PODIUMBLIK
Duizend musici met hogere gages
Jazzdans als ratjetoe
)INSDAG 28 APRIL 1987
KUNST
PAGINA 21
Redactie Pieter C. Rosier
LEIDEN - Toneel vormt naast
een familievoorstelling van Ham
Hoppa de hoofdmoot van de
Leidse theateragenda's, die deze
week wat mager zijn ingevuld.
Ham Hoppa
De familievoorstelling wordt
donderdagavond door de Ham
Hoppa Compagnie gegeven in de
Leidse Schouwburg. Dit theater
gezelschap bestaat uit drie ar
tiesten: Genio de Groot, Harry
Piekema en Anne van der Hoe
ven. Het trio wordt aangekon
digd als clowns, die muzikaal
nogal wat in hun mars hebben.
Het programma valt in twee de
len uiteen. Het begint met 'Con-
cierto Movemiento' en eindigt
met 'Ham Hoppa'. In het eerste
programma-onderdeel wordt
met behulp van beweging en mu
ziek een taal gesproken, die op de
lachspieren moet werken. Een
taal zonder woorden dus. 'Ham
Hoppa' is het clowneske werk
stuk waar de Compagnie haar
naam aan ontleent. Het heet een
komedie te zijn over twee muzi
kale zwervers. De voorstelling be
gint om 19.00 uur.
Monoloog
Wat het toneel betreft, de Cen
trum-actrice Ingeborg Elzevier
Ham Hoppa, familievoorstelling op donderdagavond in de
Leidse Schouwburg. (fotopn
komt morgenmiddag met een
door Paul Haenen geschreven
jnonoloog naar het theater aan
de Oude Vest. De eenakter, 'Bij
mij thuis', gaat over een vrouw,
een wat oudere actrice, die voor
de zoveelste keer geinterviewd
zal worden door een dagblad
journalist. Ze heeft zich voorge
nomen het nu eens heel anders
aan te pakken dan de vorige ke
ren en zich niet te laten verleiden
tot uitspraken waar ze, zodra ze
gepubliceerd zijn, weer spijt van
zal hebben. Dus bereidt ze zich in
tensief op het vraaggesprek voor
en laat ze alle onderwerpen de re
vue passeren waar ze het niet
over wil hebben. Ingeborg Elze
vier speelt de eenakter in de regie
van Peter Römer. Aanvang van
deze lunchvoorstelling: 12.45 uur.
Monoloog
Toneelgroep De Appel, vorige
week in Leiden met 'Amphi
tryon', geeft vrijdag- en zater
dagavond in de schouwburg
voorstellingen van 'Het Verjaar
dagsfeest', een uit 1958 daterend
stuk van Harold Pinter. 'De Ap
pel' speelt dit door Lodewijk de
Boer geregisseerde stuk helder en
trefzeker, althans volgens een en
kele weken geleden in deze ko
lommen afgedrukte recensie. 'Het
houdt de aandacht van de toe
schouwer goed vast en moedigt
aan tot nadenken'. Zoals gebrui
kelijk bij Pinter geeft het stuk op
een aantal vragen geen ant
woord. Het gaat voor alles om de
manier, waarop herkenbare
mensen met elkaar communice
ren. En dat lukt ook in 'Het Ver
jaardagsfeest' niet zo best. Het
onuitgesprokene en het onuit
spreekbare staan in de weg,
voortdurend ontwijkt men echte
communicatie. 'Het Verjaar
dagsfeest' is dus voor alles een
taalbouwsel, dat naar de mening
van de recensent in deze voorstel
ling goed tot zijn recht komt. Van
de acteurs wordt vooral Ene
Schneider geprezen om zijn
prachtig spel. Maar ook Willem
Wagter, Christine Ewert, Robert
Eric Schneider, Camilla Braaksma en Robert Prager (v.l.n.r.) in
'Het verjaardagsfeest', vrijdag- en zaterdagavond in de Leidse
Schouwburg. ifotopn
Prager, Camilla Braaksma en
Hugo Koolschijn stellen niet te
leur.
Baal
'Moeder Courage' van toneel
groep Baal. Een voorstelling die
voor de zondagavond in de
schouwburg staat gepland. Leo
nard Frank regisseert na jaren
weer Brecht. In deze voorstelling
staat Kitty Courbois in de hoofd
rol. Tot op zekere hoogte is er een
standaardbeeld van moeder
Courage ontstaan: een keihard,
maar toch medeleven afdwin
gend moederdier, in lompen ge
huld en getrouwd met een huif
kar. Geheel in de overeenstem
ming met de traditie van de to
neelgroep staat ook dat beeld in
de voorstelling ter discussie. De
recensent van deze krant, die in
Amsterdam de première zag.
noemde de voorstelling vaak
langdradig en rommelig en was
de mening toegedaan dat Baal
met Moeder Courage' te nadruk
kelijk anders wilde zijn.
