Indianenverhaal bij Danstheater
Kienjet solo
@uft Jteiitog
4
LJJ
J
r
1
J
M
n
H
SS
d
n
~i
LI
j
VRIJDAG 17 APRIL 1987
PAGINA 21
Het Weer
Nederlands Dans Theater met de
première van The Unsung' (José Li-
mon) en reprise van 'L'Histoire du
soldat' (Jiri Kylian/Igor Stravinsky).
Gezien op 16 april in het Circusthea
ter, Scheveningen. Aldaar ook op 17,
18, 30 april, 1 en 2 mei. Voorts van
21-23 april in het Muziektheater,
Amsterdam en op 24 april in de
Stadsschouwburg, Utrecht.
SCHEVENINGEN (GPD) - 'The
Unsung' van José Limon zou een
gedanste voorloper van de film
'Kooyanisqatsi' van Godfrey
Reggio kunnen worden ge
noemd. Zoals die film het heden
daagse Amerika in beeld brengt
aan de hand van de voorspellin
gen van Hopi-indianen over hoe
hun verbondenheid met de aarde
verstoord zou worden, zo wil ook
'The Unsung' gestalte geven aan
het lot van de Noordamerikaanse
indianen. Limo'n maakte deze
choreografie in 1970, twee jaar
voor zijn dood. De geest van de
jaren zestig weerspiegelt zich in
de manier waarop aan het thema
gestalte wordt gegeven. De bena
dering van Limo'n is in feite zo
wel romantisch als expressionis
tisch.
Metacomet, Pontiac, Tecum-
seh, Red Eagle, Black Hawk, Os
ceola, Sitting Bull en Geronimo,
dat zijn de namen van de acht
stamhoofden, die in 'The Un
sung' de indiaanse cultuur ver
zinnebeelden. Na een inleidend
deel, waarin ze als groep in on
derlinge verbondenheid dansen,
volgt van ieder stamhoofd een
solo. Elk van die solo's is een ver
haal, dat met bewegingen wordt
verteld. En in elk verhaal wordt
hetzelfde verteld, zij het steeds in
andere 'bewoordingen': sinds de
blanken hier rondstappen, is de
wereld niet meer dezelfde.
Limon heeft in zijn lange loop
baan als choreograaf (hij was ooit
leerling van Martha Graham en
richtte een eigen gezelschap op,
dat nog steeds bestaat en waar
schijnlijk in september in den
Haag zal optreden) een eigen stijl
ontwikkeld, die vaak wordt ge
kenmerkt door op de aarde ge
richte, uiterst krachtige, nadruk
kelijke bewegingen. In de acht
solo's van The Unsung toont hij
die stijl in een grote verscheiden
heid. Er zijn prachtige wentelin
gen van het bovenlichaam,
sprongen met het hoofd in de
nek, rennen met slepend been,
ongenadige valpartijen en harde
slagen op de grond. Ieder van de
stamhoofden heeft eigen bewe
gingen en een eigen ritme, en ka
rakteriseert zichzelf daarmee; de
één getuigt van bezonnenheid,
een ander is verbaasd over wat
hem wordt aangedaan, een derde
is machteloos woedend, een vier
de lijkt alles met een majestueu
ze blik te overzien en wordt niet
wezenlijk geraakt.
De dans op zichzelf is impone
rend en de acht mannen van het
Nederlands Dans Theater geven
krachtig gestalte aan de stam
hoofden, zonder ooit in de op
smuk te vervallen die de dans
acuut om zeep zou helpen. Het
feit dat het hele stuk zonder mu
ziek wordt opgevoerd en je dus
alleen het hijgen van de dansers
en het piepen van hun voeten
over de vloer hoort, verhoogt de
intensiteit nog.
Een prachtige dans en toch
werd ik achtervolgd door de
vraag: wat moet ik ermee aan?
Wat moet ik met acht stamhoof
den met een haarband om, goden
uit een pantheon van een andere
wereld? Limon staat bekend als
een choreograaf die de dans wil
gebruiken om iets te vertellen.
Zolang dat 'iets' abstract is, kan
het de tand des tijds doorstaan.
In het geval van The Unsung zijn
zowel zijn verhaal als zijn vertel
trant deels door de tijd achter
haald. Zijn in wezen romantische
verbeelding van de ontmoeting
van de stamhoofden kan in deze
tijd nog wel ontroeren, maar
verontrust zeker niet. Wie nu iets
wil meedelen over andere be
schavingen moet met andere
middelen komen. Zoals in de
film 'Koyaansiquatsi' of, - om
veel dichter bij huis te blijven -
zoals Jiri Kylian dat doet in zijn
op Aborigines gei'nspireerde
dansen.
