'Niet weer stroom
van vluchtelingen'
Militairen Argentinië blijven ondemocratisch
Kapitaalinarkt-
ren
Herstel eenheid doel PLO-beraad
Nutsspaarbank s
Chirac waarschuwt Bouterse:
VS ontdoet zich van
oorlogsmisdadiger
Muiterij Filippijnse
militairen beëindigd
DINSDAG 21 APRIL 1987
BUITENLAND
PAGINA 5
CAYENNE (ANP/AFP) - De Franse premier, Jacques Chirac, heeft de Surinaamse rege- Andere gerechtshoven waarbii
ring gewaarschuwd geen nieuwe stroom vluchtelingen naar Frans-Guyana te veroorza- Linnas' advocaten ook beroepsza
ken. Chirac was het afgelopen weekeinde in dit Franse overzeese departement, waar hij
twee kampen voor Surinaamse vluchtelingen bezpcht.
WASHINGTON - De Amerikaanse
regering heeft de 67-jarige oorlogs
misdadiger Karl Linnas uitgewe
zen naar de Sowjet-Unie, dat om
zijn deportatie had gevraagd. Daar
wacht Linnas een vrijwel zekere
executie.
Linnas werd gisteravond op een
vliegtuig gezet, waarmee hij via
Tsjecho-Slowakije naar de Sowjet-
Unie werd gebracht. Zijn uitwij
zing volgde enkele uren nadat het
Opperste Gerechtshof had gezegd
geen bezwaar tegen de deportatie
te hebben.
door
Henk Dam
Behalve het probleem dat deze ne bevestigde tegenover Chirac dat
grote groep voor de plaatselijke Paramaribo akkoord gaat met dit
Franse autoriteiten vormt, is tij- plan. Volgens het voorgestelde
dens het verblijf van Chirac ook de schema zouden twee kampen wor-
veiligheid van de raketbasis Kou- den ingericht ter opvang van de
rou besproken. vluchtelingen: een in het Tapana-
„Plaats ons niet in zo'n situatie hony-gebied, in het zuidoosten van
dat wij ons standpunt ten opzichte Suriname, en een ten zuiden 1
van het conflict in Suriname i
ten herzien", zo citeerde de Frans-
guyanese radio Chirac tijdens een
gesprek met de Surinaamse consul
in Cayenne. Frankrijk neemt naar
eigen zeggen een 'strikt neutraal
standpunt' in over de toestand in
Suriname. De uitspraak van Chirac
wijst er echter op dat Frankrijk zou
kunnen afzien van deze neutrale
houding als het opnieuw wordt ge
confronteerd met een massale op
vang van vluchtelingen. In kringen
rond de premier werd geopperd
dat Parijs zou kunnen overwegen
steun te geven aan het verzet.
De Franse prefect in Cayenne,
Jacques Dewattre, ontkende dat
van een verandering in het stand
punt van de Fransen sprake is. „Er
moet alles aan worden gedaan om
de vluchtelingen naar Suriname te
doen terugkeren", aldus Dewattre
die wees op de groeiende spannin
gen tussen de verschillende groe
pen vluchtelingen - bosnegers en
indianen - onderling en tussen de
vluchtelingen en de plaatselijke
bevolking. Volgens officiële cijfers
verblijven aan de Franse kant van
de Marowijne-rivier 7.800 vluchte-
lingert, hetgeen tien procent van de
bevolking van Frans-Guyana is.
De Franse en de Surinaamse au
toriteiten spreken al enige maan
den met vertegenwoordigers van
de vluchtelingen over de mogelijk
heid van repatriëring. Parijs heeft
Paramaribo. De plannen verkeren
evenwel nog in het stadium van
voorbereiding. „Ik hoop dat er in
Paramaribo oor zal zijn naar de
goede wil van Frankrijk", aldus
Chirac zondag. Mocht dat niet het
geval zijn, dan zal dat nadelige ge
volgen hebben voor de wederzijd
se betrekkingen.
