TAD LEIDEN
Wijkcentrum Stevenshof
kost bijna vier miljoen
Compromis college over belastingverhoging
'Ziekte wordt niet genezen, maar
de patiënt blijft langer leven'
LEIDSCH
DAGBLAD
s
ZATERDAG 6 JUNI 1987
Op 13 juni eerste paal
LEIDEN - De eerste paal voor de
bouw van een centrale welzijnsac-
commodatie in de wijk Stevenshof
gaat zaterdag 13 juni de grond in.
Aan de zuid-oostzijde, schuin ach
ter het winkelcentrum aan de Ste-
venshofdreef, zal binnen een jaar
een gebouw verrijzen waarin zowel
een filiaal van de openbare biblio
theek, een kinderdagverblijf als
het buurt- en clubhuiswerk wor
den ondergebracht. Naar verwacht
wordt het complex dat twee etages
telt met een oppervlakte van totaal
bijna 900 vierkante meter in juni
'88 opgeleverd.
Het ontwerp is van architect ir.
A. Ganev die nauw heeft samenge
werkt met de toekomstige gebrui
kers om het gebouw optimaal af te
stemmen op hun wensen. Het twee
verdiepingen hoge gebouw wordt
uitgevoerd in witte steen en voor
zien van grote ronde glaswanden.
Op de begane grond komen het Disco
kinderdagverblijf, de peuterspeel
zaal (als onderdeel van het club- en
buurthuis), een grote zaal en een
gedeelte van de bibliotheek. Boven
is een recreatiezaal voor jongeren jongeren
gepland en komt een aantal kleine- Overdag
re zaaltjes voor cursussen en verga
deringen. Er komt ook een lift in
het gebouw zodat ook minder vali
den gebruik kunnen maken van de
voorzieningen. In het gebouw ko
men weliswaar drie instellingen,
maar die vormen toch weer afzon
derlijke segmenten en kunnen dus
onafhankelijk van elkaar open zijn.
een maal per week de wijk aan
doet. In het nieuwe complex komt
een filiaal van twee verdiepingen
met aparte uitleen-, lees- en studie
ruimten en met twee zalen voor
tentoonstellingen en vergaderin
gen.
Het club- en buurthuiswerk in
Stevenshof is nu nog onderge
bracht in een houten noodgebouw.
Het nieuwe onderkomen biedt
mensen de mogelijkheid elkaar te
ontmoeten. Daaraan is behoefte
omdat er zoveel nieuwe mensen in
die wijk wonen van wie veek socia
le contacten pas is weggevallen. De
stichting Sociaal Kultureel Werk
Stevenshof biedt bewoners en or
ganisaties de mogelijkheid om ge
bruik te maken van een aantal ver
gaderruimten in het gebouw.
De recreatiezaal op de bovenver
dieping, aan de achterzijde van het
pand, wordt goed geïsoleerd zodat
disco kunnen houden,
tiet voor hen eveneens
ontmoetingsplek. Op de bo
venverdieping komen vergader
zaaltjes en aparte cursusruimten,
onder meer voor pottenbakken en
kleien. In een andere ruimte wordt
een doka ondergebracht.
De grote zaal, die even hoog
wordt als de twee verdiepingen sa
men, krijgt een opklapbaar po
dium, waardoor het als concert- en
filmzaal gebruikt kan worden maar
ook geschikt is voor ballet, yoga-
lessen en bridge- en klaverjasavon-
den. De hervormde/gereformeerde
gemeente in de Stevenshof heeft
plannen om de zaal voor kerkdien
sten te gaan te gebruiken.
Voor popconcerten is de zaal,
hoewel gelegen aan de parkzijde
van het gebouw echter niet ge
schikt. Daarvoor is de isolatie on
voldoende. Architect Ganev zal tij
dens de bouw in contact blijven
met de toekomstige gebruikers om
eventueel nog wat zaken te kunnen
wijzigingen.
Met de bouw van de welzijnsac-
commodatie Stevenshof is onge
veer een bedrag van 4 miljoen gul
den gemoeid. Een deel van het
loonkosten wordt in het kader van
de zogenaamde terugploegregeling
betaald door het rijk. Die regeling
houdt in dat werklozen aan werk
worden geholpen, daarvoor ge
woon loon krijgen, maar dat hun
uitkeringen worden gebruikt om
de kosten van het project te druk
ken.
centrum. Het gaat bij
Kinderopvang
Het kinderdagverblijf en de peu
terspeelzaal zullen in de wijk een
belangrijke plaats gaan innemen.