ARIEJAN KORTEWEG
Solotentoonstelling van Bert Kien-
jet, t/m 25 april. Galerie Stelling,
Lange Mare 65, Leiden. Geopend wo.
t/m za. van 12.00-17.00 uur.
LEIDEN - Bert Kienjet, een van
de oprichters van 'Stelling', ex
poseert bij deze galerie recent
werk, dat bestaat uit verschillen
de series, die opgebouwd zijn uit
meerdere delen, variërend van
twee tot vijftien doeken of pane
len.
Kienjet hanteert in deze over
wegend abstracte stukken een
typerende werkwijze door de
verf in meer lagen over elkaar
aan te brengen, waarbij hij soms
delen weghaalt, en sterk aange
zette penseelstreken en door
schijnende verflagen afwisse
lend in het beeld een rol laat spe-
len. Eén van de meest opvallen
de kanten van het werk is de
voortdurend veranderende in
tensiteit van de kleur paars. Bin
nen een reeks levert deze opeen
volging van composities vaak
verrassende combinaties op.
In Kienjets schilderijen keert
naast de G vaak de T-vorm terug.
Variaties hierop zijn te vinden in
de vijftien-delige serie 'Banatak/
Schaduw'. Vaste gegevens, de
kleur, de behandeling van de
verf en de tekens, brengen een
zekere eenheid aan maar de af
zonderlijke doeken bezitten een
heel eigen kracht.
Naast de schilderijen maken
enkele series op paneel aange
brachte letters deel uit van de
tentoonstelling. Bij een reeks
van zes letters ontbreken enkele
klinkers en medeklinkers van
een woord dat een sterke ver
wensing inhoudt. De nauwkeu
rig binnen een raster getekende
letters kleurt Kienjet met rood
en blauw of mengkleuren daar
van, waarbij zijn benadering van
kleur en verf opnieuw duidelijk
te herkennen is maar naar mijn
gevoel geeft dit juist bij de grote
schilderijenreeksen een zeer op
merkelijk resultaat. Het zijn
vooral deze werken die een sterk
stempel op deze expositie druk
ken.
NANCY STOOP
Filmagenda van 16 april t/m 23 april
15.00 19.00 en 21.15 uur, al.
Kindervoorstelling: 'De nieuwe avon
turen van de troetelbeertjes', dag.
13.15 uur, al.
LIDO 1, 2, 3, 4 en STUDIO (124130/
133210): 'The golden child', 12 jr.
'Crocodile Dundee', al.
'Room with a view', 16 jr.
'Children of a lesser God', dag. 14.30,
'Flodder', dag. 14.30 uur, al.
TRIANON (123875): 'Na schooltijd*,
dag. 14.30 en 19.00 uur, 16 jr.
The mission', ma., di. en woe. 21.15
uur, al.
REX (125414): The ecstasy girl', dag.
14.30,19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Pikant kant', vr.
en za. 23.30 uur, 18 jr.
KIJKHUIS (142895): 'Belle de jour
do. t/m woe. 19.30 uur, beide paasda
gen gesloten.
'Abel', do. t/m woe. 21.45 uur.
'Casque d'or', do. t/m za. 20.00 en
22.15 uur.
'Prizzi's honor', di. 20.00 en 22.15 uur.
'Pixote'. woe. 20.00 en 22.15 uur.
EURO 1, 2, 3, 4 'Children of a lesser
God', do. en vr. 18.30 en 21.15 uur, za.
t/m woe. 13.30,16.00 en 18.30 uur.
'The golden child', do. en vr. 18.30 en
21.30 uur, za. t/m woe. 13.45, 16.15
18.45 en 21.30 uur, 12 jr.
'Over the top', do. en vr. 18.30 en 21.00
uur, za. t/m woe. 13.30,16.00,18.30 en
2100, al.
Kindervoorstelling: 'Nieuwe avontu
ren van de troetelbeertjes', za. t/m
woe. 12.30 en 16.30 uur, al.
Nachtvoorstellingen: 'China and
Silk', za. 24.00 uur, 18 jr.
'The golden child', za. 24.00 uur, 18 jr.
'Meisjes die op de baas vallen', za.
24.00 uur, 18 jr.
'Over the top', za. 24.00 uur, 18 jr.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: 'Flodder', dag. 15.45 e
'Blonde Dolly', do. tot en met zo..
