Kamer verwerpt
plan voor lesgeld
Tip over uitbraak totaal genegeerd
39.-
CDA-PvdA: inkomenseffect te groot
Huidskleur telt wel
voor schoolkinderen
Verzetsstrijdster Trix
Terwindt (76) overleden
Ook apothekers in
conflict met Dees
Harm Dost in hoger
beroep vrijgesproken
VN vraagt om
zorgvuldige
behandeling
vluchtelingen
Bewaking zware criminelen in Scheveningen onder de maat
'Schokkende
conclusies'
DONDERDAG 9 APRIL 1987
BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (ANP) - Een Kamermeerderheid van CDA en PvdA wijst de voorstellen van
minister Deetman om voor leerlingen vanaf 16 jaar in het voortgezet onderwijs 1030
gulden lesgeld per jaar te vragen van de hand. Alleen een zeer ingrijpende bijstelling van
de voorstellen kan ertoe leiden dat de nieuwe lesgeldregeling op 1 augustus van het
komende schooljaar van kracht wordt, zo blijkt uit een eerste reactie van fractiespecialis
ten.
blijkt dat sommige gezinnen «««v.*
de nieuwe regeling 700 gulden per afs" de PvdA*'vinden"die"efecten
jaar op achteruit kunnen gaan. In veel te fors. Het kan gaan óm vijf
ui"i ^""ngen van het ministerie dat nog eens vijf mille hoger ligt, 1 augustus in. Bij wijze van uitzon-
55i tot6Jl gulden. Zowel het CDA dering krijgen de ouders tot 1 de
cember de tijd de 1030 gulden te
"w go.... wu viji voldoen. In het interimjaar wordt
aSt m.°,eten 378 000 leerlingen de tientjes per maand, zo signaleerde het geld geind door het schoolbe-
1030 gulden betalen, maar in het Tuinstra. „Dat kan natuurlijk hele- stuur (bij openbare scholen de ge
maal niet". meente). In de toekomst zal het
Als de minister zijn zin zou krij- geld net als collegegeld centraal
worden geïnd.
AMSTERDAM (ANP) - De veel-
geuite stelling „kinderen zijn
kinderen, ze kennen geen ver
schillen" blijkt in werkelijkheid
niet op te gaan. Zelfs al op de ba
sisschool blijkt dat kinderen bij
het kiezen van hun vrienden dui
delijke etnische voorkeuren heb
ben.
Drs. H.G. Dors stelt dat in zijn
proefschrift „Vriendschap en so
ciale relaties in multi-etnisch sa
mengestelde schoolklassen".
Aan het onderzoek deden ruim
1500 leerlingen en 164 leerkrach
ten van basisscholen mee. In de
schoolklassen kwamen vier etni
sche categorieën voor: Blank-
Nederlands, Surinaams- en An-
tilliaans-Nederlands, Turks en
Marokkaans.
Volgens Dors worden Turkse
en Marokkaanse kinderen in in-
tellectueel opzicht door alle an
dere etnische categorieën afge
wezen. Surinaamse en Antil
liaanse kinderen trekken vooral
met leden van hun eigen groep
op. Blanke kinderen gaan wel
vriendschapsrelaties aan met
kinderen uit andere etnische
groepen, maar dat gebeurt dan
eerder op grond van hun intellec
tuele- dan hun sociale vaardighe
den.
Deze tendens lijkt volgens
Dors in strijd te zijn met de hui
dige praktijk van het zogenoem
de „interculturele onderwijs".
„Immers, die praktijk wordt ge
kenmerkt door de presentatie
van sociaal aandoende etnische
„vaardigheden" als feestvieren,
exotisch eten en rondlopen in
klederdracht", aldus Dorst. Hij
beveelt daarom onder andere
aan dat in het onderwijs vriend
schapsrelaties tussen kinderen
van verschillende groepen welis
waar voorzichtig, maar „meer di
rect" worden gestimuleerd.
