Viering gouden huwelijk hoogtepunt Koninginnedag
KLM op zoek naar medische 'toerist'
Ruim drie miljoen gulden voor nationaal geschenk
VRIJDAG 1 MEI 1987
links: voor waarschijnlijk de
laatste keer verscheen prinses
Juliana gisteren tussen haar fami
lieleden op het bordes van paleis
Soestdijk.
rechts: het gouden bruidspaar
maakt een rijtoer door de tuinen
van het paleis.
geheel rechts: Prinses Juliana be
dankt het Nederlandse volk voor
het nationaal geschenk, en bedrag
van drie miljoen gulden, (foto's anp>
Koningin Beatrix neemt bloemen in ontvangst van het publiek in Breu- In het dorp langs de Vecht ging tijdens het tobbedansen een (nagemaak- tot grote hilariteit van de koningin.
kelen, waar zij 's ochtends de viering van koninginnedag meemaakte. te) gouden koets te water
(foto ANP)
die de provincies gedurende twee-
ëneenhalve minuut uitbeeldden,
hadden uiteraard altijd betrekking
op de eigen omgeving. Zo was daar
Utrecht met onder meer een fotoal
bum van heuglijke gebeurtenissen
die in de stad hadden plaats gevon
den, zoals dopen en een trouwerij.
Drenthe bracht onder meer Julia
na's deelname aan de 10de Drentse
Rijwielvierdaagse in 1975.
Wat saai
De praalwagens waren vaak
schitterend uitgevoerd maar de
presentatie was wat saai. In verge
lijking met de vroegere défilés was
er erg weinig muziek, zodat het
soms lange periodes van stilte viel-
de, waarin dan heel in de verte eni
ge muziek te horen was. Uitbundig
werd het pas tijdens de bloemen
hulde, waarbij alle deelnemers de
afbeelding 'J 50 B' op het grasveld
zetten en dat vervolgens ook met
de bloemen deden. En toen prinses
Juliana en prins Bernhard aan hun
rijtoer begonnen om ook de dui
zenden mensen buiten de paleis
hekken te begroeten, en de rest
van de koninklijke familie de tuin
in kwam, werd het echt feestelijk.
Prinses Juliana en prins Bern
hard vonden het allemaal 'overwel
digend'. Met name met de cheque
was het gouden paar blij, want het
betekende dat heel veel Nederlan
ders, zoals prins Bernhard zei,
warm lopen voor de doelen die ook
het prinselijk paar nastreeft: de ge
handicaptenzorg en het natuurbe
houd. Of zoals prinses Juliana later
tegen Maartje van Weegen zei:„Hij
werkt voor het behoud van onze
planeet, ik voor onze gehandicap
ten".
die zich gisteren toch prima
vermaakte. (foto's anp>
duikers naar de kant gebracht wor
den: ze beheerste, in ieder geval op
dat moment, de zwemkunst niet.
Het zeventig minuten durende
bezoek aan Breukelen zat pal voor
de viering van het gouden huwe
lijk op Soestdijk en dat betekende
een halsbrekende autorace om
daar op tijd te arriveren. Op het
bordes stond met uitzondering van
prins Friso, de hele koninklijke fa
milie. Iedereen was er met de kin
deren, ook de prinsessen Irene en
Christina. En dat hun kinderen
toch relatief weinig in de publici
teit kwamen, bleek aan het eind
van het feest.
Met uitzondering van prinses
Irene ging het hele bordes-gezel
schap in de tuin nog eens goed kij
ken naar de praalwagens waarop
de 12 provincies en de Antillen en
Aruba gebeurtenissen uit het leven
van prinses Juliana en prins Bern
hard hadden uitgebeeld. De jong
ste dochter van Irene, Maria Caroli
na, kwam op een gegeven moment
in het publiek terecht, maar wilde
toch wel graag terug naar haar fa
milie die achter een wit lint tame
lijk 'vrij' liep.
Carolina stapte over het lint,
maar werd door een barse politie
man tegengehouden: „Daar gaan
we niet overheen". Het publiek
had de gezichten van de koninklij
ke familie beter in het hoofd en
wees de agent op zijn fout. De in
middels 17-jarige Carlos kwam
even later ook in het publiek te
recht. Hij mocht ook over het lint:
Een dame: „Ja, hij mag erdoor: hij
is een prinsje".
