Stokkermans moet vervuiling aanpakken
Hoogheemraadschap eist maatregelen die 7 ton kosten
Van Harteveld
overleden
Opgezette
vos gestolen
Voorzitter 3 October-
Vereerriging stapt op
Beschadiging
23.990,-
□I
kamsteeg
VRIJDAG 10 APRIL 1987
LEIDEN - Het Leidse galvani-
seerbedrijf Stokkermans aan
de Rooseveltstraat moet van
het hoogheemraadschap de
vervuiling van het riool met 80
procent verminderen. Een van
de activiteiten van het bedrijf
is het verwerken van chemisch
afval van andere ondernemin
gen in de eigen afvalwaterzui
veringsinstallatie. Het bedrijf
voldoet momenteel niet aan de
normen van de lozingsvergun
ning die door het Hoogheem
raadschap Rijnland is ver
strekt.
door
Willem Spierdijk
Volgens het hoogheemraad
schap worden er teveel zware me
talen in het riool geloosd. Deze ko
men uiteindelijk via de waterzuive
ringsinstallatie Zuid-West in het
oppervlaktewater terecht. De di
rectie van Stokkermans heeft bin
nenkort een gesprek met het hoog
heemraadschap over de noodzake
lijke maatregelen. Het bedrijf moet
om aan de bepalingen in de ver
gunning te voldoen een bedrag van
zeven ton investeren om de zuive
ringsinstallatie te verbeteren.
De onderneming heeft er begrip
voor dat de maatregelen moeten
worden genomen. "Het is een lo
gisch gevolg van de milieu-wetge
ving. Wij zien zelf in dat er verbete
ringen aan de installatie noodzake
lijk zijn", aldus directeur J.J.M.
Driessen.
Maar volgens de directie van
Stokkermans komt de investering
van zeven ton wel slecht uit. Het
bedrijf kwam vijf jaar geleden in
ernstige betalingsmoeilijkheden
en moest in 1982 zelfs uitstel van
betaling aanvragen. Die surséance
werd in februari 1985 opgeheven.
"Wij zitten in een periode waarin
wij weer volop investeren. Iets dat
daarvoor enige tijd achterwege is
gebleven. Wij zitten er natuurlijk
niet op te wachten om geld uit te
geven aan het opknappen van de
afvalwaterzuiveringsinstallatie".
Oud zeer
Op het gebied van het milieu zit
nogal wat oud zeer bij het bedrijf.
Het bedrijf werd in 1971 gedwon
gen door de gemeente Leiden een
zuiveringsinstallatie te bouwen.
Dat vergde een flinke investering.
Het heeft het bedrijf altijd gesto
ken dat concurrenten, althans een
aantal, niet aan de strenge milieu-
eisen hoefde te voldoen.
Volgens Stokkermans heeft het
investeren in de zuiveringsinstalla
tie de concurrentiepositie aan het
eind van de jaren zeventig ernstig
verzwakt. Andere bedrijven in de
galvanische sector voldeden im
mers niet aan milieu-eisen. Daarbij
kreeg een belangrijke concurrent
in 1978 miljoenen overheidssteun.
Stokkermans had een jaar eerder
tevergeefs bij het ministerie van
economische zaken om een bijdra
ge aangeklopt.
Een van de redenen dat het het
bedrijf weer voor de wind gaat, is
dat het zich is gaan concentreren
op het leveren van kwaliteitswerk.
"Het is een gedachte die in een
groot gedeelte van de Nederlandse
industrie leeft: laat de massa-pro-
duktie over aan landen in bijvoor
beeld het Verre Oosten en laten wij
ons hier concentreren op kwali
teit".
Stokkermans heeft bij de reorga
nisatie de kwaliteitsafdeling van
het bedrijf nieuw leven ingeblazen.
