Kevelaer in afwachting pausbezoek De Nederlandse toerist: een hasjroker zonder verzekering Reportage I ARBEIDSBUREAU 41 Russische christenen vragen meer rechten in opvoeding PAGINA 2 VRIJDAG 1 MEI 1987 Het Westduitse stadje Kevelaer is oud. Eeuwen oud. Lang voordat het werd opgenomen in de wereldlijst van bedevaartplaatsen, had den aardse machthebbers er al een begerig oog opgeslagen. Inge klemd tussen Rijn en Maas vormde Kevelaer een benijdenswaardi ge strategische plek. Oorspronkelijk behoorde het stadje toe aan de hertog van Geldeni. In 1543 veroverde Karei V Kevelaer en voegde het aan hel Nederlandse grondgebied toe. Onder de Spaanse heerschappij lag de stad diverse malen in het brandpunt van politieke strijd. In 1635 werd zelfs bijna de gehele bevolkig uitgemoord door Kroatische soldaten, die nota bene ter bescherming van de burgers naar de stad waren gestuurd. Het Kroatenkruis aan de rand van Kevelaer herinnert nog steeds aan die gebeurtenis, die in de analen werd beschreven als "ten hemel schreiend". Misschien was het daarom dat in 1642 Hendrick Busman uit Geldern op de hei bij Kevelaer van Moeder Maria de opdracht zouden hebben gekregen te harer ere een kapelletje te bouwen. En vlak voor Pinksteren zag zijn echtgenote in een stralend licht een zuil met daarin een Mariabeeld. De zuil en het beeld werden ge maakt en op 1 juni 1642 door de Kevelaerse pastoor Johannes Schink in de kapel geplaatst. Natuurlijk onderzocht de kerk het wonder van Kevelaer. De sy node van Venlo bevestigde op 13 februari 1647 het gebeuren. Ge lijk op dezelfde dag 1 juni 1642) kwam een grote mensenmassa naar het Heiligenhuisje in Kevelaer. Ook geschiedden er enige wonderen, die opgetekend zijn", aldus het Protocol dat toen werd opgemaakt. Daarmee begonnen de bedevaarten naar Kevelaer, waar in de loop der eeuwen duizenden mensen Maria's hulp afsmeekten voor hun problemen. Aanstaande za terdag zal de paus een bezoek bren gen aan het bedevaartoord. In het stadje wordt alles in gereedheid gebracht voor de ontvangst van het kerkvorst. KEVELAER - Al bijna evenlang als de gelovigen naar Kevelaer reizen om daar de Heilige Moeder te aanbidden, heeft Hotel Weisses Kreuz, recht tegen over de Mariabasiliek in Ke velaer, de nimmer aflatende stroom pelgrims gespijsd na hun geestelijke laving op de Kapellenplatz. Ook de moderne bedevaartsgan- gers - al dan niet per luxe touringcar aangevoerd - toeven graag in dit smaak vol ingerichte etablisse ment, waar de spijskaart trots de indrukwekkende leeftijd van het hctel-restau- rant verhaalt. door Arnoud Cornelissen Want Kevelaer, pelgrims en hotel Weisses Kreuz zijn al sinds het jaar 1700 onlosmakelijk met elkaar ver bonden. In de gelagkamer is de ou de zwarte piano beladen onder ge zangboeken. Aan de wand de me dedeling dat de enige officiële her denkingsmedaille aan het pausbe zoek aanstaande zaterdag hier te verkrijgen is. Want ook de 35-jarige Hubert Voss, de huidige eigenaar van het hotel-restaurant, voelt zich evenals zijn voorgangers nauw verbonden met het pelgrimsoord en de bede vaartgangers. "Ik tel de dagen af. En het gaat mij echt niet om zake lijk voordeel. Dat is mij eigenlijk om het even. Het gaat erom dat de paus in Kevelaer is geweest. Dat zal altijd in ieders herinnering blij ven. Ik vind het veel belangrijker dat de Heilige Vader hier goed wordt ontvangen en dat hem een warm welkom wordt bereid, dan dat ik op die dag 500 maaltijden verkoop", aldus Voss, terwijl de koksmuts op zijn hoofd instem mend meeknikt. Onder christenen in de Sowjet- Unie is op het ogenblik een peti tie in omloop waarin de regering - met het duizendjarig bestaan van de Russisch-Orthodoxe Kerk in het