VS-konvooi door ve ingang Al 316 schepen waren doelwit van Iran en Irak President Aquino tekent landhervormingsbesluit Geen teken vijandig gedrag Iran Britse bladen mogen uit spionnenboek ceren Franse expeditie wil kluis Titanic bergen Noodweer Zuid-Korea: ruim honderd doden Thailand wil geen verwijfde mannen op tv fffiillïMiM DONDERDAG 23 JULI 1987 PARIJS (AP) - Het Franse onder- zoeksschip Nadir is gisteren aange komen voor de kust van New foundland, op de plaats waar op 15 april 1912 het luxe passagiersschip Titanic is gezonken. De Nadir, die beschikt over de geavanceerde on derzeeboot Nautilus, die is uitge- rust met een robot, gaat een poging doen de kluis van de Titanic te ber gen. De onderhandelingen over de expeditie, waar 54 dagen voor zijn uitgetrokken, zijn gisterochtend afgerond. De bergingspoging kost 13,5 miljoen franc, die worden be taald door een groep onbekende investeerders, die alleen bekend zijn onder de naam Ocean Re search Exploration Ltd. Dit is be- WASHINGTON (GPD/DPA/Rtr/AFP/UPI) - Het eerste konvooi van door Amerikaanse kend gemaakt door het Franse in- marinevaartuigen begeleide Koeweitse tankers is gisteren veilig door de Straat van Hor- moez gevaren, en bevindt zich nu in de Perzische Golf, buiten het bereik van Iraanse Zijderups-raketten. Golf pub li LONDEN (AP) - Het Britse Hoog gerechtshof heeft gisteren de tus senvonnissen vernietigd waarbij aan drie kranten werd verboden gedeelten te publiceren van het boek „Spycatcher" van de Britse voormalige geheim agent Peter Wright. Rechter Sir Nicolas Browne-Wil kinson zei dat handhaving van de vonnissen tegen The Sunday Ti mes, The Guardian en The Obser ver van de wet „een lachertje" zou maken, nu Spycatcher vorige week in de Verenigde Staten is gepubli ceerd. Het hoofd van het openbaar ministerie. Sir Patrick Mayhew, is onmiddellijk in beroep gegaan bij het Hof van Beroep om de tussen vonnissen weer rechtsgeldig te la ten maken. Browne-Wilkinson wees er wel op dat de uitspraak niet moet wor den opgevat als een vrijbrief voor voormalige leden van de Britse ge heime dienst MI-5 om allemaal hun memoires te publiceren „tenzij Dat werd gisteren bekend gemaakt door een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van defen sie. Woordvoerder Sims zei „opge lucht" te zijn dat de vijf schepen het meest gevaarlijke deel van hun tocht zonder problemen hebben af gelegd. Slechts één klein incident, dat niets met Iran te maken had, deed zich voor toen een helikopter met journalisten zich te dicht bij het konvooi waagde en met een waar schuwingsschot moest worden Volgens Sims was er geen enkel teken van vijandig gedrag, noch van Iraanse vliegtuigen noch van schepen, toen het konvooi door de 40 kilometer brede Straat van Hor- moez, de verbinding tussen de Per zische Golf en de Golf van Oman, voer. Op de Amerikaanse marinevaar tuigen was evenwel niets aan het toeval overgelaten. Alle wapens waren in staat van paraatheid ge bracht, waterdichte deuren waren gesloten, en de bemanning droeg helmen, brandvrije kleding en gas maskers tegen een eventuele aan val met chemische wapens. Iran heeft aan haar kant van deze zee-engte Zijderups-raketten opge steld, die een bereik hebben van 75 kilometer en een explosieve lading dragen van 1000 ton TNT. Iran heeft in het verleden gedreigd deze van zich op speedboten voortbe wegende iraanse revolutionaire wachten, en zeemijnen. Ayatollah Montazeri, die is voor bestemd als opvolger van de Iraan se leider Chomeini, heeft volgens de conservatieve Amerikaanse krant Washington Times gezegd dat zijn land in de Golf 'de over heersende macht' zal worden en de Amerikanen uit het