Sjamir wil geen
ontslag kabinet
EN DE
DEUXCHEVAUX
GAAT OOK
AL VERDWIJNEN.
WAT HOU
JE NOG OVER?
Barbie weigert verdere
medewerking aan proces
Desnoods minderheidsregering
Reagan vroeg dikwijls
naar steun Contra's
Enrile dreigt zetel
in Senaat te missen
Militaire staatsgreep
op de Fiji Eilanden
DONDERDAG 14 MEI 1987
PAGINA 5
TEL AVIV - In Israël is gisteren in volle omvang een kabinetscrisis uitgebroken over de
kwestie van een internationale vredesconferentie. Maar het is nog onzeker of de breuk
tussen de socialisten en het rechtse Likoed-blok direct tot de val van de regering van
'Nationale Eenheid' zal leiden.
WASHINGTON (GPD) - De vroe
gere nationaal veiligheidsadviseur
Robert McFarlane vertelde presi
dent Reagan geregeld over hulpac
ties ten behoeve van de Contra's in
Nicaragua. Daarbij waren mogelijk
acties die in strijd waren met de
wet. Dat vertelde McFarlane giste
ren tijdens de derde dag van zijn
verhoor door de speciale Congres
commissie die de Iran-affaire on
derzoekt. Hij deed dat in antwoord
op vragen van senator Edward Bo-
land, die in 1984 de wet opstelde
die hulp aan de Contra's verbood.
De wet verbood tot 1986 onder
meer het sturen van fondsen naar
de Contra's, hetzij rechtstreeks
vanuit de VS of via derde landen,
en het geven van (para)militaire ad
viezen. McFarlane gaf tijdens de
verhoren toe dat Oliver North, zijn
medewerker van de nationale vei
ligheidsraad, mogelijk deze passa
ges van de wet heeft overtreden bij
het organiseren van zijn hulppro
gramma voor de Contra's.
President Reagan, aldus McFar
lane, vroeg „vaak" aan de nationaal
veiligheidsadviseur of zijn staf be
zig was met het organiseren van
hulp aan de Contra's, en werd „fre
quent" op de hoogte gehouden van
de voortgang van dat programma.
Ondanks zijn aanmoedigingen
heeft Reagan echter nooit op
dracht gegeven iets te doen dat
strijdig was met het wet, aldus
McFarlane.
Sprekend over zijn reis van mei
1986 naar Teheran, waar hij ver
geefs probeerde wapens voor ge
gijzelden te ruilen, zei Mc Farlane
dat hij „de middelen bij de hand"
had om gijzeling en marteling te
voorkomen. Hij realiseerde zich
dat hij, als een van de hoogste
functionarissen in de regering, af
wist van zeer vitale staatsgehei
men, en had daarom zelfmoordpil
len bij zich, zouden de Iraniérs
hem gevangen willen nemen.
Inmiddels heeft president Rea
gan ontkend dat hij aan koning
Fahd van Saoedi-Arabië om geld
voor de Contra's heeft gevraagd.
McFarlane suggereerde dat eerder
in zijn getuigenis voor de Congres
commissie. Reagan zei dat zijn
dagboeken aantonen dat hij ko
ning Fahd wel heeft bedankt voor
eerdere Saoedische contributies
aan de Contra's, maar dat de ko
ning uit eigen beweging aan het
eind van het gesprek zei, dat hij
zijn hulp zou opvoeren. De Saoe-
di's gaven in totaal 32,5 miljoen
dollar aan de Contra's.
Premier Sjamir (Likoed) weigerde
na een mislukte derde debatronde
over het vredesproces het ontslag
van diens kabinet bij de president
in te dienen. Daarop besloten de
socialisten noodgedwongen in de
regering te blijven. Niettemin
hoopt de Arbeiderspartij van vice-
premier en minister van buiten
landse zaken Peres binnen twee
weken in het parlement een meer
derheid achter zich te hebben voor
vervroegde verkiezingen.
door
Taco Slagter
De Likoed was ook gisteren niet
te overtuigen van de noodzaak, dat
met Jordanië en de Palestijnen on
der auspiciën van een internationa
le conferentie over vrede en een re
geling van het Palestijnse vraag-
Premier Sjamier
- eigen voorstel -
Gifgassen
Alfonsin wil
vervolging
militairen
beëindigen
BUENOS AIRES (Rtr/UPI) - Presi
dent Raul Alfonsin van Argentinië
heeft gisteren een wetsvoorstel in
gediend bij het parlement, dat
strafrechtelijke vervolging onmo
gelijk moet maken van lagere offi
cieren, soldaten en politieagenten.