De vluchtelingen zelf zien niets
in het plan. Chirac kreeg zondag in
St-Laurent, aan de Franse kant van
dë rivier de Marowijne, een brief
van de hoofden van de vluchtelin
genkampen, waarin zij stellig te
kennen geven niet terug te willen.
Zij eisen garanties voor hun veilig
heid in Suriname, maar niemand is
in staat dergelijke garanties te ge-
ceercentra", aldus Chirac. Zo zal
met een vliegtuig het luchtruim
worden gecontroleerd en eventue
le schepen zullen worden gelokali
seerd die elektronische signalen
kunnen storen wanneer de Euro
pese raket de lucht in gaat.
Tot enkele maanden geleden lag
de ruimtevaartbasis midden in de
wildernis en kon iedereen die dat
wilde in de buurt komen.
ken hadden lopen, konden daarna
niets anders doen dan de uitspraak
van het Hof, het hoogste rechtspre
kende college in de Verenigde Sta
ten, volgen. Het ministerie van jus
titie gaf vervolgens opdracht voor
de uitwijzing.
Die opdracht kwam van minister
Meese (justitie) persoonlijk. Hij
wilde familieleden en advocaten
van Linnas ook niet langer de tijd
geven om andere landen te zoeken,
die de bejaarde oorlogsmisdadiger
wellicht zouden willen opnemen.
Linnas stapte gisteravond op
Kennedy Airport bij New York op
het vliegtuig naar Tsjecho-Slowa
kije. Voor hij aan boord ging, riep
hij tegen verslaggevers: „Wat hier
gebeurt is een geval van moord en
ontvoering".
Linnas werd in 1962 in de Sow
jet-Unie bij verstek veroordeeld tot
de doodstraf. Hij kreeg die straf op
gelegd, omdat hij in de jaren 1941
en 1942 de leiding had over een
Duits concentratiekamp in de stad
Tartu in Estland, nu een deel van
de Sowjet-Unie.
In de tijd dat Linnas de leiding
over het kamp had, vonden zeker
2000 mensen de dood. Linnas zou
bij een aantal moorden in het
kamp persoonlijk betrokken zijn
geweest.
De Russische autoriteiten stuur
den het Amerikaanse ministerie
van justitie alle bewijsstukken
oyer Linnas, nadat eenmaal was
vastgesteld dat hij enige jaren na
de oorlog naar de Verenigde Staten
was ontkomen.
Woordvoerders van het ministe
rie van justitie die speciaal belast
zyn met oorlogsmisdaden, zeiden
gisteren dat er geen sprake van kan
zijn dat het bewijsmateriaal uit de
Sowjet-Unie vals is, zoals Linnas'
advocaten steeds hebben beweerd.
Al in 1979 beschuldigden de
Amerikaanse autoriteiten Linnas
ervan destijds, in 1951, onder valse
voorwendselen het land te zijn bin
nengekomen. In 1982 werd hem
het staatsburgerschap afgenomen.
Sinds die tijd heeft Linnas tegen
deportatie naar de Sowjet-Unie ge
vochten.
Vooral in conservatieve kringen
in Amerika vond Linnas bij die
strijd nogal wat steun. Daarbij ging
het niet zozeer om de vraag, of Lin
nas zich al dan niet aan oorlogsmis
daden had schuldig gemaakt, maar
of hij naar een land kon worden
uitgewezen, dat hem zo goed als ze-
Karl Linnas. (foto anp)
ker zou executeren.
Nog vorige week leek het er even
op, dat Linnas het door hem ge
vreesde lot zou ontlopen. Zijn ad
vocaten hadden Panama toen in
principe bereid gevonden, Linnas
op te nemen. Maar de Panamese
autoriteiten kwamen, nadat het be
richt uitlekte, op hun besluit terug.
Anu Linnas, een dochter van de
man, zei gisteren dat zij „dit land
en de wereld" zou bewijzen dat
haar vader ten onrechte is gedepor
teerd.