21.15 uur, 16 jr.
Kindervoorstelling: 'Taran en de
tovertketel', do. t/m woe. 14.00 uur.
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: 'Labyrinth', dag. 14.45, 19.00
en 21.15 uur, al.
CITY 2: 'Flodder', al., zie tijden City I.
CITY 3: '8 million ways to die', dag.
21.15 uur, 16 jr.
CITY 3: 'Dutch treat', dag. 14.45 en
19.00 uur, al.
CITY 4: 'Heartbreak ridge', dag. 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 14.45 uur.
Kindervoorstelling: 'Cinderella', dag.
14.45 i - -
beh.
Noordwijk
(voor reserveringen 01719-12800)
'Flodder', vr.. za. en ma. 19.00 en 21.15
uur, al.
'Dutch treat', vr., ma., di. en do., 15.00
17 april 1987
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Een liefde-drama. - Een jong
meisje, figurante in een theater te
Bude, dat ongenoegen gekregen
had met haren minnaar, was tot
het besluit gekomen zelfmoord te
plegen en haalde eene harer
vrienden er toe over gelijktijdig
met haar te sterven. De beide be
klagenswaardige schepselen ver
gingen bijna van pijn toen zij vi
triool ingenomen hadden, en zoo
vond men ze, toen men ter hulpe
kwam. De jonge figurante stierf
bij het overbrengen naar het zie
kenhuis, terwijl hare vriendin in
bedenkelijken toestand verkeert.
Bij het vernemen van hetgeen ge
schied was, sprong de onwille
keurige dader van deze gebeurte
nis, de wanhopende minnaar, uit
i venster der derde verdieping
en was terstond een lijk.
- Ook een verzamelaar. Dezer
dagen moest een commissaris
van politie te Parijs den zelf
moord constateren van een grij
saard van 72 jaar. In de woning
van den ongelukkige, die blijk
baar tot de diepste ellende ver
vallen was, vond hij niet minder
dan 80,000 omnibuskaartjes,
zorgvuldig naar tijdvakken en
lijnen gerangschikt, van die der
vermomde „Dames Blanches" uit
den tijd van Lodewijk Philips af
tot die der electrische tramwa
gens van de laatste industrie-ten
toonstelling toe.
- Chauffat, de Franschman in
Greek-street te Londen, is na der
tien dagen bijna onafgebroken
achtereen geslapen te hebben,
eindelijk ontwaakt. Hij is iich
niet bewust van ietsdat er in
dien tijd met hem voorgevallen
is. Hij is aan zijne linkerzijde
nog altijd zeer stram en spreekt
nog weinig of niet.
- Bij een „steeple-chase" te
Croix de Berny (Frankrijk) is
verleden Dinsdag een bekend
„sportsman", de heer Torrance,
een voortreffelijk ruiter, met zijn
paard gestort, dat over een grep
pel struikelde. Terwijl hij bezig
was met zich los te werken, kwa
men twee andere paarden in vol
len galop aanrijden die over hem
heen vielen. De berijders werden
uit het zadel geworpen. Men
schoot te hulp en haalde met veel
moeite den heer Torrance onder
de drie paarden uit. Hij scheen
het bewustzijn verloren te hebben
en prevelde eenige onverstaan
bare woorden: een oogenblik la
ter blies hij den adem uit. De rug-
gegraat was gebroken en het
bloed stroomde uit neus en mond.
De overledene was 42 jaar oud.
In binnenland
20-23 graden
Moest het KNMI in het recente
verleden een weersverwachting
op Wat langere termijn soms her
zien, helaas ditmaal niet: na en
kele mooie dagen gaat met Pasen
de temperatuur omlaag.
We moeten ons troosten met
de wetenschap dat het (ook) mor
gen een fraaie voorjaarsdag zal
worden, 's Middags loopt de tem
peratuur nog iets hoger op dan
vandaag, in het binnenland zelfs
tot 20 23 graden. Op de Wadde
neilanden blijft de temperatuur
vanwege het koude zeewater bij
ongeveer 17 graden steken. De
zon zal ruimschoots aanwezig
zijn, hoewel er af en toe ook wat
bewolking overdrijft. De wind is
eerst zwak, in de middag matig
en waait uit zuidelijke richtin
gen. De minimumtemperatuur
komende nacht ligt bij 8 graden.