Mensenrechtenorganisaties in het
land verwachten dat goedkeuring
van het voorstel zal leiden tot een
flinke vermindering van het aantal
processen tegen leden van de
strijdkrachten en van veiligheids
diensten.
Het voorstel komt drie weken
nadat jonge officieren door middel
van een militaire opstand uiting
gaven aan hun ongenoegen over de
vervolging die is ingesteld tegen
militairen, beschuldigd van schen
dingen van mensenrechten in de
periode van de zogenaamde „sme-'
rige oorlog" (1976-1983). Alfonsin
verklaarde dat lagere militairen die
worden verdacht van verkrach
ting, roof en ontvoering van kinde
ren, volgens het nieuwe voorstel
niet van vervolging zijn uitgeslo
ten. Wel hoopt hij met de nieuwe
wet een einde te maken aan „50
jaar van politieke instabiliteit" die
het gevolg zijn van geschillen tus
sen burgers en militairen. Alfonsin
zei „voor altijd de democratie in
Argentinë" veilig te willen stellen.
Buitenland kort
Ontvoering
De Belgische ingenieur Henri
Paul Cloesen, die eerder deze
maand in Suriname door het
Junglecommando van Ronnie
Brunswijk werd ontvoerd en in
middels is vrijgelaten, bevindt zich
in Frans Guyana en keert de ko
mende dagen naar België terug.
Dat heeft het Belgische ministerie
van buitenlandse zaken gemeld.
Het officiële Surinaamse persbu
reau meldde de vrijlating van Cloe
sen al eerder, maar diens werkge
ver, het palmoliebedrijf Victoria,
zei toen van niets te weten.
stuk valt te onderhandelen. Van
wege de patstelling besloot Peres
diens vredesvoorstel niet in stem
ming te brengen. Hieruit conclu
deerde Sjamir in een officiële ver
klaring dat Peres geen mandaat
meer heeft om het vredesproces op
basis van zo'n conferentie voort te
zetten. Maar de vice-premier verze
kerde hem op dezelfde voet te zul
len doorgaan, omdat op dit punt
geen kabinetsbesluit was geno-
Met die politieke stellingname
loopt Peres wel het risico door Sja
mir te worden gedwongen af te tre
den. Sommige politieke waarne
mers in Jeruzalem verwachten het
ontslag voor Peres vandaag al. Dat
zou betekenen dat alle socialisti
sche ministers zullen opstappen.
Sjamir heeft dan nog twee opties:
een minderheidsregering te vor
men of alsnog een afspraak met de
president te maken. Met de socia
listen in de oppositie voor de reste
rende regeertermijn - tot septem
ber 1988 - blokkeert Sjamir de po
litieke bewegingsvrijheid van
diens minderheidskabinet. Boven
dien heeft de grootste religieuze
partij, de NRP, al aangekondigd
geen zitting in zo'n regering te zul
len nemen.
Bij diens eis van nieuwe verkie
zingen baseert Peres zich op het re
geerakkoord. Naar zijn zeggen is
destijds met de Likoed afgespro
ken de kiezers te raadplegen als
ernstige politieke meningsver
schillen leiden tot stagnatie van
het vredesproces. „Het is zeer on
fatsoenlijk en ondemocratisch van
de Likoed tegenover de kiezers
hoe dan ook te willen doorrege
ren", zei Peres gisteravond in een
televisie-interview. Volgens de vi
ce-premier hebben de kiezers in
1982 de partijen geen mandaat ge
geven tot de vorming van een min
derheidscoalitie. „Ook al om die re
den kan het kabinet niet aanblij
ven. Als een van de grootste partij
en niet wil doorgaan in een natio
naal kabinet moeten de kiezers op
nieuw hun oordeel hierover uit
spreken", aldus Peres.
Daarentegen meent de Likoed
dat vervroegde verkiezingen weer
tot een economische chaos leiden.
