Enorm aantal haken en ogen bij afsluiting van Breestraat Een verloren vriendin: een verloren geheugen Ondanks hoopvolle verwachtingen betrokkenen e< Leidenaar verdacht van stichten brand Leidenaars verijdelen diefstal actief in vrije tijd DINSDAG 14 APRIL 1987 LEIDSCH m DAGBLADHall]3^- LEIDEN - Over drie weken is het zo ver. Op maandag 4 mei wordt de Breestraat voor het verkeer afge sloten. Bij wijze van proef tot 4 ok tober. De politieke besluitvorming is na maanden discussie afgerond, het woord is nu aan de uitvoerders. De politiek heeft het hen niet mak kelijk gemaakt. In de proef zijn zo veel varianten opgenomen dat een willekeurige buitenstaander er slechts met moeite een touw aan vast kan knopen. Laat staan dat het mogelijk is een verkeersbord te ontwerpen dat alles wat wel en niet is toegestaan op de Breestraat op juridisch verantwoorde wijze hel der maakt, om maar eens wat te noemen. door Gert Visser De proef met de Breestraat zal dan ook wel tot de nodige verwar ring in de stad leiden, zo is alom de verwachting. Met man en macht wordt getracht deze onrust letter lijk en figuurlijk in goede banen te leiden. Maar na een paar weken moet de verkeersdeelnemer zijn ei gen weg weten te vinden. Wanneer de chaos niet zó groot wordt dat wethouder Peters (verkeer) zich verplicht voelt in te grijpen, staat bij beëindiging van de proef in ok tober niets een autovrije Breestraat meer in de weg. Cijfers Waarom die autovrije Bree straat? De cijfers maken dat duide lijk: Dagelijks persen zich ruim 12.000 voertuigen door de Bree straat. Daarmee is deze samen met de Hooigracht en de Zijlsingel de meest bereden weg in de binnen stad. Vooral in de spits is het er een drukte van belang. Rond twee uur 's middags - dan is de verkeersin tensiteit op de Breestraat op een gemiddelde werkdag het hoogst - passeren er 1000 auto's per uur. Op zaterdag en donderdagavond ko men daar nog eens enkele honder den auto's bij (voetgangers en (brom)fietsers zijn gemakshalve maar buiten beschouwing gelaten). Wanneer al deze voertuigen ge woon zouden rijden, was er mis schien geen probleem op de Bree straat. Maar een belangrijk deel komt er om stil te staan, om te par keren, te laden of te lossen of om passagiers af te zetten en draagt zo bij aan het oponthoud van mede weggebruikers (en een niet geringe luchtverontreiniging). Het open baar vervoer levert op de drukste uren een bijdrage van 68 bussen per uur aan de chaos op de Bree straat. Al dat verkeer doet een belang rijke bijdrage aan het economisch functioneren van de binnenstad: tellingen van een aantal jaren gele den brachten aan het licht dat zich per dag 13.000 passagiers per auto door de Breestraat verplaatsten. De bus die door de Breestraat reed, scoorde nog iets hoger: bijna 16.000 passagiers per dag (het ge bruik van het openbaar vervoer is sindsdien met zes procent toegeno men). Om het rijtje compleet te ma ken: Bij de bushalten aan de Bree straat voor het stadhuis stappen dagelijks bijna 8600 mensen in en uit. Onbehagelijk De heer Leeuwenburgh is NZH- districtschef in deze regio en heeft dagelijks te maken met het 'pro bleemgeval' Breestraat. "Wij roe pen al heel lang dat er wat moet gebeuren. De problemen op de za terdag en de donderdagavond ne men steeds meer toe. We zijn op een moment aangeland dat de rij tijden van de bussen moeten wor den bijgesteld als er niets was ge beurd. Dat had vermoedelijk bete kent dat er minder bussen waren gaan rijden". Volgens de dienstre geling van de NZH heeft de bus 7,5 minuten om van de halte Kore- vaarstraat naar het station te rij den. Wanneer het tegenzit, duurt de rit nog wel eens langer dan een kwartier. Met als gevolg dat de pas sagiers hun aansluiting missen en de buschauffeur een deel van zijn wettelijk verplichtte rusttijd moet