Het hogedrukgebied dat voor
het fraaie weer zorgt, komt mor
gen ten oosten van ons land te
liggen. Eerste paasdag komt
hierdoor de weg vrij voor een
buienfront. Na het passeren hier
van dalen de temperaturen tot
normale waarden voor de tijd
van het jaar.
zonnig
mist
19 temperaturen
toto luchtdruk in millibaren
f-A. opklaringen
hagel
■w-w warmtefront
H hoge-drukgebied
bewolking
^25» sneeuw
T-w kou-front
L lage-drukgebied
regen
windrichting
verplaatsingsnchting
Amsterdam
zwaar bew.
15
8
0
De Bilt
zwaar bew.
16
9
0
Deelen
zwaar bew.
15
8
0
Eelde
mist
13
3
0.1
Eindhoven
mist
16
6
0
Den Helder
mist
11
5
'1
Rotterdam
zwaar bew.
16
7
'1
Twente
mist
14
5
0.1
Vlissingen
onbewolkt
14
6
0
Zd. Limburg
mist
15
6
II
Aberdeen
mist
12
0
II
Athene
half bew.
12
7
'1
Barcelona
onbewolkt
17
6
1'
Berlijn
zwaar bew.
14
6
II
Dublin
onbewolkt
15
6
II
Frankfort
zwaar bew
14
8
'1
Genève
onbewolkt
18
3
'1
Helsinki
licht bew.
12
1
0
Kopenhagen
zwaar bew.
12
4
'1
Lissabon
zwaar bew.
19
15
5
Locamo
onbewolkt
19
4
'1
Londen
onbewolkt
19
7
'1
Madrid
licht bew.
19
5
'1
Malaga
half bew.
20
9
'1
Mallorca
onbewolkt
20
1
II
Moskou
regen
10
2
1
München
zwaar bew.
14
7
'1
Stockholm
half bew.
14
2
II
Wenen
zwaar bew.
11
7
0.2
Zurich
mist
19
4
ii
Cyprus
half bew.
19
14
2
Het pronkstuk van mevrouw Janna de Koek is deze oranje gebloemde
clivia. In 1937, het jaar waarin prins Bemhard en prinses Juliana in het
huwelijk traden, kreeg zij een stek. Nu, vijftig jaar later, bloeit de plant
als nooit tevoren. (foto anp>
Horizontaal: 1. voorname stand;
4. schaapkameel; 7. voorbeeld; 8.
loofboom; 9. dieregeluid; 10. niet
massief; 12. boom; 13. liefderijk, in
nig; 16. tegenwoordig; 17. oud, ge
wezen (voorvoegsel in samenstel
lingen); 18. zeer harde wind; 21. on
derdeel v.e. tennispartij; 22. tel
woord; 23. kippeprodukt: 25. sport
evenement (afk.); 26. kleurling; 27.
Europeaan; 28. salaris.
Verticaal: 1. land in Centraal-
Azië; 2. larve van de langpootmug;
3. niet bevestigd; 4. middel om
melk te stremmen; 5. alvorens; 6.
blaasinstrument; 11. ten bedrage
van; 14. boomloot; 15. lof, hulde;
18. snelschrift (verkort); 19. rund;
20. ondergrondse spoorweg; 24.
Europeaan; 25. ogenblik.
Oplossing 16/4
Horizontaal: 1. barok; 5. jas; 6. lek;
3
3
_r
7
8
9
10
Ï2~
TT"
14
15
16
18
21
22
23~
24
25
26~
27
28
8. oor; 9. gom; 11. bles; 13. demi; 14.
tafel; 16. tak; 18. later; 21. ozon; 23.
Nero; 25. kok; 26. dom; 27. neb; 29.
dek; 30. tijger.
Verticaal: 1. baret; 2. as; 3. o.l.; 4.
kegel; 5. jol; 7. kom; 8. obi; 10. min;
12. satan; 13. deken; 15. fat; 17. bok;
18. loket; 19. reder; 20. som; 22
zon; 24. rok; 28. bij; 29. de.
LEIDSCH DAGBLAD - ALPHENS DAGBLAD-
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1. Leiden 071-144941
Directeur: G. Koopman.
Adjunct-directeur: N. Qüakernaat
REGIOKANTOREN
Julianastraat 19. 2405 CG.
Alphen a/d Rijn. 01720-93961
Vuurbaakplein 11. 2225 JB
Katwijk, 01718-12383
REDACTIE
Hoofdredacteur
drs. J.W E. Metselaar. 071-220636
Adj. hoofdredacteur
R D Paauw. 071-761503
Alg. redactiechef:
A van Leeuwen. 071-764471
Plv. alg. redactiechef:
J.M.J. Post. 071-894277.
stad: H G. van der Post. 071-893252
Regio Leiden: M de Graaff. 071-89665
Duin- en bollenstreek:
H.I.J. Veldhuizen. 01720-43360.