gebied zal ver drijven. Daarentegen verklaarde de Iraanse president Chamenei dat Teheran geen enkel schip in de Golf zal treffen, indien Irak een einde maakt aan aanvallen vanuit de lucht op Iraanse tankers. stituut voor Onderzoek en Exploi tatie van de Zee, (IFREMER), dat nauw betrokken was bij de Frans- Amerikaanse expeditie die het wrak in september 1985 vond. In dien nodig kan de expeditie met 17 dagen worden verlengd. Over de inhoud van de kluis van de Titanic doen de wildste verha len de ronde, omdat het onzink- baar geachte schip, toen het tijdens zijn eerste trip op een ijsberg liep, vele leden van de toenmalige jet set, rijkelijk voorzien van sieraden en juwelen, onder zijn opvarenden telde. Ook circuleerde tientallen ja ren het verhaal dat het schip een lading goud vervoerde, en een an dere versie wilde dat de kluis een hoeveelheid diamanten ter waarde van ettelijke miljoenen dollars be vatte, die afkomstig waren van de De ondergang van de Titanic van de hand van tekenaar Willy Stoewer. De oceaanreus ging 75 jaar geleden bij zijn eerste trip ten onder. (Foto anp» Newyorkse diamantair De Beers. Al deze verhalen worden echter naar hij rijk der fabelen verwezen door een woordvoerder van het scheepsbouw-technisch bedrijf Taurus International in Rouen, dat bij de onderhandelingen heeft be middeld. Volgens de woordvoer der, die onbekend wenste te blij ven, bevat de kluis in het beste ge val de persoonlijke bezittingen van de passagiers. IFREMER heeft zo min mogelijk ruchtbaarheid aan de bergingsope ratie willen geven, deels omdat men vreest dat er een golf van ver ontwaardiging zal losbarsten over de poging om persoonlijke siera den weg te halen uit een schip dat met 1.500 mensen aan boord is ge zonken. IFREMER houdt vol dat eventueel gevonden sieraden niet zullen worden verkocht, maar al leen zullen worden bestudeerd en in musea tentoongesteld. De scheepsarchitect van het Na tionaal Maritiem Museum in de Britse stad Greenwich, Fred Wal ker, is echter van mening dat „geen enkel goed en belangrijk museum materiaal zou willen hebben dat is geroofd uit een graf." Een dergelij ke „plundering" is volgens hem de smakeloosheid ten top gedre- Een Amerikaanse expeditie heeft enige tijd geleden het in tweeèn gebroken wrak van de Tita nic en voorwerpen in het zand er omheen gefilmd. Aan een plafond hing nog steeds een kristallen luchter en her en der lagen flessen wijn, een koperen champagne-em mer, een zilveren pot, de stalen constructie waaraan het roer geze ten had, een buitentrapje waarvan het hout geconserveerd was door dat het met een conserveringsmid del was bewerkt, de porseleinen kop van een pop. De Amerikaanse expeditie van de oceanograaf dr. Ballard beroerde het wrak niet en liet de voorwerpen liggen, uit pië teit, naar men zei, voor het "graf' dat de Titanic voor ongeveer 1.500 opvarenden geworden was. voorgoed het land wensen te veria- raketten tegen Amerikaanse sche pen te zullen inzetten. De twéé tankers die door de Amerikanen worden geescorteerd, de Bridgeton en de Gas Prince, zul len naar verwachting in de komen de nacht in Koeweit aankomen. ten." Vorige week donderdag had pre mier Thatcher het Hooggerechts hof verzocht om The Sunday Ti mes via een tussenvonnis te ver bieden fragmenten uit het boek te publiceren. Op 12 juli had het blad wel gedeelten gepubliceerd, maar afgelopen zondag besloot men van verdere plaatsing af te 'zien. In'Spycatcher stelt Wright onder andere dat de geheime dienst in de jaren zeventig pogingen heeft ge daan om de Labourregering van Harold Wilson ten val te brengen. De Britse regering doet grote moei te om publicatie van het boek te