vooruitzicht - wordt gevraagd, de ouders in het land meer rechten te geven in de op voeding van hun kinderen. Dat meldt het 'Keston College', het Engelse instituut dat zich bezig houdt met de kerk in Oost-Euro pa. De petitie richt zich tot alle 're ligieuze en seculiere organisa ties' en tot 'alle gelovigen en mensen van goede wil'. Als voor beeld van de beperkte rechten van ouders noemt het verzoek schrift het feit dat kinderen van acht en negen jaar zonder mede weten of toestemming van hun ouders kunnen worden opgeno men als lid van de communisti sche jeugdorganisatie. "Dat leidt binnen gezinnen vaak tot hart verscheurende conflicten", zegt de petitie. Het vereoekschrift dringt ook aan op het toestaan van gods dienstonderwijs aan kinderen. Ondanks de enthousiaste uitla tingen van de Kevelaerse hotelier is in het stadje zelf nog niet veel te merken van koortsachtige voorbe reidingen op het pausbezoek. Na tuurlijk zijn de straten in het gezel lige stadscentrum schoon en opge ruimd, zoals dat eigenlijk in elk stadje aan de Nederrijn het geval is. Daarvoor hoeft echt niet eerst een hoogwaardigheidsbekleder op bezoek te komen. En natuurlijk kunnen de pel grims in een van de vele souvenirs winkeltjes rond de Gnadenkapelle en de Mariabasiliek gebruiksvoor werpen bekomen met daarop de beeltenis van de Heilige Vader. De grote zendingen met paus-souve nirs moeten echter nog komen. Nog overheersen in de kaartenbak ken de afbeeldingen van Moeder Maria en toeristische opnames van het eeuwenoude stadje. Slechts hier en daar hangen achter etalage ruiten aanplakbiljetten waarop nu al de paus welkom wordt geheten Op dit moment zijn de aankondi gingen van exposities en concerten nog in de meerderheid. Want al is er een levendige handel in kitsche rige souvenirs, Kevelaer is trots op haar kunstenaars en hun kunstnij verheid. Podium Pas bij nadere beschouwing valt op te merken dat de stad langzaam naar het pausbezoek toeleeft. In enkele straten hebben de stedelin gen de lantaarnpalen al versierd met vaandels in diverse kleuren. Halverwege de route die de kerk vorst moet afleggen van het cen trum naar het sportpark staat het metalen skelet van een grote ere poort, die eveneens door de Keve laerse burgerij zal worden opge sierd. En in het Hülspark zelf verrijst tegen het overdekte zwembad een reusachtig podium. Daar zal de paus op die tweede mei een plech tige mis opdragen. Nu nog zijn bouwlieden druk bezig het ruw houten altaar een respectabel aan zien te geven, daarbij geestelijk ge steund door de klanken van Radio 3. Kardinaal achter boeren en daklozen De Braziliaanse kardinaal Aloisio Lorscheider schaart zich achter de illegale bezetting van braakliggende terreinen door daklozen en landloze boeren in zijn land. Hij noemde het verzet van de bezetters tegen politie- troepen en eigenaars van de gronden een 'daad van legitieme verdediging'. De kardinaal reageerde met deze verklaring op de geweldda dige conflicten van vorige week in Sao Paulo tussen politie en duizenden daklozen. Tientallen mensen raakten hierbij gewond. "Het recht op privé-bezit is be perkt", zei Lorscheider. "Het eer ste recht dat moet worden geres pecteerd is, dat God de bezittin gen in de wereld heeft bestemd voor alle mensen en niet slechts voor een paari'. En wat betreft het geweld: "Niet deze daklozen en landloze boeren waren de eersten die ge weld veroorzaakten. Dat waren degenen die de gronden braak lieten liggen voor speculatieve doeleinden". De acties van de daklozen heb ben als voorlopig resultaat opge De organisatoren denken in het Hulspark tussen de 100.000 en de 120.000 mensen een plaats te kun nen bieden. Voor enkele uitverko renen is tegenover