Mode houdt niet op bij poort van het bedrijf Zes kruiden maken nog geen vermageringspil Gebrek aan vezels heeft vaak nare gevolgen MINUSCAL EXTRA op maandag Werkpak anno 1987 een visitekaartje -MOOIE OPLICHTERIJ? i GEZONDHEID 'Veel mensen willen graag wat lekkerder in hun lijf zitten' PAGINA 6 MAANDAG 13 JULI 1987 Het heeft lang geduurd maar de mode heeft de werkvloer nu dan toeh veroverd. En de bedrijfskledingindustrie heeft de verandering duidelijk gemerkt. Modieuze werkkleding begint een steeds groter aandeel te krijgen in de produktie van een bedrijf als bijvoorbeeld KLM Kledingbedrijven in Haaksbergen, een van Europa's grootste confectiebedrijven op het gebied van werkkleding. door Kitty van Gerven „De verandering is in de jaren ze ventig gekomen. Als gevolg van de automatisering zijn de mensen, die tegenwoordig achter de machines zitten, specialisten geworden. Spe cialisten met een gedegen, vaak hoge opleiding, die ervoor passen om in een standaard overall rond te Een fris schort kan het visitekaar tje van de zaak zijn. (Foto's gpd> lopen, die zich door hun kleding qua functie van anderen willen on derscheiden", vertelt drs. G.Stein- meyer, verkoopleider van KLM- kleding in Nederland. Ontwerpwedstrijd Omdat de modegevoeligheid vooral onder de jongeren de laatste jaren sterk is toegenomen, willen met name zij wat anders dan het standaard-werkpak. Dat heeft er onder meer toe geleid, dat KLM vorig jaar in samenwerking met de Vereniging voor de Metaal- en Elektrotechnische Industrie een wedstrijd uitschreef voor jonge ontwerpers, die daarin de gelegen heid kregen hun visie op het ideale werkpak te geven. Een commissie van deskundigen koos uit de vele inzendingen een ontwerp van Mi chel Evers. Omdat het oorspronke lijke ontwerp niet helemaal aan de veiligheidseisen voldeed (de zak ken stonden teveel open) paste couturier Frans Molenaar, die al se dert vele jaren de bedrijfskleding voor KLM ontwerpt, het model aan waarna het pak in produktie kon worden genomen. Het resultaat van de gezamenlij ke inspanningen, dat de klinkende naam Pilot 2000 meekreeg, is een overall die in grijs of kaki-kleuren maar ook in andere kleuren gele verd kan worden, met grote steek- zakken op de heupen, een bloe- send bovenlijf met een staandertje en een tunnelceintuur met elastiek in de taille. De rugpartij geeft de indruk van een dubbel schouder stuk maar om veiligheidsredenen is dit schouderstuk doorgestikt. De overall heeft bovendien een blinde sluiting, twee achterzakken en borstzakken en is gemaakt van zo genaamde gemerceriseerde ka toen, een stof, die dank zij een spe ciale behandeling soepel blijft en een lichte glans behoudt. "De vraag naar deze overalls over treft al onze verwachtingen. Er zijn er inmiddels al 10.000 besteld voor de scholen. Bij het begin van het nieuwe schooljaar zullen de werk pakken in gebruik worden geno men. Het aardige van het project was trouwens, dat niet alleen de jongens er heel enthousiast over waren, maar ook de meisjes", aldus Steinmeyer. Image-kleding „Er zijn momenteel eigenlijk twee belangrijke ontwikkelingen gaande in de bedrijfskledingsec- tor. In de eerste plaats de enorme opkomst van de zogenaamde ima ge-kleding en in de tweede plaats de toenemende vraag naar kleding stukken met eigenschappen, afge stemd op werkzaamheden, die slechts door een kleine groep wor den verricht". Als voorbeeld van dit laatste toont Steinmeijer een knalgele hes, bestemd voor de NS- controleurs op de spoorbanen. Omdat deze controleurs veel appa ratuur bij zich moeten hebben, is de hes voorzien van niet minder dan veertien zakken met extra ver sterkingen op plaatsen, die het meest kwetsbaar zijn. Dank zij de kleur van de hes zijn de contro leurs thans op honderden meters afstand