NIKS NIEUWS!
HEBBEN Al MEN
BE lAAESTE PBIIS!
Bezorgdheid VS om
situatie Zuid-Korea
DIRK VAN DEN DROEK
DAS VAN DER REDDEN
DISROS en DIRKSDN
Kernwa pen vri j e wereld
geen wenselijke zaak'
Paleisrevolutie in sjeikdom
Sjarjah aan Perzische Golf
MQIKQRIH W#®®
DEZE WtlK=
Demonstraties gaan tweede week in
Eerste officiële reis
Waldheim naar paus
.itMK'S'S JMSSSSMfflRK
North weigert geheim
verhoor Iran-affaire
iuü
STOKBROOD
DONDERDAG 18 JUNI 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
SINGAPORE (AP) - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Shultz heeft giste
ren verklaard dat zijn land er alles aan doet om de regering van Zuid-Korea te bewegen
tot grotere democratisering. Hij riep de oppositiebeweging in Zuid-Korea op af te zien
van haar steeds fellere en massalere protesten tegen het bewind van president Chun
Doo-hwan.
WENEN (AP) - De Oostenrijkse
president Kurt Waldheim, die van
wege de beschuldigingen over zijn
oorlogsverleden niet tot de Ver
enigde Staten wordt toegelaten, zal
volgende week zijn eerste officiële
reis als staatshoofd maken naar het
Vaticaan, waar hij door paus Jo
hannes Paulus II in audiëntie zal
worden ontvangen. Dat heeft nodigingen heeft ontvangen
Waldheims woordvoerder Gerold
Christian gisteren bekend ge
maakt.
Waldheim vertrekt op 24 juni
naar Rome en keert 27 juni naar
Wenen terug. Minister van buiten
landse zaken Alois Mock zal hem
op zijn reis vergezellen.
bezoeken aan Libië, Oeganda en
niet bij naam genoemde staten in
West- en Oost-Europa.
Minister Mock noemde tegen
over het Oostenrykse persbureau
APA de Vaticaanse uitnodiging
Waldheim „een buitengewoon
Waldheim heeft geen officiële gebaar van de heilige vader
reizen naar het buitenland ge
maakt sinds hij vorig jaar juli tot te vatten^ als
president werd gekozen. Tot giste
ren was de enige buitenlandse reis
die hij op zijn agenda had staan een
president". Hij zei het gebaar op
blijk van Vati-
erkentelijkheid voor Wald
heims werk voor de vrede toen hij
de periode 1972-1981 secretaris
staatsbezoek aan Jordanië op uit- generaal van de Verenigde Naties
nodiging van koning Hoessein in was.
In Rome bevestigde de Vaticaan
se woordvoerder Joaquim Navarro
dat de pau§ Waldheim op 25 juni
zal ontvangen.
Waldheim is eind april door het
Amerikaanse ministerie van justi
tie op een lyst van ongewenste
vreemdelingen geplaatst. Het mi
nisterie zei over aanwijzingen te
beschikken dat Waldheim tijdens
de Tweede Wereldoorlog als offi
cier van het Duitse leger betrokken
was geweest bij wreedheden tegen
Joegoslavische partizanen en
Griekse joden. Waldheim ontkent
iets misdaan te hebben.
Joodse organisaties in de Ver
enigde Staten hebben woedend ge
reageerd op de aankondiging van
Christian. „Dit is een tragedie voor
het Vaticaan en een trieste dag
voor de relatie tussen katholieken
en joden", zei voorzitter Elan
Steinberg van het Joods Wereld
congres.
„Dit is de paus die (PLO-leider)
Yasser Arafat ontving. Dit is de
paus die weigert Israël te erken
nen. Waldheim is niet de eerste on
gure persoon die de paus ontvangt.
Wij herinneren ons de woorden
van Elie Wiesel, Nobelprijswinnaar
en overlevende van de jodenver
volging: De verkiezing van Wald
heim door het Oostenrijkse volk is
een smet op Oostenrijk en op de
gehele mensheid", idus Stein
berg.
De Italiaanse regering heeft giste
ren laten weten Waldheim niet te
zullen ontvangen. Als reden werd
opgegeven de huidige binnenlands
politieke situatie, waarbij een de
missionair kabinet regeert in af
wachting van de vorming van een
nieuwe regering. Volgens waarne
mers komt de huidige situatie het
kabinet-Fanfani goed uit om onder
een ontvangst van de omstreden
Waldheim uit te komen.