voorkomen, met het argument dat publikatie een bedreiging zou vor men voor de nationale veiligheid. Woordvoerder Sims van het Pen tagon: „Ook het gedeelte van de reis dat nu nog moet worden afge legd, is in principe niet zonder ge varen. Pas vrijdag zullen we echt opgelucht kunnen zijn". De woordvoerder identificeerde twee potentiële gevaren: aanvallen Vluchtelingen In de Franse havenstad zijn gis teren 228 Vietnamese bootvluchte lingen aangekomen. De mensen werden vervoerd op een schip dat was ingehuurd door de humanitai re organisatie „Médecins du Mon de". Op de kade stonden ongeveer 1.000 mensen, onder wie een groot aantal landgenoten, de vluchtelin gen op te wachten, de vluchtelin gen werden opgepikt van kleine bootjes in de Chinese Zuidzee. Uitroeiing De laatste overlevende leden van de Indianenstam der Juki die hun woongebied hebben op 750 kilo meter ten oosten van La Paz in Bo livia, worden door mannen die door de internationale houthandel zijn gehuurd, opgejaagd en dood geschoten. Dit berichtte de conrec tor van de universiteit van Santa Cruz, Francisco Kempff gisteren. Kempff heeft met twee Europese geleerden, de Brit Robin Clark en de Spanjaard Luis Arranz, een reis in het gebied gemaakt. Zij zullen met de bewijzen in de hand de uit roeiing van de Juki aan de kaak stellen. Vertrek Drie Russische diplomaten die deel uitmaakten van een delegatie van acht die tien dagen geleden in Israël zijn aangekomen, hebben Is raël deze week onverwacht verla ten. Volgens een woordvoerder van de delegatie zullen ze echter la ter deze week naar Israël terugke ren. Onder het drietal is de leider van de delegatie, Jevgeni Anfipov. Volgens Alexander Onia, de woordvoerder van de Finse ambas sade waar de Russen zijn gehuis vest, zijn de drie diplomaten niet naar de Sowjet-Unie teruggekeerd. BANGKOK (Rtr) - Thailand is al tijd een paradijs van verdraag zaamheid voor homofiele en transseksuele mannen geweest, maar sinds in 1984 aids is ont dekt en de honderd bekende ge vallen in Thailand vrijwel alle homofiele mannen en drugsver slaafden betreffen, komt er ver andering in. Het parlement wil nu dat ver wijfde acteurs voor wie altijd een ruime plaats is ingeruimd ge weest in televisieseries, van het scherm verdwijnen. Voorzitter Phaithoon -Mokha- makkun zei dat de commissie voor volksgezondheid van het parlement vond dat de verwijfde acteur een negatieve invloed op de jeugdige kijker heeft en moet verdwijnen. Een desbetreffende aanbeve ling van de commissie zal bin nenkort aan kabinet en parle ment worden voorgelegd, aldus Mokhamakkun. Onder de andere voorstellen van de commissie zijn controle op met aids besmette personen om te verzekeren dat zij zich van seksuele omgang onthouden en aidsproeven op prostituées, van wie er volgens de 500.000 in Thailand 2 Leden van de linkse Boeren Beweging (KMP) op de Filippijnen demonstreerden gisteren met werkdieren bij het presidentieel paleis van Aquino om de eis tot verdergaande landhervormingen dan Aquino uitvaardigde kracht bij te zetten. «f°t° ANP> MANILLA (AP) - De Filippijnse president Corazon Aquino heeft gisteren haar handtekening gezét onder het langverwachte besluit tot landhervorming. Het Filippijn se Congres moet echter besluiten in welk tijdsbestek de herverde ling van het land zal moeten plaas- thebben en hoeveel land de huidi ge grootgrondbezitters mogen be houden. Het besluit lijkt een com promis te zijn tussen de groepen binnen de regering die voorstander zijn van radicale landhervormin gen en degenen die vinden dat de ze kwestie moet worden overgela ten aan het Congres, dat maandag voor het eerst bijeenkomt. Teodoro Benigno, de