'Spelen op lokatie is aantrekkelijker' 'Kleine Komedie dicht; het is om te janken! Directeur Joost Nuyssel: Simply Red opnieuw gegroeid DONDERDAG 18 JUNI 1987 KUNST PAGINA 28 Kleine Komedie weer bedreigd met sluiting AMSTERDAM (GPD) - Onge loof overheerst bij Joost Nuyssel, de directeur van De Kleine Kome die. De aankondiging, dat het Am sterdamse gemeentebestuur niet langer bereid is om het theater aan de Amstel, dat vorig jaar nog het 200-jarig bestaan vierde, te subsi diëren, is ingeslagen als een bom. „We zijn geschokt door deze beslis sing", zegt Nuyssel. „Dit kan toch zomaar niet". De Amsterdamse wethouder van kunstzaken, Mimi Luimstra vindt van wel. Op haar begroting is flink geschrapt, ten einde dit jaar 2,4 miljoen gulden op de kunsten in de hoofdstad te kunnen besparen. Die maatregelen maken deel uit van een imposante bezuiningsmaatre- gel, waarbij alleen de komende ja ren (tot 1990) op kunst twaalf mil joen gulden moet worden bezui nigd. Niet alleen De Kleine Komedie (maximale capaciteit 500 plaatsen) raakt volgend jaar de subsidie van 547.000 gulden kwijt, ook theater Frascati aan de Nes wordt met slui ting bedreigd, nu de toneelgroep Baal daar niet meer optreedt en dus het theater te weinig bespeeld wordt. Vier jaar geleden kon de directie van De Kleine Komedie met uiter ste inspanning voor sluiting wor den behoud. „We hebben toen zo'n beetje dag en nacht op het stadhuis gelegen om iedereen ervan te over tuigen dat we moesten blijven be staan. Dat is gelukt. Nu hebben we inmiddels waargemaakt wat we toen beloofden en nu wil de ge meente opnieuw de geldkraan dichtdraaien. Onbegrijpelijk, ver bijsterend eigenlijk", zegt Mieke Benders, zakelijk leidster van De Kleine Komedie. De verbazing van de directie van het theater aan de Amstel is begrij pelijk. Deze week bleek namelijk dat De Kleine Komedie het afgelo pen seizoen, waarin het 200-jarig bestaan werd gevierd, heeft afge sloten met een toeneming van 30 procent van het aantal bezoekers. Vorig jaar kwam de Kleine Kome die - een van de middelgrote thea ters in de hoofdstad - tot een ge middelde van 256 toeschouwers per voorstelling. De eerste helft van dit seizoen boekte het theater zelfs een gemiddeld bezoekersaan tal van 336. Op basis van de zaalca- Stomme zet „Voor een middelgroot theater is dan een geweldig resultaat", ver klaart Joost Nuyssel. „Stopzetting van de subsidie zou een stomme zet zijn, omdat we daarmee één van de bestlopende theaters van dit land zijn. Bovendien hebben we de goedkoopste stoelen van Amster dam. Dus het is een raadsel, waar om de wethouder juist De Kleine Komedie wil treffen", aldus Nuys sel. Dat het besluit van de wethouder voor kunstzaken als donderslag bij heldere hemel kwam, blijkt wel uit het feit, dat personeel en medewer kers van De Kleine Komedie volop in de slag is met verbouwingen en verbeteringen. „Voor het eeuw feest van vorig jaar hebben we de zaal onder handen genomen, zijn er nieuwe stoelen geplaatst en is er nieuw tapijt gelegd. Dit jaar waren de entree en de koffiekamer aan de beurt. Daar zijn we onlangs mee begonnen. Als we geweten had den, dat de gemeente de geldkraan zou dichtdraaien, waren we daar niet eens aan begonnen. Zoveel Joost Nuyssel voor zijn opnieuw met sluiting bedreigde theater in Amsterdam. (foto GPD) moeite voor niets, eigenlijk is het om te janken". De directie en het bestuur van De Kleine Komedie zullen het er dan ook niet bij laten zitten. Zij zul len zich met hand en tand tegen de voorgenomen sluiting verzetten. „De Kleine Komedie kun je toch niet zomaar