Nanearrow uitvoerig aan bod
tow uitvoerig aan b(
Theatertocht
door kubussen
Bolhoed onder de hamer
'Deining': droomwereld
vooruitgang en verval
DINSDAG 30 JUNI 1987
Amerikaanse componisten in De IJsbreker
Drie Amerikaanse componisten
hebben drie dagen het rijk voor zich
alleen gehad in De IJsbreker in Am
sterdam: John Cage (geboren in
1912), Elliott Carter (1908) en Conlon
Nanearrow (1912). Nanearrow en
Carter w&ren er bovendien, om te
luisteren naar hun eigen werk en
naar een 'wensconcert' waarop hun
voorkeuren en die van Cage werden
gespeeld, bij temperaturen die de
naam 'IJsbreker' in een mérkwaar-
dig licht plaatsten. Zelfs een frag
ment uit de Winter Music van Cage
zorgde niet voor koelte.
AMSTERDAM (GPD) - De IJs
breker is vooral het eerste speel
veld geworden voor Nanearrow:
zijn eigenzinnige muziek is nog
nooit zo uitvoerig aan bod ge
weest als in dit Holland Festival.
Nanearrow heeft enkele dagen
voor de concerten iets verteld
over zijn muziek, die grotendeels
is geschreven voor een volledig
automatische 'reproductiepia
no'. Zijn componeren voor de re
productiepiano begon in 1940.
Nanearrow had zich toen net in
Mexico-City gevestigd omdat hij
na twee jaar tegen Franco vech
ten (in de Spaanse Burgeroorlog)
alleen als burger zonder pas
poort naar de V.S. kon terugke
ren. In het Mexicaanse isolement
wilde Nanearrow toch zijn eigen
muziek horen. 'Mijn stukken
voor gewone instrumenten wer
den toch niet gespeeld en piano
spelen kan ik niet'. Daarom heeft
hij geleerd zelf pianorollen te
stansen; een bijzonder tijdro
vend werk.
Van Nancarrows achtenveertig
Studies for player piano zijn er in
De IJsbreker zeven gespeeld op
een Bösendorfer-vleugel met een
reproductiesysteem, die op aan
wijzingen van Nanearrow spe
ciaal is geprepareerd. De hamers
zijn voorzien van metalen strips
die een metalig geluid veroorza
ken, ergens tussen een klavecim
bel en een honky-tonk in. Mijn
muziek is voornamelijk contra
punt en daarvoor is gewone
klank van een concertvleugel
niet geschikt, zo legde hij uit.
Al bij de vroegere werken van
Nanearrow die in Amsterdam
zijn uitgevoerd (een Strijkkwar
tet, een Pianosonatine en andere
kleine stukjes) bleek die voorlief
de voor ritmisch gecompliceerde
meerstemmigheid. Ze doen sterk
denken aan 'neo-klassieke' Euro
pese muziek uit de jaren dertig.
Bartok en Strawinsky zijn Nan
carrows favorieten, daarnaast is
hij geïnspireerd door Bach, Mid
deleeuwse muziek en jazz.
Het was niet merkwaardig dat
Glen Wilson op het wensconcert
op verzoek van Nanearrow een
aantal canons uit de Goldberg
Variaties speelde, want het ver
schijnsel canon is een hoofdken
merk van veel Studies. Canon
betekent dan, dat Nanearrow,
wiens muziek in melodisch en
harmonisch opzicht vrij conven
tioneel is, stemmenweefsels
maakt waarin een levende musi
cus tot onoverkomelijke telpro-
blemen zou komen. De repro
ductiepiano maakt dat compone
ren met schijnbaar langs elkaar
heen glijdende tijds- en tem
poverhoudingen mogelijk en er
zijn 'onmensdelijke' samenklan
ken en snelheden op te realise-
Het was hoogst zonderling om
de Bösendorfer in zijn eentje te
zien schudden bij de klankstape
lingen van Nanearrow, die vaak
beginnen met jazz- of spaans-
achtige melodieën en dan escale
ren tot bliksmesnelle roetsj- en
vlechtpassages over het hele kla
vier (bij de op tape klinkende
Studie voor twee pianola's zijn
zulke passages nóg wilder).