Zo tegen het einde van dit jaar wo
nen in de wijk naar verwachting
zo'n 6500 personen, voornamelijk
jonge gezinnen. Baby's, peuters en
kleuters kunnen er worden opge
vangen. Schoolgaande kinderen
kunnen er terecht in de pauzes, na
school en in de vakanties.
Verhoging kosten woonvergunning geschrapt
LEIDEN - PvdA, WD en Links
Leiden zijn het eens geworden
over de belastingverhoging die vol
gend jaar in het kader van de be
zuinigingen moet worden doorge
voerd. Alle drie partijen hebben
water bij de wijn gedaan. Afge
sproken is dat de totaalopbrengst
de belastingverhoging minder
De enige bibliotheekvoorziening kan bedragen dan de twee milj-
s de zogenaamde bibliobus die die eerder was afgesproken. Bo
vendien is bepaald dat de lasten
verzwaring over alle inkomens
groepen wordt gespreid. Het tekort
dat hierdoor ontstaat, wordt opge
vangen door minder geld beschik
baar te stellen voor nieuw beleid.
Twee maanden geleden bracht
het college een bezuinigingsnota
uit waarin drie verschillende belas
tingvoorstellen werden gedaan. De
drie coalitiepartners konden het
namelijk niet eens worden over
één voorstel. De WD wilde dat de
lastenverzwaring evenredig over
alle burgers verdeeld zou worden,
Links Leiden hield vast aan het
ontzien van de laagste inkomens.
Uiteindelijk heeft de WD be
reikt dat de lasten gelijkmatiger
gespreid worden. Aan de bezwaren
van Links Leiden hiertegen is tege
moet gekomen door de totaalop-
Middel tegen hoge bloeddruk helpt mensen met hartklachten
LEIDEN - Het hart wordt
beter van, maar de mens is
der ziek door: een geneesmiddel
dat de bloeddruk verlaagt blijkt
een goede werking te hebben bij
patiënten van wie de hartpomp
functie te kort schiet.
door
Annemiek Ruygrok
Deze week werd een groot on
derzoek naar dit middel, Renitec
dat de stof enalapril bevat, afgeslo
ten met een artikel in het toonaan
gevende medische tijdschrift The
New England Journal of Medicine.
Het onderzoek werd gehouden
onder 253 hartpatiënten in Scandi
navië. Een zogenaamd dubbel
blind onderzoek, waarbij zowel be
trokken artsen als patiënten niet
wisten of het preparaat dan wel
een placebo (nep-middel) werd
toegdiend. Het onderzoek stond
onder toezicht van een onafhanke
lijke ethische commissie onder lei
ding van de Rotterdamse hoogle
raar in de klinische epidemiologie
prof. dr. J. Lubsen.
De resultaten waren verbluf
fend: de patiënten die het prepa
raat kregen gingen zienderogen
vooruit. Van een bestaan dat zich
voornamelijk tussen bed en stoel
afspeelde, verbeterde hun situatie
aanmerkelijk. In sommige geval
len konden zij zelfs weer normaal
functioneren, al moesten zij het
rustig aan doen. Het verschil tus
sen deze patiënten en zij die een
placebo hadden gekregen was zo
groot, dat de ethische commissie
besloot het onderzoek te staken.
Het was gewoon niet eerlijk tegen
over de patiënten die geen Renitec
kregen.
Inmiddels had het onderzoek
aangetoond dat niet alleen de le
vensomstandigheden verbeterden,
ook de levensverwachting steeg:
het sterftecijfer daalde met zo'n 40
procent. Parallel aan het Scandina
vische onderzoek werd het middel
ook aan patiënten in Nederland
toegediend. Onder anderen werkte
de aan het Leidse Academisch Zie
kenhuis verbonden cardioloog dr.
J.J. Schipperheijn eraan mee. De
resultaten waren even opzienba-
niet rend als die in Scandinavië. Inmid
dels is het middel in Nederland aan
duizenden patiënten toegediend.
"Het dubbelblinde onderzoek
was erop gericht om zonder poes
pas te kunnen vaststellen of het
werkt. Het is niet zo dat het een
toevallig ontdekt middel is, want
het is al jaren geleden vrijgegeven
als preparaat om de bloeddruk om
laag te brengen".