Shultz, die momenteel een uitge
breide rondreis door Azië maakt en
onder meer in Singapore het over
leg bijwoont van de ministers van
buitenlandse zaken van de
ASEAN-landen (een samenwer
kingsverband van Zuidoost-Aziati
sche landen, zei dat hy op alle
Zuidkoreanen een beroep doet om
de gewenste politieke hervormin
gen op vreedzame wijze tot stand
te brengen. Naar zijn mening is de
voorwaarde daarvoor dat de poli
tieke dialoog tussen oppositie en
regering wordt hervat.
Belangrijkste reden voor de al
meer dan een week aanhoudende
protesten in Zuid-Korea is het be
sluit van president Chun om voor
zitter Roh Tae-woo van de rege
ringsparty aan te wijzen als de man
die hem februari volgend jaar op
volgt. De oppositie wil echter open
en rechtstreekse presidentsverkie
zingen en wenst afschaffing van
het huidige systeem waarin de pre
sident wordt gekozen door een
kiescollege, waarin de regerings
party de meerderheid heeft zodat
haar presidentskandidaat zeker is
van benoeming.
De Amerikaanse bewindsman
noemde de vestiging van een hech
tere democratie in Zuid-Korea een
„uiterst lastige" taak, waarbij ge
duld van de kant van de Zuidkore-
aanse bevolking op zijn plaats is.
Hij gelooft echter dat die taak met
Amerikaanse hulp kan slagen en
verwees daarbij onder meer naar
de politieke ontwikkelingen in de
Filippijnen, Turkye, Spanje en
Portugal, waar, naar hy zei, mede
met steun van de VS een democra
tisch staatsbestel tot stand kwam-
De golf van protestdemonstra
ties in Zuid-Korea tegen de rege
ring van president Chun Doo-
hwan gingen gisteren de tweede
week in met een bezettingsactie
Israël bereid
visa te geven
aan Sowjets
JERUZALEM (AFP/Rtr) - Israël is
bereid „binnen 48 uur" na ont
vangst van een officiële aanvraag
visa te verlenen aan de leden van
een consulaire delegatie uit de
Sowjet-Unie. Dit heeft minister
van buitenlandse zaken Simon Pe
res gisteren in Jeruzalem verklaard
tijdens, een diner met minister
Hans van den Broek, die een offi
cieel bezoek brengt aan Israël.
De Sowjet-Unie had eerder deze
week een visumaanvraag voor een
consulaire delegatie bij de Neder
landse ambassade in Moskou gede
poneerd. Van den Broek zei niet of
ficieel van het verzoek op de hoog
te te zijn gebracht. De ambassade
behartigt de belangen van Israël,
dat al 20 jaar, sinds de zesdaagse
oorlog, geen diplomatieke verte
genwoordiging in de Sowjethoofd-
stad heeft.
De delegatie zal begin juli
Israël vertrekken, als dit land met
haar komst instemt. De delegatie
moet in eerste instantie de zoge
noemde Russische bezittingen,
met name op kerkelijk terrein, in
specteren. Eerdere directe onder
handelingen hierover tussen de
twee landen mislukten.
De berichten over de visumaan-
vragen komen op een moment dat
er een dooi üjkt op te treden in de
betrekkingen tussen Israël en de
twee communistische machten
China en de Sowjet-Unie, die bei
den een rol willen spelen in een
vredesconferentie over het Mid
den-Oosten.
Buitenland kort
Einde
Zakenlieden en oppositieleiders
in Panama hebben gisteren een
einde gemaakt aan de nationale
staking en de regering als tegen
prestatie opgeroepen de nu zes da
gen durende noodtoestand op te
heffen. De algemene staking die
vorige week donderdag begon in
het kader van „burgelijke onge
hoorzaamheid" was bedoeld om
het aftreden te eisen van de militai
re chef en sterke man van Panama,
Generaal Manuel Antonio Noriega.
