"'Huur gaat
niet extra
omhoog'
ifevt
"Dit wordt mijn tweede pensionering"
4&39r
i Heermageruchten onwaar
'Het lijkt of heel Nederland
de ANWB belt bij een ramp'
Vooronderzoek naar
visfraude gaat door
Optimisme daalt snel bij
werknemers van Philips
DEN HAAG - Zondagavond, tien
over acht. Na een betrekkelijk rus
tige dag gloeien alle lampjes van de
dertien binnenlandse telefoonlij
nen van de Alarmcentrale van de
ANWB gelijktijdig op. Nederland,
voor zover nog niet met vakantie,
heeft naar het Journaal gekeken en
de beelden gezien van het rampge
bied in Noord-Italië. Bij de Alarm
centrale in Den Haag stromen de
telefoontjes van verontruste land
genoten binnen. Het lijkt wel of ie
dereen een familielid heeft, die op
dit moment in Italië vertoeft.
door
Jos Heymans
DEN HAAG (GPD) - Huurders worden niet de dupe van
de bezuinigingen op de volkshuisvesting. Staatssecretaris
H Heerma (volkshuisvesting) heeft dat gisteren gezegd voor
üjj de Avro-radio. Als nieuwe huurwoningen duurder worden
gel omdat de woningbouwverenigingen straks geld moeten
;iiii lenen op de kapitaalmarkt, zal VROM de subsidies verho-
bjj gen. Heerma is ook niet van plan verder te korten op de
IP" individuele huursubsidie en wil ook geen hogere drempels
inbouwen om voor huursubsidie in aanmerking te komen.
Volgens de woningbouwcorpora- straks niet meer kunnen lenen bij
ties worden de nieuwbouwhuren het rijk, maar de kapitaalmarkt op
straks 40 tot 80 gulden per maand moeten. Het stoppen van de rijks-
duurder als ze het geld daarvoor leningen voor sociale woningbouw
is een van de bezuinigingsmaatre
gelen die Heerma recentelijk heeft
aangekondigd. De belangrijkste
aanleiding was dat veel woning
bouwverenigingen hun (rijks)le-
ningen uit de hoge-rentetijd ver
vroegd aflosten, waardoor het rijk
forse renteinkomsten derfde. Heer-
HAAKSBERGEN (GPD) - Gerard ma ontkent dat de woningbouw-
Stinissen heeft hoger beroep inge- verenigingen op de gewone kapi-
steld tegen het verbod van de Al- taalmarkt duurder uit zouden zijn
melose rechtbank op euthanasie dan met leningen van het rijk. Vol
op zijn vrouw Ineke, die al 13 jaar gens hem gaat het slechts om een
in coma ligt in het Haaksbergse technische verschuiving die het
verpleeghuis Het Wiedenbroek. rijk; geld oplevert maar de woning-
Stinissen vToeg de rechtbank de bouwcorporaties niets kost. Mocht
behandeling en daarmee de lij- het tegendeel blijken, dan zal
Annemarie Moerman en Fredie
de Graaf, twee van de zes ANWB-
medewerkers die de telefoon be-L
dienen, zijn voortdurend bezig keer|
mensen gerust te stellen. Een man,
geschrokken van de televisiebeel
den en op zoek naar zijn vakantie
vierende zoon, roept de hulp van
de ANWB in. Maar of zijn zoon ook
werkelijk in Italië verblijft, weet avond tientallen volstrekt overbo-
hij niet. De Alarmcentrale kan de dige telefoontjes binnen. „Als er
ramp gebeurt, lijkt het
Een ander belt dat zijn vrouw
vrijdag per bus naar Rimini is ver
trokken. Zou zij ook tot de slacht
offers behoren? „Maakt u zich
geen zorgen. Rimini ligt een paar
honderd kilometer ten zuiden van
het rampgebied. Daar is niets aan
de hand", zegt Fredie de Graaf.
