'Wensen van Kamer zijn veel te duur' 'Waaruit blijkt dan dat er genoëg is bezuinigd?' Debat nieuw belastingstelsel Braks: landbouwprijzen kunnen een stuk omlaag Miljarden guldens over de grenzen verdwenen Kritiek van vakbeweging op technologie-rapport Volgens Duisenberg kan in het buitenland wel wat hier niet kan DINSDAG 28 APRIL 1987 LUXEMBURG (GPD/ANP) - Vol gens minister Braks (landbouw) kunnen de landbouwprijzen nog veel verder omlaag dan de Europe se Commissie heeft voorgesteld. Hij zei dit gisteren in Luxemburg bij het begin van het jaarlijkse EG- overleg over de landbouwprijzen. Volgens Braks is dankzij de gunsti ge kostenontwikkeling nu het mo ment aangebroken om het Europe se landbouwbeleid om te buigen zeer tegen de haren i de boeren gegarandeerde duitsers. De Westduitse minister prijzen dichter bij de marktprijzen Kiechle heeft er vorige week i DEN HAAG (GPD) - De re gering is vooralsnog niet be reid te garanderen dat men sen met een minimum-in komen en alleenstaanden er niet op achteruit zullen gaan door de op stapel staande herziening van het belastingstelsel. Hoewel de Tweede Kamer erom heeft gevraagd, stelt het kabinet zich zeer terughoudend op, omdat er te veel geld mee gemoeid zou zijn. Wanneer aan de wensen van de drie grote fracties zou worden voldaan, zou dat volgens minister Ruding (financiën) miljarden kosten. Voor de herziening van het belas- percentage 65 blijven of oplopen tot 70. Met deze afdracht of inhouding is dan zowel de loonbelasting be taald als de premie voor de volks verzekeringen (aow, aww, wao, Al gemene Kinderbijslagwet en Alge mene Wet Bijzondere Ziektekos ten). De premie voor de laatste twee en gedeeltelijk ook die voor de wao worden thans door de werkgevers betaald. Dat zou in het nieuwe stelsel ook door de werkne mers moeten gebeuren. In het nieuwe stelsel wordt tenslotte het aantal aftrekposten drastisch be perkt. Berekend is dat het nieuwe stel sel nadelig uitpakt voor mensen met een minimum-inkomen. Men sen met een minimum-uitkering zouden er 0,4 procent op achteruit gaan, mensen met een minimum loon (werkenden derhalve) 0,7 pro cent. Nog harder zou de operatie te brengen. Met name in ae zuivel- en rund vleessector is dit mogelijk, aldus Braks. Producenten die hun dieren voederen met granen of graanver- vangers hebben hun kosten de af- debat over het plan-Oort wordt gelopen jaren met zo'n 25 procent zullen pleiten voor verdere prijs- vanavond voortgezet. zien dalen. Braks streek hiermee verlagingen. Maar de gunstigp brief aan de EG-regeringen nog eens op gehamerd dat een prijsver laging voor granen voor hem on aanvaardbaar is. Hij heeft zelfs ge dreigd met een 'vertrouwenscrisis'. Braks zei overigens nu niet te tensituatie betekent volgens hem wel dat de voorstellen van de Com missie moeten worden aanvaard. Die voorstellen komen neer op een bevriezing van de prijzen van de meeste landbouwprodukten, waar onder melk, en een beperking van de opkoop door de Gemeenschap van de teveel geproduceerde melk, graan en rundvlees. Daarmee moe ten vraag en aanbod beter op el kaar worden afgestemd. Braks heeft zich gisteren nog maals verzet tegen het voorstel om een heffing in te voeren van maxi maal 770 gulden per 1000 kilo plantaardige vetten en oliën. Die inkomsten zouden gebruikt moe ten worden om de enorm gestegen EG-uitgaven voor de opkoop van overschotten te financieren. Het ef fect zou een prijsstijging van vijf tien cent voor een pakje margarine betekenen. Volgens Braks zou zo'n heffing nu 'erg ongelegen komen'. Boven dien is zij op dit moment niet echt nodig. Dat is pas het geval wanneer in 1992 ook de gigantische Spaanse en Portugese olie-produktie op de EG-markt kan worden gebracht. Dan onstaat een bijna onbeheers bare plantaardige-oliestroom. tingstelsel zijn voorstellen gedaan kunnen uitpakken voor alleen