Leiden vult op eigentijdse wijze
gaten in historische bebouwing
Tal van mishandelingen
in de Leidse binnenstad
S~T~ A II IIIK LEIDSCH ÉÜI DAGBLAD
In Pieters- en Academiewij k
Bromfietser
aangereden
Inbraak in
Barbarasteeg
'Gestolen'
auto weer
snel terecht
Brandstichting
bij Lidwinahuis
Kerfstok...
Geleende
auto door
vier mannen
gestolen
Raadsleden pleiten voor
veiligere Witte Singel
f 111 MAANDAG 22 JUNI 1987
.V" - -
LEIDEN - Leiden is bezig een
aantal van 'zijn mooiste gaatjes' te
vullen. Najaren van wikken en we
gen worden enkele braakliggende
terreintjes tussen de historische
bebouwing in de Pieters- en Aca-
demiewijk opgevuld met woning
bouw.
door
Jan Rijsdam
Hoewel bouwen in de binnen
stad de afgelopen jaren heel ge
woon is geworden, was er een aan
tal plekjes in het hart van de stad
waaraan men tot dusver nauwe
lijks de vingers durfden te bran
den. De Pieters- en Academiewijk
behoren immers tot de zogenaam
de A-zone van het beschermd
stadsgezicht: een stukje stad waar
monumenten zich als kettingen
aaneenrijgen en waar, als er al een
gat was gevallen, onze hedendaag
se bouwkunst eigenlijk niet goed
genoeg was om voor vervangende
huisvesting noemde de open plek
op de hoek Pieterskerkgracht/Lok
horststraat zelfs 'het mooiste gat
van Leiden'. Tesselaar was er dan
ook geen voorstander van de loka-
tie die uitzicht bood op de geres
taureerde achtergevel van de La
tijnse School te bebouwen. Het is
uitgedraaid op een compromis: de
hoek Pieterskerkgracht/Lokhorst
straat wordt wel bebouwd, maar
het gat aan de Pieterskerkgracht
nieuwbouw te kunnen zorgen of niet helemaal gedicht. Tussen de
het moest zijn gecamoufleerd met
een sausje van zeventiende-eeuws-
aandoende geveltjes.
Wethouder Tesselaar van volks-
nieuwbouw en het enkele jaren ge
leden gerestaureerde pand van Ars
Aemula blijft een opening waar nu
een kinderspeelplaats en de inrit
Zes kapitale herenhuizen zijn momenteel i
de woningen stralen dan ook de geest uit 2
aangepast aan de omringende oudbouw.
1 aanbouw aan het Pieterskerkhof. Het bouwplan is al jaren oud en
in enkele jaren terug toen nieuwbouw zoveel mogelijk moest zijn
van een parkeerterreintje van de
Schooladviesdienst (gevestigd in
de Latijnse School) is gelegen. Het
zicht op de al genoemde achterge
vel blijft daardoor voor een deel ge
handhaafd.
Stadsvilla
Architect BoudeWijn Veldman
viel de eer te beurt een plan te mo
gen maken voor deze plek. Hij
heeft, in opdracht van het aanne
mingsbedrijf Ooijevaar, een flink
uit de kluiten gewassen woonge
bouw ontworpen met een opval
lend uiterlijk. De architect heeft
kans gezien binnen dit gebouw zes
aantrekkelijke maisonnettewonin-
gen te maken.
Tussen de Latijnse School en de
achterzijde van de nieuwbouw
blijft een afstand van vier meter
waar bergingen en tuintjes komen.
Het nieuwe bouwblok komt dus
geheel los te staan van de oude be
bouwing. In vakjargon heet het dat
Leiden met dit woongebouw zijn
eerste 'urban-villa' krijgt, of in ge
woon Hollands: een stadsvilla. Dat
wil zoveel zeggen als: sociale wo
ningbouw in een vrijstaand appar
tementengebouw, in hartje stad.