Maar de man is nog niet gerust:
„Ze heeft nog steeds niet gebeld en
dat doet ze anders altijd". Met en
gelengeduld legt de ANWB-mede-
werkster uit, dat het telefoonver-
Italië ongetwijfeld overbe
last zal zijn. „Ze zal echt nog wel
bellen,
Overbodig
Bij de Alarmcentrale komen die
alsof heel Nederland ons gaat bel
len", vertelt Gerard van Weijen,
chef van de Alarmcentrale. „Na
tuurlijk zijn er veel telefoontjes bij
van mensen die zich terecht zorgen
maken. Maar er zijn er ook, die uit
een gevoel van avonturisme bellen.
Of ze vinden het gewoon interes
sant om naar ons te telefoneren".
Veel zekerheid over de omvang
van de ramp in Noord-Italië kan de
ANWB niet geven. Bekend is dat in
Tartana 12 doden zijn gevallen,
toen een vleugel van een hotel in
stortte. In Bormio zijn zes mensen
om het leven gekomen. De infor
matie van de Italiaanse autoritei
ten komt slechts druppelsgewijs
binnen. Ook het ANWB-steunpunt
in de Zwitserse plaats Mendrisio,
even ten noorden van het rampge-
Stillissen in
hoger beroep
densweg
zijn
zetten. De rechtbank wees het ver
zoek drié weken geleden af, maar
bepaalde wel dat Stinissen de be
handelingsovereenkomst met Het
Wiedenbroek mag opzeggen.
Gebleken is dat geen enkele
stop te VROM he.t verschil bijpassen, zo-
Wel zullen gemeentebesturen en
de rijksoverheid een scherper toe
zicht gaan uitoefenen op de
der verpleeghuis de verpleging wil ningbouwverenigingen om mal-
overnemen. Het Openbaar Ministe- versaties te voorkomen. Volgens
rie had eerder al aangekondigd Het de staatsseccretaris gaan er bij de
Wiedenbroek wegens medeplich- woningbouwverenigingen miljar-
tigheid aan moord te vervolgen als den guldens om, die straks geleend
het zou meewerken aan overplaat- worden op de kapitaalmarkt. Om
Stinissen met zo efficiënt mogelijk te blijven
sen om zijn vrouw naar huis te ha
len om haar daar te laten sterven,
vrijwel afgesloten.
DUBLIN (APIANP) - Moedeloos zit een uitgeputte redder bij de wrakstukken van een verongelukt vliegtuigje.
huursubsidie Bij het ongeluk kwamen vier Nederlanders om het leven. Ze waren met het eenmotorige toestel op weg van Cork
r de Ierse hoofdstad Dublin. Behalve de 35-jarige piloot, de Eindhovenaar Van Dijk, kwamen de 65-jarige
Stinissens advocaten hebben na aangetast. Volgens de bewinds- Veldhovenaar Van Hulst, diens 35-jarige dochter en haar 15-jarige zoon om het leven.
de uitspraak overwogen direct cas- man zijn geen nieuwe uezunngm- De wrakstukken van het in België gèregt
satie in te stellen bij de Hoge Raad, gen in de maak. Berichten daar- fcopter aangetroffen op een bergrug in County Tipperary. Het vliegtuig verliet zaterdagmiddag om tien
maar hebben toch gekozen voor over 'kloppen niet', aldus Heerma halfeen Cork, nabij de Ierse zuidkust, en zette koers naar Dublin, 225 kilometer verder. Dertien minuten later
een procedure bij het gerechtshof gisteren. Wel kondigde hij onlangs had de verkeerstoren voor het laatst radiocontact met het toestel.
i zijn geen nieuwe bezUinigin- De wrakstukken van het in België geregisteerde toestel, een Mooney 20, werden door een Ierse verkenningsheli-
Arnhem. Beide raadslieden zijn aan dat jongeren tot 22 jaar straks
met vakantie en konden geen com- geen aanspraak meer kunnen ma-
mentaar geven. ken op huursubsidie.
Over de precieze toedracht van het ongeval tast men nog in het duister. Waarschijnlijk zijn de regenval en de
harde wind er de oorzaak van dat het vliegtuigje op een heuvelrug te pletter vloog. '(foto epa>
Toniiie van Dongen stopt na 35 jaar met organisatie Vierdaagse
DEN HAAG - Het zal moeilijk
worden nog eens zo'n gek te vin
den, denken de bestuurders van de
Koninklijke Nederlandse Bond
voor Lichamelijke Oefening
(KNBLO). Toch moet er een ver
vanger komen voor de vleesgeworT
den Vierdaagse, luitenant-kolonel
buiten dienst Tonnie van Dongen.
