North: superieuren
keurden plan goed
Hindoes boos over zachte Sikh-beleid Gandhi
snmuEE
Doorsluizen gelden naar Contra's
VS voorkomen
staatsgreep
door Marcos
op Filippijnen
Kabinet Israël weer
in grote problemen
Forse kritiek op overleg
blanke Afrikaners en ANC
Spanningen nemen toe
in noorden van India
Voorlopig
vier doden
bij ramp
tankwagen
DONDERDAG 9 JULI 1987
PAGINA 5
WASHINGTON - De directeur van de CIA, William Casey, en nationaal veiligheidsadvi
seur John Poindexter keurden destijds het plan om Iraanse betalingen naar de Contra's
door te sluizen,van te voren goed. Dat zei gisteren de centrale man in het Iran-Contra's-
schandaal,Oliver North, tijdens de tweede dag van zijn verhoor door de Amerikaanse
Congrescommissie die het schandaal uitzoekt.
WASHINGTON (Rtr) - De Ver
enigde Staten hebben gisteren ver
hinderd dat ex-president Ferdi
nand Marcos van Hawaï zou ver
trekken naar de Filippijnen, waar
hij volgens berichten uit Washing
ton een staatsgreep zou willen ple
gen. Hij zou van plan zijn geweest
president Cory Aquino te gijzelen.
Een subcommissie voor buiten
landse zaken van het Huis van Af
gevaardigden zal donderdag een
bandje openbaar maken met ge
sprekken waarin Marcos zijn plan
nen voor een militaire machts
greep bespreekt, zo is vernomen
van bronnen uit het Congres in
Washington. Volgens een zegsman
bespreekt Marcos daarin plannen
om Aquino als gijzelaar gevangen
te nemen.
De Amerikaanse regering heeft
bepaald dat Marcos het eiland Oa-
hu, waar hij in ballingschap woont,
niet mag verlaten zonder vooraf
gaande toestemming. "De Verenig
de Staten zijn ernstig verstoord
door aanwijzingen dat de heer Mar
cos kennelijk probeert de regering-
Aquino te destabiliseren en een te
rugkeer naar de Filippijnen over
weegt zonder de uitdrukkelijke
toestemming van de Filippijnse re
gering", zei woordvoerder Charles
Redman van het ministerie van
buitenlandse zaken.
Redman gaf geen bijzonderhe
den, maar uit regeringskringen is
vernomen dat aan de Amerikaanse
regering een bandje is overhan
digd, waaruit blijkt dat Marcos
probeerde wapens te kopen. Het
bandje zou door een particulier
zijn gemaakt, en niet op last van de
Amerikaanse regering. Marcos be
sprak plannen om Cory Aquino ge
vangen te nemen. "Hij zegt dat hij
haar niet wil doden, maar haar als
gijzelaar wil nemen", aldus een
zegsman.
Ontvoering
Drie Amerikanen en een Brit zijn
begin deze week in de buurt van
Juba, de hoofdstad van Zuid-Soe-
dan, ontvoerd door rebellen van
het Soedanese Volksbevrijdingsle
ger (SPLA) van kolonel John Ga-
rang. De Amerikanen en de Brit
zijn lid van het Amerikaanse hulp
agentschap voor vluchtelingen. De
opstandelingen in het zuiden van
Soedan hebben in het verleden
hulporganisaties ervoor gewaar
schuwd geen actie te ondernemen
zonder hun toestemming vooraf.
Verbod
De president van Panama, Eric
Arturo Delvalle, heeft bij decreet
een demonstratieverbod voor on
bepaalde tijd afgekondigd. Het
verbod is vooral gericht tegen de
voor vandaag en morgen aange
kondigde protestdemonstraties
van zowel de oppositie als de rege
ringsgezinde partijen. Delvalle zei
voor de televisie dat de betogingen
een ernstige bedreiging vormen
voor de openbare orde en voor de
mensen op straat.
