op
executies
komst in VS
Golf
Twijfels bij VS-wetenschappers over Star Wars
Na uitspraak van Hof
Ex-voetballer dreiging
voor IJslandse coalitie
2 moord op Palme
Shultz: niet bang zijn
voor eigen voorstel
Belgisch homo-proces
eindigt met vrijspraak
Soeharto wint verkiezingen
VRIJDAG 24 APRIL 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (ANP) - Het ontslag
van een minister uit de centrum
rechtse regering, die daarop een ei
gen partij stichtte, kan er voor zor
gen dat het succesvolle economi
sche beleid van de IJslandse coali
tie morgen door de kiezers niet
wordt gehonoreerd.
V 9 ""li! vLsM- UU/'O son'die in het besm van de iaren
'50 als voetballer furore maakte in
Frankrijk en Italië, moest kort ge
leden als minister voor industrie
aftreden nadat was komen vast te
staan dat hij zich aan belasting
fraude schuldig gemaakt had toen
hij nog minister van financiën was.
Hij doet nu met een eigen lijst aan
de verkiezingen mee. De opiniepei
lingen geven zijn Burgerpartij een
aanhang van meer dan 10 procent.
NEW YORK (AP) - In de Verenigde Staten wordt de komende tijd een golf van executies kunnen6 gaan innemen TnPd°S Af
van ter dood veroordeelden verwacht, nu het Opperste Gerechtshof heeft geoordeeld dat thing, het oudste parlement ter we-
een vermoeden, van discriminatie bij het toekennen van de straf geen reden is om de rej1d^t ladan talt,
doodstraf te verbieden. Voor- en tegenstanders van de doodstraf zijn het er echter over
eens dat de strijd nog niet voorbij is.
Momenteel beschikt de coalitie
regering van de Onafhankelijk
heidspartij en de Vooruitgangspar
tij onder premier Steingrimur Her-
mansson over 37 zetels. Het kabi
net heeft in de afgelopen vier jaar
een succesvol beleid gevoerd. Bij
zijn aantreden in mei 1983 kende
het land een inflatie van 130 pro
cent. De geldontwaarding is sinds
dien gedaald naar 12 procent in
1986. Verder steeg het bruto natio
naal produkt vorig jaar met 6 pro
cent in waarde, terwijl het land met
ruim 200.000 inwoners geen werk
loosheid kent.
De Onafhankelijkheidspartij,
waartoe Gudmunsson behoorde
tot hij enkele weken terug een ei
gen partij stichtte, behaalde in 1983
nog 38 procent van de stemmen.
Maar als de opiniepeilingen niet
bedriegen, mag de partij blij zijn
als zij deze keer aan 30 procent van
de stemmen komt. Daarnaast is de
verwachting dat vijf andere partij
en, waaronder die van Gudmunds-
son, elk zullen uitkomen op een
aanhang tussen 10 en 15 procent.
Als Gudmunsson het voorspelde
succes behaalt, zal hij vermoede
lijk een plaats opeisen in de vol
gende regering. Hoewel een aantal
oude rekeningen tussen hem en de
aftredende coalitie nog wacht op
vereffening.
Eén van die andere vijf partijen
is de Vrouwenpartij, die bij de ver
kiezingen van 1983 beslag wist te
leggen op 5,5 procent van de stem
men. Dit bleek goed te zijn voor 3
zetels in het parlement van het
Noordwesteuropese land, dat
sinds 1980 in de persoon van Vig-
dis Finnbogadottir een gekozen
vrouwelijk staatshoofd heeft, het
geen uniek is in de wereld.
De IJslandse vrouwenpartij, die
aandringt op verhoging van de so
ciale uitgaven en er in de afgelopen
jaren in geslaagd is aanhang te
winnen onder alle lagen van de sa
menleving, lijkt haar stemmenaan-
tal te kunnen verdubbelen. De po
litiek georganiseerde vrouwenbe
weging dateert van 1975, toen de
vrouwen op IJsland gedurende
een dag staakten. Door deze actie
waren de mannen gedwongen zelf
te koken en opvang voor hun kin
deren te regelen. Een herhaling
van deze actie in 1985 verlamde het
openbare leven in het land volle
dig.