door een speciale commissie onder staanden; bij hen kan een daling leiding van ABN-directeur prof. dr. van het besteedbare inkomen Oort. Het kabinet wil de voorstel- (koopkracht) optreden van vijf pro- len in hoofdlijnen uitvoeren. Het cent. De Tweede Kamer vroeg Ru- nieuwe stelsel zou 1 januari 1990 werking kunnen treden. Belangrijkste onderdeel eruit is dat iedereen met een inkomen tot 50.000 gulden per jaar straks veer tig procent heeft af te dragen of het van zijn loon ingehouden ziet wor den. Daarboven zou tot 80.000 gul den inkomen een inhoudingsper centage gelden van 55 procent; daarna geldt tot 120.000 gulden be lastbaar inkomen een percentage van 65 procent. Afhankelijk van de tariefvariant die men kiest, zou bo ven 120.000 gulden het belasting- ding en zijn staatssecretaris Ko ning gisteren ervoor te zorgen dat die koopkrachtdaling niet zal op treden. Ze bleken niet bereid die toezegging te doen. Volgens Ru- ding zal het besteedbare inkomen van de 'minima' de komende tijd zodanig stijgen, dat de koopkracht daling als gevolg van het nieuwe belastingstelsel daardoor teniet wordt gedaan. Als er extra geld be schikbaar komt zal dat, aldus Ru- ding, in de eerste plaats worden be steed aan verlaging van het topta rief in de inkomstenbelasting. Het ADVERTENTIE 'Goederenvervoer NS moet winst gaan opleveren' DEN HAAG (ANP) - Minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) is van plan om de automatische dekking van verliezen van het goe derenvervoer van de Nederlandse Spoorwegen te laten vervallen. Zij vindt dat het goederenvervoer van de spoorwegen commerciëler moet worden en zich financieel zelf moet kunnen bedruipen. Dit staat in een gisteren versche nen nota waarin de minister haar visie geeft op de gewenste ontwik keling van het Nederlandse goede renvervoer per spoor, over de weg, door de lucht en per schip. De nota behandelt de periode tot en met 1991. Zij heeft het (transporterend) bedrijfsleven gevraagd voor 1 juli commentaar te leveren op haar no ta. NS ontving vorig jaar 29 miljoen gulden voor het goederenvervoer. Opsteker voor de spoorwegen is dat de minister railverbindingen met de Bondsrepubliek Duitsland geschikt wil maken voor zwaarde re (goederen)treinen. Het gaat om de trajecten Amsterdam-Arnhem- Duitsland en Rotterdam-Venlo- Duitsland. AMSTERDAM (ANP) - De uitvoer van kapitaal bereikte vorig jaar een recordhoogte van 21,6 miljard gul den. In 1985 ging per saldo 12,3 miljard gulden de grens over naar het buitenland. In het jaarverslag van De Nederlandsche Bank wordt het opvallend genoemd dat het be langrijkste kanaal waarlangs kapi taal afvloeide niet het investerings- verkeer was, maar het beleggings- verkeer. Een opticien in de Amsterdamse Rijnstraat be dacht een zeer in het oog vallend 'uithangbord'. Hij hing simpel weg een wat groot uitgevallen bril aan een boom. Het is in ieder ge val moeilijk over het hoofd te zien. (foto ANP) ning met niet meer dan elf tot twaalf procent zullen laten groeien. Vorig jaar kwamen de banken ver uit boven de 5,5 tot zes procent die toen was afgesproken. Het uitvoe ren van die afspraken, aldus Dui senberg, is een hoeksteen van het monetaire beleid. Dan behoeft niet te worden gevreesd voor onnodig hoge rentestanden in ons land. Het beleid van de banken is vol gens hem een belangrijke oorzaak geweest van kapitaaluitvoer. Fisca le onrust in Nederland is, voor- jard gulden. Deze uitvoer kwam zover de centrale bank heeft kun- bijna geheel in het effectenverkeer tot stand. Door aankopen van bui tenlandse effecten vloeide ruim bijna 17 miljard gulden weg. De di recte investeringsstroom van Ne derland naar het buitenland liep per saldo met ruim zes miljard te rug tot 3,6 miljard gulden. In de eerste twee maanden van het lopende jaar is de uitvoer van kapitaal overigens wat weggeëbd. Toen verliet