Drie-stuiversschandaal in Moskouse ambassade
'Betalen heeft opvoedende waarde'
Amerikaanse mariniers vielen voor mooie Russische spionnes
In cijfers gaat Hervormde Kerk achteruit
PAGINA 2
DONDERDAG 9 APRIL 1987
WASHINGTON - Achteraf ge-
door
Henk Dam
heeft meegemaakt, zo voor de
hand liggend dat het bijna banaal
is. Elke schrijver van derderangs
spionageromans zou het verzon
nen kunnen hebben.
Want wat is er nu simpeler dan
dit gegeven: jonge bewaker van
ambassade in vijandig land ver
veelt zich; mooie jonge vrouw ver
leidt hem; hij wordt smoor op haar:
zij misbruikt zijn liefde door hem
ertoe te bewegen haar bazen te la
ten spioneren.
Kan het doorzichtiger? Toch is
dat precies wat er de afgelopen ja
ren in de Amerikaanse ambassade
in Moskou is gebeurd. En natuur
lijk roept nu iedereen in de VS:
Hoe is het mogelijk? Waarom heeft
Violetta Seina. de Russische die op een bal i
imbassade tot 'Koningin van het bal werd gekozen
ianknoopte met sergeant Clayton Lonetree.
niemand dit script van een B-film
doorzien?
Tja. De Amerikaanse regering is
boos. De kersverse Amerikaanse
ambassadeur in Moskou. Jack
Matlock, heeft als een van zijn eer
ste taken het dubieuze genoegen
gehad zijn gastheren een protest-
nota te mogen overhandigen.
En president Reagan zei dinsdag
tegen verslaggevers in het Witte
Huis op nog zo'n flink mogelijke
toon dat hij de 400 miljoen gulden
kostende nieuwe Amerikaanse am
bassade in Moskou, die nog niet
eens wordt gebruikt maar vrijwel
zeker nu al vol afluisterapparatuur
zit. desnoods zal laten afbreken.
En de Sowjets, zo voegde Rea
gan daaraan toe, mogen niet in hun
nieuwe gebouw hier in Washing
ton gaan zitten zolang onze diplo
maten ginds ook niet in hun nieu
we pand aan de slag zijn gegaan.
Vragen
Maar is dat gespioneer van de
Russen niet vreselijk? Moet dat
geen gevolgen krijgen voor de rela
tie tussen de supermachten? Heeft
het nog wel zin om door te gaan
met de gesprekken over ontwape
ning? Dat waren de vragen die de
president vervolgens van opge
wonden Amerikaanse journalisten
naar zijn hoofd kreeg.
Zijn antwoord was een beetje
schaapachtig. Nee, de ontspanning
had hier niets mee te maken. De
wereld hangt nu eenmaal van spio
nage en contra-spionage aan el
kaar, zei hij, zij het in iets andere
bewoordingen.
Uiteindelijk is dat ook zo. Spio
nage tussen de supermachten
heeft ook iets van een spel. Wie
niet goed oplet, verliest. En dat de
Amerikanen in Moskou - en wie
weet in welke andere hoofdsteden
achter het IJzeren Gordijn nog
meer - niet goed hebben opgelet,
dat is zeker.
Geheel in de geest van deze op
vatting van spionage-als-spel gaf
de woordvoerder van het Russi
sche ministerie van buitenlandse
zaken, Gennadi Gerasimov, vorige
week als pesterig commentaar: „Ik
heb altijd gedacht dat de Amerika
nen bang waren voor Roden onder
hun bed", met de nadruk op: on
der.
Daar had Gerasimov, op z'n ei
gen sarcastische manier, ook wel
gelijk in: de Amerikanen die in
Moskou met de veiligheid van de
ambassade belast waren, had beter
óp de bedden kunnen kijken. Want
langzaam begint duidelijk te wor
den. hoe de Amerikaanse mari
niers in de Russische hoofdstad
zich de afgelopen jaren nogal mis
dragen hebben, en hoe een aantal
van hen dat fataal werd.
Keurkorps
De mariniers vormen een keur
korps. De jongemannen die tot dit
korps mogen toetreden, ondergaan
een keiharde training. Uit die
groep komen de bewakers voor de
Amerikaanse ambassades in de
wereld voort.
Voor de zware posten wordt
weer een aparte selectie toegepast.
