'De trouwringen kreeg je soms naar je hoofd
Centrale inschrijving voor
dagopvang Leidse kinderen
Kamervragen over
vertraging bouw
kliniek Bastiaans
Uiteenlopende ervaringen van opkopers van goud in Leiden
WOENSDAG 15 APRIL 1987
LEIPSCH DAGBLAD
LEIDEN - Bij opkopers van goud
denken veel mensen aan gierige
mannetjes in obscure achterafwin-
keltjes. Uitgekookte kooplui die le
ven van andermans narigheid en
die met woekerprijzen het bloed
onder de nagels halen van mensen
die financieel volledig aan de
grond zitten. Het is maar de vraag
of dit stereotype beeld vandaag de
dag nog overeenstemt met de
werkelijkheid.
door
Meindert van der Kaaij
In Leiden zijn er ook opkopers
van goud en sieraden. Je komt ze
regelmatig tegen in de kleine ad
vertenties. Ze vragen om sloop-
goud, sieraden en munten. Met de
economische crisis in het achter
hoofd en de daaruit voortvloeiende
armoede, ligt het voor de hand dat
zich in groten getale mensen heb
ben gemeld die van hun waarde
volle spullen af willen.
Een opkoper uit Leiden zegt ech
ter weinig van de crisis te hebben
gemerkt.
"Ik heb veel meer gemerkt van
de enorme toename van het aantal
echtscheidingen en verbroken ver
lovingen. In de jaren zeventig ben
ik bedolven onder de trouwringen.
En nog steeds krijg ik veel trouw
ringen ter verkoop aangeboden. Ik
heb wel eens de ringen naar m'n
hoofd geslingerd gekregen onder
de uitroep: Laat dat klerewijf maar
barsten", zegt de handelaar la
chend.
"Ik moet soms alle huwelijkspro
blemen aanhoren. Daardoor voel
ik me weieens een maatschappe
lijk werker". De man die al zo'n
dikke 25 jaar goud opkoopt, maakt
de indruk het geenszins bezwaar
lijk te vinden naar die verhalen te
moeten luisteren en praat met
groot gemak verder. "Aan de ande
re kant zijn hier ook wel paren die
rustig op de bank zitten en verder
.zonder problemen hun ringen ver
kopen".
Volgens hem wordt het aanbod
van goud veel meer bepaald door
de goudprijs. Hij heeft de opkomst
en de neergang van de goudhandel
aan den lijve meegemaakt. "In
1960, toen ik begon, was de prijs
van puur goud 9000 gulden per ki
lo. Langzamerhand steeg de prijs
totdat eind jaren '70 voor een kilo
53.000 gulden moest worden neer
geteld. We werden in die jaren
werkelijk overstroomd met goud
en zilver. Ze kwamen met emmers
zilveren guldens naar me toe met
de vraag: wat geef je ervoor. Niet
Pottekijkers
Die tijden zijn nu helemaal voor
bij. "Er is in die jaren teveel goud
versmolten. Nu hebben de particu
lieren veel minder goud in huis en
aan de andere kant worden er wei
nig sieraden gekocht. Het gaat op
dit moment heel erg slecht in de
juweliersbranche. Ik kan wel vijf
juweliers uit Leiden opnoemen die
zijn gestopt met de handel. Op dit
moment zweeft de prijs van goud
rond de 28.000 gulden per kilo en
dat zal voorlopig nog wel zo blij-
De opkoper wil beslist niet dat
zijn naam in de krant komt. "In
mijn geval betekent publiciteit,
hoe dan ook, slechte publiciteit.
Klanten die hier al jaren komen
zeggen: waarom heb je dat gedaan.
Omdat ik in de krant sta, hebben
zij het gevoel dat over hen gespro
ken wordt. Ze willen het persoon
lijk afhandelen en door publiciteit
denken ze dat er pottekijkers zijn.
Daaraan zie je dat ze in feite niet
willen weten dat ze goud verko
pen. Ze voelen het als stille armoe
de. Dat noem ik het 'dubieuze' in
deze handel. Klanten schamen zich
ervoor en daarom voelen ze zich
door een stuk in de krant aange
sproken".
De handelaar heeft zo zijn vaste
klanten. "Door een erfenisje of
soms nog uit betere tijden hebben
ze nog een onsje of meer goud lig
gen. Dat verkopen ze stukje bij
beetje. Op het moment dat ze blut
zijn verkopen, ze bijvoorbeeld tien
gram en dat net zo lang totdat het
helemaal op is. Dan zie ik ze niet
meer terug". Daarbij komt het ge
sprek op mensen die op zwart zaad
zitten en dringend geld nodig heb
ben.
