Triomf voor Botha, tragedie voor Z-Afrika
Ontwapening moet
veel evenwichtiger
Pleidooi Van Eekelen in Washington:
Secord erg boos over
scherpe ondervraging
Vervolging van joodse
leider wegens 'laster'
Vertrouwen in Martens
VRIJDAG 8 MEI 1987
PAGINA 5
WASHINGTON - Minister Van Eekelen (defensie) heeft gisteren in Washington gepleit
voor een veel omvattend plan dat alle aspecten van ontwapeningsvraagstukken omvat.
De minister deed dat voorstel tijdens een bijeenkomst die was belegd door de zoge
naamde Eurogroep, een groep waarin de ministers van defensie van de Europese NAVO-
landen zitting hebben.
door
Henk Dam
Van Eekelen constateerde dat er
bij de huidige stroom aan voorstel
len en plannen van de zijde van de
Sovjet-Unie op het vlak van ontwa
pening aan NAVO-zijde 'complica-
Moordplannen
extremisten
VS verijdeld
WASHINGTON (Rtr) - Twee Ame
rikaanse extremisten zijn in de
Verenigde Staten in staat van be
schuldiging gesteld wegens het
voorbereiden van een komplot om
de Nicaraguaanse president, Da
niel Ortega, te vermoorden. Dit
heeft het ministerie van justitie gis
teren meegedeeld in Washington.
Het komplot faalde omdat een
door de aangeklaagden gerecru-
teerde man de Federale Recherche
FBI inlichtte. Een van de twee be
klaagden is gisteren gearresteerd,
de tweede is voortvluchtig.
„De aangeklaagden hebben wil
lens en wetens concrete stappen
ondernomen om een buitenlandse
functionaris - president Daniel Or
tega - te vermoorden", zo staat in
de aanklacht. De twee mannen
kunnen worden veroordeeld tot le
venslange gevangenisstraf.
Volgens de aanklacht hebben de
twee beklaagden, de 35-jarige Ho
ward en de 30-jarige Norris, andere
individuen met een militaire ach
tergrond gerecruteerd en hebben
zij geprobeerd financiële steun te
krijgen. Howard heeft betrokke
nen gezegd dat hij bij het slagen
van de aanslag op Ortega vijf mil
joen dollar zou krijgen. Deze onge
noemde sponsor zou een half mil
joen dollar op een bankrekening
hebben gestort voor de voorberei
ding van de aanslag.
Ook hebben zij zich gewend tot
een Conservatief lid van het Huis
van Afgevaardigen in verband met
de voorbereidingen voor een ver
kenningsmissie naar Honduras en
Nicaragua. De afgevaardigde Phi
lip Crane heeft aan het onderzoek
meegewerkt en hij was niet op de
hoogte van het moordcomplot, al
dus een verklaring van het ministe-
Buitenland kort
Mijnongeluk
Door een modderstroom in een
mijngang in de Zuidafrikaanse
steenkolenmijn Coalbrook bij Sa-
solburg zijn twaalf mijnwerkers
om het leven gekomen. Het onge
luk gebeurde terwijl de mijnwer
kers bezig waren de mijngang
schoon te maken. Het duurde 24
uur eer alle slachtoffers geborgen
waren. In Coalbrook vond in 1960
het ergste mijnongeluk in Zuid-
Afrika plaats, waarbij 435 arbei
ders om het leven kwamen.
Aids
De immuunziekte aids heeft in
de Verenigde Staten al aan 20.352
mensen het leven gekost. Dat is 58
procent van het aantal dat sinds ju
ni 1981 met het virus is besmet.
Driekwart van de overledenen was
homo- of biseksueel, ongeveer 15
procent was heteroseksueel en de
andere slachtoffers waren kinde
ren. De gegevens zijn afkomstig
van een medisch onderzoekscen
trum in Washington.