Jazz en Spaans hoorde men
ook in de 'gewone' instrumentale
stukken en in Studies die voor
instrumentale ensembles zijn be
werkt door de Amerikaanse pia
nist Yvar Mikashoff, die in Am
sterdam óók acte de presence
gaf. Mikashoffs bewerkingen de
den je wel beseffen dat de repro-
duktiepiano eigenlijk bij het oeu
vre van Nanearrow hoort. Het in
strument is een wezenlijk onder
deel van zijn hele werkproces.
Het stelt bovendien de conven
tionele elementen van zijn werk
in een bijna zo apart daglicht als
het altijd fascinerende en on
grijpbare spel met tijdslagen dat
de belangrijkste kant ervan is.
Tussen de eenling Nanearrow
en de 'gevestigde' Carter zou
men één overeenkomst kunnen
vinden. Ook Carter speelt met
tijd, met instrumenten die in een
'gebonden onafhankelijkheid'
(maar wel grijpbaar) opereren.
Het bleek bij de Europese pre
mière van zijn Vierde Strijk
kwartet (gespeeld door het En
gelse Arditi-kwartet dat ook Ca
ge, Nanearrow en Ruth Crawford
uitvoerde). Van Carters muziek
zou je willen dat ze vaker te ho
ren is dan alleen in festivalsitu
aties. Voor Nanearrow blijven de
mogelijkheden op het reguliere
podium waarschijnlijk beperkt
tot zijn, minder belangrijke,
vroege stukken. Mikashoffs in
strumentaties van de Studies
vragen té onalledaagse bezettin
gen.
PAUL HERRUER
omponisten in De IJsbreker
spelen kan ik niet'. Daarom heeft
hij geleerd zelf pianorollen te
stansen; een bijzonder tijdro
vend werk.
Van Nancarrows achtenveertig
Studies for player piano zijn er in
De IJsbreker zeven gespeeld op
een Bösendorfer-vleugel met een
reproductiesysteem, die op aan
wijzingen van Nanearrow spe
ciaal is geprepareerd. De hamers
zijn voorzien van metalen strips
die een metalig geluid veroorza
ken, ergens tussen een klavecim
bel en een honky-tonk in. Mijn
muziek is voornamelijk contra
punt en daarvoor is gewone
klank van een concertvleugel
niet geschikt, zo legde hij uit.
Al bij de vroegere werken van
Nanearrow die in Amsterdam
zijn uitgevoerd (een Strijkkwar
tet, een Pianosonatine en andere
kleine stukjes) bleek die voorlief
de voor ritmisch gecompliceerde
meerstemmigheid. Ze doen sterk
denken aan 'neo-klassieke' Euro
pese muziek uit de jaren dertig.
Bartok en Strawinsky zijn Nan
carrows favorieten, daarnaast is
hij geïnspireerd door Bach, Mid
deleeuwse muziek en jazz.
Het was niet merkwaardig dat
Glen Wilson op het wensconcert
op verzoek van Nanearrow een
aantal canons uit de Goldberg
Variaties speelde, want het ver
schijnsel canon is een hoofdken
merk van veel Studies. Canon
betekent dan, dat Nanearrow,
wiens muziek in melodisch en
harmonisch opzicht vrij conven
tioneel is, stemmenweefsels
maakt waarin een levende musi
cus tot onoverkomelijke telpro-
blemen zou komen. De repro
ductiepiano maakt dat compone
ren met schijnbaar langs elkaar
heen glijdende tijds- en tem
poverhoudingen mogelijk en er
zijn 'onmensdelijke' samenklan
ken en snelheden op te realise-
Het was hoogst zonderling om
de Bösendorfer in zijn eentje te
zien schudden bij de klankstape
lingen van Nanearrow, die vaak
beginnen met jazz- of spaans-
achtige melodieën en dan escale
ren tot bliksmesnelle roetsj- en
vlechtpassages over het hele kla
vier (bij de op tape klinkende
Studie voor twee pianola's zijn
zulke passages nóg wilder).
