Ambtenaren willen 'sociale' afslanking Indonesië kan rekenen op IGGI-miljarden Japanse aanslag op Wall Street? Van Dijk wil 26.000 banen schrappen Ook jumboraad helpt EG niet uit landbouwzorgen Cocaïne veruit grootste inkomstenbron Bolivia Meer geldautomaten op komst in postkantoren Ondanks kritiek op beleid van regiem Soeharto DINSDAG 16 JUNI 1987 ECONOMIE PAGINA 7 DEN HAAG (ANP) - De ambtenarencentrales willen dat minister Van Dijk één bedrag krijgt waarmee hij als coördinerend bewindsman de sociale gevolgen van de afslanking van de rijksoverheid kan opvangen. Zij staan met dit standpunt lijnrecht tegenover het kabinet dat vindt dat de afzonderlijke departmenten daar zelf voor moeten zorgen. Van Dijk zei gisteren te verwach- ten dat de vermindering van het aantal rijksambtenaren in deze ka binetsperiode met ruim 26.000 zal lukken en dat door deze operatie ruim een miljard gulden zal wor den bezuinigd. Van Dyk trok deze conclusie uit de min of meer defi nitieve invulling van de afslanking die de departementen hebben ge maakt. Van Dijk heeft de centime ters dikke gebundelde plannen gis teren aan de Kamer gezonden. Morgen al wil hij er met de ambte narenbonden over praten. Ge dwongen ontslagen zijn volgens Van Dijk niet uitgesloten. ADVERTENTIE Kort Zakelijk Doe-het-zelf Pon Holdings, een groep bedrij ven gericht op de autobranche, heeft gisteren bekend gemaakt dat ze de doe-het-zelf winkelketens Hubo en Formido overneemt. Ne derland telt 180 Hubo-winkels en 50 Formido Bouwmarkten en in België en Frankrijk zijn nog eens 60 bedrijven. De omzet van de win kelketens in 1986 was 300 miljoen gulden. Nether lines De nieuwe aanwinst van de re gionale luchtvaartmaatschappij Netherlines, de Saab-340, is giste ren op last van de rijksluchtvaart dienst (RLD) aan de grond gezet wegens het ontbreken van een Ne derlandse registratie. De Saab-340, die een Noorse registratie heeft, was sinds 1 juni in de lucht. Luchthavens De Britse regering Thatcher heeft gisteren bekend gemaakt dat volgende maand aandelen van Bri tish Airport Authority te koop zijn. Dit staatsbedrijf exploiteert zeven luchthavens waaronder de Lon- dense vliegvelden Heathrow en Gatwick. Le Matin Het Franse dagblad Le Matin heeft gisteren de lezers gevraagd geld te storten om de krant te be hoeden voor een faillissement. Het socialistische blad balanceert al weken op de rand van een bank roet. Le Matin, opgericht in 1977, zag de oplage tot onder de 100.000 exemplaren dalen. Alleen al in Pa rijs zijn er acht ochtendbladen. De ze week wordt besloten of de krant onder de hamer komt. Zuid-Afrika De raad van het Internationale Bureau voor Kernenergie (IAEA), een instelling van de Verenigde Naties, heeft de 113 lidstaten voor gesteld Zuid-Afrika uit de organi satie te stoten. Omdat het land in staat is kernwapens te. maken, vormt Zuid-Afrika een bedreiging voor de wereldvrede. De bonden, die de stukken even eens gisteren ontvingen, toonden zich weinig gelukkig met de korte voorbereidingstijd die zij hebben. Van Dijk beaamde dit, maar heeft het onderwerp toch op de overleg- agenda gezet. In dat overleg staan de aantallen (16.700 banen weg door privatisering en 10.000 banen verdwijnen helemaal) niet meer ter discussie. Er alleen worden ge praat over het zogenoemde 'flanke rend beleid', een scala van sociale maatregelen die de operatie pijn loos moeten laten verlopen. Aanvankelijk was er centraal 200 miljoen gulden uitgetrokken voor het sociale beleid (zoals bij voor beeld scholing, herplaatsing en vervroegd wachtgeld), maar dat staat nu niet meer in de stukken. De bonden willen terug naar zo'n potje, al is de inhoud