Maar uiteindelijk bestaat de elite
groep die voor 15 maanden naar
posten als Moskou vertrekt, uitein
delijk óók uit niet meer dan gemid
deld 24 jaar oude, ongetrouwde
jongens.
Moskou is geen New York, en
zelfs geen Washington. Er is met
andere woorden niet zoveel te
doen, dus om de verveling te door
breken ontstond in Moskou de
praktijk, dat de mariniers nogal
eens wilde feesten gaven.
Op vrijdag was het. zo valt nu in
de Amerikaanse kranten te, lezen,
altijd prijs. Dan werden er in het
mariniershuis, het gedeelte van de
ambassade waar zij woonden, ware
drinkgelagen aangericht.
Engelse en Amerikaanse kinder
meisjes die zorgden voor het
kroost van de Westerse diploma
ten. vormden daarbij het vrouwe
lijk element. Maar ook werden wel
Russische vrouwen gevraagd die
in de Amerikaanse ambassade
werkzaam waren, tegen alle officië
le instructies in overigens.
Bal
Eén keer per jaar gaven de mari
niers verder een groots bal. Het
was op één van die feesten dat Vio
letta Seina, de beeldschone Russi
sche receptioniste van Spaso Huis.
de ambtswoning van de ambassa
deur, tot 'Kóningin van het bal'
werd gekozen.
Geen wonder dat sergeant Clay
ton Lonetree haar herkende, toen
hij de grijsogige, bruingelokte Vio
letta september 1985 in de Moskou-
se metro tegenkwam. De marinier
en de receptioniste raakten aan de
praat; dat was het begin van hun
relatie.
De twee gearresteerde Ameri
kaanse mariniers, die de VS-am-
bassade in Moskou bewaakten. Ser
geant Clayton Lonetree (onder) en
korporaal Arnold Bracy (boven)
vielen beide voor de charmes van
twee Russische medewerksters van
de ambassade, daardoor kwam de
weg vrij voor spionage door de
KGB. de Russsiche geheime dienst.
Rond diezelfde tijd raakte een
andere marinier, korporaal Arnold
Bracy. stevig onder de indruk van
een. net als Violetta, opvallend
fraaie Russische kokkin op de am
bassade, Galina Golotina.
De beide jonge vrouwen waren
op de ambassade neergezet door
de Russische geheime dienst, de
KGB. Terwijl het liefdesvuur in de
twee mariniers hevig brandde.
werd de val gezet. Violetta zorgde
er bijvoorbeeld voor dat haar Ame
rikaanse vriend in kontakt kwam
met haar 'Oom Sasja'
Die oom, een hooggeplaatste
KGB-er, maakte al gauw duidelijk
wat hij wilde: toegang tot de zesde,
zevende en achtste verdieping van
de ambassade, de verdiepingen die
voor alle Russische werknemers
gesloten waren, de verdiepingen
dus met de geheimen.
Dankzij Lonetree, Bracy en mo
gelijk een derde marinier, Robert
Stufflebeam, hadden Russische
spionnen gedurende een vol jaar
vrij toegang tot de ambassade. Als
er sirenes gingen, vertelden de be
wakers hun bazen gewoon dat het
om een vals alarm was gegaan.
Schade
Niemand weet nog precies de
omvang van de schade die de
KGB-ers in die tijd hebben aange
richt. Een team specialisten werkt
sinds het bekend worden van wat
het, „seks-en-spionage-schandaal"
is gaan heten, bijna continu aan het
doorzoeken van het gebouw.
Het ernstige vermoeden bestaat,
dat het hele pand vol kleine afluis
terapparaatjes zit, en dat zelfs de
zogenaamde 'bubble' (bel), een
soort raamloze kamer-in-een-ka-
mer die aflu'istervrij werd geacht
en düs voor de meest delicate ge
sprekken werd gebruikt, aan alle
kanten lekt.
Wat kunnen de Russen aan de
weet zijn gekomen? De namen van
alle Amerikaanse contacten in de
Sowjet-Unie bijvoorbeeld. Onder
handelingsposities verder in onder
meer de Daniloff-affaire en de top
van Reykjavik (die beide door de
Sowjet-Unie op punten 'gewon
nen' werden).