Jazz en Spaans hoorde men
ook in de 'gewone' instrumentale
stukken en in Studies die voor
instrumentale ensembles zijn be
werkt door de Amerikc
nist Yvar Mikashoff, d
sterdam óók acte de
gaf. Mikashoffs bewerk
den je wel beseffen dat
duktiepiano eigenlijk bi
vre van Nanearrow hoo
strument is een wezenli
deel van zijn hele we
Het stelt bovendien de
tionele elementen van
in een bijna zo apart da
het altijd fascinerend)
grijpbare spel met tijds
de belangrijkste kant e:
Tussen de eenling N
en de 'gevestigde' Ce
men één overeenkoms
vinden. Ook Carter sp
tijd, met instrumenten
'gebonden onafhank
(maar wel grijpbaar)
Het bleek bij de Euro;
mière van zijn Vierd
kwartet (gespeeld dooi
gelse Arditi-kwartet da
ge, Nanearrow en Ruth i
uitvoerde). Van Carter:
zou je willen dat ze va)
ren is dan alleen in fe
aties. Voor Nanearrow t
mogelijkheden op het
podium waarschijnlijk
tot zijn, minder bel
vroege stukken. Mikas
strumentaties van de
vragen té onalledaagse
gen.
PAUL Hl
ALKMAAR - De theatergroep Hollandia is gisteren begonnen met de
repetities van het voetbaltheater 'Beton'. Het stuk wordt de hele maand
juli gespeeld van woensdag t/m zondag in het stadion van AZ'67 in Alk
maar en duurt net als een wedstrijd tweemaal drie kwartier. Naast een
groot publiek dat geniet van voetbalzijn er supporters voor wie de ver
rukking van de overwinning pas volmaakt is als ze daarna kunnen vech
ten en vernielen. Deze tegenstelling vormt voor theatergroep Hollandia
het uitgangspunt van haar nieuwste muzikale produktie. Op de foto oefe
nen de acteurs'het juichen'. (foto ANP».
LONDEN (AP) - Een gewone Engelse bolhoed kost in de winkel op het
ogenblik ongeveer 70 pond, maar het exemplaar dat donderdag by Sothe
by's onder de hamer komt zal waarschijnlijk 1.500 pond of nog meer gaan
opleveren.
Het hoofddeksel was eigendom van de Belgische surrealist Rene Ma-
gritte en het speelde een vooraanstaande rol in een aantal van zijn be
kendste schilderijen. Het bekendst daarvan is ,De Grote Oorlog', het
schilderij van een man, met bolhoed en appel voor zijn hoofd.
De bolhoed komt donderdag onder de hamer met een verzameling an
dere bezittingen en kunstwerken die nog in het huis van Magritte lagen
toen zijn weduwe Georgette in februari vorig jaar overleed.
Asya Chorley van Sotheby's zei dat Magritte zijn beroemde bolhoed
vaak opzette wanneer hij voor fotografen poseerde, maar dat hij het
hoofddeksel verder zelden of nooit droeg. „De man met de bolhoed ver
scheen voor het eerst in zijn kunst in 1926 en deze hoed werd sinds 1950
geregeld gebruikt," zei zij.
Volgens Suzi Gablik, een in Londen wonende Amerikaanse kunsthis
torica die bevriend was met het echtpaar Magritte, schilderde Magritte in
feite zelfportretten wanneer hij de man met de bolhoed afbeeldde.
Magritte was 68 toen hij op 15 augustus 1967 overleed. Zijn nalaten
schap bestond uit een collectie indrukwekkende beelden van de 20ste
eeuw. Hij speelde met de realiteit, met het perspectief en met gebroken
achtergronden. Bekend is ook zijn absurdistische pijp die bestaat uit de
woorden: „Dit is geen pijp".
De schilder zou het waarschijnlijk meer dan amusant hebben gevon
den als hij wist dat zijn nalatenschap op de veiling anderhalf miljoen
pond ging opbrengen.