zichtbaar. Een ander voorbeeld van deze speciale kleding zijn de clean- roompakken; kleding gemaakt van antistatische polyamide en be stemd is voor medewerkers in stof vrije ruimten. De vraag naar deze kleding is met de groei van de mi- cro-elektronica-industrie enorm gestegen. KLM is een van de groot ste producenten van deze pakken en levert ze zelfs aan bedrijven in Japan, terwijl Japan toch het land is, waar de clean-roomkleding in eerste instantie werd ontwikkeld. Eisen Is de groeiende vraag naar dit ty pe werkkleding vooral terug te voeren op de steeds strenger wor dende eisen, die er binnen de zich verder specialiserende industrie worden gesteld, de vraag naar zo genaamde image-kleding is vooral terug te voeren op het toenemende mode-bewustzijn van de heden daagse werknemers. En vermoede lijk ook voor een deel op de mer- kenrage, die al jarenlang met name de sportieve vrije-tijdsmode be heerst. Met image-kleding worden na melijk pakken en overalls bedoeld in de kleuren van een bedrijf en voorzien van een embleem van het bedrijf. KLM Kledingbedrijven le vert deze image-kleding onder meer aan Albert Heijn, Fokker, de PTT, DSM, Shell, de Hoogovens, De Pilot 2000, een modieuze overall.die helemaal c jonge publiek is aangepast. x de smaak van het Esso, Volkswagen en de KLM Luchtvaarmaatschappij Overigens wordt de image-kle ding door de bedrijven niet alleen aangeschaft om te voldoen aan de wens van de werknemers om er modieus bij te lopen. De drijfveer, die er voor de bedrijven dikwijls achter zit, is, dat een verzorgd ui terlijk van de werknemers een visi tekaartje voor de onderneming is en tevens leidt tot naambekend heid. „De imagekleding wordt hoofd zakelijk gefabriceerd in de KLM- vestigingen in Haaksbergen en Klazienaveen. De standaardover alls worden veelal in andere lan den, met name Joegoslavië, gepro duceerd. De belangrijkste afne mers van KLM werkkleding zijn behalve Nederlandse bedrijven ook bedrijven in Duitsland, Skan- dinavile, België en Frankrijk. DK beroepsmode Dat men ook in de kleine onder nemingen met de mode meegaat, weet A. Warger, verkoopleider van DK Beroepsmode, waarvan de hoofdvestiging in Osnabrück in West-Duitsland staat en dat daar naast vestigingen heeft in Neder land, België, Frankrijk en Enge land, uit ervaring. DK Beroepsmo de, een postorderbedrijf, levert na melijk vooral aan kleine onderne mingen, zoals apotheken, drogiste rijen, pedicuresalons en schoon heidsspecialisten, maar ook aan supermarkten. Begon men in ons land in 1981 nog met een collectie, die een cata logus van slechts twintig pagina's vulde, de laatste tijd zijn er vele honderden modellen bijgekomen. Zowel voor bedrijfskleding als voor vrije-tijdskleding. „Vooral de gekleurde kleding komt steeds meer op, zegt Warger. De vraag geldt dan niet zozeer de modekleuren van een bepaald sei zoen, maar wel een kleur, die past bij het interieur van de zaak of de salon". 'Mooie oplichterij! Toen men mij maakte, was ik er niet bij!' Dat schreef zo'n tachtig jaar geleden de Duitse dichter en schrijver Klabund. Hij was kwaad omdat hij zonder zijn medeweten was geboren. Zo'n opmerking lijkt een dooddoener, maar welbeschouwd is het toch ook een onrechtvaardige zaak. Het kind kan in zijn ontstaansfase nooit tegen zyn ouders zeggen: "Nee, bij jullie wil ik niet wonen, laat mij maar fijn zitten in het hiervoormaals. Jullie gezichten en karakters staan mij niet aan. Dat kan alleen maar narigheid geven." Veel kinderen, zeggen ze, lijken op hun ouders. Zowel wat karakter betreft als uiterlijk. Nu kun je zo'n karakter niet aan de buitenkant zien. Maar wat te denken van het kind dat de grote neus van zijn vader erft of zijn flaporen? Dan ben je als zaadje dat niets heeft te vertellen over zijn eigen ontkiemen