Ironisch genoeg was het de Sow
jet-Unie zelf, die oktober vorig jaar
een eind maakte aan de mogelijk
heid mooie Russische werkneem
sters voor het soort patriottische
diensten in te zetten zoals we die
uit James Bond films kennen.
De Sowjets gaven toen, in het ka
der van de reeks uitwijzingen van
Amerikaanse en Russische spion
nen die toen speelde, hun 200 in de
ambassade als koks, chauffeurs,
tuinlieden, vertalers en dergelijke
werkende landgenoten de op
dracht op te stappen.
Maar dat wilniet zeggen, dat
daarmee aan de spionage-activitei-
ten ook een eind kwam. Integen
deel, er werd juist stevig in de toe
komst geïnvesteerd.
Immers: er wordt sinds een aan
tal jaren gewerkt aan een nieuw
ambassadegebouw voor de Ameri
kanen. en wie zet dit gebouw neer"'
Ongelooflijk genoeg een Russische
staatsmaatschappij.
Amerikaanse officials hebben de
afgelopen dagen gezegd ervan
overtuigd te zijn. dat dit gebouw
vol afluisterapparaten zit. Die ap
paraten (in vakjargon: 'bugs' -
wandluizen) kunnen in stenen ver
stopt zitten, in balken, zelfs in de
verf.
De techniek is zover gevorderd
dat het mogelijk is, om de stalen
balken van de ambassade in princi
pe als één gigantische zender te la
ten werken. 'Bugs' kunnen verder
van plastic worden gemaakt zodat
ze niet op de normale manier kun
nen worden opgespoord. Sommige
apparaatjes kunnen informatie op
slaan, en die pas uitzenden op een
moment dat dat opportuun is.
Enzovoorts, enzovoorts. De high
tech wereld van de spionage heeft,
relatief ongestoord, z'n fraaiste fan
tasieën op het nieuwe Amerikaan
se ambassadegebouw kunnen uit
leven.
Wel, misschien dat het hele ge
bouw nu weer met de grond gelijk
wordt gemaakt. President Reagan
heeft dat tenslotte gezegd. Wat er
in Moskou is gebeurd blijft niette
min van een onbegrijpelijke non
chalance. zeker wie vergelijkingen
gaat maken met de Russische am
bassade in Washington.
In de Russische ambassade
werken helemaal geen Amerika
nen. Die hebben er ook nooit ge-
werkt. Bovendien, het nieuwe Rus
sische ambassadegebouw dat nu
zo goed als klaar is, is door de Sow
jets zelf, met eigen materiaal, ge
bouwd.
Die nieuwe ambassade staat op
een van de hoogste plaatsen in
Washington. Vanuit het gebouw
zijn voor Amerika's veiligheid vita
le plekken als het Witte Huis, het
Pentagon en het CIA-gebouw te
En niet alleen te zien. De ramen
van het Witte Huis zijn niet zo erg
lang geleden met een speciaal ma
teriaal bekleed om te voorkomen
dat vanuit de Russische ambassa
de met speciaal laserapparatuur
zou kunnen worden opgevangen
wat er in Reagan's werkkamer, de
'Oval Office' zoal wordt gezegd...
Nieuwe wet geeft slachtoffers recht op schadevergoeding
ZUTPHEN - Dat met de stijging
van de criminaliteit ook het aantal
slachtoffers sterk is gestegen, lijkt
het intrappen van een open deur.
door
Rindert Paalman
Maar wat gebeurt er verder met ge
dupeerden als er eenmaal een aan
gifte is gedaan? Heel weinig, was
tot nu toe de ervaring: de meesten
werden aan hun lot overgelaten.
Sinds kort echter moeten politie en
justitie slachtoffers uitdrukkelijk
vragen of ze een schadevergoeding
wensen en of ze op de hoogte wil
len worden gehouden van het ver
loop van de strafvervolging. Begin
vorig jaar golden deze richtlijnen al
inzake hulp aan slachtoffers van
ernstige misdrijven, sinds vorige
week gelden ze voor slachtoffers
van alle soorten misdrijven.
De Zutphense Hoofdofficier van
justitie Vaillant was voorzitter van
de commissie die de bindende
voorschriften voor politie en justi
tie opstelde. "We hebben met de
richtlijnen niet het wiel uitgevon
den, maar een soort werkmethode
opgesteld", zegt hij. "Het is alle
maal niet zo spectaculair. Belang
rijk is echter, dat politie en justitie
openstaan voor de belangen van de
gedupeerde burger. Niet meer en
niet minder".