Chirac bezocht zondag de kam
pen te Saint-Laurent en Aracoua-
ny. Het laatste kamp, een in de ja
ren '60 gesloten kolonie voor me
laatsen, herbergt 1.800 vluchtelin
gen op een gebied van 5 hectare en
wordt gedreven door het Vreemde
lingenlegioen. „Ik heb heel onge
lukkige mensen gezien, van wie ve
len een groot aantal verwanten
hebben verloren. Zij zijn vermoord
tijdens de gebeurtenissen in Suri
name", aldus de premier nader
hand, doelend op de strijd tussen
het junglecommando van Ronnie
Brunswijk en het nationale leger.
Zaterdag bracht de premier een
P^maribo^voorgesteldlhet Hoge aan de mimtevaartbasis
Commissariaat voor de Vluchtelin
gen van de Verenigde Naties
(UNHCR) en het Internationale
Rode Kruis toezicht te laten hou
den op de terugkeer van de vluch
telingen.
De Surinaamse consul in Cayen-
Buitenland kort
Gebroken hart
Mensen kunnen ook in
werkelijkheid en niet alleen in
sprookjes aan een gebroken hart
sterven, zo heeft de Amerikaanse
cardioloog Brodsky gezegd. Vol
gens hem kunnen emotionele
spanningen veroorzaakt door een
groot verdriet leiden tot hartklop
pingen en zelfs een hartinfarct. Hq
kwam tot deze conclusie na een on
derzoek van zes hartpatiënten, die
allemaal leden aan flauwtes en
hartkloppingen hoewel geen hart
kwaal gevonden kon worden. Ze
hadden met elkaar gemeen dat ze
alle zes een ernstig emotioneel
trauma hadden doorgemaakt.
Brief
De vroegere Nederlandse ver
zetsstrijdster Hilda van Norden,
die tegenwoordig de Franse natio
naliteit heeft, heeft in een brief een
beroep gedaan op Sowjet-leider
Gorbastjov om haar Russische
vriendin Fatima Zembatova toe
stemming te geven voor een
vakantie in Frankrijk. Eerdere ver
zoeken om een uitreisvisum voor
Zembatova werden zonder opgaaf
van redenen afgewezen. De afwij
zing zou te maken kunnen hebben
met het feit dat mevrouw Zemba-
Betrokken
Het Amerikaanse leger is betrok
ken geweest bij de financiering
van de Nicaraguaanse Contra's, via
een geheime Zwitserse bankreke
ning die in 1983 werd geopend. Dit
meldde de Amerikaanse omroep
CBS gisteren. De toenmalige kolo
nel Oliver North en de gepensio
neerde luchtmachtgeneraal Ri
chard Secord waren gemachtigd
om geld van de rekening op te ne
men. Het ministerie van defensie
heeft tot nu toe gezegd dat haar
enige rol in de Iran-affaire de leve
ring van wapens was geweest die:
werden verkocht aan Iran.
Verbetering
De voorzitter van het Iraanse
parlement, Rafsanjani, meent dat
de betrekkingen met de Verenigde
Staten kunnen worden verbeterd
als Washington afziet van zijn vij-_
andige houding tegenover Iran.
Als voorwaarden noemde hij het
vrijgeven van Iraanse tegoeden die
door de VS zijn geblokkeerd en de
vermindering van de Amerikaanse
steun aan israël. In ruil hiervoor
zou Iran bereid zijn te bemiddelen
voor de vrijlating van de gegijzelde
Amerikanen in Libanon.
Onderzoek
Een groep deskundigen van de
Verenigde Naties gaat voor de der
de keer onderzoeken of in de oor
log tussen Irak en Iran gifgas
wordt gebruikt. De groep vertrekt
morgen zodra de beide regeringen
garanties voor hun veiligheid heb
ben gegeven.
Kourou. Voor de volgende lance
ringen van de Ariane-raket zullen
bijzondere veiligheidsmaatregelen
worden genomen. „Gelijk aan de vluchtelingendie
maatregelen in buitenlandse lan- gebiedsdelen.
Een vrolijke Franse premier Chirac klapt in zijn handen tijdens een bezoek zondag aan de Surinaamse
Frans Guyana in kampen zijn ondergebracht. Geheel links minister Pons van overzeese
(foto ANP)
MANILLA (AP) - Op de Filippij
nen hebben zaterdagochend 20 sol
daten geprobeerd 25 kameraden
met geweld te bevrijden uit hun
gevangenschap in een legerkamp.