De drie geautomatiseerde installa
ties voor het galvaniseren van mas
sa-artikelen (bijvoorbeeld onder
delen voor auto- en rijwielindus
trie) werden afgestoten. Er wordt
nog wel voor die branches ge
werkt, maar niet meer met de vol
automatische installaties. De on
derneming heeft zich toegelegd op
het verrichten van werkzaamhe
den voor onder meer de vliegtuig
industrie. Werk waaraan hoge kwa-
Het bedrijf Stokkermans aan de Rooseveltstraat. (archieffoto)
;fll|öc8é: Simone van Driel er» Meindert van der Kaaij,
telefoon 144941. toestel 217 ot 222.
liteitseisen worden gesteld. Er
wordt dan ook streng toezicht ge
houden op de uitvoering van het
werk.
Verloop
Een ander probleem waarmee de
directie te kampen had, was het
verloop onder het personeel, dat
sommige jaren 50 procent bedroeg.
Dat werd teruggedrongen door een
betere beloning voor de werkne
mers. Een onderzoek wees uit dat
de lonen achter liepen in vergelij
king met soortgelijke bedrijven.
Directeur Driessen denkt dat het
bedrijf de moeilijke periode mede
heeft kunnen overleven dankzij de
steun van de leveranciers. "De
meeste zijn ons trouw gebleven,
terwijl ze toch een duidelijk risico
liepen. Als we voor 20.000 gulden
chemicaliën nodig hadden, werd
de bestelling gewoon geleverd. Als
dat niet was gebeurd, hadden we
trouwens niet verder kunnen gaan.
Maar de leveranciers konden lang
niet altijd meteen worden betaald.
Klaarblijkelijk was er vertrouwen
en werd er toch geleverd. Dat komt
doordat het bedrijf altijd een goede
naam heeft gehad en al sinds 1923
in Leiden is gevestigd".
Het galvaniseerbedrijf werd in
1968 van de binnenstad naar de
Rooseveltstraat verplaatst. Belang
rijkste bedrijfsactiviteit van Stok
kermans is galvaniseren. Het be
drijf voorziet produkten van ande
re bedrijven van een laatste laag.
De activiteiten van de onderne
ming zijn in twee takken te verde
len. In de eerste plaats worden ma
terialen voor decoratieve toepas
sing behandeld, zoals bierpompen,
kranen, lampekappen. Zo'n behan
deling bestaat uit bijvoorbeeld ver
nikkelen of verchromen.
Daarnaast houdt het bedrijf zich
bezig met de revisie van oude on
derdelen, bijvoorbeeld voor auto's
of voor de scheepsbouw. Stokker
mans is een van de weinige bedrij
ven die ook particulieren helpen.
"Niet met het verchromen van een
paperclip, maar wel met bijvoor
beeld autobumpers. Wij hebben
hier onlangs een Rolls Royce,
waarvan we enkele jaren geleden
onderdelen hadden verguld, weer
van vernikkelde delen voorzien.
Daarbij worden hoge eisen aan de
kwaliteit gesteld. Op een uitlaat
van een bromfiets wordt over het
algemeen 20 tot 30 micron nikkel
aangebracht, op Rolls-Royceon-
derdelen is dat 200 micron", aldus
verkoopleider Th. van Eisen.
Het personeelsbestand dat in de
hoogtijdagen ongeveer 130 be
droeg en was gekrompen tot 39
man personeel bij de ophef van de
surséance, is inmiddels weer gro
ter geworden. Op dit moment heeft
Stokkermans 61 personeelsleden
in dienst.
Voor de komende jaren heeft het
bedrijf zich een verdere verbete
ring van de kwaliteit voorgeno
men. De directie van de onderne
ming ziet de toekomst na de sur
séance-periode weer zonnig in. Het
gaat te ver om te stellen dat het be
drijf weer uit de zorgen is. Direc
teur Driessen: "We zijn nu weer in
staat om voorzichtig te investeren.