Muziektheaterproject in Groningen
Toren eindelijk in gebruik
Kunstenaars
groeten Beuys
UTRECHT (ANP) - Het gemeente
museum Hedendaagse Kunst in
Utrecht toont van 5 juli tot 24 au
gustus de 199 werken die evenzo-
vele kunstenaars hebben gemaakt
onder de titel .Zonder de roos doen
wij het niet'. Met deze werken had
den zij op 12 mei vorig jaar de 65ste
veij aardag willen vieren van de
Westduitse kunstenaar Joseph
Beuys. Deze overleed evenwel bij
na vier maanden eerder, waarmee
het project een groet is geworden
aan Beuys. Deze kunstenaar wilde
volgens zijn vrienden als geen an
der de verbinding tussen kunst en
leven verwerkelijken en wilde de
kunstmatige scheiding tussen
kunst en politiek opheffen.
De titel van de tentoonstelling is
een deel van de Beuys' program
matische uitspraak .Zonder de
roos doen wij het niet, dan kunnen
wij helemaal niet meer denken'.
Deze zin begeleidde zijn eerste
honderddagenactie in het bureau
van Beuys' Organisatie voor
Rechtstreekse Democratie door
Volksraadpleging op de Documen-
ta in Kassei in 1972. Hij discus
sieerde er over zijn denkbeelden
voor veranderingen van onze maat
schappij. Stille getuige hiervan
was steeds een verse rode roos in
een maatglas op zijn schrijftafel.
Klaus Staeck nodigde beeldende
kunstenaars en musici uit die
Beuys als vriend, student, of pro-
duktieve tegenstander hebben ge
kend, om aan het veijaardagsge-
schenk mee te werken. De 199 kun
stenaars en kunstenaressen kwa
men met werken die zijn op te vat
ten als een boek van levenden voor
levenden, een verderwerken aan
het verruimde kunstbegrip.
Gebeurtenis: première muziek
theater-project Deining. Plaats:
voormalige Niesternwerf te Gronin
gen. Eindregie, zakelijke en artistie
ke leiding: Ron Visser en Ron Glas
beek. Regisseurs: Rob Arends eu
Maarten Lebens. Vormgeving: Tom
Veeger, Moniek Deichmann en Wim
Key. Choreografie: Wanda Grendel.
Costuums: Aafje Horst. Licht: Kiek
Groendijk en Ron Runhart. Muziek:
Provinciale Brassband Groningen
onder leiding van Luuk Tuinstrra.
Composities: Ron Glasbeek, Wout
Bremer en John Schut. Technische
coördinatie: Piet de Koning. Hoofd
rolspelers: Harm-Jan Tuin (De Man)
en René Ruiter (Het Jongetje). Pu
bliek: 250 (uitverkocht). Bijzonder
heid: ook nog op 1 t/m 4 en 7 t/m 11
juli.
GRONINGEN - De grote wer-
floodsen lijken voortijdig ont
ploft. Maar dat is slechts het ef
fect van de duizenden water
druppels op het plexiglas van de
rondvaartboot waarin het pu
bliek wordt aangevoerd. Als de
lokatie in zicht komt is de stem
ming aan boord al omgeslagen
van 'schoolreisje' in 'avontuur'.
Een fluittoon markeert het be
gin van de voorstelüng. Naast de
Captain Morgan, cateringschip
annex foyer, groeien twee vor
meloze zee-anemonen uit tot lila
olifanten die zich langzaam uit
het water verheffen. Wachters
van een wonderlijke wereld. Een
rups van parapluies zet zich in
beweging, over een wankel pon
ton, langs de voormalige dwars-
helling, in de richting van de gro
te loods.