Rapport
Het ritme waarin over de gehele
wereld mensen vermist raken is ui
terst zorgwekkend. Een nog niet
officieel vrijgegeven rapport van
de Verenigde Naties meldt dat in
talrijke landen, met onderling zeer
uiteenlopende regimes, het spoor
loos laten verdwijnen van mensen
een tactiek is van regeringen om af
te rekenen met oppositionele
krachten. Ook zouden regeringen
vaak pressie uitoefenen op advoca
ten die opheldering proberen te
krijgen over de verblijfplaats van
vermiste personen.
Vredesforum
De deelnemers aan een interna
tionaal vredesforum in Polen heb
ben gisteren meerdere scherpe ver
klaringen uitgegeven waarin werd
gesteld dat vrede niet mogelijk is
zonder naleving van mensenrech
ten. Het voor Poolse begrippen
unieke forum heeft nogal wat
weerstand te duchten van de over
heid, maar gaat desondanks door.
De politie arresteerde enkele orga
nisatoren van het forum en heeft
de telefoonverbinding verbroken
met de kerk in Warschau waar het
forum bijeenkomt.
ties' zijn opgetreden bij het reage
ren op die voorstellen.
Daarbij doelde de minister onder
meer op de discussie die momen
teel binnen de NAVO woedt over
Gorbatsjovs voorstel alle middel-
lange-afstandswapens te elimine
ren. Een open vraag is vooralsnog
of dat ook tot verwijdering van de
kortedrachtswapens moet leiden.
Van Eekelen zei dat een veel om
vattend plan zoals hij zich dat voor
stelt antwoord zou moeten geven
op vragen als: wat is het minimum
aantal wapens in verschillende ca-
tegoriën dat voor een doeltreffende
afschrikking nodig is? Wat is de rol
van de Franse en Britse afschrik
kingsmacht in verschillende ont
wapeningsscenario's? En: hoe kan
voor de langere termijn de koppe
ling van de Amerikaanse en Euro
pese veiligheid worden gegaran
deerd?
Met die laatste vraag zat Van Ee
kelen dicht bij het thema van de
bijeenkomst van gisteren, die was
gewijd aan de verschillen van in
zicht tussen de Europese NAVO-
landen en de Verenigde Staten
over vorm en omvang van de Euro
pese defensie-inspanning.
De meest provocerende spreker
over dit thema was de afscheid ne
mende Amerikaanse staatssecreta
ris van .defensie Richard Perle.
Perle zei onomwonden, dat de Eu
ropese landen te weinig voor de
fensie over hebben, en dat met na
me veel meer aan conventionele
(niet-nucleaire) defensie zal moe
ten worden uitgegeven.
Perle merkte in dat verband op,
dat het nodig is dat aan Europese
NAVO-zijde meer aan conventio
nele bewapening wordt gedaan,
gezien het grote Russische over
wicht in deze sector.
Bij het weghalen van alle mid-
dellange-afstandsraketten uit Eu
ropa of zelfs verdergaande nucleai
re ontwapening zou dat alleen
maar dringender worden.
Lord Carrington, de secretaris
generaal van de NAVO, zei dat de
Europese landen van de NAVO al
een heel belangrijk deel van de ver
dediging van Europa voor hun re
kening nemen.
Het in Amerika levende idee, dat
Europa te weinig aan de eigen de
fensie doet, noemde hij een ver
keerde gedachte. Carrington er
kende, dat met name conservatie
ve kringen in de VS willen, dat
Amerika zijn troepen uit Europa
terugtrekt om Europa tot actie te
dwingen.
Carrington is daar een verklaard
tegenstander van. De 325.000 Ame
rikaanse militairen in Europa vor
men een belangrijk symbool van
de koppeling tussen Amerika en
Europa.
„Hen weghalen geeft bovendien
een verkeerd signaal aan Gorbats-
jov, en zou ertoe leiden, dat hij
geen enkele concessie op het ge
bied van conventionele ontwape
ning meer wil doen", aldus de se
cretaris-generaal van de NAVO.