Vorig jaar hebben we het perso
neel eens een extraatje kunnen ge
ven, het gebouw is weer eens ge
schilderd. Het kan echter nog wel 5
jaar duren voor we de gevolgen
van de slechte periode te boven
zijn".
Ook verkoopleider Van Eisen is
optimistisch. "Zekerheid over een
onbezorgde toekomst is er echter
niet. Er zou niets mooier zijn dan
wanneer je als ondernemer vooruit
kon kijken. Dan was je gauw rijk".
LEIDEN - Op 84-jarige leeftijd is
gisteren J.L.A. van Harteveld
overleden. Hij heeft een grote rol
gespeeld in het sociale leven van
Leiden. Zo is de heer Van Harte
veld bijna 25 bestuurslid geweest
van de Leidse 3 October-Vereeni-
ging, waarvan een aantal jaren als
tweede secretaris. Hij is 50 jaar zin
gend lid geweest van het zangkoor
St. Petrus, waarvan 15 jaar ook nog
voorzitter.
Grote bekendheid in de Profes
sorenwij k verwierf Van Harteveld
als eigenaar van de gelijknamige
drogisterij aan de Zeemanlaan. Hij
is daar 60 jaar bij betrokken ge
weest. Van Harteveld is enige tijd
voorzitter geweest van de Algeme
ne Nederlandse Drogistenbond en
bestuurslid van de buurtvereni
ging van de Professorenwijk.
De heer Van Harteveld heeft
voor zijn inzet voor verschillende
zaken een aantal hoge onderschei
dingen in ontvangst mogen ne
men. Zo was hij Drager van Pro
Ecclesia et Pontifice. Van Harte
veld heeft voor zijn verzetswerk tij
dens de Tweede Wereldoorlog het
Verzetskruis gekregen. Zijn dro
gisterij was een kwartier van de on
dergrondse. Hij is tevens benoemd
tot ridder in de orde van de Heilige
Gregorius.
LEIDEN - Bij een slagerij aan de
Nieuwe Rijn is gisteren een opge
zette vos ter waarde van 3000 gul
den gestolen. Een getuige van de
diefstal zag hoe de dader het object
overgaf aan een ander persoon.
Ladies
Liberaal J. Paddenburg is
weer helemaal terug. Deze be
rucht en beroemde Leidenaar
heeft met een aantal medestan
ders besloten een nieuwe stich
ting op poten te zetten. Gisteren
kwam hij dat met veel trompet
geschal op de redactie melden.
"Foundation for Ladies in Dis
tress", wat zoveel betekent als:
stichting voor dames in moeilijk
heden. Het doel van de stichting
is het steunen, in de ruimste zin
des woords, van dames die door
het overlijden van hun man of
door echtscheiding in proble
men zijn geraakt.
Hij moest bekennen dat het
idee was ontstaan onder het ge
not van een borreltje, maar dat
niettemin het plan 'zo serieus is
als maar kan'. Hij toonde de no
tulen van de in oprichting zijnde
Vrije Leidse Liberalen, onder het
mompelen van: "Gaat er toch ef-
fe bij zitten". Het bleek dat de
notaris de Vrije Leidse Liberalen
nog niet had kunnen goedkeu
ren, vanwege de al te bloemrijke
statuten. Dat zou dan nog wel
even veranderd moeten worden.
Paddenburg is geen onbeken
de voor het Leidsch Dagblad,
want een aantal jaren geleden be
stookte hij de krant geregeld met
telexberichten die dan vaak be
trekking hadden op de WD. Dat
werd hem door die partij niet al
tijd in dank afgenomen. Ook
haalde hij de krant met zijn
Leidsch Liberaal Bulletin waarin
hij zich een warm voorstander
toonde om de Leidse binnenstad
maar liefst zeven parkeergarages
te bouwen. Elk met een capaci
teit van 500 tot 1.000 parkeer
plaatsen. Kortom een kleurrijke
figuur.