Bevolkingsbeleid
China gaat zijn beleid van ge-
boortenbeperking op het platte
land strenger toepassen omdat de
bevolking daar zich niets aantrekt
van de regel dat een echtpaar niet
meer dan één kind mag hebben.
Door dit gedrag dreigt de politiek
van de regering om het aantal Chi
nezen te beperken tot 1,2 miljard in
het jaar 2000 te mislukken. De be
woners van het platteland zullen
door duidelijkere propaganda, het
verspreiden van meer voorbehoed
middelen en „economische maat
regelen" worden gehouden aan de
'een-kindpolitiek'
De verklaring van North spreekt
eerdere getuigenissen, onder ande
re die van de inmiddels overleden
Casey, tegen. Casey heeft gezegd
pas laat van de doorsluizing te heb
ben gehoord, en totdusver is steeds
aangenomen dat ook Poindexter
pas op de hoogte was toen het geld
al naar de Contra's was overge
maakt.
Maar North zei gisteren dat hij,
zoals steeds, van te voren goedkeu
ring had gevraagd - en gekregen -
voor zijn plan om een gedeelte van
het geld dat Iran voor Amerikaan
se wapens betaalde,aan de Con
tra's te geven.
Zoals hij een dag eerder aangaf,
meende hij destijds dat ook presi
dent Reagan zijn plan had goedge
keurd, hoewel hij „later begreep
dat de president niet op de hoogte
was van dit onderdeel van de trans
acties".
North zei, dat het idee om geld
door te sluizen afkomstig was van
de Iraanse bemiddelaar Ghorbani-
far. De Iraniër had de suggestie ge
daan tijdens een eerste ontmoeting
in 1985 die ging over Amerikaanse
wapenleveranties in ruil voor ge
gijzelden.
Tijdens een gesprek in een toilet
ruimte, waarbij North zei diep
gaande twijfels over de leveranties
te hebben, kwam Ghorbanifar met
het idee om de winst te gebruiken
ten behoeve van de Contra's.
Die suggestie deed de scepsis
van North over de kontakten met
Iran als sneeuw voor de zon ver
dwijnen. „Ik vond het een prima
idee om geld van de ayatollah te
gebruiken voor de vrijheidsstrij
ders van Nicaragua. Dat vind ik
nog steeds", aldus North.
De luitenant-kolonel zei vervol
gens Casey en Poindexter op de
hoogte te hebben gebracht. Over
Casey zei hij: „Hij was er erg en
thousiast over. Hij noemde het de
ultieme ironie, de ultieme geheime
operatie. Tegelijk wist hij, dat het
plan politiek riskant kon zijn".
In een ander gedeelte van zijn ge
tuigenis zei North „de grootste
beoordelingsfout van mijn leven"
te hebben gemaakt, toen hij eind
vorig jaar pogingen deed om te ver
doezelen dat hij een hek en een vei
ligheidssysteem rond zijn huis van
ex-generaal Secord had gekregen.
Secord, die samen met North de
kontakten met Iran en leveranties
aan de Contra's vorm gaf, haalde
dat geld van een rekening waarop
geld voor de Contra's stond. North
UITSTEL - Het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden heeft gisteren
met 283 tegen 1126 stemmen beslo
ten het plan van president Reagan
om Koeweitse tankers onder Ame
rikaanse vlag te laten varen met
drie maanden op te schorten. Dat
besluit betekent echter niet dat het
plan zal worden geschrapt. De Se
naat zal eerst een dergelijk voorstel
moeten aannemen, voor de wet
naar de president gaat. Er is nog
geen formele datum vastgesteld
voor het uitvoeren van het vlag-
genplan van de president, maar
aangenomen wordt dat het volgen
de week zal gebeuren.
probeerde later de gift door geanti
dateerde brieven te verhullen.
North ontkende voor het overige
ook maar e-e-n cent aan de Iran-
affaire te hebben verdiend. Hij zei
niets te hebben geweten van een
fonds dat door Secord's zakenpart
ner Hakim was opgericht, waarin
200.000 dollar voor het gezin van
North zat.