Bin./Buitenl./Econ.: W. Fortuyn.
Sport: A. van Kaam, 071-313083
Features/Extra: W. Schrama
Foto-red. W. Dijkman. 01720-20818
Kunst, radio, t v P.C.Rosier
S.J. de Groot.
POSTADRESSEN
Postbus 54. 2300 AB Leiden
Postbus 83. 2400 AB Alphen a
TELEFAX
Leiden 071-133012
Alphen 01720-73933
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma.-vrij.
17.00 uur 071-144941
Voor inlichtingen over
tel 01717-7992.
SLEUTELTJES
ma.-vnj. van 8 00-19.30 uur 071-143545
ABONNEESERVICE
Nieuwe abonnementen, wijzigingen, beta
lingen
i-vrij.
zaterdag13 00-14.00 uur 071-123143.
ABONNEMENTEN
per maand, aan huis bezorgd23.25
per post (binnenland) 33.65
(maandabonnement alleen mogelijk
met automatische betaling);
per kwartaal, aan huis bezorgd 68,95
per post (binnenland) 100,00
per post (buiten.and) ƒ250,00
per half jaar, aan huis bezorgd 137,90
per post (binnenland) 200,00
per jaar. aan huis bezorgd 262,40
per post (binnenland) ƒ386,90
losse nummers (alle dagen) 1,20
Prijzen incl 6% b.t.w.
Abonnementsgelden dienen bij vooruitbe
taling te worden voldaan. Restitutie is niet
mogelijk.
Abonnementen kunnen op elke gewenste
dag ingaan. Indien één maand voor het
verstrijken van de abonnementsperiode
geen opzegging is ontvangen, wordt het
abonnement automatisch verlengd.
Betaling van abonnementen op giro
3203571 t.n.v Damiate Holding BV te
Haarlem.
Gemiddelde oplage per dag 49.500 ex.
Onge vallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis
behalve van dinsdag 13.00 tot
woensdag 13.00 uur (Diaconesse-
huis) en van vrijdag 13.00 tot zater
dag 13.00 uur (Elisabeth Zieken-
huis)
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en 18.30-
19.30 uur. Afdeling intensieve zorg:
10.30-il.00 uur en 19.00-19.30 uur en
na 'overleg
Kinderafdeling 10.30-19.00 uur en
na overleg
Jongerenafdeling: 16.00-17 00 uur
en 18.30-19.30 uur
Ziekenhuizen
St Elisabeth Ziekenhuis (tel. 071
899250): volwassenen 14.00-14.45
uur en 18.30-19.30 uur. Klasse afd
11.15-12.00 uur, 14.00-14.45 uur.
18.30-19.30 uur
Kraamafdeling, gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur.
alleen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur
Afdeling CCU(hartbewaking):
Academisch ziekenhuis: (tel 071-
269111). alle patiënten (behalve kin
deren): 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde: 18.00-19.00 uur
Prematurenafdeling: in overleg
doorlopend bedoek mogelijk
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale Kaarten worden ver
strekt
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een rui
me bezoek mogelijkheid in overleg
met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de
volgende tijden: Keel-, neus- en oor
heelkunde en neufologie: 1*4.15-
15.00 uur en 18 30-19 30 uur: oog
heelkunde en heelkunde: 14.15-
15.00 u
18.30-19 (J
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen: 15.15-
17.00 uur; babyzaal en boxenafde
ling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige
Rijnoord (tel. 01720-92244): 14 30-
15.15 uur en 18.30-19.00 uur. Extra
bezoek hartbewaking: 11.00
ling: 19.30-20 30 i
Kinderafdeling: 14.30-15.30 uur, al
leen voor ouders 14.30-18.30 uur.
AIS pgWPFEL/Wt? IN PiT"APBBPSCoN'
FUCr HEEFroN^ NAÓE4LA?FT-/VIF
veezacnr van hun pnpbop
IM PENNié. re^TeiAEM-
iivlier tarzE f iggfM vfco<z
HUM GtW ZTUPfM KiEZlEM.
AMAP? VÖOÉ HET".
eioz zen OF mr4otJ6
isjozj cwie-Hgriifn7^-
ae&.zt'ZMAiAS.n
N06AL O/MPAITg ViNPÊN
pat Hum vApee voce. Her
ooé> VAM pe Haf wemp
VOOP uokdffz -STAAT