Sjamir wil geen ontslag kabinet EN DE DEUXCHEVAUX GAAT OOK AL VERDWIJNEN. WAT HOU JE NOG OVER? Barbie weigert verdere medewerking aan proces Desnoods minderheidsregering Reagan vroeg dikwijls naar steun Contra's Enrile dreigt zetel in Senaat te missen Militaire staatsgreep op de Fiji Eilanden DONDERDAG 14 MEI 1987 PAGINA 5 TEL AVIV - In Israël is gisteren in volle omvang een kabinetscrisis uitgebroken over de kwestie van een internationale vredesconferentie. Maar het is nog onzeker of de breuk tussen de socialisten en het rechtse Likoed-blok direct tot de val van de regering van 'Nationale Eenheid' zal leiden. WASHINGTON (GPD) - De vroe gere nationaal veiligheidsadviseur Robert McFarlane vertelde presi dent Reagan geregeld over hulpac ties ten behoeve van de Contra's in Nicaragua. Daarbij waren mogelijk acties die in strijd waren met de wet. Dat vertelde McFarlane giste ren tijdens de derde dag van zijn verhoor door de speciale Congres commissie die de Iran-affaire on derzoekt. Hij deed dat in antwoord op vragen van senator Edward Bo- land, die in 1984 de wet opstelde die hulp aan de Contra's verbood. De wet verbood tot 1986 onder meer het sturen van fondsen naar de Contra's, hetzij rechtstreeks vanuit de VS of via derde landen, en het geven van (para)militaire ad viezen. McFarlane gaf tijdens de verhoren toe dat Oliver North, zijn medewerker van de nationale vei ligheidsraad, mogelijk deze passa ges van de wet heeft overtreden bij het organiseren van zijn hulppro gramma voor de Contra's. President Reagan, aldus McFar lane, vroeg „vaak" aan de nationaal veiligheidsadviseur of zijn staf be zig was met het organiseren van hulp aan de Contra's, en werd „fre quent" op de hoogte gehouden van de voortgang van dat programma. Ondanks zijn aanmoedigingen heeft Reagan echter nooit op dracht gegeven iets te doen dat strijdig was met het wet, aldus McFarlane. Sprekend over zijn reis van mei 1986 naar Teheran, waar hij ver geefs probeerde wapens voor ge gijzelden te ruilen, zei Mc Farlane dat hij „de middelen bij de hand" had om gijzeling en marteling te voorkomen. Hij realiseerde zich dat hij, als een van de hoogste functionarissen in de regering, af wist van zeer vitale staatsgehei men, en had daarom zelfmoordpil len bij zich, zouden de Iraniérs hem gevangen willen nemen. Inmiddels heeft president Rea gan ontkend dat hij aan koning Fahd van Saoedi-Arabië om geld voor de Contra's heeft gevraagd. McFarlane suggereerde dat eerder in zijn getuigenis voor de Congres commissie. Reagan zei dat zijn dagboeken aantonen dat hij ko ning Fahd wel heeft bedankt voor eerdere Saoedische contributies aan de Contra's, maar dat de ko ning uit eigen beweging aan het eind van het gesprek zei, dat hij zijn hulp zou opvoeren. De Saoe- di's gaven in totaal 32,5 miljoen dollar aan de Contra's. Premier Sjamir (Likoed) weigerde na een mislukte derde debatronde over het vredesproces het ontslag van diens kabinet bij de president in te dienen. Daarop besloten de socialisten noodgedwongen in de regering te blijven. Niettemin hoopt de Arbeiderspartij van vice- premier en minister van buiten landse zaken Peres binnen twee weken in het parlement een meer derheid achter zich te hebben voor vervroegde verkiezingen. door Taco Slagter De Likoed was ook gisteren niet te overtuigen van de noodzaak, dat met Jordanië en de Palestijnen on der auspiciën van een internationa le conferentie over vrede en een re geling van het Palestijnse vraag- Premier Sjamier - eigen voorstel - Gifgassen Alfonsin wil vervolging militairen