BDDE3Q
Ouderen vaak slachtoffer
van ongevallen in huis
Apparaat waarschuwt
dronken caféganger
iWEEKENDKOOWESjl
CONSUMENT
De groenteman
Nederlander eet
drie kilogram
suiker per maand
Proef met
persoonlijke
voedingswijzer
Compactcamera
PAGINA 12
WOENSDAG 1 JULI 1987
Ondanks de grote hoeveelheid
vocht waarmee de lente en het be
gin van deze zomer gepaard gin
genkunnen de liefhebbers zich
verheugen op tongstrelend zacht
fruit. Volgens de heer Vermaire
van de CVZ (Coöperatieve Vei
ling Zeeland) liggen de rode bes
sen er nu al optimistisch bij, een
produkt waarvan zo'n slordige
2,5 miljoen kilo per jaar wordt
geteeld. Vervolgens krijgen we
fraaie donkerrode frambozen
(hoewel er ook een goudkleurig
type bestaat), al sinds de midde
leeuwen in Europa een geliefde
vrucht. Er worden dan wel niet
zo veel frambozen gekweekt als
rode bessen, maar ze slaan met
hun 2 tot 300.000 kilo per jaar ze
ker geen gek figuur.
De laatste drie weken van juli
biedt een moeilijk te maken keuze
tussen kruisbessen en morellen,
ofwel zure kersen. Kruisbessen
hebben, in tegenstelling tot hun
zachte aard, een vrij harde ach
tergrond: ze behoren namelijk tot
de familie der 'Steenbreekachti-
gen', een naam waarvoor geen
uitleg is.
Augustus en september zijn
aan bramen gewijd, en ook deze
aromatische vruchtjes hebben
een goede naam bij de Neder
landse consument; ongeveer
500.000 kilo waarvan, eerlijk is
eerlijk, een flinke hoeveelheid
voor industriële verwerking tot
jam en compote bestemd is.
Overigens kunnen al deze
vruchten gebruikt worden voor
het bereiden van verrukkelijke
zoete èn hartige gerechten; en dat
zonder al te veel moeite, omdat
als wasbeurt goed onder de
kraan spoelen, volstaat. Toch be
hoeven ze alle koelte, dat wil zeg
gen: ze moeten koel worden be
waard omdat ze anders ziende
rogen aan smaak verliezen.
Experiment
In die geest heeft men bij de Co
öperatieve Veiling Zeeland een
experiment op touw gezet die in
hield dat al het kleinfruit gecon
ditioneerd werd aangeboden. Ge
conditioneerd betekent: gekoeld,
met als bedoeling de houdbaar
heid (en dus de kwaliteit) te ver
hogen, zodat het produkt in nog
betere staat bij de consument te
recht komt.
Dus: rode bessen, kruisbessen,
frambozen en bramen worden
nog vóór de veiling begint tot een
temperatuur van drie graden
Celsius teruggebracht zodat ze in
optimale staat van versheid door
het land verspreid kunnen wor
den.
De uitkomst van dit experi
ment was zó gunstig dat bij CVZ
de koelprocedure nu onderdeel is
van het algemeen leveringsbe-
leid. Het thans nog in Goes geves
tigde CVZ heeft dan ook in het
nieuwe veilingcomplex bij Ca-
pelle moderne conditionerings-
apparatuur aan laten brengen.
Deze gaat vanaf 3 augustus in
werking, waarschijnlijk tot grote
voldoening van de kopers en con
sumenten.
Markt
De zomer heeft nu wel officieel
zijn intrede gedaan, aan de
weersomstandigheden is dit nog
steeds niet te merken. Tomaten,
kropsla, ijsbergsla, aubergines,
courgettes, paprika's en radijs
zakten daardoor nog verder in
prijs. Bloemkool, prei, andijvie
en peren daartegen blijven vrij
duur.
Wat het fruit betreft: voor de
aardbei moet momenteel een vrij
hoge prijs worden betaald. De
aanvoer van suikermeloenen
komt goed op gang. De prijzen
liggen nog wel op een vrij hoog
niveau. Ook is er al een redelijke
rode bessen.