Bovendien vindt deze partij dat zij
een redelijk alternatief vredesplan
hebben en er dus geen sprake kan
zijn van een stagnatie in het vre
desproces. Maar het plan van Sja
mir om direct met koning Hoes
sein van Jordanië vredesonderhan
delingen te beginnen is onhaal
baar. Hoessein kan vanwege zijn
zwakke positie binnen de Arabi
sche wereld alleen maar akkoord
gaan met een territoriaal compro
mis over de door Israël bezette ge
bieden als hij daartoe door een in
ternationaal forum is gelegiti
meerd.
ADVERTENTIE
LEKKER KOEL
MET CARRIER
AIRCONDITIONING
De oud-minister van defensie Enrile, die het bij de Filipijnse verkiezin
gen onverwacht slecht heeft gedaan, uitte gisteren in Manilla tegenover
zijn aanhangers de beschuldiging van fraude bij het tellen van de stem
men. <foto AP)
Bel de Carrier dealer voor
een vrijblijvend
advies en prijsopgave.
MANILLA (AP) - De voorzitter van
de Filippijnse verkiezingscommis
sie, Ramon Felipe, heeft gisteren
de officiële telling van de stemmen
van de maandag gehouden parle
mentsverkiezingen een dag stilge
legd. Ex-minister van de'fensie
Juan Ponce Enrile, die er mogelijk
niet in zal slagen om een Senaats
zetel te winnen, heeft de beschuldi
ging geuit dat er met de uitslagen
wordt gemanipuleerd en zijn aan
hang laten weten dat hij zich be
drogen voelt.
Reden om de verwerking van de
uitslagen een dag stil te leggen is
dat de inzending van de resultaten
uit de provincie is vertraagd. On
dertussen krijgt de verkiezingsze
ge van president Corazon Aquino
wel steeds meer vorm. Maar aange
wakkerd door het zeer trage ver
loop van de stemmentelling stape
len de beschuldigingen van fraude
zich op. Met name bij rechtse en
linkse kandidaten die tegen de ver
wachting in achter liggen op kan
didaten van de regering zijn gelui
den te vernemen over verkiezings
fraude. Een aantal van hen heeft al
aangekondigd dat zij hertellingen
zullen eisen.
Eén van de oppositiekandidaten
die tegen de voorspellingen in, zich
niet voor een Senaatszetel lijkt te
plaatsen, is de voormalige minister
van defensie Enrile, leider van de
Grote Alliantie voor Democratie
(GAD). Van de 84 kandidaten voor
de 24 Senaatszetels lag hij op de
25ste plaats waardoor hij waar
schijnlijk net de boot zal missen.
Uit gedeeltelijke, officieuze uit
slagen van de Nationale Beweging
voor Vrije Verkiezingen (NAM-
FREL), een onafhankelijke instel
ling die „schaduwtellingen" uit
voert, blijkt dat door Aquino ge
steunde kandidaten mogelijk 23
van de 24 Senaatszetels in de
wacht zullen slepen. Verder liggen
regeringsgezinde kandidaten voor
in de strijd om bijna 80 procent van
de ongeveer 200 zetels in het Huis
van Afgevaardigden. Daarbij geldt
dat Aquino het recht heeft 50 af
gevaardigden in het Huis te benoe-
Het is dan ook begrijpelijk dat
Aquino gisteren tegenover verslag
gevers haar tevredenheid over de
zich aftekenende uitslag kenbaar
maakte. Zij drong er bij haar poli
tieke tegenstanders op aan te
wachten tot alle uitslagen binnen
zouden zijn en „de wil van het volk
te eerbiedigen".
LYON - De voormalige chef van
de Gestapo in Lyon, Klaus Barbie,
doet aan zijn proces in Lyon niet
meer mee. Midcfen in het verhoor
over zijn levensloop stond de nazi-
beul gistermiddag onverwacht op
en begon hij met het voorlezen van
een verklaring waarin hij stelde dat
hij Boliviaans burger was en door
middel van een illegale ontvoering
naar Frankrijk was gehaald.
door
Rudolph Bakker
„Ik ben verraden en zal niet meer
voor uw rechtbank verschijnen",
aldus de 73-jarige Barbie, die ver
zocht naar zijn cel in de St. Joseph
gevangenis te worden terug ge
bracht.