De bevrijdingspoging mislukte, en
de soldaten gaven zich na acht uur
Het incident deed zich in alle
vroegte voor in Fort Bonifacio, een
kazerne van het leger. De muiten
de soldaten ramden met een
vrachtwagen de poorten van de ka
zerne, en slaagden er gemakkelijk
in de bewakers te overmeesteren.
Daarna verschansten ze zich in het
commando-gebouw van de kazer
ne, maar na acht uur gaven ze zich
over aan leden van een elite-een
heid van het leger.
Het was de muiters er blijkbaar
om te doen om 25 soldaten, die
sinds een mislukte poging tot een
staatsgreep in januari gevangen
werden gehouden, te bevrijden.
Volgens een woordvoerder van het
leger is bij de actie één muitende
soldaat om het leven gekomen en
een kapitein van de marine ge
wond geraakt.
Het fort ligt in Makati, een voor
stad van Manilla. Na de actie werd
de bewaking rond het presiden
tieel paleis in de hoofdstad verdub
beld.
Volgens de eerste berichten
werd de muiterij geleid door „een
zekere sergeant Librado," maar het
leger onderzoekt nog of er ook ho
gere officieren bij betrokken zijn
geweest.
Ongeveer tegelijkertijd met de
muiterij in Fort Bonifacio gooiden
gewapende mannen een granaat
naar het hoofdkwartier van de Fi
lippijnse politie in Cabanatuan Ci
ty, in de provincie Nueva Ecija. Bij
deze aanval werd één soldaat ge
wond en werd een wachthuisje
vernield. Het leger onderzoekt nog
of de aanslag is gepleegd door mui
tende soldaten of door leden van
het gewapende verzet op de Filip
pijnen.
Eenheden van het Filippijnse le
ger zijn zondagavond in een gebied
ten noorden van de hoofdstad Ma
nilla slaags geraakt met het com
munistische Nieuwe Volksleger
NPA. Het regeringspersbureau
PNA meldde gisteren dat de strijd
aan zeker 15 rebellen het leven
heeft gekost. Aan de kant van het
leger zouden slechts twee soldaten
gewond zijn geraakt.
ALGIERS (AFP/Rtr/UPI/AP)-
PLO-leider Jasser Arafat en de
aanvoerders van de belangrijkste
dissidente groeperingen zijn giste
ren in Algiers begonnen aan een
beraad dat hun onderlinge verzoe
ning moet bezegelen. De vergade
ring van de Palestijnse Nationale
Raad (PNR), een soort parlement
in ballingschap, moet een eind ma
ken aan de leiderschapscrisis die
de Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie PLO al vier jaar verdeeld
houdt.
Arafat besloot voor de vergade
ring van de PNR om het omstre
den akkoord van Amman uit 1985
op te zeggen en dat maakte dë Weg
vrij voor verzoening met het radi
cale Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina van George Habasj.
Opzegging van het akkoord heeft
overigens alleen symbolische bete-
kënis, omdat koning Hoessein van
Jordanië het akkoord vorig jaar al
had bevroren. Het omstreden ak
koord hield in dat een gezamenlij
ke delegatie van Jordanië en de
PLO zou worden afgevaardigd
naar een vredesconferentie over
het Midden-Oosten. Zo'n gezamen
lijke JordaanS'Palestijnse delega
tie had een manier kunnen zijn om
de Israëlische en Amerikaanse be
zwaren tegen rechtstreekse onder
handelingen met de PLO te omzei
len.
Diplomatieke kringen zien in
Arafats besluit een verwijdering
tot Jordanië, maar tegelijkertijd
bood Arafat weerstand aan druk
van de radicalen om alle banden
met Egypte te verbreken. Habasj
legde zich neer bij een compromis,
waarbij de PLO het standpunt van
de Arabische topconferentie van
1980 onderschrijft dat er geen be
trekkingen met Egypte onderhou
den kunnen worden zolang dat
land de akkoorden van Camp Da
vid niet verbreekt, "aar de banden
met de Egyptische massa's en de
nationalistische fronten in Egypte
zullen gehandhaafd blijven" aldus
Habasj.