per saldo drie miljard minder kapitaal het land dan in de eerste twee maanden van vorig jaar, waardoor het totaal in de pe riode maart 1986 tot en met februa ri 1987 is gekomen op 18,5 miljard kapitaaluitvoer. De vermindering van de kapi- taalvlucht is volgens Duisenberg voor een groot deel het gevolg van afspraken die de centrale bank met het bankwezen heeft gemaakt. Die komen erop neer dat de banken over 1986 en 1987 hun kredietverle- Optimisme bij Unilever Winstdeling De Industriebond FNV zal bij cao-onderhandelingen nadrukke lijker dan voorheen streven naar winstdelingsregelingen. De bond wil daarbij gebruik maken van be staande fiscaal voordelige moge lijkheden. Dat staat in een brochu re van de Industriebond FNV. De meeste per bedrijfstak geldende land reclame moet maken coor de cao's bevatten geen afspraken over kwaliteiten van het Nederlandse Voor het wegvervoer en de bin nenvaart kondigt zij aan de ver strekking van vergunningen mak kelijker te maken. Smit-Kroes trekt -samen met Economische Za ken- tien miljoen gulden uit voor een nieuwe organisatie 'Nederland Distributieland', die in het buiten- winstdelingsregeling werknemers. Dat is meestal per be drijf geregeld. Hoeveel winstde- lings- of bedrijfsspaarregelingen er bestaan is niet bekend. Makro SHV (handel en energie) wil dit jaar Makro-vestigingen openen in landen als Argentinië en mogelijk Taiwan. Ook zijn er plannen voor uitbreiding van de Makroketens in Brazilië, de VS, Engeland, België, Nederland en Spanje. In totaal ko men er negen nieuwe vestigingen bij in deze landen, zo staat in het jaarverslag. SHV deed onlangs de Makrovestiging in Zuid-Afrika van de hand na een reeks brandstich tingen in Nederland. Het concern houdt zich overigens ook sterk be zig met het speuren naar en hande len in olie en gas. Aegon Het verzekeringsconcern Aegon zoekt uitbreiding vooral in het bui tenland, zo staat in het jaarverslag. In Nederland zijn nog wel groei mogelijkheden aanwezig, maar het tempo van de groei ligt lager dan in het verleden. Vorig jaar heeft Ae gon haar belangen uitgebreid in de Verenigde Staten en Spanje. Veel al bestrijken de buitenlandse doch ters van Aegon niet de hele verze- keringsmarkt, maar specifieke deelmarkten. Door premieverho ging en strakke beheersing van de kosten zal Nederland overigens meer aan de winst bijdragen dan vorig jaar. Benzineprijs Super en normale benzine wor den morgen twee cent goedkoper. De meest voorkorpende prijzen aan de zelftankpomp zijn dan voor super 160 cent per liter en voor nor male benzine 155 cent per liter. transportwezen. DEN HAAG (GPD) - De organisa ties van werkgevers en ook weten schappelijke en technologische in stellingen hebben gisteren overwe gend positief gereageerd op de voorstellen van de commissie-Dek ker inzake het uitbouwen van het technologiebeleid. Het rapport, 'Wissel tussen kennis en markt', werd eerder die dag aangeboden aan opdrachtgever minister De Korte (economische zaken), die in waarderende woorden sprak over het werk van de commissie. De vakcentrales FNV en CNV reageerden daarentegen kritisch op de voorstellen. De FNV heeft, naast kritiek op diverse aanbeve lingen in het rapport, vooral een in druk gekregen van 'matheid en lauwheid', in plaats van 'dynamiek en élan'. Ook de PvdA-fractie in de Tweede Kamer vindt het rapport van weinig betekenis voor nieuw beleid. Minister De Korte sprak gisteren in lovende woorden over het rap port van de commissie-Dekker (ge noemd naar de voorzitter, Philips- topman dr. Wisse Dekker) en be loofde een standpunt van het kabi net over de aanbevelingen uiterlijk komende zomer. De belangrijkste aanbevelingen liggen op het ter rein van een veel grotere aandacht voor scholing van de beroepsbe volking (met name om-, bij- en na scholing) en een 'fijnmaziger' structuur voor kennisoverdracht in