Zijn gloednieuwe stichting, die
is opgericht ter nagedachtenis
van 'John Kennedy and his lady-
friend Marilyn Monroe', heeft
ook al een pand op het oog waar
in "de dames gelegenheid krij
gen om zich te ontspannen, in
een beschermde omgeving". In
de Lange Scheistraat staan een
paar huisjes te koop. Bovendien
zou daar het kantoor kunnen
worden gevestigd. Paddenburg
heeft ook al in de bewaking van
het pand voorzien. Hij noemt in
dat verband namen als Aad
Huschka en Willem Visscher,
alsmede zichzelf. Namen die op
zich al de nodige respect afdwin-
Ladies (2)
Meestal is het bij elkaar ha
len van geld een heel groot pro
bleem. Voor Paddenburg niet.
Hij heeft als liberaal zat vriendjes
die ondernemer zijn en wel wat
willen schuiven, althans dat
moeten we uit zijn woorden op
maken. Hij geeft een lijst met na
men en de daarbij behorende,
weliswaar naar vermogen, af te
dragen sommen gelds. Dat blij
ken geen misselijke bedragen te
zijn, want die schommelen tus
sen de 50.000 en de 100.000 gul
den. Voor de zekerheid hebben
we maar even naar de door Pad
denburg genoemde betrokkenen
gebeld.
Willem Visscher van café Van
Meizen zegt niets met de plannen
te maken te hebben. Hij heeft er
wel over gehoord, maar er is
geen haar op zijn hoofd die er
over piekert de plannen van Pad
denburg met een som geld ter
grootte van 50.000 gulden op ta
fel te leggen.
Koos Klein, kroegbaas van ca
fé Bristol aan de Nieuwe Bees
tenmarkt, moet heel hard lachen
als hij de naam Paddenburg
hoort. Hij lijkt wel of het om de
gelijknamige zaak in fopartike-
len gaat, zo werkt de naam op
zijn lachspieren. Van het plan
om dames in moeilijkheden te
helpen weet hij echter niets. "Ik
heb Paddenburg daar weieens
over horen spreken en misschien
heb ik weieens ja gezegd om van
het gezeur af te zijn. Ik be
schouwde dat als dronkemans
grapjes. Maar u begrijpt dat ik
helemaal niet geïnteresseerd
ben". Is hij van plan is om het
geld te betalen? "Ha, ha, hoe
veel? 50.000 gulden? Hij krijgt
van mij nog geen 50.000 centen",
aldus een resolute Klein.
Toch Paddenburg maar even
ingelicht over de weinig bereid
willige houding van zijn mede-li
beralen. "Weten ze niets van
mijn plannen af? Hóógst merk
waardig. Weet u wat, ik bel ze
even op", reageert hij. Daarna
was Paddenburg niet meer be
reikbaar.
De panden aan de Lange Scheistraat die Paddenburg had willen kopen voor zijn ladies in distress.
Niet alle door Paddenburg op
gesomde mensen nemen de
stichting klaarblijkelijk serieus.
Maar Paddenburg zelf heeft wel
al concrete stappen onderno
men. Een telefoontje naar de
Rijnsburgse makelaar De
Leeuw, die het pand waarin de
stichting haar intrek wil nemen
verkoopt, leert dat Paddenburg
inderdaad een serieus bod heeft
uitgebracht. Helaas voor hem is
de makelaardij zo goed als rond
met een andere gegadigde.
Partijgenoot
In het laatste nummer van
het partij orgaan van de PvdA
stond een artikel van de hand
van Tan Toan Hok. Normaal een
redactielid van de Partijgenoot
(PG), maar dit stuk had hij op
persoonlijke titel geschreven.
Het ging over een onderwerp dat
ook al in deze kolommen is be
handeld: de beslotenheid van de
PvdA. Hij wilde protesteren te
gen het feit dat een bestuurslid,
Doeke Nauta, is verwijderd van
een fractievergadering, omdat er
een vertrouwelijk onderwerp
moest worden behandeld. Zijn
artikel is volgens Hok bij andere
PvdA'ers in het verkeerde keel
gat geschoten.