het grote altaar een eretribune opgesteld. De overi ge gelovigen moeten maar hopen op een goede plaats. Ondanks die eerste tekenen van een stad die zich op hoog bezoek voorbereidt, lijkt verder niemand zich iets aan te trekken van de steeds dichterbij komende tweede mei. Want zelfs de ijverige schilder die de voorpui van een souvenirs winkel van een frisse laag verf voorziet, blijkt bij navraag dat niet eens omwille van het pausbezoek te doen. Parkeerplan Toch zijn achter de schermen de voorbereidingen wel degelijk in volle gang. Kevelaer is op zich wel gewend aan grote drommen bezoe kers. Jaarlijks reizen meer dan 600.000 mensen, onder wie zo'n 100.000 Nederlanders, naar dit be devaartsoord. En op hoogtijdagen in het zomerseizoen vinden zo'n 10.000 mensen een welkom onthaal binnen de Kevelaerse poorten. Vanachter zijn met paparassen beladen bureau in het Kevelaerse stadhuis legt coördinator Heinz Goeman uit hoe het gemeentebe stuur de enorme toeloop denkt te kanaliseren. "Samen met de politie hebben we een parkeerplan ont- leverd dat de regering van de deelstaat Sao Paulo 3,7 miljoen vierkante meter grond heeft ont eigend voor de bouw van 10.000 goedkope woningen. "Een eerste stap in de goede richting", was het commentaar van een van de actieleiders, pater Antonio Mar- chioni. De bezettingen zullen voortduren zolang het tekort aan woningen niet is opgelost. Predikanten ANC Vier leden van de Zuidafri- kaanse verzetsbeweging ANC krijgen met financiële steun van de Lutherse Wereldbond een theologische opleiding. De be doeling is dat zij legerpredikant worden in de verzetsbeweging. De tot nu toe enige predikant in dienst van het ANC, Fumane- kile Gquiba, zei op een oecume nische conferentie in de Zam- biaanse hoofdstad Lusaka, dat de contacten tussen de kerken en de verzetsbeweging verbete ren, na jaren van vervreemding. Gquiba erkende, dat veel christenen moeite hebben met het gewapend verzet van het ANC, hoewel zij hetzelfde nastre ven, een Zuid-Afrika zonder apartheid. "Christenen die de worpen. De bedoeling is dat de au tomobilisten hun auto neerzetten in de richting van hun terugrijrou- te. Op die manier hopen we na af loop van het bezoek een verkeers chaos te voorkomen. Natuurlijk heeft dat wel de consequentie dat sommige mensen een eindje moe ten lopen naar het stadscentrum. Doch die afstand is maximaal 3 ki lometer: dat is toch hooguit 15 mi nuten lopen", aldus Goeman. "Ook doen we een dringend beroep op de mensen uit de omgeving om met de fiets te komen. We hebben daarom op die dag speciale be waakte fietsenstallingen ingericht. Het is in ieder geval de bedoeling dat er in de binnenstad geen auto's komen". Toch is de bedevaartsganger er die dag niet met die wandeling van auto naar stadscentrum. Na de feestelijke ontvangst op de Kapel lenplatz vertrekt de paus naar het 2,5 kilometer verder gelegen sport park. waar de eurchanstieviering plaats heeft. Dat betekent voor veel belangstellenden opnieuw een aardige tippel. Maar Duitsers zou den geen Duitsers zijn als daar niet een oplossing voor gevonden was. Onderweg naar het Hülspark zijn tegen betaling van slechts twee mark "stabiele" kartonnen krukjes te koop. Wie te moe is om de wan deling in een keer af te leggen, kan daarop even uitrusten of zelfs rede lijk comfortabel het langsrijden van de paus afwachten. Nee, op de tails is gelet. Die dag worden in de gehele stad 50 tijdelijke we's ge plaatst. Rond het sportpark wor den zelfs toiletten voor minder va liden ingericht. En om iedereen de juiste weg te wijzen heeft de gemeentelijke dienst een kleine 300 borden ge schilderd met verschillende op schriften. "Dat zijn van die kleine dingen» die