Het is een woonvorm die enkele ja
ren terug werd 'uitgevonden' voor
Berlijnse stadsvernieuwingsgebie
den en waarmee men thans inter
nationaal opzien baart.
De stadsvilla van architect Veld
man bestaat uit vier bouwlagen
met een opmerkelijk golvend dak.
De onderste bouwlaag wordt opge
bouwd uit een paarsbruine, grof
korrelige betonsteen en de twee
bouwlagen daarboven uit lichtgele
baksteen. De hoogste verdieping
zal rondom bijna geheel uit glas be
staan. Omdat de woonkamer van
de drie bovenste maisonnettes op
deze glazen verdieping is gesi
tueerd zal vanuit deze woningen
een fraai uitzicht bestaan op de ou
de stad.
De meeste woningen worden
toegankelijk via een portiek waar
van een deel in de voorgevel zicht
baar wordt gemaakt door een rond
lopende en uit glazen bouwstenen
opgetrokken trappenhuis. De rech-
De Leidse architect Veldman heeft een eigenzinnig ontwerp gemaakt
van een 'stadsvilla' die wordt gebouwd aan de Pieterskerkgracht. De teke
ning toont hoe de voorgevel van het gebouw er gaat uitzien.
terzijgevel wordt blind uitgevoerd
omdat het bestemmingsplan latere
bebouwing van het resterende gat
mogelijk maakt. In de linkerzijge
vel, aan de Lokhorststraat komen
wel vensters.
Het is de bedoeling dat in het na
jaar met de bouw wordt begonnen
en dat het complex een klein jaar
later wordt opgeleverd. De wonin
gen worden te koop aangeboden
voor ongeveer 160.000 gulden
waarbij de koper in aanmerking
kan komen voor een premie van
20.000 gulden.
Historiserend
Van een heel ander kaliber is de
nieuwbouw die momenteel wordt
verwezenlijkt op de hoek Pieters
kerkhof/Pieterskerkstraat, onder
de rook van de Pieterskerk. Zes ka
pitale herenhuizen, ontworpen
door het Leiderdorpse architecten
bureau Van der Sterre/Peetoom
volgens een beproefd concept: zo
weinig mogelijk contrasterend met
de historische omgeving. Dat wil
zeggen: een uit roodbruine bak
steen opgetrokken gevel, na elke
woning een sprong in de gevel, pit
toreske raampjes en een schuin
dak met pannen. De kapitale pan
den moeten dan ook zo'n twee ton
opbrengen.
Het traditioneel ogende ontwerp
dateert overigens van jaren terug
toen de Pieterswijk nog 'heilig'
was en alleen nieuwbouw met een
klassicistisch omhulsel goed ge
noeg was. Het opvullen van open
gaten met eigentijdse nieuwbouw
was toentertijd praktisch ondenk
baar, zeker op een plek als de hoek
Pieterskerkhof/Pieterskerkstraat.
Overigens is het plan van Van
der Sterre/Peetoom zeker niet een
Zoals op deze tekening gaan de woningen e
Friese bakkertje is gevestigd.
uitzien die worden gebouwd aan de Doelengracht. Links de bestaande monumenten
op de hoek met de Groenhazengracht het
van de slechtste vormen van naap-
erij. Er is zorgvuldig omgespron
gen met maten en verhoudingen
en in het plan zitten geen overdre
ven tierelantijnen. Het verschil in
architectuur tussen deze in aan
bouw zijnde woningen en de on
langs voltooide Lucas van Leyden-
school aan de Vliet is echter le
vensgroot. En vergelijken we het
traditioneel ogende plan van Van
der Sterre/Peetoom met het eigen
zinnige ontwerp van Veldman dan
wordt ook duidelijk welke wijzi
gingen zich hebben voltrokken en
voltrekken in het denken over het
bouwen in een historische omge
ving: de kneuterigheid is op zijn re
tour, nieuwbouw met een eigen
tijds uiterlijk mag kennelijk weer.