beëindigen BUENOS AIRES (Rtr/UPI) - Presi dent Raul Alfonsin van Argentinië heeft gisteren een wetsvoorstel in gediend bij het parlement, dat strafrechtelijke vervolging onmo gelijk moet maken van lagere offi cieren, soldaten en politieagenten. Mensenrechtenorganisaties in het land verwachten dat goedkeuring van het voorstel zal leiden tot een flinke vermindering van het aantal processen tegen leden van de strijdkrachten en van veiligheids diensten. Het voorstel komt drie weken nadat jonge officieren door middel van een militaire opstand uiting gaven aan hun ongenoegen over de vervolging die is ingesteld tegen militairen, beschuldigd van schen dingen van mensenrechten in de periode van de zogenaamde „sme-' rige oorlog" (1976-1983). Alfonsin verklaarde dat lagere militairen die worden verdacht van verkrach ting, roof en ontvoering van kinde ren, volgens het nieuwe voorstel niet van vervolging zijn uitgeslo ten. Wel hoopt hij met de nieuwe wet een einde te maken aan „50 jaar van politieke instabiliteit" die het gevolg zijn van geschillen tus sen burgers en militairen. Alfonsin zei „voor altijd de democratie in Argentinë" veilig te willen stellen. Buitenland kort Ontvoering De Belgische ingenieur Henri Paul Cloesen, die eerder deze maand in Suriname door het Junglecommando van Ronnie Brunswijk werd ontvoerd en in middels is vrijgelaten, bevindt zich in Frans Guyana en keert de ko mende dagen naar België terug. Dat heeft het Belgische ministerie van buitenlandse zaken gemeld. Het officiële Surinaamse persbu reau meldde de vrijlating van Cloe sen al eerder, maar diens werkge ver, het palmoliebedrijf Victoria, zei toen van niets te weten. stuk valt te onderhandelen. Van wege de patstelling besloot Peres diens vredesvoorstel niet in stem ming te brengen. Hieruit conclu deerde Sjamir in een officiële ver klaring dat Peres geen mandaat meer heeft om het vredesproces op basis van zo'n conferentie voort te zetten. Maar de vice-premier verze kerde hem op dezelfde voet te zul len doorgaan, omdat op dit punt geen kabinetsbesluit was geno- Met die politieke stellingname loopt Peres wel het risico door Sja mir te worden gedwongen af te tre den. Sommige politieke waarne mers in Jeruzalem verwachten het ontslag voor Peres vandaag al. Dat zou betekenen dat alle socialisti sche ministers zullen opstappen. Sjamir heeft dan nog twee opties: een minderheidsregering te vor men of alsnog een afspraak met de president te maken. Met de socia listen in de oppositie voor de reste rende regeertermijn - tot septem ber 1988 - blokkeert Sjamir de po litieke bewegingsvrijheid van diens minderheidskabinet. Boven dien heeft de grootste religieuze partij, de NRP, al aangekondigd geen zitting in zo'n regering te zul len nemen. Bij diens eis van nieuwe verkie zingen baseert Peres zich op het re geerakkoord. Naar zijn zeggen is destijds met de Likoed afgespro ken de kiezers te raadplegen als ernstige politieke meningsver schillen leiden tot stagnatie van het vredesproces. „Het is zeer on fatsoenlijk en ondemocratisch van de Likoed tegenover de kiezers hoe dan ook te willen doorrege ren", zei Peres gisteravond in een televisie-interview. Volgens de vi ce-premier hebben de kiezers in 1982 de partijen geen mandaat ge geven tot de vorming van een min derheidscoalitie. „Ook al om die re den kan het kabinet niet aanblij ven. Als een van de grootste partij en niet wil doorgaan in een natio naal kabinet moeten de kiezers op nieuw hun oordeel hierover uit spreken", aldus Peres. Daarentegen meent de Likoed dat vervroegde