inleveren. Fietsen is evenmin als het bestu ren van een bus een plezierige aan gelegenheid op de Breestraat. Veel bijna-ongelukken tussen auto's en fieters bepalen het straatbeeld in het hart van Leiden. "Wanneer ik op de fiets in de Breestraat moet zijn, probeer ik er toch zo snel mo gelijk weer van af te komen. Ik voel me daar gewoon onbehaag lijk", aldus hoofdinspecteur van politie La Rivière. Voor veel wan delaars geldt hetzelfde. Uitgezon derd zij die er wat te doen hebben of er behagen in scheppen getuige van een onafgebroken chaos te zijn, begeven zich in de Breestraat. Daarbij, oversteken buiten de ze bra's geldt als een levensgevaarlij ke onderneming en zelfs op de zwart-witte strepen kan men er niet van op aan dat het verkeer ook werkelijk stil houdt. Kortom, de verkeersveiligheid is tot een onaanvaardbaar laag ni veau gedaald. Dat de kwaliteit van het winkelbestand de laatste jaren achteruit holde, was de druppel die de emmer deed overlopen en voor de winkeliers, van oudsher tegen standers van een autoloze Bree straat, reden om voor afsluiting te pleiten. Maandagochtend 4 mei gaat het gebeuren. Dan wordt de Breestraat tussen Papengracht en 't Gangetje afgesloten. De eerste week is er echter nog een hoop werk te doen. Alle parkeermeters worden wegge haald, en de parkeer- en bushavens worden 'uitgevuld' tot trottoir breedte. Het asfalt blijft zoals het er nu bijligt. Brede, beklinkerde wandelpromenades komen er voorlopig niet. Met witte lijnen worden de busstroken aangege ven. Bloem- en boombakken moe ten een klimaat scheppen waarin de voetganger zich op een wandel straat waant. De proef verdeelt de Breestraat in drie stukken. Het gedeelte Kort Rapenburg-Papengracht blijft open voor alle verkeer. De bedoe ling is echter dat alleen bestem mingsverkeer voor de Pieterswijk en voor de Breestraat van dit deel gebruik maakt. Daarbij, als slui proute biedt de Papengracht geen enkele uitkomst. Wie het toch pro beert, komt onverbiddelijk weer bij zijn beginpunt uit. Op het middelste deel Breestraat tussen Papengracht en Koorn- brugsteeg lijken niet zoveel proble men te ontstaan. De bus rijdt hier stapvoets in twee richtingen en heeft hiermee alle ruimte om onge stoord zijn weg te volgen. Het moeilijkste traject is dat tussen Koornbrugsteeg en 't Gangetje. De straat is hier op zijn smalst, daarom worden de bussen in twee richtin gen over één spoor gevoerd. De eerste helft van de proef met een passeerstroók halverwege, de laat ste maanden met stoplichten aan begin en einde. Evenals in het ove rige deel, mogen hier de eerste helft fietsers rijden, de tweede helft van de proef echter niet. Knelpunten De heren Kuzee en Van Groenin gen van de gemeentelijke directie verkeer besteden een belangrijk deel van hun dagtaak aan de voor bereiding van de proef. Want het aantal haken en ogen, problemen en mogelijke tegenvallers is legio. Bijvoorbeeld op de alternatieve routes: Hooigracht, Langegracht, Kort Rapenburg, Morsweg en Zoe- terwoudse- en Witte Singel. Kuzee: "De Breestraat is natuurlijk wel eens eerder afgesloten geweest. Die keren hebben zich geen pro blemen voorgedaan. We voorzien op deze routes eigenlijk maar twee knelpunten: op de singels wanneer er te hard wordt gereden en fiet sers in de bochten afgesneden wor den, en op de Hooigracht. Om de doorstroming daar te bevorderen worden er extra laad en loshavens aangelegd. Wanneer daar proble men blijven bestaan, kan tijdens de proef worden besloten het af slaan op de Hooigracht te verbie den. Al maakt dat de aangelegen wijken moeilijker bereikbaar". De directie verkeer heeft progno ses gemaakt over de verkeersinten siteit op de alternatieve routes wanneer de verkeersdrukte op de Breestraat terug gaat naar 1500 voertuigen per dag. De Hooigracht en de Singels moeten het meeste