regionale adviescentra, overkoe peld door een min of meer onaf hankelijk 'agentschap' dat het overheidsbeleid in de praktijk uit voert. Dat alles zou de overheid 550 miljoen gulden per jaar kosten. De Raad van Centrale Onderne mingsorganisaties RCO (waarin verenigd VNO, NCW, KNOV, NCOV en de landbouworganisa ties) zegt in een eerste reactie op het rapport het in hoofdlijnen eens te zijn met de aanbevelingen. Het Nederlands Cristelijk Onderne mers Verbond (NCOV), met veelal kleinere bedrijven, blijkt in een aparte verklaring kritischer tegen de voorstellen van de commissie aan te kijken. „De 'gewone' onder nemer die aandacht en steun be hoeft om goed in de race te komen of blijven, valt buiten het 'Dekker- perspectief'. Volgens het NCOV is voor de kennis-overdracht naar de kleinere onderneming te weinig aangesloten bij de activiteiten van de bestaande ondernemers-organi saties. De vakbeweging reageerde aan zienlijk minder positief op het rap port van de commissie-Dekker. „Een bruikbaar werkstuk dat bij kan dragen aan de technologische veranderingen, maar dat jammer genoeg niet de oplossingen geeft voor de sociale en technologische vernieuwing in ons land", aldus de FNV. De FNV zegt voluit mee te willen werken aan een poging voor 1990 de inspanning voor na- en bij scholing met 25 procent te laten ADVERTENTIE ARMOEDE EN HONGER bittere ernst voor miljoenen mensen in de derde wereld GIRO 5850 t.n.v. Vastenaktie-Nederland, Zeist christenen helpen in nood en bouwen aan een toekomst stijgen. Maar dat de financiering hiervan geheel in de loonruimte moet worden gevonden, zoals de Commissie wil, staat voor de vak centrale allerminst vast. Ook de vakcentrale MHP (middelbaar- en hoger personeel), die zich in grote lijnen wel met de voorstellen zegt te kunnen verenigen, wijst de fi nanciering van de extra scholing uit de loonruimte van de hand. La ger opgeleide werknemers en werklozen komen in het hoofdstuk van de Commissie over scholing al helemaal niet voor, aldus de FNV. In de Tweede Kamer hebben de beide regeringsfracties van CDA en WD instemmend gereageerd op het rapport van de commissie- Dekker. Ook D66 is positief, zo blijkt uit een eerste reactie. D66 stelt alvast voor de financiering van de voorstellen ten koste te la ten gaan van de inmiddels politiek omstreden Wet Investerings Reke ning (WIR), een belastingfaciliteit voor investerende ondernemingen. De fractie van de PvdA vindt het rapport van de Commissie-Dekker daarentegen volstrekt onvoldoen de. „Alleen om-, her- en bijscholing zijn niet voldoende. Sociale aan vaarding van economische veran deringsprocessen vergt beleid en daar gaat de Commissie in het ge heel niet op in". Ook aan de steeds klemmender vragen over werkge legenheid en inkomen van mensen die werken in sectoren met snelle technologisch veranderingen gaat de commissie voorbij, aldus de PvdA. ROTTERDAM (ANP) - Unilever (onder meer producent van was middelen, margarines en en mer ken als Unox en Calvé) is optimis tisch over de gang van zaken dit jaar. Men verwacht in de voor de groep belangrijke landen geen eco nomische ontwikkelingen die de activiteiten wezenlijk zullen bein- vloeden. Hoewel het niet uitgeslo ten is, dat de prijzen van de voor naamste grondstoffen iets omhoog zullen gaan, verwacht men dat dat een stijging slechts geleidelijk zal plaatsvinden en dat dit de resulta ten niet negatief zal beïnvloeden, zo blijkt uit het jaarverslag. De plannen blijven gericht op grote investeringen in de fabrieken en de merken. De investeringen zullen in dezelfde mate stijgen als in de voorgaande jaren en zullen intern worden gefinancierd. Vorig jaar is besloten tot projecten voor 2799 miljoen gulden tegen 2352 miljoen in 1985. De voortdurend noodzakelijke verhoging van de efficiëncy in de produktie kan in een aantal geval len vermindering van