De opwinding die in de rechts
zaal ontstond na deze verklaring
was onbeschrijfelijk. De veertig
advocaten van de slachtoffers van
de 'slager van Lyon' begonnen
door elkaar te schreeuwen, waar
boven uit de kreet te beluisteren
viel: „Barbie, je bent een lafaard".
Barbie bleef kalm en legde uit dat
er geen sprake was van lafheid,
maar zuiver van een 'juridisch pro
bleem'.
Nadat het Hof zich in beraad had
teruggetrokken, verscheen het na
drie kwartier weer op de speciaal
voor dit proces opgerichte tribune
en liet de president weten dat aan
Barbie's verzoek zou worden vol
daan. Nadat het drama om half vier
had ingezet, vertrok de voormalige
beul om kwart over zes met de die-
venwagen naar zijn cel. Hij zal daar
het einde van dit proces, dat naar
schatting twee maanden zal duren,
in eenzaamheid afwachten.
Nadat de rust was teruggekeerd
bekenden zowel de getuigen, die
de komende dagen aan het woord
komen, als de advocaten van de
slachtoffers, dat er al rekening ge
houden was met een dergelijke
manoeuvre van Barbie's advocaat
Verges. Nog maar kort geleden had
zich hetzelfde voorgedaan tijdens
het proces tegen de Libanese terro
rist Abdallah, die eveneens werd
verdedigd door Verges.
Voor pers en publiek heeft met
de aftocht van Barbie het proces
een deel van zijn belang verloren.
Dinsdag had Barbie nog bijna
geërgerd uitgelegd dat hij de nazi
ideologie „niet in twee woorden
kon uitleggen". Gisteren werd over
dat thema voortgeborduurd, al
kwam er aanvankelijk geen ant
woord op de vraag wat Barbie
dacht van 'minderheden als joden,
slaven en zigeuners'. Het onder
werp liep van Barbie's kant uit op
een hymne op de broederlijke sa
menleving van alle rassen en natio
naliteiten in Bolivia, zoals hij die
tot zijn geluk had mogen meema
ken.
De nazi-opvattingen over dit
toch op zijn zachtst gezegd gewich
tige onderwerp kon Barbie zich
niet meer herinneren: „Tenslotte is
dat allemaal al meer dan veertig
jaar geleden en ik woon al zo lang
in Zuid-Amerika". Het onderwerp
werd besloten met de uit Barbie's
mond opzienbarende bekentenis:
„Het woord haat ken ik niet".
Daarbij kwam ook de korte pe
riode aan de orde dat Barbie in Ne
derland verbleef als handlanger
van de inmiddels overleden Willy
Lages (één van de drie van Breda).
Hij arriveerde waarschijnlijk op 29
mei '40 in ons land en bleef naar
wordt aangenomen tot begin juli.
Afwerende gebaren makend ver
laat de voormalige Gestapo-chef
Klaus Barbie de rechtszaal in
Lyon. (foto ANP)
Hoewel hij in Amsterdam moet
hebben gewerkt voor de 'Zentral-
stelle fur Judenfragen', verklaarde
Barbie gistermiddag desgevraagd
dat hij „zelf niet met de Judenfrage
te maken had gehad". Om deze
stelling te ondersteunen liet hij er
ongevraagd op volgen dat „Neder
land zijn aanklacht tegen mij heeft
ingetrokken omdat er niet vol
doende bewijzen waren".
Vandaag zullen psychiaters in de
rechtszaal proberen uit te leggen
hoe een man in elkaar zit die een
normaal stel hersens heeft en van
Homerus houdt en die tegelijker
tijd als handlanger van een misda
dig staatsidee onbeschrijfelijk on
heil aanrichtte en daarna een fer
vent aanhanger van het nazidom
bleef. Want dat Barbie nog steeds
een nazi is blijkt duidelijk uit ieder
woord dat hij tot nu gesproken
heeft, voordat hij zich in zwijgen
hulde.
ROME (Rtr) - Volgens Flaminio
Piccoli, een christen-democra
tisch politicus in Italië die oud-
premier Aldo Moro opvolgde
als voorzitter van de Democra-
zia Cristiana, bestaat er een ge
heime huistelevisiefilm over de
55 dagen in 1978 waarin Aldo
Moro de gevangene was van de
stadsguerrillabeweging "Rode
Brigades", die hem later om het
leven bracht.