"Het is eigenlijk heel gemakke
lijk gegaan", vertelt architect Veld
man over de planontwikkeling.
"Alleen een paar buurtbewoners
vonden het gebouw dat ik heb ont
worpen te modern. Maar over het
algemeen is zeer positief gerea
geerd. De druk om historiserend te
bouwen heeft niet meer de over
hand", meent Veldman.
Anton Pieck
Architect Taco Mulder, die zijn
sporen in de restauratie-architec
tuur ruimschoots heeft verdiend,
heeft ook zo zijn opvatting over het
bouwen in een historische omge
ving. Mulder heeft in opdracht van
de Stichting Studenten Huisves
ting een plan gemaakt voor de
bouw van acht studentenwonin
gen aan de Doelengracht, aanslui
tend op de monumentale bebou
wing waarin, op de hoek met de
Groenhazengracht, het Friese bak
kertje is gevestigd.
De architect zegt zich ten doel te
hebben gesteld een zo modern mo
gelijk gebouw te ontwerpen, maar
in maat en materiaalkeuze aanslui
ting te hebben gezocht bij de be
staande gevelwand aan de Doelen
gracht. "Het nieuwe gedeelte
wordt opgetrokken uit rode bak
steen, hout en glas. Het dak wordt
gedekt met donkerblauwe pannen
omdat dat is voorgeschreven in het
bestemmingsplan, anders had ik
dat niet gedaan".
"Mensen zijn altijd heel verbaasd
dat een architect die zoveel restau
raties heeft gedaan een eigentijdse
gebouw wil maken", vertelt Mul
der. "Ik vind dat als de oude be
bouwing helemaal weg is er iets
voor in de plaats moet komen dat
van deze tijd is. Anders kan ik net
zo goed een plaatje uit een Anton
Pieck-kalender knippen en dat er
naast plakken. Dat is niet creatief',
oordeelt de architect. "Bovendien
krijg je een vermenging van stijlen
die de meerwaarde
ten, door het verleden dat
stralen, teniet doet".
Geboren: Jeroen Se-
bastiaan zv. R.H. Boerman en M. Gulde-
mond, Jelmer zv. J.L.A.M. Zandvliet en
J. Stam, Wietse zv. J.L.A.M. Zandvliet
en J. Stam, Fenna dv. J.L.A.M. Zand
vliet en J. Stam, Martijn Frederik zv. F.
Pronk en A. Ouweneel, Priscilla Jantie-
ne dv. A. Heemskerk en N. Monster,
Charlotte dv. A.R. van de Weerdt en
E.J.W. Spierings, Rianne Cornelia Maria
dv. N.J.M. Oostdam en J.P.M. den El
zen, Ronny Cornelis Adrianus zv.
H.G.M. van der Zalm en C.M. van den
Nieuwendijk, Cornelis Christiaan zv.
J.G.M. Kooloos en M.C. Groothoff. Al-
wina Louise dv. W. Hogewoning en
H.E.L. Vermeulen, Janet dv. J. van
Duijn en A. de Mol, Peggy Francisca
Elisabeth dv. J.L.M. van Veen en
M.G.H. van den Nieuwenhoff, Dennis
zv. R. Chaudron en S. Barends, Alexan
der Cornelis Herman zv. J.M. Schohaus
en M.P. Mol, Alexandra Elisa dv. J.J.
Kemp en Y. van Kooperen, Pieternella
dv. J. Onderwater en J. Bakkenes, Dirk
Willem zv. G.N. van Beelen en M.H. de
Best, Ralph Arthur zv. D.A. Hoek en
B.C.J. van Noort.
Overleden: C.J. Mulder, geb. 30-9-
1904, vrl. geh. gew. met A. Volkers, J.
van Egmond, geb. 29-12-1907 vrl. echtg.
van J. Bavelaar, J. de Groot, geb. 31-10-
1911 man, C. Koole, geb. 28-11-1896 vrl.
geh. gew. met A. Crama, J.J. Rosheuvel,
geb. 5-5-1987 man, G.H. Priem, geb. 17-
Duivensport
Postduivenvereniging De Zwa
luw hield een wedvlucht vanaf
Campiegne. De uitslag: 1,3,8 H.
v.d. Kooij;2 H. Verhoork;3 K. de
Graaf;4 T. Braggaar;6 H. v.d.