WASHINGTON (UPI/AFP/Rtr) -
De gepensioneerde luchtmachtge-
neraal Richard Secord heeft giste
ren in Washington tegenover de
speciale onderzoekscommissies
voor de Iran-Contra-affaire zijn ge
duld verloren en zijn scherpe on
dervraging over de winst op de wa
penverkoop aan Iran „krankzin
nig" genoemd. In een gespannen
sfeer verdedigde Secord zich bij de
vraag of hij persoonlijk heeft ge
profiteerd van de wapenleveran
ties aan Teheran.
Had Secord de eerste twee dagen
rustig verslag kunnen doen van
zijn ervaringen bij de wapenver
koop en het overhevelen van de
winst naar de Contra's, de derde
dag werd hij stevig onder handen
genomen door Arthur Liman,
raadsman van de speciale commis
sies van Senaat en Huis van Af
gevaardigden. Secords advocaat
beklaagde zich er zelfs over dat zijn
cliënt was „gekweld" door zijn on
dervrager. De luchtmachtgeneraal
buiten dienst voelde zich absoluut
niet op zijn gemak toen Liman
bleef vragen naar zijn persoonlijke
voordeel bij de transacties.
Secord hield vol dat hij zelf niets
wijzer was gewofden van de wa-
penverkoop, ook al leidde hij deze
operatie. De acht miljoen dollar,
die zich nu nog op Zwitserse bank
rekeningen bevindt, zijn volgens
hem geen winst. Dat geld zou no
dig zijn om nog niet betaalde reke
ningen te voldoen. „Ik weet niet
hoeveel er over blijft als die reke
ningen zijn betaald en ik houd mij
daar nu niet mee bezig. Ik richt mij
niet op deze technische zaak, die u
naar voren brengt. Dit is krankzin
nig".
Ondervrager Liman ging er van
uit dat de overgebleven acht mil
joen dollar bedoeld waren voor Se
cord. De luchtmachtgeneraal ver
klaarde echter zich te hebben voor
genomen geen winst op te strijken
uit de wapenverkoop. Hij ontving
volgens eigen zeggen alleen een
maandsalaris van zesduizend dol
lar van zijn eigen onderneming,
Stanford Technology.
President Reagan ontkende gis
teren opnieuw te hebben geweten
dat winst uit de wapenverkoop aan
Teheran werd doorgesluisd naar
de Nicaraguaanse rebellen. Hij rea
geerde hiermee op de verklaringen
van Secord, die woensdag voor de
onderzoekscommissies liet weten
altijd de indruk te hebben gehad
dat de president van deze zaak af
wist. Volgens Secord heeft Oliver
North, stafmedewerker van de Na
tionale Veiligheidsraad, hem een
aantal malen gezegd de overheve
ling van het geld te hebben gemeld
aan Reagan. De voormalige veilig
heidsadviseur John Poindexter
zou hem zelfs gezegd hebben dat
Reagan tevreden was met Secords
werk.
Op de vraag of hij wist wat Se-
Richard. Secord
- krankzinnige vragen -
cord de afgelopen twee jaar heeft
gedaan antwoordde Reagan: „Ik
denk dat mijnheer Secord als parti
culier burger samen met andere
burgers bezig is geweest met het
loskrijgen van hulp voor de Con
tra's. Daar is niets onwettigs aan".
BELFAST - Bij de begrafenis van een lid van het Iers Republikeins Leger (IRA), gisteren in de Noordierse
hoofdstad Belfast, raakten rouwende familieleden en IRA-sympathisanten slaags met de politie. De overledene,
Finbar McKenna, kwam om het leven toen een bom die hij wilde plaatsen te vroeg explodeerde. «Foto anpi
WENEN (AP) - De Oostenrijkse
president Kurt Waldheim heeft de
procureur-generaal in zijn land gis
teren gemachtigd de leider van het
Joods Wereldcongres (WJC), Ed
gar Bronfman, te vervolgen we
gens laster.