Vanaf morgen week zwaait hij voor
de twintigste en laatste keer de
scepter over het grootste wandel
evenement ter wereld: de Nijmeeg
se Vierdaagse.
door
Ronald Frisart
Vorig jaar liepen zo'n 30.000
mensen uit 37 landen mee - een ab
soluut record. En hoewel een comi
té van 170 mensen de zaak organi
satorisch in goede banen leidde,
was ook toen weer één man de spin
in het web, de verpersoonlijking
van de Vierdaagse: Tonnie van
Dongen. Hij is nu 72 jaar oud en
inmiddels al 35 jaar, waarvan 20 als
grote baas, betrokken bij de orga
nisatie
festijn. Niemand was ooit
achtereen marsleider en zelf g<
o_ Een beeld dat vrijdag waarschijnlijk in Nijmegen weer volop te zien is: triomfantelijk beëindigen jonge I
dit gigantische wandel- oude(re) wandelaars hun vierdaagse wandeltocht. Vorige week werd in Apeldoorn al een vierdaagse gehouden, nog geen marsleider. Toeiy liep
die ruim 2000 mensen volbrachten. Vrijdag werden de doorzetters - ondanks de regen - met bloemen ingehaald
hij tijdens dit afscheidsinterview meer. Zelf concludeert hij dat hij vooral in twee dingen zeer geinte-
voor de start van de 71ste Vier- twintig jaar lang'de centrale figuur resseerd was: grote organisaties en
daagse, ook wel toe: Niet iedereen bij de voorbereiding en uitvoering
de Vierdaagse' is geweest.
Hoe 'gek' Van Dongen sinds 1968 Waarbij hij overigens onmiddellijk
is geweest - liever gezegd: wat aantekent dat hij het natuurlijk
voor duizendpoot - blijkt alleen al nooit alleen had kunnen volbren-
bij de vraag wie na aanstaande vrij- gen, maar slechts dankzij al die ve-
dag zijn opvolger wordt. Die is er ie mensen die vrijwillig in de
namelijk niet. Wat Van Dongen KNBLO-organisatie werkten en al
was toeval, het had eigenlijk niets
met de Vierdaagse te maken".
Van Dongen is een onberispelijk
Tot dan toe had hij ook in een man, zoals hij praat en kantoor
grote organisatie gewerkt: het mi- houdt in de bestuurskamer van de
nisterie van Defensie. Hij heeft een KNBLO aan de Haagse Laan van
militaire rang, maar was op het de- Meerdervoort. Grijs kostuum,
partement toch vooral achter het goed gepoetste bruine schoenen,
twintig jaar lang heeft gedaan
de komende week afrondt, wordt
volgend jaar overgenomen door
een comité van drie mensen:
KNBLO-voorzitter De Jong, pen
ningmeester Mars en bestuurslid
Bos, die tot nu toe verantwoorde
lijk was voor de organisatie van de
Vlaggenparade, die jaarlijks op de
avond voor de Vierdaagse wordt
gehouden in het Nijmeegse Gof-j
die vele, vele anderen.
Afhankelijk
"Ik ben veel afhankelijker van' de
gewone werkman dan van zijn al-
bureau actief, als hoofd namelijk
van het centraal filmbureau krijgs
macht. "Ik ging elke week naar ho
tel Krasnapolsky in Amsterdam,
voor de filmbeurs. Dan kocht ik re
creatiefilms voor leger, luchtmacht
Hoewel Van Dongen in de
lerhoogte baas. Met die baas onder- logsjaren in het verzet actief was, is
Ihoud ik natuurlijk wel contact, hij blijkbaar nooit een militaire
maar die arbeider moet het uitein- houwdegen geweest. "Van oor-
delijk doen", aldus Van Dongen in sprong kom ik niet uit de krijgs-
fert-stadion, thuishaven van de het Haagse KNBLO-hoofdkwar-macht, maar uit het zakenleven,
voetbalclub NEC. tier- Zo'n 35 jaar geleden rolde hij Mijn vader was een van de direc-
Als Van Dongen vertelt wat de haast bij toeval in de organisatie teuren van C&A/Brenninkmeijer.