sluiten", vindt Nuys sel, die zich daarbij baseert op de bezoekersaantallen en de functie die het middelgrote theater in Am sterdam heeft. „Deze bezuiniging is gewoon absurd", aldus Nuijssel. Dat de bezuinigingen diep zou den ingrijpen in het Amsterdamse kunstbestel, stond al langer vast. Vorige week verklaarde oud-wet- houder kunstzaken en de huidige voorzitter van de Amsterdamse Kunstraad, Wim Polak, dat er wat hem betreft helemaal niet op kunst kon worden bezuinigd. „Amster dammers willen nu eenmaal kunst en het geld, dat dit gemeentebe stuur besteedt aan het installeren en laten functioneren van deelra den, zou beter ten goede kunnen komen aan de Kunst. Daarmee zou elke bezuiniging overbodig zijn", aldus Polak. Daarom ook heeft Po lak geweigerd de wethouder te ad viseren in welke sectoren bezui nigd moest worden. AMSTERDAM (GPD) - De Kleine Komedie, het onlangs opgeknapte theater aan de Am stel, wordt met sluiting be dreigd. Het college van burge meester en wethouders in de hoofdstad heeft dinsdag beslo ten met ingang van het volgend theaterseizoen de subsidie, 547.000 gulden per jaar, stop te zetten. Ook theater Frascati aan de Nes wordt met sluiting be dreigd, omdat het gebouw na het wegvallen van de toneel groep Baal, te weinig bespeeld zou worden. Wethouder van kunstzaken, mevrouw Luimstra zegt in een reactie op haar besluit dat ook het kunstbeleid in de hoofd stad niet gespaard kan blijven van de verdergaande bezuini gingen. Amsterdam moet de komende drie jaar per jaar 130 miljoen bezuinigen om mede door de strop van zeker 100 mil joen bij de bouw van het Stad huis Muziektheater, en de kor tingen op de rijksbijdragen, weer een sluitende begroting te krijgen. Daartoe is over alle diensten een bezuiniging van 12 procent voorgesteld, waar van een klein deel dan weer vertaald kan worden in nieuw beleid. Ook bij eerdere bezuinigings voorstellen is de naam van De Kleine Komedie gevallen. Maar tot nu toe wist het 200 jaar oude theater de dans te ontspringen. 'Metamorfose' in Leidse Hout ra? - eer nieuwe produktie van theatergroep Hollandia LEIDEN - 'Metamorfose' is het verhaal over de gedaanteverwisse ling van een planeet in een geke tende vrouw, die er in slaagt met behulp van twee reusactige vogel- achtigen te ontsnappen aan een ba- bylonisch bouwwerk van ladders, en planeten. Basis voor deze voor stelling vormen oude en nieuwe ij zeren verbeeldingen van de kun stenaar Pierre Schwartz. Deze informatie geeft het Flup Ju Bedrijf, dat zondagavond a.s. een voorstelling geeft in het open luchttheater in de Leidse Hout. Het evenerrtent wordt wordt geor ganiseerd door de Werkgroep Leidse-Houttheater, die doorgaans middagvoorstellingen voor de jeugd op touw zet. De werkgroep hoopt dat velen de weg naar het weinig gebruikte openluchttheater - vanaf Leiden te bereiken via de Houtlaan en vanaf Oegstgeest via de Warmonderweg - zullen weten te vinden, temeer daar de toegang gratis is. Flup Ju Bedrijf is een theater groep uit Zeeland, die al vijftien jaar bestaat en ook in het buiten land opereert. 