In plaats van de nu gehanteer
de projectmatige aanpak zou
meer samenhangende leerstof op
het gebied van interetnische re
laties moeten worden aangebo
den. Ook onderwijsmateriaal
waarin situaties worden uitge
beeld van het samen werken en
spelen van kinderen uit verschil
lende groepen in bij voorbeeld
leerboeken, kan een belangrijke
bijdrage leveren. In de meeste
schoolboekjes wordt hieraan tot
nu toe praktisch geen aandacht
besteed.
Dorst vindt de ontwikkeling
van dit soort materiaal „bittere
noodzaak, wil men het multi-et-
nische karakter van de Neder
landse samenleving serieus ne
men". Wat hem betreft zou de
overheid dit materiaal regelma
tig moeten toetsen.
dat bedrag weer vergoed op grond gen gaat de nieuwe lesgeldheffing
van de Tegemoetkomingsregeling
studiekosten. Pas met ingang van 1
januari 1989 zal voor 211.650 leer
lingen vrijwel volledige compensa
tie gelden op grond van de veel
ruimhartiger studiefinancierings
wet.
CDA-Kamerlid Tuinstra en haar
PvdA-collega Vermeend vinden
dat de rechtsgrond ontbreekt om
een beperkt aantal ouders in het
tussenjaar 1987-'88 minder te ver
goeden dan waarop zij in de defini
tieve regeling recht hebben. In een
door de Kamer opgevraagd voor- OEGSTGEEST - De verzetsstrijd-
beeldje berekent de minister dat ster Trix Terwmdt, één van de wei
een gezin met een belastbaar inko- ™Sen dl? het Englandspiel' in de
veertig mille en twee Tweede Wereldoorlog overleefden,
(Van één onzer verslaggevers)
thuiswonende kinderen
17 jaar op vwo en mavo, inclusief
twintig kilometer aan reiskosten,
343 gulden per jaar meer moeten
ren vervoerd. Later kwam Trix
Terwindt via een concentratie
kamp voor vrouwen in het Noord-
duitse Ravensbrück terecht in
Mauthausen in Oostenrijk. Uit de
ze gevangenis werd ze op 25 april
1945 op het nippertje bevrijd.
Trix Terwindt kreeg, nadat zij in
Engeland tot verpleegster
gisteren op 76-jarige leeftijd
;eest overleden. n-riiii vci icc ovci wao u
aëeleid, haar eerste verzetsopdracht
1942. Onder moeilijke omstan-
dess van de KLM, werd in de nacht
betalen in het interimjaar dan daar- Yfn op 14 februari 1943 boven digheden bracht ze - grotendeels te
ia. Drenthe per parachute gedropped. Voet en per trein - een cadet naar
Ook na 1988 blijven de inkomen- *n Londen kreeg zij de opdracht Zwitserland. Ze werd gearresteerd
- - het.door de Duitsers bezette - -
seffecten groot als de voorstellen on?
onverkort van kracht worden. ge°ied -
Vooral kleine gezinnen met belast- ze{£n.X.°°r Se piloten
bare inkomens vanaf veertig mille
zag kans i
i Spanje
°p te Portugal Londen te bereiken.
De Amerikanen beloonden Trix
Terwindt voor haar moedig ge
drag. Op 18 januari 1947 ontving zij
_De zaak ™as echter verraden,
kunnen er op achteruit gaan. Een Toe" T"* Terwmdt neerkwam waf_. iUjailuaiI ia,( umvill- A1J
met een 16-jarige havo-scho- wachtten de Duitsers haar op. Zij de Medal of Freedom. Naast het
lier die thuis woont, gaat
een belastbaar inkomen
tig mille 331 tot 421 gulden per j
werd in eerste instantie i
hoofdkwartier van de Gestapo
overgebracht. Na vier dagen werd
Bronzen Kruis kreeg zij vele ande
onderscheidingen.