verkiezingen weer tot een economische chaos leiden. Bovendien vindt deze partij dat zij een redelijk alternatief vredesplan hebben en er dus geen sprake kan zijn van een stagnatie in het vre desproces. Maar het plan van Sja mir om direct met koning Hoes sein van Jordanië vredesonderhan delingen te beginnen is onhaal baar. Hoessein kan vanwege zijn zwakke positie binnen de Arabi sche wereld alleen maar akkoord gaan met een territoriaal compro mis over de door Israël bezette ge bieden als hij daartoe door een in ternationaal forum is gelegiti meerd. ADVERTENTIE LEKKER KOEL MET CARRIER AIRCONDITIONING De oud-minister van defensie Enrile, die het bij de Filipijnse verkiezin gen onverwacht slecht heeft gedaan, uitte gisteren in Manilla tegenover zijn aanhangers de beschuldiging van fraude bij het tellen van de stem men. <foto AP) Bel de Carrier dealer voor een vrijblijvend advies en prijsopgave. MANILLA (AP) - De voorzitter van de Filippijnse verkiezingscommis sie, Ramon Felipe, heeft gisteren de officiële telling van de stemmen van de maandag gehouden parle mentsverkiezingen een dag stilge legd. Ex-minister van de'fensie Juan Ponce Enrile, die er mogelijk niet in zal slagen om een Senaats zetel te winnen, heeft de beschuldi ging geuit dat er met de uitslagen wordt gemanipuleerd en zijn aan hang laten weten dat hij zich be drogen voelt. Reden om de verwerking van de uitslagen een dag stil te leggen is dat de inzending van de resultaten uit de provincie is vertraagd. On dertussen krijgt de verkiezingsze ge van president Corazon Aquino wel steeds meer vorm. Maar aange wakkerd door het zeer trage ver loop van de stemmentelling stape len de beschuldigingen van fraude zich op. Met name bij rechtse en linkse kandidaten die tegen de ver wachting in achter liggen op kan didaten van de regering zijn gelui den te vernemen over verkiezings fraude. Een aantal van hen heeft al aangekondigd dat zij hertellingen zullen eisen. Eén van de oppositiekandidaten die tegen de voorspellingen in, zich niet voor een Senaatszetel lijkt te plaatsen, is de voormalige minister van defensie Enrile, leider van de Grote Alliantie voor Democratie (GAD). Van de 84 kandidaten voor de 24 Senaatszetels lag hij op de 25ste plaats waardoor hij waar schijnlijk net de boot zal missen. Uit gedeeltelijke, officieuze uit slagen van de Nationale Beweging voor Vrije Verkiezingen (NAM- FREL), een onafhankelijke instel ling die „schaduwtellingen" uit voert, blijkt dat door Aquino ge steunde kandidaten mogelijk 23 van de 24 Senaatszetels in de wacht zullen slepen. Verder liggen regeringsgezinde kandidaten voor in de strijd om bijna 80 procent van de ongeveer 200 zetels in het Huis van Afgevaardigden. Daarbij geldt dat Aquino het recht heeft 50 af gevaardigden in het Huis te benoe- Het is dan ook begrijpelijk dat Aquino gisteren tegenover verslag gevers haar tevredenheid over de zich aftekenende uitslag kenbaar maakte. Zij drong er bij haar poli tieke tegenstanders op aan te wachten tot alle uitslagen binnen zouden zijn en „de wil van het volk te eerbiedigen". LYON - De voormalige chef van de Gestapo in Lyon, Klaus Barbie, doet aan zijn proces in Lyon niet meer mee. Midcfen in het verhoor over zijn levensloop stond de nazi- beul gistermiddag onverwacht op en begon hij met het voorlezen van een verklaring waarin hij stelde dat hij Boliviaans burger was en door middel van een illegale ontvoering naar Frankrijk was gehaald. door Rudolph Bakker „Ik ben verraden en zal niet meer voor uw rechtbank verschijnen", aldus de 