'Mijn leven is bepaald door folklore'
Mercedes Sosa op tournee door Nederland
Grote namen in Lei
Ise Chansonweek
Griekenland schenkt
Amsterdam expositie
SDAG 19 MEI 1987
PAGINA 19
AMSTERDAM - In aanwezigheid van koningin Beatrix en Prins Claus
is gisteren in het paleis op de Dam de manifestatie Amsterdamculturele
hoofdstad van Europa' geopend. Op het moment dat minister-president
Lubbers (rechts) een onderonsje had met de Griekse minister van cultuur,
Melina Mercouri (links) en mevrouw Brinkman (midden) maakten stu
denten van de Rietveld-cicademie van de gelegenheid gebruik om voor het
paleis te demonstreren tegen de bezuinigingen in het kunstonderwijs. Ze
hadden werkstukken meegenomen, die als stil protest op de Dam stonden
opgesteld. (foto's anpi
AMSTERDAM (GPD) -
Mercedes Sosa, 'de Stem
van de Andes' of'La
Negra', zoals enkele van
haar bijnamen luiden, is
bezig met een uitgebreide
tournee door Europa.
Maandag 27 april was ze
te zien op de Nederlandse
televisie tijdens het
'Gast-aan-tafel'
programma. De dag er na
begon ze haar tournee in
het muziekcentrum in
Utrecht. In Nederland
treedt ze verder op
tijdens de chansonweek
op 25 mei in de Leidse
schouwburg en op 3 juni
in het Concertgebouw in
Amsterdam.
Mercedes Sosa (52 jaar) werd in
San Miguel de Tucuman in Ar
gentinië geboren. In een hotelka
mer in Amsterdam vertelt de be
kendste vertolkster van het La-
tijns-amerikaanse lied over haar
leven.
door
Anton v.d. Kolk
„Ik ben totaal bepaald door
mijn jeugd en mijn geboorte
streek", zegt ze. „De folklore
hoort daar zo bij het leven, het is
voortdurend aanwezig. Niet ie
dereen houdt van folklore, maar
de meerderheid wel. Je ontkomt
er niet aan. al zou je 't willen".
Mercedes Sosa werd vooral be
kend nadat ze, samen met onder
meer haar eerste man Oscar Ma-
tus, de 'beweging van het nieuwe
Argentijnse lied' had opgericht.
De beweging had als doel de so
ciale bewogenheid in de Argen
tijnse folklore terug te brengen.
„Er was een sterke behoefte
om te zingen over de gewone
mensen in Argentinië, vooral
plattelandsmensen", vertelt Mer
cedes Sosa. „Er was veel onwe
tendheid over wat zich in Argen
tinië afspeelde. De folklore had
tot dan toe geen sociaal engage
ment. Er was een soort 'ansicht
kaart-traditie' van de schone
schijn. We wilden de Argentijnen
vertellen wat er gaande was. Het
was geen verzet legen de tradi
tionele folklore op muzikaal ge
bied, maar de aansluiting van de
sociale problematiek op de in
houd van de folklore was zoek".
- Heeft die beweging ook in
vloed gehad op uw muzikale ont
wikkeling?
„Zeker. De muziek werd com
plexer. de arrangementen en har
monieën werden ingewikkelder.
Veel artiesten uit de beweging
hadden een jazz-achtergrond.
Het was duidelijk een speurtocht
naar een andere muzikaliteit,
zonder de wortels van de folklore
te verliezen".
- Is de beweging in de loop der
jaren veranderd?
Ze heeft zich uitgebreid over
geheel Latijns-Amerika. We wis
selen veel materiaal uit met
geestverwanten in de andere lan
den. Het is meer een culturele
stroming geworden van mensen
die vernieuwingen willen door
zetten. Jc moet 't niet zien als een
organisatie, waarvan de leden ei
kaar regelmatig ontmoeten. Het
is een ontastbare inspiratiebron,
iets dat in de lucht hangt".
Mercedes Sosa schrijft haar lie
deren niet zelf. Ze is voortdurend
op zoek naar nieuw materiaal.