Tegenover het katholieke
Film Aldo Moro
tijdschrift "Famiglia Cristiana"
verklaarde Piccoli dat de film
in handen was van "twee of
drie personen, die hem waar
schijnlijk openbaar zullen ma
ken wanneer het hen politiek
uitkomt.".
Flaminio Piccoli maakte niet
duidelijk of de twee of drie per
sonen leden van de Rode Briga
des, de politie of politici waren.
Er hebben voortdurend be
richten de ronde gedaan dat
Moro, die vijf keer eerste-mi-
nister was, tijdens zijn gevan
genschap vooraanstaande lei
ders van de christen-democra
tische partij in geschrifte en op
geluidsbanden beschuldigde
van betrokkenheid bij schan
dalen na de Tweede Wereldoor
log.
ADVERTENTIE
Volgens een rapport van de Ver
enigde Naties heeft Irak herhaalde
malen chemische wapens ingezet
in de oorlog met Iran, maar zijn
ook Iraakse soldaten door giftige
gassen getroffen. In het rapport
werd in het midden gelaten of de
Iraakse militairen het slachtoffer
zijn geworden van hun eigen gif
gassen, die mogelijk door de wind
in hun richting werden teruggebla
zen, of dat Iran zijn dreigement is
nagekomen om ook chemische wa
pens in te zetten in de Golfoorlog.
SUVA (AP) - Op de Fiji Eilanden,
gelegen ten oosten van Australië,
hebben legertroepen vandaag de
regeringsmacht overgenomen. Ra
dio Fiji meldde dat de staatsgreep
werd geleid door luitenant-kolonel
Sitiveni Rabuka. Er werd niet ge
schoten toen, volgens ooggetuigen,
de kolonel en ongeveer tien gewa
pende, gemaskerde mannen het
parlementsgebouw binnendron
gen, waar zij premier Bavadra en
tien leden van zijn kabinet over
meesterden. Rabuka heeft in een
verklaring laten weten dat Bavadra
en zijn kabinetsleden zullen wor
den vrijgelaten.
De staatsgreep volgde na weken
van onlusten als gevolg van de vêr-
kiezing van een door Indiërs over
heerste nieuwe regering. De oor
spronkelijke bewoners van het ei
land, de Fiji's, hebben herhaalde
lijk gedemonstreerd voor grond
wetshervormingen om hun politie
ke macht te verzekeren.
Hoewel officiëel spanningen tus
sen Indiërs en Fiji's worden aange
voerd als reden voor de staatsgreep
speelt mogelijk ook de politieke
koers van de onlangs gekozen en
nu afgezette regering een rol. Pre
mier Bavadra wilde een onafhan
kelijke buitenlandse politiek vol
gen en streefde naar een kernwa-
penvrije zone in de Stille Oceaan.
In de verklaring van het ministe
rie van voorlichting werd gesteld
dat het leger de macht heeft over
genomen om verdere onlusten en
bloedvergieten te voorkomen.
Australië en Nieuw-Zeeland heb
ben hun diplomatieke vertegen
woordiging opdracht gegeven niet
in contact te treden met de nieuwe
regering. De Australische premier
Bob Hawke heeft laten weten dat
hij de staatsgreep op geen enkele
manier wil legitimeren. De Nieuw-
zeelandse premier David Lange,
aan wiens politiek premier Bava
dra een voorbeeld nam, heeft de
staatsgreep verafschuwd en heeft
een oproep gedaan om niet samen
te werken bij de plannen om een
voorlopige regering te vermen.
Tien jaar geleden de Kever, en nu wordt
ook al de Lelijke Eend uit produktie genomen.
Wat blijft er zo nog over aan traditie?
In ieder geval: de beugelfles van Grolsch. Even
als het Grolsch bier.
Al meer dan 300 jaar brouwt Grolsch
haar bier op natuurlijke en ambachtelijke wijze.
VAKMANSCHAP IS MEESTERSCHAP
OP EEN DAG DRINK JE GEEN BIER MEER,
MAAR DRINK JE GROLSCH.