
Woudenberg: "Ja. dat is wel kort
dag, maar het moet op die datum af
zijn. Dat is contractueel vastge
legd. Daarna wordt met de bouw
van de spoortunnel en het nieuwe
ondergrondse station Rotterdam-
Blaak begonnen. We beginnen met
tien tot twaalf mensen aan het pro
ject. Dat aantal wordt wellicht als
het nodig is, uitgebreid tot twin
tig".
Als de bewoners er uit zijn, gaan
de mensen van Woudenberg eerst
de huizen schoon en leeg maken.
"Daarna verwijderen we alle latere
inbouwsels, zoals bijvoorbeeld
zachtboardwanden", meldt Wou
denberg. "Als flat er allemaal uit is,
heb je een veel beter beeld van de
oorspronkelijke vorm van de hui
zen. Tegelijkertijd gaat architect
Bob van Beek uit Warmond alles
fotograferen en opmeten. Tot nu
toe hebben we dat nog maar sum
mier kunnen doen, omdat de mees
te panden nog bewoond zijn".
Nummering
De volgende stap in het demon
tage-proces is de nummering van
de onderdelen. Per pand en kamer
krijgt ieder onderdeel een num
mer, dit om te voorkomen dat later
bij de opbouw een stuk muur van
het ene pand in een ander terecht
komt. Woudenberg: "We beginnen
van bovenaf met demonteren.
Eerst de dakspanten en zo steeds
verder naar beneden. Het grove
houtwerk bergen we in droge
ruimtes op. De muren zagen we in
elementen en die gaan in de 20 con
tainers die we speciaal hiervoor
hebben gekocht. Als ze vol zijn
schijnlijk nooit gebruikt zou wor
den."
Erkend
De politie in Breda heeft gisteren
twee inwoners van die plaats ver
hoord die eveneens een schijnakte
hebben ondertekend. Het verhoor
heeft volgens Belaért geen nieuwe
gezichtspunten opgeleverd. De
mannen zouden ieder twee kinde
ren hebben erkend. Een van die
kinderen, een jongen, zou wonen
op het adres waarop hij bij de ge
meente staat ingeschreven. De po
litie heeft hem echter nog niet
thuis aangetroffen. Of de jongen is
gevlucht, weet Belaert niet. "Hij
was in ieder geval weg."
De andere drie Filippijnse kinde
ren zijn evenmin gevonden. Zij wo
nen in ieder geval niet op het adres
waarop ze bij de gemeente Breda
staan ingeschreven. De rechter
commissaris in Breda heeft beslo
ten de voorlopige hechtenis van de
twee Rotterdammers te verlengen.
Weer ontsnapping
uit gevangenis
van Leeuwarden
LEEUWARDEN (ANP) - Voor de
tweede keer binnen drie dagen is
zaterdag uit het Leeuwarder huis
van bewaring een gedetineerde
ontsnapt. Zaterdagmiddag nam
een 32-jarige Oostenrijker de be
nen tijdens het luchten. Afgelopen
donderdag ontvluchtte al een 24-ja-
rige Amsterdammer door de tralies
van zijn cel te verwijderen. Hoe de
Oostenrijker op klaarlichte dag
kon ontsnappen is voor de politie
een raadsel. De man zat vast we
gens inbraken en is volgens de po
litie ongevaarlijk.
Bedreigde kraker
klaagt journalist
en politie aan
AMSTERDAM (GPD) - Tegen een
journalist van dagblad Het Parool
is bij de officier van justitie een
aanklacht ingediend wegens
smaad en uitlokking van bedrei
ging tegen een Amsterdamse kra
ker. Ook tegen een politieman is
bij de hoofdofficier van justitie een
aanklacht ingediend wegens be
dreiging met geweld en de dood.
Aanleiding is een publicatie in
Het Parool van 28 juli. Daarin wer
den de pesterijen van criminele
krakers vermeld tegen een gezin
dat in een toegewezen woning was
getrokken die daarvoor enkele ke
ren was gekraakt en ontruimd. Als
een van de schuldigen werd een in
hetzelfde pand wonende kraker
met naam en adres in het artikel
vermeld.