„Ik let vooral op de muzikaliteit
van een lied. Dat staat voorop",
vertelt ze. „Daarna komt de
tekst. Tegenwoordig is de tekst
wat eenvoudiger geworden. In
de beginjaren van de beweging
waren we erg beinvloed door Pa-
blo Neruda. Hij schreef comple
xe teksten, rijk aan beelden. De
mensen lezen nu minder gedich
ten, waarschijnlijk door de in
vloed van de televisie. Daarom
zijn de dichters wat directer ge
worden, om het de mensen mak
keiijker te maken poëzie te lezen
Mijn liederen zijn daardoor ook
minder complex, maar de in
houd blijft belangrijk".
Ze kiest teksten van de beste
dichters en zangers uit geheel
Latijns-Amerika. Ze wil niet al
leen een zangeres van het Argen
tijnse volk zijn. Ze tracht zoveel
mogelijk mensen in geheel La
tijns-Amerika te bereiken.
In 1979 ontvluchtte Mercedes
Sosa Argentinië. Tijdens het re
gime van dictator Videla werden
haar liedjes gecensureerd en
concerten verboden. Sosa ver
trok naar Europa en leidde vier
jaar het leven van een balling.
Later noemde ze deze periode de
ongelukkigste in haar leven. In
1982, na de Falkland-oorlog,
keerde ze terug naar haar vader
land.
Als die periode ter sprake
komt, leest Mercedes Sosa een
gedicht voor waarin de ver
scheurdheid van een balling tot
uitdrukking komt: „De trein
waarmee je komt. is dezelfde
waarmee je vertrekt. Het mo
ment van ontmoeting, is tevens
het moment van afscheid", lui
den enkele regels uit het gedicht,
dat ze met bewogen stem voor
leest.
„Ik ben teruggegaan om te zin
gen en om te blijven waken over
de ontwikkelingen in Argenti
nië", zegt ze.
- Half april dit jaar kwamen
militairen in Argentinië in op
stand. Hoe heeft u die dagen er-
Mercedes Sosa: „Wc waren erg
geschrokken. Vooral in het be
gin, op een vrijdag, toen de radio
stations militaire persberichten
doorgaven. De militairen hebben
nooit naar de belangen van het
volk gekeken. Iedereen was
bang, omdat de militairen niet te
vertrouwen zijn".
„De dag van de grote manifes
tatie om president Alfonsin te
ondersteunen was ik aanwezig in
het parlementsgebouw. Er wa
ren veel artiesten. Met onze aan
wezigheid wilden we onze sym
pathie voor Alfonsin en de demo
cratie laten blijken".
„De democratie heeft voorlo
pig overwonnen. De militairen
zullen voor een keer de wil van
het volk moeten respecteren. De
eenheid is groot, niet alleen bij
de regeringspartijen maar ook
bij de oppositie. Het volk is be
reid in actie te komen. Dat komt
ook, denk ik, door de vele ballin
gen. Zij hebben in het buiten
land veel geleerd. Maar ook de
De laatste schouwburgweek in dit seizoen staat
geheel in het teken van het internationale lied. De
week begint op maandagavond 25 mei met een
optreden van de Argentijnse zangeres Mercedes
Sosa, wier optreden vorig jaar tot de hoogtepun
ten van de toen geho.uden chansondagen behoor
de. (Elders op deze pagina een interview met Mer
cedes Sosa).
Drie vrouwen verschijnen op dinsdagavond 26
mei op de schouwburgplanken, te weten de Ne
derlandse zangeressen Martine Bijl en Jasperina
de Jong en de Belgische Delia Bosiers.
De Amerikaan Randy Newman is op woensdag
avond aan de beurt om zijn opwachting in het
theater aan de Oude Vest te maken. In het voor
programma treedt de Nederlandse zangeres Fay
Lovsky op
De Fransman Claude Nougaro komt op donder
dagavond 28 mei naar de schouwburg, zijn eerste
optreden in Nederland overigens. Zijn liefde voor
het jazz-genre zal op deze avond tot uitdrukking
moeten komen.
De befaamde fado-zangeres uit Portugal, Ama-
lia Rodrigucs, staat voor vrijdagavond 29 mei in
de chansonweek geprogrammeerd. Wellicht zal ze
zich op deze avond revancheren voor een minder
geslaagd optreden enkele maanden geleden op de
Nederlandse televisie.