DEN HAAG - De Tweede kamer
heeft gisteren ingestemd met de in
voering van een nieuw, fraudebe
stendig paspoort. In 1988 moet het
zover zijn. Het zal naar verwach
ting niet duurder zijn voor de bur
ger dan het oude. Het zal boven
dien binnen 48 uur na aanvraag
beschikbaar zijn. Op de foto het ou
de paspoort (links) en een model
van het Europese paspoort.
(foto ANP)
op achteruit en met een inkomen zij naar de SD-gevangenis in Haa-
ADVERTENTIE
ARNHEM (GPD) - Het Duitse
Bundesgerichtshof (vergelijkbaar
met de Nederlandse Hoge Raad)
heeft het vonnis tegen de Arnhem
mer Harm Dost vernietigd. Dost
was door de rechtbank in Düssel-
dorf veroordeeld tot tien jaar ge
vangenisstraf wegens verkoop van
hasj aan Duitsers en Nederlanders
in ons land.
Volgens het in Duitsland gelden
de universaliteitsbeginsel is het
mogelijk waar ook ter wereld men
sen te vervolgen wanneer zij in
strijd handelen met de Duitse wet.
Het Bundesgerichtshof heeft vol
gens Dost's advocaat mr. Orie ech
ter uitgesproken dat bij de toepas
sing van dit universaliteitsbeginsel
een aanknopingspunt met Duits
land moet bestaan.
Waar het de hasjverkoop door
Dost aan Nederlanders in Neder
land betrof is dit niet aangetoond,
aldus het Bundesgerichtshof. Bo
vendien vindt dit hoogste Duitse
rechtsorgaan dat de bewijslast te
gen Dost voor een deel niet tegen
hem gebruikt had mogen worden.
Het gaat daarbij enerzijds om dos
siers die door Nederlandse politie
ambtenaren aan de Duitsers zijn
officier om af te zien van vervol
ging van Dost. Doet de officier dit
niet dan komt de zaak weer terug
bij de rechtbank in Düsseldorf.
Volgens mr. Orie zal het dan echter
aanzienlijk moeilijker worden
Dost opnieuw tot een hoge gevan
genisstraf te veroordelen.
Voor minister Korthals Altes van
justitie kwam de nietigverklaring
van het vonnis van Harm Dost als
een welkome verrassing. „Wat je
ook van Dost mag vinden, het past
niet in ons Nederlands rechtsge
voel dat iemand twee keer wordt
veroordeeld voor hetzelfde ver
grijp", aldus de bewindsman. Hij
hoopt dat de nietigverklaring zal
leiden tot een beter begrip van de
Westduitse autoriteiten voor onze
toepassing van het recht.
„Het is toch vreemd dat twee
buurlanden met nagenoeg vrije
grenzen er totaal andere zienswij
zen op na houden", aldus Korthals
Altes. Het ministerie van justitie
beschikt over een reeks van bewij
zen jegens Duitse drugshandela
ren, maar de gegevens kunnen niet
beschikbaar worden gesteld. „In
die stukken komen ook de namen
van Nederlanders voor. Zolang wij
geen garantie krijgen dat die Ne-
Vlagt u mee?
De Nederlandse driekleur.
Op en top kleurecht.
Compleet met vlaggestok
en nylon vlaggestok-
houder. Vlag, stok en
houder samen:
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
DEN HAAG (ANP) - De apothe
kers zijn zeer slecht te spreken
over het plan voor een nieuw ver
goedingensysteem, dat gisteren
door staatssecretaris Dees (volks
gezondheid) naar de Kamer is ge
stuurd. Wel tevreden zijn zij over
het voorstel de verstrekking van
'goedkope medicijnen te stimule-
Dees wil per 1 juli het abonne
mentshonorarium dat apothekers
krijgen voor ziekenfondsverzeker
den afschaffen. Ook wordt een aan
tal toeslagen afgeschaft. Volgens
voorzitter A. Cox van de apothe
kersorganisatie KNMP is het on
mogelijk de apothekers recht te
doen als de nieuwe structuur in
derdaad op de door Dees voorge
stelde manier op 1 juli wordt inge
voerd.