Overgave
Meer dan 1.000 communistische
guerrillastrijders op het zuidelijke
eiland Mindanao hebben zich gis
teren overgegeven aan het Filip
pijnse regeringsleger. Onder hen
waren een burgemeester, instruc
teurs en propagandisten en hon
derden strijders van het nieuwe
volksleger (NPA). Het is voor het
eerst in de al 18 jaar aan de gang
zijnde guerrillastrijd dat de com
munistische opstandelingen zich
in groten getale hebben overgege
ven.
door ongeveer 300 studenten van
een roomskatholiek centrum in de
zuidelijke stad Pusan. De bezetting
van het negen verdiepingen hoge
gebouw in de uitgestrekte haven
stad, 330 kilometer ten zuidoosten
van Seoel, volgde nadat scholieren
en studenten daar dinsdag massaal
de straat waren opgegaan. Ook in
de hoofdstad Seoel en elders in het
land duurden de betogingen voort.
Op verschillende plaatsen kwam
het tot een treffen tussen betogers
en eenheden van de oproerpolitie.
Volgens ooggetuigen moeten de
afgelopen week honderden men
sen gewond zyn geraakt, maar de
autoriteiten wensen geen officiële
cyfers te geven. Een student die
vorige week ernstig hoofdletsel op
liep door een traangasgranaat van
de politie verkeerde gisteren nog
steeds in levensgevaar. De autori
teiten vrezen dat zijn eventuele
dood tot nog meer gewelddadig
protest zal leiden.
Inmiddels hebben vier politie-of-
ficieren gisteren voor de districts
rechtbank van Seoel toegegeven
dat zij betrokken zijn geweest bij
de marteldood van de student Park
Chong-chol in januari van dit jaar.
Zijn dood leidde indertijd tot een
golf van studentendemonstraties,
vooral omdat de autoriteiten diens grond staat
marteldood in eerste instantie
de doofpot trachtten te stoppen.
De recente golf van demonstra
ties, die heeft geleid tot het ernstig
ste politieke geweld sinds Chun in
1980 aan de macht kwam, lijkt
steun te krygen van een grote ver
scheidenheid van maatschappelij
ke groeperingen. Zowel kantoor
personeel als winkelbedienden en
huisvrouwen zijn de straat opge
gaan.
Vanuit Londen werd door een
woordvoerster van het Internatio
naal Olympisch Comité (IOC) be- cTnrirHmM mPA/A^
dL°rCv^„(bDePv^y;teEeemn
gang zullen ^nden in geval van £at °P een "eperkt van
een fbureprlnnrlnB in 7.fiH-KnTea kernwapens berust verdient de
Woordvoerster Michèle Verdier zei ™°rkeLir boven de volledige af-
'omersnelen van holm' Walther Stüzle, in het giste-
en gepubliceerde jaarrapport van
WASHINGTON (GPD) - Oliver in juli moeten plaatshebben en zal,
gerd achter gesloten deuren te getwijfeld langdurig zyn. Gezien
worden verhoord door de Congres- North's opstelling hoeft hij ook
die de Iran-affaire uit- niet op enige clementie
Daniel Inouye, een commissie te rekenen,
voorzitters van de In theorie heeft North ov
gisteren dat North de mogelijkheid ook te weigeren
geweigerd had te verschijnen om- voor de openbare hoorzitting te
dat deze meent dat daarmee „zijn verschijnen. Senator Inouye zei
rechten geweld zouden worden gisteren dat niet te verwachten,
mede gezien de ernstige juridische
gevolgen die dat voor Ni
North heeft tot dusver steeds ge
weigerd te praten over zijn om-
orth
verder geen
vangrijke aandeel in de Iran-affaire idee te hebben wat North bedoelt
onder verwijzing naar een Grond- als hij zegt niet achter gesloten
wetsartikel waarin staat dat
mand verplicht kan worden
deuren te willen verschijnen
dat zijn rechten daardoor worden
klaringen af te leggen die tegen aangetast. „Ik weet niet op wat
hem
worden gebruikt.
zouden gooien. Op haar beurt beloofde de politie geen gebruik te zullen maken van traangas.
'12 MOORDEN'
a 9 KSÜcSffl®
SANTIAGO - Ongeveer honderd
streerd voor het presidentiële paleis van de Chileense dictator Pinochet
Santagio. De demonstratie was gericht tegen het doden van twaalf
het SIPRI. „Wij weten gewoonweg
niet hoe een wereld zonder kern
wapens zal functioneren", zo
schrijft Stüzle.