De loods staat al negen jaar
leeg en zo ken je haar ook, met
kapotte ramen en deuren, ten
prooi aan de elementen en de
graffiti-kunstenaars uit de aan
palende Oosterparkwijk. Met
dekzeilen, reclameborden en iso
latiemateriaal is het gebouw nu
winddicht gemaakt. Door een
spleet ontsnapt een zwak schijn
sel en achter een deur lokt
vreemde gedempte muziek. De
regenschermen worden een voor
een door het mysterieuze bouw
werk opgeslokt en binnen ja, wat
voor wereld zijn we hier binnen
gestapt? Is dit de legendarische
geheime werkplaats van profes
sor Lupardi, waar het ontaarde
genie ongestoord zijn snode
plannen kan uitwerken? Met sle
pende tred stappen arbeiders in
rechte lijnen door de gigantische
ruimte, onderdelen met zich
meevoerend. Boven hen schom
melt een twintig meter lang
luchtschip zachtjes in de lucht
stromen. Op de vloer wordt met
dezelfde stroperige bewegingen
een vliegend tuig geassem
bleerd. Twee arbeiders takelen
een motorblok van een ballustra-
de omlaag. Verdwaald in een
hoek zit een brassband die voor
de live muziek zorgt.
Dit is het vervallen domein van
De Man die hier zijn ideeën, zijn
fantasieën, zijn ambities vorm
geeft. Hij is bezeten van zijn le
venstaak, daar offert hij alles aan
op. Alles en iedereen. Ook zijn
zoon. Het Jongetje, dat als een
veulen door de strenge fabriek
dartelt en, als het niet voldoende
aandacht krijgt, pesterig met een
stok op de stalen onderdelen van
de loods slaat. Dat is het drama
tisch gegeven. De rol van De
Vrouw, het ene moment een ver
leidelijke Josephine Baker en in
een volgende scène een zevental
danseressen die als Venussen uit
het nachtelijk water oprijzen,
kwam minder duidelijk uit de
verf.
Maar Deining haalt zijn drama
tische werking niet uit een fijn-
gesponnen net van intriges of uit
een spitsvondige confrontatie
van psychologisch uitgediepte
karakters. Deining imponeert
vooral door de grootsheid van
het decor, de technische vond
sten, de verdraaiing van de
werkelijkheid. Een bombarde
ment van de zinnen in slow mo
tion is het. De realiteit wordt zó
kundig vertraagd dat een effect
als de val van Het Jongetje uit de
tien meter hoge nok als een mes
door je hart flitst.
Wat de makers met de sum
miere middelen die tot hun be
schikking stonden tot stand heb
ben gebracht is bewonderens
waardig. Eenvoud is hier met
recht het kenmerk van het ware.
Op een gegeven moment schui
ven de deuren open achter de op
twee heuvels en in een kuil zit
tende muzikanten en wordt het
speelveld in één klap tot de ein
der uitgebreid. Paren in pastel
tinten dansen de tango in de
motregen.
Die motregen heeft twee
maanden lang de sfeer bepaald
waarin het spektakel vorm
kreeg. De meimaand was de
koudste sinds 1840. Al dagen eer
der was de lokatie veranderd in
een moeras, waarin met behulp
van een paar kuub houtspaan
ders provisorische paden moes
ten worden uitgezet. Drie dagen
vóór de première op zaterdag
had elk van de 125 medewerkers
nog het idee: dit lukt nooit. Maar
dat is normaal bij een dergelijke
produktie. Deining is een spekta
kel geworden waarin een op zich
al fantastische lokatie verheven
werd tot mystieke droomwereld.
Een beeld van vooruitgang en
verval. Het meest geslaagde
voorbeeld van omgevingstheater
in Groningen tot nu toe.
EDDY DETERMEIJER
HARDERWIJK (ANP) - In het ge
meentelijk expositiecentrum De
Catharinakapel in Harderwijk en
in de er tegenover liggende open
bare bibliotheek wordt van 4 juli
tot 15 augustus de tentoonstelling
,Oog op de Deltawerken' gehou
den. Er is werk te zien van 32 kun
stenaars die in 1959-1970 in op
dracht van de bewindslieden voor
cultuur de aanleg van Deltawerken
in beeld brachten, plus werk van
drie beeldende kunstenaars die dat
Comiiianderie
uitgebreid
NIJMEGEN (GPD) - Het Nijmeegs
museum Commanderie van St. Jan
zal fors worden uitgebreid. Behal
ve een laagbouw met een grote zaal
en een bouwdeel aan de Nonnen-
straat krijgt de gemeentelijke
kunsttempel aan de Franseplaats
in Nijmegen een poortgebouw met
lezingenzaal en een toren. Als het
hele plan eind jaren negentig is uit
gevoerd. zal het museum een drie
keer zo groot volume hebben: 3700
vierkante meter tegen 1250 vier
kante meter nu. De uitvoering van
het hele bouwplan gaat de gemeen
te 13 miljoen gulden kosten. Om
dat Nijmegen dat bedrag niet
heeft, zal er in twee fasen worden
gewerkt. De eerste fase wordt tus
sen 1991 en 1993 uitgevoerd.