Na het verschijnen van het arti
kel werd de kraker volgens zijn ad
vocaat mr. B. Pleiter, voortdurend
telefonisch bedreigd. Ook ontving
hij een rouwbrief, waarin werd
aangekondigd dat hij zal worden
vermoord. De brief was afkomstig
van de 'familie Kok'. De raadsman
heeft opsporing en een gerechte
lijk vooronderzoek tegen deze on
bekende briefschrijvers gevor
derd. Volgens de advocaat zou de
betreffende kraker twee dagen na
het verschijnen van het bewuste
artikel ook bedreigd zijn door een
hoofdagent van politie.
gaan de containers naar onze be
waakte opslagplaats in Ameide. Er
zal bij het afbreken best het een en
ander sneuvelen, maar we hebben
op onze opslagplaats nog genoeg
vergelijkbaar
materiaal in voorraad".
Woudenberg begint in 1991 met
het opbouwen van de panden, een
karwei dat in 1993 afgerond moet
zijn. "Maar in 1990 gaan we het
houtwerk al klaarmaken. De kozij
nen, deuren, houtlijsten en goot-
lijsten worden van tevoren gepre
pareerd en eventueel vernieuwd".
Als de spoortunnel klaar is, kun
nen de koopmanspanden, die
stammen uit het einde van de acht
tiende eeuw, niet zomaar worden
teruggezet. Eerst komen op de bo
venkant van de tunnel betonnen
kolommen die doorlopen tot an
derhalve meter onder het straatop
pervlak. Op die kolommen worden
betonnen funderingsbalken ge
plaatst, vervolgens een laag met
ondermeer rubber en dan weer be
tonnen funderingsbalken.
"Er wordt verwacht dat de tun
nel tijdens de aanleg af en toe een
stuk zakt", verklaart Woudenberg.
"Voor ons betekent dat dat we de
fundering evenzoveel keer water
pas moeten maken, voordat we
gaan bouwen. De ruimte tussen die
twee lagen funderingsbalken is on
ze speelruimte". Het rubber moet
voorkomen dat de bewoners van
de panden geen hinder van geluid
en trillingen van de treinen onde-
vinden.
Ervaring
De firma Woudenberg heeft een
hoop ervaring op het gebied van re
novatie. De firma uit Ameide knap
te onder meer het Catharijnecon-
vent op, herbouwde het Zuiderzee
museum in Enkhuizen en was ook
betrokken bij de restauratie van
het Utrechtse stadskasteel Ou-
dean. Maar ook in nieuwbouw-sec-
tor is Woudenberg actief. Directeur
Woudenberg: "We hebben de
laatste 25 jaar 50 nieuwe kerken in
Nederland gebouwd".
Woudenberg is trots op zijn ope
ratie: "Het unieke van dit project is
dat de panden op exact dezelfde
plek worden teruggezet. Het zijn
mooie huizen. Ik denk dat het een
goede zaak is dat die spoorbrug
wordt gesloopt. Dat was toch een
lelijke eend in die omgeving. Let
maar eens op. De kade wordt geres
taureerd. Het wordt daar een heel
leuk stukje Rotterdam".
Eelke de Jong
(52) overleden
GRONINGEN (GPD) - De schrij
ver/journalist Eelke de Jong is af
gelopen zaterdag op 52-jarige leef
tijd aan kanker overleden. De laat
ste jaren werkte De Jong als voor
lichter bij psychiatrisch ziekenhuis
Veldwijk in Ermelo. In de jaren ze
ventig was hij schaapsherder op de
Veluwe.
Als journalist heeft Eelke de
Jong zijn sporen vooral bij de
Haagse Post verdiend. Samen met
Peter van Straaten, Rijk de Gooijer
schreef hij de succesvolle brieven-
serie 'Beste Jongens'. Vanaf 1983
publiceerde hij met Rijk de Gooij
er de tragi-komische lotgevallen
van Koos Tak, een fictieve geschie
denis over een journalist in hart en
Als schrijver publiceerde De
Jong onder andere de verhalen
bundels 'Ginds' (1971), 'Drugschet-
sen' (1973), 'Mae West in Giet
hoorn' (1978) en 'De kunst van het
lassowerpen' (1984). Verder stelde
hij een bundel samen met de beste
hondenverhalen en een met
schaapherdersverhalen onder de
titel 'Drama in het bos'. Samen met
Hans Sleutelaar bracht hij in 1972
de bundel 'Sprookjes van de Lage
Landen' uit, geïllustreerd door Pe
ter Vos.