Het lijkt uitgesloten dat de Vrou
wenpartij tot de nieuwe regering in
Reykjavik toetreedt. Maar als de
173.000 kiezers stemmen zoals de
opiniepeilingen aangeven, lijkt zij
een belangrijke oppositiepartij te
kunnen worden. Waarnemers noe
men het de kracht van deze partij
dat zij het gesprek wil openen over
kwesties van alledag en niet blijft
steken in problemen die met het
feminisme te maken hebben.
Advocaat Bob Ravitz uit Oklaho
ma zei in een reactie op de uit
spraak: „Nu gaan de sluisdeuren
open. Het zou mij niets verbazen
als we tussen nu en het eind van
het jaar 100 tot 150 executies mee
maken."
Omdat er nu geen enkele dood-
strafzaak meer voor het Opperste
Gerechtshof dient, staat niets de
autoriteiten meer in de weg om
honderden doodvonnissen te gaan
uitvoeren. Alleen in de staat Texas,
In afwachting van de uitspraak van
het Hof was een aantal executies in
verschillende staten opgeschort.
De zaak die door het Opperste
Gerechtshof werd afgewezen had
betrekking op een klacht uit de
staat Georgia. De klagers voerden
aan dat moordenaars van blanke
slachtoffers statistisch gezien meer
kans maakten op de doodstraf dan
moordenaars van zwarte slachtof
fers. Omdat discriminatie door de
grondwet wordt verboden,
sinds 1976 22 executies zijn gen zij het Hof de doodstraf strijdig
i uitgevoerd, wachten 250 veroor-
I deelden, onder wie honderd ne-
gers, op uitvoering van hun vonnis.
J Vrouw gezocht
m in verband met
m
STOCKHOLM (AP) - Zweedse re
chercheurs die de moord op de
vroegere Zweedse premier Olof
Palme onderzoeken hebben hun
Amerikaanse collega's gevraagd
een Zweedse vrouw op te sporen.
Ze werd op de avond van de moord
in de bioscoop gesignaleerd die
ook door Palme werd bezocht.
De vrouw behoort tot de Europe
se Arbeiderspartij (EAP), een in de
VS gevestigde groepering die als
extreem rechts en fel anti-commu
nistisch bekend staat. Zij reisde
kort na de moord op 28 februari
1986 naar de Verenigde Staten,
schreven de kranten Dagens Nyhe-
ter en Aftonbladet. Naam noch
adres van de vrouw in de VS wer
den bekendgemaakt.
Ooggetuigen hebben de vrouw
op de avond van de aanslag in het
Grand Theater in het centrum van
Stockholm zien zitten. Palme werd
doodgeschoten en zijn vrouw Lis-
beth raakte licht gewond toen het
echtpaar uit de bioscoop naar huis
liep.
De EAP is altijd fel van leer ge
trokken tegen Palme en diens so
ciaal-democratische beleid. De
groep heeft betrokkenheid bij de
moordaanslag ontkend.
Greenpeace
De milieu-organisatie Greenpea
ce zal in de komende internationa-
le arbitrage in Genève in totaal bij
na 40 miljoen gulden schadever-
goeding van Frankrijk eisen voor
het tot zinken brengen van het
vlaggeschip Rainbow Warrior. Het
schip werd op 10 juli 1985 in de ha
ven van Auckland door Franse
agenten opgeblazen om te voorko
men dat het kon uitvaren om een
vloot aan te voeren die wilde pro
testeren tegen Franse kernproeven
in de Stille Oceaan. Er kwam een
Nederlands bemanningslid om als
gevolg van de aanslag.
Marshalleilanden
Een advocaat van de Amerikaan
se regering heeft bij het bestuurs
rechtelijk hof in Washington ge
pleit voor afwijzing van een ver
goeding van 11 miljard dollar die
wordt geeist door de Marshallei
landen vanwege de schade die is
aangericht door Amerikaanse
kernproeven in de Stille Oceaan.