toch mooi in de aap gelogeerd. Dan zou misschien toch het idee in je opkomen: nee, als ik straks met zo'n Diepenhorsthoofd naar de disco moet, hoeft het leven voor mij niet. Verzien Maar fs het eigenlijk wel zo, dat kinderen altijd op hun ouders lijken? Daarover las ik onlangs iets interessants in 'Zwangerschap Stol behandelt onder andere het fenomeen 'verzien'. De oogarts komt er niet aan te pas. Onder 'verzien' wordt hier verstaan: 'de beïnvloeding van het zwangerschapsprodukt door factoren van psychische aard, waardoor dit produkt lichamelijk of geestelijk een verandering ondergaat'. Simpeler: door sterk aan een mooie man te denken tijdens haar zwangerschap of veel naar hem te kijken, kan de vrouw een mooie baby baren, ook al is haar man een Quasimodo. De Babyloniërs - what's in a name - geloofden sterk aan dit 'verzien'. Het was bij hen zelfs zo dat als een vrouw vreemd was geweest en zwanger raakte, ze zich uit die netelige situatie trachtte te redden door haar eigen man tijdens de zwangerschap langdurig aan te kijken. Het kind zou dan zijn gezicht krijgen. Zo zou het overspel niet worden ontdekt. Grieken Ook de Grieken kenden het 'verzien'. Volgens hen wervelden er tijdens de geslachtsgemeenschap zoveel beelden en gedachten door het hoofd van de minnenden,' dat het eventuele produkt van de copulatie zeker niet alleen maar op de ouders hoefde te lyken. By dieren was dat anders. Die konden niet dénken en zagen er daarom ook alle eender uit. Het is een beetje het verhaal van de geest die zegeviert over de natuur. Wanneer een en ander op waarheid berust - en zelfs onze Herman Boerhaave dacht dat dat zo was - maken de ethici zich misschien wel onnodig druk over de reageerbuisbaby. Immers, zijn er in de menselijke geest niet veel fantastischer 'reacties' mogelijk? Het 'verzien' zet de huwelijksmoraal ook op losse schroeven. Neem een notoire vreemdgaanster. Van tijd tot tijd moet zij zich door haar wettige echtgenoot laten 'omploegen', maar zij kan dat alleen maar als zij aan andere, interessantere, mooiere, mannen ligt te denken. En hup: negen maanden later komt er geen wicht met bokkepoten op de wereld, maar een cherubijntje, zo mooi als Michelangelo er nog nooit een heeft geschilderd. Dat is dan de beloning voor het - volgens de algemeen geldende huwelijksmoraal - verwerpelijke gedrag van de vrouw. Doe maar weg dat bordje, waarin men met een gloeiende breinaald de tekst 'Waar liefde woont, gebiedt de heer Zijn zegen' heeft geschroeid. Bataille Volgens het verhaal van de Grieken zouden ook de gedachten en indrukken van de món tijdens de bevruchting bepalend kunnen zijn voor het uiterlijk en het karakter van het kind. Dat joeg mij wel even schrik aan. Was het niet de filosoof George Bataille, bij wie ik eens had gelezen dat veel mannen zich tijdens de gemeenschap soms de afschuwelijkste beelden voor de geest haalden, variërend van soldaten met afgeschoten ledematen tot aan passagiers in een brandend vliegtuig, alleen maar om het 'moment suprème' zo lang mogelijk uit te stellen? Hoe zal een kind, dat door die mannen is verwekt, er uitzien? Of zie je niets aan het uiterlijk, maar is er iets mis in de geest? Zouden baby's daarom soms nachtenlang huilen? ANGELA PINNEBERG door Kees Klaasse en Hans van Maanen Het farmaceutische bedrijf Brocatrade in Velp, werk maatschappij van Gist-Broca- des en het ACF-concern, brengt een afslankpil op de markt, onder de naam Minus- cal. Dit uit Scandinavië geïm porteerde produkt bestaat on der meer uit een pillenstrip met daarin negentig kruiden tabletten. „Een nieuwe dieet- methode op wetenschappelij ke basis", juichte Brocatrade bij de introductie van het zo veelste vermageringsmiddel. De resultaten die de consument in het vooruitzicht worden gesteld, zijn