73-jarige Barbie, die ver zocht naar zijn cel in de St. Joseph gevangenis te worden terug ge bracht. De opwinding die in de rechts zaal ontstond na deze verklaring was onbeschrijfelijk. De veertig advocaten van de slachtoffers van de 'slager van Lyon' begonnen door elkaar te schreeuwen, waar boven uit de kreet te beluisteren viel: „Barbie, je bent een lafaard". Barbie bleef kalm en legde uit dat er geen sprake was van lafheid, maar zuiver van een 'juridisch pro bleem'. Nadat het Hof zich in beraad had teruggetrokken, verscheen het na drie kwartier weer op de speciaal voor dit proces opgerichte tribune en liet de president weten dat aan Barbie's verzoek zou worden vol daan. Nadat het drama om half vier had ingezet, vertrok de voormalige beul om kwart over zes met de die- venwagen naar zijn cel. Hij zal daar het einde van dit proces, dat naar schatting twee maanden zal duren, in eenzaamheid afwachten. Nadat de rust was teruggekeerd bekenden zowel de getuigen, die de komende dagen aan het woord komen, als de advocaten van de slachtoffers, dat er al rekening ge houden was met een dergelijke manoeuvre van Barbie's advocaat Verges. Nog maar kort geleden had zich hetzelfde voorgedaan tijdens het proces tegen de Libanese terro rist Abdallah, die eveneens werd verdedigd door Verges. Voor pers en publiek heeft met de aftocht van Barbie het proces een deel van zijn belang verloren. Dinsdag had Barbie nog bijna geërgerd uitgelegd dat hij de nazi ideologie „niet in twee woorden kon uitleggen". Gisteren werd over dat thema voortgeborduurd, al kwam er aanvankelijk geen ant woord op de vraag wat Barbie dacht van 'minderheden als joden, slaven en zigeuners'. Het onder werp liep van Barbie's kant uit op een hymne op de broederlijke sa menleving van alle rassen en natio naliteiten in Bolivia, zoals hij die tot zijn geluk had mogen meema ken. De nazi-opvattingen over dit toch op zijn zachtst gezegd gewich tige onderwerp kon Barbie zich niet meer herinneren: „Tenslotte is dat allemaal al meer dan veertig jaar geleden en ik woon al zo lang in Zuid-Amerika". Het onderwerp werd besloten met de uit Barbie's mond opzienbarende bekentenis: „Het woord haat ken ik niet". Daarbij kwam ook de korte pe riode aan de orde dat Barbie in Ne derland verbleef als handlanger van de inmiddels overleden Willy Lages (één van de drie van Breda). Hij arriveerde waarschijnlijk op 29 mei '40 in ons land en bleef naar wordt aangenomen tot begin juli. Afwerende gebaren makend ver laat de voormalige Gestapo-chef Klaus Barbie de rechtszaal in Lyon. (foto ANP) Hoewel hij in Amsterdam moet hebben gewerkt voor de 'Zentral- stelle fur Judenfragen', verklaarde Barbie gistermiddag desgevraagd dat hij „zelf niet met de Judenfrage te maken had gehad". Om deze stelling te ondersteunen liet hij er ongevraagd op volgen dat „Neder land zijn aanklacht tegen mij heeft ingetrokken omdat er niet vol doende bewijzen waren". Vandaag zullen psychiaters in de rechtszaal proberen uit te leggen hoe een man in elkaar zit die een normaal stel hersens heeft en van Homerus houdt en die tegelijker tijd als handlanger van een misda dig staatsidee onbeschrijfelijk on heil aanrichtte en daarna een fer vent aanhanger van het nazidom bleef. Want dat Barbie nog steeds een nazi is blijkt duidelijk uit ieder woord dat hij tot nu gesproken heeft, voordat hij zich in zwijgen hulde. ROME (Rtr) - Volgens Flaminio Piccoli, een christen-democra tisch politicus in Italië die oud- premier Aldo Moro opvolgde als voorzitter van de Democra- zia Cristiana, bestaat er