Advocaat Randall verklaarde dat
de Amerikaanse regering, volgens
een samenwerkingsverdrag met de
Marshalleilanden dat op 21 okto
ber vorig jaar van kracht werd, niet
verplicht is om de schadeclaim in
overweging te nemen. Het verdrag
voorziet in een fonds van 150 mil
joen dollar voor vergoeding van
schade aan goederen en gezond
heid die is veroorzaakt door Ameri
kaanse kernproeven tussen 1946
en 1958.
met de grondwet te verklaren.
Van juridische zijde werd het be
sluit van het Hof toegejuicht, maar
burgerrechtenorganisaties zeggen
te vrezen dat de uitspraak zal lei
den tot een herleving van het fla
grante racisme uit het verleden.
Hoogleraaar rechten Alan Der-
showitz van de universiteit van
Harvard, zei: „Deze beslissing be
tekent dat we teruggaan naar de
tijd van de slavernij, toen het do
den van een blanke moord heette,
maar het doden van een zwarte
niet. Een meerderheid van het Op
perste Gerechtshof is deel gewor
den van een volksgericht dat racis
tisch onrecht aanmoedigt".
Benjamin Hooks, de leider van
de Vereniging ter Bevordering van
de Gekleurde Mens, NAACP, zei
dat de uitspraak van het Hof moet
worden gerespecteerd. „Ik denk
dat we Op zoek moeten gaan naar
een andere zaak, waar de feiten
duidelijker zijn en die op meer dra
matische wijze illustreert wat wij
proberen te bewijzen", zei hij.
Bij de meeste gevangenen in de
Amerikaanse dodencellen is de uit
spraak van het Hof niet als een ver
rassing gekomen, hoewel een aan
tal van hen uitstel van executie
kreeg in afwachting van de uit
spraak.
De veroordeelde Jim Vanderbilt
zei in de gevangenis van Huntsville
in Texas. „De rechter houdt geen
rekening met statistieken. Wat mij BRIDGEPORT - In het Amerikaanse Bridgeport is gisteren een in aanbouw zijnd flatgebouw ingestort. Zeven
betreft was die zaak al dood voor arbeiders werden gedood, 12 raakten gewond en 21 anderen werden bedolven onder tonnen puin. Gevreesd
hij begon." wordt dat geen van de vermisten het ongeluk heeft overleefd.
Mede-gevangene Cliff Phillips, De politie zei dat het wel een week kan duren voor alle slachtoffers uit de puinhopen geborgen zijn. Kort na het
een zwarte die werd veroordeeld ongeluk werden nog stemmen uit de puinhopen gehoord, maar tegen de avond verstomden die.
wegens moord op een blanke Het gebouw was zes of zeven verdiepingen hoog toen de constructie het begaf en inzakte. De betonnen vloerde-
vrouw, zei: „Ik heb geen vertrou- len klapten boven op elkaar.
de instituten van deze maat- Het ongeluk is mogelijk veroorzaakt door een fout bij het plaatsen van een van de ter plaatse gefabriceerde
schappij. Het zal nog veel slechter vloerdelen.
worden voor het beter wordt." Op bijgaande AP-foto zijn reddingswerkers op zoek
r onder het puin liggende slachtoffers.
WASHINGTON (AP/AFP/UPI) -
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken George Shultz
heeft gisteren gezegd dat de Wes
terse landen niet bang moeten zijn
in te stemmen met hun eigen voor
stel om de kernwapens voor de
middellange afstand in Europa te
vernietigen.
Shultz, die door Westeuropese
verslaggevers werd ondervraagd
via een trans-Atlantische uitzen
ding van Worldnet, antwoordde op
een vraag over zijn indruk van
Sowjet-leider Gorbatsjov: „Hij is
een krachtig en kundig persoon.
We moeten voorzichtig zijn, maar
we moeten niet bang zijn voor een
'ja' van de Sowjets op ons eigen
voorstel".
De oorspronkelijke „nul-optie"
met betrekking tot de middellan-
ge-afstandswapens werd in 1981
door de VS ingebracht.