Hij zegt dat klanten normaal ge
sproken in het begin niet laten
merken dat ze het geld hard nodig
hebben, want dat verzwakt de on
derhandelingspositie. Op het mo
ment dat de handelaar de prijs
noemt, vallen ze echter door de
mandr "Ze reageren dan zeer te
leurgesteld. Ze hadden dan van te
voren een veel te hoge prijs in ge
dachten". Dat heeft volgens hem
verschillende oorzaken.
Grootmoeder
"Als iemand een sieraad in de
winkel koopt voor zeg maar 500
gulden, dan willen ze ongeveer dat
bedrag ook weer voor terugkrij
gen. Goud is waardevast, zo den
ken ze. Dat is een misvatting, want
in het aankoopbedrag zit maar een
klein deel voor de aankoop van
materiaal. De koper bij een juwe
lier moet de huur van de - vaak
kostbare - winkel, peperdure ver
zekeringen en het personeel beta
len. En dan wil de zaak ook nog
eens winst maken. Ze mogen de
handen dichtknijpen als ze voor
zo'n ring 150 gulden terugkrijgen.
In veel gevallen is dat een tegen
valler. Dat komt doordat ze er de
ballen verstand van hebben".
Andere teleurstellingen komen
voor bij verkoop van erfstukken
die volgens de handelaar vaak een
grote emotionele waarde hebben.
"Ze zeggen dan dat een sieraad nog
van hun grootmoeder is geweest.
Nou, dat wil ik best geloven, maar
dat maakt het stuk er niet waarde
voller door. Goud is goud, zeg ik
altijd. Een sieraad kan natuurlijk
antiek zijn. In dat geval moeten ze
bij de antiquair zijn en niet bij
mij".
Een wereld van verschil vormt
de behuizing van de tweede Leidse
opkoper van sloopgoud en siera
den, die overigens in Leiderdorp
zijn kantoor heeft. Ontvangt de
Leidse handelaar zijn klanten in
een donker veilig kamertje, M.B.M.
Ras - hij heeft geen bezwaar tegen
vermelding van naam - pakt het
wat eigentijdser aan. In een helder
verlichte en modern ingerithte ka
mer zegt hij het belangrijk te vin
den dat het publiek zijn naam en
adres kent. "Dat geeft vertrouwen.
Ik begrijp heel goed dat mensen
die willen verkopen eerder naar
een juwelier gaan dan naar een
opkoper. De opkopers
i vroeger waren vaak niet de ge-
nsen en die deden
weieens iets dat niet door de beu
gel kon. Ik wil hun twijfels wegne
men door ze hier te laten komen".
Net als de Leidse handelaar is
Ras ingeschreven bij de Kamer
van Koophandel. Van het grootste
belang is dat een goede naam
wordt opgebouwd. Beiden zeggen
dat alle aankopen worden geregi
streerd en dat verkopers zich moe
ten legitimeren. Ras zegt dat bij el
ke aankoop zijn goede naam op
spel staat. Toch wordt vaak handel
aangeboden die op twijfelachtige
wijze is verkregen.
"Als ze merken dat er gelegiti
meerd moet worden, zijn ze vaak
direct weer vertrokken. Anderen
zijn brutaal en willen toch verko
pen. Door een bepaalde vraagstel
ling merk je aan hun antwoorden
of het zuivere koffie is of niet. Ik
stuur ze weg als het foute boel is.
Als je daar aan begint, dan kost je
dat je naam", zegt Ras.
CrPvaarliik- ten- Ik heb ook nog nooit mensen
uc v am AAJ hier gehad die in snikken uitbarst-
Hij weet niet of mensen die vaak ten. Ook heb ik nooit het idee ge-
bij hem komen aan de grond zitten, had dat mensen niets meer had-
Aanbieders van goud en zilver
hebben meestal jaren iets in de
kast liggen en doen daar niets mee.
Op een gegeven moment brengen
ze het dan maar weg. Ze laten
meestal niet doorschemeren welke
andere motieven daar achter zit-
den. Wel is het vaak
om de haverklap opbellen met de
vraag of de goudprijs al is geste
gen. Nu schommelt die wel, maar
het moeten echt hele grote hoe
veelheden zijn wil je daarvan kun
nen profiteren. Op een gegeven
moment zijn ze het zat en verkopen
ze het".