afgelopen twintig jaar tot zijn ta- va" de Vierdaagse. "Ik werd bena- Hij is later een eigen zaak begon-
derd door een vriendje, maar dat nen in Den Haag. We woonden
wandelen stond me eerlijk gezegd aanvankelijk in Hilversum. Daar
niet zo aan. Mijn vrouw, die uit Nij- ging ik naar school op wat nu het
it, zei toen dat ik eerst Alberdink-Thijmcollege heet. La-
eens bij de Vierdaagse moest ter heb ik jarenlang in Schevenin-
kijken". Van Dongen deed gen gewoond. En pas daarna zijn
iet en was verkocht. Dat kwam. we verhuisd naar Overasselt, ten
ken behoorde, is het ook best be
grijpelijk dat hij niet door één en
kele functionaris wordt opgevolgd.
Het wés gekkenwerk: de nationale megen komt,
en internationale correspondentie, sac
het contact met landelijke en plaat
selijke autoriteiten, het drukwerk.
de propaganda en' nog heel yeei verklaart hij achteraf, doordat hij zuiden van Nijmegen. Maar dat
lichtblauw overhemd, blauw-rood
gestreepte das en het ernstig ter
rein prijsgevende haar netjes
achterover gekamd. Op de linker
revers een opeenhoping van ver
sierselen, behorend bij allerhande
onderscheidingen. "In totaal en
stuk of tien", vertelt hij, maar hij
wil ze liever niet allemaal opdreu
nen; weet ze trouwens ook niet al
lemaal uit zijn hoofd.
Een paar schieten hem echter
moeiteloos te binnen: ridder in de
Orde van Oranje-Nassau, officier in
de Orde van Verdienste van het
Groothertogdom Luxemburg (van
wege zijn verrichtingen voor de
Vierdaagse), het oorlogsherinne-
ringskruis, het verzetsherden-
kingskruis. Van Dongen is geen
man om stil te zit. Behalve zijn vele
activiteiten voor de Vierdaagse,
verricht hij ook nog werk als (on
der veel meer) voorzitter van «Ie
bied, kan weinig inlichtingen'ver
strekken. „We weten alleen dat er
tot nu toe 18 doden zijn en twee
mensen worden vermist. Daar zijn
geen Nederlanders bij, maar dat
wil niet zeggen dat er geen landge
noten in moeilijkheden zijn geko
men. Het gebied rond het Lago
Maggiore wordt door veel Neder
landers bezocht", zegt Van Weijen.
Het gebied dat door het nood
weer is getroffen, is zeer omvang
rijk. Maar niet in alle plaatsen on
dervinden bewoners en vakantie
gangers moeilijkheden. Voor zover
bekend, doen de meeste proble
men zich voor rond het Lago Mag
giore en ten oosten van het Como-
meer. Campings worden daar ont
ruimd, maar welke campings dat
zijn, weet de ANWB niet. „Grof
weg kun je zeggen dat het bergge
bied in moeilijkheden zit. Veel
mensen vragen ons of het Garda-
meer te bereiken is. Daar is wel te
komen, maar met moet rekening
houden met vertragingen", aldus
Van Weijen.
Thuis
De ANWB raadt de ongeruste
opbellers aan de nieuwsbulletins
op radio en televisie zo goed moge
lijk te volgen. Mensen die op het
punt staan naar het rampgebied
met vakantie te gaan, wordt gead
viseerd nadere berichten af te
wachten en nog maar een paar da
gen thuis te blijven. Het verkeer
naar Noord-Italië is op diverse
plaatsen gestremd. De weg Mera-
no-Bolzano is afgesloten en ook
treinverkeer is daar onmogelijk.
Ook de Stelviopas, de verbinding
tussen Oostenrijk en Italië is ge
blokkeerd.