Op een vraag of zijn antwoord
betekende dat de VS ongeduldig
werden over het Europese dralen
om een beslissing tc nemen over
de voorstellen van Gorbatsjov, zei
Shultz dat het slechts ging om „een
observatie" aan de vooravond van
een ingrijpende beslissing.
„Ik bedoelde dat het voorstel
destijds is ingediend na lang na
denken en rijp beraad,, en als we
dan zien dat ze kans maken te wor
den aangenomen moeten we daar
niet bang voor zijn", zei hij.
Volgens Shultz zou uitvoering
van het voorstel Europa niet onver
dedigd laten, omdat de VS nog al
tijd een indrukwekkende kernwa
pencapaciteit overhouden.
De Verenigde Staten hebben gis
teren een Sowjet-delegatie uitge
nodigd om Amerikaanse installa
ties te bezoeken waar chemische
wapens worden vernietigd. Behal
ve deze installaties in Tooele, in de
staat Utah, kan de delegatie ook
LUIK (AFP) - De hoogleraar In
ternationaal Recht van de Vrije
Universiteit van Brussel die was
vervolgd wegens exploitatie van
clubs voor homofielen, is giste
ren in hoger beroep in Luik vrij
gesproken.
Met de vrijspraak komt een
einde aan de 'affaire-Vincineau',
die de Belgische openbare me
ning twee jaar heeft beziggehou
den en verdeeld en die be
schouwd werd als het proces van
de homoseksualiteit.
De professor, de 50-jarige Mi
chel Vincineau, en zijn zakenre
latie, de 35-jarige Rüdiger Hae-
nen, waren aangeklaagd wegens
het exploiteren van de 'huizen
van ontucht en prostitutie', Ma
cho 1 in Antwerpen en Macho 2
in Brussel.
Aanvankelijk door de recht
bank vrijgesproken, waren Vin
cineau en Haenen door het Hof
van Appèl, een beroepsinstantie,
in Brussel respectievelijk veroor
deeld tot een jaar en zes maan
den voorwaardelijke gevangenis
straf. De president van dit hof
vond dat het intellect en de spe
cialiteit van de professor hem
voor zijn daden hadden behoren
te behoeden. Homoseksualiteit
werd bij dezelfde gelegenheid
aangeduid als 'afwijkend zede
lijk gedrag dat de menselijke
soort met uitsterven bedreigt'.
In mei 1986 werd dit vonnis
door het Hof van Cassatie (verge
lijkbaar met de Hoge Raad in Ne
derland) vernietigd en werd de
zaak verwezen naar het Hof van
Appèl in Luik.
Zoals de vorige keren draaide
de rechtszaak rond de begrippen
ontucht en prostitutie en daar
naast de homofilie. De verdedi
ger van Vincineau wees er in zijn
pleidooi op dat homofielen 'sek
sueel niet losbandig' zijn en dat
elke burger recht heeft op vrije
keuze van zijn seksuele leven.
JAKARTA (AP) - Zoals verwacht
heeft de Golkar Partij van presi
dent Soeharto een enorme over
winning geboekt in de algemene
verkiezingen van Indonesië. Het
tellen van de stemmen is nog niet
voltooid.
Golkar had bijna 52 miljoen
stemmen tegen 11,5 miljoen voor
de Verenigde Ontwikkelingsparty
en bijna 8 miljoen voor de Indone
sische Democratische Partij, aldus
de nationale verkiezingsraad. De
raad zei dat in de 27 provincies van
het land meer dan 71 miljoen stem
men waren geteld. In totaal kon
den meer dan 94 miljoen mensen
deelnemen aan de verkiezingen
van gisteren.
De verkiezingen voor 400 zetels
in het parlement hebben geen in
vloed op de positie van de presi
dent. Soeharto regeert met steun
van het leger en de invloed van de
volksvertegenwoordiging is ge
ring. Afgezien van het feit dat alle
kandidaten voor de verkiezingen
door de regering waren goedge
keurd en de heersende ideologie
onderschreven, benoemt Soeharto
zelf nog 100 militairen tot lid van
het parlement. Samen met nog 500
vertegenwoordigers uit de provin
cies en districten vormen zij de
volksadviesraad die Soeharto in
De oudste dochter van de Indonesische ex-president Soekarno, Megawa
ti, toont het stembiljet voordat zij het in de stembus stopt. Ze was zelf
kandidaat voor de Indonesische Democratische Partij. (foto ap»
maart volgend jaar zal herbenoe
men tot president.