het aantal medewerkers leiden. Een toene ming van het aantal personeelsle den is dan ook alleen te verwach ten bij bedrijven met een snel groeiende omzet, aldus het con cern. De omzet, steeg vorig jaar van 55,4 miljard tot 66,8 miljard gulden. De winst bleef nagenoeg onveranderd op 2,2 miljard gulden. Unilever had eind vorig jaar 298.000 mensen in dienst tegen 304.000 een jaar eerder. LUCHTVERKEER - De Spaanse luchtverkeersleiders hebben giste ren hun plan om op een aantal da gen in mei een staking van 24 uur te houden afgelast. Hiertoe werd besloten nadat met het ministerie van vervoer overeenstemming werd bereikt over verbetering van arbeidsomstandigheden. Op 22 april hadden de luchtverkeerslei ders aangekondigd dat op 4, 5, 6, 15, 22, en 23 mei zou worden ge staakt. Hierdoor zou zowel het bin nenlands als het buitenlands lucht verkeer geheel zijn lamgelegd. AMSTERDAM - „Van geen van de veronderstellingen waarop het re geerakkoord berust, kan worden gezegd dat ze onrealistisch zijn. Maar dat ze allemaal uitkomen moet op zijn zachtst gezegd als op timistisch worden gekwalificeerd. De dollar is nu 2 gulden waard in plaats van 2,25, de olieprijs 18 in plaats van 25 dollar. De wereldhan- delsgroei is teruggevallen van 5,5 tot 4 procent en het tekort van lage re overheid (gemeenten) ligt steeds dichter bij de 1 procent dan bij de veronderstelde 0,2 procent van het door HansAmesz en Dick Fijlstra nationaal inkomen. Over de rente doen wij nooit voorspellingen, maar ik zal niet verrast zijn als die niet daalt tot 3,5 a 4 procent, zoals is aangenomen". „Welnu, als je al die veronder stellingen bij elkaar veegt en zegt: laten we er maar van uitgaan dat bijvoorbeeld de rente en de dollar op het huidige niveau blijven han gen en je voert dat in in dezelfde berekeningen die de basis vormen van het regeerakkoord, dan moet je niet meer over 18 miljard ombui gingen praten tot 1990 maar over 25 miljard gulden, in die orde van grootte". Het zal duidelijk zijn. Volgens dr. W. F. Duisenberg, president van De Nederlandsche Bank, is er geen enkele ruimte voor verlichting van lasten voor werkgevers of werkne mers, laat staan voor extra uitga ven van de overheid. Hij windt er in het vandaag verschenen jaarver slag van de centrale bank opnieuw geen doekjes om: als je, zoals de regering het financieringstekort ten minste wil halveren en gelijk tijdig de lastendruk niet wil laten toenemen, moet je de uitgaven be perken. Bezuinigen dus. Duisenberg: „De aangekondigde ombuigingen zijn voor ruim de helft geen ombuigingen maar las tenverzwaringen. Dat is een kriti sche noot die ik plaats bij het re geerakkoord. Immers, één van de doelstellingen is stabilisatie van de lasten, maar die worden integen deel verzwaard (hogere btw, beper king van investeringssubsidies red.) Er is dus te weinig accent op uitgavenombuigingen want dat is nog de enige bron om het tekort en de lasten te verlichten". In het jaarverslag van De Neder landsche Bank staat dat de meeste westerse landen op het gebied van de beheersing van de overheidsuit gaven en het terugdringen van het financieringstekort succesvoller waren dan Nederland. Duisenberg deelt geen cijfers uit, maar wil slechts wijzen op ontwikkelingen die hij verontrustend vindt. „In het buitenland kan kennelijk wel wat wij niet kunnen, hoewel we het wel belijden. Ook hier doen zich vermoeidheidsverschijnselen voor: de opvatting dat het zo lang zamerhand wel genoeg is geweest. Dan zeg ik: waaruit blijkt dat? Het financieringstekort gaat toch niet naar beneden, in 1987 gaat het om hoog van 7,4 naar ongeveer 8,5 pro cent van het nationaal inkomen. Hoe dat probleem moet worden opgelost? Daar bereik ik de gren zen van mijn bevoegdheden, dat moet de regering zelf maar weten". Werkgelegenheid Er zijn, volgens Duisenberg, ook wel positieve zaken te