Via-via heeft hij te horen ge
kregen dat de tweede voorzitter
Greetje van den Bergh vindt dat
het stuk geweigerd had moeten
worden. In het bestuur wordt
daarom overwogen een vorm
van censuur toe te passen op de
PG. De redactie van het partij or
gaan moet voortaan alle ingezon
den stukken ter inzage leggen,
vóór de publicatie. Dan kan het
partijbestuur alsnog bepaalde
'partij-vijandige' artikelen uit het
blad houden. Althans zo luidt
volgens Tan Toan Hok het voor
stel in het bestuur. "Een voorstel
dat een democratische partij on
waardig isl", vindt hij. Het wei
geren van stukken staat volgens
hem bovendien op gespannen
voet met de Grondwet.
Op de achtergrond spelen ge
dachten mee over de functie die
de PG zou moeten hebben. Vol
gens Hok wil het bestuur van de
PG een propagandablad maken.
Het laatste wat Hok wil is echter
dat het blad gezagsgetrouw is en
braaf de mening ventileert van
de mensen die het in de partij
voor het zeggen hebben. "In
mijn ogen is de PG voor iedereen
en niet voor de heersende kliek.
Dat betekent dat ook een pijnlij
ke discussie afgedrukt moet
kunnen worden. De trend van de
laatste jaren is dat er steeds min
der openbaarheid is binnen de
partij. Er wordt eigenlijk de me
thode van de CPN toegepast:
ii Dijkman)
binnenskamers discussie, naar
buiten toe zwijgen".
Greetje van den Bergh hoort
op van de beschuldigende vinger
van Hok. "In de eerste plaats is
het niet zo dat wij een vorm van
censuur voorstaan. Wij hebben
in het bestuur alleen voorgesteld
een gesprek met de redactie van
de PG aan te gaan, om haar func
tioneren ter discussie te stellen.
De redactie is nu van mening dat
ze alles kan plaatsen als er maar
geen onbehoorlijke dingen zoals
vloeken in voor komen. Inhou
delijk wordt nu niet gekeken of
een stuk wel in de PG thuis
hoort. Daar willen we het met de
redactie over hebben en niet
over censuur", aldus Van den
Bergh.
Zij is het ook niet eens met de
stelling van Hok als zou alles bin
nenskamers worden bediscus
sieerd en besloten. Van den
Bergh vindt het juist heel be
langrijk dat de achterban goed
wordt geïnformeerd. Dat er geen
heftige discussies meer plaats
hebben, verklaart zij door de ho
ge mate van eensgezindheid bin
nen de partij. "Het is heel moei
lijk om aan te geven waar binnen
de partij de onenigheden lig
gen".
Geen meningsverschillen bin
nen de Partij van de Arbeid? So
cialisten eensgezind? Maak dat
de kat wijs.
LEIDEN - Prof. dr. A. Rörsch
treedt af als voorzitter van de 3 Oc-
tober-Vereeniging. Rörsch heeft
deze functie tien jaar bekleed. Hij
wordt opgevolgd door dr. D.P. den
Os, de secretaris van de Leidse uni
versiteit. Den Os is al lid van het
bestuur van de 3 October-Vereeni-
ging. Het is niet nodig dat de leden
vergadering van de vereniging ak
koord gaat met de opvolging, om
dat het bestuur zelf de functies ver
deelt.
Rörsch kan het voorzitterschap
niet langer combineren met zijn
werkzaamheden als lid van de
Raad van Bestuur van TNO. "Ik zal
de komende tijd veel in het buiten
land bezig zijn. Het voorzitter
schap vergt veel tijd die ik niet be
schikbaar heb.