ERIC TRUFFINO
Frambozen en ander zacht
fruit worden tegenwoordig ge
koeld voordat ze worden ge
veild. (foto GPDi
De Denekamper Bouke Zonneveld
wil ademtestautomaten op de
markt brengen, die in horecagele
genheden autobestuurders na een
uitgaansavondje moeten vertellen
of te veel alcohol is genuttigd of
niet. Enkele zijn er momenteel ex
perimenteel in gebruik; één daar
van wordt door Veilig Verkeer Ne
derland gebruikt als demonstratie
model, een ander hangt bij een van
de Nederlandse politiescholen.
De ademtestautomaat komt van
de fabrikant, die ook de mobiele
blaasapparatuur levert, waarmee
de politie straks gaat werken ter
vervanging van het minder be
trouwbare blaaspijpje. Zonneveld
exploiteert gokautomaten, maar
wil zich nu apart bezig gaan hou
den met het op de markt brengen
van deze nieuwe kasten.
De eerste resultaten zijn volgens
Zonneveld, die zich nu nog als eni
ge in Nederland bezig houdt met
deze ademtesters, bemoedigend,
r al: ademtestapparaten die de gebruiker vertellen Zo denkt Martin olde Dubbelink,
of-ie te veel heeft gedronken om veilig aan het verkeer deel te i
Nederland is een initiatief genomen om horeca-gelegenheden t
lijke apparatuur te voorzien.
voorzitter van de sectie discothe
ken van Horeca Nederland er ook
over. De gebruikswijze is even sim-
Jaarlijks vallen er in Neder
land onder 65-plussers onge
veer evenveel doden door on
gelukken in huis, als er slacht
offers in het verkeer geregi
streerd worden. Het aantal
ligt rond de 1800. Nog eens
driemaal zoveel bejaarden ko
men met meer of minder ern
stig letsel in een ziekenhuis
terecht. De bevordering van
de verkeersveiligheid krijgt
alle aandacht; bij de gevaren
in huis wordt eigenlijk nau
welijks stilgestaan.
Bejaarden, waarbij de nog zelfstan
dig wonenden de grootste risico
groep vormen, vinden vaak een
triest levenseinde tengevolge van
een (op zich klein) ongelukje. Een
ouder wordend lichaam reageert
veel minder snel op onverwachte
situaties, waardoor een simpele
struikelpartij al fataal kan aflopen.
Negen van de tien huiselijke onge
vallen zijn inderdaad aan vallen te
wijten: over een te hoge of loslig
gende drempel, tegen een scherpe
meubelrand, van een trap. Zo zijn
er in huis nog talloze andere ge
vaarlijke situaties: het toilet, de
badkamer, de keuken.
Aangepaste inrichting kan veel
elkende voorkomen, zelfs in de
slaapkamer waar het bed voor li
chamelijk minder kwiek geworden
mensen te laag is. Een instantie die
constant in de weer is om in alle
opzichten informatie over veilig
heid in huis te geven, is de Stich
ting Konsument en Veiligheid, die
met de regelmaat van een klok bro
chures uitgeeft. Daarin wordt ook
gewezen op de mogelijkheid om,
met een verklaring van de huisarts,
speciale voorzieningen gesubsi
dieerd te krijgen.
Tips
In de uitgave 'Veilig op leeftijd'
kunnen ouderen tips aantreffen
over zaken waar ze misschien zelf
nooit aan hebben gedacht hebt. Te
vens biedt het boekje namen en
adressen van de vele instanties
waar raad en daad zijn te krijgen.
Dat boekje is gratis verkrijgbaar
bij genoemde stichtingvia een
briefje naar Antwoordnummer
17035,1000 SL Amsterdam, zonder
postzegel. 'Konsument en Veilig
heid' heeft overigens nog talloze
andere brochures, waarvan een
groot deel gewijd is aan de gevaren
die kinderen en doe-het-zelvers in
en rond het huis belagen.
pel als doeltreffend. Via inworp
van een gulden krijgt men een nor
maal rietje. Dat moet in een openig
worden gestoken, en vervolgens
moet de man of vrouw voor de au
tomaat enkele seconden stevig bla
zen. Het promillage verschijnt op
een digitaal schermpje, en er licht
tevens een aanbeveling voor de au
tomobilist op.