van 200 mil joen gulden in hun ogen van meet af aan te weinig om de gevolgen van de operatie op te vangen. Volgens de centrale van middel bare en hogere ambtenaren CMHA dreigt een ongelijke behandeling van bij de operatie betrokken amb tenaren. Dat is een gevolg van de volstrekt ongelijke financiële posi tie waarin de verschillende depar tementen verkeren, aldus secreta ris Albersen van de CMHA. Hij vreest dat de centraal afgesproken sociale opvang voor de ambtenaar wel eens een lege dop zou kunnen zijn. Ook voorzitter De Jong van de CNV-ambtenaren vreest extra on rust onder het personeel nu de krap bij kas zittende ministeries zelf voor het sociale beleid moeten opdraaien. - De grootste ambtenarencentrale, de ACOP (FNV), noemt de uitvoe ring van het flankerend beleid eveneens twijfelachtig, zolang de ministeries zelf ruimte moeten vin den voor overschrijdingen. Zowel FNV- als CNV-ambtenaren hebben kritiek op het feit dat niet duidelijk wordt in hoeverre hogere functies bij de afslanking worden betrok ken. Beide bonden willen boven dien de garantie dat er geen ge dwongen ontslagen vallen. De aanvankelijke bedoeling van de operatie om functies met ge middeld hogere loonkosten te schrappen („de trap van bovenaf schoonvegen," zei premier Lub bers eens) wordt niet in alle plan nen verwezenlijkt. Van Dijk heeft de indruk dat een zo omvangrijke operatie, die tevens tot doel heeft de kwaliteit van het overheidsap paraat te verbeteren, alleen kan lukken als de lagere functies er eveneens binnen vallen. Van Dijk onderstreepte in een toelichting dat in de plannen niet gekozen is voor vermindering van de dienstverlening, maar voor een grotere doelmatigheid. Als voor beeld noemde hij de „vele, eindelo ze vergaderingen van met name tal van adviesorganen". Die lokken op hun beurt „tegen-ambtenarij" uit, die de vergaderingen moet voorbe reiden en uitwerken. Dat kan vol gens Van Dijk allemaal wel wat minder. De afslankingsoperatie dwingt als het ware tot een verbe tering van de organisatie, zo zei hij. LUXEMBURG - De poging om via een gemeenschappelijke bij eenkomst van de Europese minis ters van landbouw en financien het EG-overleg over de landbouwkos ten uit het slop te halen, heeft gis teren in Luxemburg niet tot het ge wenste resultaat geleid. De verdeeldheid over de voor stellen, die het mijjardentekort op de EG-begroting zouden moeten verkleinen, is groot gebleven. De landbouwministers hebben nog anderhalve week om te voorkomen dat de landbouwproblemen de top conferentie in Brussel van de EG- regeringsleiders op 29 en 30 juni gaan overheersen. door Hans de Bruijn Daarom ook was op voorstel van de Europese Commissie een 'jum bo-raad' belegd, waaraan ook de ministers van financien deelna men. Hun aanwezigheid was ge wenst, want zij moeten straks een oplossing vinden voor het al tot 14 miljard gulden opgelopen EG-te- kort, dat zonder maatregelen in 1988 nog eens f2 miljard hoger zal uitvallen. De Belgische voorzitter Eyskens (financien) kwam gisteren niet ver- der dan een pleidooi voor wat meer begrip bij de ministers van finan cien voor de speciale problemen van de Europese landbouw. Maar de bereidheid tot meer soepelheid is nergens groot. Volgens de Ne derlandse minister Ruding hebben zich sinds het vaststellen van die grenzen, in april, geen 'nieuwe fei ten' voorgedaan, zoals een sterke verandering van de dollarkoers. Van 'buitengewone omstandighe den', zoals Eyskens zei, is dan ook geen sprake. Volgens Ruding gaat het ook niet om het verlagen van de land bouwuitgaven, maar om het beper ken van de stijging. Lukt ook dat niet, dan staat de EG dit jaar nog voor een enorme