De gebeurtenissen uit het leven
van het vijftig-jarige bruidspaar
koninklijk gezelschap, dat dit jaar
wat kleiner was dan andere jaren.
De tweede zoon van koningin Bea
trix en prins Claus, Friso, studeert
in de Verenigde Staten en de beide
oudste zonen van prinses Margriet
en mr. Van Vollenhoven, Maurits
en Bernhard, gebruikten de och
tend om nog wat te blokken voor
hun eindexamen.
Deftig
Maar de pret onder de kinderen
in Breukelen was er niet minder
om. Het ene kinderlied schalde
door het park Boom en Bosch als
voorbereiding op de komst van de
koningin. En toen die eenmaal
gearriveerd was zongen zelfs ka
merheer van de koningin, jonkheer
Von Weiier, en Commissaris van
de Koningin, jonkheer Beelaerts
van Blokland, het in 1983 gecom
poneerde koninginnedag-lied mee:
„Een koningin zat vroeger altijd
deftig op haar troon, lakeien bogen
tot de grond en iedereen die hield
zijn mond, dat vond men toen heel
gewoon, de koetsen reden af en
aan, bediendes in livrei, dat hoeft
nu maar een keer per jaar, dan
staat de gouden koets nog klaar,
maar verder is dat deftige gedoe er
niet meer bij...".
Wat zonder meer de viering in
Breukelen zeer aantrekkelijk
maakte, was het feit dat nu eens
niet duizenden mensen van buiten
naar het plaatsje getrokken waren
om een glimp van de koningin op
te vangen. In Breukelen was het
voor het eerst zoals het altijd be
doeld was: het meevieren van een
lokaal koninginnedagfeest. En dat
betekende dat op punten in het
stadje waar de koningin niet was
BREUKELEN/SOESTDIJK - Met
een cheque van ruim 3 miljoen gul
den en een manifestatie in de tuin
van paleis Soestdijk is op konin
ginnedag het gouden huwelijk van
prinses Juliana en prins Bernhard
gevierd. De sinds de troonsbestij
ging van koningin Beatrix traditio
neel geworden viering van de ko
ninklijke verjaardag in twee Ne
derlandse plaatsen, werd daarvoor
gehalveerd.
door
Rian van Kuppenveld
's Ochtends was er een bezoek
aan Breukelen en rond half twaalf
verscheen nog een keer de hele Ko
ninklijke Familie op het bordes
van paleis Soestdijk. De viering
van het gouden huwelijk was op
koninginnedag 1987 het onbetwis
te hoogtepunt van de dag, maar het
bezoek aan Breukelen was het ge
zelligste en meest ontspannene in
de nu zes jaar oude traditie.
Burgemeester H. van Zwieten
merkte gisteren even na half tien
op dat Breukelen heel wat 'oranje
zonnetjes' binnen de tienduizend
mensen tellende gemeente had,
maar er viel dan ook heel wat te
vieren: de verjaardag van koningin
Beatrix, die van mr. Van Vollenho
ven en prinses Juliana (beiden echt
jarig) en het gouden huwelijks
feest.
De feeststemming zat er in Breu
kelen, zeker onder de kinderen al
vroeg in. Enkele honderden kinde
ren stonden al ver voor negenen
voor het Breukelense stadhuis te
wachten op de aankomst van het
Terwijl in ons land de discussie
over commercie in de gezond
heidszorg in alle hevigheid
woedt, heeft de KLM zich stil
letjes ontfermd over een vorm
van commercie in de gezond
heidszorg: medisch toerisme.
Het gaat daarbij niet om lieden
die, gewapend met camera's, een
toeristische tocht door de medi
sche wereld willen maken. Maar
om mensen die in hun eigen land
medisch niet afdoende geholpen
kunnen worden, terwijl ze wel
geld genoeg hebben om een be
handeling in ons land te kunnen
betalen.
door
Gerard Smit
Dat is, zo denkt de KLM, een
fors gat in de markt. De maat
schappij verwacht uiteraard
geen hele hordes zieken, maar
mikt toch wel op enkele duizen
den medische toeristen per jaar.
Het oog is daarbij vooral gericht
op het Midden-Oosten en Zuid-
Amerika. Juist deze weken
wordt in Koeweit en Bahrein een
uitgebreide promotiecampagne
gevoerd om zieke, welgestelde
Arabieren te wijzen op het feit
dat Nederland behalve tulpen,
molens, klompen en bedrijven
ook geneeskundige aantrekke
lijkheden heeft. Hoewel de wer
ving pas een half jaar geleden is
begonnen, zijn de eerste honderd
klanten al voor een medische of
tandheelkundige behandeling in
ons land geweest.