Het bureau van Waldheim deel
de mee dat Bronfman aangeklaagd
zal worden naar aanleiding van een
drietal uitlatingen die hij op 5 mei
gedaan heeft op een conferentie
van het WJC in Boedapest.
Bronfman verklaarde in Boeda
pest dat Waldheim tijdens de
Tweede Wereldoorlog deel uit
maakte van de „nazi-moordmachi
ne" en dat, als Waldheim „enig pa
triottisme in zijn ziel heeft, zijn art
sen redenen zouden vinden voor
hem om af te treden." De derde uit
spraak was dat Waldheims „wan
daden en leugens over zijn verle
den" zo duidelijk waren dat het
welhaast „een misdaad tegen de
mensheid zou zijn om veel te ma
ken te hebben met deze man."
De Duitstalige versie van Bronf-
mans uitspraken, zoals die geci
teerd werden door het bureau van
Waldheim en het Oostenrijkse
persbureau APA, sprak evenwel
ten onrechte van „Verbrechen"
(misdaden), terwijl Bronfman
Waldheim beschuldigde van „mis
deeds" (wandaden).
Van verscheidene kanten is twij
fel geuit over de vraag of een aan
klacht tegen Bronfman wel ver
standig is. Er lijkt verder onenig
heid te zijn gerezen tussen de so
cialistische en conservatieve leden
van de coalitieregering over een in
ternationale commissie van ge
schiedkundigen die een onderzoek
zou moeten instellen naar het oor
logsverleden van Waldheim.
Bronfman, die woensdag ver
klaard had dat hjj „met liefde en
plezier naar Oostenrijk zou gaan"
als Waldheim hem wilde vervol
gen, verklaarde gisteren op een
persconferentie in Boedapest dat
hij de aanklacht van Waldheim niet
serieus neemt. „Ik neem zijn aan
klacht niet serieus. Ik neem hem
niet serieus als mens. Oostenrijk
neem ik wel serieus," aldus Bronf-
ROME (Rtr/ANP) - De families
van twee Italiaanse meisjes die
sinds 1983 worden vermist,
hebben gisteren een beloning
van 1,5 miljoen dollar (drie mil
joen gulden) uitgeloofd voor
degene die inlichtingen kan
verschaffen over de vermisten.
Het gaat om Mirella Gregori
en Emanuela Orlandi die in
1983 spoorloos verdwenen.
Emanuela Orlandi zou in juni
van dat jaar ontvoerd zijn door
een Turkse terroristengroep,
die zei het meisje vrij te zullen
laten in ruil voor de vrijlating
van Mehmet Ali Agca, die een
levenslange gevangenisstraf
uitzit wegens een aanslag op
paus Johannes Paulus II.
Mirella Gregori verdween en
kele weken eerder. De politie
stelde een onderzoek in of bei
de meisjes niet het slachtoffer
waren geworden van interna
tionale vrouwenhandel. De ou-
Ouders van
vermiste
meisjes loven
drie miljoen
gulden uit
ders van beide meisjes hebben
nooit willen geloven, dat zij
simpelweg van huis waren
weggelopen. De familie Orlan
di liet in 1983 het centrum van
Rome volplakken met affiches
waarop om inlichtingen over
de verblijfplaats van hun doch
ter werd gevraagd. De vader
van Emanuela is een inwoner
van Vaticaanstad en de paus
■heeft persoonlijk in het open
baar een beroep op de ontvoer
ders gedaan om het meisje vrij
te laten. De toenmalige Ita
liaanse president, Sandro Perti-
ni, gaf de politie opdracht het
onderzoek naar Mirella Gregori
naar het buitenland uit te brei
den.