JERUZALEM (AP) - Het Israëli
sche parlement heeft gisteren na
een rumoerig en heftig debat van
drie uur twee wetswijzigingen ver
worpen die beoogden niet-ortho-
doxe bekeringen tot het jodendom
ongeldig te verklaren. Na afloop
dreigden woedende orthodoxe
parlementariërs de coalitie-rege
ring ten val te zullen brengen.
De coalitie bestaat uit de Ar
beidsparty van Simon Peres, het
rechtse Likoedblok van Izaak Sja-
mir en vier kleine religieuze partij
en. De eerstvolgende verkiezingen
staan voor 1988 op het programma.
Beide voorstellen waren amen
dementen op de uit 1950 stammen
de wetgeving inzake bekering of
terugkeer tot het jodendom. De
amendementen beoogden een eind
te maken aan de regel dat ook jo
den die door niet-orthodoxe rabbij
nen tot het joodse geloof zijn toege
laten automatisch het Israëlische
staatsburgerschap krijgen.
Volgens de in de amendementen
verwoorde opvatting is iemand al
leen joods als zijn moeder joods is
of als hij tot het geloof is bekeerd
door een orthodoxe rabbijn.
Voorts werd voorgesteld dat alleen
de orthodoxe opperrabbijnen
voortaan mogen beoordelen wie
joods is en wie niet.
De controverse is al zo oud als de
staat Israël zelf en heeft bijvoor
beeld tot ernstige verdeeldheid ge-
leid onder de joodse gemeenschap
in de Verenigde Staten. Ook in Is
raël vormt de vraag „wie is jood en
wie niet?" een voortdurende bron
van spanning tussen de niet-gelo-
vigen en de orthodoxen.
De religieuze partijen, die tot nu
toe steeds een cruciale rol hebben
gespeeld in de opeenvolgende coa
litie-regeringen, proberen deze
.amendementen al jaren door de
Knesset te krijgen en zullen dit
blijven proberen, zo zeiden zij gis
teren.
Avraham Verdiger van de ortho
doxe Morasha Partij zei dat de 14
orthodoxe parlementariërs wel
licht een motie van wantrouwen te
gen de regering zullen indienen.
Een dergelijke motie zou het halen
als hij werd gesteund door de Ar
beidsparty, die al tijdenlang in he
vig conflict is gewikkeld met het
Likoedblok, vanwege Peres* plan
nen voor een internationale vre
desconferentie over het Midden
Oosten.
In mei van dit jaar probeerde Pe
res tevergeefs de regering te laten
struikelen nadat het kernkabinet
zijn voorstel voor een dergelijke
conferentie had afgewezen.
Als de religieuze partijen hun
dreigement uitvoeren dan zullen er
vroegtijdige verkiezingen gehou
den moeten worden. De orthodoxe
parlementariërs lieten weten vol
gende week hun besluit bekend te
zullen maken.
Eerder gisteren wees de Knesset
met 69 tegen 40 stemmen een
rechtse poging af om amnestie te
verkrijgen voor veroordeelde le
den van een ultra-nationalistische
joodse ondergrondse beweging die
drie Palestijnse studenten hebben
vermoord, twee Arabische burge
meesters ernstig hebben verwond
en een moskee wilden opblazen.
Sjamir, die de groepsleden eens
„misleide" jongens noemde, stem
de voor de strafkwijtschelding en
daarmee tegen het standpunt van
zijn regering, die vond dat alleen
Terwijl premier Sjamir en minis
ter Levy hun hand opsteken ten te
ken dat zij het voorstel van de or
thodoxe partijen steunen is vice-
premier Peres heel nadrukkelijk
een andere mening toegedaan.
(foto AP).
de president veroordeelde misda
digers mag vrijpleiten. Na de stem
ming diende de progressieve Ma-
pam een motie van wantrouwen in
over de stem van de premier „die
terreurdaden goedkeurt en
rechtvaardigt zolang ze worden be
gaan door joden".