Voort;7 J. Verhoork;9 P. v. Wisse-
n;10 H. v. Klaveren.
Postduivenvereniging Leider
dorp vloog vanaf Noyon. De uit
slag: 1 P. Sloos;2,6 H. Flippo;3 F.
v. Heusden;4 E. Brong;5 Comb. B-
G;7,10 R. Kappentein;8 H. v.
Laar;9 J. Knijnenburg. w 3rï, v to_
Postduivenvereniging De Reis- Je;" iso'grj~D.'smit, 375 gr "Se
duif hield eveneens een vlucht uitslag in de eerste divisie: 1 H
maker;3,4 P. Mooteyi;6 W. Fokke-
r;7,9,lÓW. v.d. Hoogt.
De uitslag van de wedvlucht
die vereniging De Blauwkras
eveneens vanuit Noyon hield: 1
P. Lansbergen;2 B. v.d. Weterin-
g;3 R. v.d. Geer;4,6,8 Comb. Nieu
wendijk;5 H. Koome;7 N. Bin-
k;9,10 N. Nievaart.
Postduivenvereniging De Snel-
vlieger vloog ook vanuit Noyon.
De uitslag: 1,6,10 B. Vlekke;2,5,8
Comb. J-N;3,7 J. Groenendijk;4 F.
Jansen;9 Comb. Pen en zn.
Hengelsport
Visvereniging Sust viste in het
Oegstgeesterkanaal. De uitslag
in de eredivisie: 1 H. Dorrepaal.
1925 gr;2 H. Kruyff 1050 gr;3 K.
Kwaak, 850 gr;4 T. Abspoel, 625
gr;5 P. v. Houten, 475 gr;6 J. Vis-
vanuit Noyon. De uitslag: 1,5,8 P.
Kooijman;2 Hartevelt-Schoen-
Bodrij;2 D. Aalbersberg, 450 gr;3
H. de Hoed en B. v.d. Water, 0 gr.
Suerink, geb. 30-4-1926 man, C.W.
Schaap, geb. 13-3-1926 vrl. echtg. van J.
Varkevisser, H. Harteveld, geb. 10-1-
1911 vrl. geh. gew. met IJ. Hoek, A.C.J.
Schenk, geb. 8-4-1912 man, T.J. van Val-
deren, geb. 12-2-1917 man, H.M. van
Loon, geb. 19-10-1917 vrl. echtg. van
W.J. Hunnego, C. Azier, geb. 22-12-1903
vrl. geh. gew. met A. van Wijk, A. van de
Loosdrecht, geb. 10-11-1927 vrl. echtg.
van J.R. van Mourik, A.H. van de
Zwaan, geb. 16-10-1936 vrl. echtg. van
J.P. Hoogenboom, J. Ranselaar, geb. 27-
4-1930 man, M.M. Broers, geb. 12-1-1937
vrl. echtg. van G.J. Blok, G.J. Hoogen-
doom, geb. 7-2-1911 vrl. geh. gew. met
H.J. Hazevoet, A.M.C. Ketelaars, geb.
30-11-1925 vrl. echtg. van P.A. Verhoe
ven, J. Rol, geb. 6-4-1941 man, J.C. van
den Nieuwendijk, geb. 11-6-1914 vrl.
geh. gew. met F. Gout, M. van den Berg,
geb. 24-7-1902 vrl. geh. gew. met N.L.
Duindam, D.A. Kloek, geb. 2-1-1987
man, S.C. Devilee, geb. 30-1-1907 vrl.
geh. gew. met T.W. Sommeling, P. de
Tombe. geb. 3-1-1911 man.