„Het is helemaal niet zo
vreemd dat KLM zich hiermee
bezighoudt", verklaart J. Veld
man, een soort directeur algeme
ne zaken van de Medische Dienst
van de maatschappij. „KLM is al
tijd in voor het ontsluiten van
nieuwe markten en het is, denk
ik, de enige luchtvaartmaat
schappij die echt gespecialiseerd
is in het vervoer van zieken en
gehandicapten".
Het werven van medische toe
risten is een gezamelijk initiatief
van de KLM, het ziekenhuis van
de Vrije Universiteit te Amster
dam en de Maatschappij voor
Tandheelkunde. Om niet in bot
sing te komen met de vele wette
lijke regelingen waaraan de ge
zondheidszorg in ons land is on
derworpen, is er voor deze onge
bruikelijke tak van de toeristen
industrie een speciale stichting
in het leven geroepen.
Lege bedden
Dat de medische toerist ook
voor de ziekenhuizen interessant
is, blijkt wel uit het feit dat in
middels een aantal ziekenhuizen
aansluiting heeft gekregen bij de
stichting en een ander deel die
aansluiting nog zoekt. Het lijkt
voor die instellingen een aardige
methode om lege ziekenhuisbed
den gevuld te krijgen. „We gaan
alleen in zee met instellingen die
aan de normen van de stichting
kunnen en willen voldoen. En
dat worden er steeds meer", al
dus Veldman.
Bij het werven
van medische
klanten wijst de
KLM vooral op
een aantal
specialismen in
Nederland, zoals
neurologie, hae-
mologie (bloed),
gastro-
enterologie
(maag en dar
men), pulmono-
logie (longen),
cardiologie,
gynaecologie en
tandheelkunde.
(foto GPD)
Door (rijke) medische toeristen
elders te laten werven, begeven
ziekenhuizen zich in feite op het
commerciële pad. Ze verkopen
(lege) bedruimte. „Daardoor
wordt toch een deel van de vaste
kosten van een ziekenhuis ge
drukt en dat betekent dat het be
trokken ziekenhuis minder kos
ten heeft. Daar profiteert de hele
gezondheidszorg in ons land dan
mooi van mee", meent Veldman.
Volgens hem hoeven we niet zo
bang te zijn dat straks de Neder
landse zieken uit de operatieka
mer of uit de tandartskamer ge
prijsd worden door met gevulde
geldbuidels wapperende, zieke
sjeiks.
„Nee, het wordt geen kwestie
van gezondheidszorg voor de
hoogst biedende. We zijn gebon
den aan de tarieven zoals het
Centraal Overleg Tarieven Ge
zondheidszorg die vastgesteld
heeft".
Dé stichting, die zich op de rij
ke zieke toeristen gestort heeft,
heet voluit International Health
Development Foundation - Pa
tient Care. Hoewel het de bedoe
ling is dat de stichting in de toe
komst zelfstandig gaat werken,
wordt het werk momenteel voor
al verricht door de KLM. Alle
KLM-kantoren in de wereld,
hebben opdracht gekregen de lo
kale medische markten te bewer
ken. Ze kunnen daarbij eventu
eel steun krijgen van de cóntac-
tartsen die de KLM in 56 plaat
sen in de wereld heeft zitten.
Maar het zal volgens Veldman
nog wel even duren voor alle
kantoren het medisch toerisme
aan het normale pakket hebben
toegevoegd.
Specialismen
„Voor ons zijn natuurlijk de
landen waar men flink geld
heeft, maar de gezondheidszorg
toch achter is gebleven, het inte
ressantst. Uit marktonderzoeken
weten we dat die landen vooral
in het Midden-Oosten en Zuid-
Amerika liggen. Vandaar dat we
ook folders in het Arabisch en
Spaans hebben laten maken. Wij
weten precies wat ze daar niet
hebben en wij hier wel. Dat bie
den we ze aan. Dat is nog een
enorm groot terrein".