Beide verkopers zeggen dat het
een gevaarlijke handel is. Ze zijn
heel voorzichtig met mensen die ze
niet kennen. Ijtas zegt wel eens te
worden opgebeld door figuren die
zeggen een grote hoeveelheid goud
te hebben. "Of ik dan naar hem toe
wil komen. Daar trap ik dan niet in.
Als ze willen verkopen, best, maar
dan komen ze maar naar mij toe",
zegt Ras met een ernstig gezicht.
Beide handelaren zeggen dat de
'gouden tijden' voorbij zijn. Ras:
"Het wordt inderdaad allemaal
minder. Hoewel ik niet echt de
hoogtijdagen heb meegemaakt,
kan ik me voorstellen dat mijn col
lega's somber zijn gestemd over de
toekomst".
Toeristische
opleiding ook
toegestaan op
horecascholen
LEIDEN - De directeuren van de
vier meao-scholen in Nederland
met een toeristische opleiding heb
ben met 'gemengde gevoelens' ge
reageerd op de brief van staatsse
cretaris Ginjaar-Maas over haar
plannen met het toeristisch en re
creatief onderwijs. In haar brief
van 8 april maakt ze onder meer
bekend dat de Leidse School voor
Meao definitief een afdeling toeris
me krijgt.
De besturen en directeuren van
de vier meao-scholen zijn blij dat
er eindelijk een blijvende toeristi
sche afdeling komt die is afge
stemd op de behoeften van het be
drijfsleven. Kritiek is er echter op
het 'twee-sporenbeleid' van Gin
jaar-Maas. De staatsscretaris kent
namelijk ook aan vier of vijf scho
len voor middelbaar horeca-onder-
wijs een experimentele afdeling
toerisme toe.
De meao-directeuren zijn van
mening dat dit twee-sporenbeleid
verwarring bij het publiek en het
bedijfsleven zal opleveren en daar
om niet in het belang is van het toe
ristisch onderwijs. Tweede punt
van kritiek is de mogelijkheid van
fusies tussen verschillende scho
len die zich bezighouden met toe
ristisch onderwijs. De'staatsecreta-
ris voorziet deze fusies nu al in het
kader van de vernieuwing van het
middelbaar beroepsonderwijs.
ENFB houdt
infomarkt
in Antonius
Clubhuis
LEIDEN - De Echte Nederlandse
Fietsersbond (ENFB) houdt zater
dag in het Antonius Clubhuis een
fiets-infomarkt. Het is de vierde
keer dat de markt wordt gehouden
en deze is vooral bedoeld voor
mensen die er gedurende hun
vakantie met de fiets op uit willen
trekken.
Onder meer wordt informatie
verstrekt over veschillende vakan
tielanden die aantrekkelijk zijn
voor fietsers, de mogelijkheden
voor toertochten in de streek, en
andere zaken die betrekking heb
ben op fietsvakanties.
De infomarkt duurt zaterdag van
10.00 tot 17.00 uur. De toegang is
gratis.
Collecte
De huis-aan-huis-collecte van
het nationaal Fonds Sport Ge
handicapten, die van 6 tot en
met 11 april is gehouden, heeft
13.856,90 gulden opgebracht.
Dat is bijna 3.000 gulden meer
dan in 1986 werd ingezameld.
Donaties van bedrijven en
sportverenigingen brengen het
totaalbedrag op 15.830 gulden.
Duiven
Op 11 april hield de postdui-
venhoudersvereniging De Zwa
luw een wedvlucht vanaf
Strombeek. Aan de wedstrijd
deden 510 oude duiven mee; ze
werden gelost om elf uur met
een zuidwesten wind. Uitslag:
1. W. van Ommen, 2. en 3. p. van
Wissen, 4., 7. en 10. H. v.d.
Kooij, 5. H. v.d. Voort6. en 9. J.
Hoogervorst en 8. P. Verhook.
Koor
Kamerkoor Hathor zoekt en
kele tenoren en een bas. Enige
zangervaring is gewenst. De
wekelijke repetitieavond is op
dinsdag. Voor meer informatie
tel. 173129 (Chris) of 01720-
34058 (Paul).
Gastouders
De stichting Gastouderpro
ject (Breestraat 19) is op zoek
naar gastouders die enkele
uren of meer per week kinderen
willen opvangen. Voor meer in
formatie tel. 122441 (elke werk
dag tussen 9.00 en 10.30 uur).