LEIDEN - Een 17-jarige bromfiet
ser uit Leiden is zaterdagmiddag
gewond geraakt bij een verkeers
ongeval op de kruising Oude Vest-
Jan Vossensteeg. De bromfietser
verleende volgens de politie geen
voorrang aan een 43-jarige automo
bilist uit Leiden. De bromfietser is
met een gebroken been opgeno
men in het AZL.
LEIDEN - Tal van mensen zijn het
afgelopen weekeinde het slachtof
fer geworden van mishandeling. In
de nacht van zaterdag op zondag
werd een 17-jarige Leidenaar op de
Broekweg door vijf jongens van
zijn fiets getrokken. De jongen
werd geschopt en geslagen, waar
bij hij letsel opliep aan zijn hand,
zijn gezicht en een been. De fiets
van de Leidenaar werd vernield.
Dezelfde nacht werd een Leide
naar op brute wijze in de Weddes-
teeg mishandeld en van zijn geld
beroofd. De man had in deze steeg
zijn fiets geparkeerd, toen vier
mannen op hem afstapten. Eén van
de mannen pakte hem beet, een
tweede gaf hem een klap in zijn ge
zicht, een derde bedreigde hem
met een mes, terwijl de laatste van
het viertal hem verzocht zijn geld
te geven omdat hij 'anders zijn pi
stool zou pakken'. De Leidenaar
overhandigde zijn portemonnee -
met daarin ongeveer 200 gulden -
waarna de vier overvallers de man
enkele klappen gaven en er van
door gingen.
In de nacht van zaterdag op zon
dag zijn voorts twee meisjes en vijf
jongens mishandeld bij een fiets-
tunnel in de buurt van de Gooi
meerlaan in de Merenwijk. De jon
geren, variërend in leeftijd van 16
tot en met 22 jaar, passeerden een
ander groepje van vijf tot zes jon
geren bij het begin van de tunnel.
Uit het groepje werd een jongen
naar voren geduwd, die tegen een
van de fietsen aanviel. De fietsers
maakten daarover opmerkingen,
waarna een van de jongeren uit het
groepje achter hen aanrende.
De fietsers probeerden te ontko
men, maar een van hen moest ach
terblijven omdat de ketting van
zijn fiets afliep. Deze achterblijver
werd geslagen, waarna de anderen
terugkeerden. Ook de overige le
den van het groepje begon zich er
vervolgens mee te bemoeien. Bij
de vechtpartij die hierbij ontstond
liepen verschillende fietsers kneu
zingen op en letsel aan hoofd en le
dematen.
De afgelopen nacht liep een Lei
denaar verwondingen op aan ge
zicht en ledematen toen hij op het
fietspad langs de Molenwerf in el
kaar werd geslagen. De man wees
een andere Leidenaar aan als da
der. Die is door de politie aange
houden, maar ontkent iets met de
mishandeling te maken te hebben.
De man is inmiddels weer op vrije
voeten gesteld. Het slachtoffer is
overgebracht naar het Academisch
Ziekenhuis.
Een 14-jarige jongen uit Leiden
heeft in de nacht van donderdag op
vrijdag in de Mariënpoelstraat zon
der aanleiding klappen en schop
pen gekregen van een onbekende.
De jongen keerde na het bezoeken
van een schoolfeest naar huis.
LEIDEN - Bij een inbraak in een
woning aan de Barbarasteeg zijn
een kleuren-tv, een versterker, een
cd-speler en een hoeveelheid bui
tenlands geld buitgemaakt. De 47-
jarige bewoner van het pand mist
enkele honderden marken, onge
veer 400 Franse francs en een flink
bedrag aan lires. Hoe de dader of
daders zijn binnengekomen, is niet
bekend. De politie heeft nauwe
lijks sporen van braak gevonden.