niet mis. Voor elke maaltijd drie Minuscal-pillen met twee gla zen water en binnen tien dagen 'verdwijnen, zonder verdere in spanningen, ongeveer twee over tollige kilootjes. Als ook het bijbe horende strenge (duizend calo rieën) dieet wordt gevolgd, is het mogelijk vijf kilo in gewicht te ver liezen. Wetenschappelijk onder zoek in Scandinavië heeft dit aan getoond, zegt de verpakking. De man achter dat onderzoek en achter de ontwikkeling van het bij behorende '1-2-3 eetplan' is de be kende Deense medicus, dr. Lasse Hessel, zo legt de bijsluiter uit. Ook op de perspresentatie in Amster dam wordt niet duidelijk wie deze geneesheer uit Kopenhagen nu ei genlijk is en aan welke functie hij zijn bekendheid ontleent. Werkt het? Hessel schoof „alle populaire, synthetische medicamenten en vaak niet-ongevaarlijke eetlu- stremmers terzijde", en binnen drie jaar had hij zijn nieuwe selec tie gemaakt uit „natuurlijke krui den". Hij stopte bucco-blad, maté, guarana, colanoot, verbena en damiana-blad in porties van tien maal negen pillen. Kruiden die, volgens de wervende teksten al duizenden jaren bekend zijn bij In ca's, Westafrikanen en andere volksstammen. Eén vraag dringt zich onmiddel lijk op: werkt het. Bij een prijs van 55 gulden per kuur is enige onderbouwing geen overbodige eis. Het enige houvast biedt hier, nog steeds, de weten schap. Vandaar de aanwezigheid op de persconferentie van de af wisselend als dr. en drs. gepresen teerde VU-arts en allergoloog J. A. Leezenberg. Hij deed onderzoek onder een volgens het persbericht „grote groep" proefpersonen. Bij de presentatie sprak Leezenberg van 25, in een schriftelijke samen vatting bleven er ten slotte 20 over. Het onderzoek wordt naar buiten toe gebracht als „significant" (dat is het wetenschappelijke tover woord voor „boven alle kritiek ver heven") maar na enig aandringen zegt Leezenberg zelf het onderzoek „beslist niet wetenschappelijk" te vinden. „Het gaat slechts om het signaleren van een trend", aldus Leezenberg. Hij keek of buiten lands onderzoek ook voor de Ne derlandse situatie geldt. Onderzoek Vervelend was, dat dit buiten landse onderzoek niet ter inzage was, ondanks diezelfde ochtend gemaakte afspraken daarover. Na lang aandringen verschenen ten slotte toch samenvattingen van twee onderzoeken, een Deens en een Amerikaans. Volgens Broca trade waren deze onderzoeken doorslaggevend voor de directie om het middel in Nederland op de markt te brengen. NfM >1 f t iv V KUNT NORMAAL ETEN EN DRINKEN EN nxmmvAF! wMafwfim. Met pillen alleen gaat het echt niet, wat ze ook beweren. (foto gpd> Van het Amerikaanse onderzoek waren de gegevens volgens de sa menvattingen nog niet „statistisch bewerkt", met andere woorden, het stond nog niet vast of de geme ten effecten mogelijk aan het toe val waren toe te schrijven. Er de den aan het Amerikaanse onder zoek 57 personen mee, die ook nog eens moesten worden verdeeld in twee groepen - de ene groep kreeg het echte middel, de andere het fopmiddel, het „placebo". Maar met groepen van 28 en 29 mensen is het nu eenmaal niet verantwoord uitspraken te doen over de werk zaamheid voor een miljoenenbe volking. Het Deense onderzoek begon met honderd mensen. Van hen viel een kwart al voor de start van het onderzoek af. Vervolgens moest de groep nog in vieren worden ge deeld: gewoon eten met en zonder pil, en diëten met en zonder. Ook weer groepen die zo klein zijn, dat weinig wetenschappers het zouden aandurven te zeggen dat het mid del „werkt". Er is dan ook geen .enkele reden aan te nemen dat u in tien dagen inderdaad twee kilo kunt afvallen, en zeker niet dat zulks is „beves tigd door wetenschappelijk onder zoek in Scandinavië". Zo min als één zwaluw lente maakt, zo min maken 75 proefpersonen weten