JOHANNESBURG (Rtr/AFP) - In
Zuid-Afrika is gisteren van ver
scheidene zijden het overleg aan
gevallen dat vandaag in Senegal
wordt gehouden tussen meer dan
50 blanke Zuidafrikanen en de be
vrijdingsbeweging, het Afrikaans
Nationaal Congres (ANC). De rege
ring van Senegal verbrak het stil
zwijgen over de bijeenkomst en zei
dat daar „een democratisch alter
natief voor Zuid-Afrika" wordt be
sproken.
Kritiek kwam 'van de officiële
zender Radio South Africa, van de
regerende Nasionale partij, een
neo-fascistische beweging en een
linkse zwarte organisatie. Radio
South Africa reageerde, in het eer
ste semi-offïciële commentaar op
de reis van blanke Zuidafrikaanse
„liberals" naar de driedaagse bij
eenkomst, met: „Politiek terroris
me en politieke onmacht komen
deze week in Dakar bijeen". De
Zuidafrikaanse regering wijst con
tacten met het ANC altijd af en
noemt de zwarte bevrijdingsbewe
ging een door communisten ge
steunde terreurgroep. Maar Preto
ria heeft geen officieel commen
taar gegeven sinds de besprekin
gen in Dakar werden aangekon
digd.
De ontmoeting is georganiseerd
door het Instituut voor een Demo
cratisch Alternatief in Zuid-Afrika
(IDASA), dat wordt geleid door de
voormalige leider van de opposi
tionele Federale Progressieve par
tij, Frederik van Zyl Slabbert. In
de Zambiase hoofdstad Loesaka
bevestigde het ANC gisteren dat
het aan de bijeenkomst deelneemt.
De uiterst-rechtse Afrikaner
Weerstandsbeweging, die oproept
tot deling van Zuid-Afrika in blan
ke en zwarte gebieden, vroeg Pre
toria de paspoorten van de Zuid
afrikanen in te trekken. De linkse
zwarte-bewustzijnsbeweging Aza-
po deelde mee: „Wij willen de in
druk wegnemen dat deze conferen
tie van een mierenhoop de status
heeft van een politieke berg. Deze
groep bestaat voornamelijk uit
mensen die geweest zijn in de blan
ke politiek en die geen mandaat of
bevoegdheid hebben van enige in
stantie dan zichzelf'.
De ravage die ontstond in het Westduitse stadje Herbom nadat daar afgelopen dinsdag een tankauto met
benzine ontplofte. De explosie veroorzaakte enorme branden. Rechts de plek waarop eens de ijssalon stond, die
door de tankauto werd geramd. (foto AP)
HERBORN (AP/GPD) - Reddings
werkers hebben gisteren in de
zwartgeblakerde puinhopen in het
centrum van Herbom twee doden
gevonden en in het ziekenhuis zijn
intussen twee vrouwen overleden
aan hun verwondingen. Nog tien
mensen worden vermist na de ex
plosie van een met 36.000 liter ben
zine geladen tankwagen die dins
dagavond een ijssalon in de West-
duitse gemeente was binnengere
den.
Dinsdagavond verklaarden de
autoriteiten dat in de brandhaard
na de explosie meer dan 30 mensen
de dood hadden gevonden. Het ge
schatte dodental is gisteren sterk
verlaagd toen velen van degenen
die eerst als vermist waren opgege
ven, contact zochten met familiele
den.
„Velen waren kennelijk in pa
niek geraakt en weggerend, maar
ze zijn nu terecht," aldus gemeen
tewoordvoerder Gerhard Bökel.
Bökel verklaarde dat nog zeker
tien mensen worden vermist. Bij
de explosie raakten 35 mensen ge
wond. Tien gewonden zijn na be
handeling uit het ziekenhuis ont
slagen.
De politie hoopt vandaag de 48-
jarige chauffeur van de tankauto te
kunnen ondervragen. Hij wordt
nog behandeld in het ziekenhuis.
In eerste instantie verklaarde hij
dat zijn remmen hadden gewei
gerd.