Zijn verhalen hebben doorgaans
een melancholieke ondertoon en
gaan veelal over het leven op het
land. Zijn werk is nooit bekroond
met literaire prijzen. Zijn collega-
schrijver, de illustrator Peter van
Straaten, zei onlangs over hem in
een interview: "Als schrijver is Eel
ke altijd onderschat en nog wel het
meest door hemzelf. Hij verzon al
tijd allerlei uitvluchten om maar
niet te hoeven schrijven".
Eelke de Jong. (archieffoto)
Slijters bang
voor verhoging
van accijns
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse slijters hebben premier
Lubbers gevraagd de accijnzen op
gedistilleerd niet verder te verho
gen. In een brief aan de minister
president wijst het bedrijfschap
voor de detailhandel in gedistil
leerde dranken erop dat de afzet
van sterke drank in de eerste zes
maanden van dit jaar opnieuw
sterk is verminderd. De slijters
houden rekening met een afzetda
ling van 10 a 15 procent ten opzich
te van het voorgaande jaar. Daar
mee wordt de dalende lijn van de
laatste jaren voortgezet. In de afge
lopen 13 jaar is de omzet al met in
totaal 30 procent gekelderd, aldus
de brief.
Volgens het bedrijfschap heeft
de laatste accijnsverhoging in 1984
toch al averechts gewerkt. De ver
hoging leidde tot een daling in het
verbruik, zodat de opbrengst aan
accijnzen aanmerkelijk slonk. Een
eventuele nieuwe accijnsverho
ging zal eerder deze neergaande
spiraal versterken, aldus de brief.
Bovendien kan de bedrijfstak een
nieuwe verhoging niet meer ver
werken, en desastreuze gevolgen
voor de slijters zullen dan ook niet
uitblijven.
Het bedrijfschap vindt dat de
slijters volop hebben meegewerkt
met het alcolholmatigingsbeleid
van de overheid. "Mede daarom
zou de positie van de detailhandel
in dranken niet bij voorbaat nog
verder uitgehold moeten worden",
aldus de slijters.
Wandelaar vindt
been op strand
van Terschelling
TERSCHELLING (ANP) - Een in
woner van Formerum heeft ruim
een week geleden op het strand
van Terschelling een mannenbeen
gevonden. De Terschellinger poli
tie maakte dat afgelopen zaterdag
bekend. De politie vermoedt dat
het lichaamsdeel afkomstig is van
een van de opvarenden van de En
gelse veerboot Harold of Free En
terprise, die bij Zeebrugge kapseis
de. De rijkspolitie heeft contact ge
had met de politie in Zeebrugge
hierover, maar kon het niet beves
tigd krijgen. Het linkerbeen is vori
ge week maandag begraven op het
kerkhof van Terschelling.
TOL (ANP) - De Kamers van
Koophandel in Noord-Holland zijn
tegen het heffen van tol bij be
staande en nieuwe oeververbindin
gen in de provincie. Zij vrezen dat
de achterstandssituatie waarin het
bedrijfsleven in het noordelijk deel
van de provincie nu al zit, daardoor
nog groter wordt.
Felle kritiek PvdA op plannen Brinkman
DEN HAAG (GPD) - De voorgestelde bezuinigingen op
welzijn 'tasten het niveau van de beschaving in ons land
aan'. Volgens vice-voorzitter van de PvdA-fractie Meijer
maakt minister Brinkman (WVC) met dit beleid zijn plei
dooien voor een 'zorgzame samenleving' tot een farce.
Unieke operatie in Rotterdam voor aanleg spoortunnel
Koopmanshuizen: tijdelijk wijken voor tunnelaanleg.