Trieste clowns naast olijk ogende non
Expositie van poppenmaaksters in Nieuwkoop
Agent krijgt stomp in gezicht
Trottoirbanden ontvreemd
Grond Hazerswoude
sterk verontreinigd
Boek over locomotieven
Gebruik van bijgoed
ondergewaardeerd
MAANDAG 13 APRIL 1987
:LEIPSCH DAGBLAD^
NIEUWKOOP - "Toen ons werd
gevraagd of we genoeg werk had
den om de vitrine van de 'Holland-
sche Leeuw' te vullen en ook in het
koffiehuis wat neer te zetten, dach
ten we eerst aan een aprilgrap",
door
Jeannette van Haatten
herinnert de Nieuwkoopse Fien
Vermey zich. Met haar zus Ciska
de Waal uit Woerden maakt ze ka
rakterpoppen. Ieder weliswaar
haar eigen pop naar eigen idee,
maar tijdens het werken worden
druk ervaringen uitgewisseld.
Fien Vermey: "Ik had toevallig
een pop in mijn tas toen ik een
kopje koffie kwam drinken. Er was
hier ook iemand van de Vereniging
van Huisvrouwen, die zei dat ze het
knap werk vond. De eigenaar van
restaurant De Hollandsche Leeuw
vroeg of wij zin hadden om op 1
april zijn vitrine te komen inrich
ten. Nu houdt hij wel van een grap,
dus ik vertrouwde het eerst niet
helemaal. Toen we er de eerste
april met een afgeladen auto ver
schenen, zijn we ook niet meteen
gaan uitpakken. We hebben het
eerst nog maar eens voorzichtig ge
vraagd".
Nu zijn de poppen van het twee
tal de hele maand april aan de
Nieuwkoopse Dorpsstraat te bekij
ken. Trieste clowns naast een olijk
ogende non en handwerklieden die
druk bezig zijn.
Gevraagd hoe zij op de gedachte
zijn gekomen om poppen te ma
ken, antwoordt Fien Vermey dat
het is voortgekomen uit het werk
dat zij al jarenlang met gehandi
capten doen. In Nieuwkoop zet ze
zich in voor het werk van de Zon
nebloem. "We werken al tijden met
gehandicapten. Nu is poppenma-
ken niet voor iedereen geschikt.
Het is heel fijn werk en mensen
met reuma aan de handen willen
het wel, maar kunnen het niet. Het
doet ze te veel pijn. Met die men
sen moeten we andere dingen
doen".
Geen van beiden heeft een oplei
ding gehad of een cursus poppen-
maken gevolgd. "Dat doen we op
zettelijk niet", zegt Ciska de Waal
heel beslist. "Je leert natuurlijk tij
dens zo'n cursus heel veel, vooral
technische handigheidjes, maar
het werkt ook beperkend. Je
neemt de stijl en werkwijze van
een cursusleidster over en dan
gaan poppen op elkaar lijken. Dat
wilden we niet. Vooral in het begin
maakten we nogal eens een fout.
Het kwam voor dat een pop een
gek figuur had of met een slap
handje uit de oven kwam, maar
daar leerden we weer van. We
werken nu met finoklei en electra-
draad om de pop te verstevigen en
verder halen we wat we nodig heb
ben in hobbyzaken".
Inspiratie
"Het moeilijkst te maken is de
kop. Daar begin ik mee. Is die kop
eenmaal goed, dan fabriceer ik het
wezen om die kop heen. Het kan
zijn dat er heel iets anders uitkomt,
dan ik oorspronkelijk in gedachten
had. Al doende bouw je zo je werk
stuk op. Inspiratie krijg je van de
mensen om je heen of van een leuk
plaatje in een tijdschrift".
Met het maken van poppen heb
ben Fien Vermey en Ciska de Waal
inmiddels geen moeite meer. Wat
wel af en toe moeilijk gaat, is het
maken van de omgeving van hun
werkstukken. Vermey, 'die geen
spijker recht kan slaan', kijkt in dat
opzicht bewonderend naar het
werk van de Nieuwkoopse pop-
penmaker Anton van der Hooren.
"Die heeft het voordeel dat hij tim
merman van beroep is. Daar kun
nen we niet tegenop".