geregeld moeten wor den", lacht Heinz Goeman. „Die borden kun je niet kopen, die moet je gewoon zelf even maken". Goudsmederij Ook in de wereld van de kunst nijverheid in Kevelaer heeft het be zoek van de kerkvorst tot verhoog de activiteit geleid. De al sinds 1862 bestaande goudsmederij van de familie Wilhelm Polders kreeg van de stad Kevelaer de opdracht een geschenk voor de paus te ont werpen. "Een zeer eervolle op dracht", benadrukt Wilhelm Pol ders senior. "Ikzelf heb al eens in opdracht van de Duitse bisschop pen een kelk mogen maken voor paus Paulus VI" Zijn zoon Wilhelm ontwierp voor paus Johannes Paulus II een om slag voor het evangelie van verguld sterling zilver, met in ivoor het Lam Gods, de Moeder Gods, de Gnadenkapelle, de Mariabasiliek en de St. Antoniuskerk op een on dergrond van zwart zilver. De om slag is verder versierd met gesol deerd gouddraad, amethisten (symbool voor de heerschappij en de majesteit) en bergkristallen (symbool voor Christus). Het evan gelie zelf is gebonden in rood leer. tweede wereldoorlog beschou wen als een rechtvaardige strijd tegen het fascisme moeten dat zelfde principe öok toepassen op het Zuidafrikaanse fascisme". Eén. Drie van de vier groot ste lutherse kerken in de Ver enigde Staten hebben samen de 'Evangehsch-Lutherse Kerk in Amerika' gevormd. De meer dan 1000 vertegenwoordigers van de drie kerken, die in de stad Co lumbus in de staat Ohio bijeen waren, stemden gisteren una niem voor de oprichting van een nieuwe kerk. Daaraan zijn jaren van onderhandelingen voorafge gaan. De conservatieve lutherse 'Missouri-synode', die 2,6 mil joen leden telt, is tegenstander van de nieuwe kerk. Deze kerk hanteert een letterlijke uitleg van de bijbel, terwijl de andere een vrijere verklaring nastreven. De verenigde kerk telt 5,3 miljoen leden. Oranje De aloude theorie van het 'drievoudig snoer God-Neder- land-Orapje' leeft nog steeds, alle DEN HAAG (ANP) - Momenteel zitten 531 Nederlanders in bui tenlandse gevangenissen vast. Van hen zijn 409 gedetineerd we gens het bezit of gebruik van drugs. Ook gaan veel Nederlan ders op reis zonder reisverzeke ring, zoals veel ambassades in den vreemde ondervinden. Een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken bracht dit deze week naar voren bij de presentatie van de brochu re 'Wijs op reis; adviezen en tips voor reizigers naar het buiten land'. De ANWB publiceerde ge lijktijdig zijn jaarlijkse inlichtin genblad 'Vakantie Informatie '87'. In de folder van Buitenlandse Zaken wordt ingegaan op vakan tievoorbereiding, verzekeringen, geldzaken, de regels die in de di verse landen gelden, drugs, in- voerbepalingen. overlijdensge- vallen, ongevallen en ziekten, verlies en diefstal van goederen en consulaire hulp. Volgens het ministerie gebeurt het vaak dat Nederlanders in het buitenland in een acute noodsi tuatie terechtkomen, geen verze kering hebben afgesloten en bij de ambassade om geld komen aankloppen. Dit jaar is het al 1.500 keer gebeurd. De ambassa de geeft echter geen geld. Eerst moeten de families of vrienden van de gedupeerden geld naar de ambassade overmaken die het dan aan de reizigers overhandigt. Zwemwater De ANWB besteedt in zijn fol der aandacht aan de zwemwater kwaliteit in de landen rond de Middellandse Zee. waarover nog te weinig informatie wordt ver strekt. Bijna 1,5 miljoen Neder landse vakantiegangers lopen deze zomer in die landen het risi co in vervuild water te zwemmen of tijdens hun vakantie met een zwemverbod te worden gecon fronteerd, aldus de ANWB. De EG-landen zijn verplicht om - aan de hand van EG-normen - onderzoek te doen naar het eigen zwemwater en de resultaten te publiceren. Maar voor zover