een ge heime huistelevisiefilm over de 55 dagen in 1978 waarin Aldo Moro de gevangene was van de stadsguerrillabeweging "Rode Brigades", die hem later om het leven bracht. Tegenover het katholieke Film Aldo Moro tijdschrift "Famiglia Cristiana" verklaarde Piccoli dat de film in handen was van "twee of drie personen, die hem waar schijnlijk openbaar zullen ma ken wanneer het hen politiek uitkomt.". Flaminio Piccoli maakte niet duidelijk of de twee of drie per sonen leden van de Rode Briga des, de politie of politici waren. Er hebben voortdurend be richten de ronde gedaan dat Moro, die vijf keer eerste-mi- nister was, tijdens zijn gevan genschap vooraanstaande lei ders van de christen-democra tische partij in geschrifte en op geluidsbanden beschuldigde van betrokkenheid bij schan dalen na de Tweede Wereldoor log. ADVERTENTIE Volgens een rapport van de Ver enigde Naties heeft Irak herhaalde malen chemische wapens ingezet in de oorlog met Iran, maar zijn ook Iraakse soldaten door giftige gassen getroffen. In het rapport werd in het midden gelaten of de Iraakse militairen het slachtoffer zijn geworden van hun eigen gif gassen, die mogelijk door de wind in hun richting werden teruggebla zen, of dat Iran zijn dreigement is nagekomen om ook chemische wa pens in te zetten in de Golfoorlog. SUVA (AP) - Op de Fiji Eilanden, gelegen ten oosten van Australië, hebben legertroepen vandaag de regeringsmacht overgenomen. Ra dio Fiji meldde dat de staatsgreep werd geleid door luitenant-kolonel Sitiveni Rabuka. Er werd niet ge schoten toen, volgens ooggetuigen, de kolonel en ongeveer tien gewa pende, gemaskerde mannen het parlementsgebouw binnendron gen, waar zij premier Bavadra en tien leden van zijn kabinet over meesterden. Rabuka heeft in een verklaring laten weten dat Bavadra en zijn kabinetsleden zullen wor den vrijgelaten. De staatsgreep volgde na weken van onlusten als gevolg van de vêr- kiezing van een door Indiërs over heerste nieuwe regering. De oor spronkelijke bewoners van het ei land, de Fiji's, hebben herhaalde lijk gedemonstreerd voor grond wetshervormingen om hun politie ke macht te verzekeren. Hoewel officiëel spanningen tus sen Indiërs en Fiji's worden aange voerd als reden voor de staatsgreep speelt mogelijk ook de politieke koers van de onlangs gekozen en nu afgezette regering een rol. Pre mier Bavadra wilde een onafhan kelijke buitenlandse politiek vol gen en streefde naar een kernwa- penvrije zone in de Stille Oceaan. In de verklaring van het ministe rie van voorlichting werd gesteld dat het leger de macht heeft over genomen om verdere onlusten en bloedvergieten te voorkomen. Australië en Nieuw-Zeeland heb ben hun diplomatieke vertegen woordiging opdracht gegeven niet in contact te treden met de nieuwe regering. De Australische premier Bob Hawke heeft laten weten dat hij de staatsgreep op geen enkele manier wil legitimeren. De Nieuw- zeelandse premier David Lange, aan wiens politiek premier Bava dra een voorbeeld nam, heeft de staatsgreep verafschuwd en heeft een oproep gedaan om niet samen te werken bij de plannen om een voorlopige regering te vermen. Tien jaar geleden de Kever, en nu wordt ook al de Lelijke Eend uit produktie genomen. Wat blijft er zo nog over aan traditie? In ieder geval: de beugelfles van Grolsch. Even als het Grolsch bier. Al meer dan 300 jaar brouwt Grolsch haar bier op natuurlijke en ambachtelijke wijze. VAKMANSCHAP IS MEESTERSCHAP OP EEN DAG DRINK JE GEEN BIER MEER, MAAR DRINK JE GROLSCH.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5