Echec
Het LAK-theater biedt op vrij
dag- en zaterdagavond een Lan-
taren-produktie, getiteld 'Echec'.
Ditschaakstuk voor één dame en
één heer' is volgens de program
matoelichting een verbeeldings
spel, waarin heden en verleden,
spel en werkelijkheid, koningen
en koninginnen elkaar steeds zul
len uitdagen in een poging el
kaar en het publiek schaakmat te
zetten. Het betreft dus een ont
moeting tussen twee voormalige
schaakgrootmeesters: een man en
een vrouw, die niet van elkaar
konden winnen. Altijd werd het
remise en op het toppunt van hun
roem besloten ze op te houden met
de afspraak dat ze elkaar pas
over tien jaar weer zouden zien.
Men treft het tweetal de dag
voordat de partij gespeeld gaat
worden. In een omgeving die ver
weg een schaakspel suggereert.
Ze zitten in een kasteel, dat al
leen in de zomer als hotel wordt
gebruikt. De koning en de konin
Daniël Nieman en Carla Mulder in 'Echec', vrijdag- en zaterdag
avond in het LAK-theater. (foto pn
gin van het schaakspel. Wanneer
ze elkaar in de hal van het kas
teel ontmoeten zal het als de eer
ste zet van de witte pion zijn: het
spel is begonnen, de uitdaging
gedaan. 'Echec' speelt zich mis
schien in hun illusie af; het stuk
glijdt van de werkelijkheid in de
illusie.
De personages zijn volgens re
gisseuse Wanda Reisel schakers
omdat schaakfenomen zich met
macht bezighouden. En schaken
gaat ook over de beheersing van
de emoties, het gevoel zo min mo
gelijk te tonen. Bovendien komt
er in dit stuk nog de dimensie bij
van de twee krachten die elkaar
aantrekken en de spanning die
daardoor onstaat. De regisseuse:
'Ik kwam op het idee toen de
grootmeester Miles iets aan zijn
rug had, waardoor hij alleen ge
durende de schaakpartijen niet
kon staan. Schaken is als meta
foor ook interessant omdat in het
spel wordt gemanipuleerd en om
dat het één tegen één is. Het fasci
neert mij waarom mensen een be
paalde band hebben op een zeker
moment. Het is er, maar het kan
ook weer zo over zijn'.
In de voorstelling wordt ge
bruik gemaakt van films als een
poging de gedachtenassociaties
van de twee spelers (Daniél Nie
man en Carla Mulder), die el
kaar figuurlijk het mes op de
keer zetten, vorm te geven.
Het Duin
De kindervoorstelling op zon
dagmiddag wordt verzorgd door
de Poppenkeet, die met 'Het
Duin' op de proppen komt. Een
en ander speelt zich af op een
klein eiland in een grote oceaan,
waar, ver van de bewoonde we
reld, een heel apart volkje leeft.
Het gaat er om de 'ongelooflijke
waarheid' van Het Duin, waar
een boze geest zou huizen, te ont
dekken. Er wordt in deze voor
stelling gebruik gemaakt van
veel poppen, een hoeveelheid kos
tuums en een grillig decor. Voor
kinderen vanaf zes jaar. Aan
vang: 15.00 uur.
M'
De grootste trekpleister van dit jaar: Dexter Gordon uit de film 'Round Midnight'
Aandacht zal er ook zeker zijn voor
de saxofonist Dexter Gordon, die
een Oscar-nominatie kreeg voor
zijn hoofdrol in de Tavernier's rol
prent Round Midnigth. Gordon
maakte onlangs bekend niet meer
te zullen spelen, maar North Sea-
organisator Paul Acket kon giste
ren in Den Haag bekend maken
hem voor een optreden in het Con
gresgebouw gestrikt te hebben,
mèt de groep waarmee hij in de
film te zien en te beluisteren is.
Aan de rock 'n roll wordt dit jaar
ook bepaald niet voorbij gegaan:
Chuck Berry is een belangrijke
vertegenwoordiger van dit genre
op het festival. Blues wordt ten ge-
Baby-luiers
beste tv-spot
HILVERSUM - De televisiere
clame voor Peaudouce-luiers,
met daarin baby's die met
zichtbaar plezier hun luier dra
gen, wordt door het publiek
aangemerkt als de beste tv-
commercial van dit jaar. Het 30
seconden durende filmpje
kreeg de naam 'Square Dance'
mee. Op de tweede plaats komt
het spotje van MacDonald,
waarin een klein jongetje een
bestelling plaatst en tot zijn ge
noegen door de mevrouw ach
ter de toonbank wordt aange
sproken als 'Meneer'.