Hoewel Habasj en andere pro-
Syrische groeperingen zich bij dit
compromis neerlegden, zag de
groep van Aboe Nidal er aanlei
ding in om zich uit het Palestijns
beraad terug te trekken. De groep
van Nidal is verantwoordelijk voor
een reeks aanslagen in Europa. Hij
had ook verlangd dat zijn groepe
ring een vertegenwoordiging zou
krijgen in het Palestijnse parle
ment. Volgens waarnemers in Al
giers is de afwijzing van die eis de
belangrijkste reden voor zijn ver
trek.
Behalve Nidals groep zijn ook de
pro-Syrische groeperingen Saika,
het Volksfront van Ahmed Jibrü
en het Bevrijdingsfront van Samir
Goche niet in Algiers vertegen
woordigd. Maar de zes Palestijnse
groeperingen die zich na het ak
koord van Amman hadden ver
enigd in een anti-Arafat Front voor
de Nationale Redding van Palesti
na sloten gisteren de rijen met Ara
fats Fatah-beweging. In zijn ope
ningsrede dankte Arafat Algerije
en Libië voor hun pogingen om de
Palestijnse eenheid te herstellen.
Tot voor kort was Gaddafi nog een
van dë grootste geldschieters van
de dissidente Palestijnen. Het is de
eerste vergadering van de Pale
stijnse Nationale Raad sinds 1985.
"Eenheid is het pad naar redding
van het Palestijnse volk", zei Ara
fat. In zijn rede zei hij dat PLO.met
de wapens zal blijven strijden voor
een onafhankelijke Palestijnse
staat met Jeruzalem als hoofdstad,
maar ook voorstander is van een
internationale vredesconferentie
over het Midden-Oosten. Echter al
leen als de vaste leden van de VN-
veiligheidsraad - de VS, Groot-
Brittannië, Frankrijk, de Sowjet-
unie en China - én alle andere be
langhebbenden, waaronder de
PLO, op basis van gelijkheid aan
zo'n conferentie mogen deelne-
Een spaarrekening waarbij het tarief is gekop
peld aan de rente op de kapitaalmarkt.
Dit tarief wordt maandelijks vastgesteld. Het
tegoed is dagelijks opvraagbaar met 2% retour
rente. Het minimumsaldo bedraagt f1.000,-.
Het rentepercentage voor L I )/f\
de maand mei is vy^i. I U
MEXICO STAD - Twee moment
opnamen van de militaire crisis die
Argentinië dit weekeinde op de
rand van de afgrond bracht. Nadat
het leger heeft geweigerd om de
muitendende militairen met ge
weld tot de orde te roepen gaat pre
sident Raul Alfonsin met de rebel
len praten. Hij wordt als opperbe
velhebber van het leger ontvangen,
kompleet met militaire eerbewij
zen. De rebellen hebben hun wa
pens opgeborgen en het roet van
hun gelaat gewassen.
door
Rob Sprenkels
Terwijl Alfonsin
i de
complex praat met de leider van de
opstand, kolonel Aldo Rico, drei
gen de hekken rond de infanterie-
school te bezwijken onder de druk
van de steeds groter wordende me
nigte van betogers. „Moordenaars,
moordënaars", zo wordt er ge
schreeuwd naar de angstig toekij
kende muiters. Maar voordat de
betogers de hekken neerkrijgen
worden ze letterlijk en figuurlijk
uit elkaar geslagen door de „rege
ringsgetrouwe" troepen die het
Campo de Mayo hebben belegerd.
Als de crisis een ding duidelijk
heeft gemaakt dan is het wel dat de
Argentijnse militairen nog altijd
geen respect hebben voor de wil
van het volk, voor de democratie.
De rebellie begon toen een voor
aanstaande folteraar uit het militai
re tijdperk, majoor Ernesto Barrei-
ro, zich voor zijn talloze wandaden
weigerde té verantwoorden voor
een burgerrechter. En vervolgens
wisten de officieren onder leiding
van kolonel Aldo Rico, met mede
plichtigheid van bijna het hele Ar
gentijnse leger, president Alfonsin
tot onderhandelingen te dwingen.