woordvoer der van de president, maakte het besluit bekend. Hij zei dat het be trekking heeft op alle landbouw gronden, maar dat het land van „culturele minderheden" van de maatregel is uitgezonderd. Aquino had haar kabinetsleden opgedra gen het besluit te steunen of an ders op te stappen, aldus Benigno. Danilo Gozo, een andere woord voerder, die passages uit het be sluit voorlas, zei dat de landhervor mingen van toepassing zijn „op al le openbare en particuliere land bouwgronden, ongeacht de wijze waaro.p deze worden beheerd of de produkten die er verbouwd wor den". Het besluit bepaalt dat landeige naren binnen 180 dagen hun bezit tingen moeten laten registreren. De boeren die land kopen moeten de koopsom aflossen in jaarlijkse termijnen, verspreid over een pe riode van dertig jaar. President Aquino verklaarde op een perscon ferentie dat het Congres binnen 90 dagen moet besluiten hoeveel land de grootgrondbezitters zelf mogen behouden. Eerdere ontwerpplan nen van de regering voor de her verdeling van land bepaalden dat in 1997 particulieren niet meer dan zeven hectaren land mogen bezit ten. Krachtens de in februari aange nomen nieuwe grondwet moeien in het gehele land landhervormin gen worden doorgevoerd. De president zei dat de maatre gel ook van toepassing is op de sui kerplantage van de familie van Aquino, die in het totaal 6.000 hec taren beslaat. President Aquino verklaarde dat zij de kwestie van de grenzen had overgelaten aan het Congres, omdat de grondwet dit voorschrijft. Zij zei te hopen dat het feit dat het hervormingspro gramma ook betrekking heeft op de suikerplantages, iedereen zal overtuigen dat haar plannen ge meend zijn. Het communistische verzet en radicale boerenorganisa- ties hebben Aquino verschillende malen opgeroepen het land van haar familie te herverdelen om een voorbeeld te stellen. Voordat zij het decreet onderte kende vroeg Aquino haar kabinet zich in het openbaar te onthouden van kritiek op het besluit. Sommi ge kabinetsleden hadden zich openlijk afgevraagd of de door schulden geplaagde regering wel voldoende geld had om de herver deling van het land onder de boe ren en de schadeloosstelling van de eigenaren te bekostigen. Rege ringsfunctionarissen die zich heb ben ingezet voor een meer gede tailleerd landhervormingspro gramma. spraken de vrees uit dat de kwestie in het Congres zal wor den afgeremd door vertragingstak- tieken van de grootgrondbezitters Voorts heeft de Filippijnse rege ring gisteren tegen voormalig mi nister van defensie Juan Ponce En- rile en meer dan 50 andere perso nen een eis tot schadevergoeding van in totaal 10,2 miljard dollar in gediend. Zij worden ervan be schuldigd met ex-dictator Ferdi nand Marcos te hebben samenge spannen om het land financieel te plunderen. Enrile was niet bereikbaar voor commentaar. In het verleden heeft hij herhaalde malen ontkend bij de verduistering van staatsgelden be trokken te zijn geweest en de com missie uitgedaagd een formele aan klacht tegen'hem in te dienen. SEOEL (AP) - Een zware storm met hevige regenbuien heeft giste ren in Zuid-Korea aardverschui vingen en overstromingen veroor zaakt. Het aantal doden en vermis ten van de ramp is intussen opgelo pen tot 120 en vele duizenden men sen hebben hun huizen verloren. Het barre weer in het Oostaziati- sche land komt nog geen week na dat de tyfoon Thelma een grote ra vage aanrichtte in het zuidelijke kustgebied met 123 doden en 212 vermisten. De weerkundige dienst in Seoel voorspelt dat het voorlo pig nog niet is gedaan met het slechte weer en heeft de bevolking gewaarschuwd dat een nieuwe storm in aantocht is. Functionarissen van het rampen