Vocht
In het lichaam zijn mechanismen
aanwezig die de circulatie van
bloed en lichaamsvocht beïnvloe
den. Een daarvan is het mechanis
me dat, meewerkt om overmatig
vochtverlies te voorkomen. Dat
mechanisme komt ook in werking
wanneer het hart slecht functio
neert. In dat geval is er geen sprake
van vochtverlies, maar is het hart
te zwak om het bloed door het li
chaam te pompen. Schipperheyn:
"Dan houdt een mens zoveel vocht
vast, dat er zich vocht in de longen
ophoopt. Dat veroorzaakt enorme
benauwdheden, waardoor het le
ven van die patiënt voornamelijk
bestaat uit pijn en ellende. Dat
maakt mensen eigenlijk zieker dan
nodig is".
Het nieuwe middel remt enzy
men, waardoor het mechanisme
dat het vocht vasthoudt wordt ge
stopt. Dat levert een gunstig effect
op. De benauwdheid verdwijnt,
omdat er minder stuwing in de lon
gen optreedt, en de levensver
wachting wordt groter.
Een oplossing voor patiënten die
aan deze hartziekte lijden, is een
harttransplantatie. Tot voor kort
overleden velen vóórdat een ge
schikt donorhart beschikbaar was.
Door toediening v
preparaat halen m
transplantatie. Voor harttransplan
tatie komen alleen tamelijk jonge
mensen in aanmerking, omdat de
prognose voor oudere patiënten in
dit geval ongunstig is.
De medicijnen die moeten wor
den gebruikt om afstoting van het
donorhart tegen te gaan, onder
drukken namelijk het afweersys
teem. Dat maakt de patiënt zeer
vatbaar voor infecties. "Een jonge
re patiënt kan deze periode nog
wel aan, bij oudere patiënten be-
brengst te verlagen waardoor de
schade voor de laagste inkomens
beperkt blijft. Als gevolg van de la
gere opbrengst, schiet er minder
geld over voor nieuw beleid dan
was voorzien. Met het snoeien op
nieuw beleid heeft de PvdA een
veer moeten laten.
Hobbel
Los van de verhoging van de be
lastingen is nog een aantal wijzi
gingen aangebracht in de oor
spronkelijke bezuinigingsnota van
het college. Deze worden momen
teel uitgewerkt. Het college wilde
de maatregelen gisteren nog niet
bekendmaken. Duidelijk is in elk
geval dat het college van haar voor
nemen is afgestapt om de kosten
van een woonvergunning van 60
naar 100 gulden te verhogen. Zo
wel binnen de PvdA als binnen
Links Leiden leefden grote bezwa
ren tegen dit voorstel. De korting
van een half miljoen gulden op de
subsidie aan de muziekschool is
vooralsnog gehandhaafd, in af
wachting van de resultaten van een
onderzoek naar de mogelijkheden
van samenwerking
sector.
De bezuinigingsronde die vol
gend jaar van start moet gaan en
waarover de gemeenteraad bin
nenkort moet beslissen, werd in
politieke kringen gezien als een
'proeve van bekwaamheid' voor
het zittende college van PvdA,
WD en Links Leiden. Met het be
reikte compromis is de belangrijk
ste hobbel in het voortbestaan van
de coalitie genomen. Wethouder
Bordewijk (financiën) liet gister
middag via een woordvoerder we
ten dat de vaststelling van de be
zuinigingen 'in een goede sfeer'
had plaats gevonden.
Leiden moet in het totaal 10 mil
joen gulden bezuinigen. Daartoe
had het college voor 12 miljoen
gulden aan voorstellen gedaan, de
gemeenteraad kreeg hiermee de
mogelijkheid om voor 2 miljoen
gulden aan voorstellen alsnog te
schrappen. In het definitieve voor
stel van het college is deze 'afwe
gingsruimte' enigszins ingekrom
pen, de keuzemogelijkheden van
de raad zijn derhalve beperkter
dan aanvankelijk was bedoeld.
LEIDEN - Gehuwd: V. Bouter en W.