schappelijk onderzoek. Natuurlijk maakt u - alle weten-, schap op een stokje - kans een van te zijn die toch enkele kilo's afvalt. Een ijzeren wet bij elk denkbaar afslankdieet wil, dat het bereikte effect dan bedroevend tij delijk is. Elke 'lyner' weet dat. De kilootjes willen met veel spul en moeite wel verdwijnen, maar ko men bij ongewijzigd (eet)beleid weer even snel terug. Het zou mooi zijn als Minuscal ..deze wetmatig heid nu eens doorbrak. Maar he laas. Alle op de personferentie ten tonele gevoerde deskundigen er kennen dat ook bij de nieuwe krui- denpillen van Brocatrade het ver dere eetgedrag van de lijner door slaggevend is. Eetpatroon jkste is dat men eetpatroon gaat Leezenberg, daarin bevestigd door directeur Woudstra van Brocatrade: „Als het eetpa troon niet verandert heeft Minus cal dus niet geholpen", zei deze. De kruidenpil - 2» geven beiden wel toe - moet het vooral hebben van zijn psychologisch effect. „Hij helpt je op weg, het hongergevoel wordt een beetje weggenomen en je voelt je niet zo slap. Ach, en de kuur duurt toch maar tien dagen", zegt Leezenberg. Directeur Woudstra tenslotte: „Er is nu eenmaal een continue vraag naar vermageringsproduk- ten. Er zijn erg veel mensen die graag wat lekkerder in hun lijf wil len zitten. Daar spelen wij op in". door Barbara Thiel Het dieet van de westerse mens laat veel te wensen over. Wat vaak vervelende consequenties heeft, is het gebrek aan VEZELS in ons eten. Hierdoor ontstaat bijvoor beeld verstopping, en waarschijn lijk ook een aantal „beschavings- ziekten" als aambeien, galstenen en darmkanker. Een ander probleem, dat welis waar niet met zekerheid door ve zelgebrek wordt veroorzaakt maar er wel mee in verband staat, is het zogeheten Spastisch Colon, ook wel prikkelbare darm of irritable bowel syndrome (IBS) genoemd. Deze namen worden tegenwoordig steeds meer vervangen door de term Colondysfunctie, wat „ontre gelde werking van de dikke darm" betekent. Deze slechte werking van de darm kan zich op verschillende manieren uiten. De meest voorko mende vorm is die waarbij obstipa tie (verstopping) en buikpijn op de voorgrond staan. De pijn is kram pend' of stekend, en zit vaak links onder in de buik. Alle andere plaat sen in buik en rug zijn echter mo gelijk- De pijn neemt vaak af na de stoelgang of na het passeren van lucht, en kan toenemen na de maaltijd. De verstopping kan ook worden afgewisseld met diarree. Vaak is er veel slijm bij de ontlas ting. De tweede vorm bestaat uit diar ree, in het algemeen zonder buik pijn. 's Ochtends beginnend, heeft men enkele keren per dag te dunne ontlasting, 's Nachts echter nooit. Zoals gezegd kan deze klacht afge wisseld worden met verstopping. Een derde vorm uit zich alleen in buikpijn, zonder problemen met de ontlasting. Bij de genoemde verschijnselen kunnen nog komen: winderigheid, rommelen in de buik, misselijk heid en een vol gevoel na de maal tijd. Ook andersoortige klachten als transpireren, hartkloppingen, slapeloosheid doen zich soms voor. De oorzaak van al deze verschijn selen is een abnormaal bewegings patroon van de dikke darm. De dikke darm (het colon) heeft een aantal taken. In de dunne darm zijn eerst alle nuttige stoffen aan de voeding onttrokken. De overblij vende massa bestaat uit onverteer bare voedselbestanddelen en afge stoten cellen van het darmslijm vlies. In de dikke darm komen daar nog grote hoeveelheden dode bacteriën bij. In het eerste deel van de dikke darm (rechts in de buik) wordt wa ter aan deze brij onttrokken. Het middelste en het linker deel van dë dikke darm zorgen voor opslag en transport naar buiten. Normaal is er in de darm een voortdurende rustige activiteit, waarbij de darm- wand (die een spierlaag heeft) de inhoud kneedt, en geleidelijk voortbeweegt. Bij