centrum zeiden dat rivieren en wa terreservoirs buiten hun oevers traden en dorpen overspoelden. In veel gebieden in het midden van het land moest de bevolking geëva cueerd worden. De meeste slacht offers kwamen aan hun einde door verdrinking, verstikking in mod- derlawines en instorting van hui zen en gebouwen. Meteorologen hadden gewaarschuwd voor zware regenval en rukwinden onder in vloed van een sterk lage-drukge- bied, dat veroorzaakt werd door de nadering van de tyfoon Vernon. Hoewel deze storm al aanzienlijk in kracht is afgenomen, wordt ver wacht dat hij ook vandaag nog flin ke ontwrichting teweeg kan bren gen aan de zuidelijke kust. Het zwaarst getroffen zijn acht laagggelegen gemeenten aan de bovenloop van de rivier de Kum die buiten zijn oevers is getreden en grote gebieden heeft blank ge zet. Duizenden mensen hebben hier hun woningen moeten verla ten om hoger gelegen terrein op te zoeken. De bevolking van de westelijke havenstad Kunsan en enkele andere woonkernen in de Kum-delta is gewaarschuwd dat ook daar grote wateroverlast kan ontstaan. In het plaatsje Sochun m het midden van het land viel in minder dan een etmaal ruim 57 cm neer slag. Volgens een medewerker van de meteorologische dienst was zo'n hoeveelheid regen sinds de oprichting van de dienst in 1907 nog niet eerder gemeten. Helikopters van de Zuidkoreaan- se»en Amerikaanse strijdkrachten zijn ingezet om van de buitenwe reld afgesneden mensen op te pik ken. In Yongin, 32 kilometer ten zuiden Seoel, werden 700 kinderen van een vakantie-eiland gehaald. In de provincie Chungchong zaten gisteren nog zo'n 1.000 mensen in gesloten door overstromingen. UDF-LEIDERS OPGEPAKT - Twee vooraanstaande leden van het Verenigd Democratisch Front (UDF) in Zuid-Afrika zijn gisteren in Port Elizabeth door veiligheids agenten gearresteerd. Het gaat om woordvoerder Murphy Morobe en waarnemend secretaris-generaal Mohammed Valli. Beide mannen waren al meer dan een jaar onder gedoken. Op de beide presidenten en de penningmeester na zijn nu alle leiders van het UDF in hechte nis genomen op grond van de noodtoestandswetgeving. COMO - Inwotiers van de Italiaanse stad Como moeten i n de rij staan op provisorisch aangelegde steigers. De stad lijkt sedert de hevige regenval van de afgelopen dagen sterk op Venetië. (foto api DEN HAAG - Gemiddeld 150 tan kers varen per dag door de Straat van Hormoez. De twee die nu on der Amerikaanse vlag op weg zijn, zullen er drie dagen over doen om Koeweit te bereiken. De supertan ker Bridgeton meet ruim 400.000 ton en beweegt zich als een teil in het water. De Gas Prince is aan merkelijk kleiner (bijna 47.000 ton). door Bart Jochems Sinds 1981 viel Iran in de Perzi sche Golf 93 schepen van 30 ver schillende nationaliteiten aan. Irak deed een aanval op 223 vaartuigen, volgens Bagdad allemaal Iraans of door dat land gehuurd. Het vermaarde verzekeringscon cern Lloyd's telt 333 schepen die in de Golf een aanval kregen te ver duren. Éénderde ervan moest wor den afgeschreven. De tankers worden begeleid door drie escortes, gevormd door Amerikaanse schepen. In totaal be vinden zich negen Amerikaanse oorlogsbodems in de Perzische Golf. Het commandoschip Lasalle vormt het zenuwcentrum van de operatie. Informatie van de escor terende schepen, de AWACS-ra- darvliegtuigen van Saoedi-Arabië en de Verenigde Staten, de sche pen buiten de Golf en patrouille rende Orion-vliegtuigen wordt op de Lasalle verzameld. Alle Ameri kaanse schepen kunnen de compu ters van de zenuwcentrale raadple gen en krijgen dan een overzicht van wat er allemaal in de Golf vaart en erboven vliegt. De escortes bestaan uit drie krui