verkeer voor hun rekening moeten nemen. Het aantal auto's op de Hooigracht neemt toe van 13.400 naar 17.000, op de singel wordt een stijging verwacht van 8000 naar 12.000. In mindere mate is op de Zijlsingel en in de Pieterswijk een toename van het verkeer te zien. Verwacht wordt ook dat het totale verkeersaanbod in Leiden door de afsluiting met 3000 voertuigen af' zal nemen. De bezoeker die zich per auto naar de Leidse binnenstad begeeft, krijgt ruim tevoren aangekondigd dat de Breestraat voor hem niet langer toegankelijk is. In het zicht van de Breestraat, krijgt hij de al ternatieve routes voorgeschoteld. Maar menigeen zal de eerste we ken staande voor de Breestraat wanhopig een uitweg zoeken. Op het kruispunt Noordeinde-Kort Rapenburg is dat geen probleem, op het 't Gangetje echter zijn min der ontsnappingswegen voorradig. De radeloze weggebruiker heeft echter een troost. De eerste dagen mag hij op enige clementie van de zijde van de politie rekenen. Daar na staat hem bij fout gedrag een bekeuring te wachten. Een uitge kiende publiciteit moet voorko men dat teveel mensen plots voor een onaangename verrassing ko men te staan. Overigens wordt het verkeer op de alternatieve routes regelmatig geteld want het leefkli maat op deze wegen speelt een be langrijke rol bij een definitieve be slissing over de Breestraat. Waanzinnig Terug naar de Breestraat zelf, ook daar staan de verkeersdeskun- digen de nodige surprises te wach ten. Van Groeningen: "Al die va rianten in de proef maken het er niet eenvoudiger op. Omdat de si tuatie zich tussentijds wijzigt, treedt er minder gewenning voor de weggebruiker op. Zo blijft er al tijd een groep die ergens proble men mee heeft. Aan de andere kant is het natuurlijk wel interessant om het allemaal uit te proberen". De NZH en de politie zijn even min gelukkig met alle varianten die de politiek heeft bedacht. Leeuwenburgh: "De voorkeur van de NZH ging uit naar een dubbel spoor over de gehele lengte van de Breestraat. Dat is het meest rusti ge. Als er voor ons problemen ko men, verwacht ik die op het ge deelte waar het enkelspoor ligt. Omdat de bussen hier op elkaar moeten wachten, loopt de rijtijd op. Dat kan met name in de avond uren tot problemen leiden. Ik ben al blij als wij onze rijtijden halen. Ook het laden en lossen op de bus- strook kan de zaak in de war stu ren. Als dat regelmatig voorkomt, is de proef gedoemd te mislukken. Het mag absoluut niet gebeuren dat de bus achteruit moet rijden". De voorkeur van de politie was dezelfde als die van de NZH. "De politie heeft altijd gepleit voor dui delijkheid, het moet zogezegd handhaafbaar zijn. Behoudens de eerste weken willen wij geen extra inspanningen voor de Breestraat doen. De controle van de dagelijk se gang van zaken wordt in handen gegeven van de parkeerwachters. Wanneer na drie weken blijkt dat de politie voortdurend op de Bree straat bezig is, dan klopt er iets niet", aldus La Rivière. En: "Hoe voorkom je dat de au to's niet de Breestraat inrijden. Je moet aannemelijk maken dat er voor een auto niets te doen is in de Breestraat. Ik zie het ook nog niet gebeuren dat de fietsers in de twee de helft van de proef niet meer op het eerste stuk Breestraat komen. Dat kan je niet afdwingen. Ik zou me best kunnen voorstellen dat lo pende de proef wordt besloten de fietsers toch maar toe te laten". Puzzelen Het probleem van de huidige proef met al zijn varianten is 'hoe vertel je het de weggebruiker'. La Rivière: "Ik ben bezig een interne brief voor het politiepersoneel over de Breestraat te schrijven en dat is al een ingewikkelde klus". Kuzee heeft een soortgelijk probleem: welk bord kan de weggebruiker aan het begin van de Breestraat in zicht geven in wat hem allemaal te wachten staat? "Als alles er op moet staan, wordt het