Norbert Winkler, een woordvoer
der van het openbaar ministerie in
Limburg, het arrondissement waar
Herbom toe behoort," deelde mee
dat een onderzoek naar de toe
dracht van het ongeluk is begon
nen. De chauffeur zou beschuldigd
kunnen worden van doodslag door
nalatigheid.
De twee grootste Westduitse par
tijen SPD en CDU hebben inmid
dels geëist dat de regering strenge
re eisen gaat stellen aan het ver
voer van gevaarlijke stoffen over
de weg.
CDU en SPD willen dat de rege-
ring-Kohl consequenties trekt uit
de ramp in Herbom.
Verkeersminister Warnke kon
digde gisteravond een direct on
derzoek naar de ramp in Herbom
aan. De regering-Kohl liet echter
ook weten dat het onmogelijk is al
le gevaarlijke transporten van de
weg te verbannen.
Sinds 1980 worden in opdracht
van het ministerie voor research en
technologie, onderzoeken inge
steld om de gevaren bij transpor
ten van gevaarlijke stoffen, terug te
brengen. Volgens het ministerie
gebeuren er jaarlijks 380.000 onge
lukken waarbij mensen gewond ra
ken of hun leven verliezen. Van die
ongelukken horen 350 in de cate
gorie „gevaarlijke stoffen".
Uit regeringskringen was dan
ook te vernemen, dat strengere
maatregelen op dit gebied niet te
verwachten zijn. De Frankfurtse
brandweerexpert professor Achil
les, die in Herbom als crisisleider
optrad, eiste als consequentie
strengere eisen voor het vervoer
van gevaarlijke goederen. Hij riep
•de politici op na te denken over de
vraag of het niet veel beter is ge
vaarlijke stoffen in principe over
de rails te vervoeren.
Meer dan 40 miljoen ton gevaar
lijke stoffen worden per jaar over
de Westduitse autosnelwegen ver
voerd, maar met de veiligheids
maatregelen nemen de transport
firma's het vaak niet al te nauw,
terwijl het de politie aan deskun
digheid en mankracht ontbreekt
om waterdichte controles uit te oe
fenen.
NEW DELHI (AFP/UPI) - In het
noorden van India was de situatie
gisteren zeer gespannen na de
moord die extremistische Sikhs
begin deze week begingen op 73
hindoes. Een algemene staking uit
protest tegen de massamoord
bracht het openbare leven groten
deels tot stilstand. Het leger ver
keerde in verhoogde staat van pa
raatheid. Het kon echter niet ver
hinderen dat hindoe-jongeren in
de deelstaat Haryana hun woede
koelden op Sikhs en Sikh-eigen
dommen in brand staken. Er vielen
hierbij ten minste drie doden en 12
gewonden.
In zeven districten in de deel
staat Haryana, waar voornamelijk
hindoes wonen, patrouilleerde het
leger in de straten om nog meer
wraakacties tegen Sikhs te voorko
men. Intussen werd zowel in
Haryana als in de aangrenzende
deelstaten Punjab en Himachal
Pradesh gestaakt. De belangrijkste
politieke partijen hadden hiertoe
opgeroepen om uiting te geven aan
de verontwaardiging over het ge
welddadige optreden van de extre
mistische Sikhs. Nadat zij maan
dag in Punjab 40 buspassagiers
hadden gedood, slachtten zij een
dag later in Haryana nog eens 34
inzittenden van twee bussen af.
Op wraak beluste jonge hindoes
staken gisteren in Haryana winkels
en voertuigen van Sikhs in brand.
Een poging om een Sikh-tempel in
vlammen te doen opgaan mislukte.
Sikhs die zich op straat durfden te
begeven werden aangevallen en in
sommige gevallen werden Sikhs
uit hun auto gesleurd en afgeran
seld. Drie mensen werden gedood
en twaalf liepen er verwondingen
op. De slachtoffers waren allemaal
Sikhs, zo veronderstelde de politie
in Chandigarh, de hoofdstad die
Haryana en Punjab met elkaar de
len.
Volgens het Indiase persbureau
PTI werd in Himachal Pradesh één
Sikh gewond. Ook in de deelstaat
Uttar Pradesh gingen hindoes zich
te buiten aan gewelddadigheden.