De derde plaats is dit jaar
weggelegd voor Calvé-pinda-
kaas met de commercial over
de (kleine) Evert van Benthem,
die dank zij het eten van pinda
kaas kon uitgroeien tot een
veelgeprezen Elfstedentóchtrij-
der.
DEN HAAG (GPD) - „In het najaar willen we de on
derhandelingen met WVC en Den Haag openen, want
het festivalapparaat zit aan de grens van zijn mogelijk
heden. Als de overheid wil dat het North Sea Jazz
Festival op deze schaal blijft bestaan dan moet ze
meer dan slechts 12 procent van het totale budget
voor haar rekening nemen."
Het bestuur van de Stichting North Sea Jazz Festi
val, dat opnieuw alle records breekt (duizend musici,
meer dan 120 groepen, nog meer sterren stralen over
al), is verontrust zo bleek gisteren op een urenlange,
ook al records brekende persconferentie. Nadat jaren
achtereen de hoge koers van de dollar de onkosten
heeft opgeschroefd, zorgt nu de relatief lage koers van
de dollar voor problemen.
Stichtingsvoorzitter Wybe Buma - dit jaar zelf actief
als trompettist in The Reunion Jazz Band - meent:
„Die muzikanten uit Amerika zijn niet gek. Die krij
gen minder geld voor hun waar en schroeven hun ga
ges dus met duizend, 2000 dollar of meer op. De grote
sterren verdubbelen hun bedragen zelfs, en dan is het
zoals Paul Acket zegt: take it or leave it."
Acket: „Vooral festivals in Italië en Spanje zijn dit
jaar de grote geldverpesters. In Italië sponsoren poli
tieke partijen festivals met formidabele bedragen. De
communisten zorgen ervoor dat gewone
entrees of gratis naar Miles Davis kunnen
kijken. Doen organisatoren daar niet aan mee dan lo
pen ze het risico dat hun feestje in elkaar wordt gesla
gen. (Lachend) Als de CPN hier nou wat groter was...
Groots
North Sea, met 40.000 bezoekers het grootste jazz-
evenement ter wereld, krijgt van WVC 150.000 en van
Den Haag 300.000, van welk laatste bedrag de helft
terugvloeit als huur voor het tien zalen tellende Con
gresgebouw. Grote bedragen komen uit sponsoring
(JVC en dit jaar ook Barclay), al moeten we volgens
Buma ook de kleinere sponsors niet vergeten: „De
Stedelijke Muziekschool stelt spontaan een aantal pia
nokrukken ter beschikking."
Volgend jaar staat het festival opnieuw voor een
schaalvergroting, als de nieuwe, liefst 8000 plaatsen
tellende nieuwe hal van het Congresgebouw gereed is,
en een andere, 800 plaatsen tellende zaal beschikbaar
komt. In 1988 hoopt de organisatie het festival ook te
omlijsten met een jazzweek in centrum Den Haag (Ko
ninklijk Conservatorium, Nieuwe Kerk. verbouwd
Corsotheater èn het nieuwe Haagse Muziekcentrum);
dit jaar wordt al vast een voorproefje genomen met
workshopaktiviteiten onder leiding van Clark Terry in
het conservatorium.
hore gebracht door onder anderen
B B. King, Robert Cray, Albert
Collins, Allen Toussaint en Lonnie
Brooks.
Traditioneel
Min of meer traditioneel zijn ook
Ruby Braff, Wild Bill Davison, The
Harlem Blues and Jazz Band, The
Reunion Jazz Band. The Dirty Do
zen Brass Band, The Dixieland Pi
pers, de Dutch Swing College
Band, Rita Reys. Greetje Kauffeld.
Rein de Graaff, Milly Scott en Ed
die Doorenbos, The Deep River
Quartet. Cab Calloway and The
Cotton Club Revue (14 mensen
sterk) komen zingen en tappen, net
als de Mc Fadden Brothers en „The
American Jazz Tap Festival". Ver
der worden de 50 jaar geleden
overleden Gershwin en Louis
Armstrong herdacht.
Aparte hoofdstukken zullen wor
den geschreven door het Boys
Choir of Harlem, op de zaterdag
avond, en een aantal latin jazz-mu-
sici, zoals Antonio Carlos Jobim.