Op een persconferentie ver
klaarden de families Orlandi en
Gregori 390.000 dollar beschik
baar te stellen voor informatie
die zou leiden tot oplossing van
het raadsel van hun verdwij
ning, 590.000 dollar voor dege
ne die kan vertellen waar de lij
ken zijn, en 1,5 miljoen dollar
voor degene die de meisjes le
vend en wel opspoort.
De niet uitgesproken rijke fa
milies en hun advocaten wil
den niet zeggen waar het geld
voor de beloningen vandaan
komt en of het Vaticaan eraan
meebetaalt.
BRUSSEL (ANP) - De Belgische
regering heeft gisteren opnieuw
het vertrouwen gekregen van de
Kamer van Volksvertegenwoordi
gers. Maar uit de verklaringen van
de fractieleiders van de regerings
partijen bleek dat zij eigenlijk al
leen nog maar vertrouwen hebben
in de eigen vertegenwoordigers in
het kabinet. De jongste crisis rond
de kwestie-Happart lijkt daarom
nog niet geheel achter de rug.
De dreigende impasse rond het
burgemeesterschap van de Vlaam
se gemeente Voeren werd woens
dag doorbroken door de plaatsver
vangend gouverneur van de pro
vincie Limburg. Hij zorgde ervoor
dat de Frans sprekende Happart
voor de vierde keer uit zijn functie
werd gezet. Het provinciebestuur
van Limburg heeft tevens een pro
cedure op gang gebracht die ertoe
moet leiden dat er een bijzondere
commissaris naar Voeren wordt
gestuurd. Die moet erop toezien
dat de burgemeestersverkiezing in
de gemeenteraad de volgende keer
wel volgens de taalregels plaats
vindt. Die regels bepalen dat de
eerste burger in een Vlaamse ge
meente Nederlands moet spreken.
Maar vooral de Fr an talige chris
ten-democraten zitten nogal om
hoog met de nieuwe situatie. Voor
hen is het zenden van de speciale
waarnemer naar Voeren onaan
vaardbaar. Volgens fractieleider
Wauthy betekent het stemmen
voor de vertrouwensmotie dan ook
„dat wij vertrouwen in de eerste-
minister en in de minister van bin
nenlandse zaken, opdat zij ervoor
zorgen dat er geen bijzondere com
missaris naar Voeren wordt gezon
den".
JOHANNESBURG - Ruim een
week geleden gaf de Zuidafrikaan
se minister van buitenlandse za
ken, Roelof 'Pik' Botha al aan hoe
hy tegen de verkiezingen voor het
exclusief blanke parlement aan
keek: 'De Nationale Partij-regering
kan alleen maar vervangen worden
door een regering van rechts. Maar
wij zijn daar niet bang voor. Wij ge
loven dat er voldoende Engels- en
Afrikaanstalige blanken zijn die
beseffen dat het pad van hervor
ming en machtsdeling beter is dan
een van verdere opdeling, apart
heid en het opwekken van haat
tussen blank en zwart'.
door
Ruud de Wit
De uitslag van de verkiezingen
van afgelopen woensdag lijkt hem
gelijk te geven. De liberale opposi
tie-combinatie PFP-NRP is met
een verlies van 9 zetels naar de
marge van het blank-politieke ge
beuren verdreven en de ultra
rechtse Konservatieve Partij heeft
het meer dan uitstekend gedaan,
met een winst van vier zetels. Wan
neer men echter naar de uitge
brachte stemmen kijkt, is de ver
schuiving naar rechts nog opzien
barender. De PFP, bij de laatste
verkiezingen in 1981 nog goed voor
19,09 procent van alle stemmen,
komt nu slechts tot ruim 14 pro
cent, terwijl het ultrarechtse blok,-
bestaande uit de Konservatieve
Partij van Andries Treurnicht en
de fascistische Afrikaner Weer
standsbeweging van Eugene Ter-
re'Blanche maar liefst 26,37 pro
cent achter zich heeft weten te krij
gen. Het conservatieve plaatje
wordt zelfs nog verontrustender
als met de stemmen van de andere
rechtse partij, de HNP (in 1981 nog
goed voor 13,84 procent, maar nu
helemaal overvleugeld door de
KP), erbij telt. Want dan komt het
totale aantal stemmen voor uiterst
rechts op 600.000 oftewel bijna 30
procent.