De bewindsman wil de apothe
kers voortaan uitsluitend per re
cept vergoeden. Zij zullen, als het
aan de staatssecretaris ligt, alleen
de werkelijke kosten van de ver
strekte medicijnen krijgen (dus mi
nus eventuele kortingen van fa
briek of groothandel) plus een vas
te vergoeding per recept voor prak-
tijkkosten. Die vergoeding wordt
gelijk voor ziekenfonds- en parti
culier verzekerden. Er is echter
verschil tussen de medicijnencon
sumptie van ziekenfonds- en parti
culier verzekerden en Dees wil de
kostenvergoeding alleen baseren
op cijfers van de ziekenfondsen.
Dat zou in het nadeel van de apo
thekers zijn, aldus Cox: „Ik denk
niet dat dat een vergissing is. Dees
weet heel goed dat hij zo iets van
de apothekers afpakt". Particulie
ren gebruiken gemiddeld minder
medicijnen dan ziekenfondspa
tiënten. Door de ziekenfondscijfers
zonder meer over de hele bevol
king om te slaan zou dus ten on
rechte worden uitgegaan van een
relatief hoog aantal verrichtingen
van de apotheker. Dat drukt het ta
rief. Dees is met de huisartsen al
maanden in een juridische strijd
verwikkeld over een vergelijkbare
kwestie.
Dees wil in de nieuwe structuur
ook een stimulans inbouwen voor
het afleveren van goedkope medi
cijnen. Dat betekent dat er voor
apothekers een financiële prikkel
komt om dure merkgeneesmidde
len zo mogelijk te vervangen door
goedkopere 'witte' geneesmidde
len. De KNMP is over dit aspect in
de aanwijzing wel tevreden. De
apothekersorganisatie is ook niet
tegen het afschaffen van het kor
tingensysteem, dat er toe heeft ge
leid dat apothekers soms 10 tot 15
procent korting op de officiële
prijs in hun zak kunnen steken. „Ik
moet voorzichtig zijn, omdat veel
afhangt van de uiteindelijke vorm.
Maar over deze punten valt met
ons te praten", aldus Cox.
DEN HAAG (ANP) - Elke asielzoe
ker moet in Nederland de kans
krijgen zijn of haar verhaal te ver
tellen. Er zouden geen groepen
vluchtelingen bij voorbaat mogen
worden uitgesloten van de proce
dure. Maatregelen om de huidige
problemen het hoofd te bieden zijn
echter noodzakelijk en in het be
lang van de bonafide asielzoeker
zelf.
Dat is de mening van het Hoge
Commissariaat voor de Vluchtelin
gen van de Verenigde Naties. Het
commissariaat heeft als taak toe te
zien op de naleving van het - ook
door Nederland ondertekende - In
ternationale Vluchtelingenverdrag
uit 1951. In een gesprek met een
ambtelijke delegatie van de rege
ring heeft een vertegenwoordiging
van het commissariaat gisteren
aangedrongen op een zo zorgvul
dig mogelijke procedure.
Om te kunnen bepalen wie wel
en wie niet als vluchteling erkend
kan worden, moet de rechtsgang
volgens het commisariaat aan ten
minste drie eisen voldoen: elke
vluchteling moet gehoord worden,
de uiteindelijke beslissing blijft
een verantwoordelijkheid van jus
titie en een afgewezen vluchteling
moet in Nederland de uitspraak
van een onafhankelijke rechter
kunnen afwachten.
Volgens een woordvoerder van
het commissariaat heeft de rege
ring tijdens het gesprek de garan
tie gegeven dat vluchtelingen die
rechtstreeks naar Nederland zijn
gekomen in ieder geval in deze
procedure worden opgenomen.
Met het oog op de snelheid kan de
afhandeling verder sterk verkort
worden, zeker als het gaat om dui
delijk ongegronde asielverzoeken,
aldus het commissariaat.