'De objecten, die ook in het Stedelijke Museum in Amsterdam zijn geexposeerd, de indringende beelden, de beweging en de originele muziek geven de voorstelling een zeer eigen, ner gens mee te vergelijken karakter', aldus de organiserende werkgroep. Hoewel de aanpak in hoofdzaak absurdistisch is, zijn de gebruikte thema's als groei, dood, geweld en vrijheid gemakkelijk herkenbaar in het kijkspel. De voorstelling wordt ondersteund door door veel eigen muziek op saxofoons, drums en ijzeren slagwerkinstrumenten. De spelers zijn Rob Maaskant, Martien Groeneveld en Cecile Be- lèc, de muzikant van het gezel schap is Haaiy v.d. Wekken. Voor de objecten én de kostuums zijn Pierre en Hennie Schwartz verant woordelijk. De voorstelling in het amfithea tertje van de Leidse Hout begint om kwart over negen en duurt on geveer een uur. Daar er geen 'ech: te' zitplaatsen zijn en men zich in het gras zal moeten neervleien, is het volgens de Werkgroep Leidse- Houttheater raadzaam om een stuk plastic of ander waterafstotend materiaal mee te nemen. Wie na de voorstelling nog wat wil gebrui ken, kan in het theehuis in de Leid se Hout terecht. K&O brengt orgelserie LEIDEN- De zomer-orgelserie van K&O wordt dit jaar in drie Leidse kerken gegeven. Men kan voor de ze concerten behalve in de Pieters kerk terecht in de Hooglandse Kerk en in de Hartebrugkerk, om de veertien dagen op vrijdagavond. De orgelserie wordt vrijdag avond 19 juni geopend door Char les de Wolff, die een concert geeft in de Pieterskerk. Het programma voor deze avond vermeldt Bachs Preludium en Fuga in b, Triosona te nr.2 in c, Fantasia in G, Prelu dium en Fuga in f, drie Koraalvoor spelen en Preludium en Fuga in Behalve Charles de Wolff treden de volgende organisten in deze se rie op: Richard Ram op 3 juli in de Pieterskerk, Folkert Grondsma op 17 juli in de Hooglandse Kerk, Joop Brons op 31 juli in de Hoog landse Kerk, Jan Schmitz op 14 au gustus in de Hartebrugkerk en Ben van Oosten op 28 augustus, even eens in de Hartebrugkerk. Alle concerten beginnen om kwart over acht. KaaHen zijn verkrijgbaar bij K&O en op de avond van het con cert ook in de betreffende kerk. a,JÏ0 t Alkmaar, waar de theatergroep Hollandia haar produktie 'Beton' )r de tekening inspireren door voetbal, schoonheid en agressie. (foto Erik Terpstra) Ahoy op z'n kop voor Engelse band ROTTERDAM. - Uiteindelijk volgt er nog een derde toegift - zozeer staat Ahoy op zijn kop voor Simply Red, een van de bes te Britse soul-discobands van de laatste jaren. Slechts begeleid door toetsen en tenorsax zingt Mick Hucknall Cole Porter's Everytime we say goodbye. Dat doet hij aan het eind van een bij na twee uur durend concert met een onvoorstelbaar gemak. Alleen als je niet van het type stem houdt (veel vibrato, veel kopstem, nog meer expansie) dan zijn er bedenkingen moge lijk tegen de manier waarop Mick Hucknall zich ontpopt heeft tot een van de grote soul zangers van de jaren tachtig. Hucknall kan namelijk zowel up tempo funkstukken als pure bal lads neerzetten. Hucknall beschiukt bovendien over een grote kennis van de tra ditie van deze, oorspronkelijk Amerikaanse zwarte muziek. Zijn liefde voor het vak beheerst dan ook vrijwel elk facet van de ze, uit Birmingham afkomstige band. Met zijn chaotische en springerige rode kuif maakt hij aan het begin van de show in zijn eentje de entree - in paarse spots Daarnaast schrijft Hucknall het merendeel van het eigen re pertoire en laat hij zich daarbij het liefst adviseren door grote namen uit het verleden. Op de re cente, tweede elpee van Simply Red - Men and Women getiteld - staan twee songs waaraan La- mont Dozier, in de jaren zestig huisproducer van het Motown- label, zijn medewerking heeft verleend. Daar komt nog bij dat de band covers op het repertoire heeft van de Valentine Bros. (Money's too tight), Bill Withers (Grandma's Hands), Bunny Wai- ler (Love Fire) en Talking Heads (Heaven). Tijdens het concert in Ahoy - het eerste in ons land sinds het dubbelconcert met Simple Minds vorig jaar zomer in het Amsterdamse Bos - blijkt dat Simply Red opnieuw