Vakantiegangers in het uitge
strekte gebied wordt geadviseerd
zoveel mogelijk uit de buurt van de
rampplaatsen te blijven. De ANWB
raadt de mensen aan in huizen of
hotels te blijven, alleen gekookt
water te drinken, geen benzine te
tanken en geen bruggen en wegen
langs rivieren te berijden.
GRONINGEN (ANP) - Rechter
commissaris mr. K. Puite in Gro
ningen zal zijn gerechtelijk vooron
derzoek tegen vier Groningse en
Friese (ex-)gedeputeerden voort
zetten. De vier gedeputeerden wor
den er als raad van bestuur van de
visafslag in Lauwersoog van ver
dacht 'feitelijk leiding te hebben
gegeven aan valsheid in geschrif
te'. Daarmee wordt bedoeld het
voeren van een dubbele boekhou
ding, waarmee de bestaande
vangstbeperkingen omzeild kon
den worden. Ook het gerechtelijk
vooronderzoek tegen de directeur
van de visafslag wordt voortgezet.
Het gerechtelijk vooronderzoek
werd enkele weken geleden op ver
zoek van de rechter-commissaris
stilgelegd. Dit in verband met het
rapport van
Tweede Kamer over mogelijke be
trokkenheid van het ministerie van
landbouw en visserij bij het ont
duiken van de vangstbeperkingen
in Nederland. Na bestudering van
dit rapport en na overleg met de
procureur-generaal van het ge
rechtshof in Leeuwarden heeft het
openbaar ministerie in Groningen
de rechter-commissaris gevraagd
zijn onderzoek te hervatten, aldus
de hoofdofficier van justitie in Gro
ningen, mr. A. Blok. Volgens hem
geeft het rapport 'geen aanleiding
om het onderzoek niet voort te zet
ten'.
Het rapport van de
onder leiding van het Kamerlid
Eversdijk heeft volgens Blok geen
gevolgen voor het onderzoek in
Groningen.
EINDHOVEN (ANP) - Philips-
werknemers hebben steeds min
der vertrouwen in de toekomst van
het eigen bedrijf. In 1985 zag 71
procent van de werknemers de toe
komst nog met vertrouwen tege
moet, nu is dat nog maar 43 pro
cent. Dat blijkt uit een onderzoek
van Philips onder de eigen werk-
vereniging van Vrienden van de
Koninklijke Militaire Kapel, als
voorzitter van de vereniging van
Vrienden van de Koninklijke
Luchtmachtkapel en zat hij twintig
jaar lang in de organisatie van de
taptoe Delft.
Een zó druk baasje moet wel in
een diep zwart gat vallen als hij na
aanstaande vrijdag geen verant
woordelijkheid meer draagt voor
het reilen en zeilen van de Vier
daagse. "Het lijkt wel een beetje
mijn tweede pensionering", geeft
Van Dongen toe, "maar dat reali
seer ik me nog niet zo. En je moet
natuurlijk ook het betrekkelijke
van alles inzien".
Wie aan het eind staat van een
periode van twintig jaar moet zo
langzamerhand enig overzicht
kunnen hebben over die tijd. Kan
Van Dongen eens een paar hoogte
punten uit 'zijn' Vierdaagses noe-
"In principe was elke Vierdaagse
een hoogtepunt", begint hij diplo
matiek. Maar na licht aandringen
wil hij nog wel een paar bijzonder
heden noemen: „In 1967 zat ik al
wel in de organisatie, i
De toekomst van de eigen afde
ling wordt slechts door een derde
van de werknemers met vertrou
wen tegemoet gezien. Bijna twee
derde van de werknemers ver
wacht dat de werkgelegenheid bij
Philips in Nederland de komende
jaren zal verminderen. Een groot
deel van de jonge academici en
HBO'ers vindt dat Philips achter
blijft met de efficiëntie in het be
drijf, het alert zijn op marktveran-
deringen, het inspelen op verande
rende maatschappelijke verhou
dingen en het personeelsbeleid.
Deze groep is wel van mening dat
naar voren gekomen dat de werk
nemers van Philips door de bank
genomen tevreden zijn met hun
functie.
Directeur Van den Brand van de
Nederlandse Philipsbedrjjven zegt
verheugd te zijn over dat laatste.