financiële crisis. De Europese Commissie, het dage lijks EG-bestuur, zal dan in okto ber geen cent meer hebben om uit te geven. Daarom wordt nu over wogen om vanaf augustus de land bouwuitgaven voor het opkopen van overschotten, die altijd als voorschot worden uitbetaald om te zetten in betalingen achteraf. Dat geeft voor de rest van dit jaar wat lucht, maar schuift de problemen wel door naar 1988. Een andere mogelijkheid is dat de Commissie de lidstaten om een extra eenmali ge bijdrage vraagt. Die zou voor Nederland op ongeveer 500 mil joen gulden kunnen uitkomen. De Europese landbouwcrisis draait om een voorgestelde aanpas sing van het stelsel van monetaire compensaties (MCB's), die landen met sterke munten als Nederland en Duitsland compenseren voor het exportnadeel dat zij daardoor, ondervinden, om een heffing op plantaardige oliën en vetten (de 'margarine-taks') en om het vast stellen van de nieuwe, bevroren dan wel verlaagde, landbouwprij- Ook gisteren speelde West- Duitsland weer een centrale rol. De Duitsers zijn vooral tegen het ver dwijnen van de MCB's, omdat dat kan leiden tot een verlaging van de landbouwprijzen en dus van het in komen van de boeren. De Duitse ministers werden flink aangepakt, met name door hun Nederlandse collega's Braks (landbouw) en Ru ding. „De Bondsrepubliek kan niet en in de OESO, en op de economi sche wereldtop in Venetie om her vorming van het landbouwbeleid in de wereld vragen en tegelijk hier maatregelen eisen om de Duitse boeren daarvoor juist te bescher men", aldus Ruding. De Duitse wens om boeren rechtstreekse steun te mogen geven zal immers eerder tot productieverhoging lei den. Volgens Ruding is Nederland meer dan andere landen in de posi tie om de Bondsrepubliek aan te vallen, omdat het in dezelfde eco nomische omstandigheden als West-Duitsland verkeert en de Ne derlandse gulden net zo sterk is als de mark. Ruding en Braks steunen de Duitsers overigens wel in hun verzet tegen de heffing op oliën en vetten. Ruding noemde die hef fing, die een pakje margarine 15 cent duurder zou maken, on rechtvaardig. „De consument be grijpt dat nooit", aldus de minister. De heffing zal bovendien.de arm ste derde wereldlanden treffen en ook een handelsoorlog met de Ver enigde Staten, de grootste soja- producent, uitlokken. Behalve Ne derland en Duitsland, zijn daarom ook Groot-Brittannie, Denemar ken en Portugal tegen de heffing, en dat lijkt genoeg om haar tegen te houden. HAUGESUND - Dit bijna 100 meter lange boorplatform rolde gisteren op 1008 banden uit de constructiehal van een bedrijf in het Noorse Haugesund. Het gevaarte, met een record gewicht van 5282 ton, zal worden geplaatst op het Osebergplatform in de'Noordzee. (foto epa> LA PAZ (IPS) - Vorig jaar heeft de legale en illegale uitvoer van coca Bolivia 2,5 miljard dollar (ruim 5 miljard gulden) opgeleverd. Dit is vier maal zo veel als de inkomsten uit de legale uitvoer van andere Boliviaanse produkten samen. Dit heeft de minister van binnenland se zaken, Juan Carlos Duran, mee gedeeld. De minister sprak op een con gres in de stad Cochabamba, 540 kilometer ten zuidoosten van La Paz, gefinancierd door het Boli viaanse parlement. Op het congres spraken politici, deskundigen, mi litairen en vertegenwoordigers van kerken en vakbonden over een wetsvoorstel om de coca-verbouw aan banden te leggen. Het cijfer wijst op een vergroting van de handel. Vorig jaar werd be rekend dat Bolivia circa 1,1 miljard verdiende aan de legale en illegale uitvoer van coca. Overigens blijft naar schatting van de overheid slechts tien procent van de inkom sten in eigen land. Het meeste geld WASSENAAR (ANP) - Er zullen meer gelduitgifte-automaten op postkantoren komen. Dat heeft de PTT besloten na succesvol verlopen proeven in Eindhoven, Tilburg en Amsterdam. Het aan tal automaten wordt de komende jaren in het hele land met enige honderden uitgebreid. Dit bleek gisteren bij de presentatie van het PTT-jaarverslag door direc teur-generaal C. Wit. Bij de geld-uitgifte automaten ('giromaten') kunnen rekening houders van de Postbank dag en nacht contant geld opnemen. Een aantal rekeninghouders heeft inmiddels een zogenaamde giromaatpas (een betaalpas voor- zien van een speciale magneet strip). Wit maakte verder bekend dat proeven in Leiden, Den Bosch en Hilversum met automatise ring van loketdiensten zo gun stig zijn verlopen, dat alle 4000 loketten van de postkantoren en agentschappen nu zo snel moge lijk worden voorzien van compu terterminals. De PTT-directeur zei verder dat de knelpunten in het tele foonverkeer eind 1988 zyn ver holpen. Na Amsterdam krijgt nu het telefoondistrict Utrecht extra aandacht bij het verhelpen van de overbelaste telefooncentrale. De PTT heeft, evenals vorig jaar, 100 miljoen gulden extra gekre gen van het rijk om de grootste problemen bij het telefoneren te kunnen oplossen. Pasjes Er komt meer eenheid in het betalen met pasjes in Europa. De 17 Europese banken, die zijn aangesloten by de ECPS, spra ken gisteren tijdens een bijeen komst in Amsterdam af zo snel mogelijk de bestaande hinder nissen op te ruimen in het onder ling accepteren van eikaars be taalkaarten. Dit houdt in, dat in de toekomst Eurocheques en de betaalpassen van Eurocard en Visa op dezelfde punten geac cepteerd moeten worden. Door de samenwerking zal men in de toekomst ook terecht moeten in kunnen in eikaars geld-automa- ten. DEN HAAG (GPD) - In Den Haag begint morgen de 30ste con ferentie van de inter-gouverne- mentele groep voor hulp aan Indo nesië (IGGI). De IGGI-groep be staat uit 14 landen en vier interna tionale instellingen zoals bijvoor beeld de Wereldbank. De voorzit tershamer is sinds de oprichting van de vergadering in 1967 in han den van Nederland. De forse daling van de olieprij zen heeft de economische situatie op Indonesië verslechterd. De re gering heeft al maatregelen getrof fen omdat verlies op te vangen. Be zuinigingen op overheidsuitgaven, belastingen, vrijere investerin- gingsregels, de devaluatie van de Indonesische roepia met 31 pro cent en exportstimulerende maat regelen moeten de lagere inkom sten van 's lands schatkist opvan gen. Tevens heeft Indonesië aan verschillende landen gevraagd de ontwikkelingshulp te verhogen. Naar verwachting zal de IGGI-con- ferentie ook dit jaar weer ruim 2,5 miljard dollar aan het land geven. Niet iedereen is even gelukkig met de geldstroom die de IGGI- landen jaarlijks naar Indonesië sluizen. De PvdA bijvoorbeeld is er van overtuigd dat het ontwikke lingsgeld niet of nauwelijks de ar me bevolkingsgroepen ten goede komt. Indonesië-specialist van de PvdA, Henk Knol: „De regering van president Soe harto heeft een grote voorkeur voor prestige-objecten. Er wordt nogal wat geld gepompt in scheeps- en de vliegtuigbouw. Het hoger personeel krijgt extra onder richt maar voor het lager technisch onderwijs is geen enkele aandacht. Het toverwoord is 'high tech', maar al die moderniseringen, bijvoor beeld van de industrie, leveren geen arbeidsplaatsen op. Integen deel. In de dessa's blijft de armoe de even schrijnend en de kans om werk te vinden wordt er eerder kleiner dan groter". Toch is de PvdA er geen voor stander van de geldkraan dicht te draaien. Knol: „Als Nederland de hulp stopt is dat niet meer dan een gebaar. Het