Deze eerste fase zal 6,2 miljoen
gulden kosten. Daarvoor is inmid
dels 600.000 gulden vrijgemaakt. In
deze fase wordt er begonnen met
het bouwdeel aan de Nonnenstraat
en een bouwlaag die half, in de hel
ling waarop het museum staat,
wordt ingegraven. Daar is ook de
grote zaal gepland. Die zal een net
tohoogte hebben van vier bij viere-
neenhalve meter.
In de jaren na 1993 komen het
poortgebouw aan de beurt en ten
slotte de toren. In de plannen moet
het poortgebouw de Korenmarkt
en de Franseplaats, direct vóór het
museum, van elkaar scheiden. Op
die manier ontstaan er weer twee
pleintjes, die elk duidelijk een ei
gen karakter hebben.
In de nok van de toren wordt een
uitkijkruimte geschapen die uit
zicht geeft op de daken van de Be
nedenstad en de Waal.
'Oog op de
Deltawerken'
ook deden, maar er geen opdracht
voor ontvingen.
De tentoonstelling wordt vol
gend jaar in het Zeeuws Museum
in Middelburg gehouden. Volgens
Roodenburg is de tentoonstelling
de laatste steen die aan de Delta-
De Toren, een project van Frans
Malschaert. Gezelschap: Theater
Sirkel. Voorstellingen op het Mu
seumplein in Amsterdam tot einde
AMSTERDAM - Het is nipper-
tjeswerk geweest op het Mu
seumplein in Amsterdam bij de
bouw van de dertig meter hoge
kubustoren van de Limburgse
kunstenaar Frans Malschaert.
Door de slechte weersomstan
digheden duurde de bouw langer
dan gepland en moest de premiè
redatum van de theatervoorstel
ling steeds weer worden uitge
steld.
Toen het afgelopen zaterdag
vlak voor het einde van het Hol
land Festival eindelijk zo ver
was, bleek dat het bouwwerk
nog niet helemaal af was. Wel
voorstellingsklaar, maar ook
maar net. De 'K' van kassa werd
nog even bijgetipt toen de eerste
bezoekers hun kaartjes kochten,
en terwijl ze ronddrentelend on
der een zachte regen omhoog ke
ken bracht Malschaert nog snel
een omhooggetakelde plank aan
tegen de wand van een kubus op
de tweede verdieping.
Een half uur te laat mag de eer
ste lading van vijfentwintig toe
schouwers naar binnen, althans
als Malschaert daar via een wal
kie-talkie toestemming voor
heeft gekregen. Ik zit erbij. We
verdwijnen in een gat in het
zand, en komen uit in een kubus
waar een volboezemige Fellini
dame ons met bezwerende kre
ten in een hoek drijft. De eerste
scène ontvouwt zich. Uit een
houten kubus van één bij één
meter met een vierkant gat in het
midden komen schreeuwende
geluiden. Twee vingertjes voeren
op de rand van het gat een dansje
op, en langzaam komt een eerste
lichaam naar buiten gewrongen.
Er volgen er meer. Op het laatst
blijkt dat er een stuk of zes men
sen in het blok zaten.
We worden verder gelokt naar
volgende kubussen en volgende
scènes in een tocht die anderhalf
uur zal duren. Als een brave kud
de volgen we trap op trap af de
werken dient te worden toege
voegd. Ze biedt werk van kunste
naars die klaarblijkelijk zijn verge
ten, want geen van hen was onder
de 25.000 genodigden toen de ko
ningin vorig jaar de Oosterschelde-
dam opende.