In Nationale Partij-kringen kan
om die reden toch niet echt met de
nodige geruststelling naar het
eindresultaat worden gekeken.
Weliswaar kreeg president P.W.
Botha met 52,45 procent van de
stemmen het mandaat waarom hij
had gevraagd en steeg het zetelaan
tal met 7 tot 124, maar het stem
menpercentage daalde met ruim 3
procent ten opzichte van de verkie
zingen in 1981. Vooral in de voor
malige Boeren-republieken Trans
vaal en Oranje Vrijstaat kreeg de
NP een aantal klappen te verwer
ken van de ultra-rechtse kant en in
die provincies is de N P-meerder
heid in stemmen slechts gering.,
Daartegenover staat, dat de NP het
in de Kaap en in Natal uitzonder
lijk goed heeft gedaan. De Engels
talige liberale New Republic Partij
werd in Natal weggevaagd en
houdt slechts één zetel over. En dat
betekent, dat de NP voor het eerst
in deze provincie de meerderheid
heeft behaald. Tenslotte werden er
in de Kaap-provincie, traditioneel
het bolwerk van de liberale PFP,
een aantal belangrijke zetels ge-
door de NP.
Zware slag
Vooral voor de PFP moet de uit
slag als een zware slag voor de di
recte toekomst worden be
schouwd. In de verkiezingscam
pagne riep PFP-leider Colin Eglin
nog, dat er een nieuwe geest door
het land waart, die de weg zou ope
nen naar een rechtvaardige toe
komst voor alle Zuidafrikaners,
ongeacht hun ras. Maar de cam
pagne van de NP, die vooral de
laatste weken tegen de progressie
ven is gevoerd, lijkt toch zwaarder
te hebben gewogen. De NP is er
namelijk in geslaagd om de tradi-
tooneel Engelstalige liberale kiezer
ervan te overtuigen, dat een keuze
voor de PFP uiteindelijk neerkomt
op een overwinning voor de bevrij
dingsorganisatie ANC en uiteinde
lijk op een zwarte meerderheidsre
gering. En tegen het licht van de
nederlaag van de PFP valt het rela
tieve succes van de drie 'onafhan
kelijke' kandidaten, die leidde tot
een zetel voor Wijnand Malan, vol
ledig in het niet.
Gezien de uiterst rechtlijnige po
litieke standpunten van de Konser
vatieve Partij - handhaving van de
apartheid, voortzetting van de
thuislandenpolitiek, niet toegeven
aan internationale druk en een kei
harde benadering van het 'terroris
me' van het ANC en andere anti-
apartheidsorganisaties - moet wor
den gevreesd, dat Botha nog min
der manoeuvreerruimte zal heb
ben om zijn zowel ter linker- als
rechterzijde verworpen hervor
mingsprogramma voort te zetten.
Want waar de liberale blanken een
onwrikbaar geloof hebben in de
mocratische spelregels, kenmerkt
de KP-doctrine zich door een even
geprononceerde keuze voor ge
weld, als bijvoorbeeld het ANC.
Vorige week, op een vergadering
van de Afrikaner Weerstandsbewe
ging, liet Terre'Blanche het nog
eens overduidelijk weten: 'Als wij
onze eigen identiteit, onze grond
en ons volk niet via het blanke par
lement kunnen behouden, dan zor
gen wij daar zelf wel voor, des
noods met geweld'. En KP-leider
Andries Treurnicht heeft zich in
soortgelijke bewoordingen uitgela
ten. Of om met een anonieme KP-
er te spreken: 'Na deze verkiezin
gen gaat het niet meer tussen
blank en zwart, maar tussen blank
en blank'. Een broederstrijd dus,
waar de blanke Zuidafrikaanse ge
schiedenis al menig voorbeeld van
heeft gegeven.