Om de materiaalkosten te dek
ken, verkopen Vermey en De Waal
af en toe een pop. "Niet van harte,"
want het is toch een stukje van je
zelf. We hebben allerminst de be
doeling commercieel te gaan
werken of opdrachten te gaan aan
nemen. Bij een opdracht werk je
toch anders en wij doen het uitslui
tend voor ons plezier. Daarnaast
eist het werk dat we vrijwillig voor
de Zonnebloem doen veel tijd op.
Het is heel gezellig om met de
vakantieweken mee te gaan en vijf
tig tafelstukjes te maken als versie
ring voor een gezellige avond,
maar je houdt weinig tijd over. Ze
begrijpen het thuis al, als de hele
tafel weer vol werkmateriaal ligt.
Aan het huishouden komen we
amper meer toe".
Wel maken ze tijd vrij voor ande
re activiteiten. Zo nam Ciska de
Waal deel aan een wedstrijd van
een weekblad, dat had gevraagd
iets van de natuur te maken. Haar
poppen kregen een eervolle ver
melding. Ze laat een foto zien
waarop een groepje schaars gekle
de poppen in een eveneens door
haar geboetseerd bos zit te navel
staren. Fien Vermey werkte mee
aan het maken van een kerststal
letje voor de kerstviering in de
kerk. "Ik was de enige, die me op
gaf toen de pastoor vroeg wie er
poppen kon maken. Dat leek me
niets. Toen zei ik tegen de pastoor,
dat hij niet moest vragen wie pop
pen kon maken. Hij moest vragen
wie er zin had om poppen te ma
ken. Toen kregen we een groep van
acht mensen en dat werkte heel
goed. We gaan het met Kerstmis
weer doen".
WOUBRUGGE - Hondebezitters in Woubrugge moeten in het vervolg
over straat met een schepje om de uitwerpselen van hun huisdier op te
ruimen. Dit staat in een speciale politieverordening. Degenen die dit niet
doen, lopen het risico een bekeuring te krijgen. Volgens de geijieente liep
het met de hondepoep de spuigaten uit. Op de foto demonstreert Loes
Verbree, de receptioniste van het gemeentehuis in Woubrugge. het gebruik
van de poepgrijper. (foto: Naimo Bioupot)
ALPHEN AAN DEN RIJN - De man was het er zaterdagavond duide
lijk niet mee eens dat tegen hem proces-verbaal werd opgemaakt wegens
het rijden met drank maar zonder rijbewijs. Op het moment dat het ver
baal werd opgesteld haalde de 21-jarige Alphenaar onverwacht uit en
sloeg een van de agenten in het gezicht. De agent hield er overigens geen
letsel aan over. De man-met-de-losse-handjes werd afgevoerd naar het
bureau, waar hij een nacht werd vastgehouden.
De problemen waren ontstaan toen de Alphenaar, na het nodige te
hebben gedronken, in zijn auto was gestapt en op de Planetensingel een
verkeersbord omver had gereden. Door omwonenden werd het kenteken
van de auto genoteerd. Bij thuiskomst zorgde de man voor zoveel kabaal
dat ook hier buren een beroep deden op de politie. De agenten hadden al
gauw door dat de. druktemaker ook degene was die het verkeersbord
omver had gereden.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Trottoirbanden als tuinafscheiding. Dat
leek twee Alphenaren een aardige manier om het wegzakken van de aar
de in hun tuinen aan de Lokhorst tegen te gaan. Aangezien door de ge
meente op verscheidene plaatsen in Alphen bij het herbestraten met trot
toirbanden wordt gewerkt, dacht het tweetal een goedkope oplossing te
hebben gevonden. De politie dacht daar evenwel anders over. Zij betrap
te het tweetal op heterdaad en maakte proces-verbaal op.
HAZERSWOUDE - In
Hazerswoude is een deel
van de grond verontreinigd
met koper en minerale olie.
Ook andere chemische stof
fen zijn in te hoge concen
traties aangetroffen.
De stoffen zyn voor terreinverhar-
ding gebruikt door Kemp Hazers
woude BV aan de Hoogeveense-
weg. Aangezien dat op illegale wij
ze is gebeurd heeft het gemeente
bestuur van Hazerswoude onlangs
opdracht gegeven om het mate
riaal weer te verwijderen. Tijdens
die werkzaamheden zijn uit het
vrijkomende materiaal monsters
genomen en onderzocht, waardoor
de verontreiniging aan het licht
kwam.