Michel Legrand sluit op zaterdagavond 30 mei
de chansonweek af. Met zijn kwartet zal hij voor
al aandacht schenken aan de jazzy kant van het
Franse chanson. Zijn optreden moet één van de
klapstukken van de chansonweek worden.
nriESSJDEN- Het Leidse theaterleven
uur. opt voor wat dit seizoen betreft
L'dorp,ngzaam maar zeker af. Het
en 424K presenteert deze maand nog
ii reeks voorstellingen, die door
Brandtheater zal worden ge-
wen, om vervolgens tijdens het
.atste mei-weekeinde te beslui-
tn met Sofocles' Electraals ei-
?n produktie. Zoals elk jaar
ijordt het LAK-seizoen afgeslo-
rio»» 'n met een presentatie van alle
tirsussen en een feest daarna.
(Breeze LAK-Salon wordt gehouden
Jij af"p vrijdagavond 5 juni. De toe-
ye- &ang is gratis.
'ganls £)e Leidse Schouwburg biedt
2360.a navond nog een voorstelling
an Paul van Vliets cabaretpro-
ramma 'Over leven' en morgen-
liddag een kindervoorstelling
met 'Het Puntenland' als ti-
el, zal worden verzorgd door
I.ees Brandt. De schouwburg be-
luit het seizoen met een interna
tionale chansonweekdie duurt
jan maandag 25 mei tot en met
faterdag 30 mei. Het theater aan
le Oude Vest verwacht overigens
wlgende week dinsdagavond de
estigduizendste bezoeker te mo
len verwelkomen.
De Cid
Wat betreft het Brandtheater,
lit gezelschap heeft 'De Cid' van
°ierre Corneille tot onderwerp
van een nieuwe produktie ge
naakt. Het stuk van Corneille
vertelt tegen de achtergrond van
intriges, duels en nachtelijke
<eldslagen het verhaal van Chi-
nène en Rodrique. Niets kan de
Raymonde de Kuyper, Marian Mudder, Bert Apeldoorn, Jak Bak
ker, André Bessling en Eric van Auers spelen op 21,22 en 23 mei 'De
Cid' in het LAK-theater.
liefde tussen deze twee in de weg
staanalthans zo lijkt het tot hun
vaders ruzie krijgen en Rodri
que. die het voor zijn vader op
neemt, de vader van Chimène
doodt. Chimène houdt van Rodri-
qemaar ze haat de moordenaar
van haar vader. Ze doet alles om
haar vader te wreken en zodra
dat lijkt te lukken krijgt ze er
spijt van. Kortom de strijd tussen
liefde en haat. Het Brandtheater
heeft dit gegeven - het oorspron
kelijke stuk dateert van 1636- op
gepakt en op zijn eigen maniet
geïnterpreteerd. Zij die het stuk
in zijn oorpronkelijke rijm en rit
me willen bewonderen zullen be
drogen uitkomen. Trouwens ook
degenen, die het stuk integraal of
'klassiek' willen zien, zijn tevo
ren al gewaarschuwd. De regie is
van Koos Terpstra, de vertaling
van Christel Gouweleeuw. De
voorstellingen zijn op 21,22 en 23
mei in het LAK-theater
Electra
Van de LAK-produktie 'Elec
tra' zullen op 29 en 30 mei voor
stellingen worden gegeven.' Elec
tra is in deze tragedie van Sofo
cles een jonge vrouw, die de dood
van haar vader Agamemnon,
waarvoor zijn echtgenote Cly-
taemnestra en haar minnaar Ai-
gisthos verantwoordelijk zijn.
wil wreken. De LAK-produktie
wordt geregisseerd door de Pu-
bliekstheater-acteur Gijs de Lan
ge. die bij de aanpak van deze
'Electra' zich zoveel mogelijk
tracht te houden aan de door Pé
Hawinkels vertaalde verzen. Het
accent zal volgens het LAK voor
al komen te liggen op het ontdek
ken van de mechanismen achter
deze taal. De bedoeling is om
vanuit een verstandelijke bena
deringswijze de geconstrueerd-
heid van het Griekse drama in
zichtelijk te maken. Een belang
rijk aandeel in deze produktie is
weggelegd voor de vormgeving,
waarvoor de theaterzaal spe
ciaal zal worden omgebouwd.