melden, met name over de investeringen die in 1986 zeker tien procent zijn toege nomen met als resultaat ook meer werkgelegenheid. „Maar daarvan zie je niets in het werkloosheidscij fer omdat zich steeds meer mensen op de arbeidsmarkt melden. On derhuids zijn er echter ontwikke lingen gaande die zorgen geven. Die hebben vooral betrekking op de verslechtering van onze export positie, de versnellende loonont wikkeling en de overheidsfinan ciën die nog lang niet genoeg in de goede richting gaan. En de investe ringen blijven wel groeien, maar minder snel. Daardoor groeit ook de werkgelegenheid minder snel". „Voor een deel kunnen wij daar weinig aan doen, namelijk in zoverre investeringen afhankelijk zijn van afzet en afzetverwachtin- gen. Het is nu eenmaal zo met de Nederlandse economie dat die af zet voor een groot deel moet plaats vinden in het buitenland en als de groei in de wereld afzwakt, onder vinden wij daarvan de terugslag. Wat we kunnen doen in dat kli maat is onze concurrentiepositie zo veilig mogelijk stellen. Dat bete kent een matige kostenontwikke ling". Lage lonen dus. Want in het sti muleren van de binnenlandse afzet - de tweede mogelijkheid om de investeringen te beïnvloeden - ziet Duisenberg nog altijd niets. Cao-lonen Maar de vraag is wel of dat geha mer op loonmatiging nog weerklank vindt. Ook Duisenberg signaleert de tendens naar verho ging van de cao-lonen. „Er is inder daad enige versnelling in de loon ontwikkeling. Maar of de bood schap over komt of niet, daar blijft hij niet minder klemmend door. Ik denk dat hij zelfs nog klemmender is dan in voorgaande jaren", aldus Duisenberg, die daarbij met name wijst op de grote snelheid waarmee vorig jaar het overschot op de beta lingsbalans is geslonken. Het overschot aan exportinkom sten viel in één jaar terug van ruim 15 miljard tot 7,5 miljard gulden in februari van dit jaar. Dat hoeft op zichzelf niet zo'n probleem te zijn, omdat de oorzaak niet hoeft te lig gen in een afname van de export. De terugval vloeit ten dele ook voort uit de hogere investeringen, meer import dus. Minder geslaagd weer is de enorme uitvoer (ruim 21 miljard gulden) van kapitaal in 1986. Duisenberg: „Op zichzelf is een vermindering van het overschot op de betalingsbalans niet erg. Maar wat willen we? We zijn het er in Ne derland allemaal over eens dat 1,5 procent van het nationaal inkomen wordt besteed aan ontwikkelings hulp. Om dat te verdienen moet je jaar in jaar uit een overschot met het buitenland hebben. Dat bete kent ruwweg 4 miljard gulden overhouden als verschil tussen uit voer en invoer. We komen nu al aardig in die richting en er is een kans dat het doorschiet naar bene den". Als president van de Nederland sche Bank heeft Duisenberg één troost: het vertrouwen in de gul den is nog niet aangetast, al lijkt de enorme 'vlucht' van Nederlands kapitaal op het tegendeel te wijzen. „Zo'n enorme kapitaaluitvoer als in 1986 is nooit eerder voorgeko men, maar dat werd ook in de hand gewerkt door incidentele oorza ken. In het begin van vorig jaar wa ren pond en dollar zo goedkoop ge worden dat men op vrij grote schaal in ponden en dollars luiden de aandelen is gaan beleggen. La ter in het jaar werd het rentever- schil met West-Duitsland zo gering geworden dat grote beleggers als pensioenfondsen en verzekerings maatschappijen voor miljarden aan Duitse obligaties hebben ge kocht". „Die enorme vraag naar buiten landse valuta heeft er wel toe ge leid dat de gulden wat onder druk is komen te staan en dat wy daar door werden gedwongen op de geldmarkt ter verdediging van de gulden rentes te hebben die nogal fors boven het Duitse peil lagen. Maar in de afgelopen twee maan den is die druk gelukkig wat afge nomen. Het renteverschil met Duitsland is nu 1,4, het was 1,6 a 1,7".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7