De belangrijkste vraag is nu: hoe
zal de NP en met name president
Botha met het ver kiezingsresultaat
omspringen? De eerste commenta
ren wijzen in de richting van een
voortzetting van het voorzichtige
en beperkte hervormingsbeleid,
dat overigens bij lange na niet in de
buurt komt van de eisen die door
het zwarte verzet zijn gesteld, zoals
het opheffen van de noodtoestand,
legalisering van het ANC en on
voorwaardelijke onderhandelin
gen met alle betrokken partijen
over de toekomst van Zuid- Afrika.
De uitslag zal echter, zo menen de
zelfde commentaren, ook niet hoe
ven in te houden, dat Botha door
het ultra-rechtst electorale succes
op de oude apartheidsdoctrines zal
terugkeren. Want daarvoor is de
NP- meerderheid in de Volksraad
te groot.
Doch dat de uitslag consequen
ties zal hebben, is zeker. Een be
langrijk punt daarbij is met name
de relatie met het buitenland en de
interne veiligheidssituatie. Het
heeft er alles van dat Zuid-Afrika
de komende jaren nog verder inter
nationaal geisoleerd zal worden en
dat kan onder meer gevolgen heb
ben voor de buitenlandse corres
pondenten in het land. Immers,
Botha stelt met name hen verant
woordelijk voor het zeer negatieve
beeld dat er buiten de grenzen over
Zuid-Afrika bestaat.
Gewelddadig
Het tweede punt is de interne
veiligheidssituatie. In de verkie
zingscampagne heeft de Nationale
Partij duidelijk laten merken het
ANC-terrorisme met een ijzeren en
gewelddadige greep te willen
weerstaan, zowel in Zuid-Afrika
zelf als daarbuiten. Daar zal in de
directe toekomst geen verandering
in komen, wat inhoudt dat de vei
ligheidstroepen zullen blijven op
treden, zoals ze gewend waren, dat
de noodtoestand niet zal worden
opgeheven en dat gevangen ANC-
leiders als Nelson Mandela niet in
vrijheid zullen worden gesteld.
Ook aanvallen over de grenzen op
beweerde ANC-bases, zoals twee
weken geleden nog in Zambia, zul
len blijven voorkomen.
Zo het binnenlandse verzet te
gen de apartheid er al enig vertrou
wen in heeft gehad dat deze verkie
zingen iets voor de meerderheid in
het land zouden kunnen verande
ren, met de uitslag van woensdag
is dat vertrouwen voorgoed de bo
dem ingeslagen. Vandaar dat de
Anglicaanse aartsbisschop van
Kaapstad Desmond Tutu gisteren
de uitkomst van de verkiezingen
ook kwalificeerde als het begin van
'de donkerste periode in de ge
schiedenis van Zuid-Afrika'.
En vanuit de buiten-parlemen
taire hoek verwoordde de ex-PFP-
leider Frederik van Zijl Slabbert,
die vorig jaar uit onvrede met het
parlementaire syteem de 'echte'
politiek verliet, het aldus: 'Deze
verkiezingsuitslag heeft opnieuw
aangetoond, dat het met mogelijk
is om een parlementair alternatief
te creëren voor een NP-regering'.
Het daglad The Star formuleerde
het verkiezingsresultaat daarom zo
gek nog niet door te stellen: 'Deze
verkiezingen zijn een triomf voor
P. W. Botha, maar een tragedie
voor Zuid-Afrika'. Het ziet er naar
uit, dat Zuid-Afrika ook de komen
de jaren niet van het internationale
toneel zal verdwijnen als het land
van intern geweld, apartheid en
dictatuur door een minderheid.
Andries Treurnicht: "Onze grond
en ons volk desnoods met geweld
verdedigen". (foto afp>