De verschillende mensenrech
tenorganisaties, met voorop de
heldhaftige Moeders van de Plaza
de Mayo, geven Alfonsin zelf de
schuld voor de huidige gebeurte
nissen, Zij wijzen erop dat de presi
dent nooit het léger heeft willen
zuiveren van alle elementen die tij
dens de militaire dictatuur hebben
gemarteld en gemoord. En dat het
nu juist die elementen zijn die zich
roeren, daarover bestaat gëen twij
fel.
Toen hij eind 1983 aan de macht
kwam wilde Alfonsin de „wraak"
op de militairen eigenlijk beperken
tot de berechting van de leden van
de verschillende militaire junta's.
Alle andere militairen zouden wor
den gevrijwaard door militaire
rechters omdat ze slechts orders
zouden hebben opgevolgd. Vervol
gens zouden burgerrechters die
militaire vonnissen moeten be
krachtigen.
Als gevolg van de druk van de
mensenrechtenorganisaties dreig
de de zaak echter fout te lopen bij
Opstandige militairen verlaten de infanterieschool Campo de Mayo in
de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. Gisteren kwam aan de opstand
een einde nadat president Alfonsin had onderhandeld met de leiders van
de opstand. (foto ANP)
die laatste schakel. Steeds meer te kondigen: de Punto Final-wet,
burgerrechters begonnen te pro- de laatste punt.
testeren tegen het feit dat militaire Volgens die wet zou het vanaf 23
rechters bewijsstukken achterhiel- februari niet meer mogelijk zijn
den. Onder druk van het leger zag om nog nieuwe aanklachten in te
Alfonsin zich in december van het dienen tegen militairen vanwege
afgelopen jaar genoodzaakt om een mensenrechtenschendingen tij-
soort van versluierde amnestie af dens de dictatuur. Er leek op die
i snel einde te komen
aan de processen. Normaal gespro
ken gaat de juridische macht in Ar
gentinië in januari met vakantie en
praktisch gesproken zouden er
maar drie weken zijn om nieuwe
zaken aanhangig te maken.
Maar de mensenrechtenorgani
saties mobiliseerden zich en wis
ten hun verontwaardiging over te
brengen op de burgerrechters. Te
gen alle tradities in werd er op de
Argentijnse rechtbanken in januari
harder gewerkt dan wanneer het
geen vakantie is. En toen het een
maal 23 februari was waren er
meer dan 150 dagvaardingen* ver
stuurd.
De golf van processen en arres
ten leidde onmiddellijk tot grote
ongerustheid in alle kringen van
het Argentijnse leger. Van een ac
tie als die van majoor Barreiro
moest het vroeg of laat wel een
keer komen. Het werd echter pas
echt gevaarlijk toen kolonel Aldo
Rico de situatie aangreep om de re
gering op zijn onmacht te wijzen.
Onderhandelen
De Argenfijnse militairen doen
wat ze zelf willen, zo luidt de les die
Alfonsin dit weekeinde heeft moe
ten leren. Zijn bevelen om de mui
terij met geweld te breken liepen
stuk op de officieren die de troe
pen naar de vuurlinie hadden moe
ten leiden. Alfonsin had in feite
geen andere keus meer dan met de
rebellen te gaan onderhandelen.
Toch is de president uiteindelijk
als een volksheld uit de crisis te
voorschijn gekomen. Maar zal die
populariteit lang duren? De mees
te waarnemers verwachten dat de
moordenaars en folteraars van wel
eer door de recente gebeurtenissen
hun greep op het leger hebben we
ten te versterken.
Dat ze de wapens zomaar hebben
neergelegd, zoals de regering wil
doen geloven, mag wel naar het
rijk der fabelen worden verwezen.
De aankondiging van kolonel Aldo
Rico dat „de aftrap" is gegeven op
weg naar een „nationale verzoe
ning" ten bate van alle legeronder
delen, zegt wat dat betreft genoeg.