Ook geen enkel boek maakt vol
gens Roodenburg melding van de
culturele opdracht. Mede daarom
onderzocht hij de geschiedenis van
de opdrachten en stelde er een
boekje over samen.
aanwijzingen van elkaar steeds
aflossende gidsen die met kreten
of een onverstaanbaar brabbel
taaltje onze aandacht richten op
wat voor ons is verzonnen.
Langzamerhand, terwijl we nat
worden van de door de planken
sijpelende regen en zanderig van
de hopen zand die her en der ver
spreid ligen, wordt het hoofdthe
ma van de voorstelling duidelijk.
De mens in gevecht of in harmo
nie met zijn omgeving, in dit ge
val het bouwwerk. Nu eens zien
we een frêle jongen in een veilig-
heidsharnas door een kubus slin
geren, opklauwend tegen de
wanden, dan weer ligt er een
halfnaakte figuur weerloos in
een hoop zand. Kreungeluiden
en harde kreten klinken uit luid
sprekers. In één van de ruimten
wordt met kleine blokken de to
ren nagebouwd, in een andere
wordt met een vinger in zand ge
tekend. Soms ontstaan bijzonde
re beelden. In een van de op de
grond staande kubussen bijvoor
beeld steekt een jongenshoofd
uit het zand. Meisjes doen een
soort rugbyscrum boven het
hoofd, dat bedreigd wordt door
hun voeten. Even later holt in
een flits een rij naakte meisjes
van de ene wand naar de andere.
Het hoofd blijft ongedeerd.
Als ik na afloop wat verkleumd
de tent in duik om iets warms te
drinken vraagt een van de mede
werkers hoe ik het vond. Dat
weet ik eigenlijk niet zo goed. Af
en toe heel mooi, soms ook wat
saai, in elk geval bijzonder. Het is
in dit geval ook moeilijk om tot
een afgewogen oordeel te komen
omdat je weet met hoeveel te
genslagen het projekttot stand is
gekomen, met als extra handicap
de beslissing van de Holland
Festival directie om de toegezeg
de subsidie van f. 50.000 wegens
contractbreuk in te trekken. Te
gen deze achtergrondinformatie
overheert bewondering voor het
doorzettingsvermogen van Mal
schaert en zijn medewerkers.
Een oordeel over de artistieke
verdienste van het getoonde lijkt
dans ineens minder relevant.
TINEKE STRAATMAN
Opnieuw
recordbedrag
voor werk
Van Gogh
LONDEN (GPD) - Opnieuw is er
voor een Van Gogh diep in de
beurs getast. De veiling van zijn
vermaarde 'Pont de Trinquetaille'
bij Christie's leverde 12.650.000 En
gelse pond (ruim 40 miljoen gul
den) op. Bijna het dubbele van wat
tevoren verwacht werd en dus aan
zienlijk meer dan de 'Rue Mosnier
aux Paveurs' van Manet, die in de
cember voor 7.700.000 pond ster
ling werd verkocht. Het veilingsre
cord is de 25 miljoen pond die in
maart voor Van Gogh's 'Zonne
bloemen' bij Christie's werd be
taald.
Net als toen is ook dit schilderij
van de Nederlandse schilder door
een anonieme bieder per telefoon
aangekocht. Ofschoon er ook in de
stampvolle veilingzaal van Chris
tie's intensief geboden werd, was
het tenslotte duidelijk dat de sterk
ste bieders zich presenteerden via
de 12 speciale lijnen, die het vei
linghuis ook voor deze verkoop
had laten aanleggen.
Vincent van Gogh maakte zijn
'Brug' in 1888 in Arles. Tijdens een
periode van koortsachtige activi
teit toen hij maar liefst op vijf grote
doeken schilderde, in de hoop dat
die indruk zouden maken op zijn
vriend en toeverlaat Gauguin. Het
schilderij van de brug hing de laat
ste jaren in het Metropolitan mu
seum van New York. In bruikleen
afgestaan uit de kunstverzameling
van Sonja Kramarsky, die het nu
heeft verkocht.