De verkiezingen, die elke vijf
jaar worden gehouden, zijn de eni
ge politieke activiteit waaraan het
volk mag deelnemen.
een bunker bekijken waar derge
lijk wapens zijn opgeslagen.
Het Amerikaanse aanbod staat
op een lijn met het akkoord dat en
kele dagen geleden in Moskou is
getekend door de ministers van
buitenlandse zaken van de twee
landen. Volgens deze overeen
komst moeten dergelijke bezoeken
plaatsvinden „om het vertrouwen
tussen de staten met het grootste
potentieel aan chemische wapens
te verbeteren".
De Westduitse bondskanselier
Helmut Kohl heeft stappen aange
kondigd om een breuk binnen zijn
kabinet ten aanzien van de kern-
wapenvoorstellen van Sowjet-par-
tijleider Gorbatsjov te herstellen.
Regeringswoordvoerder Herbert
Schmülling zei dat Kohl maandag
een onderhoud zou hebben met de
ministers van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher en Man
fred Wörner van defensie.
Genscher, afkomstig uit de klei
ne liberale coalitiegenoot FDP, is
door de andere ministers onder
vuur genomen omdat hij de voor
stellen van Gorbatsjov om de kern
wapens voor de middellange- en
korte afstand uit Europa te verwij
deren heeft verdedigd.
Wörner en andere ministers uit
Kohls christendemocratische CDU
steunen weliswaar de verwijdering
van de middellange-afstandswa-
pens, maar willen een akkoord
over de korte-drachtwapens aan
houden tot de Sowjet-Unie haar
conventionele overwicht heeft te
ruggebracht. Zij hebben zich boos
gemaakt op Genscher omdat deze
er bij het Westen op heeft aange
drongen Gorbatsjovs voorstel over
de korte-afstandswapens serieuze
overweging te schenken.
Volker Rühe, tweede man van de
christendemocratische fractie in
de Bondsdag, heeft woensdag ge
zegd verbaasd te zijn over de uitla
tingen van Gensqher. Rühe vloog
woensdag naar Washington om de
Amerikanen op het hart te druk
ken Gorbatsjovs voorstel over de
korte-drachtwapens af te wijzen.
Gevechten in
Tunis met
islamieten
TUNIS (Rtr/AFP) - In het centrum
van Tunis zijn gisteren gevechten
uitgebroken tussen enkele honder
den islamitische betogers en de po
litie. De demonstranten vielen op
straat buitenlanders aan en staken
politie-auto's in brand. Twaalf per
sonen, onder wie voorbijgangers,
raakten gewond. De poütie ge
bruikte traangas om de demon
stranten uit elkaar te jagen.
De demonstranten riepen leuzen
tegen president Habib Bourguiba
en eisten vrijlating van de leider
van de Islamitische Tendens Be
weging (MTI), Rachid Ghannou-
chi. Deze werd vorige maand gear
resteerd nadat Tunesië de diplo
matieke betrekkingen met Iran
verbrak.
Parachutesprong
Een 25-jarige parachutist Grego
ry Robertson uit het Amerikaanse kaanse Vereniging
WASHINGTON (AP) - Een groep
vooraanstaande wetenschappers
de VS, verenigd in de Ameri-
Natuur-
Phoenix heeft op het nippertje t
vrouw gered die in vrije val be
wusteloos was geraakt. De 31-jari-
ge Debbie Williams kwam na de
sprong uit het vliegtuig in botsing
met een andere parachutist en ver
loor op ruim 4 kilometer boven de
grond het bewustzijn. Robertson
zag bij toeval dat de vrouw niet in
orde was, dook met een snelheid
van 300 kilometer per uur op haar
af en slaagde er in op ongeveer
1500 meter boven de grond, ofte-
op om zo snel mogelijk te beginnen
aan de uitvoering van de eerste fa
se van SDI. Dat houdt volgens de
wetenschappers het gevaar in dat
technische middelen worden toe
gepast die op dat moment ontoe
reikend zijn voor de uiteindelijke
doelstellingen en dat energie
wordt verspild die beter kan wor
den gericht op verder onderzoek.