Het aftreden van Rörsch bete
kent niet dat hij zich geheel uit het
Leidse sociale leven zal terugtrek
ken: "Volgend jaar bestaat de
Leidse uitmarkt vijfjaar. Er zal dan
een grote manifestatie plaats heb
ben. Ik ben van plan bij te dragen
aan de organisatie van dat evene
ment".
Hoogtepunt van zijn loopbaan
als voorzitter noemt Rörsch de vie
ring van het eeuwfeest. "Vooral op
de postkoetsrace kijk ik met ple
zier terug. Niet omdat dat beter of
leuker was dan de andere onderde
len van het eeuwfeest, maar omdat
ik zelf bijzonder nauw bij de orga
nisatie betrokken was. Eigenlijk
was elke 3-oktoberviering een
hoogtepunt".
Vorig jaar kwam Rörsch in de
publiciteit toen hij in een interview
met het universiteitsblad Mare zei
dat een werkloze timmerman niet
in het bestuur van de 3 October-
Vereeniging zou kunnen. Volgens
Rörsch heeft deze affaire niets met
z'n aftreden te maken. "Ik heb dat
inmiddels wel verwerkt. Je moet
accepteren dat als je veel in de pu
bliciteit bent, er wel eens dingen
verkeerd gaan".
worden. Tijdens zijn tien-jarige
ambtsperiode regende het op 3 ok
tober niet één keer. "Dit zal louter
op statistische gronden niet voor
Den Os zijn weggelegd", aldus de
hoogleraar.
Den Os denk dat er onder zijn
voorzitterschap wat de viering van
3 oktober betreft weinig zal veran
deren. "Het blijft een echt Leids
feest met twee takken: de feestvie
ring en de herdenking. Misschien
dat ik meer de behoeder van de
herdenking dan de feestvierder zaJ.
zijn".
De secretaris van de universiteit
is zeker niet van plan om het voor
zitterschap maar een jaar te bekle
den. "Het is duidelijk dat je over
het algemeen niet voor een korte
periode voorzitter van de 3 Octo
ber-Vereeniging wordt". Den Os
heeft om zijn functie goed te kun
nen uitoefenen al een aantal neven
functies opgezegd.
De nieuwe voorzitter kan niet de
garantie geven elke keer voor mooi
weer te zorgen op 3 oktober. Hij
ziet ook een nadeel aan lange reeks
feesten zonder regen. "De scherpte
gaat er af om een goed nevenpro
gramma te organiseren voor het
geval het weer slecht is".
LEIDEN - In de Antillenstraat zijn
gisteren drie auto's beschadigd bij
werkzaamheden aan het dek van
een flat. Doordat een slang waar
door grint naar het dak werd
getransporteerd, kapot ging, kwa
men de stenen op de auto's terecht.
Ook sneuvelden twee ruiten van
een woning. De werkzaamheden
werden uitgevoerd door een be
drijf uit Purmerend. De schade
wordt vergoed door de verzekering
van het bedrijf.
Ook op de Sperwerhorst werden
gistermiddag enkele auto's bescha
digd bij werk aan de daken. Hier
kwam teer op geparkeerde auto's
terecht.
ADVERTENTIE
t leverbaar^
Golf C Alpine 1.3, 3 deurs uitvoering
Alpenwit met een blauw stoffen interieur.
De extra's:
1. GTI achterspoiler.
2. Grille met dubbele halogeen koplampen.
3. GTI spatbordverbreders.
4. Intervalschakelaar op de ruitenwissers voor.
5. GTI decorbies zwart.
6. GTI+ lichtmetalen velgen 6J x 14 met 185/60
banden.
7. Achterdecorplaat met Alpine signatuur.
8. Sportief dashbord met o.a. klok en dagteller.
9. Van binnenuit verstelbare buitenspiegels.
Uw voordeel f2.150,-
Kamsteeg Zuid B.V. Oegstgeest - Leiderdorp Katwijk - Voorschoten
Na tien jaar voorzitter van de 3 October-Vereeniging te zijn geweest,
Stapt RÖTSCh op. (archieffoto)