Kleijn, J.M.G.M. van Pelt en V.M.J. Lip
man, W. de Rijk en M. de Busschere,
R.C.M. Bergman en M.M.C. de Graaf,
F.H.J. van Engelen en I.P.A.M. Keepers,
de culturele R.J.H. de Rooij en C.G. Bras, J.C. Ran
selaar en C.E.M. van Vliet, A. Gaasbeek
staat het gevaar van steeds meer
ontstekingen. Dan komt de patiënt
uiteindelijk toch te overlijden en is
alle ellende voor niets geweest".
Toediening van Renitec moet
overigens zeer zorgvuldig gebeu
ren. Omdat het een bloeddrukver-
lagend middel is, kan het tot ge
volg hebben dat er een te lage
bloeddruk ontstaat. Dat veroor
zaakt een slechte weefseldoorstro
ming, waardoor de patiënt een
licht gevoel in het hoofd krijgt en
soms komt te vallen. De dosering
moet dus nauwkeurig op de pa
tiënt in kwestie worden afgesteld.
Dr. Schipperheijn benadrukt
overigens dat het middel de ziekte
niet geneest, alleen de gevolgen er
van verzacht. "Een defecte hart
spier kan niet met geneesmiddelen
worden genezen. Dat is een kwes
tie van afwezigheid van cellen, die
hebben plaatsgemaakt voor bind
weefsel. Daardoor verslapt de hart
pompfunctie. Het is net als met een
been waarvan de voet is geampu
teerd: die voet kun je er ook niet
meer aan laten groeien".
Rondleiding
Wegens de grote belangstelling
voor de jubileumtentoonstelling
'De jaargetijden van de mens' in
het Rijksmuseum voor Volken
kunde zullen deze maand op
woensdag, vrijdag en zaterdag
ochtend om half twaalf rondlei
dingen over deze tentoonstelling
worden gehouden. Zij worden in
geleid met een video-presentatie.
Belangstellenden kunnen ge
zelschappen van maximaal 20
personen dagelijks tussen half elf
en half twaalf aanmelden bij de
educatieve dienst van het mu
seum, telefoon 071-211824, toestel
221.
Vissen
Visvereniging VOP'74 hield af
gelopen zondag een wedstrijd.
Uitslag: 1 C Meijer 16st, 5020 gr;
2 H. van Tongeren 18 st, 2920 gr:
3 P. Aben 12 st; 3760 gr; 4 G. Kok-
kedee. 24 st, 2140gr; 5 H. Plug 14
.$t, 2360 gr; 6 A. Segijn 13 st, 2760
gr; 7 J. Kokkedee 10 st, 2960 gr; 8
J. verbiest 8 st, 2200gr; 9 D. van
Rossen 4 st; 2220 gr; 10 J. Hheij-
mans 6 st, 1340 gr.
Russisch
Dinsdagavond om 19.00 uur
heeft een demonstratiéles Rus
sisch plaats in de Louise de Co-
ligny-scholengemeenschap aan
de Kagerstraat. Inlichtingen
over de avoyidcursus Russisch ha
vo/vwo bij 'Boerhaave', tel.
122553.
'Agnes van god'
Buurthuis 't Spoortje draait
woensdag 10 juni de f ilm 'Agnes
van god'. De voorstelling begint
om 9.30 uur in het buurthuis,
Bemhardkade 40.
Avondvierdaagse
De jeugdavondvierdaagse be
gint dinsdag 9 juni. Starttijd tus
sen 18.00 en 19.00 uur. De afstand
bedraagt 5 kilometer. Inschrij
ven bij buurthuis Morswijk, Top
aaslaan 19, tel. 765656.
Verbouwing
Ter gelegenheid van de verbou
wing houdt basisschool St. Jo
seph aan de Oppenheimstraat
een open middag voor ouders en
belangstellenden. De school opent
haar deuren woensdag 10 juni
tussen 17.00 en 18.30 uur.
Klapsigaar
Het Leidse kindertheater Klap
sigaar speelt beide pinksterda
gen om 14.00 uur in de open
lucht. Zondag speelt het kinder
theater op het schoolplein van de
Kaasmarktschool aan de Hoog-
landsekerkgracht. Maayidag
treedt Klapsigaar op in het wijk-
park van de Merenwijk (bij het
bloemenpad).