Er wordt vooral ingespeeld op
de goede naam die de Neder
landse gezondheidszorg in zijn
algemeenheid over de gehele we
reld heeft opgebouwd, maar in
het bijzonder op een groot aantal
specialismen, zoals neurologie,
haemologie (bloed), gastro-ente-
rologie (maag en darmen), pul-
monologie (longen), cardiologie,
gynaecologie en tandheelkunde.
Vooraleer een welgestelde, on
gestelde Arabier of Zuidameri
kaan naar ons land kan komen,
moet er heel wat gebeuren.
IHDF-Patient Care dient hier
eerst enorm veel informatie te
hebben, alvorens een prijsopga
ve kan worden gedaan. Behalve
over een medisch dossier, moet
de stichting ook beschikken over
allerlei bijkomende informatie.
Zoals hoelang een patiënt blijft,
of er speciaal vervoer nodig is, of
er familieleden meekomen, of er
met speciale wensen rekening
gehouden moet worden enz. enz.
Je kunt mensen uit een andere
cultuur niet zonder meer in een
Nederlandse kliniek dumpen.
„Onze kracht is dat wij al dit
soort dingen vooruit kunnen re
gelen en een pakket net zo uitge
breid kunnen maken als de pa
tiënt verlangt, mits ie maar een
betalingsgarantie heeft", licht
Veldman toe.
Indien ons land niet over de
gevraagde mogelijkheden be
schikt, kan de stichting ook nog
zorgen dat iemand in een ander
land geholpen wordt. Het kan op
den duur commercieel interes
santer zijn om te' gaan fungeren
als makelaar in gezondheidszorg,
die patiënten naar het goedkoop
ste land brengt. Dat zullen leuke
reisfolders worden! En dan komt
er nog maar bar weinig terecht
van de door Veldman zo mooi ge
schilderde positieve inbreng
voor de Nederlandse gezond
heidszorg. Er zal dus nog wel
heel wat kritiek uitgestort wor
den over deze nieuwste bron van
aanwinsten die onze nationale
luchtvaartmaatschappij heeft
aangeboord.
Kuuroorden
Er is echter, zo stelt Veldman
terecht, wat medisch toerisme
betreft eigenlijk weinig nieuws
onder de zon. Al van oudsher
trekken zieken naar plaatsen
waar ze genezing hopen te vin
den. De oude Grieken en Romei
nen stichtten zelfs nederzettin
gen, waarvan er velen nu nog be
staan, in streken met genees
krachtige wateren. Ook Enge
land, Duitsland en Oostenrijk
hebben een traditie op het ter
rein van zogeheten kuuroorden.
Zelfs minder toegankelijke
landen als Hongarije en Roeme
nië trekken jaarlijks toch tien
duizenden die genezing hopen te
vinden in de vele als genees
krachtig bekend staande wate
ren of modderbaden. En dan
hebben we het nog maar niet
over de honderdduizenden die in
een of ander pelgrimsoord ver
lost hopen te worden van hun
kwalen.
„Het medisch toerisme is toch
niet tegen te houden. De wereld
is kleiner geworden en steeds
meer mensen kunnen reizen.
Dan gaan ook steeds meer men
sen elders genezing zoeken als ze
die thuis niet kunnen vinden. Wij
maken het, als vervoerbedrijf, al
leen wat makkelijker voor ze. En
we doen het vóór een ander ons
voor is".
r Een opgetogen prinses Juliana, geflankeerd door koningin Beatrix, prinses Christina, prins Claus en prins
Bernhard.
het feest toch gewoon doorging.
Zo werd er ook dit jaar geroeid
werd tussen Oranjevereniging en
Gemeenteraad om de 'Oranjetoe
ter'. Al kregen de beide ploegen dit
keer versterking. De Oranjevereni- ten.
ging won met als extra roeiers de Gouden kOGtS
van Vollenhoven zijn roeiboot met
leden van de gemeenteraad en de
prinsen Willem-Alexander en Flo-
ris nog zo hard naar de overwin
ning te roepen, het mocht niet ba-
prinsen Constantijn en Pieter-
Christiaan. En al probeerde Pieter
Moeilijk hadden het ook sommi-
(foto ANP)
ge tobbedansers die zich vanaf de
Loswal in de Vecht lieten glijden.
De gouden koets kwam binnen en
kele seconden naar de overkant,
maar de dame die even tevoren aan
koningin Beatrix een grote taart
had aangeboden, klapte met haar
tobbe meteen na het aanraken van
het water om en moest door twee