is gegroeid. Vooral de niet al te strakke drummer Chris Joyce, het ach tergrondkoortje en de blazers hebben hun zwakke punten be ter leren maskeren. Daardoor is de band in de meeste gevallen een soepele machinerie gewor- Mick Hucknall tijdens het optre den van Simply Red inAhpoy den die het Hucknall mogelijk maakt zich te concentreren op zijn zangkwaliteiten en de pre sentatie. Dat gaat hem vooral tegen het einde van de show steeds beter af. In Sad Old Red slaagt de band erin om een zeer loom swingend ritme langzaam uit te bouwen tot een climax die de zaal op kook punt brengt. In I won't feel Guil ty Now spelen de blazers prachti ge tegenmotiefjes, en in Heaven bouwt Hucknall de op walsritme getoonzette, gospelachtige span ning heel goed uit - het is dan ook verreweg het beste stuk op zijn repertoire. Simply Red kent in technisch opzicht een paar zwakke plek ken, waardoor de band nooit echt de vergelijking met zwarte sessiebands zal weten te door staan. Wat dat betreft is er een interessante vergelijking moge lijk met de opkomst van UB40 - nu zo'n vijfjaar geleden. Ook dat was een multi-raciaal samenge stelde Britse band, afkomstig uit de Midlands met een grote liefde voor het vak (in dat geval de reg gae en de dub). Toch is UB40 nooit echt een reggaeband ge worden, maar altijd een wat clea ne afspiegeling daarvan geble- Dat is eigenlijk ook het geval met Simply Red. De band is goed, maar niet uitzonderlijk goed. Er is één essentieel ver schil met UB40. Hucknall is wel uitzonderlijk. Hij kan de vergelij king met grote zwarte zangers doorstaan. Het klinkt hard, maar Simply Red, een vriendencollec tief, zal nog eens een blok aan zijn been worden. JOHN OOMKES Simply Red. Bezetting: Mick Hucknall (zang), Fritz Mclntyre (toetsen, koorzang), Janet Sewell (koorzang), Tony Bowers (bas), Chris Joyce (drums). Sylvan (gitaar), Tim Kellet (saxen) en Ian Kirkham (trompet, toetsen). Ahoy Rotterdam, 17 juni 1987. Vanavond herhaling (beide concer ten uitverkocht). ZAANDAM - "Ik vind het heerlijk om constant bezig te zijn voor deze theater groep, misschien wel tot m'n dood aan toe". Dat merkt de Roelofa- rendsvener Paul Koek (32) enigszins lachend op. Koek is slagwerker en muziekre- gisseur van de theatergroep Hollandia, die op 2 juli haar nieuwe zomerproduktie 'Beton' in het voetbalsta dion van AZ '67 in Alkmaar uitbrengt. Een produktie, waarin de weerzin tegen het geweld en de bewondering voor voetbal keihard tegen elkaar worden uitgespeeld. door Eveline van Vlijmen De theatergroep Hollandia is zo'n twee jaar geleden samengesteld. Regisseur Johan Simons werkte daarvoor met Paul Koek samen in een regio-theater. Dat houdt in dat er veel in tenten werd opgetreden en rondgetrokken. Een groep op te richten die op verschillende loka- ties zou kunnen spelen, zodat er een evenwicht komt tussen de om geving en dat watje speelt,leek Jo han Simons artistiek gezien, erg interessant. Hollandia werd sa mengesteld om speciaal theater voorstellingen te geven op lokatie in de regio Noord-Holland. "Deze provincie omdat daar niet veel theater is", aldus Paul Koek. "Het land is er grillig, er is veel water, er zijn veel fabrieken en hallen en "we zijn uitendelijk hier begonnen. Het zou echter wel een overweging zijn als we ergens anders werden ge vraagd. Het zit erin dat Hollandia na de zomer enige tijd in Westland en in Belgie gaat optreden maar het hart ligt toch in Noord-Hol land". De theatergroep maakt ongeveer drie produkties per jaar en bestaat uit mensen met genoeg ervaring, een professionele opleiding is niet