Een flinke hoeveelheid van het
materiaal is nog aanwezig op het
terrein aan de Hoogeveenseweg,
waar ook de verharding lag. De
zorg van burgemeester en wethou
ders van Hazerswoude gaat echter
ook uit naar een aantal andere lo-
katies, zowel binnen als buiten de
gemeente, waar de afgelopen week
hetzelfde verontreinigde materiaal
werd gestort. Dit gebeurde voor de
analyses bekend werden. Vermoe
delijk heeft een aantal particulie
ren dit materiaal voor erfverhar-
ding toegepast. Op die manier is
naar schatting 150 tot 200 kubieke
meter afgevoerd.
Inmiddels heeft het gemeentebe
stuur van Hazerswoude in nauw
overleg met de provincie Zuid-Hol
land op het terrein van Kemp
maatregelen getroffen in afwach
ting van een vervoersvergunning.
Daarna kunnen de verontreinigde
stoffen naar een geschikte stort- en
verwerkingsplaats worden ge
bracht. Kemp heeft zich bereid
verklaard om het verontreinigde
materiaal van de andere lokaties
terug te halen, zodat de totale hoe
veelheid voorlopig op het terrein
aan de Hoogeveenseweg centraal
en afgedekt blijft opgeslagen.
KATWIJK - Op het depot van de
Nederlandse Smalspoor Stichting
(NSS) in de Katwijkse zuidduinen
is zaterdag het boek 'De locomotie
ven van Du Croo Brauns' gepre
senteerd. Het eerste exemplaar van
dit boek, dat is geschreven door
Jan de Bruin, werd overhandigd
aan de voormalige locomotief-ont
werper Vonhoff die ooit bij De
Croo Brauns in dienst was.
De firma Du Croo Brauns. met
destijds vestigingen in Weesp en
Amsterdam, was een van de be
kendste locomotieffabrieken in
ons land. Het bedrijf bouwde voor
namelijk smalspoorlocomotieven.
Drie daarvan zijn in het bezit van
de NSS. Veel smalspoorlocomotie
ven werden gebruikt in de indus
trie, maar ook op de plantages in
het voormalige Nederlands-Indië.
De NSS beschikt daarnaast over
twee diesellocomotieven die in li
centie bij Du Croo zijn gebouwd.
Auteur Jan de Bruin is een ken
ner bij uitstek van de gechiedenis
van de spoorwegen. In het boek
dat hij over Du Croo Brauns
schreef, wordt een compleet beeld
van het bedrijf geschetst. Het is
derhalve een waardevol document
over een stuk industriële geschie
denis.
Leiden
Gebouw speeltuinvereniging Rondom
de Maredyk, Maredijk - Bingo-avond, 20
Zaal Lage Morsweg 14a - Paaswijding
Spiritistisch Genootschap, 20 uur.
Restaurant Posthof, Wassenaarseweg 1 -
Ruil-, contact- en veilingavond Leidse
Postzegelvereniging 'De Postzegel-
vrienden', 19.30 uur.
Centraal Faciliteitengebouw universi
teit, Cleveringaplaats - Lezing 'De
bouwkunst, met name de paleizen en
grote huizen' in kader Erasmus-colle
ges, 18.45 uur.
Warmond
Oude Raadhuis, Dorpsstraat 36 - Avond
onderricht in eieren beschilderen, 20
DINSDAG
i Oudheden, Rapen
burg - Lezing over Egyptische graven,
ïnuiiiiiuekisten en dodenpapyri (Engel
stalig), 20 uur.
Buurthuis Op Eigen Wieken, Valken
pad 2 - Paasvakantie-aktiviteiten voor
kinderen, bingo om 14 uur.
Kapelzaal K&O, Oude Vest 45 - Film
'The Osterman Weekend', 20.15 uur.
Schouwburg, Oude Vest 45 - Toneel
groep Klef speelt 'Ik ben even weg' voor
kinderen, 14.30 uur, optreden Herman
Finkers om 20.15 uur.
Stadsgehoorzaal, Breestraat Mattheus
Passion door chr. oratoriumvereniging
Ex Animo, 19.30 uur.
Leiderdorp
Hollandsche Tuyn, Hoofdstraat 24 - Ar-
tistiek café met sopraan Caroline van
Oyen, 20.30 uur.
Muzenhof, Gordijnsingel 3 Volksdan
sen voor ouderen, 14 uur.
Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan -
Muziekspel rond passie en pasen door
Petra Gospelkoor. 20 uur.
Zoeterwoude
Gemeentehuis, Noordbuurtseweg - In
spraakavond bewoners zuidbuurt over
terrein Zonnegaarde, 20 uur.
Tulp, narcis en hyacint. Dat zijn voor de meeste men
sen in Nederland dé vertegenwoordigers van de bol-
bloemgewassen. De tuinen worden in het najaar volge-
plant met allerlei variëteiten en cultivars van deze bol-
soorten. Het resultaat is weliswaar een erg kleurrijke
tuin, maar ook een tuin die na enkele weken helemaal
is uitgebloeid. Dat kan anders.
Naast de drie belangrijkste
bolgewassen bestaan er honder-
den minder bekende, zogenaam
de bijgoed-gewassen. De crocus
en muscari, het sneeuwklokje en
de anemoon zijn daarvan nog de
bekendste. Ook herfststijlloos,
hondetand en vogelmelk kunnen
evenwel worden gebruikt om de
tuin wat meer kleur te geven.
Een van de kwekers van bij
goedgewassen is W. van Eeden
uit Noordwijk. Op zijn bedrijf,
waarvan de percelen grond ove
rigens op verschillende plaatsen
liggen, teelt hij honderden min
der bekende bol- en knolgewas
sen. Van Eeden denkt dat de
tuinbezitters nog veel te weinig
op de hoogte zijn van de moge
lijkheden die bijgoedgewssen
bieden. De kweker: "Door ver
schillende bijgoedgewassen in
de tuin te planten kan de bloei
periode worden verlengd van
een paar weken tot een paar
maanden. De tuin is dus gedu
rende een veel langere periode
mooi".
Van Eeden haast zich eraan toe
te voegen dat het bijgoed van nu,
niet het bijgoed van vijftig jaar
geleden is. "Bijgoed is eigenlijk
alles wat niet op grote schaal
wordt geteeld. Aan het begin van
deze eeuw werd de gladiool nog
bijgoed genoemd. Nu is dat na
tuurlijk niet meer zo".
Van Eeden heeft op zijn bedrijf
ruim veertig soorten crocussen
staan die stuk voor stuk onbe
kend zijn bij het 'grote publiek'.
Bijvoorbeeld de crocus chrysan-
thus, een grootbloemige crocus-
soort die heel sterk geurt. Van
Eden: "Deze crocus trekt erg
veel bijen aan. Dat geeft de tuin
een heel levendig karakter".
Overigens is vreemd genoeg
bij de bolbloemen nooit geit op
het al dan niet geuren van de
bloemen. "Het gaat om de kleur.
Voor geuren interesseren men
sen zich wat deze bloemen be
treft niet", zegt Van Eedén. Van
daar dat hij op zijn bedrijf cro
cussen met de meest uiteenlo
pende kleuren teelt. Er is zelfs
een soort waarvan de bloem
eerst blauw met een wit randje is
en vervolgens tijdens de bloei
verandert in wit met een blauw
randje.
Al deze bijzondere crocussoor-
ten doen het prima in het Neder
landse klimaat. Net als de gang
bare crocussoorten moeten de
bolletjes in het najaar de grond
inDe vroegste soort is ongeveer
twee weken eerder in bloei dan
de gewone huis, tuin- en keuken-
Herfststijlloos, een bijgoedge
was waarvan de Latijnse naam
Colchicum is, lijkt wat bloem
vorm betreft op de crocus, maar
daarmee houdt de vergelijking
op. Herfststijlloos bloeit in de
herfst met paarse, witte, of twee
kleurige -bloemen. Colchicum
kan ook als 'droogbloeier' wor
den gebruikt. Een droogbloeier
is een bolsoort die zonder aarde
of water in bloei komt. Vanaf be
gin september is de herfststijl
loos in goede tuinwinkels te
koop. Het bolletje kan zo in de
vensterbank worden gelegd.
Binnen een paar weken ver
schijnt er op de bol een bloem.
Ook de anemoon, een knolge
was dat als snijbloem wordt ge
teeld, is op het bedrijf van Van
Eeden te vinden. Het soort dat de
Noordwijker teelt is nauwelijks
vergelijkbaar met de gangbare
anemoon. Zijn Anemone Blanda
wordt niet hoger dan tien centi
meter. Uit elke knol groeien der
tig tot veertig bloemetjes. Omdat
de bloemen korte stelen hebben
en in volle bloei erg ver open
staan, geeft een groepje ane
moonknollen een aaneengeslo
ten 'bloemendek'.