Er zal ook veel hedendaagse en
avant garde-jazz op Acket's twaalf
de festival worden gebracht. „Om
de jongeren te trekken en die dan
meteen in contact te brengen met
de gevestigde orde", zo werd
maandag door de festival-organisa
tie meegedeeld Wynton Marsalis,
Branford Marsalis, Michael Brec-
ker, Randy Brecker en Bennie Wal
lace, Courtney Pine, Jack de Joh-
nette. The Crusaders en Last Exit
zijn voorbeelden van hedendaagse
jazzmusici. Nieuwlichters zijn the
Art Ensemble of Chicago, George
Russel and the Living Time Orche
stra, Ornette Coleman and Prime
time. Cecil Taylor en The 29th
Street Saxophone Quartet.
Voor de jongelui zijn er CJP-kor-
tingen. De toegangsprijzen zijn
verder gelijk aan die van het festi
val van het vorige jaar. De voorver
koop begint op 15 mei.
Black Ballet Jazz. Gezien op 27 april
in de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - Wie ooit de dansgroep
van Alvin Ailey heeft gezien of
het tapdansen op leven en dood
in de film The Cotton Club van
Francis Coppola, weet in elk ge
val dat met jazzdans een heel sca
la aan emoties kan worden uitge
drukt en dat tapdans veel meer
kan zijn dan een pauzenummer
in een revue. Al doen de meeste
groepen die in dit genre werken
alle moeite je anders te doen ge
loven.
JJeem Black Ballet Jazz, gister
avond in de Leidse Schouwburg
De groep wordt geleid door
Chester Whitmore en Jon John
son, die volgens het programma
blaadje aan de westkust van de
Verenigde Staten als belangrijke
jonge zwarte choreografen wor
den beschouwd. Het kost moeite
om dat te geloven. Want Black
Ballet Jazz brengt gewoon het
ratjetoe van disco, funk, rock
roll, aerobic, Graham- en Cun-
ningham-techniek, mierejeuk,
tapdans, gezelschaps- en ball-
roomdans dat zo vaak voor jazz
dans doorgaat. Goed roeren en
gooi maar in m'n pet.
Natuurlijk is jazzdans naar zijn
aard een mengvorm van allerlei
invloeden. Maar zo'n brouwsel
krijgt pas smaak als iemand uit
de ingrediënten zijn eigen mé
lange samenstelt. Dat doet Black
Ballet Jazz niet. Ook slaagt de
groep er niet in een onderhou
dende van-alles-wat-show samen
te stellen uit al die bestanddelen.
Van de choreografieën gaan er
dertien in een dozijn, de kos
tuums zijn armetierig en de mu
ziek klinkt alsof er op de bodem
van de zee is opgenomen. De in
termezzo's van zangeres Trina
Parks waren om echt treurig van
te worden. Ze zong de gospel
met schelle stem. Met de voeten
gekweld door roze pumps en de
ogen gebukt onder lange pla-
kwimpers riep ze 'amen'.
Maar werd er dan zelfs niet
goed gedanst? Zeker wel. Bij vla
gen zelfs zeer goed. Chester
Whitmore is een meestertapper,
die verbazende roffels met de
voeten kan geven en dan nog tijd
overheeft om salto's te maken of
in spagaat te landen. Maar hij
weet niet hoe hij humor moet do
seren en laat zich snel verleiden
tot gemakzuchtige parodietjes.
De twaalf dansers van zijn groep
kunnen een flitsende showdans
neerzetten en leggen daarbij hun
brede glimlach nooit af. Maar
wordt er even een scherpere ti
ming of wat meer subtiliteit ge
vraagd, zoals in een gedanste go
spel, dan gaapt een diep zwart
gat.
Pretenties kun je Black Ballet
Jazz moeilijk verwijten, gemak
zucht wel. Er is niet veel wat de
ze Amerikanen onderscheidt van
de dansers van Barry Stevens.
ARIEJAN KORTEWEG
DEN HAAG (ANP) - Het
twaalfde North Sea Jazz Festi
val, dat op 10, 11 en 12 juli het
Congresgebouw in Den Haag
op de grondvesten zal doen
schudden, lijkt vooral geken
merkt te worden door de op
komst van internationaal ge
vestigde musici. Er zijn onge
veer 1000 medewerkenden,
maar Miles Davis, Oscar Peter
son, Sarah Vaughan, Herbie
Hancock, de Manhattan Trans
fer en (de 50.000 dollar kosten
de) George Benson zijn dit jaar
top-attracties. Mensen met een
grote vaste achterban zijn ook
The Modern Jazz Quartet, The
Dizzy Gillespie Big Band, Gary
Burton, Buddy Tate, The
Count Basie Orchestra, Monty
Alexander en zijn Jamaican
Band, Stan Getz, Scott Hamil
ton, Stanley Jordan, Joe Pass,
Charlie Byrd, Herb Ellis, Geor
ge Wallington (de eerste be
bop-pianist), Frank Morgan en
Joe Houston.
Sarah Vaughan hoort bij de toppers en de gevestigde orde