Een rood lampje beveelt abso
luut het stopteken, en dat staat
voor niet rijden. Een groen lampje
geeft aan dat men zonder risico
achter het stuur kan plaatsnemen.
Daarnaast is er nog een lampje
voor mensen die net op het randje
verkeren. Telkens een ander rietje
garandeert dat er geen onhygiëni
sche toestanden optreden. TNO is
momenteel bezig met een keuring
van de apparatuur, die gemiddeld
eens per maand opnieuw wordt
geijkt.
De gemiddelde Nederlander krijgt
per dag 110 gram suiker binnen,
ongeveer 28 klontjes. Het grootste
gedeelte hiervan zit in kant en kla
re voedingsmiddelen, zo meldt de
Consumentenbond in het julinum-
mer van de Consumentengids, die
aldus bijdragen aan extra li
chaamsgewicht en tandbederf.
Van nature komt suiker al in veel
produkten voor, zoals appels (10
procent) en melk (5 procent). In
veel voedingsmiddelen komt sui
ker bovendien voor als smaakma
ker. Zelfs 'hartige' produkten be
vatten soms veel suiker: ketchup
tussen de 15 en 21 procent, dubbel-
zoute drop 33 procent en peper
muntjes 98 procent.
Vaal als 'gezond' geafficheerde
produkten als muesli en muesli-re-
pen bevatten tussen de 13 en 40
procent suiker. Vruchtenkwark en
-yoghurt hebben een suikergehalte
tussen de 10 en 17 procent, vla en
pudding van 9 tot 24 procent. Bio-
garde met vruchten en muesli, ook
zo'n 'gezond' produkt bevat 11 tot
14 procent suiker.
Samenstelling
Ramond Peil
Albert Heijn, Becel en het onaf
hankelijke Voorlichtingsbureau
voor de Voeding gaan de consu
ment gezamenlijk voedingsad
viezen verstrekken. Dat gebeurt
via een vooralsnog eenmalige
'persoonlijke voedingswijzer',
die mensen individueel duidelijk
maakt of hetgeen zij eten en drin
ken wel verantwoord van samen
stelling is. Daarnaast wordt men
sen duidelijk gemaakt hoe zij tot
een verantwoord samengestelde
voeding kunnen komen.
Nadat eerst een experiment
met het project wordt gehouden
in Groningen en Haren, wil men
de persoonlijke voedingswijzer
landelijk introduceren. Het ex
periment begint 2 juli in de ne
gen vestigingen van Albert Heijn
in Groningen en Haren. In het ei
gen tijdschrift 'Allerhande'
wordt een formulier ingesloten
waarop mensen een week lang
invullen wat zij eten en drinken,
plus persoonlijke gegevens als
gewicht, lengte en leeftijd. Nadat
het ingevulde formulier is opge
stuurd krijgt de afzender na ver
loop van enkele weken adviezen
over hoe hij ^ijn voeding al dan
niet zou moeten aanpassen en op
wat voor manier dat mogelijk is.
Men komt tot dit advies door
de ingezonden gegevens te ver
gelijken met de Richtlijnen voor
Goede Voeding van de Voe
dingsraad. Nadat de inzender
zijn advies heeft gekregen, wor
den de persoonlijke gegevens
vernietigd. Het experiment in
Groningen en Haren is vooral be
doeld om te kijken of het hele
project organisatorisch goed in
elkaar steekt. Wanneer dat het
geval blijkt te zijn, zal het een
landelijk vervolg krijgen. Men
rekent in dat geval op een res
pons van ongeveer 100.000 inzen
dingen. Aan de voorbereiding
van het project is twee jaar ge
werkt.
De nieuwste compactcamera's zijn
nu ook verkrijgbaar met een zoom-
lensQje). Het bereik loopt van groot
hoek, waarbij dus veel in beeld
komt, tot 'licht tele', waarmee bij
voorbeeld portretjes gemaakt kun
nen worden. Dit kleine toestel is
autofocus en ook insteltaken als
filmgevoeligheid, belichtingstijd
zijn volledig geautomatiseerd.