aandeel van de Neder landse hulp is immers maar gering. Bovendien hebben we als deelne mers aan de IGGI-conferentie ten minste nog de mogelijkheid iets goeds te doen". Corrupt Het Amsterdamse 'Komitee In donesië' echter meent dat de IGGI- hulp aan Indonesië ogenblikkelijk gestaakt moet worden omdat het IGGI-geld een corrupt regime on dersteunt en daarmee de armoede en de onvrijheid van de gewone In donesiërs in stand houdt. Het Ko mitee twyfelt ook aan de goede be doelingen van een aantal IGGI-lan- den. Volgens haar gebruikt een aantal landen, met name Japan en West-Duitsland, de hulpverlening als mogelijkheid om de Indonesi sche markt binnen te dringen. Het 'Komitee Indonesië' steekt haar weerzin tegen het militaire be wind van president Soeharto niet onder stoeien of banken. Ter gele genheid van de IGGI-conferentie heeft het Komitee een reizende tentoonstelling georganiseerd om „de vuile was van het Soeharto-be- wind buiten te hangen". Het is het Komitee een doorn in het oog dat het Indonesische volk niet vrij is zich te organiseren, ze hekelt de censuur en wijst erop dat de rech terlijke macht in Indonesië allesbe halve onafhankelijk is. Bovendien verslechtert de situa tie in Indonesië voortdurend, meent het Amsterdamse Komitee. Als voorbeeld noemt ze de zoge noemde Ormas-wetgeving die deze zomer van kracht wordt. De wet houdt in dat Indonesische organi saties alleen geld uit het buiten land mogen accepteren als de rege ring in Jakarta daar toestemming voor heeft gegeven. Met behulp van deze wetten hoopt Soeharto meer grip te krijgen op niet-officië- le organisaties. De optimisten me nen dat het Soeharto vooral is be gonnen om de fundamentalisti sche moslimgroeperingen, die door financiële hulp uit Iran steeds machtiger worden. De pessimisten zijn bang dat juist mensenrechten organisaties afgeknepen zullen worden en dat de Ormas-wet ge zien moet worden als maatregel om het volk extra te onderdruk ken. Dat de vergadering van de IGGI- landen zich niet moet beperken tot sociaal-economische onderwerpen alleen vindt ook de Indonesische advocaat en strijder voor de men senrechten Adnan Buyung Na- suion. Op een studiedag van de stichting 'Hulp aan sociaal zwak kere mensen in nood' van de Partij van de Arbeid afgelopen weekend verklaarde Nasuion dat het IGGI mede verantwoordelijk is voor het handhaven van de dictatuur in In donesië. De INGI, een aantal niet-rege- ringsgebonden organisaties uit IG- Gl-landen, vindt dat de IGGI niet alleen ontwikkelingshulp moet ge ven maar zich ook politiek moet uitspreken. De IGGI-conferentie moet Jakarta vragen de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en de vakbondsvrijheid te eerbie digen. Ook moet er een einde ko men aan marteling en geweld, exe cuties zonder vorm van proces en verdwijningen. Volgens de INGI kan er geen gedegen ontwikke lingsbeleid uitgestippeld worden zolang de fundamentele rechten van de mens ernstig worden ge schaad in Indonesië. Hulpbronnen Ongezouten kritiek op het be wind van Soeharto komt ook van de internationale stichting voor be houd van de natuur en natuurlijke hulpbronnen, waar ook het We- reldnatuurfonds deel van uit maakt. In een brief aan minister Bukman van ontwikkelingssamen werking hekelt de stichting het verhuisprogramma van de Indone sische overheid. De bedoeling daarvan is 750.000 gezinnen van het overbevolkte Java en Bali over te brengen naar dunbevolkte eilan den als Irian Jaya en Kalimantan. In een brief schrijft de stichting dat de gezinnen die Bali en Java verlaten hebben er bepaald niet be ter op geworden zijn. Twintig pro cent van de verhuisde gezinnen leeft onder het