Met deze uitspraak neemt het SI
PRI afstand van de „linkse" repu
tatie die het in de loop der jaren
heeft verworven. In de voorgaande
jaren keerde het in Stockhom ge
vestigde onafhankelijke instituut
zich steevast tegen de kernbewa
pening en de overheersing door de
beide supermachten. Maar onder
leiding van Stüzle, die vroeger een
hoge functie in het Westduitse mi
nisterie van defensie bekleedde en
sinds vorig jaar oktober directeur
van het SIPRI is, lijkt het instituut
met deze traditie te breken.
De nieuwe koers van het SIPRI,
die overigens tot het opstappen
van een groot deel van de onder-
zoeksstaf van het instituut heeft
geleid, blijkt ook uit bijdragen van
de conservatieve Amerikaanse na
tuurkundige Alan Krass en de di
recteur van de Internationale Orga
nisatie voor Atoomenergie, Hans
Blix, die over Tsjernobyl schrijft.
Volgens het achttiende SIPRI-
rapport hebben zich in 1986, het
jaar dat door de Verenigde Naties
tot het 'Jaar van de Vrede' werd
uitgeroepen, in de wereld 36 gewa
pende conflicten voorgedaan.
Daarby waren ruim vijf miljoen
mensen uit 41 landen betrokken.
Sinds het moment dat zij uitbra-
hebben gisteren gedemon- ken hebben deze militaire confron-
u-.taties aan drie tot vijf miljoen men-
sen het leven gekost, zo schat het
gens de strategische ligging van
Irak en Iran als het „potentieel ge
vaarlijkste conflict in de wereld".
Door de grote belangen van de
Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie in deze regio bestaat volgens
het SIPRI het gevaar van een
rechtstreekse confrontatie tussen
de supermachten. Volgens het in
stituut heeft de oorlog al aan zeker
350.000 mensen het leven gekost.
Het aantal gewonden wordt op
650.000 geschat.
Maar een rechter verleende North
eerder deze week beperkte on
schendbaarheid, wat wil zeggen
dat hij op grond van de verklarin
gen die hij tegenover de speciale
Congrescommissie aflegt, niet kan
worden vervolgd. Daarmee is de
mogelijkheid voor North om zich
op het Grondwetsartikel te beroe
pen, vervallen en moet hij wel pra
ten.
Als hy dat zou blijven weigeren,
kan hij wegens „minachting van
het Congres" tot een langdurige
celstraf worden veroordeeld.
North's weigering om achter geslo
ten deuren te worden verhoord,
biedt de Congrescommissie al vol
doende juridische gronden om de
luitenant-kolonel wegens minach
ting te laten veroordelen. Maar se
nator Inouye zei dat de commissie
daarvoor niet kiest. Met zo'n proce
dure zou namelijk gauw twee, drie
maanden heengaan, en North zou
al die tijd niet beschikbaar zijn
voor de commissie.
De Congrescommissie zal in
plaats daarvan North direct, zon
der dat er dus een zitting achter ge
sloten deuren aan voorafgaat, voor
een openbare hoorzitting uitnodi
gen. Die openbare hoorzitting zal
voor rechten hij hier doelt. Voor
ons is zijn positie onhoudbaar", al
dus de senator.
Mathias Rust
goed behandeld
HAMBURG (AP) - Hoewel het
weekblad Stern een afspraak heeft
met de ouders van Mathias Rust op
exclusieve berichtgeving over hun
ontmoeting met hun zoon in een
Moskouse gevangenis, meldt het
boulevardblad Bild vandaag dat
ouders en zoon in tranen waren bij
hun weerzien. Bild zegt te beschik
ken over een diplomatiek telegram
van de Westduitse ambassade aan
het ministerie van buitenlandse za
ken in Bonn met een uitgebreide
beschrijving van de ontmoeting
van dinsdag tussen Monika en
Karl-Heinz Rust en hun zoon Ma
thias. Hy werd wereldnieuws toen
hij met een vliegtuigje landde op
het Rode Plein.
De 19-jarige brokkenpiloot zou
de tyd doden met het lezen van
„Russische boeken in Duitse verta
ling". Mathias Rust zou zijn ouders
hebben verteld dat hij zich goed
voelde en goed werd behandeld.