Musical
Voordat de Leidse Schouw
burg. die het seizoen afsluit met
een chansonweek. de deuren offi
cieel sluit zijn er nog enkele ama-
teurvoorstelingen. Zo geeft het
Leidsch Studenten Tooneel mor-
Even macaber als deze foto is het stuk 'Loot' van Joe Orton, dat op
3, 4, 5 en 6 juni in de Leidse Schouwburg zal worden opgevoerd.
genavond een openbare opvoe
ring van een speciaal voor het
éénentwintigste lustrum geschre
ven musical 'Pase lo que pase'.
De musical is ingestudeerd door
Adrienne Wurpel. Voorts heeft de
LST-lustrumcommissie een mini-
playbackfestival georganiseerd
voor leerlingen van Leidse basis
scholen. Dit festijn zal woensdag
middag plaats hebben in socië
teit Minerva. Het programma be
gint om 14.00 uur.
Loot
Het Leiden English Speaking
Theatre speelt op 3. 4, 5 en 6 juni
in de schouwburg 'Loot' van Joe
Orton. Het stuk heet een regel
rechte aanvalte zijn op de rooms-
katholieke kerk, het gezag en
andre heilige huisjes. Een lijkkist
in een Engelse huiskamer vormt
het macabere beeld aan het begin
van deze zwarte komedie. De kist
moet dienen als bergplaats voor
de buit (loot) van een bankover
val. In de kist ligt echter de moe
der van één van de bankoverval
lers opgebaard. Het uit 1966 da
terende stuk wordt gespeeld in de
regie van John Harlnett.
LEST is overigens uitgenodigd
om deel te nemen aan een inter
nationaal theaterfestival in New
York. Het gezelschap geeft er
voorstellingen van 'Cold Storage'
(van 15 t/m 19 julien van 'Zoo
Story' (20 en 21 juli).
Augustinus
Bij Augustinus (Rapenburg
24) kan men op 25, 26 en 27 mei
terecht voor een amateur theater
festival. Op 25 mei speelt Skias
'The Mousetrap' van Agatha
Christie, op 26 mei spelen achter
eenvolgens Augustinus-toneél
(Decamarette. of wie bepaalt dat
drie maal drie negen is?) en SSR-
cabaret (De reden dat wij hier
dus zijnen op 27 mei treden aan
Teater Spitsboef (Dde dokter is
een spitsboef) en LST-Minerva
(Welwezen). Het theaterfestival
van Augustinus wordt besloten
met één feest voor bezoekers en
deelnemers.
Stelling
Bij Stelling is er op zondag
avond 24 mei een voorstelling.
Bij Stelling is op zondagavond 24 mei de voorstelling 'Pitis Obi
ter', een afstudeerproject van Karin Teske te zien.
waarbij de beeldende kunst in de
ruimste zin wordt gepresenteerd.
De voorstelling, genaamd 'Pitis
Obiter', is geschreven en geregis
seerd door Karin Teske. Ze heeft
dit stuk gemaakt ter afsluiting
van haar studie tekenen/
handvaardigheid aan de lera
renopleiding in Delft.
Teske heeft geprobeerd een zo
groot mogelijke eenheid te schep
pen tussen beeld en beweging,
ruimte, kleur en klank. Het gaat
over Pitis Obitereen jonge man.
die de afbraak en de dood wil
ontvluchten. Hij gaat op zoek
naar de mogelijkheden om er on
deruit te komen. Onderweg ont
moet hij bijzondere wezens en bi
zarre extremen. Kaarten zijn op
de avond van de voorstelling
vanaf 19.30 verkrijgbaar aan de
zaal (ingang Dolhuissteeg).
Tartuffe
De Wassenaarse Toneelcombi
natie Dialoog geeft op vrijdag
avond 22 mei en zaterdagavond
23 mei voorstellingen van de ko
medie 'Tartuffe' van Molière.