bekend geeft alleen Frankrijk uitgebreide voorlichting over zwemwater- kwaliteit. Vorig jaar heeft de ANWB bij wijze van steekproef de zwemwaterkwaliteil aan de drukke toeristenstranden in Spanje en Italië gemeten. De Eu ropese Commissie is gevraagd druk uit te oefenen op die landen zelf onderzoek te doen en gege vens te publiceren. Spanje heeft al toegezegd spoedig over de brug te komen. Nederlandse toeristen die met de videocamera op pad gaan stuiten bij de diverse grenzen op verschillende invoerregels. In de meeste landen is het overleggen kritiek uit kerkelijke en theologi sche hoek ten spijt. In het blad 'De Waarheids vriend' van vandaag - het orgaan van de Gereformeerde Bond in de Hervormde Kerk - hoopt al gemeen secretaris ir. J. van der Graaf, dat dit drievoudige snoer "nog leven mag onder ons volk" "Niet als een religieus anachro nisme, maar in het besef dat het snoer alleen diepe betekenis heeft omdat het in de vorm van een driehoek gespannen is, waar bij de Almachtige boven Neder land en Oranje staat". Wilhelmus. In de kerkbode van vandaag herinnert de her vormde centrale kerkeraad van Katwijk aan Zee kerkeraden en predikanten eraan dat, krachtens een besluit van enige jaren gele den, na de morgendienst op de eerste zondag na 30 april het eer ste en zesde couplet van het Wil helmus worden gezongen. 5 Mei. Volgende week dins dag, 5 mei, om kwart over 8 wordt in de Nieuwe Kerk aan de Voorstraat in Katwijk aan Zee een bevrijdings-herdenkings- bijeenkomst gehouden. van een aankoopnota voldoende, zoals in Frankrijk, Denemarken, West-Duitsland, Griekenland, Groot-Brittannië en Ierland (ver plicht). België kent geen vaste re gels, er kan een borgsom worden verlangd van maximaal 33 pro cent van de waarde. Ook in Italië moet de appara tuur verplicht worden aangege ven bij de douane. Bovendien wordt daar een borgstelling van 50 procent van de waarde geëist. In Luxemburg is een 'Identiteits bewijs' vereist. Zo'n bewijs krijgt de reiziger bij de Nederlandse douane op vertoon van de aan koopnota. In Luxemburg moet een borgsom worden gestort van ongeveer 18 procent. Voor Span je geldt dat voor video-appara- tuur ouder dan twee jaar geen borgsom hoeft te worden gede poneerd. In de overige gevallen moet 40 procent van het Neder landse factuurbedrag op tafel worden gelegd. Wegpiraat De wegpiraat op de Duitse snelwegen kan volgens de ANWB op forse boetes rekenen. Vooral op de Duitse snelwegen, waar met flinke snelheden wordt gereden, maken vele haastige weggebruikers zich schuldig aan het zogenoemde 'kleven', het vlak achter een langzamer rij dende auto hangen, al dan niet knipperend met de koplampen. Het komt voor dat de 'klever' na zijn slachtoffer naar rechts te hebben gedwongen, zijn agressie afreageert door vlak voor hem te gaan rijden en vervolgens kort maar krachtig te remmen. Indien een strafrechter dat gedrag be wezen acht kan de overtreder op een boete rekenen die in veel ge vallen overeenkomt met een net to maandsalaris en bij herhaling ontzegging van de rijbevoegd heid. De toeristenbond herinnert reizigers er verder aan dat de Franse politie sinds vorig jaar na een auto-ongeval de kentekenbe wijzen van het beschadigde voer tuig inneemt, waar er sprake is van zwaardere schade. De politie geeft het dokument niet eerder terug dan nadat het voertuig is gerepareerd of als het wordt ge- Een giuol aantal Katwijkse ko ren werkt hieraan mee: 'Cantate Deo', het Evangelisatiekoor, 'Ex celsior', 'Hallelujah', het man nenkoor 'Jubilate', de 'Noordzee- zangers', het 'Pniël-dameskoor' en het 'Rijnstreekkoor'. In totaal 750 stemmen. De muzikale lei ding heeft Frits Bode, dirigent van de Urker Zangers. Aan het