een waanzin nig bord waar je een kwartier moet puzzelen om er achter te komen wat er precies wordt bedoeld. We hebben daarom voor een systeem van ontheffingen gekozen. Er komt het bekende witte bord met rode rand te staan en een bordje dat het inrijverbod niet geldt voor openbaar vervoer en laad en los- verkeer voor 12 uur 's ochtends. De andere uitzonderingen voor bij voorbeeld trouwstoeten of winke liers die 's avonds bij hun winkel willen zijn, worden met behulp van ontheffingen geregeld". En dan is er nog het probleem van de bereikbaarheid van de marktenroute. Als doorgaande route wellicht overbodig maar de hoeveelheid parkeerplaatsen dat aan bijvoorbeeld de Botermarkt ligt, is niet gering. Toch is de Bo termarkt gedurende de proef nage noeg ontoegankelijk voor auto's, de gemeente heeft daar geen fat soenlijke oplossing voor kunnen verzinnen. Mensen die hun auto aan de Botermarkt willen stallen, kunnen hun parkeerplaats via de Nieuwstraat, de Burgsteeg en de Koornbeursbrug bereiken. Wie niet vastloopt in de Nieuwstraat kan echter klem te komen zitten tussen de paaltjes op de brug. Het weghalen van de paaltjes is onmo gelijk omdat dan ook vrachtver keer over de brug zou gaan rijden en daar is deze niet stevig genoeg voor. Zodoende dreigt na 12 uur ook op de Botermarkt een rustige wandelpromenade te ontstaan. Hoopvol Buiten de verkeersafwikkeling speelt de economische vooruit gang van de Breestraat een belang rijke rol in de proef. Een speciaal daarvoor ingehuurd bureau gaat het koopgedrag gedurende de proef onderzoeken. Voort dit doel worden ook straatenquêtes gehou den. De ondernemers hebben op hun beurt plannen gemaakt om de wandelpromenade op te vrolijken met terrasjes en uitstallingen. Net als vorig jaar wordt er ook een bra derie gehouden. Alle betrokkenen zijn op dit mo ment redelijk optimistisch over het welslagen van de hele operatie. Leeuwenburgh: "Ik ben hoopvol gestemd, het is een goede zaak als het lukt. Ik denk dat het gedeelte Breestraat waar de bus over een enkelspoor rijdt een rommelige aanblik geeft maar op het tweede stuk zal iedereen zeggen: wat is het hier heerlijk rustig". "Misschien dat we er achter ko men dat er nog het een en ander veranderd moet worden maar dat doet niets af aan het uitgangspunt dat de auto uit de Breestraat moet. Dat zijn gewoon praktische uitwer kingen", aldus Kuzee: "Als het fout gaat, heeft Peters aangekon digd in te zullen grijpen. Wanneer we de vijf maanden ongeschonden doorkomen, ga ik er vanuit dat we doorgaan met een autovrije Bree straat". Al met al een gevaarlijke ma noeuvre, constateerde de kan tonrechter na het verslag van de verdachte. De Katwijker in kwestie was, zo zei hij zelf, 'een beetje overmoedig' geweest. Met een gang van 80 tot 100 kilometer was hij door de bebouwde kom gereden. Na wat heen en weer geslinger op het wegdek sloeg de auto over de kop en raakte ver volgens een paar fietsers. Er was geen drank in het spel geweest, verklaarde de verdachte tegen over de rechter. Vraag aan de verdachte: "Weet je hoe veel fietsers je geraakt hebt?" Voor zover hij het zich nog kon herinneren was dat er een geweest. Met zware kneuzin gen, een bloedneus en een lichte hersenschudding was die er van af gekomen. De bestuurder bleef ongedeerd. Of hij die fietser later nog opgezocht had, vroeg de rechter. "Ja, dat heb ik meteen gedaan", kwam direct het ant woord. "Het was ook niet zo'n licht au tootje hè, waar u mee reed", ging de rechter verder, doelend op de Volvo van de verdachte. De offi cier van justitie had ook geen goed woord over voor het stunt werk van de jongeman. "U bent bijna over die fietsers heen ge vlogen. U heeft het over 80 a 90 kilometer per uur maar ik denk meer aan 120 kilometer per uur". De Katwijker verdedigde zich nauwelijks. Hij gaf toe