Beide voorstellingen hebben
plaats in het cutureel centrum
Warenar. Kaarten eveneens aan
de zaal verkrijgbaar.
Hans Liberg
De pianist-cabaretier Hans Li-
berg geeft morgenavond in de
aula van het Rijnlands Lyceum
in Oegstgeest de allerlaatste
voorstelling van zijn programma
'Berg berg'. De voorstelling heeft
plaats onder auspiciën van
K&O, afdeling Oegstgeest. Aan
vang 20.15 uur.
De Jonkies
De Jonkies, toneelvereniging
van de scholengemeenschap 'De
Vlietschans'voeren deze week
drie avonden achtereen Goldo-
ni's 'De Venetiaanse Tweeling'
op. De voorstellingen zijn op 21,
22 en 23 mei in de aula van het
schoolgebouw aan de Apollo-
laan. Aanvang 20.30 uur.
Imperium
Toneelgroep Imperium geeft
vrijdag- en zaterdagavond weer
voorstellingen van 'The Family'
in het eigen Microtheater aan de
Oude Vest. Aanvang 20.30 uur.
Mercedes Sosa: 'Het wordt een vermoeiende tournee'. (fotoGPDi
Argentijnen die gebleven zijn
hebben tijdens de regering van
Alfonsin geleerd. Zij beseffen nu
wat democratie betekent".
Met frisse moed begint ze aan,
misschien haar laatste, tournee
door Europa: „Het wordt een
vermoeiende tournee met 29
concerten", vertelt ze. „In vier
jaar heb ik veertig nieuwe liedjes
opgenomen. Dit is waarschijnlijk
het laatste jaar dat ik mijn reper
toire vernieuw. In oktober heb ik
een tournee in de Verenigde Sta
ten. Volgend jaar wil ik uitrus
ten. Daarna wil ik meer in La
tijns-Amerika gaan optreden. Ik
ben al in zeven jaar niet in Mexi
co geweest. Ik heb mijn eigen ge
bied de laatste jaren verwaar
loosd. Daar hebben ze nog wat
tegoed van mij".
AMSTERDAM (ANP) - Grieken
land zal als bijdrage aan de 'Cultu
rele hoofdstad van Europa-mani
festatie' de tentoonstelling 'Grie
kenland aan de zee' van 28 oktober
tot en met 9 december in de Nieu.-
we Kerk in Amsterdam tonen. Dat
maakte de Griekse minister van
cultuur, M. Mercouri, gisteren be
kend tijdens een persbijeenkomst
in het bijzijn van haar collega
Brinkman en burgemeester Van
Thijn van Amsterdam, in het kader
van de opening van de manifesta
tie. Het is de eerste keer dat deze
„unieke tentoonstelling" buiten
Griekenland te zien is. De exposi
tie werd al eerder in 1985 aan het
publiek gepresenteerd - zij het in
iets andere vorm - toen Athene cul
turele hoofdstad van Europa was.
Ook minister Mercouri is ervoor
dat de „culturele hoofdstad van
Europa-manifestatie" in de toe
komst meer een oost-west-evene
ment wordt. Dat is volgens haar
zeer belangrijk, omdat in Oost-Eu
ropa, maar ook in de Sowjet-Unie
veel wortels van de Westeuropese
cultuur liggen. Mercouri sloot
daarmee aan op de visie die minis
ter Brinkman tijdens de officiële
openingstoespraak hierover uiteen
zette.
De tentoonstelling beslaat de he
le geschiedenis van Griekenland.
Centraal thema daarbij is „de com
municatie tussen volkeren en na
ties die de zee millenia lang heeft
mogelijk gemaakt en de bevruch
tende wisselwerking die dank zij
de zee tot stand kwam"
LUNCHCONCERT - Tijdens het
lunchconcert dat Arie Hoek (clave-
cimbel) donderdagmiddag om
12.45 uur in de Kapelzaal van het
K&O-gebouw zal geven, worden
composities uitgevoerd van Scar
latti, Sweelinck, Bach en Fresco-
baldi. Couperin staat op het pro
gramma met diens Legons de Té-
nèbres waarin de sopraanpartij
door Mariët Kaasschieter wordt
uitgevoerd.