LEIDEN - Een 47-jarige Oegst-
geestenaar kreeg zaterdag na een
etentje in Leiden een nare smaak
in zijn mond toen zijn op de Kaas
markt geparkeerde auto was ver
dwenen. De nare smaak verdween
een beetje toen hij aangifte deed
bij de politie. De politie bleek de
wagen namelijk naar het bureau te
hebben gesleept omdat deze was
opengebroken. Wel bleek de auto
radio te zijn verdwenen.
De politie had de daders van de
autokraak weliswaar enkele minu
ten na het misdrijf gegrepen, maar
de inbrekers - een 26-jarige man en
een 27-jarige vrouw, beiden uit Lei
den - waren erin geslaagd in die
korte tijd de autoradio van de hand
te doen.
LEIDEN - Bij het Lidwinahuis is
in de nacht van vrijdag op zaterdag
brand gesticht. Een onbekende
stak aan de achterzijde van dit kin
dertehuis 13 plastic tuinstoelen in
de brand. Het vuur laaide daarbij
zo hoog op, dat door de hitte zeven
ruiten zijn gesprongen.
LEIDEN - Een 30-jarige Leidenaar
die door de politie was aangehou
den op verdenking van het stelen
van drie broeken uit een kleding
zaak, bleek nog het een en ander
op zijn kerfstok te hebben. Ten eer
ste ontdekte de politie dat hij een
bekeuring moest bestalen van 110
gulden. De man rekende deze keu
rig af. Uit verder onderzoek bleek
echter dat de Leidenaar nog 16 ver
oordelingen moest voldoen, in to
taal een bedrag van 1080 gulden.
Omdat de man nog in hoger beroep
kan tegen deze veroordelingen,
hoefde hij ze nog niet af te rekenen.
LEIDEN - Een 17-jarige jongen uit
Leiderdorp heeft een autoritje in
de nacht van vrijdag op zaterdag
op een nogal ongelukkige manier
beëindigd. De jongeman had een
auto van een vriend geleend om
iets weg te brengen naar de Kager-
straat. Toén hij was uitgestapt,
sprongen vier jongens in de auto
en reden met de wagen weg.
De Leiderdorper rende er achter
aan en zag tot zijn schrik dat de
'joy-riders' op de Houtlaan een
aanrijding veroorzaakten. De rit
eindigde bij het Diaconessenhuis.
Nadat de jongens daar waren uit
gestapt en de Leiderdorper kwam
aangerend en probeerde verhaal te
halen, gaf een van de autokapers
hem een klap in het gezicht. De
jongeman liep daarbij een gezwol
len lip op.
LEIDEN - De raadsleden Beijen
(PvdA) en Walenkamp (CDA) heb
ben om maatregelen gevraagd om
de Witte Singel veiliger te maken
voor fietsers en voetgangers. Sinds
de afsluiting van de Breestraat is
het verkeer op de Witte Singel, met
name in de spitsuren, flink toege
nomen. Volgens de politie heeft
dat er niet toe geleid dat er meer
ongelukken gebeuren dan voor. de
afsluiting van de Breestraat het ge
val was.
De twee raadsleden wijzen er op
dat veel kinderen de Witte Singel
moeten oversteken om scholen aan
het Rapenburg en de Vliet te berei
ken. Zij hebben wethouder Peters
(ruimtelijke ordening) gevraagd ter
hoogte van de Vreewijkbrug een
oversteekplaats met een vlucht
heuvel in het midden van de weg
aan te leggen. Ook willen zij dat er
strenger wordt opgetreden tegen
fout geparkeerde auto's in de boch
ten van de singel.
De verkeersoverlast op de Witte
Singel is voor beide raadsleden
geen reden om de proef op de
Breestraat af te gelasten, zoals de
buurtbewoners hebben gevraagd.
De twee zeggen pas in het najaar te
willen bekijken welke gevolgen de
proef voor het verkeer in de stad
heeft gehad. Wel willen zij op korte
termyn van Peters horen of hij be
reid is maatregelen te nemen.
Buurtbewoners eisten eerder dat
de Breestraat weer open gaat voor
het verkeer.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