Girokaarten
ontvreemd
LEIDEN - In het Academiege
bouw aan het Rapenburg is gister
middag een 39-jarige vrouw uit
Rotterdam bestolen van 30 betaal
kaarten, een portemonne met 100
gulden en een bankpasje. De spul
len werden uit haar werkruimte
weggenomen toen zij die even ver
liet.
Later in de middag werd een
groot deel van de gestolen goede
ren teruggevonden in de Ketelboe-
tersteeg. Een 18-jarige vrouw, die
gistermiddag om twee uur in het
postkantoor in het winkelcentrum
De Kopermolen probeerde vijf van
de gestolen girobetaalkaarten te
verzilveren, is aangehouden. Een
25-jarige Leidenaar meldde zich
gisteravond om half twaalf bij de
politie. Hij deelde daar mee de gi
robetaalkaarten gestolen te heb
ben. De 18-jarige vrouw had in op
dracht van hem gehandeld.
Nieuw onderkomen projectgroep
LEIDEN - Op de kruising van de Kennedylaan en de Brahmslaan zijn gisteravond om 21.30 uur twee auto's vol
op elkaar geklapt. De bestuurders raakten daarbij niet gewond. Wel werden de auto's totaal vernield. Een
29-jarige man uit Schiedam, die op de Kennedylaan reed in de richting van de Schubertlaan, verzuimde
voorrang te verlenen aan een 25-jarige Leidenaar. Deze reed op de Brahmslaan en was op weg naar de Voor-
schoterweg. De Schiedammer verklaarde de auto niet gezien te hebben door de lichten van een bus die op de hoek
bij een bushalte passagiers stond in te laden. (foto Jan Holvast)
Overgaag
ingenieur-
directeur
LEIDEN - Het hoogheemraad
schap van Rijnland heeft ir. A.J.M.
Overgaag per 1 juli benoemd tot in-
genieur-directeur. Hij zal in die
functie ir. H. de Groot opvolgen die
in juni van de vut-regeling ge
bruikt zal maken. Overgaag (42) is
hoofd van de afdeling chemische
afvalstoffen van het ministerie van
volkshuisvesting, ruimtelijke orde
ning en milieubeheer.
Man verdacht
van ontuchtige
handelingen
LEIDEN - Een 65-jarige man uit de
Merenwijk is gistermiddag aange
houden op verdenking van het ple
gen van ontuchtige handelingen
met een paar mindeijarige kinde
ren. Na een aantal tips van ouders
in de buurt greep de politie in. De
man nam meisjes, van een jaar of
zeven, mee naar zijn schuurtje
waar hij ze onzedelijk betastte.
LEIDEN - Op donderdag 14 mei
opent wethouder Van Dongen het
nieuwe onderkomen van de pro
jectgroep kinderdagopvang aan de
Koornbrugsteeg. De maandag
daarop kunnen ouders daar infor
matie krijgen over de verschillen
de mogelijkheden van kinderop
vang. Bovendien kunnen ouders
hun kind daar inschrijven voor een
of meer kinderopvangcentra.
In het gebouw zetelen dan per
manent Wilna Konstapel en Mar-
greet Kouwenhoven. Zij verzorgen
daar de inschrijving en het in stand
houden van de bestanden van de
opvangcentra. De projectgroep is
een speciale groep van organisaties
die ten dienste staan van de kin
derdagopvang. Deze is Voortgeko
men uit de nota kinderopvang ge
meente Leiden van december 1985.
"Het is in de eerste plaats een
service-verlening aan de ouders
van een kind dat naar de kinderop
vangcentra gaat. Daarnaast heeft
het ook een signaalfunctie naar de
gemeente toe. Omdat wij het over
zicht hebben op alle wachtlijsten
van bijna alle centra, kunnen wij
eventuele ontwikkelingen in de ga
ten houden", aldus Konstapel.
Ingrijpen
Alle 27 opvangcentra met een
wachtlijst hebben, met uitzonde
ring van een kinderdagverblijf,
hun gegevens gedeponeerd bij de
projectgroep. Om die gegevens ac
tueel te houden, geven de instellin
gen wekelijks de laatste verschui
vingen op de wachtlijsten door. De
instellingen hebben tot nu toe wel
willend gereageerd op alle plannen
en ideeën van de groep.