bestaansminimum. De volksverhuizing betekent vol gens de stichting ook een ecologi sche ramp omdat op Irian Jaya en Kalimantan grote stukken tropisch regenwoud gekapt worden om ruimte te maken voor bewoners. Rituelen Volgens de minister gaat dertig procent van de coca op aan traditi- tioneel en legaal gebruik, zoals het kauwen van de bladeren, verwer king tot medicijnen of gebruik bij oude indiaanse rituelen. Verreweg de meeste cocabladeren worden echter omgezet in pasta, die vervol gens in laboratoria in Colombia en Brazilië verder gezuiverd wordt. In 1978 waren volgens de minis ter nog maar 15.000 gezinnen be trokken by de illegale verwerking van de coca-bladeren tot pasta. Maar aangetrokken door de hoge winsten zijn dat er nu ruim 70.000. De belangrijkste centra van de ver bouw van coca in Bolivia liggen in de provincies Cochabamba en La Paz, in het westen en het centrum van het land. Begin vorige week sloot de rege ring een akkoord met coca-produ centen over maatregelen tegen de illegale handel na dagen van bloe dige onrusten en protesten. Sancties VS tegen Libië: weinig effect WASHINGTON (AFP) - De econo mische sancties van de Verenigde Staten tegen Libië hebben een ge ring effect gehad omdat de Euro pese landen geen vergelijkbare maatregelen hebben getroffen. Dit staat in een rapport van het Ameri kaanse Algemene Rekenkamer. De sancties, die sinds 1979 zijn afge kondigd, hebben de handel tussen de twee landen praktisch onmoge lijk gemaakt. Maar zij waren pas echt doeltreffend geweest als de Europeanen ook dergelijke stap pen hadden ondernomen, aldus het rapport. Frankrijk, West-Duitsland en Griekenland hebben volgens de auteurs hun import uit Libië tus sen 1985 en 1986 wel beperkt, maar de import naar Italië en Spanje is daarentegen in die tijd toegeno men. De omvang van de Libische export naar de VS is van 553 mil joen dollar in 1982 gedaald naar minder dan twee miljoen dollar in 1986 en het exportcijfer uit de VS naar Libië is gevallen van 301 naar 46 miljoen dollar in dezelfde tijd. Goede kansen voor Rij ksinkoopbureau DEN HAAG (ANP) - De overheid houdt zich niet aan de verplichting om alle rijksaankopen via het Rijksinkoopbureau (RIB) aan te schaffen. Slechts een vijfde van al le door het rijk gekochte spullen (exclusief militaire aanschaffin gen) wordt via het RIB besteld. Dat zegt de werkgroep Steenbergen in een gisteren verschenen rapport. De werkgroep vindt dat een zelf standig RIB, los van de overheid, genoeg overlevingskansen heeft. Hoewel het RIB op dit moment te weinig aandacht aan de klant geeft en meer op scherpe prijzen let dan op kwaliteit, levertijd en service, verdient het bureau nu al tien keer meer dan het de overheid kost. Wel moeten er wat personeelsaanpas- singen worden doorgevoerd en dient er snel een algemeen-direc teur te komen. Ook zal het bureau meer aandacht moeten schenken aan de klant, aldus de werkgroep. ADVERTENTIE Stuurt u mij 2 maanden iedere twee weken gratis i j gersbulletin „Beleggen met Van Lanschot". I Naam: v beleg- Indien u óf uw bank hierop niet direct een antwoord paraat heeft, vult u even de cou pon in. Dan ontvangt u om te beginnen twee maanden lang Van Lanschots tweewekelijkse beleggersbulletin „Beleggen met Van Lan schot". Het antwoord op de meest ingewikkel de beleggersvragcn. Gratis, overigens. U kunt ook Van Lanschot bellen: 06-0221737, gratis, en vanavond bereikbaar tot 20.00 uur. I Tel. I pnve: Tel. j Deze coupon in een ongefrankeerde I envelop zenden aan: F. van Lanschot Ban- I kiers N.V., t.a.v. afd. Publiciteit, Antwoord- 289,5200 VB 's-Hertogenbosch.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7