gewaarschuwd om uit politieke
overwegingen te snel over te gaan
tot invoering van het ruimtedefen-
raakte bij de landing overigens nog sieschild. Onlangs nog gingen bin
trekken, haar parachute te openen
en vervolgens zijn eigen landing
zachtjes af te maken. De
kundigen, heeft ernstige twijfels
over de politieke en praktische
haalbaarheid van het ruimtedefen-
sieproject van de regering-Reagan,
Star Wars. Volgens een woensdag
gepubliceerd rapport van de ver
eniging zal het nog zeker tien jaar
duren voor met enige zekerheid
kan worden gezegd of laserappara
ten en andere technologie op basis wapens moeten minstens honderd
van hoge energie kunnen worden voudig worden verbeterd voor zij
B kunnen worden toegepast in een
afweersysteem tegen raketten in
de ruimte, aldus het rapprt. „Zelfs
onder de gunstigste omstandighe
den zijn nog zeker 10 jaar van in
tensief onderzoek nodig enkel om
tot voldoende technische kennis te
komen voor een weloverwogen be
nen de regering-Reagan stemmen sluit over de mogelijke effectiviteit
Minister Weinberger.
- standpunt ondergraven -
(Foto AP)
en levensvatbaarheid." Het rap
port vormt een zware wetenschap
pelijke ondermijning van het
standpunt van minister van defen
sie Weinberger, die ervoor heeft ge
pleit om al in het begin van de ja
ren negentig te beginnen met
plaatsing van de eerste SDI-wa-
pens.
In het rapport wordt niet inge
gaan op de gevolgen die SDI kan
hebben voor de Amerikaanse de
fensie en het proces van wapenbe
heersing tussen de VS en de Sow
jet-Unie. Ook de effectiviteit van
SDI-projectielen die kernraketten
moeten neerhalen is buiten de op
zet van het rapport gebleven. Vol
gens de vroegere minister van de
fensie Harold Brown kunnen der
gelijke projectielen weliswaar
spoedig realiteit worden, maar zul
len zij een stuk minder doeltref
fend blijken dan laserwapens,
waarvan de ontwikkeling nog tien
tallen jaren op zich zal laten wach
ten.
Dat er de afgelopen 20 jaar aan
zienlijke vooruitgang is geboekt bij
het onderzoek naar nieuwe wapen
technologieën, wordt in het rap
port beaamd. Maar er bestaan nog
grote lacunes in wetenschappelij
ke kennis en ideeën over de be
heersbaarheid van deze technolo
gieën. Volgens het rapport moeten
eerst deze lacunes worden wegge
werkt voordat op verantwoorde
wijze kan worden begonnen met
de plaatsing van een afweerschild
in de ruimte.
Aan de opstelling van het rap
port hebben tal van natuurkundi
gen meegewerkt van de universi
teiten van Harvard, Columbia,
Stanford, Illinois en Washington
en van de technische hogescholen
van Massachusetts en Californië.
Maar ook wetenschappers van or
ganisaties als AT and T Bell Labo
ratories en het Air Force Weapons
Laboratory, die direct zijn betrok
ken bij het SDI-onderzoek, hebben
een bijdrage geleverd en zij onder
schrijven de bedenkingen van hun
universitaire collega's volledig.
De opstellers beogen met het
rapport vooral om de door politici
gewekte indruk weg te nemen dat
invoering van Star Wars nog
slechts een kwestie van tijd is.
Naar hun oordeel is er nog onvol
doende kennis om over te gaan tot
enige beslissing over uitvoering
van het project en dient SDI zich
de komende 10 tot 20 jaar niet ver
der uit te strekken dan de huidige
wetenschappelijke onderzoeksfa-