De aandacht voor het slachtoffer
is een logische reactie op de be
scherming, die de verdachte, voor
al in de loop van de jaren zeventig,
heeft gekregen, aldus Vaillant. "Je
kreeg vaak te horen: ga je niet te
ver met de hulp aan de dader, waar
blijf je met je aandacht voor het
slachtoffer?"
De politie moet voortaan zoveel
mogelijk bemiddelen bij een scha
deregeling. Slachtoffers moeten at
tent worden gemaakt op de moge
lijkheid een aanvraag in te dienen.
In het proces-verbaal moet ook alle
ter zake doende informatie over
het slachtoffer worden vermeld.
Het Openbaar Ministerie is ver
plicht slachtoffers die dat wensen
op de hoogte te houden van het
verloop van de procedure. Boven
dien moet hél OM hen schriftelijk
vragen of ze tijdens het strafproces
een eis tot schadevergoeding wil
len indienen en of ze prijs stellen
op een gesprek met de officier van
justitie voordat de strafzaak tegen
de dader begint. Dit laatste geldt
vooral in gevallen, die voor de ge
dupeerde ingrijpende gevolgen
hebben gehad.
Respons
In veel arrondissementen is men
vorig jaar al begonnen slachtoffers
van alle soorten misdrijven te in
formeren. Gevraagd naar de erva
ringen, zegt Vaillant: "Eigenlijk
valt me de respons, de behoefte
van de slachtoffers een beetje te
gen. Ik had gedacht, dat er men er
meer op zou reageren, dat men
meer prijs zou stellen op voorlich
ting en bemiddeling. Het is wel zo,
dat het OM en de politie in het
verleden al open stonden voor de
noden van de slachtoffers. We wa
ren al langer bezig met zaken als
schaderegeling en informatiever
strekking".
De nieuwe voorschriften beteke
nen vooral voor de politie een taak
verzwaring, ook al omdat nog niet
elk korps is geautomatiseerd. Het
OM in Zutphen heeft het wat ge
makkelijker. Het heeft speciaal
tekstverwerkingsapparatuur ge
kregen en er is een speciale func
tionaris aangesteld, die zich bezig
houdt met slachtofferhulp. "Ik
weet zeker", zegt Vaillant, "dat de
politiekorpsen ondanks de werk
druk zoveel mogelijk zullen probe
ren slachtoffers te informeren over
hun mogelijkheden en rechten. Ik
praat niet over de grote steden -
daar hoor je de vreselijkste verha
len over - maar hier in het oosten is
er bij de korpsen nog niet zo'n mas
saliteit en heeft men nog wel de
tijd om voor een goede bejegening
te zorgen".
Vaillant erkent, dat er voor moet
worden gewaakt, dat bij slachtof
fers niet de illusie wordt gewekt,
dat ze ook schadevergoeding zul
len krijgen als ze een aangifte heb
ben gedaan. "We hebben de korp
sen daar nadrukkelijk op gewezen.
Als je het slachtoffer bent gewor
den van een dader, die veertig of
vijftig inbraken heeft gepleegd en
drugsgebruiker is, moet je niet
denken dat er bij hem een cent te
halen valt. Je moet een slachtoffer
wel duidelijk maken, dat er van
een kale kip niets valt te plukken.
Maar er zijn natuurlijk heel veel
kleine zaken, waarin een schade
vergoeding wel kan worden gere
geld, bijvoorbeeld als je autoband
is lek geprikt, als je antenne kapot
is getrokken of als er een kras op je
wagen is gemaakt. In dit soort ge
vallen - en eigenlijk krijgen we
daar het meeste mee te maken -
kun je als politie of justitie bemid
delen. Dan doe je ook goed werk"
Er is voorgesteld, dat er een potje
van de staat, een waarborgfonds,
moet komen, waaruit het slachtof
fer schadeloos kan worden gesteld.
Minister Korthals Altes (justitie)
voelt daar niets voor. "Ik ben het
wel met hem eens" aldus Vaillant.