In Sonepat, ten noorden van New
Delhi, blokkeerden demonstran
ten een spoorweg. Zij hielden twee
treinen tegen en probeerden de
Sikh-passagiers uit de wagons te
slepen. De politie veijoeg de aan
vallers.
Premier Gandhi maande de be
volking gisteren tot kalmte. Hij zat
een politieke vergadering voor
waaraan vertegenwoordigers van
regering en oppositie deelnamen.
Na afloop werd de bevolking opge
roepen om geweld te vermijden.
Gandhi verwierp verzoeken om
een grotere rol voor het leger in de
spanningsgebieden. Wel werd be
sloten tot een verbod op nachtelij
ke busdiensten in Punjab en
Haryana. Ook zal het aantal politie
patrouilles worden opgevoerd en
er zullen bewakers r
treinen.
NEW DELHI (IPS) - „Hoe kunnen
de twee gemeenschappen zo ver
deeld raken?", verzucht Mahinder
Kaur uit de Indiase deelstaat Pun
jab. Haar zoon, een Sikh, is ver
moord door extremistische Sikhs
omdat hij een kritisch artikel wijd
de aan de eis van zijn geloofsgeno
ten: een eigen staat. Bovendien
was hij getrouwd met een hindoes-
taanse vrouw, wat in Punjab overi
gens niet ongewoon is.
Het bloedbad dat Sikh-extremis
ten gisteren en eergisteren aan
richtten onder buspassagiers, be
wijst dat het menens is. Ze vechten
door tot Punjab is omgedoopt in
een onafhankelijk 'Khalistan'. De
afgelopen zeven jaar heeft de strijd
tussen Sikhs en hindoes talloze le
vens gekost.
Zelfs premier Indira Gandhi
werd driejaar geleden het slachtof
fer van de extremistische Sikhs.
Haar zoon R^jiv zwoer de kwestie-
Punjab op te lossen, maar hij lijkt
na gisteren verder dan ooit van dat
doel verwijderd.
Volgens officiële cijfers is iets
meer dan de helft van de bevolking
in Punjab, in het noordwesten van
India, Sikh. Van alle 780 miljoen
Indiërs behoort echter maar twee
procent tot deze bevolkingsgroep.
De godsdienst van de Sikhs is
vanouds zeer vredelievend. De reli
gie staat open voor iedereen en
streeft naar harmonie tussen de
mens en god. De eerste 'Goeroe', in
de vijftiende eeuw, onderwees zijn
leerlingen (Sikh betekent leerling)
innerlijke devotie en meditatie.
Maar de Sikh-gemeenschap groei
de en om de gelovigen bij elkaar te
houden, introduceerden zijn op
volgers uiterlijke kenmerken waar
mee de Sikh zich kon onderschei
den van andere sektes: ongeknipt
haar met een kam erin, een dolk,
een ijzeren armband en een broek
tot op de knie. De mannen moes
ten Singh achter hun naam zetten
en de vrouwen Kaur.
Tot op de dag van vandaag dra
gen veel Sikhs, naast hun tulband,
die attributen nog. In april haalden
extremistische Sikh-leiders de teu
gels in Punjab zelfs strakker aan.
Vrouwen mogen geen beha meer
dragen, geen lippestift gebruiken,
hun wenkbrauwen niet epileren en
diegene die in een moment van
zwakte nog wel eens naar drank of
sigaretten greep, hoeft dat niet
meer te proberen.
In 1820 stichtte een van de lei
ders van de inmiddels goed bewa
pende Sikhgemeenschap een ei
gen rijk in Punjab. De Britten
maakten daar twintig jaar later een
einde aan en lijfden Punjab in bij
Brits-India. Toen de Britten in 1947
Premier Rajiv Gandhi.