ADVERTENTIE
n, die door de Chileense geheime politie van terroristische activiteiten SIPRI.
werden verdacht. Op het spandoek staat '12 moorden r,
tuur'. Volgens het officiële persagentschap Orbe wai
leden van het Patriottisch Front Manuel Rodriguez,
de dicta- Volgens het SIPRI groeit het v.
de slachtoffers penarsenaal in de hele wereld aan-
stadsguerrilla- zienlijk en loopt de wapenhandel
groep die door het militaire regime omschreven wordt als 'de gewapende steeds verder uit de hand.
hand' van de verboden communistische partij.
Het SIPRI beschouwt de al bijna
(Foto anp) zeven jaar durende Golfoorlog we-
SJARJAH (AP) - De Hoge Raad
van de Verenigde Arabische Emi
raten heeft een bericht uit het
sjeikdom Sjaijah als zou de plaat
selijke heerser vrijwillig de macht
hebben overgedragen aan zijn
broer verworpen, en gezegd te zul
len vergaderen tot een besluit over
de kwestie is gevallen.
De radio van Sjaijah, een van de
zeven emiraten van de VEA, zond
gisteren een verklaring uit waarin
namens sjeik Sultan bin Moham
med al-Qassimi werd verkondigd
dat deze de macht had overgedra
gen aan zijn broer sjeik Abdel-Aziz,
de militaire opperbevelhebber van
Sjarjah.
Sheik Sultan, die op het moment
van de aankondiging in Londen
verbleef, reisde na het vej-nemen
van het nieuws naar het 15 kiome-
ter van Sjaijah gelegen Doebai,
waar hem volgens diplomatieke
bronnen de toegang tot zyn sjeik
dom werd ontzegd.
De VAE werd in 1971 opgericht
en bestaat uit Aboe Dhabi, Doebai,
Sjaijah, Ajman, Fujairah, Umm al-
Quwain en Ras al-Khaimah. Aboe
Dhabi is de zetel van de federale
regering. Sjaijah, waar in 1972 olie
werd gevonden, heeft 210.000 in
woners en is de op twee na grootste
van de zeven emiraten.
Sheik Zayed bin Sultan al-Na-
hyan, de president van de VEA,
heeft na de bekendmaking een
spoedvergadering belegd van de
zeven leden tellende Hoge Raad in
zijn paleis in Aboe Dhabi. De raad
besloot de „afstandverklaring" van
sjeik Sultan van Sjaijah nietig te
verklaren en de vergadering voor
onbepaalde tijd aan te houden tot
„een noodzakelijk besluit" is geno-
De staatsradio van Sjaijah zond
gisteren een verklaring uit, die af
komstig heette te zijn van sjeik
Sultan en waarin bekend werd ge
maakt dat hij was afgetreden ten
behoeve van zijn broer sjeik Abdel-
Aziz.
Radio- en televisieprogramma's
werden in alle zeven emiraten on
derbroken om de verklaring van
sjeik Sultan onmiddellijk bekend
te maken.
Hij gaf „financiële problemen en
hoog opgelopen schulden" op als
reden voor zijn aftreden en gaf te
kennen dat er grove fouten in het
financiële beleid van het emiraat
waren gemaakt, niet alleen door
hemzelf maar ook door andere ver
antwoordelijke functionarissen.
Volgens zegslieden in kringen van
bankiers heeft Sjaijah een schuld
van ruim twee miljard gulden.
In de door de staatsradio uitge
brachte verklaring werd tevens
kritiek geuit op de wijze waarop de
laatste tijd met de olierijkdommen
van het emiraat is omgesprongen.
Tegenwoordig produceert Sjaijah
5.000 vaten olie per dag, hetgeen
slechts een vierde is van de pro-
duktie in de jaren '70.
Aan het eind van de verklaring
liet sjeik Sultan weten zich in de
toekomst meer te willen wijden
aan academische studies. Hij heeft
zijn doctoraal landbouw in Cairo
behaald en tevens nog een graad in
de geschiedenis, aan de universi
teit van Exeter, Engeland.
geen
maar
W WEEKEND- AA
PUNTJES 99
4 KRENTEN- QA
BOLLEN 99
OVENVERS
EXTRA
CROOT MJi
400 gram