"Voor een verdachte betekent be
taling van de schade een enorme
opvoedkundige maatregel. Hij
heeft het per slot van rekening ge
daan. Het zou bijzonder goedkoop
zijn om te zeggen: laat de verdach
te maar de boete betalen en laat de
overheid maar de schade vergoe
den. Nee hoor, laat de verdachte
dat maar doen. Dat is hartstikke
goed voor hem".
Een vrouw wordt gegijzeld na een mislukte overval op een juwelier in
Illinois. Uiteindelijk werd de vrouw bevrijd, maar raakte daarbij wel
gewond. In Amerika beslaan daarvoor al jaren schadevergoedingen, in
Nederland bestaan daarvoor pas sinds vorige week richtlijnen.
(archieffoto ANP)
Volgens het onderzoekinsti
tuut 'Kaski' heeft de Hervormde
Kerk in 1985 op alle bekende ter
reinen achteruitgang geboekt.
Eind '85 waren er naar schatting
2.635.000 hervormden. Dat is
ruim 40.000 minder dan het jaar
ervóór. Bijna 30.000 leden lieten
zich uitschrijven. Dat was in 1984
ruim 25.000. Het geboortetal liep
terug, evenals het aantal mensen
(doopleden en belijdende leden)
dat zich bij deze kerk aansloot.
Ongeveer 26 procent van de
hervormden behoort alleen
krachtens het bevolkingsregister
tot deze kerk. Het zijn de 'ge
boorteleden'. Ze zijn niet ge
doopt en komen zelden in de
kerk. Wel hebben velen jaarlijks
een financiële bijdrage voor de
kerk over. Sinds 1981 is het aan
tal van deze kerkleden met ruim
2 procent gestegen. Ruim 40 pro
cent van de hervormden is doop
lid en 32 procent heeft belijdenis
Doop, catechese en belijdenis
vertonen een teruggang. Zon
dagsmorgens gaat 13 procent
van de hervormden naar de kerk,
nog bijna 5 procent naar de mid
dag- of avonddienst. Dat was in
1984 respectievelijk bijna 14 en
ruim 5 procent. De kerkgang op
de christelijke feestdagen is met
2 procent teruggelopen. Vooral
Groningen en Drente zijn daar
aan debet.
Het Kaski - dat nu voor de
tiende keer de hervormde statis
tiek samenstelde - verwacht, dat
de daling van het aantal her
vormden zich de komende jaren
nog zal voortzetten. Waarschijn
lijk zal het een aantal jaren duren
voordat het instituut weer een
rapport uitbrengt. De hervormde
commissie voor de statistiek
heeft zich namelijk voorgeno
men maar eens in de drie jaar ge
gevens van de plaatselijke ge
meenten op te vragen, dit om re
den van bezuiniging.
De commissie 'Geldwerving'
van de Hervormde Kerk distan
tieert zich van de conclusie van
het Kaski dat in 1985 ook de in
komsten zijn gedaald. "Het Kas-
ki-rapport is onverantwoord sa
mengesteld", vindt ds. W. H. den
Ouden, secretaris van de com
missie. Vorige maand maakte hij
juist bekend, dat de inkomsten
licht waren gestegen.
Volgens een woordvoerster
van de Hervormde Kerk gaat het
hier om twee verschillende za
ken. "Het Kaski heeft een steek
proef gehouden onder hervorm
de gemeenten in het land en con
cludeert op basis daarvan dat de
kerk minder geld binnen krijgt.
De commissie 'Geldwerving'
heeft het alleen over gemeenten
die meedoen aan 'Kerkbalans'
Daar kan de opbrengst best stij
gen, terwijl de totale inkomsten
van de kerk teruglopen". Veertig
procent van de hervormde ge
meenten doet mee aan de jaar
lijkse geldwerving.
Naar Lusaka
De voorzitter van de her
vormde synode, ds. H. Huting,
en ds. G. Boer van het hervormd
Werelddiakonaat gaan begin vol
gende maand naar de conferen
tie van de Wereldraad van Ker
ken in de Zambiaanse hoofdstad
Lusaka, waar kerkfunctionaris-
sen uit de hele wereld vertegen
woordigers van de Zuidafrikaan-
se bevrijdingsbeweging African
National Congress (ANC) ont
moeten. Huting vertegenwoor
digt de Raad van Kerken in Ne
derland. Boer gaat daarheen als
lid van het Wereldraad-program-
ma ter bestrijding van het racis-
Aan de conferentie nemen on
der anderen 40 Zuidafrikanen en
20 Namibiërs deel. Het thema is:
"De strijd voor gerechtigheid is
de strijd voor vrede". Tot de
sprekers behoren de Zambiaan
se president Kaunda, ds. Beyers
Naudé, secretaris-generaal van
de Zuidafrikaanse Raad van Ker
ken, en dr. Castro, secretaris-ge
neraal van de Wereldraad.