sers en vier fregatten. Twee van de drie escortes zijn gevormd rond de kruisers Reeves en Worden, beiden van de Leahy-klasse. Zowel de Reeves als de Worden kunnen in komende raketten uit de lucht schieten met zware Phalanx-ka- nonnen, die in staat zijn een sper vuur van granaten af te geven. Bo vendien zijn ze uitgerust met in strumenten om de radar van inko mende raketten te verstoren. Ten slotte zijn de kruisers in staat vlieg tuigen neer te halen met elk vier Twin-raketwerpers De derde escorte is gevormd rond de Fox, een kruiser die groter is dan de Reeves en Worden. De Fox heeft zware artillerie aan boord, waarmee de kust kan wor den bestookt en ook schepen tot op 25 kilometer afstand binnen schootsafstand liggen. De vier fregatten Crommelin, Klakring, Flatley en Warrett zijn zusterschepen van de onlangs zwaar beschadigde Stark. In verge lijking met de grote kruisers zijn de vier licht bewapend, maar wel zeer snel en wendbaar. Elk fregat heeft twee helicopters aan boord. De Amerikaanse oorlogsbodems in de Golf worden bovendien ter zijde gestaan door de torpedoboot- jager Kidd, die net als de Fox anti- raketraketten kan afvuren. Buiten de Golf liggen verder het vliegdekschip Constellation en ze ven begeleidende oorlogsbodems 'stand-by'. Aan boord zijn verschil lende typen vliegtuigen, waaron der de F14 en F-A/18. Voorts enke le toestellen die het communicatie verkeer van vijandelijke schepen en vliegtuigen kunnen storen, de EA-6B's. De Constellation verza melt met name gegevens van sche pen buiten de Golf en geeft die in formatie door aan de Lasalle, het commandoschip. Iraanse vloot De Iraanse marine zegt een vloot van 80 schepen tot haar beschik king te hebben. 'De grootste in de geschiedenis van Iran', zo meent commandant Malekzadegan, die het bevel voert over 14.500 man schappen. Drie torpedojagers telt de Iraan se vloot. Volgens westerse experts zijn er echter slechts twee operatio neel. Vier fregatten en vier korvet ten maken verder deel uit van de oorlogsvloot. Iran zou een achttal kleine aan- valsboten bezitten. Drie ervan zijn operationeel. Aan boord zijn Har poon-raketten, 'made in the USA'. Zelfmoordcommando's hebben zich in Iran in grote getale gemeld om een kleine speedboot, volge stouwd met explosieven, te be mannen. De Amerikaanse radar is wel degelijk in staat die kleine stip jes te identificeren, toch schijnt men zich enige zorgen te maken. Deskundigen verwachten dat Iran, als het al tot een aanval komt, de gurrilla-taktiek zal toepassen met kleinere schepen. Tot een frontale aanval met inzet van alle beschik bare middelen zal Iran volgens hen niet durven overgaan. De twee Orion-vliegtuigen van Iran zijn weliswaar luchtwaardig, maar volgens militaire experts werkt het instrumentarium, waar onder radar-apparatuur, niet. Op verschillende plaatsen langs de kust, waaronder Bandar Abbas bij de Straat van Hormoez, heeft Iran zogenoemde zijderups-raket ten gestationeerd. De ayatollah heeft 25 tot 30 stuks van die raket ten tot zyn beschikking. Ze zijn van Chinese makelij, maar Peking ontkent de raketten te hebben ge leverd. Groot-Brittannie is ook in en bij de Golf vertegenwoordigd. Twee fregatten (de HMS Active en de MS Broadsword) liggen in de buurt: de Broadsword vrij ver weg in de Ke- nyaanse havenstad Mombasa. Ver der zijn er de torpedojager HMS Cardiff en het ondersteunings schip Orange Leaf. De Fransen hebben twee fregat ten in het gebied, Commandant Bory en Victor Schoelcker. Van de Sowjet-Unie is bekend dat twee kleine mijnenvegers van de Natya-klasse en een ondersteu ningsschip in de buurt varen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5