wat te hard gereden te hebben maar zei verder weinig. "Heeft u nou wat van dit ongeluk geleerd?" "Ja, dat ik niet zo hard moet rijden", was het korte antwoord. Rijgedrag dat ronduit stuitend genoemd kan worden, conclu deerde de officier. Een geldboete van 75 gulden en een voorwaar delijke ontzegging van het rijbe wijs van drie maanden met een proeftijd van twee jaar. "Als stok achter de deur", zei de rechter. "U weet toch wat dat betekent zo'n voorwaardelijke ontzeg ging?" Ja, dat wist hij. Overspannen "Ik kan me gewoon niet herin neren dat ik geen kaartje ge kocht heb" zei de Leidenaar, staande voor het hekje bij de kantonrechter. Het gat in zijn ge heugen was bedoeld als verkla ring voor zijn treinreis naar Geer- truidenberg, zonder geldig plaatsbewijs. De verdachte verklaarde zwaar overspannen geweest te zijn toen hij illegaal in de trein werd aan getroffen. Het was uitgeraakt, met zijn vriendin, na een jaren lange relatie. Diep getroffen door dit verlies nam de man regelma tig de trein naar zijn vroegere woonplaats om zijn 'ex' op te zoeken. In die toestand vergat hij echter een kaartje te kopen. "Geertruidenberg, zegt u? door Erna Straatsma Maar dan zat u wel in de verkeer de trein, want u werd gecontro leerd in Etten-Leur", merkte de rechter na deze uitleg fijntjes op. "O ja, nou dat kan best hoor. Ik zal in de verkeerde trein gezeten hebben. Ik leefde toen echt in een waas en wist helemaal niet wat ik deed". De officier wees op het aanbod van de Nederlandse Spoorwegen om achteraf alsnog te betalen. "Waarom heeft u na het ontvan gen van de accept-giro niet be taald?" De man had nooit iets in zijn brievenbus aangetroffen. "Niet zo gek als u een verkeerd adres opgeeft", zei de officier, die totaal niet onder de indruk leek van het verhaal van de man. "Nogmaals, ik was zwaar over spannen; er zijn inmiddels twee jaar voorbij maar ik heb er nu af en toe nog last van. Het mocht niet baten. De rech ter kon wel begrip opbrengen voor de vergeetachtigheid van de verdachte, maar die was toch ge heel voor zijn verantwoording. Een boete van 75 gulden werd opgelegd. "Waarom heeft u trou wens geen abonnement geno men als u zo vaak per trein naar Geertruidenberg ging?". Station Om drie uur 's nachts op het station verblijven is strafbaar. De perrons zijn tussen 1.30 en 4.30 verboden terrein voor iedereen. Niettemin vond de Katwijker de ze plaats zeer geschikt om op zijn bus te wachten. "Om drie uur in de nacht op een bus wachten", vroeg de rech ter ietwat ongelovig. Ja, dat klop te, de man moest een uurtje wachten. "Dus die bus kwam om vier uur", zei de rechter, nog steeds niet overtuigd. De man deed alsof het de normaalste zaak van de wereld was: "Inder daad, ik zou om vier uur door een paar mensen in een busje opge haald worden, om naar Den Haag te gaan". De Katwijker had eerst een ca fé bezocht en vond het na slui tingstijd niet meer de moeite om nog naar hiiis te gaan. Aanvanke lijk nam hij plaats in de wacht ruimte bij de bussen, maar een voorbijganger wees hem op de mogelijkheid om via de zijtrap op het station te komen. En dat deed hij. "Maar weet u wel dat u daar helemaal niet mag komen?" Nee, dat wist hij niet. Een bord had hij niet gezien, nee. En er was ook helemaal geen hek of zoiets. De officier eiste 25 gulden boe te. "Maar ik heb helemaal geen cent bij me" reageerde de ver dachte. De rechter twijfelde. Zou dat bord 'verboden toegang' er nu wel of niet zijn? "U blijft ont kennen: dan zijn ervoor mij twee mogelijkheden, of vrijspraak of de zaak aanhouden voor nader onderzoek. Officier, zegt u het maar". Vrijspraak dan maar. LEIDEN - Een 27-jarige Leidenaar wordt verdacht van het aansteken van de brand die zondag het be drijfspand van banketfabriek De Rooy op het industrieterrein De Waard totaal verwoeste. De