altijd vereist. Per produktie wordt er een nieuwe groep samengesteld door Simons en Koek. "We zitten allebei goed in het vak. Dan kom je nogal eens wat mensen tegen," zegVde slagwerker. Simons geeft les op detheaterschool in Maas tricht waar hij vaak jong talent ziet. Koek heeft enkele voor hem be kende muziek collega's aangetrok ken waarvan hij weet dat ze goed zijn. Zo is ook pas de Engelsman Kevin Gammond (gitarist) bij de groep gekomen. Sleur Pas sinds een half jaar is Paul Koek vast in dienst bij Hollandia. "Spelen in een Nederlands theater is toch heel anders dan voor Hol landia bezig te zijn. Doordat we op lokatie spelen is het statige van een theater-ruimte weg. Er is geen technicus die half slapend achter zijn computer zit. We moeten alles zelf doen waarbij elke voorstelling anders kan verlopen", vertelt Koek. "De sleur van elke keer weer in het theater spelen is er niet. We laten de wereld het stuk beinvloe- den. Doordat we vaak in de open lucht spelen zijn we van regen, wind en zonlicht afhankelijk. Het is mogelijk een optreden te geven als bijvoorbeeld net de zon onder gaat. Dan hebben we er een na tuurlijk licht bij maar er is ook een kans dat het zonlicht zo goed als ontbreekt in de voorstelling van de volgende dag. Zo beleef je elke keer het stuk anders". Een stuk herhalen is vaak niet mogelijk van wege de lokatie waar het gepeeld wordt. Zo hangt het stuk 'Beton' af van het voetbalseizoen. De pro duktie Gust, die Hollandia in mei in Hoofddorp speelde, zal waar schijnlijk wel binnenkort worden herhaald. De slagwerker gaat door met zijn betoog: "In het theater speel je constant voor dezelfde groep men sen. In Amsterdam speel je ge woon voor collega's. Je ontmoet ze allemaal na de voorstelling in de kroeg. Doordat Hollandia op diver se plaatsen speelt, proberen we daarmee mensen te trekken die an ders nooit een theater bezoeken. Ik denk dat vijftig procent van de Hollandia bezoekers komt omdat het toevallig bij hen in het dorp is. Statistisch gezien weet ik het niet maar ik geloof dat er de laatste ja ren steeds meer aandacht komt voor deze vorm van optreden. Vooral onder de jonge theaterma kers. Het zal echter nog wel jaren duren voordat er van onderlinge concurrentie kan worden gespro ken". Ervaring Koek kan terugzien op een jaren lange ervaring. Zo werkte hij voor groepen als De Appel en Baal. Ook voor Gerardjan Rijnders produktie bij het Nationale Ballet. Het is de bedoeling dat Koek in september meedoet aan de voorstelling Bake liet, eveneens van Gerardjan Rijn ders. In het stuk 'Beton' ligt de uitein delijke zorg voor de muziek bij Koek. De vijf muzikanten komen zelf met ideeën en moeten goed kunnen improviseren. Het verhaal ligt in grote lijnen vast maar afhan kelijk van de omstandigheden om het spel heen (het weer, het pu bliek) moet er worden geimprovi- seerd en goed naar elkaar geluis terd. Het is namelijk de bedoeling dat ook de supporters club van AZ- '67 komt kijken. "We weten na tuurlijk nooit hoe die zullen reage ren. TVee weken terug, met luilak, is het hele podium dat we in het stadion hadden gebouwd in de fik gestoken,"aldus Koek. 