De Anemone Blanda staat half
april in bloei. De meer gangbare
anemoonsoorten krijgen pas
Eeden: "Door gebruik te maken van bijgoed blijft de tuin langer in bloei staan", (foto wim Dijkman)
eind juni kleur. Van Eeden:
"Omdat er telkens nieuwe bloe
metjes worden gevormd, staat
een veldje anemonen maanden
achtereen in bloei".
Nieuwe bijgoedgewassen vin
den is geen eenvoudige zaak.
Vooral de Engelse kwekers en te
lers zijn naarstig op zoek in
vreemde, verre landen naar on
bekende botanische soorten. De
ze zogenaamde 'plant-hunters'
nemen nieuwe rassen en culti
vars mee naar de Westerse we
reld. De nieuwe soorten krijgen
eerst een naam en worden ver
volgens verspreid. De kweker:
"Je kan altijd maar een paar bol
letjes kopen. Voordat een nieuw
gewas op demarkt kan worden
gebracht, moet er een flinke hoe
veelheid van zijn. Vandaar dat de
eerste jaren iets anders wordt ge
daan dan vermeerderen en nog
eens vermeerderen. Na ongeveer
zes jaar kan ik het eerste partijtje
verkopen".
Zo heeft Van Eeden op zijn be
drijf de zogenaamde hondetand
(ERythronium revolutum) en vo
gelmelk (Ornithogalum nutans)
staan zonder dat hij deze te koop
kan aanbieden. "Ik heb er nog
niet voldoende materiaal van".
Het bijgoed verdient een be
langrijkere plaats, daarvan is
Van Eeden overtuigd. "Bijgoed
biedt echt ongekende mogelijk
heden. Tulpen, narcissen en hya
cinten zijn natuurlijk erg mooi.
Met wat bijgoedgewassen erbij
staat de tuin evenwel kleurrijker
en langer in bloei".
April
Deze maand kunnen vele
groentegewassen worden ge
zaaid geplant.
In de vensterbank kunnen de
eerste komkommers, tomaten en
meloenen worden opgekweekt.
Deze gewassen worden in bakjes
gezaaid en verspeend zodra de
plantjes eerste echte bladeren
hebben.
In de platte bak buiten kunnen
witte, rode, savooie- en spruit-
kool worden gezaaid. Deze ge
wassen moeten uiterlijk eind mei
worden uitgeplant. De schorse
neren kunnen in de volle grond
worden gezaaid. Omdat dit ge
was lange penwortels maakt
(juist die zijn eetbaar) is het be
langrijk dat de grond vooraf
goed wordt losgemaakt. Op
zandgrond zijn de resultaten het
best.
De asperges en de aardappelen
moeten met een laag aarde wor
den bedekt. Bij de asperges wor
den bedden aangelegd opdat de
stengels tijdens het oogstseizeon
wit blijven. Asperges die boven
de aarde groeien, kleuren groen.
Omdat de aardappel niet be
stand is tegen nachtvorst moeten
de plantjes zolang er kans op
nachtvorst bestaat, worden 'aan
geaard'. Het aanaarden zorgt er
bovendien voor dat het rooien
makkelijker gaat en de wate
roverlast op kleigrond kleiner is.
Bij de doordragende aardbeien
die inmiddels op het veld staan,
moeten de eerste bloemen wor
den weggehaald. De plant moet
eerst de gelegenheid krijgen vol
doende uit te groeien. Een te
vroege bloei put de plant zo sterk
uit dat er van de oogst weinig
meer terecht zal komen.
Met het hoger worden van de
temperatuur worden ook allerlei
insecten weer actief. Vooral de in
de platte bak gezaaide koolsoor
ten moeten worden beschermd
tegen een aantasting van de kool-
vlieg. Deze vlieg legt eieren aan
de voet van de plant. De maden
die hieruit komen vreten zich
door de wortels van de jonge
koolplantjes. Er bestaan zowel
chemische als biologische be
strijdingsmiddelen tegen dit in
sect. Het is evenwel ook moge
lijk over de platte bak een stuk
insectengaas te spannen.
MONICA WESSELING