de prikkelbare darm is deze activiteit verstoord. De bewegin gen zijn veel frequenter en heviger. Dat dit tot verstopping leidt, komt doordat juist de knedende activi teit toeneemt en niet de voortdrij vende. Het zijn geen effectieve sa mentrekkingen, maar krampachti ge en zinloze, die ook pijn veroor zaken. Bij de vorm met diarree is de activiteit van de darm echter juist verminderd, en is deze als een slappe buis, waaruit de nog dunne ontlasting te makkelijk wegloopt. En nu de vraag waardoor de darm verkeerd functioneert. Daar over bestaat geen duidelijkheid. De voeding speelt in ieder geval een rol. Deze bevat dan te weinig onverteerbare bestanddelen (ve zels), die een belangrijk deel van de ontlasting vormen. Hierdoor heeft de darm te weinig inhoud, hij heeft daar te weinig greep op, en hij gaat krampachtig samentrekken. Daarmee is echter nog niet ver klaard waarom niet iedereen die een vezelarm dieet gebruikt de klachten krijgt. Er spelen nog an dere factoren een rol. Zo blijkt de kwaal vaker te ontstaan na verve lende gebeurtenissen en bij men sen met „spanningen". Daarmee is niet gezegd dat het spastisch colon dus „psychisch" is, het betekent al leen dat stress er invloed op heeft. Er spelen nog andere, onbekende factoren mee. Het gaat niet vanzelf over, en is evenmin met medicijnen afdoende te behandelen. De behandeling be staat uit het veranderen van eet- en leefgewoonten. Soms geeft men hierbij medicijnen die de darm kal- Wie met de genoemde klachten naar de dokter gaat, is echter niet zo snel klaar. De klachten kunnen namelijk ook de uiting zijn van een aantal andere ziekten. Vaak moet daarom eerst onderzoek worden verricht om die ziekten uit te slui ten. De diagnose „colondysfunc tie" wordt pas gesteld als het zeker niets anders is. Dan wordt ten eerste een dieet voorgeschreven. Het dieet moet in plaats van de gebruikelijke zes gram, minstens dertig gram vezels gaan bevatten. Hiertoe wordt on der meer aangeraden volkoren brood te eten en ook verder voe dingsmiddelen te gebruiken die veel vezels bevatten: volkorenma caroni, -beschuit, -koekjes, zilver vliesrijst, roggebrood, aardappels. Ook ruime hoeveelheden groente en rauwkost, en veel fruit, bij voor keur in de schil. Het gaat er echter niet alleen om de juiste dingen te eten, maar ook om daarvan voldoende te nemen. Wie maar twee boterhammen per dag eet (bijvoorbeeld om de lijn), krijgt niet genoeg vezels binnen. Daarbij kan men dan extra vezels gebruiken in de vorm van zemelen of iets dergelijks. Een vezelrijk dieet heeft abso luut geen zin als men er niet ge noeg bij drinkt. Bij te weinig voch- tinname zal de darm meer water aan de ontlasting onttrekken, waardoor deze droger en harder wordt. Bij een vezelrijk dieet heeft dit juist een toename van de ver stopping tot gevolg. Het is daarom essentieel minstens twee liter per dag te drinken. Daarbij komt een aantal leefre gels: neem meer lichaamsbewe ging, en neem elke dag (na het ont bijt) de tijd om naar het toilet te gaan; laat dit niet na uit tijdgebrek. Sla geen maaltijden over, en neem vooral een stevig ontbijt. Het gebruik van laxeermiddelen wordt afgeraden (ook sennathee, kruiden, grote hoeveelheden ont bijtkoek) ondat ze de darm op de verkeerde manier stimuleren. Op den duur raakt het laxerende effect namelijk uitgewerkt, is steeds meer van het middel nodig, en raakt de darm uitgeput. In het begin van het dieet kun nen de klachten toenemen, en kan sterke gasvorming ontstaan. Dit neemt echter na een paar weken af, en moet geen aanleiding zijn met het dieet te stoppen. Het moet inte gendeel levenslang worden volge houden, want zodra men in de ou de gewoonten vervalt zullen de klachten weer ontstaan...

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 6