's Morgens om elf uur begint de training. Drie kwartier hardlopen en een partijtje voetbal voor. de conditie. Met pauzes tussen door eidigt de werkdag voor deze arties ten pas om elf uur 's avonds. "Je moet gewoon alles geven, anders kom je er niet. Een vrij weekend hebben we de laatse anderhalve maand met meer gehad aldus de muzikale regisseur. "Vaak als ik een mooie bal van Van Basten zie of Cruijff die even het veld op loopt, denk ik: dit is pas theater. Hoe iedereen zijn rol op het veld invult, maakt een soort dans. Dat willen we na spelen. Er komt geen bal op het veld, want we zijn slechts amateurs". Alle tien spelers hebben een gelijkwaardige rol naast de trainer/schrijver gespeeld door Johan Simons. Muzikanten Drie van de spelers, tevens muzi kanten, komen uit Leiden. Hans en Ton van der Meer en Hans Nieu- wint. Slagwerker Hans van der Meer (24) volgt momenteel nog een opleiding op het conservatorium. Hij speelde met Paul Koek in de groep Hotekus en werd gevraagd mee te doen aan Beton. "Het is leuk om op plaatsen te spelen waar je niet gewend bent. De akoestiek is dan heel anders. Wat Hollandia betreft is het gunstig dat je kort (twee en een halve maand) maar heel hard aan een produktie werkt. Dit is voor mij een hele nieuwe er varing. Natuurlijk zullen er meer theatergroepen komen die op loka tie gaan spelen maar dan is toch het nieuwe ervan af,"aldus de slag werker. Hans Nieuwint (37) bespeelt het toetsenbord (syntheziser). Voor hem is het de tweede keer dat hij met Hollandia werkt. De eerste produktie waar hij aan meedeed was 'Het kleine meisje, de band en de zeeman'. Daarin speelde hij op een accordeon een smartlap. Na het conservatorium en veel in de popmuziek te hebben gedaan (The Mo) is hij nu meer de weg van het theater in geslagen in het kader van de acterende musici. "Het aan trekkelijke van Hollandia is dat je erg vrij bent. Het is niet dat je de juiste melodie op dat moment moet spelen. Je bent niet afhanke lijk van bepaalde noten als je maar weet te luisteren en goed weet mee te draaien,"aldus Nieuwint. Beton 'Beton' zal het verhaal vertellen over een auteur die een poging waagt om over voetbal te schrij ven. Deze schrijver speelt de trai ner die een elftal gaat samen stel len. Hij komt in een conflict met zichzelf wat uitloopt in een nacht merrie. De door"hem ontwikkelde personages gaan een eigen leven leiden. De literaire en commerciee- le oplossingen die de schrijver zoekt, mislukken. Alle spelers uit het elftal sterven uiteindelijk op het veld. "Het is niet de bedoeling om het voorkomende vandalisme te moraliseren, dat zou te gemak kelijk zijn. We zien wel hoe het pu bliek reageert, maar geven geen oplossingen, als die er zouden zijn", legt Koek uit. Jan Mulder, columnist bij de Volkskrant en oud-voetballer van Anderlecht en Ajax, heeft de tek sten voor 'Beton' geschreven. Daarnaast worden ook teksten van Shakespeare en Jean Genet ge bruikt. Het decor en kostuums wordt door een vijf man sterk team ver zorgd onderleiding van Reier Pos. Alle spelers hebben met elkaar een podium neergelegd van 3000 tegels voor de tribune waar zo'n twee honderd plaatsen zijn. De spelers zullen als out-fit een soort modder pak dragen (wedstrijd Ajax- Zara- goza). Opvallende lange haren en bijvoorbeeld de opvallende regen jas van Cruijff. Na alle voorbeelden die Koek geeft, is het duidelijk dat Ajax favoriet is bij hem. Zakelijk leider van Hollandia .Gerrit Dijk stra, wijst erop dat de theatergroep door Noord-Holland wordt gesub sidieerd. "En we klagen zeker niet met ruim een miljoen subsidie per jaar tot 1991,"zegt Dijkstra. "Daar bij komt dat we erg goedkoop te werk gaan doordat we bijna alles zelf doen. Deze produktie Beton zal niet meer dan ƒ25.000,- gaan kosten. Het scheelt wel dat we geen huur voor het stadion beta len". De hele maand juli treedt Hollan dia op in het stadion aan de sport- laan in Alkmaar behalve op maan dag en dinsdag. De aanvang is 21.00 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 23