"De positieve opinie van de mede
werkers over werk, leidinggeven
den en opleidingsmogelijkheden
geeft aan dat de basis voor een aan
tal noodzakelijke veranderingen
aanwezig is". Philips moet, aldus
Van den Brand, antwoord kunnen
geven op de tumultueuze interna
tionale concurrentiestrijd. Dat
daardoor de onzekerheid voor de
werknemers is toegenomen heeft
volgens Van den Brand twee kan
ten. "Honderd procent zekerheid is
fout evenals 100 procent onzeker
heid. Het gaat om de balans hier
tussen. Vasthouden aan een valse
zekerheid, de ogen sluiten voor de
realiteit van de markt- en andere
ontwikkelingen brengt grote risi
co's met zich mee. De uitspraak dat
men meet onzeker is over de toe
komst getuigt derhalve van meer
realiteitszin".
Bouwvereniging
vervolgd wegens
discriminatie
GRONINGEN/HOOGEZAND
(ANP) - Justitie in Groningen gaat
directeur B.R. M. van de christelij
ke woningbouwvereniging 'Ds.
A.S. Talma' in Hoogezand-Sappe-
meer vervolgen op verdenking van
discriminatie. De directeur moet
binnenkort voor de kantonrechter
verschijnen. Dit heeft officier van
justitie in Groningen mr. M. Seve-
rein zaterdag meegedeeld.
De directeur wordt er van ver
dacht een Surinaamse vrouw op
grond van haar huidskleur een wo
ning in Hoogezand te hebben ge
weigerd. De directeur ontkent dit
alles. Volgens hem is de
huidskleur van de vrouw niet de
reden voor de weigering geweest.
De voorkeur van de woning
bouwvereniging ging voor de wo
ning uit naar een 'normaal gezin',
aldus de directeur. De woning
bouwvereniging wilde in de wo
ning geen alleenstaande vrouw on
derbrengen. Ze vond dit 'niet ver
antwoord' omdat er kort tevoren in
dezelfde straat problemen waren
geweest met een andere alleen
staande vrouw.
Met een 'normaal gezin', aldus de
directeur, bedoelt hij uitdrukkelijk
niet een blank Nederlands gezin.
Hij ontkent zich ooit in die zin uit
gelaten te hebben. Een buiten
lands gezin zou de woning ook toe
gewezen gekregen hebben, terwijl
een blanke alleenstaande vrouw de
woning ook geweigerd zou wor
den, zo verklaarde de directeur za
terdag.
ADVERTENTIE
prins Claus; mee (en voltooide de
tocht, red.). Dat was een hoogte
punt. Prins Bernhard is bescherm
heer van onze organisatie. Ter gele
genheid van zijn verjaardag wer
den we vorig jaar ontvangen op pa
leis Soestdijk. Dat was natuurlijk
ook een hoogtepunt. En in mijn
tijd als marsleider is het, in 1985,
voor het eerst voorgekomen dat ie
mand de Vierdaagse voor de vijf
tigste keer uitliep. Dat was me
vrouw Mies Klaver. Vorig jaar heb
ben trouwens nog twee mensen
dat volbracht".
Lopen
Het is opgelegd pandoer natuur
lijk, maar de vraag moet er toch
maar uit: heeft Van Dongen zelf de
Vierdaagse wel eens gelopen? Dat
blijkt wel degelijk het geval: één
keer, toen hij net bij de organisatie
was betrokken. Veertig kilometer,
in uniform en met tien kilo bepak
king.
De laatste vraag ligt al evenzeer
voor de hand: nu hij na dit jaar van
alle Vierdaagse-beslommeringen is
bevrijd, gaat hij hem dan nog eens
lopen? Daarop wil 'mister Vier
daagse' geen rechtstreeks ant-
Misschien doe ik het nog e
Begin 't schooljaar goed
En voordelig! Met 'n fonkelnieuwe schooltas. 3 Royale
binnenvakken. 2 Voorvakken.
Verstelbare sloten.
Zolang de voorraad strekt
VROOM ?'x* DREESMANN
0 0 JAAR AlT|,D |ETS N|EUWS ONDER DE ZON