Max Tailleur stich
ting
De Max Tailleur stichting ver
toont dirtsdag een film die de mo
gelijkheid voor Bechterew en reu-
ma-patiënten aangeeft om min
der pijyi te lijden. De vertoyiiyxg
heeft plaats in het Gulden Vlies,
Breëstraat 125 en begint om 14.00
Kaarten
Amnesty International zoekt
ontwerpers voor kaarten die
rond kerst '87 worden verkocht.
De ontwerpen hoeven niets met
Amnesty te maken te hebben.
Amnesty verzoekt ontwerpen op
te sturen naar E. Houtsmuller,
Scheepmakersteeg 2, 2311 SE Lei
den. telefoon: 144817.
H. Erades, B. van der Leeden
M.C.M. Meijs, R.D. Bakker en A.A.M.
Harteveld, I.J.P. Dekker en E. Aigner.
LEIDEN - Geboren: Anne Sophie dv.
J.P. Haasnoot en O. Noordraven, Rens-
ke dv. W.N. Timmers en J.P. van Hey-
ningen, Leendert Adriaan zv. L. Vooijs
en A. Kuijt, Thomas zv. K. van Bolhuis
en J.E. Protzman, Linda dv. P.W.P.M.
Went en E.M. van Slooten, Raaj Remy
Jaggan en R.S. Siwpersad, Emrah
Joyce dv. W.G.G. van Dam
Zwaan, Susanne Josephina Margaretha
dv. J.J.J. Beugelsdijk en E.M. Oostdam,
Senne zv. J. van Berge Henegouwen en
H.M.E. van Sprang, Maartje Elisabeth
dv. H.C. de Vries en K.P. van der Kaa-
den, Madelein dv. W. Huisman en C.L.
Schoenmakers, Sjors zv. W.B. Streef-
land en G. van Vreeswijk, Judith Anne
dv. H.A.J, van Schie en W.E. Meiboom,
Danielle Elise dv. E.J. van den Heuvel
S.W.G. van der Laken, Carola Cornelia
Adriana dv. J.N.J. Westdijk en W.C. den
Hollander, Jacob zv. W. Sira en N. Guijt,
Deborah Maria dr. W.C.M. Heemskerk
en Y.M.T. van Berkel, Mark zv. L.
Schilthuizen en "Y. Montagne, Esmee
dv. L.E. Verbeek en L.A. Thijssen, Jo
hannes Gerardus zv. G. Bakker en
P.A.M. Verhoeven, Nicoline Elisabeth
Maria dv. G.J.M. Simons en M.F.E.H.
Visser, Chieljan zv. C. van der Hoek en
M. de Jong, Thijs zv. J.J. van der Meer
en G.M. Overwater, Britta Desirée An-
nemarijn dv. R.A.J. Minke en A.T.A.
Kingma, Pieter Felix zv. H. Meester en
J.M. van Es, Willemijn Elizabeth dv. C.
van Duijn en J.W. van den Oever, Dan
ny zv. J. Visser en M.T. van den Berg,
Guglielmo Maria Nino zv. M. Lisi en M.
Sardaro, Carmilla dv. A.P. Wouters en
S.I.J. de Koning,
College wijst
poffertjes
kraam andere
plekken aan
LEIDEN - B en W hebben gister
ochtend twee lokaties aangewezen
voor de poffertjeskraam die bij mo
len De Valk staat. De kraam moet
op deze plaats verdwijnen omdat
hij boven op de zonnewijzer staat
en bovendien het fietspad langs de
molen blokkeert. Als alternatieve
plaatsen hebben B en W de hoek
Beestenmarkt/Lammermarkt en
het Vrouwenkerkplein aangewe-
Op de eerste lokatie zou het 'pof
fertjes etablissement', zoals de
naam van het bedrijf luidt, in de
hoek van het parkeerterrein tegen
over molen De Valk komen te
staan. De lokatie Vrouwenkerk
plein kan echter slechts tijdelijk
zijn omdat het pleintje in de toe
komst grondig gerenoveerd en
wellicht gedeeltelijk bebouwd
wordt. "Maar deze zomer gebeurt
daar toch nog niets", aldus wet
houder Peters (ruimtelijke orde
ning). Voorwaarde voor plaatsing
op het plein is dat de (monumenta
le) poeven die de pilaren van de
voormalige kerk aanduiden, ver
dwijnen.
De definitieve plaats voor de pof
fertjeskraam wordt bepaald wan
neer daarover overleg tussen de ge
meente en de uitbater van de
kraam is geweest.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