ZO STOPT U NU DE ZOMER IN DE POT
Met
geheel drogen Leg z
e helft v
ruchter
t gewicht v
een uur goed doortrekken. Don komt het in de Rumpot. U giet er nu
zoveel Pott Rum 54 op totdot de vruchten vingerbreed bedekt zijn. Dot wil zeggen: ongeveer een hele
fles Pott 54 op een pond vruchten en een holf pond suiker
Wanneer u het bijzonder goed wil doen, leg don een bord op de vruchten, opdot ze niet noor boven
komen drijven. Vervolgens de deksel op de Rumpot en ploots hem op een koele plaats. Af en toe kijken
of zich nog voldoende vloeistof in de pot bevindt, want de rum dient altijd vingerbreed boven de
vruchten te staon. Is dit niet het geval, don Pott 54 bijschenken.
Zodro de volgende vruchten van het seizoen komen, wordt dezelfde methode als bij de aardbeien
gevolgd. Met het verschil echter dat per pond vruchten en half pond suiker slechts 0,2 Itr. Pott 54 nodig
G.C.N.Mank
I.A. Delmeer
fruitmandenbezorging in Leiden e.o.
Leidseweg 321, Voorschoten.
Tel. 071-764561.
Uw Rumpot-kalender
Een pond aardbeiei
:en 0,7 Een pond r
Juni, Juli.
Een pond kersen (indien
mogelijk zure kersen) met
Juli, Augustus.
zen of perziken (geschild,
lirabellen (z<
gehalveerd)
pond suiker 4
Een pond peren of vers
ananas (geschild, zonde
klokhuis en in stukken)
Op z'n loatst vier weken n
de laatste vruchten een ha
ve 0,7 Itr. fles Pott 54 bi
November,
December.
Uw geduld wordt beloe
v Rumpot o
ongeboden door Klerks Leiden.
HetMaredijkje
Firma G.A. Sassen Zn
Maredijk 45 Leiden
071-124412
Het Fruitpaleis
Haarlemmerstraat 75 Leiden
071-122801
Dick van der Hulst
W. Klooslaan 5 Leiden
071-310835
Kanne
't Hoekje
Herenstraat 43e, Leiden.
Stevensbloem 165, Leiden.
071-317571.
Van der Voort
Kopermolen 9, Leiden.
071-220020.
Max Vermond D. van 't Zelfde p- Rijnsburger
specialist in het opmaken van fruitmanden
Mauritsstraat 51 Leiden
071-219132
Hoge Rijndijk 120 Leiden
071-130514
Van Engelen Van Houten
Bevrijdingsplein 31 leiden
071-766210
Steenstraat 20 Leiden
071-125368
Diepeningenlaan 13 Leiderdorp
071-890J75
KJ. Vahrmeyer
Cobetstraat 77 Leiden
071-120039.
Winkelhof Leiderdorp
071-411858
Inklapbare bijzetfauteuil met polsterloper in frisse kleuren.
De hoge rugleuning zorgt voor extra zitkomfort 19.95.
Tuin/camping bijzettafel met vocht-
bestendig Mecalit
blad
(60x80
cm)
37.50.
Hittebestendig glas in zo
mers gekleurde kunststof
houder met oor, voorb.v.
thee, koffie of vruchtensap.
Perstuk 1,25
Nu 6 glazen met houders
SPECIALE AANBIEDING:
4 STOELEN1 TAFEL
4-dlg. wit emaille pannenset
met rose bloemdecor, ge
schikt voor gas en elektra.
Bestaande uit kookpan 16,18
en 20 cm en steelpan 14 cm
B9T-
Voegenkrabber. Het mes
is speciaal bedoeld voor het
verwijderen van mos tussen
de tegels en de krabhaak
voor het verwijderen van
gras en onkruid
Emmer met vloermop.
Ideaal voor het reinigen van
vinyl of plavuizen. Kompleet
met uitwringbak
Metalen strijktafel met
stoomdoorlatend strijkvlak.
Het brede vlak (110x30 cm)
is gedessineerd
en traploos
instelbaar.
Het treetje is zodanig
gemaakt dat een
stoomstrijkijzer daar
nóg stabieler op staat