orgel Jaap van Rijn. hoofdorga nist van de Nieuwe Kerk. Spreker is mr. Floris Bakels, schrijver van het boek 'Nacht und Nebel' (zijn ervaringen als concentratiekamp-gevangene). Ds. W. Chr. Hovius verzorgt de verbindende teksten tussen de onderdelen van het programma. De bijeenkomst is georgani seerd door het Orgelcomité in sa menwerking met de Oranjever eniging Katwijk aan Zee. Gezien de hoge kosten moet voor de toe gang worden betaald. Gereformeerde Kerken: aan genomen naar Beverwijk voor pastoraat in het Roode Kruis- en Sint Jozef-ziekenhuis kandidaat mevrouw M. W. Boelhouwer- Overeem Heiloo. Gereformeerde Gemeenten: bedankt voor Hilversum C. van de Poel Yerseke. repatneerd. Hierdoor hoopt de Franse politie wrakken van de weg houden. Turkije' Nu Turkije een populair vakantieland aan het worden is zullen deze zomer velen met ei gen vervoer naar dit land af rei zen. Deze reizigers adviseert de i ANWB een vakantie-cascoverze kering af te sluiten. Dat betekent dat de (aanrijdings)schade ver haald kan worden op de Neder landse verzekeraar, ongeacht de schuldvraag. Want als de WA of WA-plus verzekerde in Turkije door de schuld van een ander een aanrijding krijgt zal hij zelf zijn schade moeten verhalen. Een dan stuit hij op veel proble- Het maximum bedrag waar voor Turkse WA-verzekeraars dekking verlenen bedraagt onge veer 900 gulden voor materiële schade en 7.500 gulden voor let selschade (in Nederland is dat in beide gevallen 1 miljoen gulden). Dat de Turkse bedragen in de meeste gevallen niet toereikend zullen zijn is duidelijk, aldus de ANWB. Het zelf verhalen van de schade kan bovendien een prO- ceduretijd van 3 tot vijf jaar ver- gen. Slechts zelden zal men zijn werkelijk geleden schade ver goed krijgen. De schuld van de tegenpartij is dikwijls moeilijk aan te tonen en de taalbarrière kan problemen opleveren. Ook kan het voorkomen dat de dader in het geheel niet verzekerd is, volgens de ANWB. In het inlichtingenblad wordt verder aangegeven welke nieu we stukken autosnelwegen van belang zijn voor Nederlandse vakantiegangers. Verder een op somming van de filegevoelige trajecten en grensovergangen tij dens het komend zomerseizoen alsmede de piekuren, uitwij- kroutes en alternatieve routes. Ongevallen Gewezen wordt ook op een ge- vaarlijke situatie bij Lille, op de zogenoemde 'Boulevard Perphe- rique'. Daar gebeuren veel onge vallen, waarbij vrachtauto's uit Nederland en België zijn betrok ken. Enkele kilometers nadat men vanuit Kortrijk in België de Belgisch-Franse grens passeert en de autoroute richting Lille J neemt rijdt men op een rondweg en niet, zoals veel buitenlanders veronderstellen, op de autosnel weg. Er geldt een maximum snelheid van 110 kilometer per uur en in de 'beruchte bocht van Babylone' zelfs'slechts 60 kilo meter per uur. Ondanks borden en waarschuwingen^ wordt het gevaar van de situatie aldaar on derschat of genegeerd, aldus de ANWB. Evangelisatiepredikant. De plaatselijke kerk van Delft heeft de classis Den Haag van de i Christelijke Gereformeerde Ker- I ken - waartoe ook de Leid se re- j gio behóórt - voorgesteld te ko- j men tot aanstelling van een clas- sicale evangelisatiepredikant. Die zou desgevraagd ook pasto raal werk binnen de gemeenten in de classis kunnen doen. Een commissie gaat nu onder zoeken of die aanstelling in de gemeenten gewenst wordt geacht en welke mogelijkheden er zijn om aan de intentie van het verzoek te voldoen, namelijk 'een gemeenschappelijk vervul len van onze evangelische roe ping'. Ook de stad Keulen, in de nabijheid van Kevelaer, zal de paus t Wessels legt de laatste hand aan het Edith Stein-kruis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 2