De projectgroep heeft daarmee
een duidelijker beeld van het
werkelijke aantal wachtende kin
deren voor een plaatsje in een van
de kinderdagverblijven of speelza
len. Konstapel: "Veel ouders
schrijven hun kinderen al op vroe
ge leeftijd in en vaak bij verschil
lende centra tegelijk. Op het ogen
blik zijn er zo'n 1500 kinderen die
wachten tot ze toegelaten mogen
worden bij een van de centra. Het
werkelijke aantal moet iets lager
liggen, omdat er een aantal dubbe
le inschrijvingen zijn". Zelf ver
wacht ze niet dat er sprake zal zijn
van een 'schokkende daling'. "Als
je de wachtlijsten van twee kinder
dagverblijven in de Merenwijk ver
gelijkt, blijken er op de 450 namen
maar 40 dubbele in te zitten".
Een ander voordeel is dat de ge
meente direct kan inspringen,
mochten zich opvallende gebeurte
nissen vertonen. "Het aantal ba
by's dat ingeschreven staat bij een
dagverblijf is erg groot. Als zich ex
cessen voordoen kan de gemeente
ingrijpen", zegt Konstapel.
Inschrijven
De mogelijkheid tot inschrijving
voor een van de 34 opvangcentra is
nog in ontwikkeling. Rond sep
tember dit jaar is een centrale aan
melding mogelijk. De relatie met
het werkveld is goed, zo zeggen de
twee dames.
Inschrijven bij de projectgroep is
gratis, dat in tegenstelling tot de
centra die zelf inschrijfgeld heffen.
Wel kunnen ouders hun kind
slechts bij maximaal drie centra in
schrijven. Het kan daarom gebeu
ren dat ouders liever gewoon bij de
centra zelf willen inschrijven, of
dat ze, naast drie inschrijvingen bij
de projectgroep, elders nog inteke-
Wilna Konstapel vindt het niet
reëel om te proberen ouders wat
dit betreft tegen te houden. "Er
kan wel wat aan gedaan worden als
de gemeente kinderopvangcentra
sancties zou opleggen, mocht een
ouder het vaker proberen. Maar
het zou toch wel erg ver gaan als
we ouders verbieden om bij meer
dan drie instellingen hun kind in te
tekenen", zegt Konstapel.
"Het ligt niet in de bedoeling om
slechts één inschrijfpunt voor kin
deropvang in te stellen. Dat kan de
gemeente zich niet veroorloven,
omdat het onmogelijk is. Het is een
deel van onze service. En van con
currentie bij de inschrijving is ook
geen sprake. Gratis inschrijven
kan betekenen dat er geen drempel
wordt opgeworpen. En als centra
in problemen komen, omdat het
geld wegvalt, dan moet er wel een
mouw aan te passen zijn".
OEGSTGEEST - Het PvdA-Ka-
merlid Worrel is bevreesd dat de
behandeling van de patiënten van
prof. dr. Bastiaans in zijn kliniek in
Oegstgeest in gevaar komt door de
vertraging rond zijn opvolging en
de nieuwbouw van de kliniek.
Worrel vraagt minister Brinkman
de Kamer zo snel mogelijk te infor
meren over de juiste stand van za
ken.
Professor Bastiaans, internatio
naal bekend om zijn behandeling
van oorlogs- en geweldsslachtof
fers, wordt dit jaar 70 en moet dan
eigenlijk met pensioen. Maar hij
zou voor zijn vertrek nog één of
twee opvolgers inwerken. Bas
tiaans heeft daarvoor ongeveer zes
maanden nodig.
Bovendien is de huidige huisves
ting van de kliniek - een oude villa
op het terrein van het psychia
trisch ziekenhuis Endegeest in
Oegstgeest - verkocht. Op 1 no
vember moeten Bastiaans en zijn
patiënten deze hebben verlaten,
maar de bouw van een nieuwe kli
niek is nog niet begonnen.
Het bestuur van Centrum '45,
waaronder de kliniek van Bas
tiaans valt, zoekt op dit moment tij
delijke huisvesting voor de tien pa
tiënten. De bouw van de nieuwe
kliniek begint voor de zomer en zal
in het vooijaar van '88 gereed zijn.
Het Tweede Kamerlid Worrel wil
nu van minister Brinkman weten
of het klopt dat er vertraging is op
getreden bij de bouw. En ook of
het zoeken van een opvolger voor
Bastiaans langer duurt dan ver
wacht. Hij vraagt verder of beide
vertragingen gevolgen hebben
voor de patiënten die bij Bastiaans
onder behandeling zijn.