ver dachte is gisteren aangehouden en ingesloten. De man werd tijdens de brand in de omgeving van de brand gesignaleerd. Dc andere aanwijzingen die hebben geleid tot zijn aanhouding wilde de politie nog niet vrijgeven. Wel is de politie er bijna zeker van dat het een aangestoken brand betreft. Aanwijzing hiervoor is het feit dat vlak voor de brand in het pand aan de Admiraal Banckert- weg is ingebroken. Huiszoeking bij de verdachte leverde geen bewij zen óp dat hij de brand zou hebben gesticht. Wel vond de politie goe deren die van een andere diefstal afkomstig zijn. Kortsluiting oorzaak brand Bemhardstraat LEIDEN - Oorzaak van de brand in huis aan de Bemhardstraat is ver moedelijk kortsluiting geweest. Dat is de conclusie van een voorlo pig onderzoek door de technische recherche. De brand die gisteren de gehele bovenverdieping in de as legde, is onstaan in de slaapkamer van het vijfjarig dochtertje van de familie. Volgens het meisje zou een sche merlamp, die altijd de hele nacht blijft branden, tevoren hebben ge flikkerd. De lamp in voor nader on- dezoek naar het laboratorium in Rijswijk overgebracht. Het meisje is na uitbreken van de brand via de deur naar buiten gevlucht. Ze liep daardoor ernstige brandwonden op waarvoor ze naar het brandwon dencentrum in Beverwijk moest worden overgebracht. De ouders en hun twee andere kinderen ont kwamen via het dakkapel en dak goot. Ze werden door buren weer naar binnen gehaald. Zij liepen daarbij geen verwondingen op. ENKEL GEBROKEN - Een 16-ja- rig meisje uit Leiden heeft gister middag haar linkerenkel gebro ken. Ze stond in de Burgsteeg op een bankje en viel daarvan af. De Leidse kwam daarbij zo ongeluk kig terecht, dat ze haar enkel brak. Ze is naar het AZL overgebracht. LEIDEN - Bewoners van de Groe- nesteeg hebben door oplettend heid van twee Leidenaars de video recorder, radio en fles Kloosterbit- ter teruggekregen, die even daar voor door vier jongens uit hun wo ning waren ontvreemd. Omstreeks half vijf werd de deur van de wo ning ingetrapt door de vier inbre kers. De dieven gingen met de ge stolen spullen over straat en bij de Deze vermoedden dat iets niet in orde was en spraken de jongens aan. Van schrik lieten de knapen de goederen op straat achter en vluchtten het Ankerpark in. De ge stolen waar kon op het politiebu reau door de eigenaars worden op gehaald. Rommelmarkt Het Dienstencentrum Binnen stad roept mensen op om tweede hands spullen ter beschikking te stellen voor een rommelmarkt die woensdag 15 april wordt gehou den. De opbrengst van deze markt is bestemd voor de oude- rensoos. Goederen kunnen wor den ingeleverd bij het diensten centrum, Hogewoerd 65. Mensen die nadere inlichtingen willen hebben kunnen bellen naar 143503. Vakantie De Fiom Leiden, een bureau voor hulpverlening aan alleen staande ouders, houdt dit jaar weer een vakantie-oppashuis- pool. Ze roept mensen op tijdens hun zomervakantie hun huizen ter beschikking te stellen aan zo genoemde een-oudergezinnen. Daarmee hebben deze de moge lijkheid goedkoop op vakantie te gaan, terwijl ze op de huizen pas sen. Belangstellenden kunnen contact opnemen met de Fiom, tel. 144715 of 146237, dagelijks van 09.00 tot 17.00 uur, vragen naar Yolanda Hakemulder. Centrum EX'85 In verband met de paasda gen houdt Centrum Ex'85 aan de Koppenhinksteeg 15 de vol gende activiteiten. Vrijdag 17 april wordt om 20.00 uur de vi deo "De lijkwade van Jezus Christus" vertoondzondag 19 april houdt S.N. Goenka een vi deolezing over Vopassana-me- ditatie (20.00 uur) en dinsdag 21 april is er om 17.30 uur Kun- dalini-meditatie. In het zicht van et tes ter beschikking. afgesloten Breestraat heeft de automobilist op de Korevaarstraat weinig ontsnappingsrou- (fotoWim Dijkman)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 15