Gijsen. Bisschop Gijsen van
Roermond heeft de uitnodiging
voor een gesprek met de Raad
van Kerken in Nederland aan
vaard.
Naar aanleiding van de brief
van de rooms-katholieke bis
schoppen over de oecumene (be
gin februari) vroeg de raad bis
schop Gijsen of zijn handteke
ning onder dat stuk ook betekent
dat "u een positieve waardering
hebt voor de Raad van Kerken
als instrument voor oecumeni
sche ontmoeting en samenwer
king". Immers, eind 1978 vond
Gijsen het onverantwoord nog
langer mee te betalen aan het
werk van de raad. Reden was de
brochure 'Een mens hoeft niet al
leen te blijven' (over homosek
sualiteit) en het feit dat de raad
zich niet ondubbelzinnig uit
sprak tegen abortus en de legali
sering daarvan.
De Raad van Kerken noemt in
zijn brief aan bisschop Gijsen de
afstand tussen hem en de raad
'verdrietig'. De raad wil niets lie
ver dan deze afstand opheffen of
op z'n minst verminderen en no
digde daarom Gijsen uit voor een
gesprek. Daarbij komt ook de
rooms-katholieke evangelisatie
campagne in Limburg aan de or
de. Die campagne is bij de pro
testanten daar niet in goede aar
de gevallen.
Boycot
Rabbijn M. Just, voorzitter
van het opperrabbinaat voor Ne
derland, wil een boycot van het
Joods Historisch Museum totdat
het bestuur besluit het museum
niet langer op zaterdag, de sjab-
bat, open te stellen. "Laat men
gaan donaties geven en voorwer
pen schenken of in bruikleen ge
ven. Laat men dit museum niet
bezoeken". Schrijft Just in het
Nieuw Israëlitisch Weekblad van
deze week.
Het museum is met ingang van
3 mei gevestigd in de drie vroe
gere synagogen aan het Jonas
Daniël Meierplein in Amster
dam. Wie principieel op sjabbat
geen geld wil uitgeven, heeft
vrije toegang. Maar Just vindt
openstelling op die dag getuigen
van een "gebrek aan piëteit te
genover allen die binnen deze
muren in het verleden de sjabbat
en feestdagen vierden".
Leiderdorp. Mevrouw ds. E.
Visser (74) te Leiderdorp is op 20
april 40 jaar predikant. Van 1947
tot 1962 werkte zij bij de Protes
tantse Kerk in Indonesië (Ban
dung en Surabeya) en van '63 tot
'68 onder gerepatrieerden in ons
land. Tot 1977 diende zij daarna
de hervormde gemeente in Bla-
del (N.-Br.).
Nog steeds is mevrouw Visser
actief; zy gaat voor in kerkdien
sten en leidt een 'leerhuis'. Op za
terdag 25 april van 4 tot 7 uur is
er in de 'Muzenhof in Leider
dorp gelegenheid haar geluk te
Leiderdorp. Bij haar af
scheid als hulpkosteres van de
Scheppingskerk in Leiderdorp
kreeg mevrouw J. van de Wijn
gaard het zilveren draaginsigne
van de Vereniging van Kerk
voogdijen in de Hervormde
Kerk. Mevrouw Van de Wijn
gaard vervulde deze functie eerst
elf jaar in de school Zijlkwartier
(in de aula werden toen kerk
diensten gehouden) en daarna
nog negentien jaar in de Schep
pingskerk.
Hervormde Kerk: beroepen
te Nieuw-Beijerland kandidaat J.
de Jong Werkendam, te Hooge-
veen R. Reitsma Woudsend (Fr.);
aangenomen het beroep van de
classicale vergadering van Ede
tot predikant voor bijzondere
werkzaamheden (leraar gods
dienst in Barneveld) kandidaat
H. van Wingerden Barneveld.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Heemse
A. P. Feijen Roodeschool.