De regering bleef bij haar stand
punt dat vluchtelingen die door
een ander Westers land zijn ge
reisd, daar maar asiel moeten aan
vragen. Zij worden niet in de pro
cedure opgenomen. Dit ondanks
een oproep tot een „genuanceerde
benadering" van het Hoge Com
missariaat.
Dat is des te meer noodzakelijk
omdat terugsturen volgens de VN-
organisatie op gespannen voet
staat met het Nederlandse voorne
men om via overleg tot een meer
eenduidig Europees beleid te ko
men. Doorkruising daarvan kan
„tot ernstige benadeling van de bo
nafide asielzoeker leiden", aldus
het commissariaat.
overhandigd zonder dat zij daartoe derlanders ongemoeid worden ge
de bevoegdheid hadden, en ander
zijds om dossiers die niet overhan
digd hadden mogen worden met
het doel ze in een rechtzaak te ge
bruiken.
Verder heeft het Bundesge
richtshof volgens mr. Orie in „een
soort overweging ten overvloede"
uitgesproken dat de officier van
justitie in Düsseldorf als hij dat wil
de zaak tegen Dost kan stopzetten,
ondanks al het politieke stof dat zij
heeft doen opwaaien. Mr. Orie ziet
dit als een duidelijke hint aan de
laten, kunnen wij dat bewijsmate
riaal niet beschikbaar stellen".
Volgens de minister zijn er in
Amsterdam tal van Duitse heroi-
neverslaafden, die niet naar hun
vaderland kunnen terugkeren. 'Zo
dra zij de grens oversteken, wor
den ze gearresteerd en wacht hen
een gevangenisstraf of een ver
plichte afkickkuur. Voorstellen
van onze kant om die verslaafden
oogluikend toe te laten, zijn tot nu
toe door de Duitse autoriteiten af
gewezen'.
0 0 JAAR
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het mi
nisterie van justitie heeft in augus
tus van het vorig jaar niets gedaan
met een waardevolle tip over een
op handen zijnde ontsnapping uit
de Scheveningse gevangenis. Vier
vluchtgevaarlijke zware crimine
len, onder wie ontvoerders van me
vrouw Toos van der Valk en bier-
DEN HAAG (GPD) - Minister
Korthals Altes van justitie vindt de
conclusies van het rapport van de
drie deskundigen over het toleran
te regiem in de Scheveningse straf
gevangenis schokkend. Vorig jaar
zei hij dat de onderste steen boven
moest komen. „Dat is ook gebeurd.
We hebben onszelf niet gespaard.
Ook op het ministerie zijn fouten
gemaakt. Zo is de tip over de op
handen zijnde ontsnapping ver
keerd beoordeeld. Inmiddels zijn
maatregelen genomen om dat
soort fouten in de toekomst te
voorkomen", aldus de bewinds-
Hij betreurt het dat de rijksre
cherche niet heeft kunnen vaststel
len hoe de vuurwapens, waarover
de ontsnapte gedetineerden be
schikten, de gevangenis zijn bin
nengesmokkeld. „Helaas is in dit
soort onderzoeken niet alles te ach
terhalen. We kunnen de ontvluchte
gedetineerden, die later weer zijn
opgepakt, moeilijk op de pijnbank
gaan leggen om ze tot antwoorden
te dwingen".
magnaat Heineken, konden daar
door enkele dagen later met succes
uitbreken uit de B-vleugel, waar
ook een veel te tolerant klimaat
heerste.
Dat blijkt uit een onderzoek dat
de rijksrecherche in opdracht van
Justitie heeft verricht en dat daar
na door een groep van drie deskun
digen is beoordeeld. Volgens dat
driemanschap is zowel de beveili
ging als de organisatie van de
Scheveningse gevangenis beneden
alle peil. Afspraken worden niet
nagekomen, coördinatie ont
breekt. Bovendien hebben de ge
vangenen in de B-vleugel onge
kend grote vrijheden.