- in lastig parket -
(foto AP)
vertrokken, werd dwars door Pun
jab de grens getrokken tussen het
nieuwe Pakistan en India. Miljoe
nen Sikhs in het Pakistaanse ge
deelte trokken de grens over. Radi
cale groepen binnen de partij van
de Sikhs, de Akali Dal, probeerden
van Punjab'een eigen staat te ma
ken en de regering in New Delhi
kwam daaraan gedeeltelijk tege
moet door van Punjab de deelstaat
Haryana af te splitsen. Punjab
werd de enige deelstaat in het fede
rale India waar de Sikhs een (klei
ne) meerderheid vormen.
Sindsdien lieten extremistische
Sikhs zich steeds meer horen in de
Akali Dal partij. De bom barstte
voor het eerst toen de partij in Pun
jab de verkiezingen verloor van de
partij van premier Indira Gandhi,
de Congress-I partij. De fundamen
talisten voelden zich bedreigd nu
ze politieke macht hadden verlo
ren en vreesden de verloedering
van de Sikh-identiteit.
De situatie liep snel uit de hand.
Sikh-extremisten vermoordden
hindoes, die weer wraak namen. In
1984 gaf premier Indira Gandhi het
leger de opdracht de Gouden Tem
pel, het belangrijkste Sikh-heilig
dom, te bestormen om fanatieke
Sikhs te verdrijven die vanuit de
tempel opereerden. De aanval ont
aardde in een bloedbad en enkele
maanden later werd Indira Gandhi
door twee Sikhs doodgeschoten.
Akkoord
Haar zoon Rajiv sloot na zijn
ambtsaanvaarding in 1985 een ak
koord met de gematigde leider van
de Akali Dal regering in Punjab,
Sant Harchand Singh Longowal.
De extremisten beschouwden de
afspraken als verraad en ver
moordden Longowal korte tijd la
ter. Het akkoord, dat als een grote
triomf werd beschouwd voor
Gandhi, is inmiddels gestrand.
Het merendeel van de Sikhs gru
welt van de acties van de extremis
ten, ook zij die in Punjab wonen.
Boeren en middenstanders maken
zich grotere zorgen over het ge
weld dan over een eigen staat. „Wie
zijn deze kerels die het hebben
over bescherming van mijn ge
loof?", vraagt een riksjarijder zich
af. „Wat hebben ze gedaan, behalve
ons een slechte naam bezorgen en
iedere tempel die ze bezetten, be
zoedelen?"
De strategie van de extremisti
sche Sikhs lijkt simpel. Ze willen
de hindoes uit Punjab veijagen,
desnoods met geweld. Tegelijker
tijd moeten de Sikhs die in de rest
van India wonen naar Punjab ko
men. Als gevolg van wraakacties
door hindoes op Sikhs in New Del
hi en elders, nemen steeds meer
Sikhs inderdaad de wijk naar Pun
jab. Daardoor wordt de Sikh-meer
derheid in de deelstaat versterkt.
Regeringsfunctionarissen geven
toe dat de Sikh-bevolking in Pun
jab gestegen is tot 60 procent.
Premier Gandhi heeft zich intus
sen in een lastig parket gemanoeu
vreerd. In mei nam hij het bestuur
over van Punjab, omdat de deel
staatregering het geweld niet de
baas kon. Daarmee zadelde hij
zichzelf op met de verantwoorde
lijkheid voor het oplaaiende ge
weld van deze week. Bovendien
zette hij de gematigde Sikhs zo
buiten spel.
Tegenstanders van Gandhi's
Congress-I partij zeggen dat de
premier met de overname van het
Punjabbestuur de bevolking van
de hindoeïstische buurstaat Harya
na gunstig wilde stemmen. In de
deelstaat stonden verkiezingen op
het program. Veel mocht het niet
baten. De regeringspartij leed een
overweldigende nederlaag.
Veel kiezers zeiden tegen de
Congress-I partij te stemmen uit
onvrede met Gandhi's 'slappe' op
treden tegen geweld van Sikh-ex
tremisten. R^jiv Gandhi kan de
roep om harder optreden niet zo
maar naast zich neerleggen. Een
vreedzame oplossing lijkt daarom
voorlopig niet in het verschiet te
liggen.