Staatssecretaris Korte-Van He
mel (justitie) neemt de conclusies
en aanbevelingen, die in sommige
gevallen verder reiken dan alleen
de Scheveningse gevangenis, voor
een groot deel over. In een gisteren
naar de Tweede Kamer gestuurde
notitie deelt ze mee dat een voor
stel voor een gewijzigde topstruc
tuur voor de gevangenis in Scheve
ningen wordt uitgewerkt. Afgezien
daarvan zijn al enkele andere maat
regelen getroffen ter verbetering
van de situatie.
Pistolen
De ontsnapping op 22 augustus
1986 baarde destijds nogal wat op
zien. De vier gedetineerden zaten
straffen uit van zes tot twaalf jaar
voor geweldsdelicten, roofoverval
len en wederrechtelijke vrijheids
beroving. Ze ontsnapten na het be
zoekuur met behulp van binnenge
smokkelde pistolen. Successieve
lijk werden ze later weer aange
houden. Eén van hen, een 45-jarige
Algerijn, kwam om het leven bij
De Scheveningse gevangenis, waaruit onder anderen ontvoerders
Heineken en mevrouw Van der Valk wisten te ontsnappen.
een schietpartij met de Belgische
rijkswacht.
Bij justitie deden al eerder ge
ruchten de ronde over een dreigen
de ontsnapping. Het cellencom
plex in Scheveningen werd geïn
specteerd, maar dat leverde geen
concrete aanwijzingen op. Toen
enkele dagen voor de ontsnapping
de rijkspolitie in Den Bosch justi
tie waarschuwde dat een van de
vier later ontsnapte gevangenen
wilde uitbreken, werd die tip gene
geerd. Het advies om die gevange
ne tijdelijk over te plaatsen, werd
verworpen met als argument dat
de gedetineerde daarover een
klacht zou kunnen indienen.
In november vorig jaar sloot de
rijksrecherche het onderzoek af.
Dit leidde niet tot disciplinaire
maatregelen. Daarna ging het drie
manschap in opdracht van de
staatssecretaris aan het werk. Dit
waren mr. P. van Dijken, officier
van justitie in Rotterdam, prof.mr.
C. Fasseur, hoogleraar aan de rijks
universiteit in Leiden en J. Nij-
borg, oud regionaal-directeur bij
het gevangeniswezen.
Incident
De staatssecretaris schrijft in
haar notitie aan de Kamer dat ze
vindt dat justitie met het beveili
gingsbeleid in het algemeen op de
goede weg is. Er zit een dalende
lijn in het aantal ontvluchtingen
uit gesloten inrichtingen: van 92 in
1984 naar 77 in 1985 en 63 vorig
jaar. „Scheveningen" ziet ze als
een ernstig incident. Doel van het
onderzoek was dit incident te ana
lyseren en te bezien welke lessen
daaruit kunnen worden getrokken.
Korte van Hemel wijst er in de
notitie op dat de bestaande gevan
genissen onvoldoende mogelijkhe
den bieden de groeiende groep
vluchtgevaarlijke gedetineerden te
herbergen. De Scheveningse B-
vleugel is momenteel de enige in
richting die geschikt is en dan nog
zijn de bouwkundige omstandig
heden, aldus de staatssecretaris,
niet optimaal. Sommige veilig
heidsmaatregelen (camera's, detec-
tiepoorten) zijn inmiddels getrof
fen. Een directe alarmlijn zal spoe
dig worden aangelegd.
Ook zijn er enkele nieuwe richt
lijnen. Daarbij gaat het onder ande
re om bezoek, activiteiten en tele
foneren. Zo was het in augustus
vorig jaar nog mogelijk dat gedeti
neerden „ongehinderd en onge
controleerd" internationale tele
foongesprekken konden voeren op
kosten van het rijk. Korte-Van He
mel onderschrijft het uitgangspunt
van het driemanschap dat er eer
leefbare situatie moet blijven v
geven en nemen, maar dat or*
punt de grenzen in Schever
waren overschreden.
